Angelo Fusinato Concordiensi episcopo solemniter consecrato Valentino Chilesotti

21쪽

ditaret sua divini et in hoc resemis sorinani I astoris, qui ueum Sel diura, ProPler I OS egenus factus est. is ut illius inopia dixit re essemus 60 κ . Priore sic praelio conlaelo, ovantes et gratulantes par Ialem telorem sequamur ad Secundum c I lamen, Seu potius triumphum properantem.

VI. Dux hujus agminis ambitio. Ambitio. juvenes optimi, subtile malum, Secretum truS, criminum so-m , virtutum peSlis. Hoc caverat provida et abstinens Gregorii mens, qui adhuc adolescens hae se cogitatione obarmaverat, Sibi ad immortalia condito nihil pensi habendum minuS, quam fragilem speciem rerum hum narum. Bine splendidos patriae magiStratus et togac Iasere defugiens sub iacilis templi umbris eum in lutiora Se recepisset, Sperabat omnem gloriae aditum sibi interclusisse. Verum plures ultro una post aliam dignitates ipsi repugnanti delatae: quas vir modestissimus partim constanter recusavit, partim aceepit invitus,inilo secum pacto primum ui se ipsum lanio deprim rei in serius, quanto altius ab aliis attolleretur; tum ut laudem integram refunderet in Deum; denique ut a Iu-mo sulgorem, a gigantis segetem, a paleis triticum S gregaret. Nec propositum sesellit cventus. Segregavit Siquidem de more Gregorius ab honoribus publieis luemuneribus phylacteria, et fimbrias, et salutationes in foro si i), fastidiosa supercilia, aemulas cotilentiones, magnOS et ossiciosos comitatus, et raro a sulgido

22쪽

jusmodi quasi saecis vilitate quaedam ipse sapienter excerpsit, Sibique reservavit, onus ossieti, ministerii jugum, opus eVangelistae, et quantum pretii ae ponderis ex dignitate adjici potest verbo et exemplo amantissimi patris, bonique pastoriS. VII. Quid Romani, Florentini, Mediolanenses effusis studiis in hoc hospite splendide excipiendo honestandoque certatist Quid cum illo aulae regiae, magnitiei apparatuS, laquearia aurea, lecti eburnei et sumptuosa eonvivia 62)t Quid bellicae arces, pyramides, columnae et cetera vestrarum inclytarum urbium ornamenta, et Opera praeclarat Optatis ne Barbadiei indulgere ingenio, et solida ejus vota plenius ac melius expleret Cor sapientium ubi tristitia est 633. Circumducite illum per abjectas pauperum casas, per derelicta aegrotantium tuguria, per sacra silentia et solitudines terrestrium angelorum, per aedes ac templa, ubi pueri et puellae christianae sidci imbuuntur rudimentis 64,. Haec amat; has ille insantium scholas praesertomnibus sophorum Mademiis Socratem et Platonem sonantibus; praeponitque dom H luctus domibus convivii, curribus Pharaonis fiscellam Mosis, Reguli filio servum Ceuturionis. Quod si sorte praesulem nostrum donis auctum Ornatumque dimittere vos cogitatis, nihil aliud summam ejus abstinentiam expugnabit, nisi Pietas. Divi Caroli imago. et Crux D. N. I. C. 65ὶ dona

23쪽

illi longe omni uiti atque unice gratissima 663. Statuit enim in eorde suo et ad illiuS exemplum vivere, et non nisi in hoe signo gloriari. Hinc romana ipSa, qua decorabatur, Puri ura non aliunde in eius ociuis si eciem et decus traxit, quam a Sanguine Salvatoris. Quamquam aliud munus si, cives ornati imi, quod valde illum sollieitum tenui; iluodque, ut conSequatur, Oltae Tatomnes et obtestatur, SPOIideique neminem eo cariorem, qui sua optata saceret, Sibi suturum. Ecquid hoc aut tam excelsum, quod nobilissimi illius cordis desideria incendere posset, aut tam Summum, quod nemo amantissimorum suorum licet opulentissimus valeret omnino perficeret V em ne alicujuS Oratoris, aut poetae, a quo optimc praedicarentur tot ejus vaticinationes ut or

cula el prodigia, tot aedificia magnifice excitata, tot opera praeelarc institutat Celat ipse diligentissime quidquid sibi nominis famam parere potest, jubetque deleri, si quid in sui commendationem deprehendit inseriptum 67γ. Quid ergo i Unum hoc. auditoreS, Pupit, hoe unum expetit Gregorius, ut iacino tacitus dissimulet errata sua, Sed quisque libere objiciat. et sidenter moneat quidquid vel omissum ab limo, vel admissum in pastoralis privataeque vitae ratione Ollandi S-Set 68ὶ. O munus rarissimum i procul, et de ultimissilibus pretium ejusl O votum extinium super tecta

praedicandum omni creaturae 1 Utinam in ilii ea nunc OX EMel. quae lini et Sum terrarum Orbem per adere Duili do by Cooste

24쪽

posset. ct praeeipue Virorum Principum auribus insonare: exstitisse quondam sanctissimum Antistitem innocentia vitae integerrimimi, sollicitudine vigilantissimum. divina prudentia praeditum, qui, cum nulli esset reprehensioni obnoxius, et quavis laude dignissimus. omnem tamen aditum laudatoribus interclusit. reprehensoribus patefecit lVIII. Verum quid mea V e. quae nulla rat, aut cujusquam eloquentia opus ad tantae virtutis gloriam di seminandauit Quae oria, quae regio tam elari nominis ignarat Τ lis Roma, quae. eum ex omnibus undique

gentibus praestantissimi viri Pontificis creandi gratia

eo confiixissent, vidit atque perspexit, quam ardens in Barbameum esset omnium advenarum lavor, quam es- sum populi romani studia, quam ingens apostolici senatus de patavino Pastore opinio, cuin ad eum myr ma dignitale ornandum plures simul et ultro conspirarent . At cor illud, Roma et orbis terrarum imperio longe majus, singulari constantia sibi unum obstitit ne regnaret 6 i. Gregorius se ipsum vincens vieit omnes; Summa ac Deo proxima sede tum dignior visus, cum meruisset et obstitisset. O praecellentissimum d minatorem animi sui expugnatoribus urisum quam

maxime praeserendum i Assyriorum duci filia inclyta

Merari cum amputasset caput, hori uerunt Persae conatantiam ejus, et Medi audaciam ejus 70ὶ. Horreant et suspiciant omnes gentes virtutem quoque cordis il-

25쪽

lius, quod meliore triumpho cupiditati im maximam, ceterarum omnium turbulentissimam dueem, in se ipso cohibere poluit penitusque conficere. Mirari certe non desinent posterorum aetates omnes duos plane singulares viros, hinc Caelestinum, inde Barbadicum, ceri huntque inter se, uter eorum mirabilior fuerit, prior ne, qui Postquam Onus expertus est, sponte Se regno abdicavit, ut suavissimae contemplationis assueta studia repeteret, an hic alter, qui antequam ejus dulcedinem delibaret, se ab illo subtraxit, ut se totum pristinis curis et laboribus restitueret. Plaudat solitudo magnanimo eontemplatori suo: at tu, Euganea civitas,

eui primum plaudas nisi illi, qui diei maluit tuus, quam pastor et Pater omnium populorum t O cor Patavii et patavini gregis amantissimum i Quia fecisti hanc rem,

et non pepercisti honori tuo maximo propter me dilataberis ad occidentem et orientem, et septentrionem et meridiem 72 . Non circumseribitur, quibus te hodie veneramur, angustiis fulgor virtutum tuarum. Praetergreditur Venelorum fines, transmeat Alpes, Gallias Oeeupat, pervadit Germaniam, et magnam christianae Europae partem illuminat. O speculum ingens, et amplitudine late pertinens, in quod omnis aetas ga det intueri, nos pueritiae, adolescentiae vigor, emities senectutis; omnis hominum conditio atque fortuna, togati magistratus, clerici, sacerdotes, PraeSulm, pastores, cardinales, pontifices: et qui premuntur ad-

26쪽

in I

versis, et qui prosperis assiiunt; studentque singuli hinc sibi veras virtutum sormas animique de ora comparare t Sed si diutius, si curiοSius, Si liropius te adS-ceremus, nimio fulgore perstricti hel, cerent proseolo uti et caligarent. Quare subtrahe, quaeso, subtrahe radios parimiper tuos. Misisti adhuc tamquam speculum in bases virtutis, ut proVocemur exemplo: exere nune te, converea lacte, tamquam Seutum in protectionem fortitudinis, ut invocemus auxilium.

IX. Ad lares hujus domicilii libenter admodum conspicerem hinc atque hinc posita duo ex aere aut e marmore constituta ingenti mole et praeclara speeie simulacra, quae concinne Simul et perite reserrent antiquas loci custodes, optimas animi et ingenii moderatrices, disciplinam et scientiam. Et haec vellem inter utramque super postes inseribi: quamdiu nobis honos h beatur; quasi ingredientibus indicarent, ecclesiastici hujus praesidii robur et diuturnitatem ab ipsarum civitii et obsequio pendere. Hic hic est ille spiritus duplex, cuius nos, antequam muni sicus parens raperetur in metum, reliquit heredes; haee protectio sortitudinis nostrae; hoc illud scutum, quo eircumdedit nos veritas ejus. Mutum nostrum voco, auditores, et scutum alieneo et adamantino muro tutius, non parietum exlmetionem et amplitudinem; non bibliotheem idoneis v luminibus ab ipso instruetam; non typographiam tam

27쪽

splendide sui datam. iii non ultimum Italiac decus haberetur et esset non multa multarum artium praesidia; non agroS, non census, aliaque P Pe innumera quibus nos ille cumulatissime et vivens et moriens loeupletavit; s licet et ipsa ad vitae usus necessaria, et ad loci honestalem opportuna : sed unum illud ante omnia praeclarissimum christianae sapientiae opus a Borroniaeo inchoatum, a Barbadico persectum, verendas pietatis tabulas. magnifica doetrinae rudimenta, leges, dico, et instituta, quibus tota moriim studiorum tuo

nostrorum ratio continetur. O robusta generosae militiae tirociniat O faustissima grandioris sanctitatis solidaeque litteraturae primordial Τanti laetenda. quanti Optima pastorum institutio, quanti gregis regimen et salus. Nihil in iis temere, nihil inconsiderate positum, nihil leve, quod contemni juste possit, aut parvi aestimari. Omnia diligentissime expensa, sapientiorum consultationibus confirmata, duorum prudentissimorum praesulum conspirantibus in unum studiis, meditatii nibus. Precibus concepta, dictata, Sancita, ut juVentus sacris hisce septis eoncredita sancte et magnifice coleretur 73ὶ .X. Atque hanc dus spem non inanem fuisse Si opus esset ostendere, poeta quispiam sulgentem vasto ori,uelypeum in medium proferret; domestieis undique distinctum lactis, et avitis imaginibus insignitum. In medio Gregorii cor, idem rector et regula, tu de in omnia

28쪽

a sospiritus vitae. divinis hisce, Iu i radiis undique eruiu-peutibus, coronatum notis: securulum cor tuum fecisti omnia magnalia haec 7 j. Extremas oras circumfluit unda juvenum quasi mare servens: cuilibet ingredientium disciplina indicit: hic confringes lumentes βυ-ctus tuos 75ὶ. Scientia vero: stude sapientiae, si limi, eι laetisica cor meum 763. Parte hae tollitur pyra, palmarum veterum teStimonium eloquens et monumentum: alia Super alia tela nequissimi ignea, jam infracta et exstincta. Parte alia videres argenteos lituos, mitras aureas, et Pallia, et PileDS purpureos: Saerorum antistitum, qui hine exstitere, certa et nota insignia. Non procul Vicetiam, Veronam, Taurinum, et cum aliis Italiae urbibus Romam ipsam tendere gaudentes manus ad eximios viros in hac disciplina educatos et hinc mis-SOS, ut et ipsarum juventus Gregorianis legibus institueretur 77). Sequitur multiplex. variis disperea locis, agricolarum et pratorum cohors. Alii seminant, alii metunt, alii cum eaeultatione redeunt portantes maniplinios suos 78). Hi viduas vites erigunt, sussulciunt, Putant. Αvertunt alii infestos turribus aecipitres, pascuis Serpentes, ovilibus lupos. Partim docent in D mnasiis. partim tonant in templis, iisque dieentibus densa audientium corona Silet, aut pectus plangit, aut gemit. Longe quoque prospiciuntur antennae et vela ad Arabes atque ad Indos serendae fidei voto contendentium, ira maris et morte contempta 79j. Quid illi sexaginta

29쪽

sortes ex soriissimis Israel, omnes tenentes gladium, et ad bella doctissimi, qui solium patavini ponti si eis ambiunt, velut illud Salomonisi Hi sunt viri dipites in virtute, hostiae vipentes, Omnes parati ad nutum episcopi dissidentium familiarum odia restinguere, populares turbas compescere, corruptelas tollere, juventutis inconstantiam coercere, senectutis imbeeillitatem, viduitatis solitudinem, egestatis orbitatem consolari. Aesi quis sorte haec putet ad poeticam ostentationem dicta, consulat saeros Patavii fastos, et non solum vera esse, quae diximus, Sed alia multo graviora superesse

direnda lacile recognoscet. Fode itaque parietem quod hebraice cor, latine paries dicitur εο ὶ sode, inquam, parietem illum, et videbis virtutes majorm. Videbis amplissimam novi collegii designationem atque apparatum, ubi omnes publicae hujus Universitatis adole Mentes congregati disciplinae frenos reciperent, et in-eonsultae liberiatis periculis subducti tutius ad verae sapientiae lauream deducerentur 81 . Fode parietem, et videbis quid ille cogitarit ad catholicae religionis sines propagandos; quid egerit, quid scripserit, ut Graeci ad romana sacra transirent, ut oriens et occidens terraque universa unius moris, quoad sidem, esset et

Iabii unius, babelicae turris iterum deiectae laetius renovato prodigio 823. Fodo parietem, et videbis longe plurima beneficia nobis necopinantibus taeite delata:

ealamitates tatu sapientur amotas, ut carum sonitus ad Diuiti su by Cooste

30쪽

vigilantiam excitaret. Vulnus non percelleret; incendia. quae vastam perniciem n tris aedibus minabantur, cito dcleeta, citius restincta; morboS ab alumnorum cor poribus mire depulsos, et, quod mirabilius est, in multis etiam saces ipsas et aegritudines animorum ejus ope precibusque Sublatas, iracundia in mansuetudinem, audacia in consilium, in gnavitatem levitate morum con VerSa. VidebiS . . . . numera stellas, si potes 83 . Sed ne uniun taceam, quod Singulari illius tutelae profecto adscribendum, idebis scholas nostras doctrinis variis et peregrinis nunquam abductas 8εὶ, nunquam Mnesio partium studio implicatas, nunquam Spiritu erroris vertiginisque eontorias nihil hactenus pristini candoris et antiquae integritatis amisisse. Iesus Christus heri et hodie: ipse et in saecula 853. Domine, ne elonga peris auxilium tuum 863. Pater mi, pater mi, currus Israel, et auriga ejus 87ὶ. Pater ossicio, paler assectu: eurruS, qui I OS et onera nostra tam pallenter sustines ac vehis: auriga, qui segnius incedentes flagello admones, velocius festinantes freno cohibes, imbelles adjuvas, timidos hoditaris, discordes copulas, devios redueis, et singulos atque uniVersos urges ad braviunt Christi; conservanos, oro, obteStorque, si sidet jugo subjectos, adstrictosn vinculo caritatis, justitiae frenis, retinaculis sobrientatis 88ὶ κ . Intuere quemadmodum corda n ira PMicant hodie ad te. inio veluti totidem hiantia conchy-