De balneis nonnulla : dissertatio inauguralis medica ...

11쪽

Malneis uti dicitur homo, Si per longius vel brevius tempus totus in aqua Vel tantum singulis corporis partibus in quodam VerSatur fluido, sive hoc Sit aer atinoSphaericus, Vel gaSum quoddam artificiale, Sive Sit aqna Vel communis solita sor ma aut ea vaporiS, Vel SubStantiiS quibusdam medicis commiXta.

HISTORIA.

Ex antiquissimarum gentium historia potest intelligi, jam pristino tempore balneas ab hominibus osse adhibitas. Nam Sapientes legislatores, qui animi culturam simul cum ea corporis efficere Volebant , inStitutiones pro corporis salute Paratas

12쪽

cum actu coniunXerunt religioso ac lavationes haberi sacraS juSserunt. Quare curarunt, ut balneao crebro adhiberentur atque ad Summam auctoritatem pervenirent. Itaque non DSt mirandum, quod balnearum USum apud plerosque antiquitatis populos invenimus. Indi, balneiS crebro utentes, fricari

manipularique jubentur. Apud Aegyptios, ΡerSas,

AssyrioS, Judaeos earum USUS erat creberrimUS. Qua re facile eSt intellectu, cur Orientales populi hodierno quoque tempore balneas remedium in morbis Optimum habeant. Itaque ex antiquissimo balnearum USU maXimaque auctoritate, quam et actus religiosus et vivendi ratio iis concedebant, innumerae atque mirabileS declarari possunt sabulae, cum uSu balnearum conjunctae. Primae balneae, quibuS uti Solebant Graeci, erant lavacra fluvialia ac marina, naturae maXime idonea; et inter Pythagorae ejusque di Scipulorum ad corporis et animi Salutem conServandam praecepta, ut quotidie frigida se lavarent, primum sere tenebant locum. Lacedaemonii et hieme et aestate in fluviis Se lavare atque insantes recens natOS mPr-gere , lege SeVera cogebantur. Apud Macedones calidarum balnearum usus a legibus erat interdi ctus, ita ut ne puerperis quidem iis frui liceret. Ex poetarum antiquorum tabulis intelligere p0SSumuS, Ulyssum et Diomedum ad lavandum in mare descendiSSe, NauSicoam cum ServabuS in mari, Eu-

13쪽

ropam in Anauro Se mersisse, IIclenamque samo-Sam in undis se lavasSo. In veterum ScriptiS porro invenimus, calidaS IaVationeS, qUaS 'Heαχλεῖα nominabant apud Graecos jam pristino tempore adhibitas suiSSe. Narrant qu0que, Apollinem, alii auctores Minervam, quomodo iiS uterentur, Graecos docuisse. Ex VetuStiSSimiS autem temporibus Graeci balneas tauquam SacraS habebant, Βαλανεroveas nominabant, unde poStea VOX balneum λουτρον)derivata OSt.

Praeterea lege veteri erat institutum, ut aegri, priuSquam oraculum orarent, Iavari deberent; quem ad ritum Euripides alludit his verbis: Θοεδασσα κλυοει

Hippocrates qui balnearum utilitatem nec non vim earum noxiam Optime diStinXerat, primus leges nationales conStituit, quaS HUS SucceSSorOS, quum optimas haberent, imitati sunt. Scripta veterum auctorum perScrutantem non praeteribit, sontium mineralium USum atque utilitatem Graecis jam antiquiSSimo tempore QSSe CO-gnitum , eosque praecipue calidis sontibus atquo miracula efficientibus uti solitos esse. Omnium primus AeSculapius embrocationes adhibebat, ita

14쪽

enim VOX , balineae pensileS φ) tradenda osse videtur , neque minus illo lavationes frigidas atque aquam frigidam interne adhibendam crebro ordinavit. Romanorum balneae, quibus vetustissimo tempore utebantur, fluviales fuiSSe videntur, quae quidem in Tiberi erant paratae, Simul aptae adnatandum et ad ceteraS arteS corporis DXercitationibuS in servientes. - Ad corpora duranda Scipio Africanus vetuit, ne calidae in castris adhiber en sur.

PliniuS narrat, Romanos, Sex primiS SaeculiSp0St urbem conditam, medicamentorum loco Solis

rumpuS grave balnearum historiae incipit inter Roman0S ab Antonio Mu Sa. Augustus enim imperator diu morbo gravi, de quo historici non satis commemorant, laboraVerat aliique modici cum remediis eXcitantibus etiam magiS cruciaverant; Musa contra praeScripsit balneas frigidas, quibus imperator Sanitatem recuperavit. Tum Auzustus et senatuS Romanus Musam non Solum donis uberrimis donaverunt, Sed ctiam

15쪽

in equitum ordine receperunt, atque ad eum valde honorandum, Statuam in templo Aesculapii instrui auream jusserunt. Dio illi narratio ut haec adjicit: ,,MuSam eVentu, inquit, selici auSum cSSe, et Marcello balneas frigida S praecipere, quod quidem non QVenit, quum moriretur. Seriori tempore Charmis MasSilienSiS , usum balnearum frigidarum Romae renοVabat, et quidem tanto Successu, ut m0X ab omnibUS laudaretur, atque divitias magnas Sibi compararet. Celsus qui multis in rebuS Hippocratem atque vetustiores Graecorum Scriptores Secutus QSt, Dictiones et balneaS in morbiS chronicis SummiS emseri laudibuS. Agathinus a balneis calidis, aetate Sua usitatissimis, omnem debilitatem et irrit ubilitatem irregularum proficiSci putanS, cauti SSi me regulaS, Secundum quas balneae Calidae in USum vocarentur, praescripSit, maj0ri vero ardore frigidas tanquam

summum remedium Sanitati S conServandae c0mmendavit. JPhilippus a Caesarea, qui in Scriptis Suis multum aestumatu dignum p0SteriS tradit, usum halnearum, praecipue in subre hectica rojicit.

) Oribas. Coll. Iib. X. c. T. p. 439. seq. Uui nutem hunc brevem vitae cursum sani cupiunt transigere, frigida lavari Saepe debent. Vix enim verbis exequi possum, quan tum utilitati A ex frigida lavatione Percipiatur. ε

16쪽

14 Temporis recentioris ratione habita. usus balnearum mineralium a Germanis et Francogallis

saeculo XV. et XVI. maXime in USum Vocabatur. Balneas frigidas inde ab initio saeculi XVIII. Anuli maxime adhibebant. et cum inulti medici earum uSum qUam maXime Salubrem dijudicarent, otiam aliae genteS. Balneae contra tepidae nonnisi medio saeculo XVIII. pr0babantur. Do eorum USuupto sicut de instituendis balneariis medici praecipue Germanici maXime meruerunt; et aetate nostra balnearum usus est tam frequenS ac VulgariS, Ut non Solum Europae urbes primariae, Sed etiam Germaniae minores optimis balneariis gaudeant.

DIVISIO.

In universum balneas dividere p0SSumus:

Silas S. medicinales. Antequam de harum balnearum usu ration

therapeutica sustus disseram, nonnulla de carum gravitate reSpectu artis diacteticae praemittam. C. W. Uus cland in libro suo, qui inscribitur Macrobiotili, lavationem rem tamquam cSSentia-

17쪽

lem ad conservandam sanitatem Vitam ille producendam habet.

Inter alia proseri pag. 241. seMaii bade Jahr aus Jahr ein jede Wocho

Gravissimus est ratione diaetetica balnearum usus ad conServandam munditiem in neonatis. Cute eorum plerumque Vernico Sic dicta cas00sa ct haud raro etiam Smegmate obtecta, lavatio Statim p0St partum adhibita multum consert ad Sanitatem. Rus

modi lavatio desiderat temperaturam 28 - 29' R., quae SenSim paulatimque auctis corporis viribus ad frigidiorem transire potest. De hoc puncto Hu- solandius etiam in libro supra memorato pag. 284. bene disseruit; fusius vero hanc rem tractaVitin: Guter Ruth an Militer liber die wiclitigsten Putilite der physischen Ergichung. Berlin Oi C. Idem auctor agit etiam de usu atque utilitate

balnearum pro aetate senili in libro, cujuS Supra menti0nem laci, pag. 296. his verbis:

18쪽

TranSeo nunc, quantum hujuS opusculi spatium

permittit, ad OrdiniS Supra mem0rati cXpoSitionem. I. Balneum frigidum. Usui huius vario adnumeram IIS:

a) Aspersionem, b) Impluvium, c) Stillicidium,

s. Imbrocationem, d) Guttam S. D Oxiam. Temperatura balnei frigidi, ut eventum, quem desideramuS, habeat, non Supra Sst esse debet. Εs socius: 1) Τοtum corpus Statim sub in

troitu in balneum Conqua SSatione, horripilatio no, imprimiS cum aqua alvum pectUSque attingat, assicitur. Qui quidem essectus pariter ac vis electrica summam OXercet Vim in SyStema nervoSum. 2) Cutis partium ab aqua frigida iactarum initio o Coeruleo rubra, postea livida sit. 3J Corporis volumen Secundum legeS physicas diminuitur; homines magnae SenSibilitatis contractione cuti S aC musculorum dolorOSa nec non Sensu quodam inani assiciuntur. 4) Pul Sus Secundum ob Servati0neS a magniS

viris institutas, fit tardior ci debilior, neque minus

19쪽

respiratio. quae m0X poSt introitum in balneum ictu quodam, ut ita dicam, Ossenditur et por totum lavationis tempuS impedita remanet uc SuppreSSa. 5) Omnia haec phaenomena eo magi S ac facilius apparent, quo frigidior aqua, quo irritabilior est homo balneo utenS, quo diutius denique in illo moratur; quae Symplomata, quamquam minori gradu, et in te

GJ Post balneum, in quo aegrotuS Vulgo nonnullas tantum minutaΚ VerSatur, in toto corpore SonSuS Caloris SuaViS et recreanS propagatur, in omnibus functionibus actio ObSerVatur aucta, sibramuscularis majorem induit vim recellendi, pulsus sit nequentior et plenior, neque minuS augetur eXhalatio. Balneum frigidum igitur, per breViSSimum temporis spatium adhibitum, eo quod in organismo validam reactionem profert, remedium valde excitanS habendum eSt, et juro id adhibemus in omnibus morbis, ubi ConquaSSatio celeris at que effectus SubituS in plura organi Smi Systemata

neque minus nova actio et energia aucta pro Vocanda Sunt.

Balneis marinis exceptiS, frigidum raro in univerSum, frequentiuS autem in partem corporis, unde nomen topicum in USum vocatur, et hoc praecipue Sub sorma impluvii adhibemus in labro maligna, typho, in graviori Scarlatinae CaSu, in Rim.

20쪽

ginae membranaceae Studio adynamico, in congestionibus ad caput et delirio tremente; haud immerito lavationes et lamentationes frigidae quodammodo huc referri p0SSunt. In vitiiS Vero organiciS, exanthematibus chronicis, inflammationibus internis nec non in Varii S morbis nervosi S in usu balnei frigidi summam cautionem ac providentiam adhibeamuS necesse est, quod his in casibus saepius animi

deliquia, SpaSmi, aSphyXia in balneo ipso Occurrunt; nihilominus tamen hic balneae frigidae locales

sausto eventu adhibentur. - Secundum medicorum celeberrimorum ObServationeS, lavationes frigidae et impluvia initio omnium morborum Relltorum, praecipue eXInthematicorum congruunt, Sicut etiam

hydrophobiae, Vesaniae, hypochondriae, hysteriae

et ultorum. Aspersionem contra et D Oxiam

adhibemus in paralybi articulorum, nodis arthriticis, amaurosi, si rore, dolore CapitiS chronico. in quo

etiam Ymhrocatio in Summum caput sibi comparavit laudem. ιΙΙ. Balneum tepidum. Primus essectus, quem hoc balneum in Superficiem corporis exercet, eSt SenSus SuaviS ac jucunduS, qui moX totum corpus occupat, et nonnullis in caΝibus optimum thormonisetron est ad destinandum caJOris gradum. In Eniversum determinant 25'R. ut tamen multi in balneo hujus temperaturae frigore affi-