De balneis nonnulla : dissertatio inauguralis medica ...

21쪽

oiuntur, ita ut gradus 27--28 adhibeantur neceSSO Sit. Ambitus corporiS augetur in halnoo tepido et calido, neque minus traii Spiratio, quae quidem in homine irritabili, vel longa in balneo mora in Sudorem tr i S it; etiam pulsuS sit si equens. Omnes balneae tepidue,

aut aquam puram continente S aut cum aliis materiis mixtam, e X citant calore Vitae actionem, SpaSm0S rem movent eo quod in SyStomata Capillare et nerV08um Cu' iis vim exercent, tranSpirationem SuppreSSam Vel ina peditam et exanthemata reSiituunt itemque haemori hagias con SuetuS ac Suppressa S; utilitatem etiam praebent in hypochondria, hySteria, in febribus cum delirio, in omnibuS morbiS nervoSi S cum ercilii Smo, in Scrophulo Si, rachitide, in exanthematibus chronicis, herpeticis et miliaribus, ct secundum ΙΙufelandium

in erySipelate Deo natorum, porro in arthritide et rheumatismo, in convulSionibuS graVidarum nec non

in tantum, in tota no, trismo, chorea St. Viti, colicu, cardialgia, in parata si et asphyxii S cujusvis generis. Saepe hoc balneum adhibemus aut integrum aut Semicupium, aut pedi lux imia aut inaniluvium. Et iam omnes soro balneae minora leS Et mari nae nonnullis in casibus calidue adhibentur. Balneae calidae topica O vim eXercent SO-pientem, irritabilitatem minuentem, congeStiones a partibus gravioribus derivantem; quibuS Prae' Cipue utimur in variis morbis extorni S e. c, in

22쪽

panaritio, abscessibus, ulceribus, in variis Ophthalmiis, partim sub forma opithematum calidorum partim lamentationum: otiam in an kyl0Sibus, articulationum indurationibus, paralysi, aSphyXia otc; sub forma stillicidii et in partes assectas et in scrobiculum cordis. De diluvia et Manil ii vi autilitatem praebent ante et inter eruptionem omnium fere oXanthematum, ut subrem leniant et variolarum emptionem in facie Vehementiorem caVeant. Optimo vero SucceSSu adhibentur in menStruatione dissicili, retenta, SuppreSSa, in moliminibus haemorrito idalibus, doloribus capitis sobrilibus et doli riis, in haem0ptySi, convulsionibus etc. His balneis

saepe admiScemuS Sinapila, cochleariam armoraciam, sal culinare etc.

Mani tu via calida laudantur in assectionibus spasmodicis, sebribus, in aSthmate, dyspnoea

et orth0pnoea, haemorrhagia uteri, quibus in capitis dolore et ophthalmitS Vulgo Sinapis admi Scetur. Huc etiam referri poSSunt balneae a Francogallis dictae se Douche a Scendanto maXime in Fran cogallia et Italia uSitatae. III. Balneum calidum. Quo adhibito Symplomata haec ObServantur: Superficies corp0ri S rubrum induit colorem

23쪽

qui quidem color et in partes ab aqua non humefactas propagatur. PulsuS et reSpiratio accelerantur, Sudor maxime fusus emanat; Saepe etiam obser-Vamus anxietatem, pulSationem carotidum vehementem, Vertiginem, in nonnullis etiam apoplexiam praecipue in hominibus habitu apoplectico instructis . Raro hoc balneum in totum corpuS, SaepiuS in SingulaS corporis parteS adhibetur, et magnam praebet utilitatem in arthritide atonica, in paralySip0St apopleXiam orta et in rigore artuum. IV. Balneum Rus Sicum, Vaporarium. Balneae vaporariae distinguuntur a vulgaribuSaqu0SiS tantum eo, quod hic aqua vaporis forma magisque eXpansa adhibetur; propterea etiam Ceteris paribus cum illis in Omnibus virtutibus congruunt. Id Vero habent commodum, ut majori caloris gradu a 30 - 40 interdum 50' R.) et diutius adhiberi possint, quia calor corporis aqua D vaporibus condenSata paululum refrigeratur ac in

Balneae I ussicae dividuntur in universaleS et locales, quarum priores in tota sere Germania nunc inveniuntur, quae priori tempore tantum in RusSia, Succia, Dania maxime in usu erant. - Laudatur hoc balneum praecipue in rheumatiSmο, orthritide,

24쪽

in cata radiis acutis et chi sui CiN, contracturis COXul-giis, s philide, imprimis in tuu in elerata et ca cheX in inercuri alii Halneum vaporarium luculo, constans aut vaporibus aquoesis, aut aqua bulliente, varia medicamina, ut species uromaticas,niati Spasmodicas Di C. continente, Vapore oppuratibuNVariis ad partus assectas ducto, adhibemus contra iuniores lymphaticos, glandulaS induratus, nudoAlacte , contra Varia uidera Colli, oris, nuSi, auri um ac Vaginae, Pontra Di itidem, Ophthalmiam cata i rhalem', morbillosam, umenorrhoeam, menOSin Sium, contra lochia SuppreSSa, doloreS SpaSmodicos parturientium et rigiditatem genitalium dura utepartu, porro in haemorrhoidibus dolorosis, usi limato Sicco, dySphagia, ischuria et O. Fausto eventu in hunc finem utuntur machini S a SVmond. IIudo Q.

Aquae Soteriuc in toto foro orbe terrarum o C- CurrenteS non Solum interue Sed frequentissimeoliam externo summa Cum utilitate in multis morbis chronicis ad hil, titur. Quum longiuS a proposito absit. Omnes imo pertinentus enumerare. Pnuculantum verba facium de iis quae sunt in Germa-Din. Germanin plus 300 oquii S Soterias alii. quas

25쪽

Secundum earum temperaturam in calidas et frigidas dividere Solemus. Ad priores pertinent prae

Warmbrunn, EmS etc. Partium constituentium ratione habita, omnes in tres claSSes dividi possunt: i) in aquas Salinas, quarum iterum quatuor Species oxiStunt. a) Aquae amarae, continent praecipue magnesiam et calcariam Sulphuricam itemque natron Sulphuricum, e . c. aqua Saliis chiitziensis et PyliaenSi S etc. b) Aquae muriaticae imprimis sui calinaro continenteS. ΗiS adnumerari possunt balneae marinae, aquae I alenSes quas Sool-bader dicunt et quae inveniuntur in urbibus Rudol stadi, Ρyrmoni, Schoenebeck, Lit neburg, Εrsuri etc.

c) Aquae alca lino - sali nac uti in locis Enis, Johannisberg, Wildberg etc.

d) Aquae salino-alca linae, quae multaSterraS acidum ab Sorbentes et calcariam Sulphuricam Solutam continent. 23 in aquas serratas S. chalybeata S, quarum eSt magna copia in Germania. Continent vulgo ferrum cum acido carbonico , SalibuS CR-linis, in nonnullis etiam cum acido sulphuri coconjunctum, et dividi possunt ita:

26쪽

d) Aquas terr OSο - chalybeatu S D. g. Freudenthat, Latuscheid. ο) Λ quas vi trio latas, ferrum muriaticum

et Sulphuricum Oxydulatum continenteS E. g.

De u Su omnium, quarum mentionem laci, nil in uni Versum dici potest . quod a variis rebus dependeat. In his enim balneis, quod attinet ad par teS con Stituentos saepe iam similibus et pr0ptorea electu tam difficilibus, medicus acumine ingenii ad felicem eventum plurimum conferre poteSi. EV0lvantur praeterea Scripta de hac re: Λ. ΙΙο 11 -

27쪽

VI. Balneum marin Um. S. G. Vogel, medicus ille celeberrimus inscriptis Suis lectu dignis primus Virtutem atque vim, quam hoc balneum in organismum eXercet humanum nobi S Ostendit. φ) Qui medici balneis maris Germanici majorem Virtutem RC Vim Sanandi tribuunt quam illis maris Hultici, ii dicta sua nondum eXperientia probarunt. In eo Vero Omnesc0ngruunt, balnearum Germaniae Septentrionalis marinarum id quod urbe Dobberan floret, propter praeclara inStituta, primum tenere locum. Aqua marina praecipue continet Sal culinare et analySi chemica accurate in Stituta, una libra aquae mari S Baltici Sal. culinar. gr. 87, magnOS. muriat. gr. 33. Selenit. gr. IV. continet. Essectus balnei marini alias cui quo frigido Similis eo dissert, quod animum maris adspectu mirabili magis mo-

28쪽

veat; ne quo minuS respiciunda OAt undarum efficacia, ut corpori S calor, qui initio evanuit, jam post aliquot minutas auctuS redeat; saepe p0St balneum

Sumtum homine S SenSu urente. pruritu, cute rube-sacta et calore Suavi afficiuntur. Cautela maXime respicienda eSt, ne corpore calefacto et venire

pleno in mari lavemur, neve minus nec diutiuSquam 4 - si minutas in illo perseveremus. Halneum marinum magnam utilita tona praebet Secundum Observati0nes ab ili. Voget sactas in variis morbis e causis arthriticis et rheumaticis deducendis, in dispositione ad morbos catarrhales, in diari hostis, debilitate nervosa, hypochondria, hac-morrhoidibuS, in dispositione habituali ad abortum,

metrorrhugia, imprimi S autem in morbo Scrophul ο-S0, tum0ribu S glandularum, herpete nec non aliis exanthematibiis chronicis. Contra i ii dicantia autem Sunt: ple thora, habitus a poplecticus, vitia inteStinorum organica, erethi Sinus auctuS, ut in multis hysteria laborantibus. In his, Si balnei Smarinis uti volumus, calidae antecedant neceSS est, etiamSi et hae summam desiderant providentium. Sunt, qui loco naturalium artificialibus utantur, quae vero illis non parem habent effectum.

VII. Balneum aereum et Solar . Halneo aereo Sensu vocis latiori, omnes homines ad Sanitatem conservandam neceSSario utuntur,

29쪽

cum omnes, uti pi SceS in aqua, in aere Vivamus. Sensu tamen Strictiori balneum aereum id nomina tur, ubi homo nudus in tentorio aliquo, quod ab omnibues partibus patefieri potest, Versatur, ita ut aer, interdum etiam radii solis, libero vireS Suas in corpuS exercere possint, quod quidem balneum etiam marino majorem addere puteSt Vim. Haliacum Suturo S. Insolutionem medici vqteris vovi jam co noveruiit. Optimum est remedium ad homines debiles ac seneS restaurand0S, neque minuS in re convalescentia, aSthmate adultorum, variis neu ralgiis praecipue in dolore saciei, chlorosi, Sicut in omnibus morbis ex animi motu deprimente pro sectis. Utrumque balneum, in virtutibus Suis electrico Simile, eo paratur, ut homo loco, radiis Solis exp0 Silo set ab impetu ventorum luso, VerSe tur, ut ibi calefiat. VIII. Balneum electricum

ο consiStit, ut homo in I solatorio vel in sella vel lecto pedibus vitreis i Solato ponatur. ubi olectrici ias libere in cum influere possit. Cujus balneio noctu S Sunt: pulsuΝ frequenS, cal0r auctus jucundus ot virium vituli una Oxcitatio. In variis neu rο-Ηibu N, ut in epile pSia, catalepSia, cli area, paralysi etc. hoc per plures hebdomades adhibitum remedium magnum praebuit utilitatem.

30쪽

1X. Balneum terrestre S. aeocho Sia. Variis temporibus hoc balneum contra hydro pena, dolore S rheumaticos vagantes, phthi Sin etc. in usum vocabatur et a multis medicis in variis morbis laudabatur, praecipue in nonnullis noui OSibus, in epilopSia, chorea, hySteria, Secundo tertiove die repetitum itemque in aSphyxia sulgure pr0VO-cata magnam praebuit utilitatem. Paratur hoc modo: in humo Sicca, aliquantulum arenosa et radiis Soli S non cXp0Sila soSSam lacimus respondentem magnitudini aegr0li, qui nudus usque ad collum modo brachiis liberis, modo non liberis in eam immittitur,lunc omnia Spatia inter aegrotum et fossam terra implentur, et in hoc Statu per λ', - 1 horam et diutius versatur aegrotuS, e cujuS toto corpore Sudor Vulgo moX emanat. - ΙIoc balneum vireS habet sanandi: l) propter preSSionem in corpus mechanicam. 2) pr0pter Statum aegroti proprium Sen per ani

mum movent m.

3 propter temperaturam corporiS auctam, quum exhalatio in locis, quae circumjacent, remaneat et illa magis magiSque Caieta Ciat. X. Balneum compositum S. medicinale. Est aut universale aut locale, et dissert in eo ab aliis balneis, quod semper continet medicamen

tu iddam, cujus d0Sis plerumque ab aquae copia