Endoxa paradoxa, Thomas Finckius

11쪽

lecti locum eis magni viri condonant &in subiecti principiis

29. Idratum si postulatum obtineant 3 o. Sapientiae nimirum ens in principia, Mea quae inde exsurgunt, deductum subiiciunt: illud veris intelligentiae hoc

scientiae committunt.

Physica iam admonet de tabula manUm. 32. Scientia sane ut perseeκpetibilis r sic omnibus ubsuper disciplinis Sc commodo Mornamento sutUra. 3 De cuius subiecto plures quaestiones sunt , quam difficultateS. 34. Quid enim ens mobiles quid substantiam naturalem quid iubstantiam sensibilem: quid res generabiles de corruptibiles huc male seducunt 3 An non Latius fuerat, corpus physicum in consen

sum admittere , . ,3 .

o. An ut mobile id neque et u modo in αναποδεικlον reduci consensum fuerit . 37. An ut naturale haud diffiteor si pro eo interprotari liceat:quod motus insitum habet principium.

38. An proeliuius adhuc: si pro eo quod Naturam

accepit' . .

39. Natura autem principium est mobilitatis e quie tis,ei cui inest prim , perie, d non e accidenti. 4o. Cur non motus ancipiti illud voci accepiti m. ς motus tamen illa principium etiam activum: forsan magis, in id quidem multi proni sunt. 4r. Sed magis altera arii det sententia. 4 Hinciae coelestiaetactus anni, quaesitum est.&non exclusi puto. 44. Sat enim in analogis plura conuenire. Subiecti autem certa interim ratio est analoga enim tum sub eodem sunt, bipa considerationis racio. 46. Vtri autem primo Natura competat, nondum constat.at mortalibus cC petere Piobabilius est.

12쪽

4'. Physice autem in partes tributio, partIum , a. - δεκπικὰ studiose exquiri silent. Nos, si ἱ-sti non liceat, oe

ripateticam in communem&propriam.

quis ab eodem vix discedimus. q9. Ῥιρ ιζ shysica illa est, quae ut maκime cornugnaturale abiunctum adhuc a speciebus sibi asci car: plerauue

so. principias corporis naturalis , materia prima quia aeterna, ideo nobilis ac persecta imb imperfecta Pigno'. . . .' ἡ ' rictioni Dui motus est actus entis potentiatao

is de actus motoris inmobili. 1 Nec tamen vox est univoca.

porewmensuratur.

dis Nec mutationem excludo. Generationem eoim omnem in tempore fieri, est. 16. In a teria omnia quae sunt, transmutari ευιλίαν γ mutationum autem caussa efficiens in coeli lationem resertur, potissimum luminarium.

i. st 'Vid 'im ubi amus, caliditatem coelestem in

F erram progredi frigiditatem autem in extremum VIS ignem 39. tum sane nobilius est corporibus inferioribus. O dignius. V s

so mi tibi,' ' ς i , sine tamen priuatione β

oi intelligentia autem aeterno id motu rotat. or uidui illi laxessola forma

13쪽

ε motum eius unicum abortu noceasum. oo. moueri inferiora corpora isthoc motu omnia. 67. Ade ut ne terram irrequietae illius obuolutioni expertem credamus. 68. An autem in coelo circuli si viae motus stellarum vestigia intelligantur, non dissiteor. 69. Et per terminos dimensionis mundi illati non fineratione admittuntur. zo. Hos septem generibus, praeter enim tres vulgare hectemorrhsunt, latabatici, positionales cum iis, qui extra Omnes mundi cardines descripti intelliguntur. Terrae superficiem aut molem non aequo interuallo a coelo vndic abesse. 72. Stellas inaequalitatione nobis obuolui,res certa est: inaequali 4 apparere corporis luminis magnitudine.

γ3. Inaequalitas illa hypothelibus originem praebui

γ4. An autem vera illa sit προσης de ἐκκεντ τω varietas, magni philosophi dubitarunt. Ego silentio Pythagoricorantisper uoluam , donec de corporum di rinitateo propria, emutua inter se congressione enata, quod, tum sit, habuero. s. Pro firmando in calendario quinoctia die aequalem anni periodum solam in consilium adhiberi, satis non est. 76 Nec ergo inde enata prosthaphsresis sufficit. γγ Diana horologiorum maximis mundi circulis p rallela esse volunt nos pro maximis habemus. 78. Da planum, in quod mundi polus arcu meridiani, maxima obliquitate zodiaci minori,inclinetur: in eo umbram gnomonum bis in die regredi obtinebo. s. Sed nilni de his multa: ad mixta aggrediamur, durplicis exhalationis soboles. 8C. Ea ex terra tantum aqua constare, non immeyub

8t. Nullo autem serunrur ex se, nec simplici, nec mi

3M Horum alia ita constant obscure, ut non imme

14쪽

rito in affectionibus elementorum a sua natura reeedentium

habeantur.

83. Ex hoc tamen ordine Cometam eximi nec in hanc classem Galaxiam admitto.

84. 9s autem effossa dici possunt generali voce, b

la sunt,quae synceras mutationum vices experta perfecti iis de eonstantiu cohaerent. 8s. Vaporosiam exhalationem exsuperantem metallicorum esse ductilium fusilium, siccam ignescentem reliquorum subterraneorum, Aristoteles docuit. Sed laudem meretur posteriorum diligentia. 86. Crystallus quare exangulis nascatur lateribus, non facile rationem inueniri posse , ille putabat. 87. Et a ne formatricem hic nullam schola Peripatetica agnoscit qualis est organia animae aut artificis intelligentia.

88. Si constans figura sit: sors ancilla aut continenti cor pori, aut Variae appositioni nouae materis , aut in eius diuisione necessitati completionis loci accepta referri potest. 89. At quae cuneta haec effugiunt, quae in libero aere exsilientia commutata prius in pristinam redeunt figuram, silentium nobis imponunt. DO. De tuberibus res certior est. Noli enim vitium terrae in se globatae. si In stirpium ordinem iam admissastini. Has e partibus in genera triti iii peripateticum est. 3. Partes autem si eae sint tantum , quae vitam conbmunem cum stirpe vivunt , ic demum commoriuntur Ero non male duo summa stirpium exsurgunt genera, Gyemaetis plantaec nomine partis illic nius, hic duplicis. 94. At in ut illud superficie tantum deducitur , utra dice semper suffosa, aut e radice saepius enata superficie sic ligno si caudicis , aut ligni expertis caulis varietas plantae consitu uit genera. .

os . Si e eae in partibus numerentur, Ut merito, qua generationi dicat sunt salia hinc summorum generum constabit enumeratio.

15쪽

ς6. An autem ita summa sint illa sutura, ut stirps omnisvi vitam sibi viuere δε in speciem suam in nasci, eam

Propagare apta nata sit id maioris oci relinquo. 97. Animalium status iam longe est nobilior: quorum magna est varietas,uix commode in genera relata.Nos isthaeca magnis viris accepta iudicanda proponimus. 98. Animalia loco moueri notis paribus, res dubia noest. 99. Iamqus quatuor mouentur signis, persecta sunt&a oo liniciae serpentem Quidniae Signa motionis non apparent binae tamen duorum gyrorum partes animaduerss

xor. his vero iam manifesta progressionis signa hahent, illorum alia homogenea habent: pinnas quidem piscis, pedes quadrUPes. ior Anebetiam cetus per fistulam respirans

ira 3 Heterogeneae notae hinorum pedum sunt: tumihinarum aut manuum, ut hominis: aut alarum, ut auis. Oq. αναιμα autem molli, crustaceo, testaceo , insecto, deducuntur.

ros Inferiora genera generum Q sontes reserare, in Iatissimos affectionum campos excurrere, locus non Permittit. ioci. Illud Coronidis loco quaeratur,An quisemine, eae putri emergere possint vivorum genera Id verius est, ut quaedam semine solo,quaedam putri tantum materia, sic quaedam utroc modo enasci.

MATHEMATIC .

to . Nunc autem exoptata nos mathematica auocat,

male a Philc sophi partibus exclusis. io8. Quanquam interim, nisi de alio ei subincto pro

spiciatur, vix locum trieri possit. top. Sed de eo totac scientiae mathematicae constitutione alias: nunc quaedam obuia. tio Lineas rectas in eodem plano nec parallelas exinsstere, nec concurrere tamen Patrinitas.

iii. Si ver infinitae illae sint: tunc inaequalitate lateris unius reliquorum trianguli laterum abutuntur ii, qui eam huc pertrahun B I. AC

16쪽

tii Afiguli plani rectilinei bissectio Euclidea fatis est. 34. At pro obliquo Scholiastis elementorum adducta

demonstratio non sufficit. 3 1. Triangulum aequilaterum ad datam rectam opera circini quovis modo cruribus diductis,ita ut nec distantia crurum mutetur, nec alia linearum fabrica praeter optatas duas necelsaria sit, constitui Geometrice potestaaxo. An in reliquis ordinatorum generibus ea est labricarum Geometricarum foecunditas aiγ. Fabrica pentagoni mechanica vulgaris aequilateri quidem est, at non aequi anguli. a18. Mirculo quadratum squale lineari posse, dubium est. at 9. At de ratione peripheriae ad diametrum Sisyphixum voluitiar. iro. Circuli se inuicem secantes homocentri esse possunt. ira Regulam seu veri, seu falsi, seu potius de putato inuenti, non admittere varietares omnes, certiam est. ara Nec tamen ta vulgari eius fabrica, quae admittam tur,constat.

arx Adde novam,ut unico theoremate, sic labrica una regulae aures contineri fine ulla signorum excelsus defectus uedifficultate Ea autem X analogia differentiarum his ternorum certis conditionibus conuenientium Ortum ducit. r . Odecaedi occeliam Platonici allicribunt, terram cu-ho:intermedius corporibus ordinatas figuras reliquas attrib unt. Si mathesin spectes, magna id ratione. Sed infelicitatis est omnia Θε ει, vela contrahamus: mentis pulsa caliguae inportum Philosophis, humanarum actio tum magistrae,nos recipiamus. 5. Ea cum altera collati, multis Dominibus i nobilior putatur.

ia . Sed homo blitarius,aut Deus,aut bestiaractionis laus omnis. Quid ergo ei dandum iu , taciti cordati viri aninaad

iaeis iant.

17쪽

0pera

a cruo

bici m

eo. Optime illi qui virasciconiuFigunt, natura phnun-

Aissimas: ne Polyphemi instar in pecum ingrediamur mare.

ir Horio: apientia diona est prudentia laUdem mere fur. illustris illa parens: necem a lix Prolς Et quiri ipsi etiam conferat Philosophiae, quid dubi

iam rasaeum animum,ut contemplari apte possit, perturbati P

laesi: nos animo sumus tranquillo.

i aues ius,iodi disciplinarum ratio est,duaSPrincipes

linis summi boni expositione posita tota est nil uerpretatur media, quibus fine illo societas

in , sin finitionis summi boni intelli

stantur manior partes, mirum non est, varias tracta- onuiuiu in politi clamoribus institutae, parteSestici. ., Praeint iligitur aliorum bonorum mediocris copia,

dant in illi nobilitatem numeromis honorem asscribo. i; 8 Nobilitatis ociosum nomen non est:magna illius laus

''F: 'ga in m iis, si itis generis, confirmata successsionςmlatrorum,Qui talibus procreandis apti sint. Generositas autem ea demum est, que nobilibus viris ut amorem conciliare,sic honorem veru promereri potest.. i. Si tamen ad alia nobilitatis nomen deducas, non ma- se illi otii plures nobilitatis enecere gradus.

i. Et certe Conspiratiis omnium exactam nobilitatis

formam videriar constituere.

Id mirum,in viro nobili virtutem admirabilem non exsister eidem tamen educationem exacta necessaria censeri.

Horio iam in alia quidem refertur potissismum au

tem est praemium Virtutis competente eius iudice, Viro pro

nea: ut enim maxime propria ratione non competat: spei ta mensu tur, virtutis is dandus et t.

i. Gradus honoris cum ratio meritorum tribuucum

18쪽

ios honorandorum Varietas, demum quae in meritum symboli Ioc condonari solent. δ R Verbis honor inititur, vivus potius quis aem Cnuati in memoriae concernit,eκsistit constantiora es autem dono tributas utiliores putari video.

maucendae in ciuitatem felicitatis.

- Q Velleria iura minutius verum in campos Medicine larissimos auocatus hoc quidem tempore non Pollum. MEDICA. si Animum quidem ita Philosophia expolit eius tamen eaepolitionis vix ullus constare Ductus potest: nisi, quod optandum ille putabat,corpore fitiatur sano. '. . . Huic medicina incumbit:tanto honoratior, Quanto magis illius robur ac sanitas, aut per se expeti debet,aut VΟ-luptatis de selicitatis gratia eκoptari. 's'. scientia ne illair,an verbars, dubitatum inuenio.

Di, nullo tamen aegrotorum damno nuarias itu est sententias.

sq. Arte esse magis admitto:& quidem arte bene mededi. ... Π ρος Veiirn min theoreticam practicam malim in eam quae finis resolutioni incumbit, alteram, Qua media interpretatur, pro fine obtinendo accommodata. 36. In his mediam alterutri asscripseris,non incommode:

rectius tamen praemiseriS.

tor siue tuitionis illa sit, siue recuperationis exsistat, Atq; illa summa artis medicae lex esit unde, e generali tanquam indicationum Onte,reliquae omne emanant. 39. lndicationem hic enthymema medicum accipio in quo e posita indicantis natura, agendorum Omnes circumsitaritiae quae inconsultationem medicam veniunt, concluduntur'

19쪽

unius induati unum cuili in indicato possit,&tantum

possit medela parari. 16ri unitatem autem cum circumstantiarum conbultationis medicae multitudine stare,nil est,quod prohibeat. or. Quanquam inierim,ut alibi,sic hic diuerso acceptionis modo. Consultationis medics capita praecipua in genere inodicati instrumenti medici, recta eiusdem administratione posita inuenio. 64. Atque ut propria indicantis natura quid agendum instrumenti genus indicatisic nunc, sic hic,sic magiSminustae acturum indicans,hoc illlaue passurum modo, e prssentitamen agendi patiendive vigore collecto ratiocinio , rectam administrationem tempore,loco, quantitateo modo circumscriptam indicat. io 3. Fit in hoc discursus ordine,ut alia indicato saepe consentiant id termittant:idem vero alia prohibeant. ε6o. Electi autem indicati genera vltima materias medicas appellari,in scholis medicorum ratum est. 167. Hae ipsae iam e sinu diuitis natur depromptae, uiae sunt,quae possunt in usum medicum legivi praepararua o8. Vt sane nil tam in abditos terrae cuniculos abierit:nil tam profunda vasti oceani abyssiis receperit, quod materis

medics nomine contineri nequeataios. Solum coelum hinc exclusium videtur:quanquam in terim scio, etiam a Philosopriis nonnullis admissum,in characteres artificiosos ccillestium congressitum vim inferri posse. 17O. Hae autem,quae acceptae sunt, in varias relatae sunt classes:praecipua autem ea est , quae praegnantis natur Varias de pene αρρμους facultates respicit. In quarum singulis Sc Varmenumerati ordines inueniuntur, magna insuper ordinum animaduersa est ampli

tudo. . .

ιγ a. sotissimum autem primum alterantium.

a Ti. Numero quidem a temperato quatuor,ternis multiplicati classibus. ., 4. Et Graecae medicinae illa est a sensu petita facultatum distinctio:priiri temperatum corpus alterare quidem,non tamen euidenter mox manifeste tum Vehementer demum sum-

20쪽

I's. Pro regula nimirum hominis eucratum corpus ponit Ur.

ira. Quan a tam de ea e scienti e ratio in propriam instramentorum naturam nil miltioni sciperanti S ue .ultra tempe varum, proportionem magna reuocetur probabilitate.

pr. Ad pares in temperat conuenisse contrariorupartes putentur: in ordio ibus ver excellus partium exsuperantis sit paritate reliquartam manense. a 8. Ita in stilites nullum eis contrariorum in ordine Vltimo ab alterutra constituentium partium excessum,&cOsensus denegatur,&mistoriam naturae repugnaS.

t 70. De e Xcessu verbanalogia quaelitum est. Et sunt,qui Arithmeticam malint: sunt,quibus Geometrica placuitat So. Et illic quidem num de tota ordinum ampi rudine par gradui numerus exsuperatari condonandus,simma autem reliqui conuenientibus contrari j sque tribuenda Si priora habeam,non assentior.

18 . An totius quidem terminorum ultimorum excessus partes quartae proXimi antecedentis exsuperantis contrarii Partes adauge ut Anceps illud. t Ra . Prius enim de eAcelsu isthoc statuendum,quam hypothesis admittenda. x83. Verum siue ea sit ratio eXtremorum, ut vix quartae

contrariorum parte excessuum ordineS constent, siue tanta, ut

excesius partitio in integris partibus differentias ponat:vix Omode tantam actionu varietatem simplici diuerentiarum analogiae acceptam retialeri S. a 84. Ingeniosiis imus Arabs Geometricam assumit consenserunt magnae aut horitatis medici non paucuiues. Tum posita paritate , quae temperati sint,in excessuum ordinibus, partium:eXcestu sic proportionato, eam ana logiam arripit, quae excessuum inaequalitatem quare possit:

eam veris,quae, terminorum antecedentium Omnium e posterio i proximo subductione, aequo relinquat. a So. Huc autem dupla redit. 38 . Istis positis, rationum terminosin uestigat. Qui libori esse possunt, manente analogia. 188. Quo nomine magis mirum videri potest, alterutra Arabem, Medicorum censorem, eae multis partibus in pro-