[Dianoia] astrologica, quae omnium praedictionum astrologicarum veras caussas inquirit, falsas vero examinat et damnat. ... Accessit ... succincta exegesis astrologica, definitionum et divisionum astrologicarum verum sistema / [Wolfgang Satler]

391쪽

Asbologica. Februarius anm bissextilis.

A LX. Dominica b dies M. hor. Lunae et e Symachus Martis diathedr. Pet. Mercuri et e Serenus Iouis 4 dies intercal Veneris

et fiatthias Saturni 26M Quinquages Dominica in No dolius . Lunae Ex quo exemplo apparet, posteriorem literam Dominicalem esse G.Pari opera laborabis in anno Gregoriano. Innominiatae literae sunt, quae nomen noxecipiunt, quales sunt eae, qua caetoris diebus septimanae adscribuncur. Literarum utem illarum,quarum tum

tur Astronomi Astrologi opeia,sunt septem: A,B, C, D,E, S G:quarum Asemper sibi prinium diem Ianuari vendicat, A secundum. M. ita consequenter idque vrrobique. Solus autem intercalaris dies efiicit, et sibiri insequenti eadem ad pingatur itera. Intercalaris autem dicitur ab intercalano, quod inter 23.&r . Februari intercal ur, Germanis a promotione festorum diactus Echalisag Promouet enim hic dies o-

ni sest in insequentem diem, quod

392쪽

tim ex sest D. Matthiae videre difficit l

vclo I tanari, siue aureo

Cyclia i is, seu decem nouennalis nouendeci in ita dictus est pactum tempo ris, comple in utendecim annos, 'uQ-

rum notasVOL . Vulgi aureos numerosi

eo quod aureis lite iis a Peteribus Alexan' drinis argenteis tabulis inscripti, transmit itebantui Romanis,la acq; periodicare uolutione, pueri decim annorum veteres Luna tiones,id est novilunia, plenilunia, o qu/draturas , ad sua principia redire iudica ibant. Inuenitur vel Oaureus numenis, si pume irus annorum Christi nitate addita diui datur per nouendecim , natus etenim est Christus , imo anno Cycli decenatio uennalis o quicquid facta diuisio e in quoti-

elue prouenerit, integras Cycli Lunaris seu deceni nolennalis euolutione sistendit sc 'post diuisionem remanserit diuid i ut aureum nun eruim sX-hibet , qui quotus sit annus Christi, stendit. Si vero uisonem institutam nihil remanserit, ut anno Christi 93 periodustodias

393쪽

trologica. totius Cycli, hoc est, nouem decim assu tenda agitur Onim tunc polliemus annus icti d cena nouennalis: verbi gratia: Anno ut i cori addatur secundu in superiora

aecepta Vnitas, ε diuidatur, totus perno- pendecim, rimanebuntq; nouem, qui con

stituent numerum aureum anni propos quotiens ψ. aperit toties Cycliam Lunais rem reuolutuis exempla sic stant. Exemplum alim I O . 8 V Aureus numerus. 6 o 3 8 . reuolutio Cycli Lunaris. Exemplum annis I93.

Et qui nihil isecta diuisione restat, assu, mendus totva Cyclias Lunaris, qui est, . Et ha c de Cyclo Lunari.

De Cyclo Solari,

Cyclia Solaris est cireulus viginti octo annoruna, ita dictus,non quod ostendatSo lis motum, sed quod Xhilleat iteram Dominicalem, siue die Solis, tum communis, tun noui bissextilis anni, rex subiectata. bu avid elicet.

394쪽

36a Exegesis

Tabula sure numen.ctbura Dominicalis. Aur numerin Litera Dominicalis,

Dato aureo

numero an

ni propositi datur statiin η regione litera D0minicalis. GF bissextilis

D communis. A bissext. Focommunis

F bissexta

A G bissexta

E , commvn.

395쪽

s rologica. Inuenitur autem is hoc modo r Annis Christi datis addenda nouem, Christus enim natus est anno Cycli Solaris nono, collectus diuidendus per 28. numerus in quotiente indicat, quoties Cycliis . Numitate Christi sit reuolutus, residuum diuisionem effugiens erit numerus Cycli Solaris anni propositi sin autem nihil post diuisionem restet,vltimus Cycli Solaris scilicet 28. agetur annus,ut contigit anno iso . Rem duobus exemplis, quorum prius anni 6o . posterius veri anni tisi . quae sic habent,dea

monstrabimus. Exemplum anni Oo .

i Cyclus Sol anni propoliti 6 reuolutiones Cycli Sol et 8 a

in posteriore vero clim nil remanserit,polt peractam diuisionem assumendi erunt 23, qai anno 16is continent Crchim Solarem,

396쪽

Indictio est numerus annorum quin deicim, exhibens annum quo apud Romano stributa inferri solebant eius praecipuun munus erat significare , quotus sit annii post tributorum solutionem. Huiua Cycli Indictionalis numerus si x inuenitur. Α annos Christi datos addatus ternarius Christus enim Indictione tertia natus ei Iedicitur productus diuidatur pe quinde imi residuum Indictionis Roman is numerum ostendit:quotiensueris integra si Cycli I dictionalis periodos exhibet. 4n nihil post diuisionem remanserit, periodus totius Cycli Indictionalis, nempe i3.adita

menda. v. g. Exemplum anni εοψ.

397쪽

liologica.

De Epactis.

Epactae sunt dies, 'libus annus solaris

inmunis 6 dlertim, ianum Lunalem ommunem 3s dierum Q. lnveni in cuit eu numerus asini pio posui multiplicetur,erri producitum diuidaturi et o .resiluum Epactas anni Iuliani proposui tendit. Si ex luctui in aureum nun erum a mi-iusquam 3 producantur,eriris humerus Epactarum S hoc quidem in Iuliano obtinet anno , cuius exemplum iubiiciemus: Anno so . aureus num eius est λ.hic mutis iplicatus per i ita stat: i ri,aias ' diuisus per 3 os ita se habet.

Itaque post diuisionem insituram relinquitur novenarius, qui anno po .constituit Epactas. Pro anno Gregoriano detrahuntur decem usque ad annum ioo, residuum Epactas dabit.

Verum cum hiscnon via cuique obuiuili irem duabus explicabit a regulis.

398쪽

Prima: Si ex diuisione multiplicati aurei numeri per ii, residuus numerus sit denario maior, fit subtractio & residuus datEpactas in Calendario Gregoria uo Vt, aureus numerus sit 3. hic multiplicatus per ii stat ita: a Factus diuisus per i ita habet: -- Ea actae Iulianae.

habentes pactarum in Calendatio Iulia no ex his silet: alias io, relinquentur Epactae anni Gregoriani. Secunda: Si vero ex diuisione inita minor sit residuus denario,additur is diuisori,&fit subtractio, residuus dat Epactas anili

rus est , hic multiplicatus peri ita stat. i Factus diuisus per os ita haber.

In hoc exemplo novenarius, qui diuidi nequit, additur diuisori o totum praebet

399쪽

ex hoc numero si decem subtraxeris, reis anebunt anni Gregoriani Epactae. Et haec de Epactis.

Festis mobilibus anteruallo minorivi maiori.

Festa mobilia habent nomen exeo,quod

quotannis de die uno in alium moueantur, cum fixa semper eodem die recurra lar.

Ea dependent ex solennitate Paschali, quam dies Dominica siue Solis semper ex .cipit. Pascha vero Concilium Nicaenum teste Eusebio lib. 7. cap. 3r proxima a Plenilunio Dominica in Martio, ubi Sol primam caesuram Solaris, velit quidam ipsorum nominant,signiferi circuli transiuit, si modo duorum dierum interuallum intercedat colidi celebrari voluit. A quo tamen Nicaeni Concili statuto decreto hodie videas passim Calendaria aberrarem satis id euincit annus iso 3, quo Pascha dio Mariij celebrari debuisset, cum tamen in usque Aprilis eius celebratio fuerit dilata. Vertim in tanta diuersitate ne aberremus, festa mobilia ex Dominica Esto mihi computari commode possunt. Esto mihi vero Dominica in vetet tuliano Calan.

400쪽

Exegesis dario diem Dominicam proximum, qui se qui tu novilunium apparens post ei iuni

Purificationis Mariae,Cccupas. Inia otio Gregoriano haec reglula non Obtinet, verum interuallum initius ex Epa-ictaruulin literae Dona inicalis ratione dependet. Interuallum autem iiii nus est numerus hebdoma clarum te dierum interceptus inter Male in Domini di nomini cana Quin qua gesin a ', leuisio mihi. Maius velo interuali in Dominicas post Trinitatis occurrentes complectitur. Vertim in nouo Calenda: io inda

Dominica: m is sequentem . bulam iliqua regione in rei ualli minoris quantitatem , in diebus D septim Anis adnotatam liabemus quo habito facili in negotio, computarione a Natiuitate Christi prioris anni instituta locum eiusdem reperiemus

Dominicae.

I rior inlumna iteram Dominicalem altera Epaciarum cyclum, tertia interualium minus demonstrata Tibula