Ivsti LipsI Satvrnalivm sermonvm libri dvo, qvi de gladiatoribvs

131쪽

uo A TURNAL SERMONUM A XX. Pugnae ipsius descriptio. Instatusabant petebant, repetebant. Exi- Uant excedebant. Latus tegebant. V AE M oculos mihi nunc date laures Pugnam vo bis ostendam : sed cum Ioue Homerico in monte sitis,&Moduigia extra teli iactum. Ecce componunt se adiatores&collio uni oris in arma deu bone quanta arte curaque, ut aesendendi alterius petendit Nec mirum. Gladiatori enim composito ad pmnandum ala Agellius haecpropositasors est aut occidere,si occupauerit. aut occumbere cessauerit. Hanc ex arte posituram, Vocabant Sta distatu tum Petronius de anu Statum prestantis componit Plautus fa-

' cete, ut solet, allusit Milite: in statustat senex Vt adoriatur moechum quiforma oferox. Quadrigarius in singulari certamine Galli cum T. Manlio: Jta tante dixi constiterunt. Galbi Ρά disciplina fui proiecto,

eua hia cantabun malim , cautabundus quasi vitabundus. . anhus imo magis , quam arte confisus sicuti scuto percu fit, atque δε--υς -m tum Gadi conturbauit Galgus dumse iterum eodem pacto consitituere sudet, I sanias iterumfutumsuto percutit, atque de loco hominem proiecit. Vbi videtis curae iis tuille atque adeo laudi, mansiste in statu Laberius: AH em nt da ambitio, nuda unquam largitio. Mouere potuit in iuuenta deflatu. Im nec laesi deserebant Seneca Consolatione ad Polybium: I gra Omnes sicient quomodo te in isto cesseras vulnere trumne statim per-

cusus arma Iubmiseris,an inflatu in ingradu steteras quem locum tentant frustra. Idem enim est, Stare in gradu Seneca si mrum alter vulnus premit m constat ingradu Lucanus, siue quis alius auctor Poemati ad Pisonem :C, MA. Arma tu sitiam si forte rotare lucert se, L-- με Inquegradu clausis libuit consistere membri

Et vitare simul, simia, captare petentem. Ita malo prorsus, quem ut edunt nquegradum. Huac apud Tertullianum De gradu pellare, aduersus Marcionein f edere degradie,

136쪽

LIBER o. II ordia, Praescriptione aduersus Haereticos : construere gradum, Apologetico Cicer etiam ab hoc gladiatorio more elegantem metaphoram plus semel usurpan, Detjci deturbari, de statu animi, statu mentis: restituendam in Oratore eius ad Brutum libro,qui non legendus iuuentuti,sed ediscedus cen Coniectura

seo: uo genere nos mediocres , aut multo etiam minus Jea magno

semper si impetu, saepe aduersarios de statu animi deiecimi Sic eligam, prae Vulgata, de satis omni Certe hoc Cicero voluit, de accommodat ad Hortensium, Catilinam, Curionem, quibusvis illa dicendi linguam imo mentem eripuit. Cum hoc modo igitur paria in statu petebat alter vitabat alter Petebat dico. ζ ς, ω

ita enim proprie: Ictus Ipsi Petitiones Seruius ad illud Viria iij, Volscentem petitsensolo Volscente moratum Petitiones, inquit, proprie dicimus impetusgladiatorum. Cicero in Catilinam ego tuas petitiones, ita coniectas i tatari nolo modo possent, paruae quadam declinatione, di, t aiunt, corpore,excepta Idem in Ora Prμ torta. Ut enim athletas nec multo secvi gladiatores, idemus nihilne terproja- vitando facere aut , nec petendo Nehementer, in quo non motus hic habeat pa rum quandam sic oratio neque plagamgrauemfacit, nisi petitio Ierit apta. Videntur etiam appellasse conatus inuasionesque singulas, Manus Quinctilianus lib. v. cap. XIID. V a 'diatorum manus quaesecundae a canim, siant l, tertia i prima ad ni . euocandum aduersari ictum prolata erat: e luariasigeminata captatis , ut bis cauere, bis repetere oportuerit. Idem ib. I X. a P. I. Nam tun armorum certamine aduersos ictus rectas manus cum

idere tum etiam propulsere facile est auerse tectaeque minus sunt observibiles isse oratio, cc. Nec lucria multum ratione Senc cadicit, Manum latere, pist. I. Nunc nihil habent quo tegantur , totis corporibus ad ictu m expositi nunquam seu iramanti mittunt Paullo aliter Apuleius lib. 1 Io I. Gladiatores id famos manus , Penatores inii probatur pernicitatis. Signiscat enim veteres gladiatores, quorum dextrae non

una caede imbutae Magis conuenit quod in ludo deae singulos iactus siue missus, ratione simili appel arunt Manus. Au μημ' gustus in epist apud Tranquillum amsi rescumque ma-nm remisi, exuisem Petere igitur, arena Verbum etiam RepC ab. Iere. Ita appellabant geminare ictum Lacu antius: Percussos

'petere ,

137쪽

iacentesque repeti iubent. In Quinctiliani verbis supra mi bis tauere , bis repetere oportuerit. Inde natum in Caligulae caede sym τλα,1uisi boltu, de quo Tranquillus Iacentem contractisque membris clamitantemst inere, ceteri Nulneribus triginta consecerunt ci amsi gnum erat omnium, Repete. Haec inuadendi verba at vitandi ca- Exire uendique, Exire Virgilius: orpore tela modo atque oculis vigilantibus exit. Manilius: Ide cito motu rigidos eludere cestas Nunc exire leuis missos. Excedare. Etiam Excedere Cicero parusquNam declinatione, γ, ut aiunt, Ludere. corpore excessit Prudentius id ipsum, tiac Manilius, Ludere vel

Eludere dixit: Nam si nostrasides secto iam tuta quieto, Viribus infestis hostilique arte petita es: Cur mihi ses non sit lateris sinuamine flexi

Ludere ventosas iactu pereuntestgittasZVbi ambigomum riss melius praecessit enim, nota hallae

autem iaciuntur pilaque,non sagittae.Tamen in Prudentio ver Latm te borum non tam acer dilectu S. In Vitando praecipua cura, ut a tus tegereiat. Apud Terentium elegantistimo Murcio admonente iam notuit Liceat modo tecto latere disice ere Seneca lib. 1111. Quaest. Natural A turbά quantum potes tesepara, nec adula torsim latus praebeas. Et latus certe aduersarius maxime petebat. Ammianus Seque in modum Ῥrmidonis operisns , hostium latera, quae nudabat ira flagrantior . di rictis mucronibus perforabat. Et

Quinctilianus in Declamatione quapiam, de Gladiatoribus qui vinci volebant Loncurrebant lateribu iuias Tibullus: Saepe dabis nudum, incat lude, latae s.

Nec rarum erat, Vt CUm plura paria pugnarent, Vulneraretur

138쪽

Clamor a vulnus, Hoc habet Laesisupplicabant, lamasubmittebant populum, editores , orabant.siis edet, mittebantur aeuid

missio, inpugnasine missione.

T cum exclamatione subitat 1c Victor En en , inquit. Hoc habet. Nos commoti, Quid sibi hic clamor vult Z inquimus. Non etiam videtis Θ inquit laesus est, cecidit Birria. .ehabbi, Vox ea propria insultantis aduersarij, aut acclamantis vulgi. Π Virgilius:

teloque orantem multa trabali Desuper altus equograuiter ferit, atque itastur: Hoc habet haec magnis melior data νιctima diuis. Prudentius meus Psychomachia: Tunc exarmatae iugulum meretricis adacto Transfigit glad* calidos vomit ilia Napores. Hoc habet, exciamat ictrix regina.

Simpliciter etiam, Hibet Seneca in Tragoediis: Habe peractum est quaspetis poenas dessit. Idem Habet, peractum est :stasi nostra explicant. Et apud eumpse pluriens. Nec alius sane clamor est, quem Au gustinus indicat lib. v I Confess cap .um ubi de Alipio Larsi autem gladiatores mortis metuentes, submittebant arma. Id submisi is signum victi fractique Seneca De prouidentia aeuid ego istum ' '' a uersarium mihi summi statim arma submittet non opus est incit tum totά potentia meά leui comminationepesietur. Nec ideo tamen potibuliberi a nutu populi pendebat mors eorum vel salus. Horatius ζιά

populum ' extrems toties exoret aren L iatoribQ. Seneca : Gladiatoribus licet arma submittere, misericordiam populi gaturi adsentare tu neque submittes arma , nec tiam rogabis recto tibi mul- 'bis ctoque moriendum est. Idem epist. Cu III allusit Non faciam quod/

lotisolent, tprouocem ad populum. Sive etiam ab Editoris Ci sent .cero 11. Tuscul. Mittunt etiam ulneribus consem ad Dominos, qui . iam,

quaerant quid velint sitissatisfactum nonsit, se velis decumbere Dio γ' in Caracalla, cum insectatione saeuitiae eius ἀγών -ο irati

139쪽

t ri id est Munus Nicomediae praebuit die suo natali in quo serunt Nictum quempiam e gladiatoribus supplicasse Antonino ii seruaretur. Atquiad idum responsi se ibi, aduersario tuosupplica Nam intoninus I s. ibi Editor. Quanquam reuera Impera Or cum praesens emper' ii in ius liberandi. Quinimo solo superuentu suo : nisi fallunt

m tu ιοι me uidi Verba de Ponto: A Lesbi Caesaris aduentu ut ladiator arenapiμm cris , Exit,. auxilium non leve vultus habet.

. Eis , Haec Isiberatio, Missio dicta. Non enim audio Viros eruditos, AG qui unam e confundunt. Eirare eos scio tota via. Missio ad noxiorum victos pertinebat Rudis ad victorcs. Illius effectus ut ab imaeuid is minenti periculo, metim diem dumtaxat iiDcrarentur: huius

Vt a talem Martialis Nuper cum MPrinopeteretur misy, o mittam ream etebantur ero laesi. Itaque sine misione dare gladiatores de sine

amissio militone pugna; non allud 'PLum ad certam mortem dari , nisi

vincas: ius non esse vulneratos supplices ciue liberandi. Satis clare vim eius verbi expressi Liuius de Perseo, lib. XO. Dein Hs pius gladiatores dando, et modo vulaeribus emara , modos ne missione etiam. Florus de pugna cum Spartaco Tandem eruptione sota, dignam et iris obiere mortem, di, quo bubgladiatore disce opor tuit, sine mi sione pugnatum est. Nec lae quid iis locis possit opponi noti item quid huic Senecae: Nisi mssione gladiator, quem

armatusfugerat, da insequiti R. Oncnim certe hic de Rude.&Senecae mentem satis illustrarunt sub Caio quinque rettar 1, qm totidemsecutoribus succubuer i cumque iuberentur occidi id est: abscissa massione Nnus resumptas simά omnes ictores interemit. Hinc illud Augusti decretum, qui Gladiatores sine missioneri is , a edi prohibuit ait Tranquillu cap. XLV. Clementer quoniam re-Auoi perti cui munerarij,qui omnes dabat incertam mortem. Qualem fuisse credimus Domitium auum Neronis, qui emunmgladiatorium edidit verba Suetoni sunt, Neronis cap. IIII. tanta -- isti necesse fuerit At uno clam rus ira monitum edicto coercere.

Et suspicer hoc ipsum edictum esse, quo vetiti dare sine missione. De hac missione Quinctilianus in Gladiatore: Has missis preces quam pertinace lacrymira quam miserasilem obtestationem ido

140쪽

vidi nemo inquam sic rogauis missionem. Idem Nec di ficilem tamensub illo prasertim auctoramento habuisset missionem,sed nolint gladiator vivere. Ad hanc etiam refero, non ad militarem, varie dc decenter translata scriptorum loca,ut Senecae: aeui porro prodest paucos annos vel dies lucrifaceres sine misione nocimur Apulei lib. es alii. ii ubi nequissima femmarum, Hodiema pugna,in it,non habet

misonem. dc in simili nequitia illud Petron h: Donec Auarti abutilenatiam tenens virgam, altequesuccincta, ius infelicibus dari missis-nem Eiusdem : Inhibuitque Tryohaenatam grande facinus, non dimmutata missione. Sed inprimis legas Martialis epigramma, quod in Catalecis vulgavit Ios Scaliger, antea publice non visum: Od totum subiicio libens illustrandae huic rei. um traheret Frisius, traheret certamina Verus, Esset aequalis e Mars utriusique diu. i osepe miris magno clamore petita est.

Sed Caesar legi paruit i esuae.

Lex erat ad dioitum ' positam concurrere palmam. 'puit si uodlicuit, lances, donaquesepe dedit. Inuentus tamen est mis discriminis aequa. Pugnauere pares succubuerepares.

Misit viri ue rudes, salmas Caesar trisique. Hoc pretium virtus ingeniosa tunt. contigit hoc nusio, nisi te,sub Principe, Caesar: O duo pugnarent, ictor terquesuit. Vbi tamen quid sit, ad iugitum concurrere, ambigo: an non ita propiis quos iunctosque pugnare, ut digitus modo interesset λAlioqui illisum opportune imonebo Gladiatores solent tot kre , cum victos se faterentur. Vetus Scholiastes ad illud Persij digitum exere, peccas Digito, in ii, sublato ostende, victum te esse a vitiis Tractium agladiatoribus, qui victi sensione digiti veniam a populo postulabant. Insere his depugna ipsa Figuram qua etiam Caput

sequem tangit.