Ivsti LipsI Satvrnalivm sermonvm libri dvo, qvi de gladiatoribvs

91쪽

I SATURNAL SERMONUM lumbarum. Nam patres familias qui in Theatrum aut Circumibant, unde non pro arbitrio reditus, columbas secum sinu serebant iasque emittebant cum tabellis, nuntias doma in quidi arrem o vellent. Varro de Re rustica Polumbas redire solere ad locum Γ- μα ' animaduertere quod multi in theatro e sinu missi ac unt, atq; ad

locum redeunt: quae nisi retaerterentur,non emitterentur. At l. a theatro, credo,illud Brutinae militiae exemplum. Plinius factitatum idem in hirundinibus obseruat lib.x Caecina, inquit, obterra ni equesris ordinis, quadrigarum dominiae comprehensistir dines in urbemsecum auferens, Nictoriae nuntias amicis mittebat, in eundem Fastionis nidum remeantes idit victoriae colore. Dum fabulamur, Pighiussis Hib ecce intrat Gratulatione sis alute a nobis excipitur , non a Le

si nutio,qui adducta fronte, Homo infide, inquit,quid de te metas, o G rui, ut diem tam festum absentia tua redderes nobis insinum3 Hoc here pollicitus Per fidem Lernuti,in qui Pighius,ignosce. Nescio quod purgamentum hodie egrediens calcaui ita notabiliter toto die infelix, non me iuris. Et simul nescio quid in aurem Lernutio insusurrauit iterumque altiore Voce, In Cato mum posthac malo,inquit quam denuo ad hos Catones Di ga ad illum, Non tu gratus Lernutio ξ mihi certe. Non ille coe lumbarum liberatricium nuper iocundior aspectus; quam nunc tuus. Ecce enim suppositicium tibi me fecerant boni istisdit res at nunc scilicet per te soluor. Soluam ego te ait Lernatius. Aoite mastigophon, flagella ignem ini id iis facturus 3 ii, quam ego. Vthuaac, ait, nouum auctoratum compellam ad coeptam pugnam Hem inquit Duga ab igne mihi cautio est, Thetidis marinae filio Pareo magister, potius.

PIonio locus sedendi apud me fuit. At DuZa iterum ficor

sus est. Quod primum ergo in Hominibus proposui .id dianumissm xi Genera sequunturvi discrimen.Nec enim gladiatoriimum nomen aut una classis sed ab armis, a locis, a tempore, aliisque caussis diuersi. Ea omnia Operae mihi est, ut accurate persequar: quia nec vulgo nota, de litteratorum nostrora in his lapi error in

rorarum

92쪽

In prima classe,qui armis ratione pugni diuersi,colloco istos,

Romae ad columnam Antonini:

Et alibi:

Et sortean sic dicti milites, qui ex instituto prisco Tribunos comitabantur, velut loco apparitorum de quo Lampridius in Alexandro Sic Iaulinus Nolanus in epistola ad militem: In militi secularisocius secutor contuberni tui fuit. Ab hac eadem

notione Mars cognomento Secutor apud Milesiarum scripto Martis urem lib. H. Grandem hircum. nnosum, horricomem Martisecuta ' ''tori comitique immolant quod cognomen ei aptum , cum secundus obsequensque. Ideo recte Comitem adiecit Apuleius ve- - lut interpretamentum. Nec abiit ab hac proprietate idem scri pto lib. iii I. Non diu, inquit, cruciatus Vitam euasit quem prioris exemplo sepulturae traditum, bonum secutorem Lamacho dedimus id est,qui Lamachum sequeretur comitareturq ad Orci domum. Κ 4 In P

93쪽

6 SATURNAL SERMONUM sboιtuleia I Petronio etiam ego Secutuleiam mulierem: Et piopudori inquin tanquam munersecutulera mimino iis tactu omnia vendidit si retronius recta lectio est,ab hoc eodem aetymo, quae Virum arpetat Sc si

stetur ipsa Quamquavi respectus ibi sorte aliquis ad rem diatoriam quia fugitivi illi, quos inducit Arbiter, o im in Are

na At Secutorum, inter certa gladiatori nomina, mentio multa Cicero ad Atticulib.vii GMiarem aesaris qui quaesisnt, sane commode Pompeius distribuit, binos singulis patribus familiarum.

M m'r g Secutorum inludo o. o. fuerunt id est duo millia. Ita inibi a

Quis enim crediderit quinque millia gladiatoru Capuae fuisse, quidem Secutoriana id est unius armaturae Iuuenalis :

cum Graccho ius pregnaresecutor. Lapis Veronae: EDONI SECUTOR PUGN. LII. Dio in Commodo, εHητο τη omissi τη ται κου ρος καλουμενου vos est armatu- Com.ctura νά eorum in Secutores dicuntur Lampridius in eius vita estpelia' '' tuse se inter cetera triumphalia nomina etiamfexcenties aetes Paulus

primus secutorum. Vbi optem scribere, Palusprimus Certe enim nomen est vilis alicuius gladiatoris , non cognomen AE miliae gentis Ille autem si ictus fuerit, quia immobilis uictusque

aduersum oppugnantes , velut palus, ad quem milites exerce E alibra bantur Suadet hanc scripturam etiam Dio: ior, α uel OR. '' rita μέ νυιωις ψ τοί si το αλο Σεκου ροουν, si didi Ictim tam mei legas corrigasque. ωτος ταλ . Nam nomen proprium

fuisse non dubium,ex ritu quo solent victores appellari nomine alicuius celebris gladiatoris Lampridius Nomina gladiatorum recepit eo gaudio , quasi acciperet triumphalia Arma Secutoris desecutorum scribit Isiodorus, nescio an ex fide Secutor est ab in sequendo etiarium desiis Gestabat enim cun idem ἔν massam plumbeam, quae ad uersar 1 iaculum impediret , t antequam i e feriret rete, sesuperaret. Haec armatura scra erat Vulcano Ignis enim semper insequitur. ideoque cum stiario componebatur, quia ignis. quase eranter se inimica sunt. De massa quidem plumbea nihil mihi lectum. Gladitu gladium illi tribuit Prudentius: Altius impresso dumpalpitat essesecutor. Ct 4m Clypeum adiungit Dio, de Commodo et δε αεχω quem inserit eius dextrae , non quia id ali Secutores , sed

quia

94쪽

quia Commodus gloriabatur iactabatque esse scam a. Idem& Galeam quae communi gladiatoribus plerisque Artemido salia. rus lib. 11. aliquid iuuat in ratione Secutoriana pugnandi: Siquiis, induit. um Secutore compositus sibi videbitur, Guyρῖον ὲν H 6 γυ

quidem faeminam sibi in et in diuitem sed magnumseirantem ob

opes udesque in viri contemptricem in multorum malorum aucto

rem semper enim in sequitur. Secutores cum Myrmillonibus eos dem esse scribit in Epistolas ad Atticum vir disertus. vellem ratione aliqua id docuiste nut exemplo.

De tiario undepetitumi enus desicriptio pugnae stu armorum. st cum quo commissus. RE et i AR iv write subiungam is enim plerumque com Raetiare, misitis cum Secutore. Is1dorus describit his verbis: Retia ' Fius, inquit sui contra alterumpugnantem occulteferebat rete quod iaculum appentur vellem scripsisset breuius venias,ferebat reteiaculum ut aduersarium cuspide i Mentem operiret implicitumque iri superaret quae armaturapugnabat Neptuno tridentisia ROrigo exemplum eius armaturae, non dubie a Pittaco, qui Eorum ominter sapientes. Ita enim ille ex prouocatione cum Phrynone V

meracti in τημώ δεψ πύξφιδί -μ ρ ανῶ, id est: Poneu verὸ ad singularem pugnam a Phrynon prouocatus cum piscator schemά iueum pugnauit:. retiaculo quidem hominem circumuoluit, tridete verompugione impulit occiditque. Similia Diogenes lib. I. pneter quod δἱκτυον vis, ἀαπιδα λαΘρ habuisse eu scribit. At Retiario certo nostro non clypeus. Iuvenalis cum cura eius arma descripsit,& velut ex profesta; dum Gracchum quendam ex prima nobil tale tangit, qui in arena retiarius pugnauit, Satyra m -- in iliud Dedecus ii bis habe nec myrmidonis in armis, Nec clypeo Gracchum pugnantem utfalcesupin Dumnat enim tales habitus, damnat, odit.

95쪽

Dcgale ontem absiondit mouet ecce triintensi Postquam vibratipendentia retia dextrά quiquam effudit nudum ad Jectacula ultum Erigit, e toto it agnoscendus arena. redamus tunicae, de aucibus aurea cum se Fore at si longo iactetur stira galero.

Ergo ignominiamgrauiorem pertub omni Vulnere, cum Graccho iussus pussnare scuto'.

νη Quae digna explicatu Ait nec clypeo Gracchum pugnantem non o ergo Retiario clypeus: remouet a Secutoribus Addit auis ' ' φ' ce M non ergo sica in remouet a Threcibus. Deinde, Nec R.,ia ksi gis frontem abscondit quia contentus solo galero, de quo etiamta subiecit , ω longo iactetustra galero. Nuda facie ergo Retiarij, - soli ex gladiatoribus. Ad quam sententiam aptanda saeuitia illa Claudi Tranquillo narrata, qui gladiatores etiamforaeprolapsos

iugulari iubebat maxime retiarios, irantium faciem videret. cap. XXXIIo. Item hoc Iuvenalis,in loco : nud L ectacula vul- Raso un. tum Erigit Pergi ,Postquam ibrat spendentia retia dextrάNequi si quais est aet,d oculis subiicit sole ne genus eius pugnae.Ita enim docti Retiari factique,ut arte qualitam, collectum luspensumq; dextra manu rete in aduersarij caput iacerent: si errassent, effuse suaerent donec forte iterum rete colle issent. Ad hanc fu-D. α Ἀμ- gam illi id, tot ugit agnostendus arena dc Artemidori interpreta m id est, Si cum Veliaris, capiet orem paupertinam Vasciuiusiculam, di fugacem, si facilem molenti cuiqj iungi.

Tri4em ei Ait etiam Iuvenalis mouet ecce tridentem Tridens enim siue fuscina illi,pro gladio. Postremo credamus tunicae scilicet sus . D. Via inermeyretiarij,& in sola tunica. Sic de eodem alibi ideim: tunicati fustina Gracchi. Sueton. Cali . Eetiari tunicat quinqtae. EivbQἱis Tertullianus tamen Spongiam iis adtribuit, pectori nimirum ' tegmen . Toterit, inquit, de misericordi s moueri defixus in morsu

ursorumam spongias retiariorum Nec plura dixerim de armis la- Ansela terrumpes Pighius, Non tu plura inquit. Atqui ctiam gladium 2 illis fuisse firmare ex Valerio meo posium,ate negatum Verba eius libro 1 De somniis: Cum gladiatori munm Syracusis ederetur, inter quietem tenus Rufus quidam retiariis manu confodi vidit:

96쪽

LIBER II. Ist

gre idque postero die instectaculo consessoribus narrauit incidit Aetn-

de ut proximo ab equite loco, etiariusimn myrMIsioue introduceretur.

cultus cum faciem vidisset nota lic vultum retiari nuduo idem 'Mallem, dimit ab isio retiariose trucidariputasse, protinusque inde discedere o hmi. Idi sermone seo metu eius discuseri caussam exiti misero adtulerui.

Reuiarius enam in eum locum compulso myrmidoneis abiecto, dum iacenite erire covatur, traiectumgladio Aterium interemit. Nonne diserite ait gladium DuZa excepit ambigens, Semel id lectum,in-Du Ἀ-aquait. 'uis scit an gladius non venerit in locum tridentis cu- ius modi menda pluria sublata tibi Valerius debet. Rem certe vi de quomodo gladius illi, si in sinistra tridens, in dextra reteὸ Niisi sorte ad latus succinctus ille, non ad pugnae usum sed caedis; id est, quo prostratum abiectumque aduersarium iu aularet .su'd eo magis illabitur , quia Pittaco Bφίδον etiam tribuit Strrabo. Victor hic Duga Sequitur ara vibiam,inquit Post Pitaghtium,etiam ego in te ibo. Dixisti Retiarium csi Secutore com Ris uspoisitum : ego aio cum Myrmillone occupans Dugaci an

Viictor, inquit, mane hoc iam agebam, Ut expedirem. Dixi cuim Secutore; rem dixi. Iuvenalis, cum Graccho iussi spumaresecutor. At Gracchus retiarius Suetonius Caligula, tiatri tunicati quinque umero gregatim dimicantes me certamine Lis notidem secutoribus succubuerant cum occidi iuberentur tanus, sunVtάfusima omnes victores interemit. Iuuat quod Lampridius scCibit Commodum confecisse mide pabrias retiariis victis veloccisis. Commodus autem inter Secutores. Nec negaui tamen de Myr 'Ieuas militone cuius compositionis exemplum in Valeri paullo ante viveirbis, in Festo, Eetiario, inquit, aduersum Ilibrmisionem pugnuanti cantatur Non te peto ' cempeto. Et Quinctiliano, apud quiem Pedonis iocus dem misione qui retiarium consequebatur,mum nquit,capere viat. Nec nouum ut unus cum diuersis conspo,natur sicut Myrmillo ipse etiam cum Threce Finio de Re-tiatriis, si versus Prudenti addidero:

Spectant aeratam aciem quam crebra tridente ImpacZo quatiantia lilia saucius, quam Uulneribus patulispartem perfundat a. enae. Ite in inscriptionem veterem satis argutam, uae Tergeste: ONSTANCIVS V

97쪽

virosque

98쪽

TH, Axam nunc dabo, vel, ut libri fideliores semper,

Threcem ad quod excplum in Maximini vita Threcis.cus. Fessus de istis Threces gladiatores, similitudine parmularum I frido,

Thraciarum. Imo non ab armis solum, sed, credo,quia ipsi ex ea Im 'gente. Odorari videor e vestigijs Liuianae scriptur parii firmis

tamen plenis' lib. XLI. Vbi cum narrasset Persea regem crebras gladiatoru pugnas dedisse,imitatione Romana,addit Famibare ρη oculisgratumq; id pectaculum fecit, armorumpredium pleri , iis di xpleuis uenis accendit. Itaque, quiprimo ab Rom magnispraemiisparatos L ' diutores accersere obtuserat amsuo Nam quae sequuntur, sunt in lacuna. Tamen videtur mihi subiecisse amsuo e regno Eomum mittebat tuit quid tale. Ermisi fallor, haec orio o Threcum. Certe ra

suo ingenio prona ea gens ad pugnas c caedes Ammianus: EThracibus inter alios immaniter esserati memorantur Odryse , ita humanumfunderesanguinem adsueti, Ni cum hostium copia non daretur, i inter epulas,suis velut alienis corporibus imprimerent serru Imo vero iam antiquitus ad rogum singulari certamine decertabar. quod omnino obseruandu Herodotus suggessit,in Euterpe, ubi de ritibus corum sepeliendi: υ αδεχέρως ἀγῶνα Θεισιτταν ον χν

t. - 'εΘλα PLI, ' λογον μονομα ηc: Tumulum cum iecerint, certamen varium instituunt usus maxima praemia ponuntur pro ratione singularis cui que pugnae. Sane Onomachia haec ad Gladiatores Threcas spectat,quorum sparsa in libris mentio Apud Plinium i xi. Studiose Threci in C. Caesaris ludo notum est dextram fuisse proceriorem A md Senecam,initio libri v. Quaestion Naia iurat. Τὰ, inquit, longiorem iurabo fido Annaeo, Apodonio PILU, quamuis staturam habeas Thetisi Threcae incompositi quae postrema in libro Lipsi scripto,Threcisum trece compositi ex ijsque procliua correctio,Threcis cum Threce compositi Habitum videlicci aspicit pugnantium inter se Threcti,&,dum in arma se colligunt ub-ssidentium. Mentio cis fora Horatio, Threx es ad nuta res ης φpa, ouae ad verbii ludus millia iocus Scholiastes vetus si ta iure confiι-men ille Tbrex Gadina, inquit,suitsecutor, Syrus aμtem retiarius. m.

99쪽

Alius cum Arma Torreum. Parma.

mTrmido insecutor idem cum retiario auid restat nisi ut co-m rmisio lumba lit miluus,& ouis lupus ἶNugantur illi: nos arma Thre- cum videamus. Festus dat ijs parmas etiam Martialis: Haec quaesepesolet vinci, quae mCere raro Parma, tibiscutum pumilionis erit. Sumpta autem parma a Thracum populo, quibus velut propria Glossae arma, Θραμον λω ilinius de Speculis: Pluri Mu--, refert con aua sint poculi edi modo, Iarmae Threcisiicae. Cor ruptiis in hac voce Alexadrinus Clemens Stromat. I. Θρῆκες

Ob Thrar mramo d est Thraces prim eam, quae Parma nominitur, inuenerunt: est autemgladius incuruus primipeltis iue uis sunt misi. Quid parma,gladius P dictu auditu citae nouum.

Clemens Alexand.

II Corrigo Harpe lina Thracum,quae Latinis,

curata eLati latronivngenus es tunc sane excreuerat; tebantur χωdiolis, quod ad magnitudinem attinet aud longe ab Persarum Acinace diuersis sed incuruis tamen i exseque, Dacessunt ea quae Romanis appedantur Sicae unde , agnominationem latrones ij habuerunt. sis h=je Glossiae: Sica Θρακοιο ξδος λ μ in τις Haec autem ipsa Sica, in usui V gladiatori Suetonius in Caligula in 'rmisionem rudibus sectini batuetem, soni rostratum confodi erre cά. Probabile cnim, contra myrmillonem, pugnasse eum Threcidicis. Iuvenalis clarius: pugnant sicesupinά. Quam falcem doceo interpretes Harpen esse sue Sica, dc Threcem circumscribi. Et clarisii me Artemidorus, me quidcin emendantes , Θρακι

.mpalatii. 4riterpres nihil sani Mens verborum eius haec: Siquis tuis Thrace certaret. idetur xorem ducet diuitem 'stata ambitiosam. vitem, Haproico armis astutam, quiugladius illi non re m

100쪽

LIBER II. 8; rectus ambitiosam,quia attodiis stre insurgit. Vbi omnia expressa, quae ad hanc armaturaim. Sicam etiam describit nobis e Suetoni verbis Isidorus,sed, peruersis sollutis. Sica, inquit, ascando. Tranquitas autem dicit, dum cuiusdam gladiatoris inludum emissi gladius curuatus fuisset ex acie recta: procurrit unus ad eum corrigendum tumque a pugnante responsum, si pugnabo inde Sicae c., δα. nomen datum est. An mens haec Tranquilli, nescio Mambigo b., balbutiem quidem Hispalensis illius videtis Arma Threcuim, μον μ'

Ciceroni,alijsque Threcidica dicta, pugnare Threcidicis - T

De M rmisione origine nominis vix inuenia ipsi e Gad petiti Arma Us - -

eorum, composito. YRMILLONEM in Arenam nunc produco. simul obortus DuZae largior risus. Nos mirati sumus. Quid rei subita es Θ inquam.& quem rides, aut irrides Non post tanti inquit, mihi ad moderarier. Virum doctum rideo, virum ma me ignunt, qui Myrmillones dictos quasi Myrmidones censet, it misistatera D in L. mutante. O Musae quo non penetrat Criticum tbia Iacumen ut ego me hebetiorem natum esse,non moleste feram. Transfert ecce velificante una littera Myrmillones in Greciam. At ego in Galliam potius; unde venisse eos accredam Festo misist- Retiario, inquit, pugnanti aduersus myrmisionem cantatur, Non te peto siem peto quid me iugis a e quia myrmidonicum genus ammature adicum est, ipsique Myrmidones ante Gadi apperibantur, in quorωmgaleis pistis e figies inerat. Nec abit a Festo Plutarchus in Cras b, qui gladiatores eos qui cum Spartaco rebellarunt, e Gl-- ludo Lentuli, Gallos fuisse ait Thraces Et Gallo ceperim, ha Myrmillones. Describere mihi hanc armaturam Tacitus vi-n ω- , deatur, lib. io Annalium γεηdduntur eseruitijsgladiaturae nati, quibu moregentico continuumferri tegimen ' Crupedarios o fe i cant. Nam myrmillones certe toti in armis Ammianus in grauitate dicat de Persis, libro xxii 1. Pedites enim insectem myrmidonum m. I. contecti iussa faciunt. Videntur inter pugnam soliti subsidere, ad excipiendum aduersarium,in vitabundi Ausonius ostenta aera di Praeloquio Centonis sui: Simulantur ecies multae forma λαιωρ rum, per bosia, anser molans, aut myrmi in armis seu dens. '