Ivsti LipsI Satvrnalivm sermonvm libri dvo, qvi de gladiatoribvs

발행: 1604년

분량: 166페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

4 SATURNAL SERMONUM tos ludos, habuere domi eos aut apud amicos Ita C. Caesar 74rones neque in ludo neque per lanista sed in domibus per equites Rom. acetiam per Senatores armorum peritos erudiebat, scribit Sueton. Iliai ac cap. XXVI. Quod tamen perrarum, Vulgo ars pugnandi do-

z. a exercitaque in ipsis ludis. Prudentius: Vam quid vesani sibi vult ars impia ludi 3

'Malo par fui mortes iuuenum, qua unguines pasta voluptasZSeneca libro II de Ira Non aha quam in ludo gladiatorio vita est, 22 A . cu=m ii em ita Itium pugnantiumque Lusorium appellasse Lampridius videtur in Eligat, ito: Strauit M mqt in riclinium insum motu serio, didum prauderet, noxios ita appellat gladiatores tue enationessibi exhibuit. vel ut mavelim ibi exhibuit. Et in Saluiano Mass1liensi Episcopo idem verbum, lib. I. Longum est nunc

dicere de omnibus Amphitheatriis, deis, Lusioriss Graece, καταγώγον Πονοααχων appellat Herodianus, quasi dicas diuersorium domi-cgiumque. De οἱ Dodo A; - ο nquit, προεχύθη μηνίας, o

υταγώγιον id est, Eo dementiae venit,ut iam nec Aulam , Palatium inhabitare vestet, sed migrare confituerat in ludum Gladiatorium. Quam eamdem monstri illius insaniam etiam Lampridius ScXi philinus adnotarunt. Suida νονο οτερτεῖον dicit,contentu Splura, ludi tamen, sine alio additamento,posuist nudam vocem. In urbe autem plures eiusmodi ludi, nominibus suis noti discreti: quorum in P. Victore mentio, fastim in marmoribus priscae

Dissis TvTINUM. Din Horatio in ca ad Pi oncs, Ludum Emilium. E se quibus tamen non abnuerim, quin aliqui etiam bestiariorurn

Iuui bestiariorum

Dariis, fuerint Vel certe matutinus. Hisce ludis non Lanista solum

tui in Dacurarum

φή praeerant, Vt dicam iam nunc, sed etiam digniori nomine Pr , curatores. neci de plebe,sed ex civium primis:fuitque velut in--, ter dignitates Sc insulas id munus Lapis priscus CVRATOR. MUNERIS PUBL. GLADIATOR Tacitus Annali, I. Decius quoque Calpurnianus m Sulpicius 'TI Procurator ludi, e demporn adfecti. Inscriptio alia vetus :

62쪽

Heredita-

PRO C. ATRIMONI PRO C. LUDI MAGNI ium. PRO C. LUDI MATUTINI

Nec loge diuersi ab istis Curatores munerum ac Venationum muratores

quorum mello Suetomo In aligula,cap. XXVII. Et is addam

quod vos medici rideatis,Victor Medici etiam sui singulis his Misssiri is ludis nec id noui saritali inuento, sed diu ante Imperatores. Λῖς i. Lapidem legi hunc: m.

In quo sculpti Consules incidunt annum Urbis DCLXIII Adeo antiqua cura illa in valetudine gladiatorum. Legi&in

quos medici athletis Arrianus lib. 1 D. Dissertationum, Athia 'letam compellans: δῶσε,in quin, em , ἀναγκοφαγῶν, εχε ,τε -

, - ό ςατxi: Oportet te iam in ordinem redigi,adprascriptum si, abstinere belgari s fluidam non bibere, nec si qui ortuito incidit aut ofertur edico enimuero obtemperare, sed, praefecto aut doctori. - At quaeres , cui bono medici mox morituri Dicam. Primo medicos haud tam arte acceperim , ut hodie , sed incluserim etiam chirurgos usurpation prisca I autem opus certe gla Gim g .diatoribus laesis luxatisve Deinde dc ratio ictus gladiatori, My i- ea, ut '

63쪽

46 SATURNAL. IERMONUM ea, ut salvi esse sine medico non possent Large enim edebant, bibebant:& dabantur velut in saginam ea fini Vt Domini valentes eos producerent, , ut Cicero ait, cum gladiatoriά totius corporisfirmitate Cyprianus eleganti epistola ad Donatum, libro II. Paraturgladiatorius ludus, i libidinem crudelium luminum sanguis oblectet. Impletur insccum cibi ortioribus corpus aruina a silui nidoris moles membrorum robusta pinguesiit, saginatus inpurnam carius pereat. Quinctilianus Alebat deuotum corpus pra sar is utor Ommiam sagina. In deaesidiatoria sagina Tacito: inpulis ibi militius Ite ius paratos cibos,tanquamgladiatoriamseginam, diui debat. Inde Saginae nomine,ludum ipsum Propertius intellexit hoc versu,

si V dabit immundae aenabastas mae. id est, ad gladium se auctorabit, de ad ludum Plinius videtur adtribuere hordeum ijs in cibum: Antiquissimumsest in cib, shor

deum.sicut Atheniensium ritu, Menandro auctore, paret: ιν gladia DEplini torum cognomine, qui Hordeari vocabantur. Sed mihi anceps ad : ζωά- nuc sententia eius loci dicam lectio. Cedo nim ideon euincas hordcum antiquiss1mum in cibo Romano, quia gladiatores ab eo dictio atqui tota gladiatura non Veteris Roma Hordea Vt Vidimus, inuenti. Sed nec credo eo sos male alibilis is pa- ἡ nis flatus genitor malique coloris, Ut tui, Victor, medici VO-lunt ideo lue ignominiae caussa, militibus datus qui deliquis sent. Seneca etiam eum inter vilissima genera habet Voluptas est, ii qui ias, po se capere voluptatem vel ex hordeaceo pane. Quae Cmnia contraria gladiatoriae huic saginae Nec tamen Plinij

verbis quid faciam habco sine libris: rtasse prisci tenuius eos alcbant. Sed redeo ad itidos, quos comperior non Romae tha - tum fuisse, sed in colonij item municis ijsque Capuae in-zbhse H primis Rauennae De Capua Caesar lib. I. belli ciuilis Capuae

'p' primum sese con firmant oladiatoresque quos ibi Caeseris ludo habe-

'aegerem, balsenserum productos Lentula libertati conseirmat,atque iis equos attribuit Cicero lib. v ira ad Atticum Gladiatores Caesaris quipa Capuaesunt,sane commode Pompeius distribuit binossinguli sputribus data liber familiarum Spartianus in Iuliano Sed postea 'onte sua gladiato- - res Capuaei sit armari per Lo ianum Titianum De Rauen ina, Stra bo dilucide: ουτωρ γ έν γοωχῆ γὰρ ρίον -- Θα τους μονM Q

64쪽

LIBER I. 47χου D γυμνα i απεδειξαν οἰ πυαγες Adea, inquit, saluber L cus, ut istic gladiatores ali atque exerceri Principes olu rint. Rauennae autem ludum exstruxit, aut certe voluit, Caesar Suetonius

cap. XXXI. Ne quasius icio moueretur. spectaculo publico per dis mulationem interfuit, formam quo tὰratorium Adum erat aea mcaturus considerauit. Formam, ait de qua nihil dixerim, praeter g - multiplices iiij ludis minutasque cellas suille, in queas seorsim haberentur singuli gladiatorcs. Quinctilianus Commorabor inter homicidas, inclusius turpiore custodiἱ sordido celgarus tu. Idem ille ammus rediret in cedulam,ferret aginam,magistrum, personam denique sceleru Exemplo scilicet seruorum, quibus

cellae. Seneca pater Ex cel suae dominae migrabit in cubiculum mel Domina ex cubaculosuo migrabit in celiam Z Seneca filius, de seruo Pompei Demetrio itu iamdudum diuitia esse debuerant,duo vi curiis, et timor Suetonius Nerone cap. XLVIII. Eeceptus iuproximam cedam, decubuit super lecti . Sed meretricum cellae Ced -- c Iuvenali Petronio & capitum omnium viliorum. Con

cludam de ludo cum Quinctiliani dic sto: In ludosui. qu spmnάξω μήιnu amgratatorem scelera nouerunt, cuius ad comparationem ergastu

3 idem octores magistiri,commentabantur Dictata dabant Tiro nes apud eos infitituti: quorum exercitium, Batuere ruibus. Rudem

viderigladium e ligno etiamque Lan usu)se,ac tironibus.

ludis praesuisse Lan istas monui de quibus opportu ''s

ne nunc adtexo. Alaniandis corporibus vulgo eam vota cena Ormant nec persuadent. Isidorum potius audio, qui Thus cum verbum esse vult, cillis carnincem signare. Scaudio eo libentior, quia res gladiatoria petita a Thuscis Lanista rum multa ubique mentio Lapis Romae:

65쪽

: . Aaciunt ad pugnam Pro ipsis gladiatoribus Prudentius sertatori M. pat parum proprie, imis imperite:

sedet ilia verendis Vittarum insignis steris fruiturque lanistis. Nam de Vestali scribit, quae spectabat gladiatores Emebant

autem lanistae futuros gladiatores, aut expositicios pueros huic rei tollebant. Qujnctilianus Declamat CCCXXVIII. uantum ad te pertinet ion habet res ubbca virum fortem aut illam serae laceraverunt aut anquis quod multo sit indignius sustulit leno aut tum L. Martialis: In sexit velut emptor aut iam L. , T ,, Tota autem manus quae sub via Lanista, Familia appellabatur:&eum dicebant Familiae praeesse. Cicero pro Sulla : At prae fuitsmiliae Cornelius. Iam si in parandάfamiliἱμJucio es nulti; quodprafuit, nihil ad rem pertinet. Nam hunc Cornelium scilicet fuisse pro lanista in lapide prisco MUNUS FAMILIAE.

GLADIATORIAE. Suetonius Allotasti cap. XLII. Crin enalicio CP, Lanistarum famibas urbe expulisset Seneca de Beneficiis Lanista, qui familiam suam summά cuia exercet atque ornat. Hinc natum prouerbiu Ciceroni familiare, Ducere familiam: quod idem censeo ac familia praeeste , sumptumque ab hac ipsa lanistarum praefectura Cicero in Antonium Lucius quidem spater,ut qui peregre depugnauit miliam ducit. Idem alibi Sentenatia, quae fam hiam ducit. Et Accedit quod miliam ducit in iurescien . t a Nam qui caput in aliqua re princepsque bene Ducere eum dixeris 3 Ducem. Sic in Historiis passim Ducere ordines; in Quin et iliano, Ducere classem. Nec vis verbi huius adhuc satis intellecta non certe ab iis qui Ad agi a nobis concinna- Doctu runt. Hi ijdem Lanistae, honestiori, inuidendo verbo Dotaueis ' stores dicti Ualerius lib. ii. Ex ludo C. Valers Scauri Hororibis gladiatorum accersitis. I nctilianus Declamar. CCC II in ludo fuit. Fuerunt: doctores, si medici, di ministri neque t men ido Et mm Itidatorum nomine tenentur. Et Magistri Cicero ii 1. de Oratore: Magister hic Samnitiumsumm enectute est. Videlicet quia gladia-Cq ς' tore lao uitios uirones docebant. Quin idem Commentari dicuntur, kdare Dictata Verbis omnibus a meliore ludo sumptis Cicero de Maristro Samnicium: cottidie commentatur Ca

Familiam

66쪽

LIBER r. 49sar apud Suetonium, a plerisque Senatorum equitum precibus enisus est, ut ipsi disciplinam tironum susciperent, , exercent bus Dictata numit. Tertullianus ad Martyrcs: Nec Laestigos opiψ' vivosa oquar sed tamen in gladiatoresperfectissimos non tantum

magistri praepositisiui,sed etiam idiotae superuacui quique adhortantur de longinquo ut sepe de ipso populo Dictata suggesti pro

fuerint. Nec inepte, Dictata: quia reuera pre cepta sua arinorum, 'commisere etiam scripto. Iuvenalis de futuro gladiatore, Scripturas leges. regia Perba lanistae. Hirtius gladiatoriam hanc rationem doccndi, bene cum mili tari composuit lib. 1. de bello Africo Caesar, inquit; ontra eiu smodi hostiumgeneramon t imperator exercitum eteranum, sed ttinissa tirones gladiatores condocefacere quo pedes reciperent ab ho- se, quemadmodum obuersi aduerseriis, in in quant os attores serent, c. Ait tirones gladiatores quia inludo genera duo, Tirones siue noui ij, Veterani Veterani nobrii ores, usu longo edocti ad Tirones cura institutio praecipue pcrtine. ' ρ

Dat Symmachus II b. II. Epistolar. Nam Liaturae idoneos Com da.

munis cura pro piciet,quae pars in apparatu oris prior est, Vt au ctoramento lectos longus Ous instituat. Quinctilianus : Et inter dedita noxae mancipia contemptissimus tirogla lator, t nouisime per derem calamitatis meae innocentiam, disiebam comitescelus. Ratio modusque instituendi ut rudibus batuerent cum Lanis a. Sue- μῆ- tonius Caligula: Vir Ponem e ludo malim,inludo rudiusJecum butuentem Honte prosirutum confodit ferrea sica Siue 'π- ctiam ad palum exercerentur, militum instar VegetlUS lib. I. cito. cap. XI. Palorem enim inalo, palariorum usus non olum mintibus

sed etiam gladiatoribusplurimum prodest Sed prius illud de Rudi bus, proprie, Batuere dicebant: symnasium ipsum, Battaalia Glossiae pristae, Batualia, γυμs ατ μοι κονομων Adamantius Batualia,NIartyri. Saluasi quae vulgo Battalia Duntur,exercitat:onesgladia

rorum vel militum significant. Nec male addit litterator ille de mi Tlitibus . nam 4 interdum rudibus pugnabant, ludendi exer- cendiue caussa. Liuius lib.χxv I. Scipionis curam in milites ,r- mmdo describens Tertio die ru bus inter se in modum instatu timi. Nae concurrertatat. Ita vetus liber, qui apud Lipsi ima non, sudi Ris,Vt praeferunt vulgati. Firmat Polybius, qui eapse in res

67쪽

3 SATURNAL SERMONUM 2 ινα υχα ραρ dixit gladios ligneos. Id autem, ni fallor, Rudis: Σ Ρ M oladius inquam e ligno. Suadeo Dionis etiam loco, in

cuiusque commodo, qui postmeridiem exercitia eius cum gladiatori

ritu Retia 4,ων: id est Exercebatur, in su habebat armaturam Secutoris ι- tuis. Fort Uciam: clypeum dextia, adium igneu sinistra praeferens. Ait enim clare ξi po ξ i ad batuendum scilicet, non pugnandum. tamen be Itaque Baculos eos appellat Capitolinus in Gallienis Ῥmiles

η '' ὁ sit,saculis ex quo alij,1accistis, me iudice, haud apte. Tamen vulgo aliter iudicant, scio: satis habent dixisse Rudem, b culum fuisse. At ego etiam aliud eos doceo in rude Duplicem indὸri eam cam fuisse Lan istarum, Tironum siue exercentium Lanitis. I, ainae sua rudis, qua secerni cognoscique potuit eam dico e scrutassem ς' fuisse ferulam etiam nominaria priscis Dio in Commodo:

Tugnabat cum eo Lani a quin tum, vel etiamgladiator, ferulamba bens. Et nonne discriminat apertoe Commodo velut discipulo oladium ligneum tribuit magistro ferulam Seneca ab hoc

D ' . . more ludit in Satyra Menippaea Eum proximo munere interno ferulu uos auctoratos, eruin Napulareplacet. Nam nou au orati,noulti gladiatores quos rude ferulaque sua aberrantcs lanistaec debat, velut legitimus magister. Nam laec res allaterario tu Martiali Ho Martialis illuc tortuosum vireue credo iam capitis V de an te delectet contra retiarium fruti id est rudis, cotra triden tem De hac ferulacea rude Charisius Rudis, ipio quem Ian abberandis gladiatoribusgerit. Glossae Rudis ρ ἄδ Ο Hςωτῶν V ρη I μονουάχων Vario transtulit decore: te enim rurit m agriculturae esse nunc,olim ad Stolonem fuisse dicunt id stomagisterium de velut praefeci uram agriculturae. At rudis ad gymnasia, diueis a ab hac, S gladi sorma,ut dixi soriasic etiam ponderosior,grauiorque Suggerit apud Senecam Latro Portius Nonis titis x ' ' exercitatiose se quae verisimiissima est sedi quod exerceat.itaque durior solet esse vero certamine Gladiatoresgrauioribus armis Ascunt, quam pugnant diutus ligo magisti armatos, quam aduersarius sustinet. Idemque in militibus notat Vegetius factitatum ib. I .cap. XII.

68쪽

Duplicisponderis liti cratis ν claua ideo dabantur, ut cum vera m leuiora tiro armasumpsisset, elut grauiore pondere liberatus, securior alacriorque pugnaret. Haec exercitatiora velut meditatio nouis gladiatoribus ad caedem quam Cyprianus,ut cum Lucreti loquar iure increpat incitatque Homo, inquit, in hominis volupta Detestati

temperimitur in t quispossit occlacre peritia eri, usus est, ars est plina. Scelus non tantumgeritur ed docetur quidpotest inhumanius, quid acerbius dici 'misiquina est,utperimere quispost O gloria est,quod Ieremit. CAP v XVI. ensesecundae interruptuspausi sermo de loco: dictumqueper occasionem de Satvmancus muneribus:item de Apophoretis tuae du

plicia o in mens sin item in ludiss=ectaculi ue. DI CAEAE , etiam Pighius cum ego ad puerum, Tolle ocius has mensas, d bellaria nobis inser quae bellaria λ

Pighianus hic quidem term ante omnia tragemata isella lansque nobis. Ecce autem dum loquimur, puer adesse nuntiantur Vestonusti,pomis, pyris, Olivis, palmulis, caricis, aliaque copia par tim domestici, partim exotici fructus. Misi erant ab Hieronymo Berchemio, familiari nostro Hem Linquam ego semperita munis noster Berchemius 3 Tutores illi dabimus, ne prodigat. At vos pueri grates illi dicite gratias, rogate cras ut apud nos sit Versusque ad conuiuas, Amici, inquio, numquam vidi munera magis Opportuna non eo solum quia allata in punctistitio,ut sic dicam, mensae postremae, sed quia hoc Saturni die. Morein enim Romanum scitis, per Saturnalia, munuscula missitandi ultro citro. Spartianus in Hadriano Saturnalicia, Satum mygi ariciorequenter amicis inopinantibus misit, di ipsi ab his liben ta musiter accepit. Tertullianus de Idololatria Nobis quibus Subbatha '' extraneasunt, in Neomeniae, seriae ahquando a deo dilectae; Suturnalia. IunMariae, si Brumae, Uatronales' equentantur: nunera commeant , frena consonant, lupus, conuiuia consUrepunt. Martialis: a 4 Sattar

69쪽

D SATURNAL SERMONUM, Sutumalia diuitem Sabellam Fecerunt; erito tumet Sabelgus.

Meminit Suetonius Augusto, cap. LXXV. de plures alij quid enim moror in re trita Tu Pighi, iam interiungis, bibe Licet,inquit nam sitiebam in hoc sermonum aestu puer affunde largius. Dum ille bibit, ad me Lernutius, Demuneribus mos Ap phqrq mitii satis inuidus non aeque de Apophoretis. Quae ipsa dona

libus dabat miris sophoreta, ita , alen is Marti seminis. So- μή i ς' de illustra. Ne id quidem Lernuti, inquam ego, in alta nocte. Nam Graeco eo nomine dicta proprie, quae in conuiuiis dabantur auferenda. Ipse Martialis, qui libellum eo indice scripsit,interprcs, Praemia conuiuae desua qui que suo

Et Ambrosius, ut ad conuiuium magni m inultantur, opophoreta secum reportare consueuerunt. Suetonius in Caligula Aortatori u Dus j cho commissatione quadam,m pophoretis victes lusioni st. Nec Pi ό ό ignota ista cio,VObis: illud nouo Ortzsse moneo, Lampridium viper μ corrigendum in hacce voce, ita Eligabali Eunuchos pro aphro nis , iis ditis dedit. dedit quadrisas, quos stratos mulos basternas e rhedas. a, rescribendumque Jro apophoretis dedit. Atqlle haec, Lernuti, in ι'wpri mensa Apophoreta. Os ca translata ea Vox ad munera ctiam Eu, diri Onil m. Ne enim lineam speetaculi huius transiliamus,scita: - Σὰ , totenus lemum tiadi torcs munuscula aliqua amicis fauto q/ ρ ribus Que mitterent ludis confectis ea quo iac Apophoreta

nere can da o, a fert tibi dona laria, in ceteras nec estu es nostras pari honore participat g α syli tur ut eius nomine Dypticha

tue sophoretasuscipere dignemini sui apparatu cites plura praeclara imiti Uix Et sepius Apophoretica apud eundem Vt lib. I x. Nonas e abere, ut aestimo, Opticino apophoretii oblationem ne De enimgrare est verecundiae tuae Penma, Notiuasusicipere Liro quinto te tichum candidati, o apophoreticumibrarum argenti duarum et mus , approbare cupientes editioni te nostrae non im ρ ς' animo defus e. Nec omitto denique, Apophoretum vel Apo phoretam potius inter genera vasorum censeri Isidoro, cuius

70쪽

tale quid nominata es enim plana Des1eram ego sed excipiens Duga Bene&benigne doces de Apophoretis, inquit sed au- dei, tu ea dare nobis quarnar illa Z inquam magnum sit quod tibi negem 6 Batava Syren Ex medio, inquir, Saturnalium ritu cereos accensos scin cui rei' qui nobis domum pra, Grai Aluceant certe enim iam tempus Heu, inquam, Morino, non

etiam, faris dediscestui Caue, cave, ne per hoc Saturni festum sit ab Saturnum te faciam ego, nouus Iupiter te dem in vincla. CAPUT XVII. Iterm a gladiatores reditum deque locis pugnae dictum sunt 'o gus, Forum Amphitheatrum Septa rc vis icta ' regiones.

AT tu, Pigbi, redis in eandem arenam pugnatum Ille ri

t1 in foro: In Circo in Amphitheatro In Septis VI catuli re retigionatim. Ad rogum olim,in exequijs isque antiquis limus locus. Postea non placuit circumducere populum, omisibro go ipsi gladiatores funebres in foro dati Forum ergo ociis veta tu pariter diuturnus Vitruvius Italiae non eadem ratio fuit. Num amaroribus consuetudo tradi est , gladiatomm munera in foro diri Proinde spatiosiora seribDebant intercolumnia. Idem alibi: Muneribus quae a magistratibus foro gladratorum,sicaenisique ludorum fantur Asconius in Verrem Menetus exceperat ibi ius Ῥnius columnae sper quam tectum proi ceret; nde posteri eius ectare munusgladiatorium possent quod etiam tum in foro dabatur. Ait, etiam tum Cluia nimirum is mos non prorsus exoluerat etiam Asconij, id est, Claudi aetate Plini verba cauete vobis impo Plini an nant, lib. XV ca'. V DI. Ara indesublatagladiatorio munere finis his. d. Jubj, quodnρμ si pugnauit inforo ancipitis dico fallacis senta ' tentiae Verba Videntur enim adfirmare postremum id suisiem foro munus Falso.Nan ksub Augusto fuit,ex Propertio Seu cum lasciuum sternet arena Forum.

SEARCH

MENU NAVIGATION