장음표시 사용
11쪽
habuerit et si quod habuerit, quale sit secutus. Qui tamen
ejus operum aliquam nactus est cognitionem, facile intelleXerit, eum in descriptione animalium totam quaestionem ab aliquo organo aut proprietate deducere eamque per Varia animalium genera et, quod non raro sit, Secundum generales ClaSSes persequi solere. Quam quidem describendi Viam Se Semper ingredi consuesse ipso indieat, quum dicit: q)
πειρῶσθαι θ' λειν hic in libro primo de pari. an ., P08tquam in decem capitibus Communes conditiones animalium tracta-Vit, caput et praecipue organa SensuS perserutatur, quae Seeundum Varietatem formae, situs ete. in omnibus animalibus recenSet, ea, ubi non inveniantur, Commemorans. Ita
fit, ut id, quod nos quidem systema Vocamus, nuSquam apud eum eXistat. Nam etsi interdum accidit, ut classem Singularem traetet, velut in cap. 12. l. c., ejus rei causa haeo est, quod, ut Supra diXi, aves cum ceteris animalibus collatae Singularibus proprietatibus assectae sunt. Quod ad lib. IX. de hist. an. attinet, in quo a capite quarto usque ad finem de animalibus per classes disserit, primum quidem de quadrupedibus, deinde de avibus, tum de piscibus etc., in his capitibus de indolo animi diversorum animalium loquitur. Quae quum in aliis animalibus alia sit, neque bene conferri possit, ut prudentia cervorum in tutela catulorum, nidificatio avium etc., Aristoteles adductus est, ut de indole
animi secundum classes singulareS DXponeret.
Jam Vero unum restat disceptandum, si Arist0teles logo quadam Systematica non usus Sit, num ideo etiam systema
nullum cognovisse recte judicari queat. Qua quidem de re quum optime sensisse Ohen nobis videatur, ipsa ejus Verba apponamu8:6) DB pari. an. Lib. I, cap. 5. pag. 645.
12쪽
ction eXposse aussi une classification goologique, qui n'alaisse que bien peu de elioses a faire avx Siocles, qui Sont venuS apres tui, in laudando aeque nimis excessit atque in vituperando Whewoli') contendens: man honne in einer
Transituri autem ad nostrum propositum, ut tandem quaeramus, quae ratio inter Aristoteleum ordinem et ornithologiae qui nunc est statum intercedat, ex iis, quae ille do lavibus disseruit, systema quoddam Componere Conabimur et quomodo ab u08tra c0gnitione id disserat, planum faciamus. Eo tamen magis in enumerandis avibus nostrum
arbitrium sequi licebit, quod certus quidam ordo, ut jam
13쪽
Sequendum consilium aptissimum sese offert caput duodecimum libri quarti de pari. an. , ex quo Systema ornitholo gleum maxime recognosci potest. Primum Raptatores aggrediamur, qui circa alimenta, formam unguium, rostri, colli, aciem oculorum ete. tamne curate describuntur, ut in nostris enchiridiis goologicis
Eadem fere diligentia propriae notae Natatorum con- Signatae Sunt, quum eorum palmipides, TOStrum, mores atque Vietus explicentur. Tum Grai latorum mentio sit inprimisque eorum domicilii in paludibus, qua de caussa pedes longos habere debeant; deinde et nare eos non posse et in Volatu pedibus retro versis uti tradit. E quibus quum intelligatur, hoc genus avium accuratius etiam priore depictum eSSe, eo magis miror, quod Meyer' parum dilucide copioseque illud descriptum opinatur et quousque illud genus Pateat, non Satis perspici posse arbitratur. Porro mentionem facit Rasorum dicens, quibus facultas Volandi desit, eos ESSO RVe8 terreStres, tum vegetabilibus vesci. Ibidem ')dicit, eos in quaerendis alimentis non tanta acie Oeulorum egere quanta Raptatores. Denique huc pertinet locus ex hist. an. lib. IX, cap. 8. pag. 613. οἶ δἐ τῶν Ορνίθ
αυτα nihil aliud quam Gallinas significari paulo p0st docemur. Melius etiam atque accuratius descriptae sunt Columbae, quibus in hist. an. lib. V. totum fere caput tredecimum conceSSum est. Quod ad oscines pertinet, loci, ut de hist. an. lib. IV, cap. 9. ἄλουσι δε-CtC., et de pari. an. lib. II, cap. 17: πολυφωνοι δε οι πικρότεροι paucique alii rariores sunt, quam ut inde concludi p0ssit,9) CD. Aristoteles Thierkunde pag. 299. 10) Lib. II, cap. 12.
14쪽
Aristotelem ex his avibus singularem ordinem ConsectSSe. Scan Sores Vero quamvis Aristoteles ex nostro quidem Sensu ignoraret, tamen pedem scansorium novit, ut eX capite
duodecimo libri quarti de pari. an. clare intelligi p0test.
απροσθεν. Similia capite duod0cimo libri secundi dehist. an. refert. Ex loco, quem POStremum memora-Vimus, manifesto colligi potest, hanc avem Iyngem tOr-quillam esse et maxime admirandum est, qui factum sit, ut rerum naturalium sagacissimum illum scrutatorem sugere potuerit, pedem scansorium totius cujusdam ordinis proprium esse. Sed transgrediamur ad Cursores, quos quum inprimis Struthiones intelligamus, hie non alienum videtur de Vetere controVersia, utrum Aristoteles struthionem inter quadrupedes, an inter aves inseruerit, nonnulla disputare, ita
Vero, ut litem non prorsus componere ae Conficere tentemus, praeseritim quum ab ipso Aristotele in medio relicta sit. Non injuria miramur, quod Meyer A) Statuens, inter RVes numeratum esse Struthionem ab Aristotele, ad suam sententiam probandam nihil aliud affert quam Aristotelem, si Struthionis saepius mentionem feciSset, certe inter aves illum recepturum fuisse. Qu0modo minus recte judicasse videtur, quum e loco ab ipso citato contrarium potius prodeat. Ait Onim Aristoteles capite duodecimo, in avibus tractandis se non copiosius de Struthione disputaturum, sed hunc propter singulares ejus qualitates Separatim tractaturum, quod in cap. XIV. legitur. Etsi haec divisio modo ex una, modo ex altera ratione petita nobis omnino imperfecta Videtur, tamen tales res somper ab Aristotele respiciebantur, quae quum avium propriae atque constantes sint, p08teri0ribus investigat0ribus
11) CD. Aristoteles Thierkunde pag. 153.
15쪽
multa suppeditarunt, quibus longe tacilius systema possent
Sed jam satis de Aristotele. In quo si tibi aliquanto diutius commorati esse videamur, insignia illius de rebus
naturalibus promovendis et extendendis merita reputare velis. De ceteris autem scriptoribus, qui eum sunt Secuti, nos tanto brevius sumus Returi.
Primus quidem Plinius nobis occurrit. Hie enim 'opus nobis reliquit, quod inscribitur senaturalis historia , quod quanta sit assiduitate et diligentia confectum, ex Plinii minoris littoris quibusdam ad Tacitum datis compertum habemus. Quum vero Plinius illud opus simul domi bellique variis muneribus fungens elaboraverit omnemque suam scientiam ex libris aliorum hauserit, ejus doctrina quasi compilatio quaedam appellanda est, quippe quae acriore judicio et distinctione in rebus eligendis careat, recteque videtur judicasse alter Plinius, ) utpote naturalem historiam opus diffusum, eruditum, nec minus Varium quam
Quod ad ipsam ornithologiam spectat, in libro undecimo naturalis historiae exposita est. Qua in animalium ClasSe quod systema Secutus Sit, quaerentes capitis undecimi g. 29. sie certiores reddimur: DVolucrum prima distinetio pedibus maxime constat. Aut enim aduneos ungues habent, aut digit0s, aut palmipedum in genere Sunt, uti anseres et aquaticae fere aVes. Aduneos ungues habentia carne tantum vescuntur OX parte magna. Sin autem illum Plinii librum diligentius inspexeris, haudquaquam certam quandam legem eum observasse invenieS, Sed ordines, familias, genera
adeo miscuisse ac turbasse, ut omnem nexum et cohaerentiam prorsus desideremus. Sic in capite vigesimo Raptatoribus jam satis pertractatis: DNunc, inquit, de secundo
16쪽
genere dicamus, quod in duas dividitur species, oscines et alites; illarum generi cantus oris, his magnitudo disserentiam dedit. Frustra hoc loco legem ac rationem disponendi Supra memoratam circumspicimus. Sed ne in hac quidem p0sita norma perseverat, nam paVO, anSer, ciconia, denique hirundo, palumba aliaeque deinceps exeutiuntur. Non aliter de oscinibus agit, ubi casu fortuito commotus A )alcedinem inter illas describit. Praeterea saepissime mirabilia narrantur. Sic, ut multa alia his similia silentio praetereamus, in cap. IX. traditur: isCoe X ex accipitre videtur fieri, tempore anni figuram mutans, quoniam tune non
apparent reliqui, nisi perquam paucis diebus; ipse quoque
modico tempore aestatis Visus non cernitur postea. Tales vero Plinii negligentiae eo magis mirabiles videntur, quod in aliis locis videmus, eum minime Omnia temere credidisse. Sio in capite quadragesimo nono des opibus q) ab Homero commemoratis: isnominantur ab Homero Scopes, aVium genus, neque harum Satyrieos modos motus, cum insidientur, plerisque memoratos saeile conceperim mente, neque jam aVes noscuntur. Quamobrem de confessis disseruisse praestiterit
Ex iis igitur, quae m0d0 diximus, satis intelligi potest,
quam exiguum locum Plinius inter rerum naturalium investigatores teneat; attamen opus ejus, quum fontes, e quibus est haustum, perditi sint, momenti est maximi et inprimis in ornith0l0gia laudandus est auctor non modo, quod permagnam enumermit aVium multitudinem, quas nos non omnes reperire et recogn0Seere possimus, sed multo
magis idcirco, quia primus genus oscinum q) constituit,
13) Nat. hist. Lib. X, cap. 32. Ed. Sillig. 14) Nunc, ut notum est, species Strigum hoc nomine significatur. 15ὶ Nat. hist. Lib. X, cap. 20.
17쪽
quod genus Aristoteli jam fuisse cognitum haud sacile probari possit. ')Jam quum Plinius et propter eritici ingenii inopiam
et Systematum neglectionem clarissimo suo antecessori multum cedat , quid tandem judicemus de S0lino, quid de Aeliano, quid de Oppiano 3 Quorum primus fere eX-cerpta quaedam ex Plinii scriptis exhibuit; secundus opus libris septemdecim conscripsit, in quo quum varias fabellas
de animalibus promiscue narravit, tum magnum Gium numerum memoravit; tertius denique in poemate ,γξει τεκν .de aucupio sermocinatus est systema Plinii secutus. Hoequidem poema suo tempore ab omnibus laudatum est otpatrem auctoris in libertatem restituit, sed quum nobis tantum e posteriorum scriptorum mentione innotuerit, certum aliquod de eo judicium facere non possumus. 7)In hae miserrima conditione ars systematica intra spatium quindecim saeculorum permanebat et Wottonus primus fuit, qui anno 1552 systema statuere conatus est. Sane non desunt quidem, qui illo tempore opera ZOO-
logica scripserint, quale est isEtymologicon Isidoro Hispaliensi auctore et sede animalium proprietatibus ab Alborto magno editum Similiaque ViX digna, quae memorentur. Do illo juro dicit Cuvier '): A Vrai dire, on ne parte deson olivrage dans l'histoire des sciences que commo d'unmonument de ilignorance des temps ou il vivait. Huic, quamvis animalia secundum alphabetieum ordinem deseripserit, ea quidem laus concedenda est, quod in libro olaborando Aristotele usus est. Verum redeamus ad Wottonum. Eduardus Wottonus anno 1552 opus inseriptum
18쪽
sede disserentiis animalium decem libris edidit, in qu0
totam regionem 200logicam amplexus est. Opus ipsum nillil aliud quam ex veterum scriptis et inprimis ex Aristotele et Plinio diligons compilatio. Sed videamus Secundum n08trum propositum, quomodo ornithologiam tractaVerit, id quod in libro soptimo secit. Avibus a capite 119. USque ad caput 126. generaliter adumbratis suum systema illis Plinii verbis instituit: hVolucrum prima distinctio pedibus
Attamen in Systemate persequendo longe est Plinio constanti0r atque diligentior. Ut de ipso Wottoni systemate agamus, primum de Fidi pedibus disserit ordiens a Gallinaceis, Columbis, Turdis, sequentibus Carni VOris, quibus annumerat: Aquilam, Accipitrem, Cucullum, ubi l0c0 Plinii lib. X, cap. 9. jam pag. 14. citato ad Verbum utitur; tum Nocturnae, Hirundines ideo Sueeedunt, quod Plinius has carne vesci affirmet. Quas Corvini exeipiunt, sequia non tantum carne aluntur, sed et alio pabulo. ') Ad Scansores se convertit dicens: isHic humi nunquam consistere patitur. ') Sane de pedum forma, quae ad hune ordinem significandum maximi est momenti, nihil loquitur, ut aliis quoque locis transitus ab altero ordine in alterum raro distincte sejuncti sunt. Illius ordinis sunt: Picus Martius, Psittacus, Pica etc. In subsequenti capite Scansores continuati Sunt eosque tales designat, sequae Vietus causa arbores et ligna feriunt, quo in numero sunt: Ρipra, Icterus, Certhia ete. In capite 141 eae commemorantur, quae senon ligna arboresque, Sed Spinas appetunt, atque in spinis Victitant aut dumetis etc. , ut Carduo lis.
Ultimus ordo Fidipedum continetur Oscinibus, qui tamen haudquaquam apte depinguntur, magisque speciebus ipsis
19) Do disserentiis animalium. Lib. VIII, cap. 138. pag. 124. 20) l. c. lib. VII, cap. 139.
19쪽
mem0ratis, quam ejus designatione docemur, his avibus cohaerentem orditiem effiei. Inscriptum enim est cap. 142. isdeitS RVibus, quae maXima eX parte vermibus aliisque id genuS animalculis Vivunt, -οχον ὰγα dicuntur. ' Quas tamen proprietates quum communes habuant eum Scan8oribus, designatio in titulo expressa perquam Viti08a OSt. Jam in capp. 143-48. eae Fidipedes Sequuntur, quae Ciren aquam Vivunt, quibus praeter Grallatores hae quoque neeensentur: Anilius, Aleedo, Cincius. Cap. 148. Ordiuntur Aquaticae gravi0res, quae omnes palmipedes sunt. Quo in ordine non tam facile, ut in Superioribus,nlienas aves afferre potuit, quum nomine ipSO Separata classis Reeurate definiatur. Cap. 151. tractatur Ulpupa nulla allata causa, cur in hoc p0tissimum loco haec avis collocetur. Sequuntur Monstrosae, in quibus non diu Versandum est. Denique in cap. 153. finis fit per Struthionem, quod caput nihil est nisi fideliter eXpressa adumbratio Aristololeae do eodem animali expositionis. Jam ex singulis capitibus eXhibendis, quibus JU0ttonus
aves descripsit, perspici potest, quam pr0prii judicii expers
ageret, unde fere nunquam fit, ut fontes, e quibus hausit, falsos arguat, sed potius Plinii vel ineptissimas recitantum
fabellas videamus, quarum quaSdam Supra memoraVimus.
Qua tamen judicii et critici ingenii penuria omissa ei haec
laus tribuenda est, quod primus, quamVis insuffieientor, systemati ce Zoologiam tractavit ejusque diligens Aristo-tolis studium effecit, ut posteri script0res magnam ejusdem operibus Operam navare inciperent. Sic quod ipse inchoavit, success0r ejus Belon optimo Studio ae Successu continuaVit.
Bolon dii Mans itineribus annis 1546-9. permagnam partem Europae, Asiae, Africae factis Suam rerum naturalium et potissimum Zoologiae scientiam maXime locuple-
20쪽
tavit. Quorum itinerum fructus in operibus postea ab eo editis, in quibus ejus de piscibus libor t) summam celebritatem adeptus est, collectos videmus. Opus ejus de avibus, ) quod quidem nobis maximo respiciendum est, Septem libris omnes fere ulla aetate cognitas aves Comple ctitur. Cui expositioni quod systema subjecit, primo libro
cap. 2. pag. 6. docuit, nobisque aptissimum videtur ipsa auctoriS Verba asserre: seprendrons l a premi e re differe n e e des ovseauae de celix qui vivent de rapine, CommenCanis par les especes des Aigies, des Va ult0urs, desοySeaUX de proye nomineet en Latin Accipitres, des Milans et lotars semblablos. Ita a se indicatum Raptatorum ordinem libro secundo singillatim delineavit, postquam in primo de generalibus avium rationibus actum est. Raptatoribus vero Lanium, Cucullum, Caprimulgum I espertilionemque annumeraVit. In loco supra allegato sic pergit: se La se conde dissere nee des OyseauX sera prinSQ de celix qui vivent os eauX dulces et Saloes, nageanis fur l'eau et contiendra iovis oeuxqui Ont te pied plat, comine soni diversos manteres de Plongcons, te Cigne, te Peliean, qui est nomme en Latinonoe latus. Videmus autem his Verbis Natatores notari, eos quidem sere prorsus ita, ut hodie sit, descriptos. Porro ait: hLa i iero e differe nee des OyseauX Sera prinso de celix qui hantent les riVages de laes, maraisostangs et rivieres, qui D'ont te pied plat, et qui ne nagentsur reau, comme est la Grue, te Heron gris etc. 0 Hie quoque ordo paene omnino Palustribus respondet, licet otiam singulae species illatae Stat, quae alio pertinent, e. g.
22ὶ Εditum 1555. sub titulo: l histoire de Ia nature des oyseaux.