장음표시 사용
21쪽
sibi comparaverit 3 Quis de iisdem
Iurisperitorum placitis rationem se reddere posse arbitrabitur, si non animo
combiberit optima illa Philosophiae principia , ex quibus quid aequum ,
quid iniquum esset veteres Romanae prudentiae Patres argumentabantur sa)ῖ Possem bene multa sapientissimorum Virorum de Edicti Perpetui praesta tia , atque utilitate teStimonia conge rore. Sed quod habet perspicua suae utilitatis argumenta non mihi videtur aliorum commendatione, ac suffragiis
In hac, quam Ranchinium Secutus exhibeo Edicti Perpetui editione
non invenient adolescentes Iuris Studiosi adnotationes, quas in sua Pandectarum Iustiniancarum editione R. I.
Pothier Edicto adposuit . Νolim eos
a) Duarenus Franciscus Disp. Anniuen. l. I C. de Pandect. composit. ordin. ac methodo.
D ea desiderat adeat Hei neccium, qui illa omnia collegit, praeposuitque Edici. Perpet.
22쪽
de his adnotationibus a me praetermissis conquereri , mihique Succense re. Sciant propterea adnotationes il
las multis disquisitionibus locum praebere, ideoque, ne longiori operi, ac
minus opportuno tempuS tribuerem, a me conSulto praetermissas. Sciant
insuper cL V. Dominicum Varium in Edictum Perpetuum Commenta rios scribentem non fuisse in iis rebus praeoccupandum, quaS ego ingenue, libenterque ab ipso me didicisse profiteor. Itaque satis mihi est hunc librum, quam fieri potuit, emendatissimum, et
typographico nitore sa) commendatum
in lucem emittere. Spero fore ut Ticinensis Academiae Candidati mihi gra
a) Laude sua non frustrahor Virum de Arte Typographica benemerituin Io. Baptistam Bodonium, His- paniarum Regis Catholici Typographum, cujus solertia jam emcitur, ut quae trans alpes, quae transmare sunt Typographicae officinae minus nobis sint invidendae.
23쪽
tiam habeant, quod opuS non commune , ipsis Vero perutile, ac nece sarium, meis sumptibus cudendum, ac evulgandum curaverim. Si ipsi, qui Papiam modo , tamquam ad mercat ram bonarum artium veniunt, aliquid per me utilitatis perceperint, amplissimum me laboris fructum retulisse
gloriabor. Nihil enim optabilius, nihil gloriosius homini duco, quam ut ingenii, si quas habet, et industriae
vires ad aliorum commoda, atque ut, litates conVertat.
24쪽
I Una omnium gentium imFeria, quae hucusque obtinuerunt illud eminuisse constat , quod sibi summa virtute , Populus Romanus paravit. Nam quum belli artibus floruisset, sinitimis, remotisque populis bellum indixisset, eosque νicisset; ut ab Or tu solis ad occasum , Omnia domita armis sibi paruissem: quaeque patra labore qua sivisset , in maxima tranquillitate, a IF hus repetita , se abat. Etenim quum de magnitudine ejus imperii cogito, quae a res in tanto parando , augendoque imperio prae luissenii 3 an belli gloria , Mel ipsi gravissimi sanctissimique Cirium mores, an
Decem abhinc annis ei. V. hanc edidit Neapoli , cum Vinii Commentaria in Institutiones Imperiales una ctam Edicto Perpetuo recuderentur per D minicum Terre . . . IF
25쪽
sanctitas illa, et prudentia legum: omnia ad unum, extra Omne discrimen, collima se νidentur. Labente paulatim disciplina, sensim a virtute deflexere animi , desides inde mores ruere Praecipites at Imperium in tanta rerum vicissitudine , conruptis deinde moribus, animisque debilitatis , comstantissimis tamen legibus suffultum, Rem duravit . Idem sub immanissimis etiam INGratoribus , qui jus , nefaSque confundentes, ac toto conatu ad perdendam Rempublicam agitantes , inconcussum stetit. Quid ego
commemorem Praetorianas cohortes , quae
saepissime in Imperatorem impetu facto com mentes , jugulabant Orbis terrarum Primcipem 2 Post eam cladem Imperium ad justas rationes redibat. Magna contentione animorum concertantes Principes civitatis, Ducesque exercituum ad Imerium case sendum , tanto strepitu, fagoreque, ut in his terranum quateretur, MFerium non cor
ruit. Qua de re jure Ulamabo , majest tem legum magnam molem Imperii bello ,
corruptela , intestinisque rumoribus concu sam sustinuisse. Quod ego ne omen rei
26쪽
praeteritae gerere νidear, fortassis nisi ab Urbe Roma ad Bisantium Imperium tran fretasset, perdurasse etiamnum , conjiciam. Accidit ei ut arbori , quae sola sata , et alta , si avulsis radicibus supplantetur, et adium in locum transferatur, macrescit Pr mum, deinde arescit, ut praecidatur ; Imperium Romanum ad hiantium transi tum , impetu in unam Ita iam facto a Barabaris, corruit, quaeque ad viantium essent reliquitae , ingruentibus Tartaris , succisae sunt: illud reliqui tantae molis, memoria .
Urbem olim fuisse νictricem Orbis ; Populum eximiae virtutis. Iis in ruinis cecidere praecipites et leges ibique consepultae. to quodam fato sexcentis post annis es sae , et inrentae Menerunt in diem; quarum ob sanitatem , prudentiamque, Populus Om nis Occidentis, quum eas recepisSet , m resque in iis conformasset suos, judicia r stituisset : studia aemudantes primo Itali, mox Galli, et Hispani, postremo Gem ni, et Batavi ad eas poliendas, instauram dasque maximo conatu connisi sunt. At in tanta leo a mole, quum inam quandam
27쪽
Iustinianus Imperator scriptis Institutioni
bus fecisset; Magistri , Doctonraque quam
plures eas in GFmnasiis proponentes , commentariis onerarunt ; sperantibus inde bonis νiris Omnibus, et conclamantibus: Dii m liora. Ecce Arnoldus Vinnius in Lodensi Studiorum Unipersitate Professor νenit; scriptis ad eas Institutiones commentariis , tamiaeque bonae frugis referris, ut ad eum om
nes uno consensu accenerint: Omnibus etiam ,
qui perpetua successione docendi causa Institutionum Libros sunt interpretati, Vinnius νates fuit, atque magister. Ut si potis haberent Doctores tamquam Philosophorum disciplinae , ex jsis νOcabula , Omnes Vinniani dicerentur. Quos commentarios quum apud nos puros , atque intepos , quemadmodum ex inciri Auctoris manustodierant , Dominicus Temes recuderet , et per hos post exactum scholasticum disciplianarum cisilium cursum , iter ad summa studia invencus auspicetur, ad EDICTUM usque PERPETVm, quod summum hujus scientiae fastigium est , per Iurisconsultorum intemPAetationes transeundo quari Per pudin α Pu-
28쪽
commentariis adlicere , ut quo eundum, cuiaque Paceret. Haec sunt publica Praetorium scita , quae Populus Romanus accepit, quum esset aetate integra, quum et belli gloria, et sanctissima morum disciplina floreret. Inhaee Edicta confluxere optima Decemvir lium Ierum instituta , Senatus etiam deci ta , cujus consiliis in magninurine periculonis Populus Romanus se erexit. His m
nimentis fortiter facta paνissimorum Cisium
continentur, ut ad exemtum adducerentur, ad formam legum expressa sunt. GΠVenere Philosophorum Graecorum Amata , amputatis diffutationum concenationibus, in legem Mersa , ut harum lsum nutu componeretur animus. Haec est illa praeFotens ,
et gloriosa Philosophia, ut Cicero ait. Tam ei fuit ad hujus Edicti eustodiam Populi Romani religio ; ut quum pene eversa Republica , defoedatisque moribus , prurientes 'aetores nova Edicta proponere C. Bribus Tribunus Plebis , quem Cicero defendit, i gem tulit, ut Praetores dehinc ex Perpetuis Edictis jus dicerent , ne fer no FLFOS
29쪽
XXIIta, istem obliteran rur, vel imminuerentur. Tanti momenti in agenda , Ordinanda,inque Republica quum essent , Ostimus IN rator Hadrianus, Sabio Iuliano negotium dedit , ut in unam seriem Edicta conger
ret, quibus PERPETUI EDICTI nomen dedit. Has Misti lacinias Gulielmus Ranchinus collent , ut et inscriptio suadet , et praefatio quae sequitur. Edidere Gyacius , Vinnius alibi, me anus, aliique: Volui hoc etiam loco illud adsecem , ut ejus , qu as
30쪽
Iustinianus civit. Graeca ad Senatum De eons . Digor. S. 13
Neque hoc solum nos dicimus, sed jam omnium Iuris Conditorum qui olim claruerunt, sapientissinius Iulianus hoc ipsum videtur dixisse, qui ab Imperiali auctoritate in emergentibus quaestionibus invocat supplementum. Sed et Adrianus piae memoriae , qui ea quae a Praecioribus quotannis edicta fuerant, brevi complexus est libello, adsumpto ad id optimo Iuliano, in oratione quam in Commune habuit in seniore Roma, hoc ipsum quoque ait, ut si quid praeter id quod jam sancitum est emerserit, Conveniens est, eos qui in Magistratu sunt, illud conari decidere, atque Servare, ad eorum quae jam Sancita sunt, exemplum ac imitationem.