Herculis Saxoniae Patauini philosophi ... Prognoseon practicarum libri duo. Noui, reconditi ac a pantheo ipsius longe alieni, de ratione dignoscendi ac curandi omnes interiores affectus praeter naturam, ... A Leandro Vailato Cremensi ... singulari at

발행: 1610년

분량: 346페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

331쪽

diuturn 3 .ex huius anguinis astrictione sequitur lumborum dolor ,σroiia dolor est iis, epio Ua see.Consulo tamen,ut inurualti tempore omni ingento temetissanguinem hunc aut reui δε- re , autriri uare,minuere,partes tum mittentes,tum suscipientes restigerare se astrangere. Nam sanguinis per urinas purgatio licelsit critica, est tamen periculosa Potest enim hi tauu circa mesi camin grumos abire, esprater alia malus Numata Iphurram inferre. Igitur ad reuulsionem conuenit Vena siectio in cubito, cucurbitula partibus erati asso eam cumstari ratione, quam sine sicarificatione, ligatura, fomes lationes magna aqua talente

Ad Deriuationem conuenit Hirtidines apponere venissedabbas.

Vbium est Vream insinguinis micta propter Fursos menses Ecear venam in pedibus care

I Videtur,quod M. Nam si avena inferna mensis iuuam. Ex alia tamen parte trahιι ad renes or vesicam, confultum enim non est anguinem ducere adlocum Uectam. Ego sic rem decerno: Vbi uterus magnum habeat fluoris obstaculum, obstructionem veterem, scirrhosum tumorem, vel callosum, nunquam a penenda sunt vena inferiana in Fppressu mensibin. Sanguis enim cum a inferiores partes irruperit, effluet potius per patientes locos, renessici cor vesicam,quam per ob ructos compressos se densatos. Si pollit Medicus a liis medicamentis uteri impedimenta sis perare, tunc siectio infernarum etenarum conkenit: blatis enim impedimentu facit anguis ad consietas ressibu vias ct venas. Vbi enim non possunt tolli impedi menta, laudo ut ipsis venu haemorrhoidalibus uteriseriusgavigan ur. Ad Evacuationem illa conueniunt, quae aut minuunt plenitudinem aut tollunt humores acres et visiunt causa apertionis venarum. Tollitur plenitudo depersed peraccidens. Per se camsi ctis venis vi iam est,tam medicamentιs purgantibus, qua varaa Dr pro temperamentitarietare. Minuitur vero per accidens tenuι, ct MIenuante mctas raItane. Igitur in inastamosi exsanguinis copia interdicuntur omnia dulcia uitiatimenti,Mearanes, ous Ecgrossum mnum Conceduntur autempsti humiri,stu ,olerast Paea, quae chaly

Folut siero, sec. Refrigerantia interna sunt idem sirum, aqua di Lata , cis, enaeuia umpti plantaginis, aqua med cara minerales, ferrea. νωμα conueniunt Balneare aq. dulci, aut simplisi, aut herbis serigidis alierat aut fomentum exsuccissemperuiui, flarer, plantaginis portulaca admisso aceto. Debent haec omnia actu stireida adminis rari.Nam omniastio Fnt causatienda exceptu iis ex quibud sanguis ais svit aut xv. c frangentia iam dicta sunt in diapeas.Nunc aute sormulas quasdam pro . Ponam ut modum administrationis habeatis Poteritis ergo medicamentum sic componere; su Succh pocis dos. 3m f. bois deaurati. Dein Ie Η.poli .plantag.an. Sui. misce. Dentur primo Mis,mox aqua bibantur. Aatia Trochu.decharab. Si. cum succllantag. fli I. deaurat. quibus superbibantur dicta aqπa'. aut Succ. equiset. Plantag. . IJ. M.

Idem praestabi uian is lis dis hamasidis L Uamsiceis vel Aquis propositu. Ex sacile

parabilibus est puluis mori rubri immaturi, florum granatorum, caestarum, g Hum erat mouorum abiecti interiore priscati. Horum quiduis ad 5j exhibitum cum quia vessiccis valen. tissime astringit. In fluxu symptomatico etiam fluxionis tempore agendum, atque ideo omnia

reue otia derivantia , acuamia, ct alterantia tam interiora, qua exieriora conueniunt, visu pra de his medicamentorum genetibus est dictu. Hoc unu notandum cuiuS Gal. F. meth. L. a meminic

332쪽

3io Hercul. Saxon. Ρr allectionum

meminit,ne frigida exteriora parti tis adbibrantur corpore adhuc pleno sanguinem ab externis Iocu adinternas partes pedant se laxiones augent. In reliquis eadem est curandi ratio, qua nu- perproposuimus. νIn Raptura opus est etiam revulsione dc derivatione: postquam eueniunt glutinaua

tam internacliram externa.

MEstiaepius probatum. Denique si fuat sanguis vel pus propter Vivus, primum est ulcus abstergendum, deinde surandum & cicatrice implendum: Et si causam habeat,tatus tollenda es,siue hi calcatas, siue humor acris orsipia. Ulcus quod est sine causa 1Lud es, quod relinquitur post ruptum abstrusum. Hoe quia est sine dolore, dc valde sordidum, abstergentia valida requirit.Idcirco praemisiacσ-porispurgatione uniuersalitarim transeundum aclisabda ab ersoria.

Deinde praedia. decin. SH quando ulcus sit in vessa, aut j iiij. cum fuerit in renibus.

Vbi ulcus sit in vesica, non modo augetur dosis decocti ueverum etiam per syringam

iniiciuntur ab eryor medicamenta ; sed tentandum prius est, ut vesica eo urina purgetiar: &quampaucissimum bikendum est, sitquepotussemper abstersirius, saltem aqua hordeacea. Invesicam vero consuluit Auic. ut ad abstersionem etiam lixturum ex crvere querca aratum iniiciatur. Haec vero facienda quando ulcus sit sine dolore. Quod si fiat excitiast, oportet primo calculum superare ,quae illum erodunt, uti pis Incis,lsu iudaicus vitrum combustum c EIhoseνmum. Non conueniunt illa, gnae eradum Et Hem, quia erodunt & vicus. Neque conueniunt -'--etua, quia calida &sicca in 3. uno verbo illa conueniunt, quae vias laxant, acrimoniam temperant, de minor S calcia' los subducunt. Tale est decoctu in ex capillis veneris, ex agramoma, explantagine, hal cacabo, dcc. de quibus suo loco,&infra. Sitat humores acres,agendum abstersoriis, epice usticu, nihil praestantius lacte, aut e quin. autasin naut came o.Probatur de serum eam emulsione rigidorum. Probatur dc aquae δε- sit Eata ex siliqvusabarum exstemine malua ex semine alta lingit i mo vero ipsae em v lsio ire semi namfridorum,se maiorum, se minorum HSui se iiij. mirifice conserunt: Deinde consolidandum ulcus, ubi adiit copia aquarum terraraxu, quales sunt visiensi,,calderiana myra Patierna virginisse. nil praestantius istis in desectu istarum confugiendum ad aquam siniit. flantagius porιulaca nmphaa, selati cum trochiscis despodio, terrari sista,ri carabe. Quia aliquando in his ulceribus ardor ιν ina est usque adeo ingens, Vt patientes non qua omnum capere possint,coganturque tapissime mingere, in eo calli ad demulcendum

ardorem,

333쪽

Ρracticarum Pars Secunda.

ardorem & dolorem, qui fit potissimum ex ulcere colli vesicae conuenit merius hoc em . plastrum,

I. Depraua mictione rationestubstantia.

o Raua etiam ae r mictio ratione substantiae quando in urina aut 'siaut vermes, auta'sia vel erviasi na quaedam materia educitur, aut denique cum arenuia, Mastuti appa.reret. Primum assectum Graeci Huriasin, Latini capi Lisium vocant eo quod in utinis pili apparent, qui capillorum longitudinem aemulantur.

Horum marmam Censuit Gal. .aph. commen. st esse sectum pituitosum tantum. Fernelius tamen, ut adhaeret Christoph. a Vesa in comment. de Win. e. .. vult esse erram

quoqueseminalem. Idcircoctiam deloco est aliqua controuersia.Nam Gal. lo iam cis.concors cu Hipp. in illo aphorism. vult gigni hos pilos in renib Lise. s. mutauit sententiam,& dicit produci in in s. Actuarius, cui hac in parte adhaereo bb. r.de urin.Gar.inquiz fieri missis in rentiu Fernelius autem,&Veg qui existimarunt fieri etiam ex seminedicunt quoque gigni in vasi eminam. Causi e ens est calor exsiccans & condensans vel pituitam, vel seminale materiLVermes autem, quos per urinam eductos ego aliquando vidi longos admodum in quodam rarisimae amilia Cornesia, habent eandem materiam cum pilis, sed a Calore pariatam putrido,partem natiuo & coelesti in animal viuum conuersam. Gypsea substantia,qualem ego semel viduinquodam Religis quotidie excretam in ea. copia, ut ipse posset emcere .&s.piIulas magnitudine illarum,quae 9 j. ponderate sOlemt,albissimas. Habentpro materia gypseam pituitam, quς aliquando in nodola arthri

licie apparere consueuit,

Materia autem ,quae Chrystallum aemulatur est pisui a Viridi.

C A P. XXoI. DE A REN UL IS ET CALCULO.

Ranseo iam ad arenuω de Olcadum. Atenulae vel fiunt in renibis vel vesica: tratque vero habent suas causas maserialem & ustativam,tamprox M. quam remoras. Dicam primum de arenulis renum. Harum materia proxima vel est externa vel interna. Externa est otina- Hasabia, ut in conchiliumμbulum inston emium. Interna Causa est et/ninquirique humor in carpore consistens,Lis semelancholia non exceptu. Nam etsi bitu, Ac melan. tholusi mera in magnum non possint transire calculum: post uni tamen exuri & in cineres verti,qui deinde nihil aliud sunt, quam arenulae. Crassior enam cinerum pars atenularuformam continet leuior,& tenuior non quidem subsidet, neque landum petit; sed circa sundum in modum corporum atomorum innatat. Hinc experientia obseruabitis prefiebres potis πm circa finem se haec corpora Moma dr arenuis enarere. Itaque harum causa eruiens temper est Mor exurens. Locus autem quandoque int Vena ut plurimum renet. Lapis autem in renib. concrescit,aut minutis his arenusis concrescentibus,aut prἱmo Ac per se ex istosita materia. Conmnnuntiararentatae,&quia retinetur in renibus,&quia glutinosum habent succum illas inuicem connectentem. Retinentur in renibus vel ex eaos naturali,vel nonnaturali, vel 'ternaturam. Naturalis est angu Vsiorum remm , se vasertim urinaltam,quae est in eam , t moνbussias haereditarius.Non naturalis-durities, o siccatio ινσυπώ-,s vasis urinatibus contra Iapropter iam. Hinc Gal. I de tueml et Ixorsaph ULLithiasin inter . eniles affectus connumerat. Causae praeter naturam sunt intemperies frigi da, humores omnes comprimentes, obstractio coalescentiaris vlem vorum, Atrophia.

334쪽

3ir Hercul. Saxon. Praelectionum

Agglutinatio in renibus&c. retentis arenulis fit ab humore viscido. Hic quoque suas habet mediatas causas, quarum auot humorem generant aliae issum ad

rene, deducis .i: quaedam dedactum retinent. Generant vero intemperiti vel serigida o Mmsua, siue ista ventricisti scerebri ratque coctio propter errores externos. inter quos praecipui sunt cibi crassum ec viscidum iaccum generantes,ut casem,lacticinia, placentula, pisces cru sati cartilutinet,parara animatium curaneae se cartilaginea Uin legumisum, abarum, a pueΗ- rusvinire si ulcu,aqua impura. Vnum hac in parte,quod mirabile videtur,silentio praeterire nolo,aquas nonnustas qua extra corpus nuquamgigunt lapides inpotu acceptas starιm in lapides concrescere. Eas vero qua extra corpus lapides gignunι durissimosin potu essem sarenulas mandare, se lapidessanare. In prima classe exempli gratia est aqua Padi. In secunda classe aqtI 'rmales plur/ma. Causam esse puto, quod aqua lapidem generantes nunquam illum gignans coetimeantur: stetinenturverocum corpus inuenian oraminibus enum: Talia temsunt putrescentia corpora. Vbi te ruraquae ista lipidosum LGum continentes in foramina ilia tntruduntur tar retιnentur, totumav laxeam reddunt. Hi unc licet unicuique videressta Irida ,stucIus, se vermes περ- marcidam saxum conuersa: lmo vero in humanis Corporibus inuentus est aliquando ren in lapidem conuersimpropter hanc causam. Quod si non retineantur aquae istae,renu unisubstantia, ρνaterlabantur. cumque arenulas ducanI. Aquae Vero quae extra corpus lapidem no oratior stina crus Abstantia, luroyamque maIcriam continent,qua extra corpus propter aquaestigiisraram ct humiditarem exsiccari, sin lapidem verti non potest. in humano autem corporepars tenuior percotitur cralsior remanet, or a caloresiccata in lapidem venitur. Caule,que mouent materiam ad renes sunt vela essentes,vel attrahentes,ve si putes. Impellentes sunt omnsa castri ἰ imo vero omnia tu propria,tum impropria diuretica Impropria intelligoνι uda. Attrahunt vero calores dolor renum suscipiunt deniq; vena emas. gentesiasto amplures redita ,sive a natura,sive 'opter νmmoderatum potum, usumque steque

Retenta igitur haec materia glutino in renibus si inueniat arenulas illas simul iungit, hincque fit calculus: Si vero adsint armulae,haec ipsa materia a calore renum siccata in calculum transit. Est autem materia haec visicida auteus, aulpituita, docuit Gal. r. in L Epid. ff. Sunt autem pus & pituita vel jucer aut abutimoribus myti, ut melancholia. bili, amaviani, ut propter hans causam lapides alii sint orassust alii flaui alii rubνι. Non quod sola melancholia bile,aut sanguine possit concrescere magnus calculus; sed quia humor visci do- varia mistione miscentur. Dico,saria miltione, quia quandoque praeualet humori siccus ipsi glutinosio, tunc materia lapidis dicitur tuus, aliquando praeualet pus aut pituita caeteris humoribus, & tunc proprie dicit ursucci crassin.

g. a. De arenulis vesi .

TON dissimili ratione generantur arenulae SI calculi in vesicar Aliquando enim are-I nuta in renibus genita, aut in potu, o cibo absumpta ιransmittuntur in v scam; aliquado uc. ro primano illis concrescunt. Id quidem negauit Fernelius, qui existimauit, nusiam esse ρνι-

mariam tenerationem cunularum in vesica ,sedWima rudimenta ex rembm esse: deinde vero ρ--

latim succrescere vi iosum humorem viscidum ita arenusis , o e magnum eri in vesica lapirim

I. s. De lapide vesica.

ΤΕseae lapis non unico tantum sit modo,ut censet Fern. spartite. u. sed tribus praeci V puis: Unus est 'tiando Gransbus aliqua arenati crassoran vescamsuccedri desce det, tu patu iam Mescidas humor seresis, re iuxrapositione parau post panem in magnam transi estieaiam. Et hac est Fernelii sententia. . Secundus modus est matris arensias, sue ex renibus deridotibus , em issis nisu materia utiqua viscida excepIis, scori basis. Tertius modus est ex mareria crassasiae utim lusos mi m se aeramus, siue eras siste, fit inqua calculus eae hae Materia in vesca resensa se reara. Retentionis causa est triplex: an . vina orificii cost. esia: con ιιιμ eiusdem, os iduus. Anubiisaea colli vesicae est cacilis pνσιὰν

quam

335쪽

Ρracticarum Pars Secunda. 3l3

.am s.cilius in visis quam in mulieribus , o metu in homine, quam is kνωίου ammastibistipis Mneri Iar. Mulieres enim raro admodum calcatam congregant propter colli vesicae breuitatem & latitudinem. Eandem ob causam stribit Aristot. ulroblem problem. humanum geri ealc Io esse obnoxium non autem bruta animantia,eo quod orificium colli vesic in homine angustius sit. Et quamuis Gal./ m LE'd rs.hanc reprobasse causam videatur, qui scribit,mpueris eastutam vesi a nonflen,quod reficiam vesicaangusum babeant. Intelligendus estGalenus non absolute sed in comparatione ad virosacilicet quasi dicat meros non ideo calciastin re quod or cium eoin vesica angustum habeant, quam utrirnon tamen negat quin absolute humano generi angustum fuerit constitutum ceruicis vesica orificium. Secunda causa est concauitas: Nam eam mustasiredat materia in vesca Aropter sat am Dudinem necissarium est etiam partem ausua Ner resineνι.qua vero craso acιtim retiae

I ertia causa est frigiditas: Hi ἀπ- enim vestaeu causa, quare Asantia ilia ex sieroo crassa, hamon permista,quaaremb-m vesicam tota utionsulat Uu segregetur. Nam si uti ib/υών abundaι, confundiantur secommiscentών crassa corpora cam renuι- , laeuansen- retaDre quodcνηbsm Usub ex quodunue sepernatat. Hineratio, cur in pueris frequentici me fiat calculus vesicae, rarissime autem renalis, manifesta est. Scribit autem Cardanus comm. a1.3 apher. se in puero semel tantum renalem calculum obseruasse. Ratio est, quia eumflueνi abundent eas domnato,ren habeam molles rora illa reus abstantia qua adrenes transistro permistasa leper artes ilias molles ia vesicam tend/ι contra quim in vim contingas. --μ νιora lectιone doluimus. Cum vero est in vesica propter loci frigiditatem ut docuit Cal. m o Epid.rs separatur crassum a tenui Bc tenue mingitur, crassum vero in calculum abit. Hinc scribit H ppoc. loe. est post micivmpueris conraeris: quasi calculiam dicat Ara ex mater/aerasse,qua in vesicaret qui/-post murionem ρονιιι tenuior u Ex quo discursu, Audit res, potestis colligere,non'sse Galem sententiam,vi quirim ex inmarunt, lapidem in vescas νν ast glaetare t a quam a causa exprimente tenuiorem humorupartem, orcrasso relὶμ quente . lici enim est effectus frigiditatis positive ingentis,qualis in vivente coi pore non adest Frigiditas ergo vesicae ad separationem materiae & retentionem eiusdem iacit non auis en i exliccationem. Exliccator haec materia a causa calida ut abunde docuit Hippoc. . I r. m. 2ue ratis. homo.&confirma iit Gal. inmmmem.υ. eiusEtib Mn. Et hactenus de causis immedia tis Lam mater:alibus, quam effectivis. De Materialibus mediatis dictum est in praeerinribis liationi , nunc de mediatis effectivis. Sunt autem ilIae,qua calorem renum vesca augent, siun t crbι. spotus acres, falsi amari,inomatici moIus, Ven-,balneaqua calida, inunctisne omera ore laserasomnus heu decubum in dorso. Vt omittam causias praeter naturam, i ammarioneψιι ct alia id genus.

I. φ. De disserentiis calculorum tam in renibus, quam vesica.

Iiserentἰς calculorum variae sitnt partim de sumptae aquainritate continua, ocriscreta. sint lapides magni,allii paraιμlia med eres. A discreta, quιa quan-uoque -- est quandoque are duo aut res. A colore,quia alii suntfusit aut, si inere .

ghaliquando rotundi,quidam durissimι sunt alijstrabiles. Quoad Locum,ex his,qui in renibus fiunt,alij in eam Me,alij in renum Lbstantia imis pinguiur. Ex his,qui sunt in vesica nonnulli incautiare issica alij ιncoι quidam in medio cana nonnulli impacti in eius m colli vesica carnos abstantia.

g. s. Calcuti renatissigna diagnostica.

CIgna renalis calcul: F proponuntur ab Hipp ti, o Epid. . Horum unumquodq; nihil per se concludit. Primum est dolor. Αιώ,ν fit etiam ex flatu inst immatione & vicere S 'cundum est Vomi/- praesertim a cibo;sed vomitus no semper in calculosis succedit, sed tunc tantum,cum memb ana renum d. stenditur aut irritatur. I unc enim fit vomitu. compatiente Ore ventriculi propter communes neruos sex ς coniugationis. Tertiu

336쪽

smum mutuaranularum addans rubearum ad differentiam arenularum Uesica , quae Hisba sunt. Hocquoque signum fallax est, quia ut docui inpracedente uriI. quandoq; emittuncur urinae arenam in se continentes propter Iam ustionem humorum in venis factam. Ac. cedit quodpleruns ealciau viris stammare, Numi amur, vel quia calculus genitus si ex pure,vel quia substantia crassa, quae non potuit renes transire, statim in magnum lapidem fuerit conuersa. Quartum signum est Mictio cruenta. Sequitur haec mimo ad calculum tantum asperum. Leuigati enim calculi mictum non emciunt cruentum. Quintum S ultimum est Stupore N. Hic stupor non fit in omni calculo sed duntaxat magno atq; illo, qui usque adeo renes extendit, ut neruos,& musculoscruris motorio

comprimat. - .

Addunt nonnulli dolorem restivit ea parte qua Iapis est. Quidam etiam fieri dicunt loti unusonem. Non autem supprimitur nisi renes ambo magno laborent calculo.Itaque pluras mulcontemplanda sunt signa: g si υιν assiatus Menulas eminere non auestus διias reddi dolorem si incia, eam ab signorari,inoum certum eis castali signum.

I. . Signa distinctiva.

A B hoc autem,qui estim ureteribus,renalis calculus sic ditanguitur: Quia hic prohi- a. bet, quominus patientes flecti possint. At Lapu 'euνtim prohibet erectionem corporis. Praeterea dolor excalculo i n ureteribus est longe maior, & exorditus ab ileo ec ad pubem tendit,neque diu perdurat.

I. g. .Olculi in vesicasigna digno ica.

I Apis autem in vesica liabet alia multa signa; sed valde dubia. ProponiturAq.ent

mictio. At frequens mictio potest etiam fieri ex ulcere, aut ex acrimonia humoris,ueIeiusdem salsedine. Si proponatur ae iam metenda, dissicuItas ex aliis multis fit causis, ut grumo sanguinis pure,materia viscida, carne adnafa,praeterquam quod maior calculus non facit urinae suppressionem. Neq, enim magnus calculus facile ascendit & ii astendit, non potest ingredi collum vesicae. ta ictis arenaliarum proponitur ab Hippocr. . ephor. u. tanquam signum lapidis vesicae. Hoc quoq; tunc veritatem continet cum affaetus ad mictionem arenularum,quae albae sent,non amplius illas mingat,sed tenues reddaturinas. Et si Puer fuerit liabebit illa signa,quae proponit Gal./.del .a EI. i. v scilicet stalpam frequenter glandem pudendi, Hipruritu tententu in propterea rate, o frequM remoti ergaturpa Endum. Ipsu HIsiaccescat, uesicastulissis minor Appramatur urina. Et suppressioni scausam fuissecalculum cognoscetis experimento a Galeno proposito, vcscilicet erisupino venire cosiocati, or elatu cruribus agitenturinpost agitationem experiremi fan terram est cuculum uisse impedimento,sin miniuoraria deturban in eis calculus. Et Fβε- mein ringa in vescam imposita maiores etiam casculi factis sentiuntur, dummodo non finimusto muto obbri,aut membrana obducti:In quib-ea in mia valeri ringa. Cogii oscuntur autem Ggrauitate se praecipue dummiri astendunt: Esseriam, spercuriam pedem ad terram stentiane ore circa vesicam. His quoq; aluus euaseraba,&adest ani procidenria: se in puem mmisso diguo manam cascarus saeue sienti M.

g. I. Prognosti singulorum. η

ΕX calculis Renales arsi minus periculosi sunt,quam magni. Contra vero talculi vegris quo maiores eo facilius curantur is minus neuti coririnent Nam magnι,qui in Rembus sunt extrahi non possunt,tametsi Ambro1.Paranis lib. sua magnι operas c. I9. scribat sagittaraia quendam remis calculo tentatum se morti damnatum experiundigraria apertum esse in loco e directa doloris, at eliciteν curarum. Sed est rara avis: intinores autem rasculi menales non dissicili negoticiarieruntur di ditatuuntur. In vesica autem dissicilirhe,&cum parui fuerint frequentius Collum vesicae ingre diuntur,utinam prohibent,ulcera.& dolores,arq; andores ingenre, inserunt: maio=es vero quies uni in fundo,uel si aliquando ascendant,vrinam non prohibent; atq, ideo, ut antea dixi,minus molesti sunt,quam parui. Hanc ob causam non libenter accipio Pauli sententiam.qui lib. se oscribitaos, qui magnis habent messa laρtdemsictionem melius A neye.quam istis,qui habent pararum, eo, quod illi, qui magnum habent calculum dolor: bus Minflammationibus nequentibus sunt assueti. o experientia Oblei uaui, & raικ i liud per

surii et Oste

337쪽

Practicarum Pars Secunda. m

suadet minares castita si irrisa recocum si φω sellae inferre, auam Osiret. Imo vero niato Galiq)iando multo muco obliti adhaerent vescae, ut propterea una ex parte magis periculosi sint, altera ex parte minus periculosi. Periculosibi cs sunt; M extrahi nonpossint nisi luceretu--μ . minus periculosi sunt; quia immobiles Iacent, ideoque ex con- βIone neqWV ritum, equesequentem mmtionem faciunt, neque anplius urinam impedireps, Ni ut ego duplici experientia probaui in duobus Venetis Clatissimis inisrum vi ae Mumo vexatias u iacia locum, seu O ibin juet vitias, adhaerente eodem ea uurg vesci a GI'r malus annos sine mo tia dux rans.

I. p. Calculinophylactio,i est calculiprae cruatio.

Uxula sunt duplicia: nafrauoria de Curativa. Versabimur autem in Praeseruato, Praeseruandi ratio in hoc est posita. in mensisa , si sidus i non natur vel singuitur, i me es vesicam Mon des Mati ve Firanseatnoti retineatur; vel siretinetur in L

Neniateria assa generetur, tentanda sent auxilia, & pharmae Hi Ac diri

Quoad Datam , aer in cligendus pariter calidus siccus. Exercitatio, Somnus, venus, Cibus, & POtus iubent esse mederis sima. Fugienda autem lunt omnia

semel,& bis in hebdomada. Diuertitur quoque ad inte ina, tapcrti, pcr Mean

Clyst re hoc tepore praeseruationis sunt minime calidi Nam ex calore renes quoque incalescunt, & materiam attrahunt; non sint tamen usque adeo leues, ut ad se materiam trahere non post in t Idcirco fiant ex arci cri me a um tu δι cum Tiij. et Proseti& Si. CHIoaryontriuiaut SC Benedicta, velmath conia. In magno I . . um teruore cun I. Cusitae extractae Scal j olei viciacet. Quoad medicamenta debent iu habere aliqliod medicamentum semiliare quo excrementa per intestina ducantur. Nam 1a habent racam es Diaνrhau --xantur, O ren L, es' Cel ulo non Aborant. Iraque viantur Dequenter. aut m Ee rsato lucadjuti. vel s. au i tu vel masticinis, vel de Heracum ainaracs rilis Agorso a L s, vel aσσres uiuu d ammodo non componantur vel'tu a, vel , a medicamenta cum diu et uis. Hoc dico, quia plures Loc tempore sunt,qui habent formulas quasdam medicamentorum, quae aluum subducunt de simul δώνeticam obtinent facultatem. inlando cst sermo de medicamentis marinam di erunt Ius, nullo est opus diar Et propterea illi etiam mal ingunt, qui Ueruasi axis tempore, es ad reuulsious um v. runtur e tr. Cas sta enim derecturia est,ta diore ica propterea in hunc finem diuerten a non est accipienta. Et in hac parte accipio Vallariolat sententia, qui iaἴ σ Tnar. Iud ena'.ν damnat Vsium alie dicamentorum Lurraico raran. Manilim ad miliorum Pro hac intcnsaone. Diuertenda quoque est materia potissmum sit ex Caprae uelluxerit ad os,naret. Cauteria vel in occipite, vel in brachys infixa Quod magis eliconsis. ut, quando cetera non prolunt, retrahatur materia ad arti lot. t ac limus enim cli transituet doloris nephritici in arthriticum &arthritici in nephr: ticum, estque minus malum arthri ιιῶ ren. Iara, quim neZbrauco. Dolor enim articularis p ri pter molestiam in vitae d icrimen non

338쪽

praeceptum, VI

6 Hercul. Saxon. praelection

adducit; sed nephritis & vesicae calculus propter multos labores, & eos quicem cientes miseros patientes necant. Itaque diuertatur materia ad articulos frictbalneo, frequentibuι inunctumbm tabῶι napsinu, ct fesseaAtibias

I. Io. Victus ratio.

IN eundem usum debet i nstitui victus ratio, in qua sit hoc commune

s. II. Notandum.

C Vnt qui praecipiunt frequentem usum robanι, petrasset, faxitis,

. rbo omnium tureticorum. Haec praeseruationis rem pore,quando materia lad renes pernicios .llima sunt. Si iam fluxerit id quod declarat grauitas renum&dorsi, urinaque crassiores consultum cst iu reticu uti.

. II. Therapeutica calculi, ident calculi curatio.

SEdineo casu,dum curare volumus, dc materia iam decidit, iuretuu praemittantur reuellentia siue vomisin, siue Medicamentum, aut Clyter, postque si renes sim valde catiae agendum medicamentis euacuantibus humorem per Urnam, quae fragida sunt, vitiantemulso semincim frandorum, a.IMGntaginis. allelevi, se latri, haleatabi. Si materia sit vitri crassa es Irigida eligenda sunt potius cativi ; sed non tantum set Ita,verum incidentia, ut est Oxymciscunt, cum ad Jις cum decocto poli, montans, μαι- faga, Onolds, chetidonia, matruar . cr astorum, de quibus drcam insta. Haec quoque faciunt ad euacuandas arenulas, si quae fuerint genitae, praecipue vero quando illa admisceantur, quae vias dilatare possunt,utest decoctum ex finis,seminibus est radite es Laeo maluarum adito butyro. Quod si catidiras ea sit, quae humorem exsiccet potius, quam natura crassi & lenti humoris, fugienda 1 unt haeccanda, dc omnia ali uoltu, 'e Potiu, raso γ-uarum euco pu , ct renes. In hoc casu conuenit venae sectio vel ex Cutito vel exm nlui. Ex cubito ad EmisH-nem , Ex Pedibus ad Demiationem. Conuenit ati tu Pcr aquas ιιermales βιgrdas, toparor sci vel per sierum caprinum, vel per ema ones iam dictvi, aquinque si .αιιIras plantaginuolo. rum nymphea, at therii. Extrinsecus quoque Balnea in hunc usum veniunt aqua frigida, vel emplastra, velhnimenta exsucci meruim, nymphaea, por ulaca, plantag1nis, aut inunctiones ex etnguento roseis, vel instigiasse, Vel G est attones Iliper dorso ex gyi et foli , nymphaa. Haec, ut dixi tunc administranda, cum renes pleni non sunt, sed tantum alterare calidam intemportem cupimus. Nam si adsit gravi sinaeos, aut dolor a uia signum materiae pi aesentis, haecjrigida non conueniunt. Medicamenta a Medicinae scriptoribus proposita pro eastulisses sanandis non modo mumhm M sunt; verum etiam usque adeo contrariarum inter se facultatum, ut quando sine di MLLoneproseruntur, facitima uinexpertum meaeeum inrigorum admins,nione pec-

Itaque non expectetis 1 me in praesenti lectione ingentem medicamentorum syl-uam, sed accuratam tantum distinctionem omnium. Prosenandis calculu duo sint praecipuυροι, unus vigrandior cahuius vel atteraetur; vel molaor Alter, ut iam paruulud, vel murum GP attrum quamprimum educatam I otam hanc doctrinam paucis comprehendit Hipp. I. in K Epid. si illis verbis: αι escere non conducit, sed mouere, cita non replere, sed tuuenes vexavo purgare, pepirae reare, inino se mundare

Loquemur primum de attenuantibus, quae duorsi generum esse putantur. Quae. dam enim atterunt lapιdem msi perficie, quia cum aspera sint cortici exteriori lapidis confricata illum abradunt,& comminuunt. In hac classe reponuntur itosermum, lapia G. Hum, vitrum combustum, correx oui, ex quo iam ora spastus, ct alia 1 enm fera. Haec ut

ingenue dicam, mihi nullius videntur trugi, quandoquidems vrique adeo aspera ad locum lapida

339쪽

Practicarum Pars Secunda. 3s7

piau ramum, mi umpossinterodere, multo facilius eredum venas, iecur,s renes,praeteris am quod hac ussae adeo comminuta, in puluerem redacta exhibemur, ut non posun ua a P ritate durum castulum tyrodere: Haec itaque imaginaria mihi videntur. Suntasia allerentia tenuium partium, quae polos, & angustos lapidum meatus penetrare possunt: Pen trando autem unam partem ab alia diuidunt; valentque haec potissimum in Lapide gemito re confluo ex multuaranulu. Facile enim haec attenuantia te insinuant inter arena Iam.& arenulam di sic lapidem dissoluunt. Talia sunt quam plurima temperata de quibus meminit Galf. - r . Inquit enim ea, quacAE ,er renum duristes auenuare debent. moderate eatida Ust debere, ne nimio calore humorem exsiccent, corpusque maga indarem. Taliasa radix saragoram,brusti,trammis,ρentaph sit, capisii veneris, therabimina , mel ιβι- μου ut salum in mymesiue uelmuse, vetilia ratione Varatum. i Molliunt autem lapidem omnia humida, dummodo sint tenuium partium. Non est necessarium, ut quae mol liunt si ni rigida humesa. Nam etsi Aristoti mereor. voluerit ea, quae indinantur a calidosicco, messis deberestitia humidis, nihilominu rigiditas non est necessaria,quia caώr,qui exsiccauir,iarn euanuit,& corpus durum est redditum: Quia actu exsiccatum est, actu quoque humectandum, siue humectatio fiat eum materia humida, si ue temper*va. Non tamen omnehumidam mollit lapidem,sed itadiantam, quod senium re paruum, atque ideo arctissimos lapidis poros ingreditur: Talia Qui quaedam simplicia, α ea frigida, iam limonum, citriaranciorum, Mabdisse atraum. Alia vero Me. dicis componuntur, dc iure optimo. Vbi enim non possint omnes istae intentiones in simpliei medicamento reperiri, debent simul coniungi. Itaque parantur aqua varia, quae recipiunt medicamenta tenuium partium,atque simul humida, ut penetrare pot- sint, di mollire.Talis in renietis apud varios varia. Ego tamen vobis descriptionem da bo illius aqua,quavior feliciter ad frangendum lapidem, Δc proprium de illa bis experimen lam feci. succi raphanimi

Semeacumen

340쪽

318 Ηereul. saxo n. pra lectionum

Ego, auditores in eadem destillatione ponere solebam Therebinthinam, sed quiada 1eum therebinthinae supernatabat,&qui accipiebant inprimis diebus habebant totum oleum, Ego nunc temporis p beo quam separatam ab Ili. ad Ilii . cum S vel Jj. olei ex

Theres hinc Aqua ista, ut potestis videre,non tantum est composita exalten nnbm c mollientib-, verum etiam ex his, quae augent ierosam humiditatem, eg quae illam secedinunt a sanguine,&quae dilatant vias, ut facile calculus egrediatur, quae omnia sunt ne cessaria; quia UMFerum musis mulom, tura astracta. Heustimum est cistulam exrre.Paucis ergo intellexistis,quihus alteri aut molliri possit lapis. Loquamur nunc de illum educentibus. Educitur lapis medicamentis,& exuria Ec nurnu, xterna aut ιEam astrahant a rens, uia messam aut vias duaeranc Attractio fit aut Em is inuncta oleo aliquo calido, quae incipiat meare locum dolentem, & paulatim descendens usque ad pubem. Idem praestant cucurbitulae pari ratione appoutae,viscilicet pri- ino apponamur loco dolenti proxime, dc sicut descendit dolor, ita descendat cucurbi. tuta. Multum certe praestat hoc remedium ad mouengum lapidem. Hoc facit omnis Corporis motrudambulare fauare,vebs curesfodere,c' remigare. Hinc Hipp. resimo

Quae vias dilatant sunt emplastra consecta exparietaria ex nialaa. Halaa, ex θη- έω lini eo I. eum barro, oleo a radatiram datiam , pingued ne an tu ansero. Idem praeostant omenta pariter oleo amgri o,p1ngseiune --πsislita; Iti si angustia augeatur essis admiscendum est oleum eia me . anethis. νωιaeeum. Si augeatur ex humorum crassisu, addenda sunt ea, quae attenuant, vis. - raphani, senisah, apas Facienda fomenta, quae vel per spongias, vel vesicas loco dolenti admoueantur, quae recipiant de Q. mal -a,seminum hin,ofanet σι poli momaai, sim ruta, onos pantiariae, eringis, lulum

13. De Balneo.

Ux his quoque parari potest, in quo sedeant patientes usque ad umbilicum.

. - quod maxime valet ad digerendos status,atque ad attenuandum humorem, sicuti balneum ex pluioleo, vel vesica eodem imbuta rem, urinaxn vasis adhibita plus valene ad dilatandas vias.

Ad hune scopum valent quoq; venae stelio in sede,eucurbitulae, dc frictiones paratium infernarum. Haec enim omnia lapidem mouent. Intrinsecus autem exhibenda sunt illa, quae lapidem vetant, Ac utinantitans. Pro 'pellantlapidem omnia vomitoria, omnia, quae sternutamentum mouent, omnes CIPsteres validi, & medicamenta deiectoria. Hinc Hippoc. io renes verarro partaaas essBDum enim fit ille conatus vomendi, compressis partibus, ubi est calculus fit eiusdem Compressio. Subducta autem aluo exeuntes humores per intestina propter loci vicinis pariter mouent lapidem,sed propter aliam causam iuuatit quoque haec purgantia,quia icilicet primo disertisar masersa, fic lic uiso hamare uon affaente lapis faciam edacit r. De inde vero inaruisis intestina, sevasis i i a habest ealaestius θaritimaa exeundum, quam vias vena sunt metiri es infestina repleta, hinc fit, ut dolorib- nvisitus tentaria et stera a*feceo educemιbus mst cera enim Quia lapis non comprellus minorem facit dolorem. Denique impellendus est lapis diureticis, quibuscunque siue κρονινι siue impropres. Impropria a ppello ea quae assent*U- - Δυν - - tor re,am Usemet serosa sisut , - - ρδer aqua maremstersa -- Mat. πί cavranar transeantula de reum due r. Hincisa Eliam est,utsemina metonam, dc alia omnia semina frigida Ec plantaginis, imo, ut scrabit Aetius inmiscam quoque &serum mal--, or aqua thermater Harima quotidiana experientia videam arenaeas di auculos simum educere. Idipsum faciunt ex accidenti ima disrarisa quatenus scilicet separant serum 1 sanmine, ut GaI. si . G. Ec sie renes ipsi multum attrahentes serum una eum sero lapidem excernunt. Hinc Η ipp.mri os mam

SEARCH

MENU NAVIGATION