Nicolai Vigelii ... Methodus vniuersi iuris Pontificij absolutissima in quinque libros distincta ex qua patet in quibus ius pontificium cum iure ciuili consentiat in quibus ab eo discrepet illúdue distinguat

발행: 1581년

분량: 616페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

iso METHODI IURIS PONT.

exceptio: Nisi nondum iurauerit. Quae exceptio ipso quidem iure subsistit: verunt eius replicatio est: Nisi paratus

fuit peierare.d.cap.qui peierare,in prin.Dccimatertia exceptio : Nis aliquid promiserit sub eo iurarniento,quod antea de alia re praestiterat .hoc enim casu periurij p Tna non committitur, quamuis non praestetur promissum,exemplo c.clericus. xxxv.de iureiurando.Decim aquarta exceptio:Nisi sillifamilias iuramentum pater reuocauerit.d. q.V .cap.pueri. f.puella. Hς c de nona regula eiusque exceptionidisint dicta. Plures exceptiones vide J . lib.V.cap.Vij.reg.j.

ADVERSUS QUOS PERIURII VEL

illiciti iuramenti accusatio competati X. Regula: De eo qui recipit iusiurandum illicitum,vel ex quo periurium commissum est. Hic non videtur peccare: ideoque non tenetur. xxij.quaest.j.c. si peccatum. 3.Κcum c.sequente.Huius regulae exceptio prima est Nisi lcies eum peierare,iuramentum ab eo ex egerit xxij.q.v. Qille qui & c. qui exigit. Altera exceptio est: Nisi per falsos deos sibHurari faciat.xxij.quaest.j.c.mouet te. Tertia exceptio est: in ad illicitum iusiurandum aliquem coegerit.XX ij. q. Hi .cap- inter caetera.f.qui vero eum. XI. Regula, De eo qui aliquem coegit , ut faceret contra iusiurandum. Hic quoque periurij reus est.xxij.quaest.V. in princ. cum cap. sequente c. si quis conuictus.cap. hoc vI

XII. Regula,De eo qui audit peierantem ,& tacet. Hic quoque peccat. d. c. si quis conuictus. s.fi.cum c. sequente.

XIII. Regula, De eo qui periurio consensit. Hic quoque punitur.d.ca .siquis conuictus. vers. ij. vero qui.

QUID VENIAT, s LV DE POENA

periurij & illiciti iuramenti.

XIIII. Regula: De excommunicatione cauetur xxij. quae.j.ca.ulti.& d.si quis conuictus,m pri n. & d.q. .c.paruuli.versi.& qui semel.& cap.si quis laicus. XV. Regula: Clericus periurium committens deponitur. c.siquis laicus. versic.episcopus , praesbyter.Item c.quaerelam.IO.& cap.tua nos. xj. in fine.de iureiurando. XVI. Regula: Episcopus periuriu committens grauius

232쪽

LIBER II. I9IXVII. Resula: Quanto sanctius est id per quod iuratur, tanto maius est periurium. xxij.quaestH. cap. mouet te. f.penuit.

XVIII. Regula: De poenitentia peierantis cauetur vj. quaest j.cap.quicunque. Haec de periuri j& illiciti iurisiurandi accusatione. Nunc de actione exceptionEque ex delato

iureiurando orta dicendum est.

ceptione iurisiurandi. XIX. Regula: Si delato vel relato iureiurando iuratumst: iuranti ex eo iureiurando tam actio quam exceptio datur M. I. C.lib. ij.cap.xxij quaest j. causa j. XX. Regula: Si delato iureiurando illud remissum sit, perinde ei, cui remissum est, iurisiurandi actio & exceptio datur,ac si iurasset.d.qia aest.j.causa ij. XXI. Regula : Si delato vel relato iureiurando, is euidelatum vel relatum est, iurare noluerit: deserenti vel rese-tenti hoc casu actio & exceptio datur, per ea quae habentur d. q. j. causa iij. Cuius exceptio haec est: Nisi is cui desertur ius urandum, suam intentionem satis probauerit.cap. sicut.ii.de probationibus.

EXCEPTIONES TRIVM P RAE-

cedentium regularum generales. Plane habent regulae tres iam propositae suas exceptiones communes: quarum prima haec est : Nisi alius, quain is cui iusiurandum obiicitur, illud detulerit.iuq j. excepi. genera- Ii vj. Cuius replicatio prima est: Nisi procurator eius cui obiicitur, iusiurandum detulerit. Quae replicatio approbatur certis conditionibus cap. qui ad agenaum. iiij. 3.lina. de procuratorib.in vj. Plura de hac replicatione vide d. except. vj. replic. ij. Altera replicatio est: Nisi iudex iusiurandum detulerit. cap. ex literis. xxxii. & cap .vlti. S. fina. de iureiurando. Huius replicationis duplicatio est: Nisi causa nondum cognita iudex iusiurandum detulerit. Quae duplicatio videtur approbari cap.viti. .fin. de testibus,in vj. Plures huiusmodi replicationes vide Lexcept.vj. Sed &plures propos tarum regularum exceptiones , necnon Plures regulas de actione & exceptione & exceptione iurisiurandi vide d. cap. vij. Haec de iureiurando sint dicta.

233쪽

1 x METHODI IURIS PONT.

DE ORDINE COGNITI 0-num, officio iudicis. Cap. XVII. QUO ORDINE QUODQV Esit cognoscendum PRIMA regula: Prius de possessione, quam de proprietate, et alio iure , quod quis in re sibi vendicat, cognoscendum. cap. ad ultimum .ij. de causa possessionis Concordat MI.C libr. ij.cap. xxiij. in princ. reg. ij. Huius regulae exceptio prima hςc est:Nisi petitorium cum possessorio si cumulatum : tunc enim iudex in utroque smul procedere ,&sententiam ferre potest, exemplo. cap.cum ecclesia. iij.&. c. ςum super. iiij. c. cum dilectis. vj. d.tit. Altera exceptio est: Nisi petitorio dcpossessorio apud diuersos iudices pendente, possessorium intra biennium non fuerit finitum. extrauag. com .j.S .praeterea quiade treuga & pace. II. Resula: si duae causae in iudicium deducantur, quarum alteri per alteram futurum est p rar iudicium, maior causeante minorem est expedienda, exemplo iij. quast. xj.cap. vltis prin .l.j.C. qui accusare non possunt.&.l. vlt. C.de ordine cognit. Plura de hac regula vide. M. I. C. d. cap. xxiij. quaestione.j.reg. iij. III. Regula: Praeiudicialis causa,quae cum alia concurri

prius est terminanda, exemplo. d. cap .vit. 3. de haereditate. I. u criminen. 3.qui confitetur. item. l. h.iij.&. iiij. C. de ordine cognitionum. Concordat item M.I. C. d. quaest.j.reg.vj. t III. Regulac Prius de exceptione cognoscenduin,quam de actione pronuncietur. exemplo. cap. literas tuas. TiIj. f. secunda vero assertio. de restitui. spoliator. ea. i. cum duob. sequentibus. de ordine cognitionum. cap. exhibita. xviiij.

de iudiciis. DE ALIIS OFFICIIS IUDI

eis in iudicando.

234쪽

VII Regula: Ne secundum acclamationem populi sententia seratur, cauetur e. ad audientiam. iij. de consuetudine. Concordant S. tib prox. cap.X.quxst. iij reg. vi. VIII. Regula: Ne affectibus indulgeat iudex. caue uriij. q. vij.c.iudicet. 3.iudicet ille.v.q. ij. c.resa tuna. 3 fin. xj. q. iij. e. iudicare.c.ira, usque ad c.qui recte.& d.q. iij. c.ira saepe.ca.

cum apud.cap.summopere.c. pauper. c. quatuor,eum cap.

quente.c.plerunque. item xxiij. q. iiij. cap. est iniusta. cap. ne ami .cap. ea vindicta. I. sed huic vindictae.q.V. cap. prodest. s. nihil cupiditate. item De re iudicata, in vj. cap. j. Plane quatenus homo,ei miserendum : quatenus peccator est puniendus. xxiij.quest iiij. c. duo illa. IX. Regula: Ne praemium pro sententia accipiat, cauetur xj q.iij. cap. qui recte. c.non licet. &.xiiij.q. v. c. vlt. 3. sed non ideo Concordant ea quae habentur s. c. t j.q. iij. reg.j X. Regula: Ne respectum personarum habeat iudex,cauetur c.an iudiciis.xij. de reg. iuris, in vj. X I. Regula: De transactione inter partes tentanda cauo tur cap. vlt de transactionibus.

XII. Regula: De actis iudici j conscribendis & aliis,di,

obscuris ossicia iudicis. XIII. Regula : Ne aliter iudicetiquis legibus cautum

est,cauetur iij.q.vij.c iudicet. 9 bonus tua ex xJ.q. iij. c. summopere. s.fin. Instit. de ossicio iudicis, in prin .l.j.3 sed eis. E. ad i. Cornel. de falsis.Nouel l. lxxxii. g.omnis denique. Huius regulae exceptio prima haec est: Nisi lex deficiat: tunc enim causa relinquitur arbitrio iudicantis. xiij.q. ij.c.unaquaeq;. 3.sin. Concordant ea quae habentur s.lib.prox.cap. vij.quaest.ij. reg. iij. Altera exceptio est : Nisi causae sint cleticorum : hae enim non secundum leges,sed secundum canones definiendae c quod clericis. ix. de foro competenti Plura de hac exceptione vide s.lib.prox.cap.ij. excepi xiij. X IIII. Regula: In ambiguo pacto contra eum qui legem apertius dicere potuit,interpretatio facienda. c. ontra eum.' vij.de reg. iuris, in ri .l.cxxxij. in prin.F.de reg. iuri .X V. Regula: In re dubia potius reci quam actori fauen- dum. cap. cum sunt.xi.& c. in pari .lxv. de reg. iuris,in Vj. c. ex Iueris.iij.9. quod si ambarum. de probationibus capit. inter

N. Vigelij. n dilectos

235쪽

dilectos j. s.fi.de fide instrum.Concordant item ea quae habentur M.I.C. libro ij.eap.vj. in prin. reg ij. Plane propositae regulet exceptio est in causa liberali, L6.ouod si ambarii ver. praeterquam in liberali eausa. Concordant ea quae habe tur M.I.C.lib.ij.cap. xxiiij.reg.xxij. XVI. Regula:In obscuris quod minimum est sequimur.

XIX. Regula:In obscuris quod verisimilius est,aut quod

plerianque fieri let, quendum .cap.inspicimus xlv. dait.' XX. Regula: In poenis benignior interpretatio est facienda.cap. in poenis. xlix.d.tit.Cuius exemplum habetur.c. ex literis. xj.de constitutionibus. XXI. Regula : Si quibusiam specialiter enumeratis generalis clausula subiiciatur:ea intelligenda est de paribus x minoribus, non de maioribus quam sunt species enumeratae. cap.sedes xv.de rescriptis. Clement. non potest.h.de pro-

euratoribus.

XXII. Regula : donordo scripturae spectandus,led ex iure communi icterpretatio sumenda. cap.causam. xviij. de rescriptis. l. v. cum I sequente.F.de solutionib. Plures huiusmodi regulas vide M. I.C.d. cap.xxiiij.

sis dubiis ad superiorem iudicem

remittendis.

XXIII. Regula: In causis dubiis Papa consulendus est vj.q. ii,cap.denique.vcrsquod si quaelibet. distinct. XX. c. de libellis.versnam si tale. X XIIII. Regula: Ad quos sit re trendum, si sacraescripturae authoritas desit,definitur d.distinct.xx.cap. it. XXV. Regul De consultationis exemplo litigatoribus

ante relationem edendo cauetur cap. intimasti.lxviij.de appellationibus. lj.3.fin.cum l.sequente.C.de relationibus.

XXVI. Regula: Ne relatione pendente iudex pronun- ciet, vel aliquid liuio uet, cauetur cap. licet. v.dς ossicio leg ti.

236쪽

gati .ij.q.j.c.nomen. ersquod nec in negociis. 4LLj.in prine. M l.xxxiiij.in princ .ver..non prius.C.de appellationibus. X X VI i. Regula: Relatione facta& responso accepto, sententiaque exinde lata, appellatio denegatur.ij. q. . c. biduum. 3. fin.l.vit. ff.quando appellandum sit.Plura de regula proposita vide M.I. C. libro ij.cap. XXV.quaest.iij.reg. v.

imanda ac pronuncianda. XXVIII. Regula: ntra episcopum inconsulto Papa non est ferenda sententiruitJ.quaest. vj.cap. accusatus,in fine, cum capit. sequente. Concordat T. libro proxim. capit. viij.

XXIX. Regula:De sententia non prccipitanda cauetur xj.q.iij. c.summopere.Concordat M. I. C.lib. ij.c. xxvj.reg.j. XXX. Regula: Desententia ab ipso iudice sedenter citanda cauetur cap. lt.3.ta.de re iudicata, in n.Ηuius e ceptio est in episcopo iudice Le.vitain princ. Plura de regula propos ta vide M.I.C. d.cap.XTVj.reg. j. XXXI. Regula: De sententia in plurali, non fingulari numero proferenda,eauetur c.cum ab uno.iiij. d.tit. XXXII. Regula:De sententia ex scripto recitanda cauetur ij. q. j.cap. in primis. s.sed & de personis.vers si scriptis iudicatum.& , .fin. cum c.iequente. cap. legum .l. vltim. C. de sentent. ex breviculo recitandis. Huius exceptio: Nisi episcopus in eausa clerici sententiam ferat. xi. quaest. j.c. si quis cum clerico.Nouell.lxxxiij. S.ubi autem dirimere. XXXIII. Regula: De sententiis expulsorum episcoporum ab aliis episcopis in suis dioecesibus publieanclis ea-uetur Clement.j. S.penuit.de foro competenti. X X XIIII. Regula:Sententia lata,cessat offieium iudicis. inrae regula approbatur simul dc distinguitur s. libro pro T. cap. v.de iuri ldictione, reg. j. excepi. xviij. Plures huiusmodi regulas vide M.I.C.d.cap.xxvj.

DE APPELLATIONIBUS. p. XVIII.

HActenus actus iudiciales tractauimus, tam eos quilitis contestationem praecedunt, quam eos qui eam sequuntur. Nunc de euentis & consequentibus iudiciorum v x agendum

237쪽

rys . METHODI IURIS PONT.

agendu est: inter quae primu locum obtinent appellationes. I. VSVs appellationis habetur ij.q. vj in princ. cum ςap- sequentea j. in prin isde appellationibus.

latio concedenda, cum suis exceptionisus. Si quis se per sententiam grauatum, vel non recte iudicatum esse conqueratur: regulariter quidem licet illi appella-re,ut ex iam propositis constat. Quibus concordat Novell. Ixxxij. f. nam si per prouocationem. Cuius tamen regulae plures sunt exceptiones. I. Exceptio: Nisi ex compromisso arbiter sumptus pronuncia uerit.Quae exceptio approbat ur,declaratur atque distinguitur iJ.q.vj.c.a iudicibus,cum c. sequente.c.si quis episcopus. F.arbitrari j tantum. Huius replicatio prima est:Nisi in ordinarium vel dςlegatum iudicem sit compromissum. d. c.a iudicibus. ver ab his etsi vi arbitrari j. Altera replicatio est : Nisi non omnes in quos est compro ni istum , iudicauerint. d. q. . c. sane si ex consensu partium. T ertia replicatio est:Nisi non sponte sed iure cogente in arbitros sit compromissum cap .ab arbitris.xj.de ossicio delegati,in vj. I xxiij.in prin. T de appellationibus,&l. xvj. in fine.C.de iudiciis.Plura de exceptione proposita vide MIC.libro ij.cap. xl.quaest.

II. Exceptio: Nisi episcopus pronunciauerit. q. quaest j.

III. Exceetio:Nisi primas regionis iudicauerit. .q. iiij.

eap.si inter. 3. lin. IIII. Exceptio:Nisi communi consensu comprouincialium episcopo i um sententia si i lata. d. q uaest. iiij. c. metropolitanus cum cap.sequente.Aliam tamen horum canonum

interpretationem adfert Gratianus ibidem verssub intelligendum est. V. Exceptio:Nisi ab auditore seu subdelegato prouoce tur. Quae exceptio approbatur simul& distinguitur e .super

xxvij. 3.verum cum totam.& 3. eius ergo.deo tricio delegati. VI. Exceptio: Nisi causa in qua pronunciatum est, exigua sit. Haec reprobatur cap. de appellationibus. xj. de appellationibus i. xx.C.eod. tit.

VII. Exceptio: Nisi ossicialis a suo iudice ob male gestum

238쪽

stum ossicium fuerit condemnatus. ij. q. vj. c. ei qui appellat S.nulli quoque.l. iij.C. quorum appellat.non recipiantur. VIII. Exceptio:Nisi in causa criminali sententia fuerit

fin. de appellationibus. Concordat M. I. C lib.ij.cap.xxvij.q. h. excepi. xij. IX. Exceptio: Nisi ab executore appelletur. Quae exceptio approbatur simul&distinguitur c.nouit ille xliij.de appellationib. c.quod ad consultationem. xv.f.fin.de re iudica-za.ij. q. . c. vlt.l.V. in prui. C. quoru appellationes no recipiatur. Plura de hae exceptione vide M. I. C.d.q ij. excepi. xiij. X. Exceptio: Nis per appellatione impediatur,ne testamentum aperiatur, vel ne scriptus haeres in possessaciem mittatur.d.cap.vit. 3. si quis etiam ausus.& l. .C.d. est. XI. Exceptio: Nisi contra id quod perpetuo edicto decretum est,appelletur. c. consuluit. xxix. de appellationib. l. Vij. g. penult. st.de appellationibus recipiendis. XII. Exceptio: Nisi contra regularem disciplinam, seu correctionem appellatio fiat. cap. ad non tam . iij. cap. reprehensibilis. xxvj., . nec subiecti. & 3. fin. cap. quia nos xxxij. de appellationibus.. X III. Exceptio: Nisi in causa momentaneae possessionis fuerit appellatum .ij.q. .c.vit. 3.de possessione.l. Vnica.C. si de momentanea possessione.

XIIII. Exceptio: Nisi in causa fisci vel tributariae functionis fuerit appellatum d.cap.vit. 3. quoties etiam.Liiij.C.

quorum appellat.non recipiantur.

X V. Exceptio:Nisi a sententia interdicti appelletur. cap. ad hoc xxxvij. de appellationibus. XUI. Exceptio:Nisi ante sententiam definitivam fuerit appellatum .l .vj.,.super his.C. de appellat ionib.l.vij. C. quorum appellat.non recipiantur. Cuius exemplum est iJ.q. . cap.non solent. f. fin .l.mj. fide appellationibus recipiendis. Huius exceptionis replicatio prima haec est: Nisi iudex quς- stionem habendam interlocutus sit: ab hac enim interlocutoria potest appellari. d. cap.non solent. I. ante sententiam. I.ij. U. d. tit. Altera replicatio est: Nisi quis ab ea sententia, qua ea probatio exceptionum aduersus testes denegatur, appellet. cap. ex parte. vij. de testibus. Tertia replicatio est: Nisi quis ab hac lententia,qua ei exceptio hqc,ne ultra duas diaetas in ius vocetur, aufert u appellauerit. cap.olim. Vij.d n 3 exceptio-

239쪽

exceptionib. Quarta replicatio est: Nisi exceptio non suff-eientis mandati vel litis pendentis per interloeutoriam sit reiecta: ab hac enim interlocutoria licet appellare. e.significauit.xlvii; .de appellationib. Quinta replicatio est: Nisi exceptio rei petitae in libello non designatae per interlocutoriam suerit reiecta. c. significantib.xux.d.tit. Plane iure quidem ciuili exceptio proposita approbatur, contra vero iure pontificio reprobatur. Ideoque iam dictae replicationes via dentur magis exempla exceptionis reprobatae, quam ius cia uile distinguere. Quod autem iure pontificio reprobetur, constat ex c.cum sit,u. 3.si vero.c.super eo.xij. in princ.de appellationib. 0.q.vi.c.qui scit. 3.fin. e.non ita.& c.si quis. Plane iure Ooq; ponti licio exceptio proposita admittitur,si causa rationabilis coram iudice,a quo ante sententiam appellatur, non fuerit ab appellante expressa. c. ut debitus. Tix.de appellationibus.cap. Romana.iij., . cum autem .eod.tit.in vj.Iuxta hane distinctionem intelligendum videtur ca. vlt. de dolo dccontumacia,in vj. Plura de exceptione proposita vide M. I.C. Iibi j.c. xxvij. q.h.except.xxij.

XVII. Exceptio: Nisi generalis sit appellatio de omni

gravamine tam praesenti quam futura. c.inter caetera. de appellationi b. Huius replicatio est: Nisi generalis appellatio

restricta sit ad certam causam.c.consuluit.xviij.eod.tit. XVIII. Exceptio: Nisi sententia , aqua appellatur, sit conditionalis. Reprobatur haec exceptio c. praeterea. o. de appellationibus. l.j.3.biduum. vers. quid ergo. ff.quando appellandum sit. XIX. Exceptio: Nisi causa sit manifesta, vel appellanseam sit confessus.ca.cum speciali.lxj.3.porro. de appellationibus. c. Romana. iij. s. si autem post. eod.tit.in Vj.c.ij.q. . c. quicunque. Concordat J. excepi. xxxj. Sed & plura de hac exceptione vide S .lib. prox.ca.xij.de execut. quaest. j.eacepta

iij.replicat.j.&ij. XX. Exceptio: Nisi iudex ita datus sit, ne ab eo appelletur.c. pastoralis.liij.in prin. de appellationi b.c.j.de rescriptis. l.J. s.fin. ssa quib. appellare non licet. Huius exceptionis r

ricatio prima haec est: Nisi specialis aliquis calus a iure

uerit exceptus. d.ca.liij.Vers quae a iure non indulgetur expresse. Secundae replicationis loco notandum, quod quamuis appellatio executionem sententiae hoc casu non Impediat: tamen nihilominus gravamen appellantis per iudicem

appella

240쪽

LIBER I r. Ist s

appellationis poterit emendari. d. e.I. iij. vers sed si appellans fuerit. Tertia replicatio videtur: Nisi appellans priuilegium

habeat appellan)i. Sed reprobatur d.cJ.de rescriptis. Quarta replicatio est: Nisi alius, quam cui iudex datus est, ob suum interesse appellet. c.super eo.xv.de ossicio delegati. Quinta replicatio est:Nis cum duobus causa delegata esset,ne ab iis

appelletur,unus alteri ex iis vices suas commiserit. ca.super. xxvij.3.si vero. d.tit. Sexta replicatio est: Nisi sententia manifestam eontineat iniquitatem. c. inter caeteras. ix. de re iudicata. Septima replicatio: Nisi causa appellationis factae a iudice dato appellatione remota, fuerit a dante alij delegata. c. pastoralis. 18. F.praeterea : de officio delegati. Octava

replicatio: Nisi eum plura essent negocia, quibus iudex datus est, alia eorum praeeedant clausulam Appellatione remota, alia eam sequantur: hoc enim casu clausula illa ad sequentia non videtur pertinere. c.inquisitioni. lxxj.de appellationi b. Huius durticatio prima est: Nisi negocia sint con- 'nexa. d. c. lxxj. vert. si sunt plura negocia se minime contingentia.& C. cundo I.in princ.eod.tit. Altera duplicatio est: Nisi clausula haec appellatione remota,in fine literarum fuerit repetita. d. c.lxxj. vers nisi sorte in fine. Nona replicatio est : Nisi iudex datus appellatione remota recusetur: hoc enim licet. c. postremo. xxxvj. d. tit. Decima replicatio est: Nisi appellans ad locum non satis tutum in ius vocetur. c. ex parte. xlvij.eod. tit. Haec de vicesima exceptione. XXI. Exceptio: Nisi appellans ante iuramentum prae stitit, quod sententiae velit stare.cap.quaestioni.xxj.de appetilationibus. Huius replicatio est: Nisi sententia excedatlimites iuramenti&licitae promissionis. cap.ad haec.xx.&ibi glo.

eodem titulo.

XXII. Exceptio: Nisi antea in eadem causa bis fuerit

appellatum. c. sua nobis. lxv.de appellationi b. ij q.vj. e .si aurem,in princ. α 5.unde in septimo. l. nica. C. ne liceat in una eademque.Nouell.lxxxij. 9.praebebunt.vers. nisi tertio. XXIII. Exeeptio: Niu appellans antea appellationem ab alio gravamine notam deleruerit. quae tamen reproba tur c.directae.xxxix.de appellationibus.

X XIIII. Lxceptio: Nisi appellans per contumaciam

absens condemnatus est: huie enim ius appellandi non est. ij.q.vj.c.sunt etiam.xxiiij.q. iij. c.de illicita. , .de conuentione.

SEARCH

MENU NAVIGATION