장음표시 사용
551쪽
ιοι METHODI IURIS PONT. LIB. IIII.
sue vi stationis officio.de censib.in η.& d. c.Vj. 9.fi. XXVII. Regula: Omnes ecclesiae & monasteria eius prouinciae quae visitatur, ad procurationes visitatorum conferre tenentur.cap. sopitae. xiiij. decensibus. Huius regulae exceptio prima videtur : Nisi aliquae ecclesiae nunquam vel multis annis procurationes soluerint. Sed reprobatur eap. cum ex ossicij.xxj. de prcscriptionibus.eap.venerabili. xxiiis. de censibus. Altera exceptio videtur: Nisi eccles et sint de no uo conuersae. Sed & haec exceptio reprobatur capIuper eo. xxiJ.Ltit.de censibus. Tertia exceptio videtur: Nisi ecclesia sita sit in propria dioecesi visitantis. Sed reprobatur d. cap. xxiiij.versic.quod eorum monasterium. & ibi glossa. Qua ta exceptio est: Nisi priuata sint oratoria. ca. vlt. decensibus. Quinta exceptio est: Nisi a procurationibus praesta dis nonnullae ecclesiae immunitatem fuerint consecutae. Quae exce-
tio ipso quidem iure subsistit, Clement. j. versic.nisi forsan.
e censibus: verum eius replicatio prima est: Nisi generalis sit immunitas, non a procurationibus specialit.cap.cum venerabilis. xxj. de censibus.. Altera replicatio est: Nisi ecclesia post impetratam immunitatem fuerit adquisita. Cle
XXVIII. Regula: Ne procuratio in pecunia,sed in speciebus seu victualibus exigatur,cauetur cap.j.3.procurationes.c.exigit.ij.de censib.in Haduius exceptio est Nisi volens pecuniam onerat.Quae exceptio approbatur iure nouo.cap. Glicis.iij.eod.tit. XXIX. Regula: Singulis diebus non nisi unam procurationem accipere debet, licet plura loca visitauerit. d.cap. ωlicis.iij. 9.adiicientes. XXX. Regula, De quantitate procurationis: taxatur,& poena transgressori imponitur extrauag. comm . j. decensibus.
X XXI. Regula: Devisitandis monialibus specialiter
cauetur. Clement. attendentes. ij. de statu monachorum.
Maee de actibus eclesiasticis sint dicta.
552쪽
AC TENVS quae de iure & legibus, de nimgistratibus , de iudiciis ram publicis quam
priuatis . nec non de personis, rebus&actibus ecclesiasticis , quibus causas matrimoniales subiecimus, in iure pontificio habentur, zxposta & in Ordinem redacta sunt. Praeter ista vero alia nonnulla in eodem iure continentur, ad ius publicum & priuatum personarum, rerum & actionum pertinentia, quae in hoc libro exponemus, ordine Methodi iuris ciuilis seruato.
CA P. I. V A N QV A M pleraque ex iis quae hucusque quatuor libris exposita sunt,ad ius publicum pertinent: tamen praeter ea, nonnulla alia de publico iure restant de quibus in hoc capite dicetur. . . Regula : Mulcta alicui indicta iure ciuili pertinet ad
nscum.l.V.C. de modo mulctarum. Secus tamen obseruatur aure pontificio, per ea quae habentur s. libr. i. cap.vii. quaest. j-reg. ivj. L J III. Regula: Non potest episcopus nouum vectigal imp nete monasterio. c. scicies.iij.& c. innovamus.Io.de censibus. III. Regula: Non debetur census, cuius causa ignora
tur cap. peruenit..V. Od. tit.
IIII. Regula: Ne ratione census vel alterius exactionis plus debito exigatur, cauetur cap.ea quae de . xij. d. tit.& cap. quia plerique.viij. de immunitate eccles Concordat M.I.C. lib.iij.cap.xiiij.quaest. .reg.iij. Plura de censu persoluendo vide J.cap. iiij. . Regula:Pardagia&vectigalia noua sine consensu principis imponere non licet. cap. innovamus. ib. de censibus. Concordat
553쪽
Concordat M. I. C. lib. iij. cap.xv.quaesici j. VI. Regula , De re militati. Militare pecatum non est, per ea quae propolita sunt s. lib proxi .c. vj.q vij. reg.viij. VII. Regula: Quibus diebus 2 bellicis act ibus feriandum, definitur c.j.de treuga & pace. Huius regulae exceptio est: Nisi necessitas urgeat. xxiij. q. viij. c.si utilia. VIII. Regula : Quae tempore belli securitate gaudeant,
definitur c. vlt. detreuga&pace. I X. Regula: De arte batillatiornm 5 sagittariorum aduersus Christianos non exercenda cauetui. cap. Vnico. de sagittariis. X. Regula:Detorneamentis non exercendis cauetur c. j. in prin.de torneamentis. Mutatur ac tollitur haec regula
XI. Regula: Conventicula petohibentur De consaecrat. dist. iij. c. ne quis ieiunet. vers. & ad alienas. Concordat M. I.C.Vib. ii J.cap xxviij. in prin. XII. Regula: Collegium coultituere sine auilioritate su perioris non licet.cap. dilecta. xiiij. de excessib. pia lator Concordat. l.i j. f.j. ff.de collegiis. XIII. Regula: Collegium siue corpus debet habere syndicum. c.unico , de syndico. Vide item S. lib. iii. c. j. reg. 1Nj. XIIII. Regula: Quod uniuei stati debetur,uo debetur singulis ex uniuersitate. ca. cum clerici.xix.de vel b. signisic. Vide M.I.C.libro iij. cap.18. quaesi. Hj. Ieg.Iij.
liberalium. X V. Regula: De magistris de doctoribus artium liberalium ubique constituendis cauetur distinctione.xxxvij.c.de quibusdam. XVI. Regula: De mercede ac salario magis iis ac doctoribus artium liberalium decernendo cauetur c j. c. quia nonnullis. iiij.& c.vit. 9.fin .de magistris. Concordat M. I. lib.iis. cap. xxviij.de aliis personarum speciebus,q.j. reg.iiij. XVII. Regula: Ne pro licentia docendi aliquid accipiatur, cauetur Ac.j., pro licentia.& c. prohibeas.ij. c. quanto. iij. eod.tit. Excipitur certa quantitas:de qua J.reg. L. X VIII. Regula: ut gratis doceant magiitri, cauetur d. g. pro licentia. XIX. Regula: Ne alicui volenti docere facultas negetur .d. S. pro licentia. X X. Re-
554쪽
x X. Regula: De iuramento ab eo qui ad doctoratus vel magisterii honorem promouetur,ei rea expensas praestando eauetur Clement.cum sit nimis.ij.de magistris. XXI. Regula: Praeceptores artium liberalium causas suas agere & defendere in iudicio prohibendi non sunt. ca. eum deputati xvj. de iudiciis. XXII Regula: De professoribus linguarum Hebraicae. Arabicae & C saldaicae instituendis cauetur Clement. j. de magistris. XXIII Regula: Medici ante omnia infirmum ad consessionem inducere debent , nec quidquam illi suadere, quod ad periculum animarum tendat. cap. cum infirmitas. xiij. de poenitentiis.
X X IIII. Regula: De Theologiae studiosis ad stholas
transmittendis cauetur cap.vlt.de magistris.
XXV. Regula: Poetae non legenA. distin. 37.e. ideo prohibetur,in princ. Haec de studiis artium liberalium:de quiabus vide item M.I.C lib.iij. cap. xxviij.
XXVI. Regula: Resertur ad uniuersos quod publice fit
per maiorem partem.Iια g. I. U.de regulis iuris. Contradi-eere videtur j. q. vij e quoties a populis. XXVII. Regula: De ornatu ciuium & fuco mulierum cauetur De consecrat.dist.v.c.fucare. Vide item M. I. C. lib. iij. cap. 3i .de reliquis reb.ciuitatum ,reg.vij. XXVIII. Regula: Ne in templis vel coemeteriis nundinae celebrentur,cauetur c.decet.h. 9.cessent in ecclesiis. de immuni r.ecclesia r. vj. XXIX. Regula: Ne consultationes vel concilia ciuium fiant in templis,cauetur d.c.ij. 6.cessent in locis. XXX. Regula: Ne die solenni, praetermisso ecclesiae conuentu,ad spectacula eatur, cauetur De consecrat.distin.j. cap. qui die solenni. XXXI. Regula: Α muneribus & collectis caecus immunis est. e licet in ultum.iiij. de censib. Concordat in personalibus munerib.l.j.c. qui morbo se excusant. XXXII. Regula: Plures aliae sunt excusationum eau sae , quibus quis a muneribus excusatur, quas enumerauit M. I. C. lib.iiJ.α3 . Quarum exceptio generalis est: Nili ad munera nominatus non appellauit. Quae exceptio approba-xur d.lib.iij. c.38.except.iij. Cuius replicatio prima est: Nisi
555쪽
non solenniter ad munera sit nominatus.ij. q. vj.e.ei qui appellat. s. est autem. & l. xxvij. C. de appellationibus. Altera replicatio est: Nisi minor viginti quinque annis ad munera nominatus non appellauit.d.c.ei.qui appellat. f. item si propter.&l viij.C.quando prouocare non est.Plures huiusinoes cxceptiones vide M.I.C.d.cap. 3 s. Haee de iure publico.
rlim. cap. II. INTER iura personarum primum locum obtinet ius i
ter maritum & uxorem. Sed de eo actum S. lib.pro T. ca.M. cum sequentibus. Ideoque eo hic omisso, quid de reliquo personarum iure canonibus cautum sit, in hoc rapiteaexponemus. Diuisio autem personarum in clericos &laicos Eabetur xij.quaest.j.cap.duo sunt.
debent.33.q. v.cap. est ordo. Cuius exceptio videtur in cultu diurno. Sed reprobatur distinctoo. c.j. Plura de regula pro- rosita vide M. I. C.lib. iiij. cap.xxj.quast. V.reg.q.
tatis. 3 quaest. V. cap.non putes.
querit. Huius regulae exceptio est Nisi ex iniusto matrimonio sint nati. Quae exeeptio approbatur M. I. C. d. quaest. v. Ieg.X.e cepi.V. Sed contradicit c. cum haberet.v. 3.nn.in Mne. de eo qui duxit in matrimonium quam polluit per adulterium. Plures hu iusmodi exceptiones, pluraque de regula proposita vide d. Ieg. T. IIII. Regula: Si alter eoniunx ad fidem Christianam redeat,altero in haeresi manenter apud conuersum filij alendi& educandi sunt.cap.ij.de conuersone infidelium. V. Regula . Mater ipsa infantem nutrire, non alii nutriendum tradere debet.distinet.V.c.ad eius. f.praua autem.
VI. Regula: Naturales liberi dicuntur,qui non ex iustix nuptiis sunt procreati. 32.q. iiij.c.vit. I. naturales. ConcordavM. I. C. lib.H9.c.xxiiij.quaest.ij. reg.j. Cuius regulae exceptio Prima
556쪽
matrimonium sit contractum. c. cum inter.h. cap.peruenit.
xj.& cap.ex renore xiiij.qui filij sint legitimi.De qua tamen
sne.& M.I.C.lib.iij.cap.Viij.reg.vij .excom. ij. & cap. xj. reg. xviij. excepi. j. Cuius replicatio est: Nisi uterque parens vitium matrimonij sciuerit.c.vit. S.si quis vero. de clandestina desponsat. Altera exceptio est : Nili parentes infideles , qui iniustas nuptias contraxerunt,postea ad fidem sint conuersi. cap.vit. qui filij sint legitimi. Plures huiusmodi exceptiones vide M.1.C.d.cap. xxiiij.in fine. VII. Regula: Naturalis filius per subsequens matrimonium legitimatur.cap.j.qui filij snt legitimi.Cuius exceptio est: Nili filius sit adulterinus. captanta est. j. eod. tir. Plura de regula pro posta eiusque exceptionib. vide M.I.C.Lcae. xxiiij.quaest iij.eausa ij. VIII. Regula:Naturalis legitimatur per rescriptum Papae. c.per venerabilem. xiij. qui hiij. sint legitimi.Cuius exceptio est:Nisi filius sit adulterinus.dα.xiij. 3.fin. Plures exceptiones colligi possunt ex d.e. xiij.ite M. I. C. d.q.iij.eausa iij. IX. Regula: De probatione,u quaeratur utrum naturalis, an legitimus sit filius Z cauetur cap.per tuas.xij.d.tit. X. Regula: Naturales aeque ac legitimi honesti esse pota
XI. Regula: Naturales liberi matris, non patris eonditionem sequuntur.3xquaest. iiij.c.vltim.Vide item J.reg.xic& M.I.C. lib.iiij.e. xxiiij.quaest.iiij.reg. vij.item lib. vj. cap.iij. causa j.except j. X1 I. Regula: Achio qua quaeritur virum quis legitimἡ natus si Z apud ecclesiasticum iudicem competit, non ciuia
Iem,quamuis incidenter proponatur.c. lator.v. & c. causam.
vij.qui filij sint legitimi. XIII. Regula: Haeretici liberos suos in potestate sua
non habent. Ideoque emancipatio ab iis facta nihil oper tur.cap. quicunque.ij.f. fin .de haereticis,in M.
XIIII. Regula : Episcopalis dignitas silium a patris potestate liberat. dist. 3 . c. si seruus sciente. 3.sed& ius patriae. X V. Regula: si pater filium languidum exposuit, vel alimenta ei denegauit : per hoc patriam potestatem amittit. c. nico,de insancib. & languidis expositis. Contradicit i.xvj. C.de nuptiis. Haec de iure inter parentes & liberos: de quo
557쪽
X V I. Regula: A tutella & eura excusantur clerici & mo nachi. distin s 8 c.vit. xvi.q.j c. generaliter.xxj.q.iij. c. Cyprianus l. C. de episcopis & clericis. XVII. Regula: Pubertate pupilli finitur tutela, per ea quae habentur M. I C. lib.v.eap.viij. eausa j. Cuius delinitio habetur ibidem. Cui tamen contradicit cap. puberes. iij de desponsat. impub. XVIII. Regular Tutor tenetur defendere pupillum,&iudicium nomine eius suscipere, per ea quae habentur M. I. Caib.v.eap. xi quaest iij reg. j.in prin. Cuius exceptio est Nisi tutor esse desierit c.ex parte. 67. de appellationibus Plura de exceptione proposita vide iureg j. exceptij. Sed & pliares ex-eeptiones vide a reg.j.
XIX. Regula: Natus ex serua seruus nascitur,per ea quae habentur Mi.C.lib.vj cap. iij.in prin Cuius exceptio prima videtur: Nisi ex parte libero conceptus sit. sed reprobatur 32.q. iiij.e.vit. Concordat Le.iiJ.caula j. except.j. Admittitur tamen exceptio haec, si consuetudine aliud ut receptum.ca. licet iij.de coiugio seruorum. Altera exceptio est. Nisi po
quam mater ex seruitute ad libertatem peruenit, natus est c.vnico,de natis ex libero ventre. Concordat M.I C.d.causai.exceptiv. Tertia exceptio est: N is ex seruo patre,matre libera sit natus.d. c. unico,& e. vlt.de seruis non ordinandis. Mibi glossa. Plures exceptiones vide d. causa j. XX. Regula: Si liber homo perplures annos pro seruo
habitus sit: ob id tamen seruus non essicitur. xvj.q. iij. c. pla-euit. 3.penuit.Concordat M. I. C.d.cap.iij. causa ix. XXI. Regula: Si infans expositus tollatur & educetur. seruus educantis essicitur. Quae regula videtur approbari distin.8 .c.vltim. Sed eontradicit e.unicum. 9.D. de infantibus expositis. Sed& contradicit M.Ι.C.d.c.iij. causa xiiij. XXII. Regula: Si dominus seruum aegrum dereliquerie vel alimenta ei denegauerit: domini u eius amittit & seruus libertatem acquirit. c. unico, de infanti bus& languidis expositis. Concordat M. I.C.lib vj. cap.iiij.causa xviI.
XXIII. Regula: Si seruus Iudaei Christianus fieri desiderer,per hoc liber essicit .distin. H. c. nulla. 9.fin.cum C.' sequentib.
558쪽
sequentibus sque ad cap. si seruus absente. .
X X v. Regula : Si seruus sciente domino & non contradicente clericus sit factus,liber emeitur, per ea quae propo-
I. Regula: Manumissione quoque seruus lib
XXVI. 1 eguia: manu minione quoque seruus liberem citu per ea quae habentur M I.C.lib. .e.v.quaest iij. in L Cuius exceptio prima cst: Nisi quis non suum, sed alienum Ieruum manumiserit Q exceptio approbatur per ea quae habentur M. I.C. libro vi.cap. n. exceti. M. in princ. Cuius replicatio prima est: Nisi praelatus ecclesiae seruum eccles Emanumiserit.xij. q. ij. cap si quos,in princ. cap. cum redemptor. Huius duplicatio prima haec est: Nisi episeopus nihil de suo ecclesiae contulerit.d.q ij.c.etsi illi item cap. episcopi rebus eccleIiae alienandis. Altera duplieztio citidi in abbas monasteri j seruum manumiserit. distea c
est: Nisi sacerdos,qui ecclesiae aliquid relinquit,vel praedia ei adquisiuit, seruos ecclesiae iuxta rei collatae modu.quem canones decreuerunt,manumiserit. c.consensus.iij. de rebus ecclen et alienandis.Tertia replicatio videtur:Nisi abbas seruum monacho donatum manumiserit. Sed reprobatur xvi . q.vij. e. in venditionibus. S. j. Haec deprima exceptione Altera prop'sitae regulae exceptio est: Nisi non vindicta sit facta manumissio. Cuius replicatio est: Nisi in eeclesia sit facta manumissio, vel ecclesiae per testamentum seruus commendatus. dut.87.c. eos qui.3.in ecclesia. Concordat M. L C. lib. Plures replicationes vide d. excepti xl uJ. Sed& plures propositae regulae exceptiones vide MA.
. a.cap. V.cum quatuor cap.sequentibus.
XXVII. Regula: Seruus ecclesiae manumittendus tε-pore manumimonis cauere debet,sede familia esse ecclesie & ab eius obsequio se non recessurum, eamque cautionem renouare tenetur.xij.q. ij. c.de libertis. 3.fin.cum c. sequente. X VIII. Regula:Manumisso regulariter debetur peculium, per ea quae habentur M. I. C. lib.vj.cap.Mquaest.xiij. reg. s.in prin. Cuius exceptio: Nisi cum manumitteretur, peculium illi nominatim fuerit ademptum. distin h. I . cap . de rebus,in prin. Concordat d. reg.vi.except.i. Plures eΣceptiones vide d. Ieg. u.
559쪽
XXIX. Regula: Si eum seruus certo modo manuminsus esset, Sc nisi modum obseruaret, in seruitutem rediret: modum istum non obseruauerit, hoc enim easu in seruitutem manumissus repeti potest, exemplo cap. ij. de conditionibus adpositis. XXX. Regula: si manumissus debitas operas non pro stet,in seruitutem repeti potest. xij. q.ij.e.diaconi. S. fin.&α nullus. iiij.deseruis non ordinandis. X X X L Regula : Si seruus ecclesiae manumissus eam accusauerit, vel contra eam testimonium perhibuerit: inseruitutem repeti potest. d. quaest.ij. cap. et i scopus. 3. huiusmodi autem. & c. de famulis.iij., . quibus sicut.de seruis non ordinandis. XXXII. Regula: Si libertus ecclesiae I patrocinio eius reeesserit, vel illud non recognouerit: in seruitutem repeti potes .d.quaest. h. cap. insolitum. s.si vero libertus, cum cc. sequentibus, usque ad cap. de libertis. 3. ab aliis. α cap. longinquitate. XXXIII. Regula: Marito in seruitutem redacto,nihilominus uxor manet libera. xxix. quaest. ij. cap. cuius rei. s.fin. cum capaequente.
XXXIIII. Regula: Si libertus clericus sit factus vel monachus, ius patronatus in eo amittit .dist. liiij. cap.qui
ex famulis. F. fin.cum c.sequente.
XXXV. Regula: Si libertus ita manumissus sit,ut etiam ius patronatus ei remittatur: ius patronatus in eo vindicari non potest.Quae regula approbatur simul & distinguitur xij.
XXXVI. Regula: Ab uniuersitate manumissus Uiue sitatis, non singulorum est libertus. d. q. h.cap.episcopus scivero a collegio. XXXVII. Regula : Liberti a patrono ecclesiae commendati,ecclesiae fiunt liberti. d.q.ij.c.delibertis. I.ab aliis. XXXVIII. Regula: In liberos liberti ius patronatus non competit,per ea quae habentur M. I. Caib.vj.c.xv.quaest. V.reg.j.Cuius exceptio est Nisi ecclesiae sint liberti:haec enim in liberos liberti ius patronatus habet. cap. consensus. iij. S. sin.de reb. ecclesiae alienandis. xij.q.h.cap.de libertis, in prin. vers. quam ab eis progeniti. & cap. liberti ecclesiae. veri. nec posteritas quidem.
560쪽
LIBER V. sux XXIX. Regular si patronus liberto non praestiterie
alimenta,ius patronatus amittit.c.vnico,de infantibus eu stis. Concordat M. I. C. lib. . c. xvj.q. j.causa vij. XL. Regula: Si patronus libertum infantem vel languidum exposuit, vel ab alio expositum ratum habuit, ius p
X LI. Regula: Si princeps libertum ingenuum feeit, ius patronarus in eo cessat. xij.q.ij.cap.episcopus. 9, si vero inge
X L II. Regula: Libertis ecclesiarum interdicitur aliena tionib. c. de famulis.iij. 3.quidquid. deserui suo ordinandis. XLIII. Regula: Ecclesia iure patronatus in omnia liberti bona succedit. d. ,.quidquid. Concordar M. I. C. lib. vj. cap. xxj. quaest. iiij. reg. j. bi vide propositae regulae aliquot
X LIIII. Regula, De adscriptitio. H uic agrum cui adscriptus est,deserere non licet.c. indicatum.iij.de Immunitate eccles. Haec de iure personarum : de quo tamen vide Piura M. I. Caib. iiij.cum duobus libris sequentibus.
cap. III. DE DOMINIO. PRIMA regula: Si quid capitur ex hostibus, eius do
minium capienti adquiritur,per ea quae habentur M.I. C. lib. vij. cap.j. causa vj. Cuius exceptio est: Nisi bellum sit iniustum. cap.sicut.xxix.in princ. de iureiurando. Plures exceptiones vide d.causa vj. II. Regula: Omnis res per quascunque causas nascitur, Per eaidem dissoluitur.c j. de reg.iuris. Concordat M.I.C.lib. vij. c.iiij. in prin.& lib.xxiiij. c.v.q. iij.in prin. III. Regula: Rei vendicatio non nisi aduersus rei possessorem competit,per ea quae habentur M. I.C. lib.vij.cap.V. excepi. xiij. in petulc. Cuius exceptio est: Nisi dolo deserit possidere: hic enim pro possessore habetur. c. pro posset te. xxxvj. de reg. iuris. Concordat d. except.xiij.repl.j. II 1 I. Regula: In rei vendicatione succumbit actor non probans causam ex qua petiit, licet post actionem in iudicium deductam ex alia causa domituum sit nactus c.abbate. iij. de re iudicata,in VI.