장음표시 사용
41쪽
nequaquam correctore eguisset. at nunc, cum di uri simper . de dispe reui; aliquo obseruatore indiget, qui ct quod di sirpatur, quantum,qualeque sit,cogniturus est,illicoq; tale, acitantum uicissim reponens, inastaurabit reν, uisemel dicam, quod discutitur, atque manescit, ingeri paulatim, atq; reponi opus est, ut ait Galenus libro, An tuenda saniatasspectet ad medicum, uel ad gymnasticum. velut, si eortim substanatia alteratur; indiget aliquo,quod excedentes temperet qualitates, eo, demet Galeno tesse libro primo de elemetis. Quocirca ars quaedam non ab re, quae medicina nominatur, inuenta est, corporis humani gubernatrix. licet a prima eius constituta parte denominetur,ut idem Gai nus atteodem libro ad Thraobulum; tamen eamet ars, quae una est retitione ad unum intentum finem, qui anitas est, circa quem omnes arates versanrar, cum unum in singulis artibus, isq; bonus finis set, eodem auctore eodem libro ad Throbulum: hanc,inquam, sanitatem medica ars perpetuo procurat sue eam tueatur, siue perditam recuperet in humavis corporibus; cum insanis,agrotisq; una haec ars medica modo uno ' . vitia emendet, ea uidelicet corrigens, in nusiosiquidem alio eadem m-tia discrepantia, quamsecundum quantum. At, cum ipsa perpetuo corporu uitia emendat, ac corrigit:propterea correctrix arx appellatur. Quod exam,persimq; ualent. h. rem accipiat,in hocq;gradu i ιm seruet uecticen ea.i bovi habitus servatrice vocamus. s uer)eos,qui iam morbu euaserui reficiat:rnalepticencieu resectrice,vel innauratria G.Inter quas ea quoq; collocatur,quae a medicis salubris proprid diciturae cineruatiua simul. Hae quide tres partes sub ea medicinae parte connumerantur,quae exigua uitia corrigitainter se autE ratione maioris,mino.
risq; Ammiunt. ELU: insuper quaedam alia praedictae artis pars , quae a medicis propriὰ prop0lactice uocatur. Cui succedit illa, quae magna ui
- . . ria testit, quae proprie curativa dicitur . Cum ergo cunctae hae partes circa unum, ac idem propositum sum uersentur, qui nil aliud est, quam' a.. ly. sanitas,ut uoluit Galenus eodem libro ad Tribulum ; sequitur, quod una torum sit ars medica, per quamhumani corporis vitia corriguntum in nonnullas partes diuisa , prout magis, O minus est uitium, quod comes tur : haecq; praesilia, atque auxilia, quibus indigent, porrigit, relain lib. V - - tantum ad unum finem, qui, ut diximus, sanitas est: corpori u cap.r 3. delicet, aut aliquid , ut superuacuum detrahor: aut aliquid, quod deficiat adiiciens,naturalemq; modum ei comparans, qui nil aliud est, quam
ipsa. Hinc rectὰ arbitror ab Hippocrate relatum fuisse , quod
42쪽
medicina G appositis, detractio: appositio quidem deficientium,
detractio autem redundantium. uertim , scut non unius artis in opus facere, o alterius uitiarum corrigere, sed eiusdem, ut ait Galenus lib. p. ,
An tuenda sanitas spectet ad medicum,uel adgymnasticum ta nec unius opificis est corpora nostra creare, alterius uero eorundem corporu uitia corrigere . Atqui , cum natura primaria sit humani corporis opifex, nos autem ab initio animal creare non potuimus , nec primam eius for .mationem insiluere: ipsaq; iterum natura aegrotis sanitatem compa .rat, nee alia profecto ratione foetui in praestentia in lucem edito alimen tum suppeditat . quin etiam similiter nunc operatur,alit, digerit, excernit, omniaq; , ut jemel dicam,in praesentia ut prius eadem ratione minia strat. ars ergo primaria naturae es. dya de re rite a priscis sapientibus dictum est, natu)am in omnibus auxiliari, mituram morbos iudicare, naturam morborum esse medicatricem: medicum autem eiusdem se ministrum: ut testatur Galenus eodcmbbro ad Thrasybulum . necnon libro primo de diebus decretoriis auctoritate Hippocratis asserit, quod rap. ita natura omnino fuscit: pariterq; medicu ibi appellat naturae mininrumno pharmacopola quendam ex triuio, sed re uera medicum. Cum deniq; turae morborum sunt medicatrices, ut ait Hippocrates libro sexto de morbis vulgaribus: ac ipse natura corpus alit, digerit, excernit,
omnino fuscit, ut superius diximas ex Hippocratis, O Galeri mente , eaque est artifex, et animalibus consulit, ut Uem Galenus testatur sexto de morbis vulgaribus, cum hoc commentariolo nil aliud dicendum proponam, quam quot, O quibus mediis, ac quando possit ipsi natura a re aera medico, ac ipsus ministro eum oportet opitulari, praecipud in Grandis morbis;prius quid per naturam ipsam intelligendum est,quidq: ea sit, ac quo pacto omnino su*ciat, primum explanare licebit deinde quomodo ea pro quibusdam functionibus perfectius obeundis, ac quibus med is iuuandastidilucidare non grauabor At, quoniam adartem moxi d necessaria sunt, quae bis coocribimus, praeJertim quia pro tyron bus laborem hune fuscepimus: si quasaepius repetimus cum hoc meliussi auctore Galeno in com ento apbor mi uige secundi quarti libri Olpandi miniλὰ erimus. i
43쪽
V versam hominis naturam esse sanguinem , pituitum, o bilem
gemmam, Duam uidelicet, ct atram ab Hippocrate, ut supra retulimus, primo de natura humana decretum es e nam, liacet, ut diximus, humana corpora ex sanguine conformentur; non tamen ex eo sincero, cum hic praegnantibus nunquam insit, uerum ut partisse utriusque bilir, pituitae. Hac quis inficias ibit corporis plerasq; partes ex femine gigni Galeno apertura esse e nam seminis parva in uterum deiecta moles est, nutriturq;, ct amplificatur ex sanguine . Hee uero id incognitum eB, ea sanguine quoquo semen genitum esse . qua de
re qui exsanguine corpora humana generari assermit,at non ex eo meroo' aliorum humorum experrecta ex eo, qui per excellentiam id nomen
Drtitus est utriusq; bilis, o pituita participe, nihil Galeno pugnabit,
ut Iuciri uidere licet apud eum libro primo de natura humana. Quam quidem hominum naturam duplicem quoque esse, videlicet tum omnium eommunem,tum cuiusque propriam, ab Hippocrate primo de morbis uulgaribus decretum est.qua de re, eum apud eundem ipsus naturae eis sentia in quatuor elementorum temperatione positast; siquitur humani corporis naturam idem esse,quod temperamentum, em temperaturam quatuor elementorum, tamidi ,sicci, calidi, et frigidi, vi patet Galem no secundo de natura humana, c in commento aphorimi fecundi librisii. libri.q.qua quidem natura, licet qua opus est, effciat, iner dita, ct indocta, ut ait Hippocrates sexto de morbis uulgaribus: tamen a Galeno ponitur eam esse artificem, antimalibus conseriere, ac vi quandam esse inhabitantem in ipsis corporibus, qua ab ea reguntur, eo, dem libro sexto de morbis uulgaribus: idq; de mente Hippocratis . iace,
quae sit ipsius naturae substantia, qua nos o finxit, σ rubernat, i e
Hippocrates non ausus est pronunciare; quaquam nostrae crea tionis au- .ctorem naturam appellat prout omnibus hominibus mos est,teste Gale Ao,nono de Hippocratis, er Platonis Decretistat idem Galenus libro dei temperamentis tertio turam ait esse uniuersamIubstantiamure temperiem,quae ex prims elementis constatur,calido rigidou umido, reo. Quod autem haec eadem natura, quae humani corporis particulas effinxit, sensim aduet, omnino perear totas sit extense, ut quae totas eas per totas non tantum extrinsecus fingat, nutriat, atque adaugeat, dι-
44쪽
Leita idemmet Galenus declarauit siecundo de naturalibus facultatibus.
hanc cuiusque hominis particularem naturam,ut dilucidius loquamur, ' subdiuidere licet in totius corporis temperamentum, O cuiusque particulae eiusdem corporis naturam , seu proprium lcmperamentum , ipsam
quidem gubernans. qua diuisione Galenus utitur in plerisque locis,praecipud libro primo de compositione medicamentorum secundum locos in principio. uerum ipsius primae nostrae naturae , seu temperamenti tria sint,q substantiam compleue ut , stiritus scilicet, singuis, O seminalis humiditas,ut ait Galenus in commento apbor mi. a s primi libri. Et libro undecimo methodi medendi fatetur , naturam ex tribus partibus constare: exspiritus uidelicet, O exsolidarum partium substantia, quae partes ex genitali semine conditae sunt e o tertio ex carnos substantia, quae exsanguine guttur. Et superius relatumst a nobis cunctas nο- siri corporis partes exsanguine, non tamen sincero, formari , idq; Gai no minime pugnare: distinctius se loqui uelimus, partes,quae carnosae magis sunt,exsanguine: quae uesi folidiores in primo ortu, ex femine feri, atque formari fatebimur, prout patet ex Galeri mente libro primo de femine , idq: aduersus Aristotelem concludit. His sic dilucidatis, cuiliabet, uel parum in arte medica exercitato patet, quid per naturam tum eommunem omnium hominum, tum usique propriam,ac demum singularum partium, ex Hippocratis, e r Galeni sententia intelligere debeamus . Verilm, quia superius relatum est, naturam ipsam ab initio fuisse animalis opificem, eiq; demum alimentum suppeditare , digerere, remere, ac omnino ipsi ministrare, ut patet Galeno ex Hippocratis op. Lmente libro nono de Hippocratis, ct Platonis Decretis, O libro, di ummenda sinitas spectet ad medicum,uel adgymnasicum: nec minus apud 3. ε . epi l. s. v. Galenum sepenumero reperimus, calidum innatum haec eadem in animmantibus perficere, ut patet in commento aphorisini. i s . primi libri sub α γhis uerbis, Neque enim aliud quicquam animal ab initio afformauit, sicuti neque rursus adauxit, aut usique ad mortem enutriuit, praeterquam .
Me calor inuatur, de quo nunc habetur sermo. hic igitur es omnium operum naturalium causa.Verum,quoniam in nonnullis locis,ut superius diximus,s pariter in commento aphori tertii prime libri asseruit semper naturam, coctionem, alimenti distributionem, sanguinisgenerati nem, adlactionem, agglutinationem, atque assimilationem operari, uelut maximὰ necessarium discutiendum uidetur, num Hippocrati, O
GEcno, aut natura, temperamcntum , ut supra retulimus, idem
45쪽
sunt: ita quoque calor innatur,mnatura , an in aliquo discrepant. Et, cum ad amussim ostensum sit , quid per naturam sibi uelint pari ratione succinct/ quoad possumus , quid per calidum innatum ex eorum mente intelligendum si, dilucidabimus: quo facilius quisque discere ualeat, a. num natura, o calor innatus idem sint,vel in aliquo discrepent
- , - - E quis decipiatur, de calido innato pro substantia, ac corpore exl lido, non autem pro qualitate disserere proponimus. appellaturae N autem haec sublitantia innatum calidum ab elscacsima, qua in
eo es , qualitate: ut sentit Galenus in commentario aduersius Lycum id autem xul aliud est,quam sanguis, Cr semen, ut eodem loco ab eo aseritur. necnon ab eodem auisore in commento aphorimi. t s .primi libri acultas nos gubernans calor innatus appellatur: cuius essentia in spiritu una cum sanguiue sanguinei fi uisceribus reposita es , ut idem Galenus
see. . eoinis. quoque testatu exto de morbis uulgaribus, ct in commento. t s. aphorimi primi libri. Qua de re eius substantia aerea di, O aquea,seu insanguine, O pituita substitit: qualitate uero est congru/, ex frigiditate,et
caliditate contemperatus , prout Galenus asserit octavo de Hippocra- 'i' ' iii. O Platonis Decretis. Hinc Galenus ipsie libro de palpitatione, tr Cap. cia more, rigore, er conuulsone, ipsium calidum innatum essentiam stipsam mouentem , semperq; mobilem essestetur. Et, quia emper mobia' lis est; non intra tantum,extraue movetur: sed alius alium motum semiper excipit; quoniam, si intra solum moueretur; immolatis otius euaderet rextorsus uero, si tantum moueretur; disiiparetur, est periret. nunc autem modi succensius, ac modita adauctus perpetuo mouetur.' Succenditur quidem ad ima corporis lapsius, quo alatur appetens: obii
net enim ct ipse ex sanguine perseuerantiam quemadmodum ex istius pria idoneis, qui in foco,es ignis odem Galeno teste libro de curandi ratione per sanguinis missionE. At auctus, Cr expansius assatim ,fermὰ extingueretur.quod autem extrorsius exeat a principio proprio, id obtinuit, quia calidum natura est . at interiorem infernum statum pQdet, quod frigoris alicuius si particeps,quandoquidem mistum ex calido, et frigido exillit prima itaque caliditatis ratione est sbimet motor. Mamgnum uero usum ei frigiditas adiungit tuamnis frigus obstaret,cumsur 1μm ferri calor aptus ratus est 1isumma peteret,smutq; cum eo alime
46쪽
D serret. hune ergo motum caloris , ne longius protensius perest, 'stiditas ipsa impedit: dubium naque esset , ne sua leuitate , O ad superna
impetu corpora destreret . quare detinet frigiditas, e r impedit, O ue
hementis elationis impetum moratur. Verὐm,cum asseruimus calorem
hunc innatum semper mobilE esse , seipsiumq; mouere dupθci motu, tum
ad intra ab extra, tum ad extra ab intra; horum motuum quidam ca Aris innati primus dicitur, tene Galeno libro tertio de causis pulIuum, e . meum videlicet movetur foras, O extra: secundus uerὸ eius motus est; cum intro, in seipsum mouetur. Hecab re unus istorum motuum prismus dicitur: nam a proprio principio, ut diximus; quia calidus natura est, obtinuit, ut foras , sursium,stextra moueatur.Secundus autem
motus, propterea secundus appellatur; quia intro, in se ipsum moue tur: non propter aliud, nisi propter alimentorum confectionem: Cr non quia calidus natura sit, quinimmo in alimenta conficerentur, ineq; intus detineretur diu, ubi absoluid succi confectisunt, neque proprium suum motum primum, quo fertur foras repeteret: intra firmus,immobilis ocius euaderet, cum utrinque esset ocissus, atque ita permanens nil aliud esset, quam via ad mortem, ac eius extinctionem : subflantis enim si per mobili mors si quies.Hinc patet calidum innatum,ex Hippocratis, en Galeni sententia, nil aliud esse, quam esentiamsti ammoventem,si perq; mobilem, ut sis retulimus, nec quicquam aliud e naturam animalium praeter hoc calidum secundum Hippocratis opinionem,quam Galenus asserit in commento. 1 f. aphorismi primi libri, commento aphorismi. 3 τ.quarti libri, ex mente eiusdem Hippocratis asserit, atrae nostra corpora regit natura, nihil aliud est,quam calor naturalis: qui etiam nil aliud si, quam sanguinea substalia mu*: aerealeu seminalis, una cum spiritu, ut idem Galenus ait quinto de sim op mplicium medicamentorum facultatibus:quod iterum de natura seuperius dictum eII. iura de re indubitanter nil aliud esse calorem innatum conracludamus,quam naturam, atque animam: immo natura, atque anima,
de mente Hippocratis, nihilpraeter ipsum est, ut Galenus asserit libro p μde tremore,rigore,palpitatione,ct conuulsione. calidum ergo innatum, naturam , atque animam idem esse ex Hippocratis sententia, ut supra
ostendimus,nemo asserere uereatu velut est corporis naturam, idem quod temperamentum,eodem Galeno auctore libro de natura humana, a. de irati hum.
et libro primo de usu partiuminosq: de eorum intentione illud citra controuersam stemur, edi si, ut chiri ι assecla, O ut rei ueritas est,aliud E a de
47쪽
de nostra anima sotiam , quam incorruptibilem, O immortalem frimiter teneo; licet Gal. de ratiocinatricis anima essentia assertiue loqui perpetuo ueritus sit.
Quod ars medica, ac medici necessarii sint.
VE R V Μ , c*m supra relatu sit ex Hippocratis,cr Galeri mente, naturam in omnibus auxiliari, naturam morbos iudicare, naturam morborum esse medicatricem: o in summa , naturam
fumma quadam prouidentia corpori nostro prospicere, aeprorsis sit, cere; forsitan quistiam ex his Llbicabitur artem medicam, ac medicos ipsῖs, tanquam super os, tolli debere; cum natura ipsa omnino susciat,
cuncta adminiserando seruandi animalis causa, cuius quoq; primaria seca. rex. eom. haec est ars, ut diximus. At si quis uerba Galeni perlegerit 1exto de mor his uulgaribus; dilucidὰ percipiet non mendacem esse, qui asserit a medicis morbos curari: nec eum, qui artem medicam laborantium sanatricem esse testatur: eadem ratione nec illum, qui primum languoribus mederi existimat. verum exeo es dicere, naturam morbis mederi rem quoque, O artem medicam, ac medicum: ueta insuper, et eius esse miri Utrum, ac auxili Mna congruenti qualitate, copia, ct tempore ob bita : cum auxilia in tempore aegrotis adhiberesolius medicisit, isφῆ --ctor, ac occasionisinuentor, distinguens opti per artem,quam didicit salubria , atq; insalubria . Que ergo primo languoribus medetur . omnia congruentia in animalium corporibus operans, alens quidem cum alimento opus est, ipsisq; sanguinem praeparans , per quem egenas particulas nutriat, cibum in uentricula conficiens, iterum ut sanguis ipse creari positi: et in siumma quae quatuor facultatibus animal regens , omnia molitur, ac perficit, non modo sanum animal tuendo, sed etiam aegroto sanitatem restituendo, natura quidem es dignitate antecellens cunctas alias sanitatis esse Trices causas; cum omnes materiam sibi parent, ac suggerant. Postquam secundo loco dignitate succedit ars ipsa medica, per quam medici sunt. cuius artis ut dici ipse utentes, morbos pel lant , ac auxilia ipsi natura parant, ct ministrant. Tertium locum m .icus obtinet: nam ars ipsa medica medicis dignitate praestat, ut asserit eodem loco. Galenus eodem citato loco: propterea dignitate ultimos esse eos, qui medicis ministrant ad sanitatem comparandam eos, qui materias r parant, quos herbauos uocant. Hinc concludamus , naturum omnium
48쪽
um artium, ae artificum ad medendum primariam, ae potissimam esse; poAquam , ut diximus, sequitur ars ipsa medicatiua , qua naturae ministra est. succedit O medicus tertio loco, quem ubique tum natura , tum ipsius artis ministrum Galenus appellat , praecipur primo de morbis vul- see.x.com. s.'
garibus, Cr libro primo de diebus decretorijs: post quemsequuntur ipsrum medicorum mini iri materias, atque instrumenta ipsis medicis porantes. hi uero sunt herbarii, unguentari , coqηi, uenam scindentes, iclysteres immittentes,cataplasmata adlabentes s les alij. de causa licet stiperius relatum sit, naturam omnino suscere, eamq; momborum esse medicatricem, ac ipsius primariam eam esse artem; tamen, quoniam ars ipsa medica in numero est earum, qua esse trices nuncupantur, reparatricium tamen, ac correptricium , in quibus duo praecipud inspiciuntur, escientis causae uidelicet potentia, O impotentia, o materia copia, uel inopia, ut ait Galenus libro de constitutione artis medi eis liacae; rarumq: en artem aliquam essectivam inuenire nulla alia egentem , quae aut instrumenta fabricetur, aut materiam operi idonea reddat.haede re, licet natura ipsa ut liciens causa sanitatis tum conseruandae, tum recuperandae admodum potens esset cuncta perficere, quantum ex se est: indigebat tamen O materiae copia, quam extrinsecus; cipere debebat; eum in se non haberet. Huic non ab re ipse naturae succurrunt Oady miis niseri, praesiertim cum quaedam in humanis corporibus stant, quae ipsi quidem naturae, non tamen eius miniIris negata sunt: ut superfluae carnis abscisio,aut luxati articuli repositio..At,cum inter eos, qui naturae mininrant,quidam sint, qui potius mediatὰ, quam immediaes ei ministrarenidentur ut hi, qui materias tantum, aμt instrumenta parant, potius
medicis ipsis immedia id, quam ipse natura ministrat0 quidam uero sunt
qui non tantum instrumenta, aut materias: uerum qualitate , quantitatem, occasionem, Cr utendi modum ipsarum materiarum dignosce tes, ea ratione naturae ministrant, ut potius auxiliorum, ac occasonum inuentores sint, quam materia auailiorum: tunc enim auxilia dicimus naturae ministrare; cum auxiliorum materia in tempore, atque,ut decet ab aliquibus humanis eoi poribus applicantur, Galeno teste undecimo cap. itimethodi medendi. Hinc non ab re Galenus primo de diebus decretoriis Gum medicum appellat naturae ministrum, qui re uera medicus est: et non
qui pharmacopola ex triuio; cum bie tantum abst a iusta appellatione
minis ri naturae, ut etiam maximὰ contrarium nomen ipsi conueniat magis, iniquo uidelicet, O Usus natura, er aegrotantium hoste iure appellato
49쪽
lato . Is ergo, qui re uera medicus est, distinguereq: per artem didicit salubria ab insalubrib.qui; ut eius artis, ac auxilijs urens morbos pellere ualet; quamuis non primo ut natura ipse, sed ueluti ipsius naturae admi niculator , atq; minister; praeterea nec ars ipsa medica, nec reuera medicus tolli debent pro humani corporis sanitate tu servanda, tu recuperan - Δ;quanquam ars ipsa , ut diximus, per quam vere medici funi, dignitate prior ipsis si , ut ait Galenus sexto de morbis uulgaribus. Cuncti ueri Lij , quiMedicis ministrant, materias auxiliorum parantes, aut i frumenta idonea, potius medicorum ,quam naturae miniri appellandi sunt: cum nec qualitatem , nec quantitatem , aut occasonem , uel utendi modum cognostant. Quare eis digniores fiunt medici ipsi , uelut etiam auxilijs: medicis uero ars medicatiuar quae rursus , ut retulimus , naturae ministra est , eius uidelicet , qui uel curatur , uel praeseruatur, uel .ii construatur. Tunc ergo natura medicus auxiliatur , ut saepius diximus; cum auxilia in tempore , atq;, ut decet, ei porrigit,atque propinat. quod si importues oblata fuerint; non amplius salubres causae, neque auxilia dicentur. Porro, clim in his adhibendis nonnullos noIlri teporis iuniores medicos hallucinari institiam, qui intempestiuὰ materias aliquas avx Borum naturae propinantes, ei opitulari sie autumant, cu potius eam impediant , quam ipsi ministrent, prauosq; errores committunt: non solum quia intempestitae auxiliorum Materias naturae propinant, ueri m qui ea etiam cuncta confundunt: nam saepenumero alterantia, aut praeparantia propinates auxilia se naturae adminiculari in concoctione, vel indigestione opinantur: ct contra coctioni, uel digeIlioni, cum Iorte fortuna auxilientur, asseruntJe parare expulsioni , aut praeter praeparationem tantum alterare putant, rogantibus amicis, ut quando, Cr quibus auxiliis natura opitulandum sir, praecipia in propudandis morbis, aut insola alteratione perficienda, aut concoctione ,simul cum ea alteratione, rui di estisaee, seu praeparatione, ac purgatione, dilucidare uellem; siub tit eis gratificarer, libenter hoc onus smulq; ut ad propositam materisam stylum exercerem. Itaq; de alteratione primo disserere decreui, tan. . , quam quodam communi genere ad cundia alia: nam ab*: alteratione,
ς concostae, nec digestio, nec praeparatio, aut purgatio fieri ualeti
50쪽
VE L V τ, cum corpus aliquod ab his , ub quibus antea fuit , in
nullo es immutatum , quiescere id dicimus, ut Galenus asserit primo de naturalibus facultatibus : ita equidem ; si in aliquo ab iis recesserit, secundum illud id moueri dicimus,stcum nonnullis modis corpus a statu in quo erat, recedat; pari ratione multis etiam modis moueri dicetur. At, quoniam motum prioris esse habitus mutationem a Galeno asseritur libro primo methodi medendi, ea Mia immutatio dupliciter sit, eodem auctore tibro sicundo meti ossi, libro primo de locisas Me I
sectis: quorum unus lationis: alter alterationis dicitur. atque ea mut iis, qua in loco agitur, latio appellatur: quae vero in qualitate, alteratio. Latio ergo prioris loci mutatio erit.at alienatioὰ Galens secundo rapi.
methodi medendi asseritur, quod est generatio qualitatis , aut assectus . seu dispositio, uel mutatio eius, quod prius suis. haec autem fit, cum qua
prior in corpore qualitas erat, mutaturio nunc noua gignitur .erit erga
alteratio mutatio in qualitate, seu demutatio eius, quae prius fuit qualia ratis,prout Galenus asseruit primo methodi medendi . hae ergo sunt pria e .c. mae duae , simplicesq; motus disserentis; quaquam enim lationis motur prior, simplieiorq; sit, eum auctio, diminutio, o generatio, licet imhis quoque motibus prioris habitus sit immutatio, uesuti in praedicti timen compositi sunt , non simplices motus, ut ait Gal. i. de naturalia. busfacultatib. Verilm in quacunque re alteiationes fuerint n ipsius ri essentiamsiuam possident: cum,si quis ex albo niger, aut ex nigro fat. ribus; is in colore mouetur: ,siquid prius dulce, postea mi aust iram,uel ex aν stero dulcer eum insapore motum esse dicimus, amboq; in qualitate moveri: ueluti qui ex calidiori frigidior sit, aut ex frigidiorii cultior, uel ex sicco at humidar, aut humi siccus; eum quoque
moueri ast Ermamus, communeribis omnibus nomen alteratio est. Quoniam uero corpora no ira, uelut cuncta alia,quae ortui, ac lateritui ob a
noxia sunt, ut uperius retulimus, duabus transmutationibus subiicium atur: una sit,cum eorum sub flantia alteratur,quae non nis calfacta,restiet Icrata, iccata ,s humectata alteratur riiamsola hae qualitates to-rram transmutant per totam substantiam, teste Galeno libro primo de . elementis, o libro de consitutione artis medicae : cuiuslibetq; nostri , .
corporii propria substantia, in supradictarum primarum qualitatum quadam ieri perie est, ac proinde IubIlantia facultatum, quibus ea re- .