장음표시 사용
171쪽
armo PSIS TVES AD P AN D. III. IIII. alienatae sint, nec peti ab eo possint i : si in pr i. d. ites rei. s. eat ram. curatore sit dominiit rei translatum , quamuis alioqui sit iusta causa translationis : si is qui . l. t ex bis edicto in rem exhibet, arbitratu iudicis,pristinam iudi-pris b. tis ci j caulam non restituat . II M. Si tutor pupilli , vel agnatus furiosi rem alienaverit, utilis actio competiti: si in tes postulauerit suo nomine litigare, de possessionibus, quas sibi donatas esse dicebat, si iudici j mutandi causa . natio facta sit, priorem dominum experiri opolebit, ur rem magis quam litem in militem transtulisse cre
V. Si quis iudicij communi diuidundo cui tandi causa, rem alienaverit, ut potentior cria pior perlicitationem vilius eam accipiat, &per hoc iterum ipse recipiat, ipse quidem, qui partem alienaverit, communi diuidendo iudicio, si agere velit, non auditur: is vero qui emit, si experiri velit, ex hac parte edicti ve
VI, Alienationem autem illam intelligimus, quae futuri iudicis causa facta sit, non eius quod iam sito: neq; solum ad domini; translationem hoc edictum pertinet, sed G is
y dia si ro, ' ψ - tiam ad alterius cuiuscunq; puta posscision ir p, vel seruitutis q , vel si quis rem alienata
Competitq; actio Rescissoria intra T 1 - C in auibus . . annum, in id, quanti nostra intersit, alium ι lumbi aduersarium non habuisse i : a uar q uidem actio poenalis non est, sed rei persecutioncm arbi xtio iudicis cootinet: quare di haeredi dabi tur
172쪽
G33 ex quihusTIT VII. DE ALIENAT. IVD. MVT CAUSA FACTA. rῖν tur: in haeredem autem, vel similem , vel post l. 4 iis iret S. D. ex annum, non datur, quia utiq; videtur ex delicto darit. VIII. Aliquibus sane casibus huic edicto locus non est: veluti si is, aduersus quem talis actio competit, paratus sit iudicium utile pati, perinde ac si possideret W: vel si non subij ciendi durioris aduersari j causa, sed tantum ut vex tiones litium e uitet, possessonc rei Omiserit - ., δε η iIX- Item si quis non dolo malo, sed forte δε S ob valetudinem,aut aetatem, aut occupationes γ. d. l.ii fress. Pedius. necessarias, litem in alium transtulerit, in ea causa non est, ut hoc edicto teneatur I; neq; in r. d. l. item si res. S. extra. terdictum erit,& per Procuratores litigare,d ri . minio in eos plerum lex iusta causa trastato R. d. Ihems res. S. nec
X. Cessabit etiam hoc edictum, si petitoris nihil intersit alienationem factam non esse a, ι-S c. aut si res, quae alienata est, sine culpa eius interiit di, vel ii haeredem instituendo aut legandocuis alienaverit ri receperitve rem, postquam a. di. hoc edicto S. aliis stinet cam alienasset . nardixess. si quis. X s. Sed etsi obligatus soluero, quod a me G Li. m. nam eis mirin. petere velles, huic edicto locus non erit : si cur nec in eo casti, si venditori meo redhibue x Melcto, S. .
xim rena vitiosam s: nisi iudicii mutandi cau- '. arcdhibeam , alias non redhibiturus ei & 'i' Pt o
hactenus quidem de in integrum re stitutionibus.
173쪽
De receptis arbitrijs , dc qui arbitrium recipiunt,
ad arbitros quomodo veniatur, c quid arbitrium, qui arbiter,
I, IDeficientibus in integrum restituti . L nibus & aliis remedi)s, per quae lit iam gravamina evitari declinari ue possunt,so- Di hi in ps lent saepe Arbitri eligi, ut vel hac rationc ad eos D Mati, myse mp ' magistratum & iudiciorum ordinariorum strepitum non veniatur: ideoq; Praetor de re-ccptis arbitrijs etiam hoc loco ediXit . II. Arbitrium vocamus actum, quo priuatus aliquis, qui ad hoc ab ipsis litigantibus λ ι3. f.tametsi Li; Pom- electus est, controuersiam iuris , inter litigan- tu . , recepi non tes authoritate expedit . : Arbiter is est, Ἀμ--θ ρυς ad hoc litigantibus clectus, controuer c. d. i 3. imbis. eum Dam ις ζXpediturum recepit concordantibus. III, Sunt autem Arbitrorum duo genera alij enim sine poenae adiectione, cuius metu arbitrio parendum sit, eliguntur quos arbitrat
174쪽
NT. I, DE RE P. ARBITRIS, ET GARBIT. RECIP. VINEM DICres vocant d : atq; horum arbitrio impune AE t ita tigatores S tb iis. non paretur , arbitriumq; ad arbitrium boni /-7 secie .uem reb arbitro viri reuocatur, neq; inuiti coguntur sententi' . ,: ς V, . . e I erat . ros arbitrorum. IIII. Alij vero certae poenae compromissi imitra E DLone, cuius metu arbitrio parendum sit, eli- d. I litigatores. s. re guntur i : de his Praetor hoc loco ita edixit solaepasiim toto. h. iit. Qui arbitrium pecunia compromiis a recep g resiluit perpetuum rit, sententiam eum dicere costam: & ni si arta Mirim Lacparre Eguinar bitrio pareatur, qua de re recte compromisse sum erit, pecuniam compromistam solui
iubebo g. e . hic nu. a. extat etiat
V. Plenum compromissum appellatur, quod pr a huius edicti pars in L de omnibus rebus controueriij suo. composi- y S ait arror Liutum est: nam ad omnes controuersias pertia net: at si forte de una re si disputatio, licet pleno compromisso actum sit, tamen de cae-teris cau sis actiones supersunt: id enim venitia compromissi de quo actum est, ut veniret : Sed est tutius, si quis de certa re com- promissum facturus sit, de ea sola exprimi
in compromisso ' :& cum plenum est compro- ia mistii inde his rebus, & rationibus, & contro
uersiis iudicare arbiter potest, quae ab initio . .
fucrunt inter eos ,.qiu compromiserunt, non 'quae postea superuenerunt l. V I. Pecuniam compromissam acciperet debemus , non soli inisi utrinq; poena numina ria, verum etiam si alia res, vice poenae, pr
missa sit, vel si res litigiosa apud arbitrum sit
deposita, ut vincenti detur : quinimo interm L L L it. litigatores. ς. dum ex pacto nudo Iure Praetorio etiam ha si sau a n
175쪽
sr opsIs Es. AD PAND. LIB. I I. r . bebabtur utile compromissum, puta si ambo debitores inuicem essent, & uterq; in euentum M. Pilatore S intem non paritionis, de non petendo pacisceretur . VI l. In duos Arbitros, quamuis res sine exitu futura videtur, propter naturalem di minum ad dissentiendum facilitatem, tamen recte etiam compromittitur, quia si non coi sentiant,tertia certa persona, authoritate Praetoris eligitur: in impari autem numero idcirco copromissum facilius admittitur, no quoniam hi, x xia Luci xire omnes facile est,sed qa,etsi dissentiat, irin inuenitur pars maior,cuius arbitrio'stabitur '. VIII. Non valet tamen compromissum, in quo libera facultas arbitri sententiae non est futura: puta si ita sit compromissum, ut quod a iiij dilceptatori placuerit, id Seus pronun n. d. I. itemsimu g. inde cieto, aut si in duos sic sit compromissum , uti si distantirent, tertium ipsi assumant, nisi in euentum, in tertiam certam persona consense- ε ι umbi rint oi id enim valebit, sicut & si in duos alter c e .. native promiserint r.
in vitiis e fcd.,si ij. I Rccepisse Vero arbitrium videtur, qui iudicis partes suscepit, sinem* se sua sentei
tia controuersijs impositurum , pollicetur: quod si hactenus interuenit, ut eXperiretur, ari ιυ. Pum in s. rec consilio suo ves authoritate discuti litem pate pisse.b iis, rentur, non videtur arbitrium recepisseq. - . X. De ossicio autem Arbitri tractantibus , sciendum,onanem potestatem ex ipso compro-
misso proficisci, nec enim aliud illi licebit quam quod ibi, ut efficere possit , cautum est :
non ergo quodlibet statuere Arbiter poterit,
176쪽
DI . 1. DE ARBITRIIS, ET HI ARBIT. RECIP. ' SEN. DI . t 3 nec in qua re libet, nisi de qua re compromissum est, & quatenus compromissum est . r. Ita. no disiet M. XI. Arbiter adesse litigatores, vel per nun- S. de Uscis. b. tit.
cium, vel per epistolam iubere potest Quod j
tia dicatur, dicenda intra id tempus, vel eo ipso die sententia est si intra diem compromissi aditus Arbiter , post diem compromissi adesse iusserit, poena non committetur : &s t. Litas uidia mea S si sententia post: diem compromissi dicta sit ,& tu alter ex litigatoribus dicto audiens non fuerit, poena ab eo ex compromisso peti non potest v. u. t so Arbiter ex cum . XII. Arbiter igitur cum nihil extra con promissum facere possit, si velint parte P0' r testatem eum habere proferendi diem, ne cessarium est ad ijci dedae compromissi pros
rendo : Haec autem clausula diem compro- .
missi proferre, nullam aliam dat Arburo f T cultatem, quam diem prorogandi & ideo Sy
conditione primi compromissi, ne et, minuere ne litin utare potest,caetera quoq; discutere,&pro omnibus unam sententiam serrede bebity. XIII. Si per fideiussores fuerit cautum in M. Mi. s. hae a primo com promisso, & sequens similiter pro- - UA...tit. rendum erit, vivet ijdem, vel si isti nolint, aut decesserunt, alij non absimiles fideiussores dctatur δ: cum autem de die proferendo con uenit, diem proferre Arbiter vel praesens,ves p. per nuncium, vel per epistolam potest t seq. λαι,. XIIII. Dies copromissi aut proferri potest,nocueX conuentione cura causam sorte a parte , - IV. Lem proferre A, id petitur, sed cu iusta arbitri ea Miserri necesse o cst ne paena coaemittatur citra cutra Partium, i. cum
177쪽
, i STNOPSIS THES. AD PAND. LII. IIII. h. d I non distinguemus. S. com causa ipsa prorogationem dari exquirit, dies in Ni misit, & penes partes non est mora vel frustratio ' .XV- Si Arbiter cum in compromisso ca tum esset, ut eodem die de omnibus senten-
tiam diceret , & ut pos)t diem proferre, de quibusdam rebus dicta sententia, de quibus- d in non dicta, diem protulit, valet prolatio,' sed sententiae isti impune non parebitur, quia ossicio suo in sententia Arbiter recte functus
Z di. Eat mi in in non est e. XVI. Dicere autem sententiam existim mus eum , qui ea mente quid pronunciat, ut
secundum id discedere eos a tota controuer
sa velit : sed si de pluribus rebus sit arbitrium receptum, nisi omnes controuersias finierit m. .disera. b. non videtur dicta sententia, sed adhuc erit a Praetore cogendus d. XVII. Sed&Arbiter incertam sententiam inutiliter dicit, utputa quantum ei debes, redde, diuisioni vestrae stari placet, pro ea parte , quam creditoribus tuis loluisti, accipe: idem que est, si poenam ex compromissis peti vetue
rit, quia utiq; de poena ista remittenda con s Pom- promissum non estς.
h M, XVIII. Rursus inutilis est sententia si di
xat ad iudicem de hoc eundem, vel ad se, vel a lium, in se vel in alium compromittendum.1 vel sit dixerit ut arbitrio Publij Maevii fundus
tradatur, aut satisdatio detur, quia non finia. 3ur controuersia,cum aut differtur arbitrium,
e aut in alium transfertur, estq; pars sententiae' quemadmodum satisdetur, quibus fuci ullo-
178쪽
NT. I. DE RE P. ARII TIIS, ET VIARI . RECI' UT SEN DIC: Niribus: Item si rubeat sibi alium coniungi, cum id in compromisso non sit comprehensum: sententia namq; esse debet de re compr
missa 1 n si emis XIX. Solutioni diem statuere etiam Arbi- ter potest g: & si modo de re compromissa, &
non inutiliter, ut in prioribus expressum est, sententiam dixerit, stari debet lententiae Arbitri siue aequa liue iniqua iit, liud minuS pr babilis, & sibi imputabit, qui compromisit h: L d. l. a .dimp em D& qualem sententiam dicat Praetor ad se non pertinere existimat, dummodo dicat, quod tibi videtur ideo si sic fuerit in Arbitrum x ompromissum, ut certam sententiam dicat,
nullum est arbitrium,nec cogendus es Arbiter
sententiam dicere X X. Mutare arbiter sententiam, quae ari, triti finiat,etsi per errore dicta sit no potest nisi Aut de omnibus cotrouersijssimul diceret, con uenisset, & de una tantum dixerit: sed de his quae ad praeparationem causae pertinent libere sententiam mutare potest, utputa si iussit liti gatores calendis adesse, mox idibus iubeat : h. d. l.t . qualem autems sed ita sumptus ex coinpromisso, ut & diem σιao quis ariliter. ει - .
oferre posset, hoc quidem facere potest, re- i V
re autem contradicentibus litigatoribus non potesti. XXI. Quod si itaq; Arbiter sententiam non dicat, Praetor seu Magistratus eum cogit, &si Arbiter se celare tentaverit,magistratus cum
inuestuare debet, si diu non paruerit mulcta uluerina eum dicenda est m: & cogit magia t
179쪽
i si STNOPSIS THES. AD PAND. III. IIII. h tic iratus eum, qui arbitrium recepit, ut senten-o sed c . ciant seq.b tiam dicat,cuiuscunq; sit dignitatis, etiamsi sit - i consularis ', siue sit filiusfamilias vel pateri , Z ingenuus vel libertinus, integrae famae vel ignominiosus P.
XXII. Quidam sane Arbitri esse non possunt, neq; committetur poena si aduersus sententiam corum fiat : ecce enim in seruum non εἷAdiar. s. t. π- recte compromittitur, neq; in seruum & Ti-ν tium qnisi sorte in Titium & seruum ita sit compromissum,ut alterutrius sententia valeat,
quo casu Titius ad arbitrium proferendum r. ιιs s ita. δε sit cogi potest, vel nisi liber facius consentien- c. c - , iis imus Partibus sententiam dixerit x :nam de priu.biit. tum sententia dicta valebit s.' XXIII. Sed neq; in pupillum neq, in in . t. d. Is si in seruum s i. riosum aut surdum, aut murum recte compi d i eos inseritam. Ss mittitur : & si quis Iudex sit, rbitrium recia qui iudex, pere eius rei,in qua Iudex sit, inue se compro pem λια mitti iubere prohibetur,& si sententiam di xerit , non est danda poenae persecutio u: simi liter m in re sua ipse quis Arbiter esse non
' X ITI I. Quosdam etiam licet Arbitri
o. et tabias io . h. ςise possint, non cogit tamen Praetor, ut seri soli cra tentiam dicant, veluti Magistratus in maioria. ses in se a Mi pariue imperio aut potestate positos 7: si tur . at . O ιι licet hiit, pitudo aut sordes Arbitri manifestae sint : GL LM. torcs inpΠη eum infamauerunt litigatores : si litigatores, spreta eius authoritate ad alium Iudicem vel f Arbitrum ierinth: aut si multo post reuertan-
180쪽
TITI DE RE P. ARRITRII S, ET O IARBIT RECIP. SENDII MIsaepe non cogitur Arbiter sententiam di- d. d Ity. Pomponius. S cere d. mali. d l. r s. licet a XXV. Sed nec ex omnibus causis ,ex qui 'bus Arbitri paritum sententiae non est, ex compromisso committitur , ledeX bis duri' l is si ii tribus . d. I at. taxat,quae ad solutionem pecunia',aut operam quid tamen. alias.l. Papinia praebendam pertinent ς.&alioqui propter v anuv.f.squis ex litigatori rias causas & multis casibus poena saepe non bus. I. ya. non distinguem s
XXVI. In compromissis quoque arbit L
una personae insertum, personam non egredi ij---tur gi & si haeredis mentio vel caeterorum facta istria. h. iii in compromisso non fuerit, morte . soluitur f. d. cat. quid tamen aliis. compromissum h: sicut & die, acceptilatione, i. Pupinianus. S. ηοη debeo
iudicio, pacto solui dicitur i. crs se quis ex litigatoribus. XXVII. Cum autem poena ex compro- 's . misso petitur, is qui commisit damnandus est, nec interest, an aduersaris eius intersiit, arbi- . A m
tri sententia stari nec ne nec distinguimus s. splures Misa demum in copromissis minor an maior poena sit, tuam d. s 3a. non distinguemur. f. res de qua agituri: non interest etiam certa cum iis plures. l. o. Arb teraut incerta summa compromissa sit,ut puta cale i ι I de re t r. quanta ea res erit : imo etsi poenae non sit ad j promi cum a. Qiecta compromisso, sed simpliciter stari quis promiserit, incerti aduersu. cum iae, finis .
actio esse dicitur contumaciam quot litigatoris Arbiter punire potest, pecuniam eum b. d. l. a'. dis proferra uersario dare iubendo ' S. stare is. t a Redi- i. a. l. 3a non mus. S. D a. h. L λδ. cum poena. b. tu. L d. l. non di rivuemus prin. m. ι al. non aurem, b. tit. n. d. l. dum proferre. f. n. o