장음표시 사용
811쪽
IO. FABRI LYNCEI EXPOSITIONE. 8s
dolium semipla ultri mensuram, ruptis circulis ligneis crepuisset, vinum q. totum effudisset in loco non satis spatioso , subeuntem & nimi tale suspicantet puerum meum, fragrantissimus ille vini spiritus eiusdem cerebrum ita impro- vase, & repente oppleuit, ut clamore sublato, in terram concideret, & a nobis enerri, aqua quoque frigida perfundi cogeretur. An igitur dicendu existimemus, eiusmodi vapores raro esse venenatos, sed pinguedine quada, cum acrimonia mixta constareZquemadmodu in hac multi : ζ l ροφ' exhalatione manifestissimu depreheditur. Totum enim illud ,quod perit & ex dicendum musto expirans, per ambitum loci illius, ubi vinum seu mustum ebullit,si cola ligeretur, quod Ioannes Taptista Porta Lynceus, libello suo de Di tillatisne, qua id fieri queat ratione , dilucide monstrat,in nobilis imum & suauissimum vini ir spiritum inflammabile, quod amici mei quidam factitarunt,abiret. Huiusmodi PomLzigitur vapor venenatus frustra est creditus, cum impetu quod a cerebru ipsum Mes' subiens,retroccdere versiis suum centra ipsos facit spiritus. Et quoniam est materia oleosa,quae est continua vi patet,& non retis instar undiq pervij, sed initar M: Mihi linteoli strictissimorum foraminum, ut ita loquar, unita, caula est eadem, ne Modumi spiritus illam possit permeare, sed ut quasi uniti cogantur eousq. retrocedere, iri ille, in quousq. hic vapor procedit. Ita ut aemum vapor is addo quod narcoticata, eiusmodi pinsuetudine omnia constantia, statim torporem inferunt, sed fortassis propter nanc eandem causam, quam modo asi ignauiὰ eo compellat spiritus, ut hi uniti, in aquam abire cogantur, & sic conlequenter homo,vel quod- uis animal, ex eorundem desectu, atque alias ad partes influxu, sensu men-req. labatur, motu destituatur, concidat demum ac moriatur . Argumenta demostrationi meae, haae dica clarissima,quod videlicet qui vel suaui vini halitu percuis, vel tetro carbonum fumo obnubilati moriuntur, hi pro domnes placidissime obdormiuisse videantur. Quod canibus etiam ex antro illo, dichola Grata de cani, eductis usu venit, & in puero olim vidi fulmine occisso, dum dormiret, qui nec digiti inde articulum mouit. Invenimus autem i, cerebri panniculos in secto huius cadauere, sulphureis tam odore, quam Colore, maculis tinctos. Si enim horum quis q. ex pulmonum ac cordis, & non cerebri celebrem potius, atque animalium spirituum siussocatione moreretur, nae ille brachiorum iactatione, tibiarum attractione, & totius corporis denique agitatione,atque labore molestaretur. Arguit & curatio ipsa hoc meum δogma, quae est aquae b pati. frigidae perfusio. Verum de hac re haec satis,& iorian nimia. Et cum contraria sub eodem genere Philosephis nostris esse dicantur : A lexi- vi ,rere.
pharmaca autem cum menenia destruant, horum contraria esse dicantur ι nonoeit mirum, si in his quoque debile intellectius nostri lumen, aeque ut in venenis
caec ut it . Quamuis & hoc probe sciam, scholasticis nostris tantrarietatem noria brat uim ni si in qualitatibus dari, menena autem ιοta sub Eantia agere Medicis dicantur . 'ε - 'Quae tamen enucleatius omnia examinare non siint huius loci, &temporis. Superius innui, in omni ferme animali venenato, eiusdem veneni antid uis extum reperiri, unde & Theriae. ex Niptrinae carnis Virtute, emperarum toxico ectio mo- aduersari creditur. Solent & Serpentium, & alijs venenis averruncandis, i Germania praecipue, puluerem ex Serpentibus componere, & mire depraedicare. m
812쪽
Si ea fide digno mihi narratum est, litterarum sudissem ibi quendam quinque
Serpentum corda, in umbra prius exiccata & in puluerem redacta, una vice de-mida per deglutijsse, ex quibus hoc sit consecutus, quod nullum ipsi venenum amplius
quinqeor. nocuerit, sirpentes nullos timuerit, quin nos amauerit, & tractare manibus μ' , 'R I semper voluerit, & inter rudera eos, ac saxa latentes, odorari potuerit, serpe ipsum μ' tes tamen hunc valde metuisse, & fugisse. Varij puluerem hunc varie compo- ' μ' nunt: hanc mihi tamen, ceu optimam compositionem donauit. & commen dauit Ioannes Dauidovi: Potarus, pharmacopoeus non vulgaris nota ,sed & chya
in hori cst micis exercitijs, & literis latinas optime tinctus. Dium Haec autem sic habet. Serpenti viventi lingua extrahatur, haec iuncta. E. I. ' eiusdem cordi & ripati, quae ambo filo transfixa in bullientem aquam tam D; - ψ' tillum immergantur, postea nouem dorsi adiunctis vertebris, in umbra aut prope ignem placide siccentur, pulueri etentur; capiatur tantum, quantum cultelli cuspis admittit. Hunc pulverem Praga olim in pestis praeseruatio-
... . . ne, & curatione, plurimum valuisse mihi serio assirmauit. Fides sit penes au- uiueti tra thorem . Ego limilis pultiem Serpentans scuius tamen compolitionem ignoro
ex Germania allati doles aliquot, ut vocant Medici, canibus post asenisi esum propinatas, nihil prorsus profecisse scio , cum tamen scriptum fuisset hunc omni prorsus veneno aduersari. Duo adhuc valde aduersas quae uis venena & febres malignas laudantur ho. die Alexipharmaea, Seor 'nera praesertim His anica inquam,& lapis Betoardicus. ,-ν ambobus quid isteri uenter di quotidiana medica in praxi,mihi innotuerit, licet ignorem, volui tamen aliorum quoque mentem explorare. Qua Seorione, propter interrogaui virum Cl. Thadaum Cossicolam, primae ctallis Urbis huius,de ζε. hi I. praestantissimum Medicum, quid ipsi de utroque hoc auxilio certum exper-Lὸies uisii cumque esset: plurimam autem huic fidem adhibendam censui,quod in utroq. d. Vt climcissimo , ita maximi momenti itinere, primo ad Chνιssanissimum Galba. eolst Medi rrum, secundo ad Catholicum Hil niarum Reges, sariunalem Barberanum Pare in ' num suum, cui Medicinam facit, fidelissime secutus sit, eique vel hoc nomine plurimum debeamus, quod hunc nobis Principem Italia pacis procuratorem , & ianum, & incolumem ex tanto discrimine rerum reduxerit , cum in hoc posteriore itinere plurimi ex familia, & comitatu Cardisatis, febrem mi maligna sublati fuerint. Hic igitur vere mihi contestatus eth, apud Hibpanosiaesi Medicos non eo Bez rdicos lapillos in precio & aestimatione haberi, ut nobis imaginamur, neque ab his ea in febribus & venenis depellendis,miracula edi, Munt, qua ut hactenus creditum fuit illis, qui exotica saepenumero supra fidem humanam. Edim, . extollunt: in quo me facilem assensore habet. Ita neque eximiam illam, qua Q.V Scorem , vim inest , Vt huic non aequi polleat ea, quae ex Ruta ea aria nobis elicitur, eoque magis Hissanicam aquam Scortonerae displicere sibi, quod in v sis plumbeis sublimatio illa, Zc deliquium eismicum ibi paretur. Quare ut is sinceriorem haberet, data opera, in Hii an ,ex vitro eadem concinnari,& Indo
aquam destillari iussit secum Romam auferendam. Civitati vero Casa, cum Princeps Caesius noster ibi coperisset Scoraonerae, Hispanicae sine nihilo ins Itor,s; magnum prouentum, aquam, ut ne longe ab Urbe peteretur hidem or-.' ς sanis Dissiligod by Corale
813쪽
Io. FABRI LYNCEI EXPOSITIONE. την
sanis elici praecepit, in priuatae dc publicae salutis Romae, disipertiendam usum . Ciore vitae Nolo etiam nobilissimam illam compositionem chymice paratam , quam Eliairmita appellant, sua laude fraudari, qua in minima quantitate hausta, spiritus nostri ita animantur, corroborantur ,& initaurantur, ut ad propu- fuanda venena, Herculeis viribus insurgant. Huius nuper nobis quatuor Liris, modum consciendi di utendi apposite descripsit, &Vasachymica gra- p. finis phice depinxit Fr. Donatus de Heremita, ordinis S. Dominici, antiqua mihi fa- tas. . nullaritate iunctiis, qui mitrumsisimum Neapoli, pharmacopolium, &post famosum Francisci impcrati Musaum, primas in asseruanda ibi lupellectile exo usum optiatica,tenet. Restat nunc, ut quales sint serpentes hi nostri Mexicani, enodemus, a '.q 'equod a non nemine hic quaeri,&avide a me expectari non dubito. Uerum hisce in ultimis animalibus, Tybriosiorum eorundem virorum, a quibus in prio eis iistibus adiutus fui, historica relatio me dellituit, vel quia praepropere nimis Ro- thorde hisma discesserunt, propriis in nepoti js seis valde occupati, vel quia forsitan hos νε. gu, Serpentes, ex nuda pictura non satis internoscere potuerunt. Quin tamen ex mediocris magnitudinis numero sint, & icones & descriptio ipla indicare vi *ς que/ς dentur. Nam ut ex maximis hos fuisse mihi persuadeam,adduci non possum, thdiei ses quos ad incredibilem quodammodo magnitudinem peruenire, in viris q. Indist, illi qui nauigationes suas in utrumq. orbem factas descripserunt, publi. recis tabulis consignarunt. Sed quod mirum est, barbari illi populi carnes eorun dem S ventum in delicatioribus quoque cibis reponunt. Erasiliani Ioannes igitur Drius in sua Trasilia naec habet . comedunt , inquit , Trasiliani . - etiam serpentes crassitudine brachij, quinque fere pedum longitudine. Has immanes st yrii anguillas terregres fustatim conscindunt, apparantq. insipidae tamen sunt in perquam exigui Iaporis. In sexta parte India Orientalis, & quidem Murifera Regna Guinea, set petis ad Africam pertinentis descriptione a Patauis perlustrati, reperio, Serpentes ibi itui, viginti palmorum longitudine,& quinque latitudine inueniri: aliquem quoq. ibi captum fuisse, triginta pedum longitudine, cui sex viri portando, vix lum-cere potuerint. Fauces eoidem habere capacissimas, ut gallinas & angeres integros deglutire valeant. Vbi ventrem cibis distentum habent, ebriorum hominum more, somno indulgere, ita interfici, & a Neritis deuorari carnes αρ- eorum, quas gallinis ipsis praeserant. milippus Plinitia in Regni Congi descrip- La Hebtione his assentitur, sed plura ac mirabiliora addit, quae in curiosi lectoris mei ἡzi
gratiam huc inserere non abs re duxi. Serpentes ιbι Iunt, ait, magnitudinis haerrenda , si conserantur cum nostratibus , praecipue parustres, quorum ae Ρι longitudine ui .. . ita miginti qui, ue in in latitudine quinque frithamas excedunt, mentre tam capaci ut
tum certium , aut ab ud eius magniturinis auimal, una Ura deuorenι. Ex aquis egre . possunt.
diuntur , in pasti ea redeunt, inde N ab incolis magna Natrices avellantur. A cendunt quamma altissimas arbores, inquibus circumeuntia animalia quasi in jeculas ctant. Et ibi victum querentia accesserint,seumma mi se in ea demittunt, atque ita .r
mae in morsiu occisa. y in Ρhiudinem aliquam tracto tota com peste in OFbus re his sit; carnibus destitiunt. Et sapius etiam accidit, ii cibo nimium repleti quasi ebris redontur, ρο in Iomnum maximum incidant, ita τι Hi puer eos occidat. Durat hae satiatas 'm anna id quisquι πιι sex dies continuos, post quos demum experirem ad con- seueras Disiligod by GOoste
814쪽
-ss ALIA ANIMALIA NOVAE HISP. NABD. ANT. RECCHI.
De as fluas venationes redeunt. Pestem fiasutis temporibus mutant, ali ando etiam Aeth opes nimia Alatatione ex cibo nimio rugosam anIe tempus ea uant, qisa inuenta homιnes mictuinu: admirationem bellua magnitudinem inde cognoscentes, rapit. Aet&opes has carnes,
vitieu, pa quavis in emri ρομος, ιn delujs bab nt.ber Uςxma Vrticus Faber Stra ingensis meminit in septima parte descriptionis America selem se en vidisse, ad dextrum latus fluminis Parenas ingentem Serpentem, longum pedes sume, p, viginti quinque similiter, & crassum instar alicuius viri, qui tormentis belIicis V '-- interfectus ruit, qui q. lauantes in flumine plurimos prius Indiauos, cauda circumuoluens, deuorauerat: cuius & ipsi Indiam postea carnem assam, & eli. xam in aedibus suis comederunt. Hic nigro S fauo colore lucebat. Et quoniam coloris hic mentio incidit, silentio praeterire non debeo, colorum varietatem , quam in hoc primo Serpense nostro obseruaui, dum ipsiLsima Reccbi nostri exemplaria perlustrarem, in quibus .animalium horum, di plantarum icones sunt depictae, proprijsq. ac venustissimis coloribus illustratae. Dum autem in hoc sum; ecce Decebi nepos magna animi attentione has mecum considerans, an non,inquit, quatuor elementorum hoc in Serpenti,4. h. i adumbrato , & quadam Veluti proportione distinctos colores animaduertis Ilu, Recchi Est autem is M. Antonius Petilius, vir totus literarum ac virtutum studiis dedi.
ἶs '' tus, qui quantum prudentia polleat, cuius Symbolum apprime Serpentes exi-ὸ -ssunt, non illa solummodo inquam, quae Iuris, Aequi & legum est, sed Politica με. maxime , demonstrant amplissima, & doctissima eius de Exarchia iam dudum euulgata volumina, in quibus Regnorum, Monarchiarum, & Rerumpub. Ieges ac regulas; statuta, & decreta perpendit, ac trutinat. Philologus quoque est, & Hilloricus insignis, atque Antiquitatum, tam sacrarum, quam profa narum mirus propterea indagator, quod libri aliquot adhuc penes authorem .d',utho, detenti,docere luculenter ponunt, qui de prima Mundi lingua, non minus eru-ής dite quam dextre, ut ego de his iudicare potui, scripti destertant. Debeo &hoc eximio erga me amori ipsius. quod no paucas studias suis horas, mei gratia subtraxerit du praedicta volumina mihi exhiberet, ostederetq. quo figuras illas sed Iluri- perviderem , atque diligentius examinando describerem. Sed plurimum, ehti,,utiti. profecto Avunculus ipsius Recchus nimirum, eidem obligatur, cuius nomenis, quod hisui, Vt immorsalitati consecraretur, opus ipsius tantopere dignum, ac nobilo, k ihI' I non ulteri lar sopitum iaceret, sed publicae utilitati donaretur, meritoqueisce uideant. cum Aut horis honore lucem tandem adspiceret, omni Petilius urgendo affectu , desiderio summo , & perquam selicite contendit. Et merentur,
mehercle, plurimum huiusi di viri industrij, qui nil aliud cogitant, nil aliud quaerunt, praeter i psam virtutem, qui in hoc soli fiunt , di stud ijs
atque vigilijs suis, in hoc unum incumbunt, ut posteritati, suis suorumquαν laboribus prodesse valeant, qui demu verbis, scriptis, atque exemplis proprijs, literarum studiosis ita praelucent, hos ita mouent, atque inducunt, ut & ipsi dignissimos ingeniorum suorum fructus producant, & humano eos generi I
Nos itaque, qui a Lγnce, studijs nostris proposita , nomen sertamur, praeter quam quod totis animi neruis, in hoc ex instituti nostri primaria rat, one in.
815쪽
.; IO. FABRI' LYNCEI EXPOSITIONE II . Vsy
eumbimus, ut studiosae posteritati recte consulatur, si praesertim aliquid noui, & reconditi per nos afferri queat: etiam propter bunc praestantissimum virum, qui sui tantopere erga vos affectu amoris ostendit eo libentius, ac promptius, praeter ipsas a nostro μιncipe collatas expensas,& operas, nostros quoque cum Principe labores, vigilias, & ludores proprios, hos que non exiles & nauci, contribuimus, ut tandem aliquando haud exiguo Philosophorum beneficio, opus hoc minime sepultum amplius, aut cassum , perditum'. remaneret, cum ultra quadragesimum ab ipsa conscriptione annum , litteraria respublica eo caruerit, utque Recchus demum ipse,debitam sibi iam diu gloriam & honorem indipi sicere ur. Et de colore quod ait Plinius lib. 8. c. 2 3 . uod ad Serpentes attinet. mulgatis est, Plinii di
colores earum pleraser. terras silc enim legant quida habere in qu ιs occultentur. Quasi colore se
velit dicere,& quasi nemo hoc ei facile credat, serpentes terris, quas inhabitant, vel colorem quem ipsi habent dare, vel eosdem ab eadem mutuare. Nouimus pivxε enim, suos cuique serpentu generi proprios,dctc rminatosq. esse colores,su e hiatram, siue albδm , gryleam seu rubram iaminat terram . Et noster hic quadrιcolor serptus domicilium suum forsan in unicolore fixit tellure . Videmus quoque i sdem ferme in rudoribus varios, ex eodem erepere antro. Et quadricolore longe magis versicolorem dςpingit nobis Virgibus , . AEneid. serpentem, dum aeneas patris Anebis manibus sacrum iaceret anniuersararium, ibi
Amplexus placide tumulum , la usq. per Ma/ ,
. Caerulea cui terga notae, maculosus, auro Squamam incendebat fultor: ceu nubibas arrus
. Mille trahit marios aduerso Sole colores . .
Hic Virgilius indicare voluit serpentibus omne coloris genus inesse posse, obia tria siue caelesti arces, ex pluribus composito coloribus uuiegantibus, hunc suum Serpentem comparauit. Quamuis non sim nescius, Donatiam ι ι uili, Com' Huius emmentatorem, hoc loci hanc expositionem afferre . Color eius ἐν silendor ideirι, α lispecιeι caeterii comparatus est, ait, mi ostenderetur, non ex illis esse quarum deteganda natura eis, or saluti bominum inseria, sed haec parum sussragantur Virgilis menti, & rerum natura ingenio, quae sub venustiore etiam splendidioreq. anguium colore, dirius, infestius,&atrocius nonnunquam abscondere venenum po-cuit, sic poeta ait: O formose puer, nimium ne eriae calori, Alba signara eadunt, vaccinia nigra leguntur. Quando etiam sub pomi cortice elegantis coloris, saepe vermis latet con dens, & virulentus. Atque ut unico dicam verbo, ut Unico in hortulo trecen- vula, ti,. rum flosculi colorum exemplo nobis sint Tubpae ex uniusmodi coloris terra emergunt, sic unius coloris solum, variorum genus serpentum coloribus di- I stimum,stinctorum, Fenerare, nutrire, & procreare valet. serpentes
816쪽
ννο ALIA ANIMALIA NORE IMP. NARDι ANT. RECCHI.
APUT & cauda versus,in hoc serpete animali, patres maximὸ squamosae apparent. In capite hoc singulare, ne dicam monis strosum, quod haec nimiru bestia ab illo incipit tenui de sutatiliore, atque per integrum corpus, caudam versus,crassitie semper crescit , ita vi cauda duplo sit capite crassior & co pulentior . Squamae coloris violacet diluti, funt & nigricantis, In medio tamen corporis, cineri iij diluti, ac pene argentei. Si ex pict ura est ducenda coruectura, anima levium potius , quam animal grande appellarem, illudq. ex corporis forma & constitutione utrinq. progredi valere, facile asseruerim. .
sCHOLIA EIUSDEM.REs insolens prosectb & admiranda videtur, quod homines nimirum, cum
non visos modo sibi Serpentes exhorrescat sed ubi hos mente,&cogitatio- z. 4 . ne, imo per somnum solummodo comprehenderint, adeo paueanesubinde, de . Me i. contremiscant, Vt saltem non animo linquantur, & extra se toti rapiantur. di me Esse tamen interea alios, squales Troglodria Aethiopes sunt qui his vescantur Ib benter, & non deesse alios, qui in veneratione illos habeant, ac veluti Deos Aliqui ser- adorent. Atque Romanos praeter,qui olim anguem Aeseu tum Epidauro Romam Ct tar' attulerunt, coluerunt q. sunt hodieque Calecuibi Neges, ut Gillius est author, qui V tanta Serpentes in religione habent, ut qui eosdem occidat, poena eadem, ac si hominem interfecissiet, plectatur, quod illos e caelo delapsos ob immedicabile vulnus, quod inferunt, perperam arbitrentur . Quin in ipso quoque cano, vemaius ipsis decus accedat, inter sidera etiam serpentes reponi meruerunt. Me larum signa, Serpemum titulo ab antiquis astronomis fuerunt indigitata. Edqui magni olim Duces, atque Imperatores audire voluerunt, nonne honori
817쪽
IO. FABRI LΥNCRI EXPOSITIONE. νι
sibi duxerunt, a Serpente, qui miri eorum concubuerit, prognatos se fui G
miam profiteri hoc de Glexauio Magno ει P. Scipione Africano serebatur. Ipsi quoquo futilas di inutiles Ethnicorum Dei, a serpentibus celebritatem nomi ta nis sui, εc immortalitatis, vL ipsi putarunt, adipisci adoream voluerunt. Apalla o 'es' μ' de vinne serpente occissi celebraLur. 4ris alius huius filius, Dracanem aluit, I
qui ipsi appingitura inrtule .H ram trucidauit. '---4 Gargonis angues esse Ulue. gestat. Mercuraus in caduceo suo serpentes duos, Herculeo implexos nodo extollit. Ceres Draconibus vehitur, Saturni Curras Serpetutibus trahixur . Quid multis ipsemet Iu se in Serpentem mutari, & libidinari voluit. Et hoc insuper cum stupore quodam obseruamus, quod inter creatas a Deo Opt. Max. bellias, vix ullum earum genus reperiamus, in quo varietas maior, is virulentia tauior, Naturae potentia unitiore luchlcat. Didorus dicere solebat, sermo a
Arra. Stupenda plane , si vera quoque haec siint, quae de Basilist 1 a Plinio, δε-
ῶno , Mesana 3, Miberto & alijs referun ur. Hunc nimirum exsinguere herbas, nil da sar necare arbores, corrumpere auras, rupere saxa, sibilo fugare serpentes, solo in. tuus possit, tuitu hominem misere perdere, de neci dare. Et quae de a piis allutia prae χω λvileantur, haec ut euiter Incantantis verba Marsi alicuius, aurem v m terrae 'allidit, alteram cauda obturat , ne eius vocem audien cauerna fra egredi
cogatur. Diuini vatis talia sunt hac de re Psalmo s . verba e Furor istra spe a. roribus seeundum si situdinem serpentis, sicut M' u sim a s obturantis auresseas. aeua non exaudiet macem incantantium eram ira in Mamra sapienter . Ut deIMuli interim, Dimadis, aliorum q. serpentum miris venenorum viribus nihil dicam . Est & hoc inter Naturae miracula annumerantam: Sevrmes repetiri anserinis pedibus, tripartitis linguis, ut πονιψs, aut bifidis, ut Ari Hes anno- se piat. tauit. Duas similiter aliquos caudas haberet, & in nonnullorum caudis Ag- tintinnabula sonare. Ne repetam nunc, tam monstrosas serpentum magnitu-Hines, ut horum aliqui ceruum, sed quid dico cer imi hominem etiam intextum sedentem in equo, si Posidonio fides est habenda, deglutire potuςxint . . . .. a Vora icias certe ille Ciai magni Serpens magnus, ducentos pedes longus, viginti crasIUS,' Irulos, agnos, porcos vorabat,& maria rransmutens, homines quoquo initablime columnae instar la erigens ex nauigais raptabat, ne obstupescatior ania 'vitus Gestuu lib. 6. c. 3. & putet se solum inusiuriae magnitudini Iter nystm, ex T aberonis libris dei cripsis te, cum ait: Besso primo Finiico Mytilium Κα um Consilem , is Africa santis apud Bagradam flumen positis, nasium gramir atque ac
ficisse aduersus ranam Serpentem, in idis locis stabulantem tuus Maelum Gue magna lotius exercitus conflictarione, ballinis . atque iatapultis diu oppetu uum , eι que interstin longam corium, pedes centum m miginti, Romam misi .
An non & hoc mirabile quod in Brali serpentes esse dicuntur, quinum . .' ea seminati morsus mimis sint noxij, quam unicus α hic nouo felicipatis Generς rundi ser- fecundi sint cxpetendi, ut primi periisentur a Simile quid ipsis vinguibus acci inprimit. dere creditum :est, quibus prior arundinum percussio plexunq, se Dibalis, si cro secunda accedat, priori haec salutem aflarat . Et quid dic de ciuidem plane generas Sirpentibus, qui aliquibusia locis sine venem suu , , Js vero Quia . pelli-
818쪽
, ALIA ANIMALIA NOVAE HISP. NARD. ANT. RECCHI.
pestiletissimi:& in Afrisa Pollis, in fialia Marsos fuisse populos,qui odore seogo
pentes sopiuerint,sputo solo,aut sudore eos de occiderint, atque a nocentissimst eoru veneno ita tuti fuerint Sut h e fateor,omnia mira in oculis, irabiliora ὸά-- T in animi nostris . Verum non miranda minus hanci esse dixerim,quam nunc sunt SN- declaranda propona, bestiolam Amphassenum scilicet,& quam huic eidem sub- ' iungam, Draconem vulgo dictum, siue Serpentem poties alatum, atque Pedar Quid enim magis Natura limites, & rersi ordinem creataru exc*dit,quam pin gere,aut fingere etiam, nedum vivum intueri animalculum,duobus capitibus, di horum non uno in loco, quod in monstris satis frequenter v 1situr, sed unum ves,bi eauda Caput naturaliter situm est, alterum ubi cauda esse solet, nexum ac positu λζ. a 'ram seam obtinuisse Z idque non tortuito & siue.ludentis, siue errantis Naisisi turae vitio, aut ioco, sed serio consilio, in tota illa animalis specie, atquενἡeisinu, progenie, ita semper obtingere solitum esse: quod in Amphisbana euentro grauissimi authores contestantur. Aut quid absonum magis censeri potest. uersari My quam Serpentem procreatum esse ρ qui pedibus suis incedat, & alas adeptus sit, quibus in aera se sustollere valeat Id quod nostio in Dracone euenisse, da
iubete. ' rum iaciemus. ωνhi bis Et Vt a priote Gordiar: Plinius quidem noster,lib. 8 .c. 3 3. geminum,ait,eaput
Amphisbana, Me est ad eaput ιν ad easdam, tanquam param esset mm a e fundι αγι-icriptio. nenum e Galenus quoque de Theria ea ad Pisonem, Amphιsbana animal eis bice', d. ἡ.. , 3nquit, quemadmodum Iane in nauigia miramque proram habentia, αι natura ex βω-2 pi perfluo sub tantiae duo evita est largita . Quod ab Meliano & Solaris quoque con firmatur, & Lucano lib. s. cum aIt: Et grauis in geminum surgens caput Ambisbana. , Liber qui Horius sanitatis inscribitur, authore citans Iorazb, talibus iam dicta verbis rata habet: Amphibbena Sopens frigori ebmittisse vigil fm bolicitus de oviumr,
malae tum eis cubat Nam iam quada pars ei ae vii mit, altera tane rig1ω.Et cum per semitam incedit, duo evita rerit, numque eaput anseram, nune ponterιus subtrivitur.
Mauhiolus Atque haec antiquioribus nostris Scriptoribus, habita pro confesso, & B- miter credita fuerunt. Verunienimuero Andreas Matthiesias ad caput 48.lib. α v h' Dissioridis, qui Amphisbanae hic non formam, sed venenum describit, fabulosa ... hiaec omnia asserit, uet de duobus capitibus veteres in hoc Serpente commentita sitia fuerunt. Posse quidem etiam ex Aristotius mente lib. 3.α3.de Generatione amm, si . ..- aliquando duobus capitibus animalia nasci, praesertim ex illis quae numerosa ihiceps vi- prole edunt, veluti fiant aves, & id etiam in serpente contigisse his verbis sat e se, ''' i 4 tur:Ios serpensetii biceps risus es, videlicet eadem de eausa, nam id quoque genas ma , - st multa ero. Amphisiana autem non ex monstrorum est numero, εφαὶ - nec ibi nexa duo capita gerit, ubi Natura caput locare solita est, nam talem abicipitem Serpentem reor ego hunc monstrosum Aristoteli tam fuisse, quandoquidem etiam pulli rastinacei duobus contiguis capitibus nonnunquam ita monil se natauiuur . Ex matuνa autem praescripto, semper duobus capiti- Amphisbi bus, in utraque extremitate positir, edi semphisbena perhibetur. Haec lono
ter uioitta ante Mattruolum, Aetius amho capita Improbauit, qui homines Ideo deceptos
putauit, Senala de Ampkulna Serpentabus, bina capita affingentes , quod ha
819쪽
IO. FABRI LYNCEI EXPOSITIONE . rys
non a erassiori capite, in tenuiorem caudam desinere viderent, ut solet reliquis serpentibin euenire,cum snt in uniuersum aequalis crat litudinis Amphisba .a & Senale, & propterea dii cernere haud quaquam potuerint, iuxta utram patrem, caput aut cauda sita fuerint. In hoc autem Sertale & Amphisbana, Aetio Matthio. arbitro, disserunt, quod haec, non illa ,ex utraque parte progrediatur,unde hoc g. et nomen ipsi Graci indiderint, ut Etymologiam scrutanti non est obscurum . H/ochius quoque in eandem sententiam haec scripta reliquit. M bDiana Isteries es Serpentis, porrecto capite, cubitalem caudam, in decuristam habens, in ea saepe incedens, ita mi quillam, num duo habeat evita, dubitent. At libet hie paulis er quoque philosophari. Ego mehercle mirificam , Rationi. hanc duorum capitum constitutionem ac situm non parum Natura ordini refragari, & animalis saluti obstare, vel ex ipso Aristotele Natura Genio demon. strare conabor. Hic itaque lib. de partibus animalium cap. I o. haec duo ceu ve. ris ima proponit & praeli apponit. Primum, ait, in omnibus mita praeditis, in per . duo capi.fectu parara maxim. necessaria duae s. t. aAltera q- erbum capiant, altera, qua exerementum emittant, πω enim scri potest, ut 'e cibo vel struentur, vel augeantur. Seeundum, eodem capite. Duo siensius, id est audienvi in midendi maxime in ea. te 'siti semi, propter Iemoriorum naturam. Et Plistus lib. t r. cap. 3 p. de Capitis dignitate verba faciens . Hane habent Iemus arem, ait, Me menarum omnis ἀιονδε vis tendit, is desinit, bis culmen alti mum, hie mentis est regimen , ab eo prometuitur somnus.' aene cerebrum non habent non dormiunt.
Ex his, nisi fallor, perspicacissime lector, haec de neeessitate consequi faeit Eiudieaueris. Cum per utrumq. Os, quod in capite quoque positum elu cibi ea m-
nempe receptaculum, alimentum capiatur, utrique horum suum excrementO- tum.
rum emissarium, vel ad alterutrius oris capitisq. terminos, vel in medio certὸ corporis, subnixum & collocatum esse debere, quo enim alio in loco cloaca illa,& excrementorum sentina stataatur non video. At indecens videtur,pr
pe locum, ubi cibus ingreditur, alui sordes ac faeces egredi, & ignobilius atque absurdius lon se, in medio corpore,ubi v istus locari debet dignilsimum, eον videt ieet,ossicinam hanc thercoream te dem sibi fixilia. Cum Aristotelis laudato iam loco, tantae nobilitatis honore, cor ipsum condecoret,ut sensuum quoquo principium , aduersus illos determinet, qui dignitatem hane Orebro, quoiuM diei plerique faciunt) concedi debere autumant. Quod si vero auditus de G ii visus lentoria animalibus ideo concessa fuerunt, ut his mediatoribus & admo- ρροῦ. sis nitoribus, speculatoribusq. vel caueant sibi ab infortunio impendente, vel quod utile ipsis & volupe est, amplexentur. An non fieri facile quiuerit, ut cum ex uno capite cibum sibi prospiciat proximum, hunc prosequi, ex altero vero parem sue coniugem suam audiat Aue bana, hanc itidem amplecti gaudeat, vel si utroque etiam Visus organo hostem prospectet, atque huc, vel
illuc sugere, anxia satagat, an non inquam contingere facile poterit, ut unum idemque animal motibus contrari js, eodem temporis momento, agitetur, varias in partes locorum distrahatur, sibique ipsi vim & molestiam inferat ma- vide eriptimam & taediosissimam λ Ne dicam nunc hanc nonneminem necessitatem ἡ. . di
extorquere velle, cum duo sint formata,& non monstrosa Capita, duo his li1- mrς ν -
820쪽
besse corda simul oportere. Veruntamen haec per transennam potius attinge. re, quam ad medullam anatomicam, & philosophicam,quod hic tetatare com. modo possum, penetrare libeat. Quapropter ego Quoque Hes chio, Aetio, dc Matthiolo assensum facile prat. . Chi' buerim, fabulam hanc esse de biripite Amphisbaena aeque censentibas, atque illatina T . , 4ς Septici te Ηγia a poetis excogitata. Posse tamen Amphisbanam nihi. xxpa ς x la 2 nM unico capite progredi, de retrogredi, non habet quicquam a natura liuin constitutione animalium alienum. Solem nosipuerect iambulantes Moe hismi hoc praestare ,&infantes nostri humi reptantes hoc ipsum factitant. Brutiitai Let multis hoc frequentili imum est. vermes quidam centi pedes, & unicipites, ut ita dicam, Amplas, modo gradiuntur: Camaris in Caueris hoc usitatIssi. mum est, ut illos Omarorum gradu ambulare per adagium dicamus, hoc est
rasenim retrogredi, non progredi,quibus negotia non ex animi sententia fluunt. Mira-
tus saepe sum tam dextrὰ equos Dinanos nostros institutos esse, qui currus illo heriles seu bigas,quarum maior in URBE, quam alia in ciuitate est copia iit carrorete hic vocantur θ eadem facilitate, retrorsum agunt, qua prorsum virali j alio locorum propellerent. Eoque magis Amphisbaena hoc prςstare potis est,
quod ex mermium banc ego genero potius, quam Serpentum existimem . Cum autem virorum q. motus non parum inter se variet, de hoc paucula quaedam motus -- in curiosorum gratiam dissertare placebit.
Quae Ari toteles duobus libris, uno de communi animalium gressu, altero, rieommuni eorundem motione inscriptis, docte quidem sed laconice, & obscuriuscu- Aquame- ω disputat, haec opusculis aliquot suis, dilatauit maras, & explicauil neruose strii Elem . sane, & anatomico, μιeroumus ab quapendente iam supra a me quoque lauda. --rsE tus, Pata-Ἀμ- Scholam nobilis, vel haec propter ipsi am etiam celubris. Et li. peorum, bello quidem de Raptatur Tametsi omnia talia animantia super terram, &terrae innixa eamque contingentia repant, tamen rephione in multipliciter Quam .a- contingere posto assirmat. Cum alia undis, seu undatim, siue undandopro-α ἡ cedant . Alia partim se contrahendo, partim extendendo. Et quae undose re-
punt, bifariam hoc denuo faciant, vel quod undae per dorsum eorum fiant,appareantq. & superne incurventur, veluti Emea repunt & Hirudines, in alijs vndae oblique per terram fiant, quae communiter spirae appellantur, ut In Serpentibus, quae per spiras mouentur,oc ut poeta ait.
uamens intortos, sim ι vestigia Serpens. Quae vero repunt se contrahendo partim, & partim extendendo, sint vermes tertie, sue lumbrici. Quibus quarta demum species accedat eorum quae ar- euaxim procedunt, quali motu illa incedat Eruca,quae Geometra appellatur. iii is, Nunc quid de nolim ambrabana statuendum si*,diligenter est pervidendu ... μή, I Si Me u= cxςdimus, ab utroque animali semphisbaena & Sotale demorsis, in
bisa. tingit morsus obscuros esse, ac vix apparere, veluti muscarum punctitrae sunt. Hinc ego cum Matibiolo non ineptam coniectiiram duco, Amphisbaenam ess est. euiu, mermibus serrae non multo maiorem. Nicander nobis fauet, qui eam lumbrico,
aut tutemno terra non crassiorem his verbis scriptum reliquit.