Petrini Belli, Albensis ... De re militari & bello tractatus, diuisus in partes 11. In quo, praeterea, quae de Re militari tractantur, obiter multa, quae ad ciuilem administrationem attinent, attinguntur; ..

11쪽

decet accipere, quale Copossum donium osse

re,tua confiseia, s cinctis nota hilaritate π b nignitate si cipe. s me T. Id. addictum, ac δε- uotum siub umb= a tua parere sinectam meam, quod.superesi missi requie cere ; exiguum hoc muneris ex humanita te, re clementia tua

erentis animosust pe magis, quam ex re ipsa. Vale fles et nica ChriBiani ortis , s Regum

12쪽

FET ERICI AEL SINARII

Comitis Cameram.

ILiadem Bessus periustrans Palladis ictu uri': Prostratum Martem vidit, & ingemuit, iAtque ait, has artes peperi, Mars accipe,doctus Palladis &posthac iursia ne timeas

Nilibertus a Pingon Baro Culsi, Duriari serendarius in Petrini Belgi

libellum . Non nisi Pelidae miles, vel Vlyssis Homero

Cognitus; Aeneam nil Maro praeter habet, Nec nisi cognatas acies Lucane canebas

Alterius solam dat tuba Thebaidem: QSotquot apud Graios, & apud scripsere Latinos, Vnum nescio quid docent. Sistite, manca etiam quondam panxistis, in artem Bella domi redigit Bellus habenda soris

Francisii Ferra j in Petrini Belgi

librum . Inter Iesseae quae maxima munera gentem Rex caelitum concesserat,

Bis septem Eoo ardebant sulgore lapilli

13쪽

summo sacerdotis humero: l

Sanctissimo de numine. - . .' ait o LX EAt nunc gradies seu tristia munera cur S, i a AOppreuiis hoste ab impio, i si a IFIaec constanti animo Belli praecepta tenemem Felix sequetur exitus si ilI, 3 χSeu potius posito aeternam certamine P l iii a

Exercera, aequissima . . i

Foedera quae sint, quae uictis ueni h- , R ARMRegnum optime constituerit Aeterni expressi secudde pagi s i i ii Ambigeres cunssis,prudeptior anne aenator, Orator an disertior . - . , In eundem.

Cisi Arum leges, Romana m suscitat amni Bellus in antri iti restituit 'decus.

Artibus his stactivirunt, iussisti Niphatis 'Et regum Latio. colla subactuugo, i. l.

Innumeri tibi deberiur Petrine seiumphi, Aspera qdi dentis humine bella regis.

Siue mari sinciisAraefra Dux, tibi habenda , Gratia ouod vinest iniseris omne tui est. -

Incensa est. Bellum nam sibi quisque cupit .

14쪽

Iure sito Pallas hunc uindicat alma, factatum Diua sibi a teneris, hunc propriumq; uocat. Exacuit Martem Belli sonus, intonat ille . Atque iterum Bestum stib sua tufa trahit. n 1 APraereptum uatem indignatur Phoebus Apollo, rq γNam Phoebum terris iura dedisse serunt. I HAt quia, Maiestas soliorum, & sceptra superba , . Qua, pace, & bello lege tuenda, canit, i iisdConsilijs adhibet socium Rex aetheriS altus, . AAdscribit primis ordinibusq; Deum. 'bo i

Bernardis Bethelti Sereni 'Sabaudia apud Oratorem suum ad Venetanta Rempubli

cam ast retis.

Perbellξ ac bene B g L L a doces qua bella gerantur, Sive domi suerint , siue gerenda seris; l IArdua facta uirum mutti cecinere Poetae, Unde sibi aeternum commerue e decus: Scripta quidem ueterum uix sunt imitanda beatis iIngeniis: tua plus t udis, Martis habent: Martia sqetyro cupiat, bellica doctus, Haec legat, N quo sint castra regenda modo. Eroo tibi a cunctis debetur gloria malor, Inclyta militiae qui do cumenta doces: Quam quibus ornatis studium fuit edere uerbis Facta uirum, fictis prorsas imaginibus. no2 A

15쪽

ET SEREN 'Is. EM AN VE LI s

philiberti Sabaudiae Ducis . . Consiliarij, DE RE MILITARI ET DE BELLO Tractatus diuisu in partes νndecim.

t Trimus in urbe frater fratrem occidit . . ., Praelium in caelo Elam. a Bella vigebunt usque infit c cculorum

De belli origine & antiquitate. Titulti

Ea LV M antiquum esse hominibus , negotium, & cum ipso pene humano i

genere exortum , satis in comperiodest. 1Cuin enim duo es ni tantum ex . communi illo omnium parente geni- iti fratres, alterum in alterum insu irexisse narrant sacrae literae Gen. iiij. Ita ut vere dici cum poeta quodam possit, Fraterno rin maduerat sanguineglebs. 1. od alibi de Romae conditoribu, scribitur.ilmo N ante orbem ipsum a summo illo opifice perfectu. factum cssupra: luuia in coelo scribitur Apoc. xij. usque adeo terr V , A ac

16쪽

Pet.Belli de re Militari.

ae esto dissicilem & inconcessam pacem esse, quam non antecedat bellum, placuit Deo. Nihil est igitur θ admiremur omnibus Ω-culis ab ipso orbis initio,populos, Reges, ac caeteros Principes bella usque m lianc nostram aetatem produxisse, quod sacrae Bibliae,3 Grscorumque, ac Latinorum annalia testantur. t Neque ede hoc malum desiturum, donec orbis ipse deficiat monemur sacro et quio, prout habetur Matth. a 4.&Luc. I 3.De bello igitur& rei La militari quaedam scripturus,ipsam prius nominis vim &proprietatem perscrutabor.

α Duellum. 3 Perduelles.

milites cur dicti militia. Exercitus νnde appellatus.

Bellum unde dictum Titulus II.

'IE L L v M a Bellitis dictum credidit Festus Pomp. ' quasi ipsum belluis magis quam hominibus conueniat: unde& Cicero, Cum sint, inquit, duo genera decertandi, unum per disceptationem, alterum per vim; cumque illud sit proprium hominis, hoc belluarum, confugiendum est ad posterius, si utia superiore non licet. t Duellumque prius vocitatum idem Festusa dixit, 'non quasi duorum, sed duarum partium: unde &hostes perduelles, ceu pertinatius duellantes, ac repugnantes: Hinc alibi Cicero, Qui proprio nomine, inquit, perduellis erat, hostis vocabatur, lenitate verbi tristitiam rei mitigante, cum prius hostis diceretiir,qui nobis peregrinus dicitur. Sed neque inepte derivabitur a bello quod est pulchrum cum sit formosa, & terribilis castrorum acies ordinatamve etiam ita per antiphrasim dictum m lis , quasi minime bellum aut pulchrum, prout & Militiam a mollitie dictam idem Festus autumat quamuis aliud visuin sit Iuriscon sulto in Id. in s.ff. de mil.test. t Miles vero a malo est dictus , quod a suis arcet, vel a millenario, ut est in id. in s.ff.de testa. mili. ubi & t exercitum ab exercitio nuncupatum dicitur: unde & infert

Vegetius nunquam debere eum obliuisci viae sit dictus. Nihil

vero

17쪽

vero aliud est exercitus, secundum eundem Vegetium, quam peditum atque equitum ia gerendum bellum multitudo collecti, cui applaudet terula l.i .f.exercitum.ffde his qui not.infrus V N M A V M. calamitates hominum 4 bella exorta. v

Bella unde exorta. Titulus III.

R r c I M a M msam bellorum inter homines ab iniuria processisse credendum est, siue inserenda, siue propul sanda: Nam ut Paul.de Cast. exorditur in coiisi.cccxcix.cti ius initium est, Priusquam iura fierent,lib.j.Illo rudi seculo,ante iura condita,nullo iudiciali ordine suum quis consequebatur , sed aut Regia manu, si Rems erat iacultas, vel auctoritate propria &bello suscepto: ν tam diuino,quam naturali, ac gentium iure concedebatur:quod ibi latius Pau.prosequitur,scd& omnes hominum calamitates a bello ortas dixit Bal. in l0.in j.oppo. C. de scr.sugit.

Titulus IIII.

R i pti a x esse bellum dixit Bal. in I.ij.nu.7I.C.deserui.inuasionis scilicet,desensionis,& recuperationis, quod ad instar interdictorum possetariorum desumpsisse credi potest,quae sunt adipi scendar,retinendae,& recuperandae possessionis, quando &pro his ab initio csptum est disceptari. At gl. in c.o quod autem.xxiij.o.ij.quinquen is dixit i bella inissa neri ex persona, ut in sacerdote: ex re, pro qua non deceat: ocima, quia voluntaria,non necessaria: ex animo & intentione, vivo lictae &, ultionis gratiaeex auctoritate si ea desit:&ista quinque piaequia Δ a cirrBellum triplex. Bestia quinque modis iniusta.

Biarum internum o exterium o Arma interiae.

Belli species.

18쪽

Pet.Belli de re Militari.

tur idem Bald. in consit .ccccxxxix.ad bellum iustum, lib.v. Host. vero in tantia. le treu.& pa.& in c.j. de homici. in n. Dpicin enurat belli species: simpliciu autem multo Panor.inc.sicut, col. iij. 3 de iureiur. t duas facit species: proprium, & improprium t sunt& externa, atque interna Iulia Illa quidem de quibus sum tractaturus. Altera adtem de quibus scriptum est Iob. 7. militia est vita hominis super terram in epistola lac.cap. . t bella sunt in nobis ex concupiscentijs nostris: huiusmodi milites hortatur Pau. Ephe. s.codemque ultimo, ut induas; armaturam fidem Dei,sii mant loricam iustitiae, scutum fidei , galeam salutis, & gladium spiritus. Illam vero loricam fidei, & charitatis, & Oeam, spem utis dixit in epistola ad Thesalon, c. v. licet & hoc bellum e ternum etiam dici possit: cum idem Apostolus Ephe. s. moneat non esse nobis colluctationem aduersus carnem, & sanguinem,sed aduersus Principes,& potestates tenebrarum harum: sed isto praetermisso, cum non sit nostri propositi, prius prosequar quis possit bellum indicere.

E S U M N A V M. At Princeps quilibet potest bellum indicere qui alium non recognoscit., Venetia communis patria. .

a Populus qui non recognoscit superiorem , potest bellum indicere. 'Seruitutes, O postliminia ivire gentium inducta sunt, non iure Ro

mano.

s siveriorem habet, debet Domino suo referre , non sua auctoritate bellum,isdicere. s Princeps non potest bellum indicere ei qui Aperiorem recognoscit, ni inius supremo Domino denuntiet causas. Bellum potest indici pro vendicanda iniuria, Cr rici sienda. 8 Praelatis an liceat bellum indicere. 9 Potest Princeps, etiam inferior , bellum facere contra vasallum suum

rebellem.

Hostis aliud est quὰm rcessis. Capti inter Christi tuos non uni ferui.

19쪽

Pars prima.' 3 Quis possit bellum indicere. Titulus V. vi

V v v supra dictum sit in indicendo bello auctoritatem requiri, operaepretium est videre quis possit bellum indicere, t& proculdubio Princeps, ita

col. iij.qui exemplum ponunt in Papa & Imperat

re,Regibusque Hispaniarum&Galliae . Estque ibit

additio hanc eandem tribuens la atem Duci Medistiani, cum lin statu suo vice sit supremi Principis, & habeat potestatis plenitudinem , sicut Imperator. Quod multo prius dixit Oldra. consi. lxx.ubi late materiam istam pertractat, & distinguit inter ius p li , & ius fori,& in hoc ultimo adhuc subdistinguit an qui indicit,&cui indicitur, alium in superiorem recognoscat, an non :&si quidem recognoscat, eius licentiam dicit requiri, alias iure moriatur, cum desit qui iustitiam ministret. Iure autem poli, constaderandam inquit voluntatem, & causam: quod eo pertinet ne tantam rem Princeps temere moliatur. Hac eadem potestate viros Venetos dixit Bar.in I.hos es,isdecap.& Bal .in rub.ffide re.diui. Hancque urbem nouam Romam dixit Fulg. in confixij.col. ij. i Et communem patriam vocat eam Comen. in consi. lxxijcin fine, &iterum in conss.cxl.ubi addit non regi eam Imperialibus legibus, sed naturali iustitia, & iure a se condito. tamque & nos non immerito culmen, & decus Italiae dicemus, cum sola, vel exoriens, contra Barbaricas gentes, & r' inas, ac vastationes, tutissimum

in aebuerit Italis refugium, solaque hodie Italam libertatem, & dignitatem conseruet es tueatur. 1 Ego vero sinapi ictus puto p pulum quemlibet, ac gentem, quae suis vitiat legibus, atque arbitrio, aut etiam Regem, aut alium Principem mi omnino iuris, posse cum libeat,& causa siibsit, bellum indicere: quod tenuit Cald. in cons.j.de treu.& pa.circa prin.& est de mente Card. C iet. in fila si .in ver.bellum,in prin.versi. Principis autem nomine: sic tota prima Liuij decade legimus, Sabinos, Faliscos, V ientes, Equos, Volscos, Samnites, Latinos, Ethruscos, Tarentinos, Lucanos, Brutios, Gallos, Ligures ciuia Romanis dimicasse. ipsosque Ron os cum CartVinensibus, Acheis, Etoli cum Macedonum Regibus, cum Antioco, cum Mitridate certasse. Maldigitur reprehendit Bariolum Ang. in disputatione sua, quae incipit, renouata guerra, dicitque quod si Ciuitates quae sileri

20쪽

Pet.Belli de re Militas.

rem non recognoscunt inter se belligerent non erit Iocus inter eas c tiuitatis iuri, neque postliminij, propterea quod dest belli indicendi auctoritas: Et qui vult contrarium dicere, alleget legem quae hoc probet: cuius contrarium voluit Bar.eius praeceptor: sed contra Angel. tenet Are. in l.qui a latronibus. ff. detesta. in ii. col.versic.supersecundo. Posset tamen seruari dictiun Ang. ex ijs quae dicam infra titulo isto. In alio tamen errat Are. ibi,dum praesupponit ius postliminij selum esse inductum inter Po. Ro. &cius 6 hostes, ut ibi versi. praeterea dato. 'Certum est enim v, ipso gentium iure inductae sunt seruitutes, & postliminia, ut in l.ex hoc ii re,ffide iust.& iur.inc. ivsgentium,prima distin.Neque quisquain

arbitrabitur Atheniensem, vel Spartanum captum a Persis, si ad suos reuersus sit,non statim pristinum statum recuperasse, itidem, que Persam a Grecis captum & ad suos reuersum: cum tamen eo tempore neque Iura Romanorum, neoue sorte ipsa Roma essent condita: seruari tamen posset Aret . ut dicamus, prout dicitur de contractibus,quod licet sint iuri entium, sunt tamen etiam iuris ciuilis Romanorum, propter solennitates, & approbationem e

rum:&sicut dicitur de possession quq simpliciter sumpta est de iure gentium, sed dispositione est de iure ciuili: ut per Bar.& alios in I.j. in prin.s fide acquir.possquod posset alijssimilibus confirmari. s t Sciendum est etiam, si superiorem habeat is qui bellum denu tiat , liber vero cui denuntiatur, q: od adhuc supremi Domini est

assensus requirendus, quod, praeter Old. volunt Inn.8c Pan. in i cis supra citatis. Neque huius est obscura aut incerta ratio, ne scilicet contemnatur Linminus, cum sua praesertim valde possit interesse, cum serpant saepe bella in finitimos, & cum teneatur D minus situm tueri vasallum ab opprimentibus, vimque atque ini riam ab eo arcere, ut dixit Iser. in c.j.I.item qui dominum, in tit. quae fuit prima causa bene. it.Debeatque pro eo pugnare,etiam

quod etiam habetur in c.j. ver. contra omnes, ubi AHic. .38.intil. hic finitur lex. ubi sortius ausus est idem Assiic.dicere,*sid minus hoc facere omittat, amittit omne ius suum: Nimirum igitur si non licet vasallo tantam rem moliri irrequisito domino.Bal. vero in cons.cccclxxxiij.cuius initium est,mag. D. Nannus,nu. 3.li. j. dicit*propter tres causas non licet mouere arma inscio, aut

inuito Domino,quia armorum usus est per li.interdictus, quia besta sunt contra ius naturale, nisi adsit defensionis necessitas,& quia destruuntur territoria, quae simi Dominorum, pro eorum directo

dominio