장음표시 사용
161쪽
a PARS L EX LIBRO II. DEC RETA MULI.
o AHhidiatonum nronensem. EX parte ..... Nos vero volentes, ut finis litibus imponatur . diseretioni vestrae mandamus , quatenus. s vobis constiterit, dictum nobilem terram. & mansonem habere in Ait degavens dioeces . in qua interdum consuevit commorari; Sipsam dioecesim a Turonens ultra duas non distare dietas ,& in eadem litigiosam rem esse . non ossantibus exceptionibus aliis . quae in petitorio potius, quam in possessorio, quod Regina contra eumdem nobilem amtentabat , locum habere videntur in ipsa negotio iuxta priorum continentiam literarum.
In hac Decretali statuit Honorius . literas Aposto res Acta est ad unam dumtaxat a Bonisae. VIII. ut osten. liear, quibus eatici iudieatidae comittuntur , commit- di tib I. ιιι. .. R erinia ad eap. a-III. Noaaiali pose etiam ultra unam dietam. verum aera sancito
Iane De e retalem non trases eum nihil aliud Apostoliea , eiusque Legatis eukunque eeesesias eo. speetale eontineat , quam delegationem in perlisnam , etiam in dignitate non constituto . ideo huie sanctioni Religiosi ex Canonicis regularibus pro cognitione eu- ex mero tamen facto Gregorii ortae , derogationem Iusdam eausae inter Episcopum Bononia nune Arehim subucio,quae eidem aeeessit ex Constitutione in civ. piseoptim ) Jh magistratum , eommimitatemque eius edita in Comitio generali Lueaunensa , eelebrato amdem civitatis . Quia vero e et huiusnoli delegatione no I s. Ferienti decreta , quae habetur inter acta disertur , cognitionem causarum delegari pose a sede eiusdem Concilii e pM. ιis. δε Reseripi. ita statuens
Ρα senti decreto duximus statuendum , ne a sede Apostolica . vel Legatis ipsua . eausae aliquibus committantur, nisi personis. quae vel dignitate sint praeditae, vel in Ecclesis cathedralibus, seu aliis collegiatis honorabilibus constitutae .
Hae Iterum sanctio reformata ea a Deeretali M. eaeeludente Canonicos eollegiatarum nati eathedralium,n tae. vlli relata in eop. XI. nostitum de rascript ia m. ibi .
Statutum idest Extravagans ipsius Bonisaeli, qua incipiebat S sitimus quod circa iudices a Sede Apostol. deputando nuper edidimus. cum quaedam contenta in eo . quae pro com muni utilitate credebantur inducta . scut experientia docuit , tendere digno antur ad noxam ; sanctione praesenti. quam irrefragabiliter observari mandamus , suadente utilitate, in melius duximus resermandum. Sancimus igitur, ut nullis . nisi dignitate praeditis, aut persena tum obtinentibus, seu Ecclesiarum cathedralium Canonicis, causae auctoritate literarum Sed is Apost. . vel Legatorum eiusdem de caetero committantur . nec audiamur alibi, quam in civi-iatibus . vel locis insignibus, ubi possit commode copia peritorum haberi.
laee Bontaeis deeret alia innovata ess a Tridenti provine alibus, aut dioeee sanis, addita etiam nullitate Iris a V. ca X. de resarmat. eum ampliatione tamen, deputatiotii, , aliter facta . Textum leges partall. cuinii tuente , scilicui, ut non indiscriminatim cuἱeunque de eod. eap. cum aciessoni a ex Conuit. scuodi praeditu qualitatibus a Bonifacio praeseriptis dictae eati, si xlvsae cotamiti tui, ted de senatia dumtaxat in symodis AP
162쪽
AD HUNC TITULUM DE I ORO COMPETENTI .
PRo regula. & praeti iudicum,tam ecesesias eorum,
quam laicorum reseruntur hic nannulli caulae mixti fori , quae se licit . eum quis eorum in sudicio praevenerit. ab utrisque traeiari possunt, dummodo hae non snt Clericorum , cum tune semper privative cognosci debeant a iudice e lesia seri cap. x Gm nod ab ho- mane de i4die. O cap. XII. si diis σenti de δενσ eo repet. Ex his autem aliae sunt ei viles , aliae criminales . Civiles die untur . quae quidem , vel originaliter sint seculares , propter certam tamen spiritualem qua. sitatem habeat respectum ad forum eeesusa itieum: uel e contra , quae origἰnaliter sunt ecclesiastiea , sed propter adiunctam iis temporalem qualitatem , etiam situm ieeulare respieiunt , sunt itaque . I. Contract is inter laicos initi, iuramento fr-mati , s agatur de euestitione eorumdem ; nam si aga turde va lore iuramenti dum tarat, illius cognitio privative spectat ad iudicem eccles atticum , cap. XIII. Novit e j Hie. e .HI. e. Iricus, e sor. eamp.
II. Postulatio restitutionis in integrum facta ab Fe-clesia contra laicum eap. XI. Ad nosνam, δε reb. ge
III. Caulae viduarum , pupillorum, aliariamque miserabilium personarum ut sunt peregrini, pauperes , captivi , oppressi, di similes ) non quod detur locus praeventioni, sed quod hae eonvenire possint suos adversarios, in quo maluerint soro , in his tribus tamen sequentibus casibus . l. Quando iudex taleus negligens est in ii, administranda itiitit a , iuxta elarum textum , cap. XI. Ex te ινe, de sor. eomp. ll. QiArido violenter oppresae, seu rebus suis spoliatae fuerint a falco a itaui interdicto unde Oi. seu remedio cua. Reinlexeanda , agere valeant , cap. XV. Ex parte dicta tit. de Dr.eom.
pht. R id locum habet in pore Iorio , etiam s dictae personae sint di .ites t secus in petitorio ex luribus eum, latis a Rei senti. hoe eod. tit. h. ML num i 3 3. O i 36. Ill. Quando vidua, pupillus , aut alia miserabilis pe sona eii simul paver . seu iis denegata fuerit Iustitiata, a iud e laico . nulla etiam interveniente expol;atione Rei r nil. t . cit. Vanespen. pari.III.til.ILeap xxVII. aserit, quod hodie in Gallia causae miserabilium per seriarum privitive spectant ad iudices regio etiam
ad Uersus Clarios.lV. Erecutio legatorum piorum ex testa mentolai eorum Conc. Trid. Ieg. II. eap.VIII. de reformal. Engel. hae rit. 4. II. nain.6s. itaut, si haeres , vel exe-etitor monitus, differat eaeetequi per a Mnum integrum, privetur munere executo is, S deseratur Episcopo . Quoad legata vero propham , si praevenerit in eausa , eidem deteratur iudieium dumtaxat . ri satirus de is paenis verb. TectamenIam eo. I. nam. P T D. uictimulati.
v. Cavia decimarem , R iuris patronatus , s tamen in his agitur eontra uictim supe e nuda po sessione. A lassuetitia iuris ecelesia ulei, & qilaetatur quis sit in eadem mssessione , ab irahendo a petitori , εἰ quaestimne proprietatis . si tamen actio in lituatur contra Cloticum . hie semper eonoeniendus eli curam i adἰce Gelasastico, etiam in poseabrio, Engel. De.eii. nam. vi. Causi restitutionis dotis , Incidenter tamen amota. seu aeeetes e . puta ratione divortii institue di, cap. III. Depradotia titi de d Misa. inser min
Causae et Iminale, itidem mixti fori , quae nempe
versantur eirex crimina ab utroque iure, tam canonico,
quam ei vili prohibita. & punienda . eum ad E Hesam
spectri de quovis peceato cujuscumque christiani coeg seere . illudque punire , es XIII. NO D. deitilla. O toto fere lib. M. De νὸιatia. , ubi de variis erimbnibus ab Eeclesia puniendis tractatur . Quim disciplinam usque a primis Fec lassa: seeulis vigui se demonstrat Bene dctus xl V. de s ηοd. Diae. Hit. an. ss. tib IV. eap. I. Ubi etiam ostendit, poenas ab ecelesiasti- eo iudice irrogatas eontra delinquentes non sui se tam tum spirituales . sed quamdoque etiam temporales. lntee ha, eausis criminales praecipuae sunt .
1. Incetas freqtiens Cisries minoridae in hib tu seculari, qui utpote privatus priv legi a f,ri , quamvis suetia Cone. Trid. se'. XXIII. cap. VI. de reformat. puniri possit a iudice laico , tamen puniri etiam potet ab Episcopo. si praevenerit , ut declaravit S.Cong. tellene1auro M P ait Meia. Apostasia cap. IV. tium. 8. Quid vero ulteritis requiratue ad ineurrendat
omissionem priυiluiliorum eleriolium notabitur infra
II. Iniuria illata a lateo personet ece esa uicae per violentiam i ita tam n , quod si iudex laicus praeven rit, possit etiam eontra ipsum precedere Episcopus ad
sententiam exeommunicationis declaratoriam d. nesm tb. IMaris . eap. II. 4 Amplia H.
Ill. Violatio dierum rei torum quoad praeceptum negativum , non uacandi scilicet operibua servilibus, at isque probibilia . ex Const. S. Pii V. cu priis vim , . Aprilis i sclis. h. VI l. lv. Ludus aleae , seu sortunae damnatus , de qui
huseumque inti Mictus a iure tam civili , quam ean nsen . Et si actio in litu1tur a v icto ad repetendam pecuniam solutam . quam condictione repetere potea, ex L. Aleartim c. de ratis. D t. μου. o alear. Eoi scopus e li iudex competens , etiam inter lateos, lauda
V. Matrimonium contractum cum ceunda , eo stante primo, quando consset , non sapere manifeste haeresim ἰ dine enim causa privative spectaret ad S.Inquistionem, DD allegali a d. rias aura teri. Matrima
II. Merilegium . ides irreverentia eommissi contra res publice Deo dicatas , viae licet auctoritate secclesiastiea , puta , si res sceleset rapiantur , S inv
dantur , ut late Murtha citatus ad . raef. crib. Sucrum g um cap l. tibi etiam notat, quod uterque iudex eo currere ocissit retpectu da uersarum personarum, Sc unus
alium impedire non debeat r ae pratiae , si iudex laicus praeveniat, iudex ecclesiasticus procedere potest ad se tent am eensuria declaratoriam e citra laicum, huius delicti reum .
usui. Causa usurarum , si quaestio sit tantum defectia,
163쪽
sacto idest , xnhie . .el alter si usurarius e s eninita, quaestio se iuris . an aliquis contractus in genere . aut in theele sit tithrarius , illius cognitio privative spectat ad ita rem ecclesii leum. ix. Coneubinatus . coaeilium nideatisum se s
IV. eap. VIII. de reform. mirim. X. Causa recuperandae uxoris a marito promota
quae quidem est mixti Ari, lieet altae ea usae matrimoniales spectent privative ad itidieem ecclesiallieum , ut notat cunsas ad ea XI. es desponsus. X l, Adulterium, Thesaaν. de Parnis ιενι. Adult
xl l . Stuprum in personam virginis consentientis,
id di m es eteνι. st prum , es.I. Si autem stuprum. aut quodcumque aliud eam ale commercium. h.ibitumst ab ebraeo eum duabus sor,
ribui ehi istianis, illiua cognitio priVati .e spectat adi
XIII. Delictum salstatis testis . pariter ess mixti fori. si praeventum fuerit in sudieri, nis adst e traria consuetudo ex decreta Cong. munit. .a Lita .ra. Du. t 693. ni in lib. I. deeret. pag. 166.
xiv. Falliseatio literarum Apostolicarum. a lateo facta. DD. relati a Ludovico de Amena ram. III. de Delin ., a. tit n. q. I. num. I 3. XV. Blasphemia simplex , nempe eontumeliosa in Deum locutio et seulti simplex. ae materialis e nistumelia facto illata saeris imaginibus, A meam De.cit. eis. V h II. u.q. o o. XVI. Usurpatio verborum s. seripturae ad olle dendum dumtaxat acumen ingenii in re lubriea , aut eurrili , aut proximo contumeliolar idem Mineη. loe.
riorem ecclesiasticum , puta contra Papam ti si comtra ipsius personam tantum , non contra dignitatem .
xv til. Annumerari possent inter causas criminales mixti sori quaecumque alia peceata dis ex consuetudine iudex ecclesiallieis ea a itidice laico punienda relique rit,de qui hus videri potest Martha de juri . par.II. Hoeunum, hic animadortendum restat, quod idemGlitium punitum a iudiee ecclesiastico. Iuxta magis recomam opinionem , puniri iterum potest a iudice laim in delictis tamen atrocioribus, ubi in sume esaitico excommunieatio dumtaxat infligitur quae potius mediiscinalis est . quam visci cativa 3 vel alia sinitis poma ni. mis leuis ad vindictam his se eleribus debitam. ut statutum legitur in iuribus allegatis ah heret.& Reissenu. loci, supra citatis. Hie lectorem monitum velim, quod quamvis Plusi V. Conti Lie/t .ad is , et 1. Maii a s61. statuer i in Gulis mixtis inter itidaeem e lesia ilicum. N laicumis dandum quidem esse foetim praevertioni, sed ita , ut i de x ecclesasileus in casu praeventionis procedere non possit contra laicum , debeatque illum remittere ad luis dieem lateum , di , tamen Conlii tui. S. Plus v. con-
AID. Retramis viri. Latindos Se embris i s . ΡR aestat, Romanum Pontificem. . . . Accepimus nuper . gravem agitari litem inter curiam episcopalem . de curiam laicalem Civitatis Τuderii super iure cognoscendi causam furti . ut aiunt, qualificati , cujus reui, cum ab homine lateo ad tribunal Epistopi accusatus fuiset laicus alter, quem curia episcopalis, recepta accusatoris querela . carceribus mancipari jusserat , conquestus de hoc fuit Rector Civitatis causatus . iudicium de furto, quod a laico in laicum de re prophana patratum fuerat . ad suam iuri stactionem pertinere . Repugnabat autem curia episcopalis . quod legitima consuetudine praeseripsisse se diceret cumulativam iurisdictionem cognoscendi etiam causas criminales laicorum . De qua re disputatum diu fuit in Congregat ione, praeposta negociis Sacrosanctae Immunitatis , quae principio iij mi proserri acta curiae epicopalis ad hujus consuetudinis probationem e mox data de senseribus Fisci siribendi copia . licet in tertia propositione existimaverit, hujus criminis causim ad euriam episcopalem pertinere , in quarta tamen anceps iudicium fuit, scissis inaequas partes suffragiis. quod cum Nobis cause celeriter expediendae decisionem , reo inici im in carceribus permanente .&ma cestente , longius protrahere videretur , illam idcirco a praedicta Congregatione ad Nos a vincavimus. praecipientes curiae episcopali Tuderti, ut reum traderet curiae Rectoris Ci itatis, nulla interposita mora iudicandum. Nunc vero , cum ex hujus judicii contentione. &ex aliis , qudi Nobis delatae sunt , Magi stratuum secularium querelis intellexerimus, facile nimium iu ditione nostra. ex quadam hinminum conniventia perturbari, & commisceri caepisse fines utriusque iurisdictionis ecclesiasticae, S secularis, dehinc multa oriri impedimenta . ct obstacula in exercenda, de administra da, ea praesertim justitia ad publicam vindictam criminum pertinente, quam neque differri, ne
164쪽
epae remitti posse sine gravissimo Reipublicae detrimento arbitramur. Volentes idcirco his omni bus providere, prasintem hane Constitutionem, qua finis ah bus imponatur , promutilandam statuimus. Itaque, cum Saeris Candinibu a sancitum sit, in prophanis omnibus causis, actorem mqui sorum rei . qui. s Clericu sit . vel soro Gclesastim aliunde gau deat . in seroe esiastico, sin autem laicus, in foro laicali, exceptis tamen causa mixti seri , sin aliter privilegi tis. conveniri debeat. idque perpetuo servari opportere, nisi alias laudabilis locorum consuet do induxisset, ut causae etiam laicorum specie quadam cumulativae juris ictionis ad Erum Eoesesiae traduci possint: Nos quaque . quibus maxime cordi est , quidquid Sacris Canonibus cautum reperitur. studiose servare. ac tueri. consuetudinem eiusmodi. quae eeclesiasticae jurisdictio. ni favet. sive inductam. s. e inducendam non in civilibus modo, sed etiam in criminalibus
causis probamus. laudamus. eamque sartam . tectamque manere jubemus, nihil quidquam de ejus vi . & robore detrahentes. neque aliquid desiper innovantes. Sed quoniam experientia compertum est . praetextu quandoque consiletudinis , vel minus Iegitimae, vel non onnino constantis . neque a legitimis ductae principiis, sicile nimium m veri , nonnullas hujus nostra ditionis curias episcopales, ct ecclesiastieas, ut praeoccupata magistratuum secularium jurisdietione, ad se trahant cognitionem criminum, ei iam gravissi- moriam, quorum rem, licet laicos . neque Bro ecclesiastico ullatenus gaudentes , cum apud eas accusantur. carceribus f atim mancipant, eosque tradere renuunt curiis nostris secularibus juste puniendos: bonum idcirco duximus praesenti hae Constitutione, ut abusibus occurratur . declarare, quae, di qualis esse debeat legitima secundum Canones consuetudo. qua curiis episcopali hua . & eeclesiasticis ius ese possit de reorum laicorum causis eriminalibus cognoscem
Igitur non omnem ad id consuetudinem, sed illam tantum valere iubemus. quae & quadragenaria sit. & perpetuo constans, non unquam. vel contradicta. vel interrupta. Prieterea constitui eam volumus multiplicitate . ae frequentia actuum non levium . sed gravium, quos consteti gestos fuisse animo prascribendi iuri ictionem secularem . non ex gratia, vel conni ventia toleratos . neque tales, qui fieri sertasse potuerint eitra certam .umcisamque scientiam.& acquiescentiam , vel nostram. nostrorumque pro tempore succetarum, vel saltem supremo. rum magistratuum nostra hujus Urbis, quos praecipue ad publicam persequendam vindictam criminum praeponere consuel imus: nullam prorsu in re tam gravi haberi mandantes rationem de scientia, ae patientia Rectorum localium, aliorumque inseriorum magistratuum secularium. quibus quandoque , vel oscitantibus . vel metu quodam reverentiali conniventibus. ac toleran tibus nequaquam licere. ac licuisse statuimus, gratia. aequiescientia. ae patientia sua legitimam sacere consuetudinem . qua mandata eis jurisdictio , perturbato utriusque potestatis ordine, minuatur. si ea itaque consuetudo asseratur. qualem modo statuimus, illam volumus em diri, ac ser .ari; induciam uero aliter reprobamus, ct nullius esse roboris nostra hae Consti-
runt , se prae manibus nullum habere libellum. Ienarus Episcopus dixit: opportet vos se cundum e ec Iesiasticam auctoritatem recIamationem vestram libelli serie deelarare . eamque vestris manibus roboratam synodo porrigere. ut tune vobis canonice valeat responderi. Et tune ipsi fratres libellum constri heates, prouexerunt. In
165쪽
xsa PARSI. EX LIBRO II. DECRET A LIUM
. In hue ere talix eratim statuitur . esse de sub- verum in lud;eiis sumniariis haee I belli oblatiostietia iudicii , ut in quolibet iudicio adicie porrigat ii non est necessaria . ct ita tuitur in Clementina li. sapediei libellum in striptis , seu nomen actioais in acriptis tostiviι. de Crat. Feniri. ibi.
Statuimus, ut iudex . eui taliter causa m committimus ut scilicet procedatur smpliciter, di de plano , ac sine strepitu , & figura iudicii ) necessario libellum non exigat.
Nec itidem necetre est, exprimere nomen actioni, lae actionum sublatae sat ah Alexandro III. in Ddef. iiii Iuxta intellectum Abbatis , ut nece uario exprimendum ad Episcopum Exonientem , 5 Deeanum Londinetis, erat ea jure veteri ι euia hodie illae serupulosae fumu- Ecesesiae . relata in cap.UL Dι lecti, de jussit. ihi. .
Dilecti filii Phior . de Canoniel de Gui seburnen. contra Eboracensem Archiep. Apost Sel. Legatum gravem querimoniam transmiserunt di infra.) Provideatis attentius . ne ita subtiliter . sicut a multis fieri solet, cujusmodi actio intentetur, requiratis. sed simpliciter, de pu re factum ipsum, de rei veritatem secundum lormam Canonum, di banctorum Patrum inve stigare curetis . nistis VII. D. Dramento calamniae .
IN haerentes vestigiis praedecessor. nostrorum, dieentium, gratiores quaestiones per summum Pontificem terminari, & infra . Legibus itaque cautum esse comperimus. ut nullus Clericus jurare praesumate alibi vero scriptum reperitur, ut omnes principales persenae in primo litis exordio subeant calumniae iuramentum . Propter quod pleri sque venit in dubium. utrunta Clericus jusjurandum praessare debeat . aut alii hoc officium delegare: quia illud constitutionis edictum, ubi Clerici jurare prohibentur a Marco Augusto de Constantinopolitanis Clericis promulgatum fuisse videtur ; idcireo ad alios non creditur pertinere. Ut ergo dubietas ista auferatur , secundum etiam decisionem filii nostri, quondam Henrici imperatoris, cuius sunt verba haec de infra . Eius itaque interpretationem corroboramus . de D. Marci constitutionem ita
interpretari dehere decernimus . ut ad omnium Echlesiarum Clericos generaliter pertinere judicetur . Nam, cum imperator iustinianus decreverit , ut canones Patrum vim legum habere oporteat . de in nonnullis patrum Canonibus reperiatur, ut Clerici omnino iurare non audeant. dignum est,ut totus clericalis ordo a iuramento calumniae praestando sit immunis.Praeterea statuti
deIegare . verum cum hae moderatione, ut Episcopu . inconsulto Rom. Pont. vel quisque Ct ricus , inconsulto Pimlato suo. minime jurare audeat. Omnibus autem Episcopi de univc Q Clero haec ita custodiri debere mandamus , ut s quis in illam constitutionem commiserit, veniam sibi deinceps noverit denegari.
In hae Decretali Honorius Iubet ei rea itifamen. stantum. Monderando tamen Honoriua praefatum edi tum calumniae, quod asserit, in primo litis exordio prae. tuiti prohibuit, ne Episcopus , inconsulto Ponti si 1fari debere , obli rvari Constitutionem Henriei l . I, ee . S qtiisquis Cieii , , in oscita, Praelato suo, iu-peratoris,qua edi citiar Imperatoris Marciani non Nase rare auderet. ci , ut in textu de Clericis eonflantinopolitanis, quo Verum hule sanctioni, ad suramentum in prim iurare prohibebatitur , ad Omnes Clerieras pertinere de litis exordio praesti Mum quod attinet. derogatu ei claravit, di vetuit, Clericos quotcumque in quaeumia a Bonifacio vii l. declarante, hoe praestari mae in qua que cauta tam civili, quam criminali cummisi ad iu- libet litis parte . ut ex ipsius Deeeetali. Maia in cap.ι randuin ἔ sed voles t alii, idonei, perionis id lite diste- si di calati aia, hae eod. tin is m. ibi.
166쪽
Τl T. VII. DE JURAM CALUMNIA SECTUCχXXIII. ad CCXXXV. is 3
Si de calumnia, seu de veritate dicenda . in primo litis exordio non iuretur, ut debet. poterit postmodum in uua libet parte litis jurari ; cum huiusnodi juramenta praei ari in initio cie substantia ordinis iudieiarii non existat. Propter omissum quoque tacite in tota causa e lumniae auramentum , iudicialis processus, alias factus legitime . non est nullus , nee etiam
annullandus. Quoad delegationem alteri faciendum pro dicti riri, quam tranae imam leges talia ad caput III. M. Iuramenti praestatione, pariter derogatum ess ab Euge. ctione CCXxxv. nio II l. permittente . illud praestari poile etiam a prin- Derogatum est etiam a Lucio III. id sine ulla lia
ci palibus absque alterius delegatione Iuxta qualitatem mitatione euicumque Clerico permittente , tit ex Deo personarum , de caularem op rtunitatem , ut ex eius eretali , relata in eop. V. cateram Me eod. tit. ibi. Decretali , relata in eap.III. Iupertractaudis, hoc eo L
Caeterum, quia novis morbis nova convenit antidota praeparari; mandamus. quatenus in causa fideiusmonis, quae inter R. Clericum de S. Albano , S I.& F. Canonicos london. vem titur, ad xeritatem eliciendam , appellatione cessante , praestari faciatis ah utraque parte calumniae iuramentum , consuetudine, quae legi contraria est, non obstante .
Item, qanad Episcopos derogatum est a Greg. ix. ria consuetud ne , propter diseilitatem recurrerdi in stit ex ipsius Decretali, relata in eap VII. cum in caη , omnibus ea sibus ad ponti ieem respectu Episcopi . N ad quam traieriptam habes intra Sin. CCXXXVI i. ordinaritim respectu Cler eorum, hi notant Hossien- Gad facultatem obtinendam a summo Pontifice sis, de Panormitanus , hie auri. 1 6. er is.& hoc μω pro prastando iuramento ab Episcopo , & obtinendam cedit de quocumque iuramento . ab hoc rei pectu Clerieorum . derogatum est a contra
bux spiritualibus tantum agitur. Iuramentum calumniae nec dare , nec recipere consu
vit , eo quod tales causae non ex lcgum districtione , sed ex Canonum aequitate finem debitum statiuntur. Canones autem iuramentum calumniae in hujusmodi causis nulli prorsus indicunt . Unde , contentione de juramento calumniae praestando dimissa, ad ulteriora discretio vestra
procedat. prohibuerat hie Eugenius, praeuari iuramentum VIII. eontrarium statuente in eius Decretali , relata in ea lumniae in iis eausis, in quibus de deeimis ecclesae , east I. Si de calamia, hoc ea d. tu. i. n. ubi de rebus spiritualibus ageretur. Ois se Ietitur . Verum hac Decretal Is abrogata est a Bonifaelo
Quamuis in causis spiritualibus, in quibus debet de veritate dicenda iurari, Canones nouindicant alicui calumniae iuramentum: nos tamen . quia frequenter calumniari videmus in ipsis, utile reputamus , quod simul. sicut plerique observant, tam de veritate dicenda, quam de calumnia, ut via praecludatur calumniis jurari debeat in eisdem .
Capur III. Iu νaaia craunis , ex Decrerati ejusdem LMMA. IN pertractandis causis sacramentum de ea lumnia non passm praecipimus exhiberi ; sed musae , ct principalium personarum qualitate inspecta . quandoque ipias per principales Pe sonas, quandoque per oeconomos , qui causam omnino non nesciant, in animam jurantis illu)praecipimus praestari.
167쪽
In hae meretali, quam transeribere omitto. st tuit lihellus est elatus. & prior terminus, a iudice praefixit
Pontifex , reo non Belle eoncedendas esse novas vir, ad comparendum. vii sumiens. tionea ad sui defensionem reparandam , quando actoris
Carur III. Lixa a a , ex mererati unorii III. Eliseus Ferentino, in veteri Laris. rescripta.
In hae etiam meretali, quam trans bere omiti substantialiter . vel totabiliter fuisse reti alum, ver. gr. lci , statuit Honorius , nee noris dilationes eonee is si actor in eo scripserit, pensionem Ecclesiae non fui sedendas esse . etiamsi in libello reperiatur terminus ile solutam tribus annis , O Κινa , interogatus ve-cbscurus. vel aequivocus, si pos factam illius expli- eo, quid me Ii ultνa intellexerit, responderit, eam eationem appareat , eundem libellum non me hoe iam septem annis non fuisse solutam .
Statuitur in hau meretali, quam pariter transeruhere omitto . quia eum partes citantur ex laeta valde remotis. v. g. ex Gallia Romam , ac lausa , de qua agitur, si valde ardua . coneedendas esse longiores dilationes ad e quirenda documenta, & suseientem in fructionem eapiendam etiamsi partes, aliora n negocio tum causa , in loeo iudieii . puta Romae, se detineant. Ashuae titatim νεβνenda sunt massisaria aes Remanarum Pontiaeam, O . I. Innocent.Vlu.Const. Quoniam, a 3. valli a 8ς. in qua debitores oceasione bonorum ripalium in ripis Almae Urbis venditorum , prohibentur admitti ad quiaequennalem dilationem . vel bonorum eemonem . u. Clem.VII. Coris . cum ex multorum . Io. I a embris asas. in qua statuitur . ut obtinentes henem c um ossionis bonorum . aut dilationem quinquennalem ad solvendum , teneantur ea uiam expedire intratre menses, computandos a die obtentae dilationis inque ad sententiam exclusive , non obstante beneficio , cap. Odoridas, in eap. Pervensi.
III. Pauli lil. Constit. cum postquam, a G. Au si is r. in qua item prohibentur comedi dilationes ,
Fc moratoriae pro debitis contractis favore mereatorum
utriuque ripae Urbis, declararetque, huiusmodi debit Mus non suffragari eap. TemesIt, de Fidei μγ. O
assa. in qua eaedem dilationes eoncedi prohibentur dehilotibus pro eausa paris .eis a pistoribus, vulgo sor naris , traditi , quam eonfirmavit Sirtus V. Constitui. c Iestia Paro , I p. I sis. v. Pii l V. Conuit. tapaeates , a 7. Octaον. issi In qua prohibentur concedi debitoribus alternativae . Ndilationes , vel here fietum eap. Peruenit. σ eop. Odoardva . nisi prius deferant birettum viride coram iudieibus urbis, & eareerum Vistatoribus: in qua Constitutione confirmatur Constitutio Pauli N. idem satuentia , deelaraturque , dictas alternativas . n dialationes aliter concessas, iisdein debitoribus non suffragari , etiamsi elerici existant. Neutra autem Constit. servatur in praxi, saltem quoad Clericos .
Ul. Gregorii Mil. constiti cisis odii. , i. Tullit sos. in qua θ X lx. prohibetur pariter eoncedi dii
tiones moratorias, & quinquennales oti solvendas res mediet talea , & aromatarias aroniatariorum Urbis . VI l. Pii V. Cocliti t. Posonam . g. 6 3 o. in qua statuitur . dolo scis dec etores, tam lateos, quam e esiasti a , Episcopis excepi s , luxu , R imp dentia rem alienam dilapidantes. puniendos esse etiam
168쪽
Omes dies Dominicos a vespera in vesperam eum omni veneratione decernimus obser vari, & ah omni illicito opere abstinere, ut in eis mercatum minime fiat. neque placitum , neque aliquis ad mortem, vel ad poenamjudicetur, neque sacramenta nisi pro pace . vel aliqua nece*tate praestentur .
Praenotandum , quod nomine piae iii venit quaeli. ab iisdem Iurari debeat de veritate dieenda . het iis , iurgium, & eausa forensis, quae in Iudicio ai- In eo vero. quod spectat ad actus forenses , haec
tur,Arorius savi. II. lib. . e p. XXVII. q. a. ec nomine , meretalis ampliata , si simul Melarata est a Grego. saeramenti hie venit suramentum t ideoque die fesso fio Ix. ut videre est in estis Deere tali relata cap. κnee testes recipere , nee examinare licet, eum prius conquestis, hae eod. tit. ita.
Conquestus est nobis c de insea . Quamvis non proporari, sed expediri deceat quaesti
pes , debet tamen judicialis strepitus diebuη conquiescere seriatis, qui ob reverentiam Dei noscuntur esse statuti, scilicet Natalis Domini, Stephani. Joannis Evangelistae , Innocentium , S. Silvestri, Circumcisionis, Epiphanta , septem diebus Dominicae Passionis, Resurrectionis icum septem sequentibus, Ascensonis. Pentecostes . eum duobus, qui sequuntur Nativitatis DrBapt. 1estivitatum omnium Virginis gloriosae, duodecim Apostolorum , ct praecipue, Petri, te Pauli. B. Laurentii. Dedicationis B. Michaelis, solemnitatis Omnium Sanctorum , ac die εDominicis , coeterisque solemnitatibus, quas singuli Episcopi cum Clem. & populo in suis dice-cesibus duxerint solemniter venerandas . Quibus Alemnitas ieriis c nisi necessitas urgeat . vel pietas suadeat usque adeo eonvenit ab hujusmodi abstinere , ut consentientibus etiam partihus, nec processus habitus teneat, nee sententia , quam eontingit diebus huiusnodi promulgari. Licet diebus seriatis , qui gratia vindemiarum . vel messium ob necessitates hominum indulgentur , procedi valeat, si de partium processerit voluntate .
Quod autem mereatus prohibitionem respicit, tran- eo tempore . dis s. I suem a r s. si XXII. er Iahi. scripta mere talis Omnes , innovata est, di extensa ad sti. pmnes alios dies festos a Benedicto xiv. Constit. Ab
XXII. Debito procedentes ordine , mereatus a nundinis distinguimus. Textus iuris ea-ponici paulo ante allegatus in cap. I. da Feriis loquitur de mercatu . Idem qumue verbum in LCoostitutione sua usurpat S. Pius V. Communis praeterea sententia est , quidquid si de nundinis mercatum haheri non posse diebus festis. sed esse transferendum in ant*cedente in . vel in subsequentem diem . s in sestum inciderit . Huic regulae , Nos inhaesimus, facultatem tri buentes die ς. Maii 1 41. Uiro nobili Ferrariensi hebendi mercatum in suo rure qualibet seria quinta, dummodo in illam non incideret sestum servandum ex praecepto; quo casia mercatus transfereetur in seriam quartam. Qua de re omnem dubitandi ansam praecidentes, vobis per haee Apostolica scripta mandamus, ne in dioecesum vestrarum ustibus. & locis mercatus seri festis dictu patiamini. I. XXlls. Libentius praeterea id vobis praecipimus, quia post sedulum . ae maturum Exa men , consentanee idipsum decies it die 1. Maii irit. Congregatio Cardinalium Conci Trident. interpres In eo Riparia rerum . us ex iis si . deerrior. pag. ros. a terg. Quod decretum Apostolica auctoritate nostra comprobantes. instar regula esse volumus. ae in omnibus temporalis ditionis nostrae provincit, , urbibus . ac locis S. Sedi Apostolicae mediate, vel immediato subjectis inviolabiliter observari pisciplinis . Decreti hujusmodi sequent est exemplum . Cum modernus Episcopus Ripanus de mense Septembris i ορ. editum typis mandaverit super λ- servantia dierum festorum, in quo signanter illud praescripsit . q. I l. Lesere, che inliotiones in alcune seste determinate deli' anno, si tolerano d. po celebrata la Messa margiore, ma i mereati, che si fanno in alamo fiso delia selliinana . ca
169쪽
lando in questo qualche Festa, si trasseristano nel glomo antecedente, O sisseruente non ι stivo , secondo la disi, Eione diluttii Sinodi discentii da' nostri Antecessori Rampati sottole i nseaseritte pene &c. Nihilominus civitas , ct homine Ripani ad impediendam ejusdem Edicti pimulgationem , ex asserta immemorabili consuetudine habendi mercatum in die Sah-hati . etiamsi in eum incidat dies festus , obtinuerunt ab A. C. monitorium super manutentione cum inhibitione , sed R. P. Russit a Saretissimi decreto ea uia remisia fuit ad hanc. S. Congregationem , in qua concordato instascripto dubi . contingit hodie ex deducendis hinc inde a partibus momentis disputari . α An liceat communitati, & hominibus Ripae habere mercatum die Sabbati, intus, vel extra civitatem. quando oecurrit. quia sit dies festivus, in casu &c. die a. Maii tria. Sacri Couar. Concili i, respondit negative. & hujusnodi causam amplius non proponi mandauit.
Flane prohibitiosem observandam omiano praerea ita ab ora inariis statui mandavit . xxx. eo paripit Beneditius , q. xx IV. quaeumque conluetudine , modo . quo ipsemet statuit pronuntinia leti aliens, ietiam immemorabili. non obstante . Db die a . Au. iet 4. coactit. Paterea , ut scilicet. .
Cum mereatibus lue cedant nundinae , circa has
Matutinas, de vespertinas horas . quibus festo die , quo nundinae habentur, eIaudi debeant apothecae , nec publica possint exerceri commercia, ut qui ad nundinas cons uxerunt. Missi sacrificio. de divinis ossiciis interstit, aliisque christianis operibus Festum sanctificent .
Idem Conmt. hil ρνofecto, i a. ini ar a. cursus . luctasque . sessis potissmum diebus , quocum q. Ili praecepit F piscopis . ut turpes , α Oblcaenas que nostine , di occasione exhibendas eliminent.
exercitationes puerorum , de adole sontium nudorum
lata robo, sestorum tamen principium , ct finis juxta eorum qualitatem . . e diversa rum regionum consuetudinem debet attendi. de sicut magnitudo dierum exigit prius incipere, de tardius terminari de infra. Praeterea sestivitas Sanctae Trinitatis secundum consueutudines diversarum regionum a uihusdam eonsuevit in octavis Pentecostes , ab aliis in Dominica prima ante adventum Domini celebrari. Ecclesia siquidem Romana in usu non habet,
quod in aliquo tempore huiusnodi celebret specialiter festivitatem cum singulis diebus Gl ria Patri . de Filio . 3c Spiritui Sancto , &ctetera similia dicantur . ad laudem pertinentia Trinitatis
Cirea primipium , de terminum diei festi . quem heeles a diebus festis, sin 'tilia horis eamnieis aderant,
duxta consuetudinem diversarum regionum hie obseris ut optime hie probat Gongalea . vari praecipitur, de qua etiam in can. XI. De esu ea go vero ad usum Ecclesiae Romanae non cele
hinis, dis m. de conseιν. qui est Leonis papae IV. de- hrandi speciatim aliquo statuto die festivitatem Ss. Tri- rcgatum est a contraria consuetudine , qua stante, prae- nitatis. derosatum est a Joanne Xxs I. a quo eertus eiceptum colendi dies sessos quoad ieiunium. de vaeatio. dies statutus fuit, nempe Dominica prima post sente-nem ab operibus ser*ilibus , incipit a medietate i ctis, collem , ut hic resert G talea iit. F. Ac Barbosa a. s. de de 4nit post lapsum medietatis noctis diei subsequem item Gavantus tom. I. p. r. IV. titia I. de Fesa Trinit. iis i scut de quoad contractus , ut statuitur in cap. Σx lv. Cuns.luit, de o f. iad. deleg. O L. maναssead. Ex merem s. Rituum Cong. ius, Clementix lv. Cuoad actiis vero rudietates ine,pit mane , ct desinit Ia selieiter regnantis, edito die 3 Ian. irs 0. lingulis Do- sine diei ante noctis tenebras,eii cap. consuluit, Avith. minicis , in quibus propria Praefatio non a gnatur . de itidie, h. sisebant. Nisi dicere velimus, quod il- recitari debet in Missa a Sacerdotibus tam secularibus. 41 verbi textus vespera ad Misoam - intelligen. quam regulatibus Praefatio de M. se ritate quae prius inda sint dumtaxat quoad di .inorum offetorum eelebra. illius die sexto dumtaxat reeitabatur . Donem iuxta antiquum Ecelesta tisum . quo fideles in
170쪽
myridiisensem in Germania . V De Asyaganem, juna GO MIM.LIret tam veteris , quam novi testamenti pagina septimum diem ad humanam quiete specialiter deputaverit, & tam eum , quam alios dies masestati Altissimi deputatos; ne non natalitia Sanctorum Martyrum Ecclesia decreverit observanda . S in his ab omni opere a servili cessandum s& infra. ) Nos tamen . quibus ab omnium Provisore Ecclesiae regimen est commissum . super iis, quae necessitas exigit, christifidelibus tenemur commode providere. ut, si quando eos non servili operi, idest actioni peccati . sed necessaria victui. de vestitui qua rendo torte intendere eontigerit, volumus, ut eis Apost Sedis providentia misericordia consueta subveniat. Inde siquidem est. quod cum regio vestra non multum frugibus abundet, de mare. in quo populus maiorem habere consuevit sustentationem. sterilius selito effectum seisse, multorum relationibus cognoscentes, auctoritate B. Petri, & nostra indulgemus. ut liceat parochianis vestris diebus Dominicis, S aliis sessis. praeterquam in majoribus anni selemnitatibus , si alecia terra se inclinaverint . eorum captioni, ingruente necessitate, intendere , ita
tamen , quod post factam capturam Ecclesiis circumpositis, de Christi pauperibus congruam faciant portionem. Dies sesti solemniores , ab Alexandro in hac mere-
tali quae integra ex Gonrater transeribitur 3 η xc s. tune erant dies Epiphaniae, Paschatis . Ascensi nis. & Penteeosses; quihus additum est festum Corisporis chriui, postquam institutum suit ab urbano iv. .
Ita die ai. Augusti ias . ut in Regestis varieanis
reperitur a Const. nanuet. νυ a ad haereticos comprimendos , & exaltandam eatholicam fidem sin. gulis annis . eodem , quo nunc , die in universasi Eooesa eelebraei iussit. Cum autem paulo post urba- .us vita decessisset . nee quisquam urgeret , ut executioni mandaretur , prout innuit Glosa is crementia a ualea, de vi q. O enm. sanctρν. inde factum est, ut annis insequentibus eiusdem festi .itatem eel Matam fuisse non reperiatur . verum Clemens V. in Cone. Viennens, habito M. 13 a. uitiani Censtituti nem eonfirmavIt . culus executicinem Ioannes XIII
qui an . isis. Clementi V. succe illi a omni studio ς
ravit. ad eamque rem Martinus T. & Eugenitia IV. novis indulgentiis tribuendis plurimum contulerant , ut tandem in tuta Ecclesa fessisitas celebraretur. Quam υis autem in eadem meretali tributa sit saeuitas vaeandi piscationi. hic emineiais,dictus fellis, solemni o
rdius exceptis,cum Onere tamen, ea peracta, impertien
di titulo eleemosynae congruam portio em c d cimaru nempe parum iuxta Glogam hie a lues. inde retracti, vieini, Eeeses de Curisti pauperibus; non inde sequitur.
licere locor. ordinae hoc vel aliud onus imponere inconcedenda saeuitate vacandi diebus sessis operibus seris vilibus , cum necessitas exigit, sive agatur de piscati ne eorum pilaiunt, qnarum piscatio , aliquo tantum anni tempore e Eereeri potest ut sunt thunni. larda asi .e de quoeunque alio nece sario opere , sed tenentur istam gratis concedere er Conis LVrhatii VIlI. Sa Oe
n , idib. 3πιιπεν. is i. m. ibi. Ut mrn ea , quae superius expressa sunt. serventioris, qua decet veneratione , ac devotione colantur, eisdem Ordinariis antiquorum Canonum observantiam ad memoriam revocamus in concedendis licentiis laborandi diebus festis i quae quidem licentiae non aliter , quam adsormam praedictorum Canonum . ut praemittitur . concedenda . nonnisi gratis, libere.& sne ullo prorsiis pretio. aut pacto, directe. vel indirecte. concedantur, sub poenis etiam gravio rabus nostro . Successorumque nostrorum arbitrio infligendis.
SimilesquIdem onus Imponi solum potest a sum. tum fuisse refert Benedictus XIV. Constit. ea temino pontifice. quemadmodum etiam a fixis V. imposi- ροre. s. 2 memb. ID s. q. XXVII.
Dum in minorἰbus constituti a secretis eramus memoratae Congregationis Cone. Trident. interpret , prae manibux habuimus indultum sel. reeo . Sixti Papae v. Praedeces nostri , qui ad preces cujusdam Abbati; ordinia S. Benedicti dicec. Gerunden. iacultatem impertitus est piscandi diebus festis habitatoribus Castri, mari adiacentis, post auditam Missam S post meridiem. adjecto onere tribuendi Abbati, eiusque monasterio tertiam lucri partem in Ecclesiae instaurationem pie erogandam , quae conditio progressu temporum cum nimis onerosa vita si piscatoribus , paupertate pressis, δέ exhaustis dispendio , quod naves piscatoriae exigebant, re ad Sacri Congr. delata, imminutum fuit primae. um onus ad septimam partem , ut ex decreto , edito die