Dominici Arumaei ... De mora commentarius methodicus nunc denuo sublatis mendis editus. Cui propter similitudinem argumenti accessit Johannis Saportae doctoris Tholosani Compendium morae ; indices verborum & rerum memorabilium additi sunt

171쪽

hominum moram modici temporis non attendere. argumento is δε-

33 bitori. at f.dejud. s. In suam sente-tiam tranunt id,quod Labeo dixit inemosisnquit quia paraepromissoris interpellari trajectui pecunia possit Lais de nautfoen.testatione id complecti debee. Ergo extante debitore videtur interpellationem requirere, loquitur autem Labeo de trajectitia pecunia, quae, uti assolet, ad diem certum pro missa erat, V.F. de naul. faen.Ltrajecti .aa.F. deo. A. 6. In aequiparatis,dicunt, idem jus statuendum erit Nico Ebe . in loco: Vimul n. q. Atlai in L cedere die a deo S. obligatio pura, in diem,. postquam dies extiterit,aequiparan 'tur. Ergo ut in pura obligatione requiritur, sic&in hac eandem interponedam esse statui debet. 7. Quoniam id saltem a l. notatum est ita

172쪽

CAp. IV DE MORA. 14sstipulatione parnali,ut scilicet lapsus diei paenam provocet. l. adHem, f.de V. O.Lmagnam Ia. C. de tontrab.ta consipui. Parna autem magis ex convention quam ex lapsu temporis debetur. Ergo aliis in casibus, ubi paenae stipulatio nulla est, nullus quoque effectuum morae intuitu respectus erit. 8. Urgeri potest quod sPaulm statuit in L cum Eusam. ρ. s.f. dem . Si promisso hominis, ait, ante diem in quem promiserat interpellatus sit,& servus decesserit, non videtur per eum stetisset Innuens per contrarium , si die extante interpellatio facta fuerit, tum per debitorem stetisse videri. Underi Africanus in I.trajectitiae a a versis itis.1 d O. U. etiam in casu nostro,quamvis obligatio diem habeat,interpellationem requirere vide , tur.' Creditur pro hac sententia cere

173쪽

ccre id,quod V ian.resseondit. I. s.licet aute de peris Ucom. rei venae Licere venditori effundere vinum, si diem ad metiendum praestituit, nec intra diem admesum sit. Effundere autem non statim poterit, sed prius testato denunciabit emtori, ut aut tollat vinum,aut sciat futurum, ut effandatur.Ergo, inquiunt, solus diei lapsus non sufficit,sed praeter cunecessario facienda erit denuncia-38 tio seu interpellatio. o. Multimo, ita a sussicienti enumeratione partiaum argumentanturi Martianus in Lmora a.de usuris, ut principe loco constituendae mors dixit moram Geri ex persona, Impp. in l. s. C., qmb.causis in isti gr. ressi necessaria non ent,in re moram ex re minorum esse dixerunt.Proditum autem nutilibi est, ait Ferree ex tempore eam contrahi Per conseia nulla moque

174쪽

ex tempore erit mora. Caeterum

iis paulisper sepositis,Videamus que: 'pro communi sententia ex penu JCtorum divite depromi possint, quae si vobis eodem,quo mihi, loco fuerint, conjuncstis .copiisauperi rum vis facili me infiingi poterit. Sit

ergo haec prima argumentatio. Qui semel certior factus est amplius e liorari non debet. l. i. infibi neque certiorari debuit qui non ignoravit Ucde act. emti. c. eum qui certus de Regulis Iuris in o. Debitor autem per diei adventum de voluntate creditoris, certior fieri Messe poterit,quae ratio est Justiniani in L magnam a C. de Contra, ct commotip. Cujus species haec est Titius Seio promisit se foetirriim,vel daturum aliquid ad Calendas lximas,& nisi fecerit,uelu derit, poenae nomine Ioo promisit. No aute dedit, vel fecit,quaeritur ari

175쪽

r D. Ru MAE commissa sit stipulatio paenalis 3 Is negabat, quoniam eum nullus as

monuerat, citra autem admonitionem vix est ut quis in mora constitui possit.ίnulti f.de R.L. l. a .F. V. O. econtra Sejus existimabat, sussicere diei lapsu eum moneri,quine frustra adiectus dici possit, hunc Iuterpellationis effectum operata debuit Atque hujus intentionem probat fustinianus, hance aequitatis visceribus depromptam ratione rubjiciens sum ea nquit, misit ipse in memoria sua servare,nechab aliis i manifestari poscere debe- quae ratio ut generalior, non aApaenalem stipulationem tantum adstringi patitur, ut Charonae existimavit, sed in omnibus casibus, ut Iapsum diei habent, valebit, quod manifestissime comprobat. La Cώ

176쪽

CAr. IV DE MAE A. ε' est, in qua mentionem facit constis tutionis litae, qua generaliter cautuest,neminem expectare debere aia monitionem in casibus lapsem diei habentibus. Nulla autem aliaco si tutio, qua id deciditur, est, quam quae extat in Zίmagnam. Et per co- sequens ea quoque ut generalior notantu, ad eam speciem, de qua lo Ptur,verum &alias extendi debet. a.

Mora purgatur post inem quo res solvi debuit. βδεο.Is.ssest sedeses aliasi de οὐ re. Et per conseq.

moram commissam esse evidenter liquet Privatio enim praesupponit habitum.l decem. Mo.F. dest . . Lmanumissioneου θῶ IU O Iur in pri in .de liberi. Vitio, λβ.i pr.de co- ait. OdemonR. l. Baian.j. de ἀτοπ.es rapis. Et mora, quae non praecessi

177쪽

hanc sententiam comprobat. Ivina a a. f. de reb. credit ubi vini mutuo dati, per judicem petiti aestimatio refertur ad id tempus quo reddidebuit,h.e.tempus mor Si itaq; vinurquod debebatur eo tempore quo reddi debuit sit aureorum I S. tempore v. sententiae deco condemn beris in vinum quod est aureoru ro. Et praeterea in quinq; ratione ejus sinterest, quod ex mora resultat. . Confirmatur haec opinio ex Ladde.

fde M. O. Sitrajectiliacia. deo. es A quas ne dixeris altem in parnali stipulatione procedere , quoniam etsi stipulatio parnalis subiecta non sit idem obtinet. l. undin. . , .de lege rmmisi ubi inter emptorem tenditorem convenit, ut ad diem non soluto preci res inemptant, re luatur venditio,

178쪽

CAP. IV DE MORA. Isrna plane res erit inempta, si sita die emtorii obtulerit praeci ultrδ, tiasi interpellatus non sit, facita, Iupra ostensum est, .lmagnam Cis snt h. &comm. U. quae similiter

in parnali stipuIatione loquitur, generaliter propter identitatem rationis intelligendam esse,& per consequens dd. l. etiam ad casum nostru extendi possim t. . Expresissime hac

sententiam confirmant Africanus.iu

Ihominem 3 . ibi, nisi serie aut per promistarem steterit quo minus sua die sol re .mandati Papin.intst. f. F de usuri in qua serte non bluta ad diem stipulatio Iurarum quam eadem lex facit diversam amputatione menaeo ea, inquam, sti

179쪽

creditores nondum forte ejus adita haereditate, debitor non habeat, cui sortem offerat ad diem dictam.

Idem in L pennis.1. de nautinaen quae vult pecuniae trajectitiae paenam peti non posse,isi per creditorem steterit, quo minus eam intra tempus pra stitum accipiat:Ergo si non per eum steterit,&intra tempus constitutudebitor non obtulerit, moram con trahet,Paulus in Lucius Titius.- friact. pl. ibi intra statuta tempo- radic. Pompon.in L Stichiu sed Q. O. Si Stichus,inquit, certo die dari promissus,ante diem moriatur non renetur promistasiostendens videlicet,si post diem moriatur, debitorem,quia nunc mora comissa est,teneri. 6. Creditori ossicium sititim damnosum esse non debet L .F.quiderasumenta aperiantur siserum. I. 9. quoa

180쪽

CAp. IV DE MORA. 13 3οdv. Frifurt.neque Doterit debitor ei iniquam conditionem inferre.Nam ut Cic.I.deo c. ait nihil

magis contrinaturam eis quam hominem homini ui commodica a detrahere. At si elapso die morari debitori impune permiseris, temporis occasione si quae commoda sunt, possunt autem ea maxima esse argumento V Udeperio.& com rei vend. Creditori praeriperentur, ejus o casione contingentia incommoda sentiret. Quid enim nisi nummi restituantur,eumque annona caritas premat, ita ut ob eam rem familia ejus fame laboraverit, ut essecasium I. sterilis. o. g.cumper venditionem. I .deact.empl. anne summae aequit ris erit ejus rei ratione haberi3Merito.Nam ut Paulus in di siseritas. o. .cum per venditorem, ait, quia sive datum esse Uiaberet emptor,sive no