장음표시 사용
191쪽
i. ..i-hi ridericus, Romanorum imperator, constitutionem generalem
promulgat sub quindecim capitulis distinctam, ad statum imperii
in observantia pacis et executione justitiae reformandum.
Fridoricus secundus, divina lavente clementia Romanorum imperator semper augustus, Ierusalem et Sicilio rex. Imperialis eminentio solium nutu divino provisionis adepti, circa regimen subjectorum consilia nostra duplici vinculo pacis et justitie roboranda providimus ut per hec nominis nostri celebri las habeat quod sibi servet ad gloriam, subditis ad salutem. Ex his enim precipuo munitur auctoritas imperantis, cum in obsorvantia pacis et exocutione justilio quantum terribilis est perversis, tantum est desiderabilis mansuetis. Proinde cum ad commissam nobis rempublicam gubernandam nos urgens cura sollicitet ut sub felici nostrorum temporum statu circa subjectos nostri imperii populos vigeat pacis et justitie mod ramen, licet per totam Germaniam constituli vivant in causis et negotiis privatorum consuetudinibus antiquitus traditis et jure non scripto, quia tamen ardua quodam quo generalem flatum et tranquillitatem imperii reformabant nondum suorant specialiter introducta, quorum partem aliquam siquando casus trahebat in causam, ficta magis opinio quam statuti juris aut optento contradictorio judicio consuetudinis sententia terminabat; do consilio et assensu dilectorum principum ecclesiasticorum et Secularium in solempni curia celebrata Mogunti constitutiones quasdam certis
capitulis comprehensas, presentibus eisdem principibus, nobilibus plurimis et aliis fidelibus imperii, secimus promulgari quas in publica munimenta redactas ab universis et singulis jussimus inviolabiliter observari, pena
192쪽
jestatis decus et facilitas exigit delinquentis. . De eeelesiasticis sententiis in ausis spiritualibus otierintndis Libertates ecclesiarum et jura tanto liberalius nostra debet lavero clementia quanto devotius nobis ab eisdem et earum rectoribus in spiritualibus et temporalibus servicium exhibetur. Statuimus igitur firmiter et districte precipimus ut in civitatibus, opidis, villis et omnibus locis sacri nostri imperii episcoporum et archidiaconorum jurisdictioni nullus injusto resistat, sed eorum ordinationes et juste sententio in causis ecclesiasticis
2. De advocatis ecclesiarum. Statuimus insuper et districte jubemus ut omnes ecclesiarum advocati fideliter eas pro viribus et posse suo defendant, sicut divinam gratiam et nostrum diligunt favorem. In bonis etiam advocatiarum suarum ita so rationabiles et modestos exhibeant ut ad nos de ipsis gravis querela non veniat alioquin, ad satisfactionem querelantium de ipsis sumemus ut est justum debitam ultionem Proterea sub obtentu gralio nostre et imperii firmiter inhibemus ne quis propter quamcumquo culpam debitum vel guerram advocatorum, bona ecclesiarum invadat vel pignoret vel incendiis dampnificet aut rapinis. Quod si fecerit, convictus legi lime coram suo judice, proscribatur, nec proscriptio relaxo-tur nisi triplum dampni persolvatur illati, duplum e lesio cujus bona
sunt et simplum advocato. 3. De reuma Sepius accidit ut presertim inter militares viros orla contentio reugarum interpositione per obligationis vinculum conquiescat. Quia quod ex humanis erroribus per momenta subtrahitur, nisi nox ut pono subjaceat in perniciem pristinam recidivat, firmiter igitur et districto precipimus ut si is in quo reuge violate sunt, cum eo in cujus manum promisse suerunt et duobus aliis synodalibus viris integri flatus do viola-lion ireugarum coram judio suo per sacramenta probaverit, violator proscribatur nec unquam absolvatur a proscriptione prole voluntatem acioris vel manum perdat. Si vero is in cujus mauum treuge dato sunt, noluerit veritati testimonium perhibere cogatur a judico, nisi declarot suam ignorantiam sacramonto alioquin convicius manum amittat. Quod
193쪽
42 FRIDERI CI EcfΝDI m. I235. si per mortem alicujus reuge fuerint violato et consanguinem inter socii aliquis probaverit secundum formam jamdictam violain convictus pe-petuo sit erenios et rethlos. ι De judiciis oportet ossici judicis merita suffragari, quia moribus debet Oxcellere qui reatus discutit aliorum Sanctimus igitur sub obtentu gratie nostre firmiter injungentos ut principes nostri et omnes alii qui judicia tenent a nobis immediate, causas coram eis arbitratas secundum terrarum rationabilem consuetudinem justo judicio terminent et idem pro cipiant aliis judicibus qui sub eisdem sunt et jurisdictionem ab eis tenent. Quod qui non secerit districlo eum prout justum fuerit puniemus, nil de jure nostro Veliena nobis attinente remissuri, nulli volentes in hoc pamoere vel deferre. Idem preeipimus etiam a majoribus judicibus circa insorioresjudices firmiter observari. 5. Ut nemo se vindiee sine judicis auctoritate. Ad hoc magistratus et jura sunt prodita no quis sui doloris vindex sit quia ubi juris cessat auctoritas, excedit licentia seviendi. Statuimus igitur ut nullus in qua cumque re dampnum ei vel gravamen fuerit illatum so ipsum vendicet, nisi prius querelam suam coram suo judice propositam secundum jususque ad distinitivam sentenciam prosequatur, nisi in continenti ad tutelam corporis sui vel honorum Suorum vim vi repellat quod dicitur noth ero. Si quis aliter processerit ad vindictam, dampnum illatum adversario solvat in duplum, nulla actione sibi de dampnis vel gravaminibus illatis sibi de celero competente. Si quis vero coram judico sicut predictum est in
causa processerit, si jus non fuerit consecutus et necessitato cogento oportet
eum dissidam inimicum suum, quod vulgo dicitur,idenago, hoc diurno tempor faciat; et ex tunc usque in quartum diem, id est post tres integros dies, dissidans et dissidatus integram pacem servabunt sibi in personis et
rebus Is autem in quo violatum fuerit hoc statutum, coram judico conqueratur qui per se vel per nuncium citabit violatorem, et nisi violator pro ductus super hoc vel septena manu synodalium hominum purgaverit innocentiam suam, quod non commiserit contra hoc statutum, perpetuo
pene subjaceat quod dicitur erenios und ehllos M.
194쪽
6. Delelaneis et monetis. Cum aliena invito domino non sino juris injuria contractentur, eo durius quis furti et salsitatis arguitur quo prosumptuosius aliquid sibi de rei publico proventibus usurpavit. Ideoque sin- luimus ut omnia telone tam in terris quam in aquis post mortem divo momori patris nostri imperatoris Heinrici a quocumque et ubicumque instituta fuerint, removeantur omnino, nisi is qui habet coram imperatore probet ut justum est so teloneum de jure tenero. Item precipimus omnium teloneorum superadjectionem removeri et omnino cessare et in statu pri lino institutionis debite permanere. Si quis autem hujus nostro sanctionis violator Oxstiterit aut aliquid ultra debitum et flatu tum extorserit volusurpavori in loco indebito coram suo judico de his legitime convicius tanquam predo et populator strale publice puniatur. Receptores vero teloneorum tam in terris quam in aquis debito modo teneri volumus ad roparationem pontium et tiratarum, transeuntibus ot navigantibus a quibus telone accipiunt, pacem, securitatem et conductum, ita quod nichil amitiant quatenus durat districtus eorum, prout melius possunt fideliter procurando. Quicumque vero ercio legitime convictus suerit coram nobis flatu tum hoc non sorvasso teloneum domino vaco a quo illud tenet. Districio insuper inhibemus ne domini vel civitates pretextu faciendarum munitionum vel alia quacumque do causa telonoa vel exactiones instiluant quo vulgo dicuntur ungeli in homines extra positos vel extraneos vel bona
eorum, sed dominus do suo vel hominum suorum bonis edificet violatoribus hujus edicti nostri tanquam predonibus strate publice puniendis. Si bollum vel verea suerit inter aliquos quorum alier vel uterque in strata teloneum habeat vel conductum, neuter illorum nec quilibet alius in odium vel culpam illius ad quem jus telono portino vel conductus, quic
quam transeuntibus rapiat, ut transeuntes per stratam securi late gaudeant
et qui eis. Qui contra hoc socerit tanquam prodo publicus puniatur. Procipimus autem omnes stratas publicas observari et coactas stratas omnino T. e monetis. Statuimus firmiter omnes monotas post mortem divo memoriemeinrici imperatoris patris nostri omnino cessaro, ubicumque et a quocumque fuerint instituto, nisi qui tenet eas prout justum est coram
195쪽
M PRIDERICI SECΓXDI A . I 235. nohis ostenda se ab imperio do jure habero. Quicumqu vero monetas inauste tenuerit, tanquam salsarius puniatur. Veteres autem moneto dobilo modo et juste et rationabiliter observentur. Omnem fraudem et salsitatem in monetis fiori districtius inhibentes, preterea salsariorum pene subjacerodocrovimus omnes illos qui sibi monetam si vo formam alieno impressionis
8. De e duet usurpando. Stulte presumentur illicita ubi questus improbitas humanitatis honeficium actionibus venali latis exponit Firmiter inhibemus ne quis conductum alicui preci prebeat, nisi jus conducendi teneat ab imperio jure laodali. 9. De phassurgaria et munimannis. Precipimus ut phalburgari in omnibus civitatibus tam in nostris quam aliorum cessent et removeantur omnino; munim annos etiam ubiquo cessare jubemu8.30. De pignoribus. Nullus aliquem sine auctoritate judicis provincie pignorare presumat. Quod qui socerit tanquam predo puniatur. s. De pena filiorum qui committunt in patres, et fautores eorum in. Cum apud omnes ingratitudinis vitium non leve sit crimen, tanto gravius est in filio puniendum quanto paterno pietatis est immemor, cujus honosci a nullo potuit obsequio vel devotion mereri. Hac igitur edictali lege perpetuo valitura sanctimus ut quicumque filius patrem suum de castris, terris aliisve possessionibus violenter Hecerit aut bona ipsius incendiis vastaverit vel rapinis seu cum inimicis patris sedus inierit, sacramenta vel fidem prestans in palerni honoris vel bonorum ipsius grave detrimentum vel destructioncm, quod vulgo orderpnusso a vocatur si palor cum duobus viris hono opinionis et integri status, synodalibus hominibus, eumdem filium do aliquo maleficiorum jam enumeralorum coram judico
l Notandum est hoc eapitulum apud omnes versiones germanicas, quarum ordo ab originali latino discedit sub initio constitutionis inseri Quum autem rebellioni enrici regis ibi elato alludatur, cujus destitutio in hae ipsa curia denuntiata suit, rebellium poenam filiorum locum in odition leutonita obtinuisso credimus ut Donuli memoriae et uasi oeulis
196쪽
lxnicr. 8 HISTORIA DIPLO MATICA. 45 suo convicerit sacramento, mnium honorum succession tam paternorum
quam maternorum, mobilium et immobilium, Modis, proprietato ohereditate sit perpetuo ipso juro privatus ita quod nec patris nec ullius judicis restitutione vel beneficio ullo unquam tempore potiatur Filius vero qui mortem patris fuerit machinatus, aut vulnerando aut vinculando manus violentas in cum injecerit, si de hoc coram suo judico fuerit co victus, supradiclo modo omni jure omnique actu legitimo perpetuo sit ipso juro privatus, quod vulgo dicitur erenios et retitios, nulla circa ipsum
restitutione locum habente. Testes ero quoscunque pater coram judico super hiis nominaverit, non obstant consanguinitate qua patri vel filio sunt astricti, omni prorsus contradictione et exceptione cessantibus, teneantur veritati testimonium perhibero. Quod si renuerint, cogantur a judico jure debilo et consueto, nisi suam declaraverint ignorantiam
Ministeriales vero et servilis conditionis homines ejusdem quorum consilio et auxilio filius aliquod prolatorum scelerum perpetravit, coram Ruo judico secundum formam supradiciam a patre convicti supradicto pono quo vulgo dicitur erenios et rchilos, perpetuo cum infami nota subjaceant ipso jure Contra quos tamen non ita districte procedatur, nisi prius contrastium sit processum ut maliciis et fraudibus Occurratur. Sano omnes alii quorum consilio et auxilio filius contra patrem commiserit, convicti per testes juxta formam predictam a judico in cujus jurisdictione id ovenerit proscribantur; nec absolvantur a proscriptione nisi damna eorum consilio et auxilio illata persolverint, patri in duplum et judici quod tenentur videlicet melle. Si quis vero eorumdem vasallus patris suerit, nichilominus ipso juro perpetuo cadat a seodo. Si vero dominus idem eodum ei quandocunque restituerit, tantumdem de bonis suis immobilibus vel si hec non habuerit, ostimationem eorum judici suo persolvere teneatur. In omnibus tamen causis memoralis sit omnis testis liber, integri status et bone fame, in causis parium principum et aliorum, sivo inferiores ipso sint, etiam ministerialiter a). Ministeriales vero in causis ministerialium et inferiorum, sed non in causis liberorum rustici vero et
a Id est me etiam sint ministerialis eoisiιlanu germante Don Gnsimannaart.
197쪽
46 FRIDERICI SECUNDI Am. servilis conditionis homines in causis non superiorum, sed suorum parium
Si vero pater elato, infirmitato, captivitato aliavo legitima causa impeditus suam non poterit injuriam prosequi, aliquis consanguineorum ipsius impedimentum patris expressum iuramento declarans, ad mmdem actionem prosequendam debeat tanquam pator admitti, omni sibi jure concesso quod patri compelorol. Hiis omnibus specialibus in odium oti testationem criminis contra divini et humani juris naturalem equitatem admissi generaliter perpetuo valituris. 2. De proscriptionitas Penarum est pro qualitate nocentium inventa divorsitas. Unde et proscriptos tanquam publicum crimen prosequimur, ut quibus immanitas flagitii patriam interdixit, impunis etiam inseraturi sensa Firmiter igitur et districto precipimus et sta inimus proscriptionis sententiam a judicibus in locis tantum publicis promulgandam; nec pinscriptio relaxetur, nisi sussicienti cautione premissa quod satisfaciat actori secundum consuetudinem terro. Quod si judex non secerit, nos requisiti judicem ut justum est eumdem puniemus. Item districte precipimus ut omnis judex tam princeps quam inserior nomini qui a proscriptione absolvitur, relaxet penam que dicitur,ello, ut magis ceteri timeant ne proscriptionibus inVolvantur.
Item statuimus ut quicumque por annum et diem in proscriptione imperatoris persilierit, si actor ad cujus querelam sui proscriptus de hoe ipsum legitimo conviceri coram nobis, po sententiam nostram erent et
Item quicumque impotetur ab alio provocatus ad duellum pro criminoleso majestatis, tanquam consilio vel auxilio contra nos aut imperium aliquid attemptaverit actiosum, si legitimis sibi induciis prefixis non comparuerit
Suam innocentiam purgaturus, per sententiam nostram renios o rchilosjudicetur. Item pro perfidia vel homicidio quod dicitur mori. J
3. De proseriplis Precipimus et firmiter inhibemus nequis proscriptos manu teneat vol scienter hospitio ocipiat. Quod si fecerit et do hoc legi lime convictus suerit, tanquam proscriptus puniatur, nisi Septima manu synodalium hominum integri status ignorantiam suam primo declaret.
198쪽
lanter. 8. HISTORIA DIPLOMATICA. 4 Ubicumquo proscriptus interdicitur vel invaditur, a nemine defendatur, etsi quis eum scientor defenderit et do hoc legitimo convictus uerit, eadem culpa teneatur et tanquam proscriptus judicetur. Nulla civitas vel opidum proscriptum teneat scienter. Nullus eum d sendat si ei malum aliquod inseratur nichil ei detur gratis nemo secum inemptione vel vendition participet, sed in omnibus evitetur. Si civitas eum communiter 8cienter tenuerit, si est murata murum ejus judex terre destruat hospes ejus ut proscriptus puniatur. Si civitas muro caret. judex eam succendat nec ulli liceat eam defendero. Si civitas se opposu rit, tam civitas quam homines qui se opponent cadant ab omni uro suo. Si judex in cujus districtu est, hoc sacero nequeat, significabitur nobis, et nos illud exequi faciemus. ι. De emptoribus rei predat uel furtiue Interciditur nocendi materias sauioris occasio subtrahatur. Undo etiam secundum jura civilia pari pena prosequimur et lares et eos qui per participationem depositi vel empti sinum furantibus rebuerunt. Statuimus itaque ut quicumque scienter emorit rem prodatam vel urtivam vel hospes fuerit, id est scienter receptor non proscriptorum predonum aut larum, si de hoc legitimo semel convictus fuerit, domino cujus res erat solvat in duplum. Si secundo convictus fuerit hoc fecisse, si res prodala suerit tanquam predo, Si surtiva tanquam fur puniatur. 5. De justiciario curis Trahunt ad so sollicitudinem imperii regimen et diversarum negotia terrarum et regionum que cum Semper expediat per nostram diligentiam expediri, querelantium causas quibus personaliter presidere non possumus, per virum probate fidei, opinionis honesto, prepositum judiciis, loco nostri volumus terminari, in quo prcle hecque nostre censuro specialiter reservavimus, inviolabile judicium attendatur.
Statuimus igitur ut curia nostra ustiliarium habeat virum libere conditionis, qui in eodem persistat ossicio ad minus per annum, si bono et justo se gesserit. Hic singulis diebus judicio presideat, xceptis diebus dominicis et aliis estis majoribus, jus reddens omnibus querelantibus, preterquam de principibus et aliis personis sublimibus in causis que tangunt personas, jus honorem, se a proprietatem vel hereditatem eorumdem,
199쪽
et nisi de causis maximis predictarum etenim discussionem et judicium nostro celsitudini reservamus. Hicundoctorminos sivo dies in illis arduis causis eorumdemque ad imperatorem axspectant non prefiget sine nostro speciali mandato Reos non proscribet nec a proscriptione absolvet; hoe namque auctoritati nostre et excellenti resorvamus. Et idem jurabit quod nichil accipiet pro judicio, quia nec amore nec odio nec prece nec pretio nec timore nec gratia nec alia quacumquo do causa judicabit altior quam justum sciat vel credat socundum conscientiam suam, bona fido sino omni fraude et dolo. Eidem dimillimus et assignamus jura quo ex absolutione proscriptorum provenerint que vulgo dicuntur otio, eorum dumtaxat b)quorum caus coram eo tractato sunt ut benevolentius judicet et a nullo numera recipiat quam ponam nemini relaxabit, ut homines proscripti nem potius timeant. Idom habebit notarium specialem qui nomina pro scriptorum scribet et actorum e causam ipsam sive querelam et diem quo proscriptioni involventur ilem nomina absolutorum a proscription et actoris propter quem proscripti fuerunt, causam et diem absolutionis,fid umorum absoluti nomina, qui sint et undo sint, sive aliam cautionem quam prestat absolvendus juxta consuetudinem terrarum pro satisfactione querelantis Idom recipiet litteras continentes querelas et servabit. Idomnullam aliam curam negociorum curio habebit. Idem scribet nomina eorum qui accusantur vel denunciantur tanquam nocivi terro, et infamiam et eorum nomina quando a suspicione absolvuntur dolabit. Idem scribet omnes sententias coram nobis in majoribus causis inventas, maximo contradictorio judicio obtentas, quo vulgo dicuntur gesamin urinil, ut in posterum in casibus similibus ami)iguitas rescindatur, expressa terra S cundum consuetudinem cujus sententiatum erit. Idem erit laicus propter Sontentias sanguinum quas clerico scribere non licet, et preterea ut si
delinquit in ossicio suo, pena debita puniatur. Item juramentum prestabit secundum formam juramenti qualiter se) justiciarius acii, et quod fideliter
tu Allas ad ipsum. b Alias eosdem taxat, male.
200쪽
lxnio. 8. HlSTORIA irinuATicA. 49 et legaliter se habebit in ossicio, nihil scripturus et facturus contra jus et debilum secundum conscientiam bono fidei, omni dolo et fraudo cessante. Ad generalem statum et tranquillitatem imperii edite et promulgate sunt hoo constitutiones de consilio et assensu principum iam ecclesiasti corum quam Secularium necnon plurimorum nobilium et aliorum fidelium imperii, in sollempni curia celebrata Maguncte anno incarnationis Domini MCCXXXV, menso augusti, indictiono VIII imperante domino Fri-derico secundo Dei gratia invictissimo Romanorum imporator semper augusto, Ierusalem et Sicilio rege, anno imperii ejus XV, regni Ierusalem X, regni vero Sicilio XXXVII, feliciter. Amen. In nomine sancto et individuo Trinitatis. Dedericus, divina favonio clementia Romanorum imperator semper augustus, Jerusalem et Sicilio rex. Imperialis eminentia tunc procipuo sui nominis titulos ampliat cum divino pietatis intuitu per quam preest principibus orbis terro loca religiosa piamentis assectione tuetur ac protegit o favorabiliter eorum justas petitiones admittit. Eapropter universis imperii fidelibus tam presentibus quam suturis volumus esse notum quod constitutus in presentia nostra Walterus venerabilis abbas monasterii Sancti Gisieni, fidelis noster, quoddam privilegium, olim indultum monasterio suo ab Henrico patro nostro inclite recordationis augusto, nostre celsitudini presentavit, humiliter supplicans ut
Fridericus, Romanorum imperator ad preces alteri abbatis ι,.4
Sancti Giueni, inserit et renovando confirma privilegium a patre suo Henrico imperatore anno 1191, 17 junii, eidem monasterio