장음표시 사용
311쪽
Non tam sum animum astidiunt privatae res, quam publieadissensio eorurn, qui uni patrocinantur ovangelio. Utinam ante privatis scriptis inter se οἱ προὶτα76ωσταὶ hujus tabulae de tota re egissent, quam ventum est in publicum. Omnia si placide et sine acerbitate a contentione potuissent eonferri. Nun vides, quid ista pariant. Ego sane valde uror a doleo, in tam cruentum ertamen hanc talium virorum dissensionem exire. Praeter preces nihil habeo in his malis solatii.
Ρκ Christi tecum. Quo favore t benevolentia, immeritum in hac peregrinatione domi et foras tractaveris, simul et condives iiii nimium benefici, optimo adiane, eonsulibus meis singulatim enumeravi J. Studebunt illi meeum, si qua tandem detur Oeeasio, saltem
gratum erga vos declararo animum, si talione beneficiorum Ompen. sare non possimus. Ceterum amice exceptus sum ab ecclesia mea amma rediens, et plerique tam amanter nos salutaverunt, ut non possim non suspicari, bonae os erga me menti esse. Proximi die.
bus sic me obruerunt rogitando, quae aeta sint, ut nihil mihi, quam respondere iaciendum. Praeterea diligenter pro publica conciona hortor, ut animose et viri litor imitentur ceterR ecclesias, quas reperii multis nos ante eddere, et hane Dei abominationem, missam papisticam, quae ultima liaerset adhue linea, abigant. Ac spero mo brevinacium, quod desidero. Λnabaptisticum venenum subinde se prodit in nonnullis civibus nostris. Et venit, me bsente, non Rrum. Quare, bone Vadiane, velim, si quibus precibus possum abs te impetraro, ut si quando vacaret a negotiis, quibus ei te oneratum plurimum, senatui nostro adhortatoriam scriberes epistolam, qua monere diligentissime advigilare, ne Aeetam hane nimium periculosam
312쪽
in ivitate sua serpere sinerent. ago quod meum est officium, Privatim et publice id conor maximo. Sed puto tibi suadenti citius obseenturos. ae enim pra ceteris multum observant, scio. Has literas meis inclusas, quas ab Argentina accepi, reperi tibi mittendas. Cunradus Som, inmensium pastor, apud me latuit quinque dies. Decimo tertio mensis hujus soliciter a civibus nostris deductus sat Memmissam. Num hinc Ulmam venerit, nondum compertum habeo, quamvis nil dubito, domi jam salvum esse. Vale, et quem in amicitiam tuam admisisti, Thomam te plurimum amantem redama. Salutato meo nomine Dominicum et fratres omnes. aindavi 22. Februar. 1528. Thomas G snerus. Benedictus, cum haecce scriberem, ipse adest ).
veland thon an Thoma Blare r. 20. Duni 1529.
Optimo viro, domino homae Blarem, senatori Constantiensi, amico suo. Scripsi tibi nuper per quendam Memmingensem περὶ είλου κυριο od nunc quoniam illuc mittebat nuncium Miliehius ), qui, quod austum felixque sit, nuper uxorem duxit, addidi meas literas a te mea causa etiam rogo, ut pompae nuptiali Milichii interesse velis. Soror ei collocata est uxoris doctoris Augustini. De eontroversia illa περὶ δεί, ου κυριαιοῖ si crucior, ut acerbius invita nihil expertus sim. Omnes fluctus tentationum obruunt me et tamen nihil invenio, cur discedam a sententia Lutheri Cingliana laetio qua eonscientia persuadero aliis conetur, quod sibi non persuasit, miror. Et maximum est periculum, incerta conscientia talo dogma spargere, quod universae ecclesiae ac toti imperio horribilem mutatione in videatur aliquando allaturum esse. Obsecro te, quantum potes, opprime disputationes illas prophanas istic ea de re. Sed sortasse plura coram. Vale. mitebergae 12. Cal. Jul. 1529.
313쪽
Salutem. Tuae literae fuerunt mihi gratae, mi Stephane, sed suissent gratiores, si fuissent longiores. Si ipse huc redieris, dabo operam, ut aliquam conditionem consequaris, qua te sustentes. Et Scis, multis prospectum esse nostro labore; quare nec tibi defuturi sumus. Περὶ δειπυου κυριακου adhortor te propter Christum, ne fa
tioni inglianae adsentiare. Ego summa diligentia scribo jam adversus Cingli dogma ad dominum Gricum Et brevi prodibit meum scriptum ). Nihil metuo nec invidiam nec Helvetiorum violentiam. Didici enim multis maximis tentationibus, dogma Cinglii impium et salsum esse, et hanc meam epistolam patiar te ostendere, quibus volueris. Magnum est periculum ab illa saetione. Ideo videris, ne te patiaris a veritate et simpliei seripturae sententia abstrahi. Vale eliciter. 40. Juni Philippus. Has teras meas quaeso te, ut Ulmam mittas ad Utricum.
Vonorabili viro domino Virido telando Ulmonsi Phil. Melanchthonsalutem dieit. Saepo flagitasti, ut sententiam meam do coena domini Xponerem tibi pluribus verbis. Ego vero nihil magis velim, quam in hoc omeli genero tibi a tui similibus, si queam, gratum sacere. Neque enim recuso vel meae fidei rationem reddere, vel eum boni viris de
doctrina christiana consorro. Sed mo hactenus multae et variae cauSae remoratae sunt, quominus voluntati tuae satisfacerem. Neque
Non admodum diu est, quod a Wittenberga venit, reth Dee an Saeingsi 31. Rugust, sed saxonicos mores induisse non apparot II, 353. gl bieε S. 135.2 eiebur nn bur' ben Iolgenben Exies vir hie emeriun Eret. Id ne ibet im C. R. II, 29 herilligi videtur Melanchthon haec, quae hie edidit, statim post colloquium arburgens collegisse, gi ait Erie IV.
314쪽
tamen interea spectator hujus sabulae prorsus ociosus sui, ut sunt Epicurae quidam, qui cum irrideant religionem, has disputationea nihil putant ad se pertinere. Videbam homines non solum ingeniis
et doctrina praestantes, sed et auctoritate magna praeditos novum dogma serere. Videbam allegari veteris ecclesiae testimonia contra receptam sententiam. Itaque et studiose audivi illos et inquisivi diligentor hae de re veterum sententias, ut causam cognoscerem totam. Saepe etiam optavi, ut de hac eontroversia aliquot boni viri inter se colloquerentur. Ea res videbatur mihi magis ad eclesiae concordiam profutura, quam Violentae scriptiones, quae passim sparguntur. mune autem quoniam tibi hine diseedenti ita promisi, mitto non tam disputationem, quam meae conscientiae testimonium. Nam in hae sententia, quam in hoc libello loci veterum scriptorum Ecoena domini complexus sum, re diu multumque agitata aequiesco. Nunquam sciens, praesertim de religione, salsa docero in ullius gratiam aut odio cujusquam velim. Quare de hoe negotio nullius neque gratiam nequo odium in consilium adhibui on ignoro autem, qualia judicia subiturus sim. Nam illi, a quibus dissentio, valde secunda studia non tantum populi, sed etiam eruditorum habent. Et ita sunt instrueti doetrina et ingeniis, ut quemlibet odiosum reddere possint. Itaque non solium vehementer, sed etiam astute disputant. multas conjecturas, multa verisimilia colligunt, o in his votorum testimonia, nae callide interpretantur, ut votus ecclesia magna ex parte videri possit ipsis patrocinari. Cum ho artifieio labefactant dogma publico receptum, non leviter perturbant conscientias, sed perturbant tantum ci ad dubitandum adducunt. Quaro eum nihil afferant, quod onscientiae satisfaciat, aequum est, ut ignoscant nobis certiora requirentibus. a quoque, mi Utrice, adhortor, ni prudonte administres provinciam tuam nec proponas ecclesiae ullas incertas opiniones. Non potest verbis explicari, quantum sit perieuli, dubitant conscientia novum dogma serere, praesertim tale, quod non tantum ecclesiis, sed etiam omnibus rebus publicis in universo imperio horribilem mutationem adsere possit. mae pericula praemetiri animo debebant isti, qui aliis persuadoro conantur, quod sibi nondum persuaserunt. Dum blanditur novitas, dum adplaudit theatrum, nihil dubitaui animi Sed multo aliter in tentatione judicant, ubi saepe nobis extorquentur etiam illa, quae antea firmissima
videbantur. Atque ita velim existimes Cingli dogma tenta tum defendere neminem. ala selieiter.
315쪽
Velim te paucis ad nos perscribere, quomodo Lutherus totractaverit. Convenit, ut video, inter vos satis frigide. At omnia boni consulenda sunt. Concessit aliqua Lutherus, quae antea imprudentius effutiverat, licet adhuc Lucterani ea mordicus teneant. Sed de hoc satis Christi negotium, quod superioribus diebus adeo obtinuerat, ut Senatus noster ad aliarum ecclesiarum imaginem et nostram Utituere polliceretur et hac causa fratrem Huldrieum ad vos amandaverit, nune mutata sententia prorsus ibi pro Christo audent. Decreverunt enim hae tempestato nihil novandum ossa in ecclesia, quo fit, ut nunquam deploratio suerit evangelii status, quam est hodie. Duo sunt, quae miseros et tu fide pusillanimes terrent. Nempe Caesaris adventus et quod Saae cum Branderiburgensidetrectant inire foedus cum eis, nisi impanato subscribant. Obsurduerunt ad verba scripturae, qua vel Dei potentiam ineulcant vel pollicentur Deum impiorum studia et conatus cassaturum. Nihil aliud cogitare videntur, quam ut se coram imperatore purgent aut se prorsus dedant. Consultum eis non videtur, ut cum Helvetiis foedera jungant verentur enim hae re Caesaris iram implacabilem reddi. Vides, mi Bucere, quo devenerint et quid de iis sperandum sit. Lucteri artes hoc effecerunt. Is enim ut bonus vir mihi retulit suo principi consuluit, nullum foedus nobiscum seriendum esse, sed potius gladio in nos saeviendum Eo prolapsus est novus papa, ut quod seriptis non potuit, vi et malis artibus tentet. Haec omnia si ro-cipio, ut constantissime credam, regnum Dei non venire eum observatione nec esse de hoc mundo. Videmus enim et experimur, non solum mundum contra Christi regnum fremere et conspirare, sed et
eos, qui propemodum principes in regno Christi Meti sunt, jam quoquo excidere et negato verbo Christi jurare in verba mundi. Quod ni fieret, bone Deus, quantum foret regni Christi observatio, magis vero salsa quam vera. Ad Christum ita nobis confugiendum et o solo fidendum, qui quod coepit haud dubio perfidio idque spiritu oris sui, quo nihil fortius. Haec tibi in aurem scripta sint quas eum certum et fidelem nuntium habueris ad Ginglium mittes, ut videat, quid do inmenso sperandum sit. Desunt enim tabelliones, qui litteras ad eum perserant etc. Apud amuninam
316쪽
Sueviae septem An aptistae apitibus privati sunt, multi adhue in vineulis tenentur ).
gran Dreni tu in Baben an Detola in pab. 6. September 1530.
Magno et pio omni Oeeolampadio, eclesiae Basileensis pio
Salutem in domino Jesu Christo. Quamvis rerum novarum nihil sit apud nos ex Augustano conventu, nisi quod tam diu antea praevidimus, nihil pro dignitate evangelii sacere homines nee posse quidem, non tamen passus sum nuncium ad te vacuum literarum nostrarum abire. Quantum ad rem meam pertinet, diu carissime Oecolampadi, sustinui infirmitatem principis non mea, sed fratrum et evangelii causa quod eorum exilium videbatur ex meo pendere, passus interim multa fieri, quae non potueram prohibere, passus et tam liu, dum inihi liberum permissum erat verbum. Postquam autem jam mihi alligatur ne est spes rediturae libertatis pristinae, non declinabo crucem et vobiscum exerceri, ubi verbum denique liberum est. Et ut donem, Caesarem atque principem nostrum omnia alia toleraturos, tamen vel sola Missae blasphemia atrocior est, quam ut possit apud perdoctum populum toties et usque adeo prostrata dissimulari. Exspectabo tamen interim finem Comitiorum, invitus licet, deinde moeollaturus ad vos ). Rus enim eo illi nunc sum. Tu autem in
317쪽
bito, ad quem tibi proin dubio parati sunt quotidiani nuntii, a quo et ipse ego possum quotidie literas petere,et habere a Bene vale.
Ex Baden 6. Septembris a. ine. Tuus Irenicus.
Nosti Angustanos Dei dono in hae omitiorum obsidione praeter meam ipsius et adeo omnium spem perstitisse firmos et omstantes. Jam igitur pio omnibus nostris senatoribus id oneris meumbit, ut doctis praedicatoribus et ad symmetriam paulinae praeeoptionis firmatis suis subditis provideant. Habent quidem eos, quos hactenus habuerunt, qui satis possent fortassis ad vulgus declamando; si tamen ea oram protervis essent defendenda, quae declamant, haberent neminem. Et quid multis nosti tu optimo nostrorum cometonatorum eruditionem. Animus igitur nostris esse videtur, doetum unum aut alterum tanquam episcopum celeris praeficere. Id tamen apud te maneat sepultum. Dixerunt hoc mihi quidam primi nominis apud nostros, qui tamen non vellent ho aliis publieatum, quod incommodare posset negoti evangelico, si alii ho resciscerent. Quare consultum videtur quibusdam, ut ego ad te scriberem, ut si quem seires huic muneri intelligis quid velim idoneum, tu non ad ali quem ex nostris Consulibus, sed ad totum Senatum scriberes et talem quempiam indicares. Futurum speraremus tua auctoritate, o insione item aliis per tuas literas data, ut quam facillime acceptaretur. Indiearunt aliqui Brunseruum, cujus eruditio mihi e libris ab eo editis multum probatur. Nescio tamen, an praedicatorio muneri aptus sit. Sit vel ille vel alius, modo per te idoneus et praesertim eruditus judicetur. Is acceptabitur et aletur honesto stipendio. Cum tu ad mo seripseris, tibi perindo erit scribendum, ac si per te ipsum saceres. Quod si duo ad nos venirent, vel si tu duos promoveres, non repellerentur. Doni. Rechlingerus hoc idem cupi Est enim ex eorum numero, qui per me rem hanc agunt. Poteris huie eonsuli Rechlingero seorsim seribere. Nihilo minus tamen seribes senatui; nam si Rechlingerum suspirarentur aliquid in ea re egisse essent inter nostros, qui pii istius hominis gelo inviderent. Tu ipso onjicies, o vera dicere Michael non privabitur sua condition apud nos. Huic tamen militi praeficiendi sunt docti quidam antesignani. Res moram non patitur. Quare ago, ut in tempore quod iacis saetas. Stephanus noster Agricola, verissime ita dictus, timeo, ne omnem
318쪽
git moturus lapidem, ut res ei pro sua contentione innata ex animo auocedat. Habes jam rem totam Mentem meam intelligis melius, quam ego me declarare possim. Age tu pro nostra in te confidentia et pro integritate, quam huic negotio debes Fae ut quam primum rescribas. Res multum ponderis haberet, si ambiat meriliterae injungerentur. Facies in hoe, ut tibi videbitur Moobum autem scias magni apud nos esso nominis. Male me habet, quod nihil reseribis do concordia per o incepta. Ego bene spero. Non desunt apud nos ardetiones, qui ex umbergensibus teris ad nos seriptis jactitant, vanam esse cone diae spem ). Sed hoc faciunt, ne videantur cessisse sententiae olim mordicus defensae Innumera essent ad te scribenda. Sed nunei abitus non patitur. Scribam ad te eeiana et Fabriana tonitrua eum aliis multis te Cal. Dec.
Geryon vler Dr. XIII. Ser. Sahle an Buιer. 25. 2anua 1531.
Praeclarissimo maximoque sacrarum literarum interpreti Mistino Buzero, Argentorat ecclesiae episcopo, domino et fratri inprimis
Salve, doctissime Bucere Augustanus senatus ex integro est immutatus Cupiunt ae modis omnibus ambiunt Evangelium Sperorem apud nos pedetentim optime successuram. Senatus noster nihil eorum praetermisit vel apud laurerum ipsum vel apud Constantienses, quod potuisset hominem movere ad obsequendum nobis; at Blaurerus multa causatur, quae eum impediant. Ego rursum multa eausabar, quibus moveri debuisset, nisi serrum aliquod aut adamantem gestasset in pectore. In hoc duello sententiam seri conscientia mea, multo esse ponderosiorem vocationem per me saetam, utpote mihi a magistratu meo impositam, quam sint argumenta, quibus se Blaurerus excusatum putat Culpam tamen in laurerum non rejicio, sed in Constantienses, qui putant se habere urgentissimas ausas, ob quas morem gerere non licuerit. Scripserunt Constantiensi. bus Augustanorum nomine Memmingenses, omnem moventes lapidem, ut votorum redderemur compotes. Posteaquam ego a Constantiensibus redieram et Senatus noster videbat, me laurerum non adserre, statim alterum nuncium et eum, cui solent secretiora committere negotia, Constantiam miserunt, sed idem, quod ego, frustrapete . oe
319쪽
tamen me vehementer mala habet, quod mihi non signifieaveris per unicam tantum lineam, nobis potuisse obtingere per Argentoratenses tuam praesentiam. Facile enim impetrassem, ut nostri te vocassent, eo praesertim consule melio adhue vivente, qui admodum in te erat propensus. At ille subitanea morte nobis ereptus est, in magnum evangelii detrimentum. At cum hae seriberem, annunciatur eleetus consul, scilico praeter spem omnium homo pauper teXtor, nihil tale somnians, Magnus emi eonsul effectus est; sed totus quantus quantus est evangelicus. Non possum satis mirari. Video dominum potenter nobiscum agere. Nemo per totam Augustam credidisset hune electum iri. Spero rem prosperius quam ntea uecos- auram. Statim habebis copiosiores ex me litoras. Ceterum scias, Molisa sum tuum, imo meum, nostrorum senatorum votis per omnia satissaeero Arridet vulgo. dero ei in omnibus. um perinde ac me ipsum tractabo. Plaeent eruditio et integritas. Breviter nihil in illo desideramus. Duo monachi, Stephanus et an nondum eum salutarenti Non laetantur de ejus adventu. Sperarunt se solos suturos episeopos. Habent plerosque sibi addictos, quibus placuit meare quendam Saxonem. At optime spero hoe impediri posse, modo tu et inpis propter communem reipublica christianae concordiam me juvetis. Juvabitis autem, si, quam primum nostri ad vos miserint, absque mora alterum mittatis. Si ego ad vos suissem miSsus, statim alterum quendam adduxissem eum Muscula. Fuissem autem missus, nisi laurerus impediisset Syndicus noster Balthasar mores nostrorum non admodum novit et, quod tibi soli seribo, causae non admodum sinet adhuc. Spero me brevi obtenturum, ut alter vocetur. Per sacra te oro, ut statim vocatum mittas, ne mora periculum adserat In duabus aut tribus hebdomadibus consecturum me spem negotium. Dixit mihi ollaangus de quodam Dr. Sebaatiano Pretium uerit, saeere inter illos delectum quod si tantum theologus esset et ex suggestu nihil posset, nulli nobis soro usui. Wolsgangustamen summopere etiam commendavit Bonfarium. In summa tuum fuerit, ut posteaquam nos vocaverimus, tu statim mittas. Omnino mihi persuadeo, Ranam et Rusticum non posse permoveri ad con-eordiam sacramentalem. Quod si penitus non leniri potuerint, tum tu vocaberis. Praebebis tum to faeilem. Perpetuo me poenitebit laborum pro impetrando Bla ero impensorum, eum jam sciam, te nobis obtingere potuisse. Omnes nos ex animo laetamur litem sacramentariam mitiorem esse laetam Speramus, eam tua opera omnino sepultum iri quamprimum publicabitur, non parcas, quaeso, impentis, sed statim mittas te.
320쪽
Bonis Wolnardo, Christum Augustae annuncianti, dilectosatri. Salvo in Christo, dilecto frater Vera tibi nunciata sunt, miscum larer a mere tamam aecersitos, et ecce adsumus exspeetantes, quid a nobis senatus requisiturus si Nam unum hoc didi-eimus, quod pro sua in Deum pietate eas, quae cum illa pugnant, cerimonias abrogare molitur, id quod seeundet Deus. Ceterum cum ego tum Bueerus privatim tibi loqui desideramus. Non vacabit nobis istu pergere, quod tamen mihi gratissimum foret; sed ita a meis dimissus sum, ne temero et absque magna causa deflectam in itinere vel reditum maturare differam vix unquam enim ab ecclesia mea sui aegrius. Proinde si veniam ad tantillum colloquium impetr
res, arbitrarer in rem et tuam et occlesia Augustanae suturum. Nondum tamen geribo, quasi onsiliis suis Ulmenses adhibituri sint alios, praeter eos, quos ipsi vocarunt. Da hae enim re nihil eonstar potest, tametsi ob tuam singularem in rebus sacris provehendis sedulitatem, prudentiam et candorem etiam ho sperem. Nondum salutaram senatum hae scribens, itaque satis fuerit sibi indieatam praesentiam nostram. Reliqua coram agemus. Commendo me comsuli elingero. Ulmae 22 Μ i. Salutem tibi et Symmissis precamur ego et Blarerucae Bueerus.
Bonis Wolfhardo, Augustanae delegiae eonesonatori lum pio tum fideli, dilecto fratri. Salve, charissime Bonisaei. Quoniam hae hora in rus abimus, praedicaturi Christum, ne mireris, si nihil certius tibi respondemus. Quantum ad me attinet, non video, quomodo ommodo non offensis meis, a quibus longius, quam putarant, abero isthue perveniam, ad-Volarem tamen, si majoris uetus spes foret, neque paterer orari vel admoneri, etiamsi amplius indignentur illi mei. Atqui terrent isthie non pauca. pinarum nempe immodica congeries et superbior e mel gibbus, quibus parum eum regno Dei. Porro tu commodius nos invisen etiamsi a Senatu Ulmensi non vocatus, non tamen in-