Stanislai Rescii Epistolarum liber vnus. Quibus nonnulla eiusdem auctoris. Pia exercitia pijs lectoribus non indigna pij quidam viri adiungenda putauerunt

351쪽

mum euocato. At quo Rege Quem tu sa Pe B. P. diuino tuo iuditio, natum Ecclesipnatum Reipub. Christians prsdicabas, armis acrem, litteris instructum , consilio Promptum, manu sortem,in omni reliqua viis ratione moderatum, bonis omnibus charissimum: Archiepiscopus G ne sinensis cis nunc est Stanislaus Κarnkouius, iuuan-ds Ecclesis Dei cupidissimus antistes, &Opertus, ut Scriptura loquitur, quasi pallio et eli Legatus natus,Regni Polonis Primas, & Primus Princeps,quem maiores nostri, optimi, & sapientissimi viri, ob istius

S. Sedis, a quo dignitatem accepit, reuerentiam , & maiestatem, Principem in sua Repub. dignitatis,& authoritatis gradum tenere propterea voluerunt, ut Respubli- Bca in omni rerum & temporum varietate, summa cum authoritate defensorem , &quasi quedam orthodoxae fidei, rerumq; communium custodem haberet e cuius tuteli a ,& prssidio conseruarentur ea omniaιquq diuinis, humanisque legitus, quq moribus , quς maiorum in i titutis,&decretis continentur, ne cuiusquam effussi nomni intemperantia libidines, sese unquam vel in religionem, vel in libertatem com

munem incitarent. Is itaque Archiepiscopus

352쪽

pus,datis ad singulas Regni prouintias is teris,facit omnes de transitu Regis sui certiores: Episcopos, & reliquos ordinis Ecclesiastici Principes, ad vota suscipienda , piasque proces pro Regni statu fundendas

adhortatur. Palatinos vero,ij sunt Prouintiarum prssides , ut Satrapis quisque sui

nobilitatem conuocet, consiliaque ineat et tum de pace domestica conseruauda , tum

de tuendis charist. patris finibus. Nuntios prlterea quasi quosdam Tribunos plebis,

e medio fratrum cstu eligant, atque ad futuram omnium Regni Ordinum. Conuo-Cationem cum mandatis, & transigendi authoritate mittant; interim omnes in

uniuersum,& armis,& animis instructi,pro salute patrii excubias agant. Regni deinde Senatores,& Consiliaἡios viciniores, qua celleri me potest conuocat;& ex illorum sententia tempus locum assignat, in quo omnium Regni Ordinuni Conuentus generalis , Conuocationem Vocant, habeatur, Absentes&impeditos litteris appellat. Ad diem Conuocationi dictam,Senatus frequens conuenit.In eo principem locum obtinent,& utrumque Regij Solij latus occupant x. Archiepiscopi xq.Episcopi Hos

353쪽

s o. Palatini consequuntur, quos Prouinciarum prssides diximus: & γo.Castellani, qui sunt arcium &Ciuitatum gubernatores; &designati prsterea absquestri ordine, in singulis Prouincijs Nuntij. Tum in Commune de pace & bello, deque rebus communibus consulitur; Si quq sunt ciuiu,

inter Cives odia,vel Repub.donantur. vel Senatus authoritate sopiutur, Regni fines armantur; ac dieS ad extremum, & locus assignatur, ad obeunda Generalia totius

Regni Comitia, in quibus noui Reais electio celebretur. ψCum dies Comitiorum aduenit, tent ria finguntur, Senatotum subsellia, non in auro nitete Regia, crustatis distincta ma moribus, sed militarem in modum, in campis longe lateque patentibus,sole isto. Vistulaque inspectante, criguntur: singulis Regni Prouiniijs, singuis stationes assignatur,castra,& acies, & curruS, & tormenta, tanquam ad dimicationem instruuntur, tubarum cangore , tympanorum sonitu, tormentorum strepitu, equorum hinnitu, armorum fulgore, & terrore omnia miscentur ut acres,Martijque milites, inter

equitum peditumque copias, inter hastas,

di Vmbones, inter Clypeos.,& galeas. In

354쪽

llo , inquam , strepitu, fremituque armorum Regem sibi Martium quirendum,

eligendumque putarent. Inuocato de indoe S. Spiritus auxilio, votis ad omnes diuorum aras nuncupatis, & solemnibus factis sacrificijs, tua primum B. P. mandata Le gato reserente audiuntur: Inde reliquora externorum Principum oratores quicuq;

sunt admittuntur, Si quos Candidatos o D serunt , singulorum singuis conditiones omni adhibita cautione perpenduntur ;Quae quisque secum in serre in Regnum possit commoda, quq offerre incommoda,

omnium ponderum,& rationum examine trutinantur: & cum omnes omnia, & animis prouisa & consilijs indagata habuerint,primo loco sententiam de Rege suam explicant Archiepiscopi,& Episcopi; inde Palatini & Castellani, inde Regni Cancellar ij ,& Marsalci, inde Equestris ordinis

ex omnibus Prouint ijs delecti Tribuni,idque faciunt non obscure, non dissimulanter, non insidiose, non tectis,& abditis verbis, ad eorum quos reprobant odium,&inuidiam declinandam: sed quod eximis libertatis, & hominum mente, & animo solutorum, nec cuiusquam έ nisi eiusque ςligunt, dominationi parentium,pro,

355쪽

Prium ac peculiare est,sic vivere: sic sentire, sicque loqui ut velis, apertissime, ScPlanissime quidquid de quoque Candid in sentiunt, in omnium astantium auribus& oculis profitentur; ac ita is demum, Rex Polonis & Magnus Dux Lithuanis pronuntiatur , in quem aut omnes simul, ex-Cepto nemine, consentiunt; quod in electione Christiani sis. Regis Henrici apud

Varauiam factum est: ubi supra centum nobilissimum equitum millia censebatur: aut maior, & armis animisque ardentior Pars, quod in Stephano designando apud Andreiouiam nostram accidisse vidimus taut valde paucis exceptis, quod hoc tempore in Sigismundi Regis electione apua .

Varsauiam contingit. Electum Legatus vicissim tuus B. P.Regnique Primas videte iterum Illustrisii mi Principes quam magnum honore huic S.Sedi patria nostra habeat) sacro pallio, lucentique lyara amictus, erecto in omnium oculis Christi crucifixi simulachro. e loco eminentiori, inuocato Sanctissimet 'Τrinitatis augustissimo nomine, coceptis,& solemnibus verbis, Regem Polonis &Mag. Ducem Lithuanis pronuntiat. Eius

vero sermonem Regni Marschalcus is est

356쪽

Andreas opalerishi, excelsi animi, & expediti consilij Senator) patrio sermone

subsequitur,uniuersis Regni ordinibusRegis electi nomen denunci an S. Acclamatur ab omnibus. Amen. Signa dantur leticiae.1tur ad Ecclesiam Archiepiscopo prseunte,aguntur Deo gratis. Conditiones scribuntur. Oratores ad euocandum, deducendumq; Regem electum designantur. Huius electionis,ad eam quam breuissime perstrinxi rationem, cum primos in Suetia Nuntios Princeps Sigismundus ac-ςepisset,nulla effusi, intemperantisq; gaudij signa dedit: nulla consilia, que sola iuuentute geruntur,& viribus aggressus est: sed omnem animi sui vim, ad exploradam

eius voluntatem conuertit,cuius sempiterno numine, Regna omnia de gente in gen

tem transferuntur et Hanc autem ut cer

tius, atque liquidius cognosceret,ante omnia oratione,iei unio, elelmosina, viti errores expiandos putauit,ciboque cflesti, contra omnes inconsideratos impetus sese communiuit : & Serenissimi prsterea Regis & paretis sui, de recipiendo Regno

voluntatem expectandam putauit.

Postquam autem Regis Suetis parentis charissimi consensus, ct approbatio ac

357쪽

ressit ea demum esse eertissima diu ins v

cationis argumenta statuens, voluntatem

ipse quoque suam, ad capessenda Regnir'inuis gubernacula adiunxit: ciboque uicissim coelesti sese familiamque suam , muniens. Regio adhibito comitatu, instructa,& ornata so. Navium cla' , non totis γε horis,sinum Ballicum, scelicissimavsus nauigatione transmisit: R in amplisi simo,atque oeulentissimo Regni Polonig, Emporio Ciuitate Gedanensi, prima vestigia posuit. In Regiam deinde Ciuitatem Cracouien. a frequentissima totius Regni Nobilitate, di a 2 3. armatorum equitum millibus,introductus est,ubi ad venerandum altare S. Martyris,& Episcopi Stanisai prostratus, ex eiusdem Archiepiscopi, & Legati tui manibus, omnium Regni

Ordinum,consensu, approbatione accedente i Regni Poloniae coronam,caeteraq; dignitatis, di potestatis insignia accepit, accepta rcgendi , moderandique potestate,uti caepit. Misso enim Ioanne Lam scio Regni sui Cancellario,& suppremo exercituum Duce, viro litteris,armis,omini consilio instructis limo,& singulari quo--dam animi moderatione, rebellium quo- .rundam conatus fregit, aemulorum, di in- iit L uidio-

358쪽

uidiorum consilia repraessit quidquid es Hi sistebat, vel deleuit, vel in suam potest

Rem redegit.

Et quia Christo soli,qu m in omni vitri libere,& libeter confiteri didicerat, cudpsam Regiae dignitatis accessionem, tum reliquos omnes tam belli,quam pacis pro gre si ius & successus,acceptos serebat, nu dam moram interponendam putauit, quin apud te Christi Vicar um grati animi significationem, verbis quoque testaretur, animumque in te suum plenissimum pietati , & obseruantiae declararet. Me igitur misit,se Regnaque sua sub tutellam, & pM trocinium tuum subiunxit, Apostolicam tuam benedictionem impertiri petiuit, in tuaque se potestate, Bre perpetuo promi--sit, sciens ea demum Regna, & Imperia aesse fallicissima consueuisse, quae tu paterna tua cura,& solicitudine digna putas:&ei cuius Vicarium agis quottidianis tuis orationibus,& sacrificijs,& libenter,& studiose commendas. t In quo obeundo offitio, & si consciemtiae suae satisfecisse videretur: pietati t anen ,& obseruantiae suae, satis esse factum

non putauit,ni si idipsum,in hac quasi quadam area, & statione religionis praesidum

359쪽

in hoc inquam pleno maiestatis, &dignitatis consessi, quasi in omnium gentium ac nationum auribus,maiorum more prin

fiteretur. t e I

' Quamobrem iterum atque iterum, vim omnem desiderij sui per me P. B. tibi isto quoque omnium augustissimo loco decim ratδε aperit. Te verum Ι Ε s v Christi Vicarium, verum petri successorem non dubitanter agnoscit,tibi & huic S.Sedi, vere& ex animo, quam debet obedientia pret stat, ac desert: nomenque suum inter eos Reges,& Principes,abs te referri postulat, qui iunt,qui unquam fuerunt,quique futuiri sunt Orthodoxae fidei acerrimi delam res, & propugnatores. f : Tu vicissim facies,senex Sanctiss.ut sup- plici filio Apostolicam tuam benedicti nem impartias, atque a diuina bonitate 4mpetres,ut animum illius inuicto robore confirmet: ne unquam mentis suae studio coelestia moliri in Regnis stiis desinat, neue labatur & erret, aut difficultatem am--plissimi gerendi muneris extimescat: tum Caeteris quoque praesidijs beneuolentissi-rmopatre digni stimis subleuare non des rnes : ut totius Regni, religionisque status

Livile per tuam curam posit quam beatis

360쪽

mus, ut sicut unius in Regno Regis dignitatem agnoscunt, ita unius in Ecclesia Dei vocem,& auctoritatem agnoscat,& in ilius gubernatione salutis summam si tam putent. Septingenti sere anni abierunt, ex quo sese Regnum Poloniae ad Orthodoxae fidei

societatem adiunxit, nec ullo unqua schisi, male , aut secestione constantiae suae cursum, interrupit . Non Beren ari j Non Bogona iiij,non Petrobrusiani, non Albingen. laon Valden. non Hustiar,non aliae his similes Religionum omnium, Regumque, Legumque pestes.soliditatem eius labefactare potuerunt: usque ad haec in scelicia nostra tempora, quibus illi o praesentis taculi iesiam iam j nimis vicina Saxonia pestem Lutheranam amauit. Facilius medi- sinam accipiunt mala recentia. Annis &vetustate corroborata, ustione, sectione , Omni contentione vix sanantur Rex optimus, & est, & in offitio se suturum pollicetur: omniaque pro re gione summa,tum in Polonia, tu in Suetia quotidie meditatur, Regni Senatus sapientissimis consilijs abundat , Episcopi de

cellunt ; ordo Equestris ad omnia minderatis