Paulii Iouii Nouocomensis ... Elogia virorum bellica virtute illustrium, septem libris iam olim ab authore comprehensa, et nunc ex eiusdem Musaeo ad viuum expressis imaginibus exornata

발행: 1575년

분량: 411페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

281쪽

stuis valet haec siccis ocula audires Sed illu Non listhvmis vrsit cineresalon questibu3; altum S d tulit infracta . resiit lairtute dolorem. . Cernis ut assectus vivos animata talem primat in vultu in *t fummo certamine pugnet Cum virtute dolor fixus cum ingentibus ausit, stilue animis' pugni vi cedens s utique dolor es

Fortuna insinues aliquot senas vetustas Actabit g m matres, Iibus ortas,

Sed quae aritata diu per tot durimina rerum Per varios cases,rapidis iactata periclis equo animo infensae Fortunae exceperit inis petulla erit,autiqua aut veniens quam constrat arua Fortunae, satu, animo infelicu Elyae.

Lud ovicus Pannoniae

atque Bohemia: Rex. O C obesi oris gestu, se Germanico potius quam Hum

rico cultu cospicuus erat Ludovicus Palinonice atque B hemiae Rex, Sarmatico atque Aquitanico sanguine genitus. Nam Ulassislaus pater senere Polonus suit, cui Cani filia Vasconum nobilissima uirpe edita nupserat. Ferunt Ita

doui cum quum utero matris excluderetur informem prespe.& sine certis Oris lineamentis vrsini foetus speciem prictuliste, creuisse in . naen ad iusto maiorem hominis staturam, ita ut patris inertiam Sc multum aruinae succum aemulaturus crederetur, nec eius molis artus decenter uius dias. Sc illustris spiritus regeret. Quanquam a nutrit 7s diligenter excita retur, qui cum literarum pariter atque armorum disciplina exercendu con tenderent. Meruit tamen mansueti Sc obsequentis ingenii bonitate, qua egregie iustus & pius Princeps euasurus videri poterat, ut Mariae Caesuis sorori connubio iungeretur, conciliante scilicet eas nuptias Maximiliano auo qui Annam etiam Liudovici sororem corroborandae cognationis causa Ferdinando nepoti collocarat, in eadem celebritate Viennensis conuentus,

in quo tres sumnti septentrionalis plagae neges, Caesar, Vladi statis,& Sigis mundus insigni multarum gentium sipediaculo colui sient. Caeterum Ludovicus decennio sere post eas nuptias perpetua sterilitate damnatas quum ti irbulentissimorum Procerum atroci Vexatione, A inuo adhuc patre,& desumsto, quasi precario ronauisset, in id bellum incidit, quo impotentibus Turcarum arinis oppressius cecidit. In peruersa siquidem malignitate pro cerum suorum iustis destitutus viribus, desertusque a propinquis suis finitimis Regibus, Mugacciana acie miserabili. casu Regnum cum vita amisit. Carolus nanque Caesar, Sc Ferdinandus frater, quibus cordi erant Italici Imperii opes, eius pericula tanto inuadente hoste neglexerant. Sigisnundiam porro patruum Sarmatiae Regem iacile tum auerterani Moscouitarum bel

282쪽

Ia, & Mnestae Podoliis Scoetharunt incursiones, quibus Urebatur Sarmatia cus aoer,5 Clemens ipsie Pontifex domestico occupatuς bello, Uiκ crina norum legionem & Visaronum equitum alam, e sacra pecunia ad iJanno niae praesidium conduxerat; Hungarique proceres a Iaritiae atque rapinis assueti oblitique penitus Hunnicae virtutis & disciplinae, pessimis artibus tractantes arma, inter se scidi sistine distentiebant, nec externa praetidia superbo contemptu 8c stulta arrogantia admissuri videbantur. Tanta siquidem ani morum vanitate atque ferocia ad bellum serebantur, ut vel innumerabiles Turcarum copias facile desipicerent,& se ipsos ad tuendum gentis decus coseruandam sue patriae salutem, si non iniqui praelii iacultas daretur latis iore iactarent. Horum autem Princeps erat Paulus Tomoreus Col entis Archiepiscopus pietatis instinctu, & vetere praesulum more, cum Turcis non iusta quidem acie,sed minutis praelius pii nare solitus. Is proceres non temere timentes hostem ignauiae increpitanς Θί ad conserendas manus militum multitudinem sacris concionibus accendens, eo Ludovicum conlatiq

283쪽

inopem iuuenem nec ullum vitae discirimen veritum perduri ut aduentanti hosti ostia obuiam promouenda decerneret. Imperitus enim rerum dolescens,ingenioque praesertim imbecillo atque habeti, tanquam bellici periculi ignarus,qui nunquam castra vidistet,sacile e6 perduci potuit quo Tomoreus fatalis eo die Hungaris dux impositus educebat, vel cuntiis se Proceribus pugnae casum omni arte vitandum esse censentibus. Itaque Ludovicus, aliena vecordia atque saperbia miser, 5c proculdubio exitialis consilii manceps faeius,Solymano ad Mugaccium occurrit, quum nihil tale ausuros Hungaros Turcae Duces putarent,nec Solymanus ipse adduci pollet, in Regem liostem tam paucis instruetiim cophs in castris esse, 6c congredi proelio velle crederet. Vix enim Christiana acies Triginta milium peditatum. simul δc equitum numerum implebat, quum in aduersa ducenta equitum milia spe starentur. Eum itaque Tomores audacia Hungarorumque temeritas exitum tulit, Vt cum ingenti corona hostium circundatis 5c o sessis castris,Rex infelix, S quod miserrimum fuit in ipse margineDanubii aquatione prohibitus, dirigere aciem & collatis signis confligere cogeret Non tulere diu fiungari primi agminis vim, quanquam admirabili serocia resistentes, nec inulti cadentes,quando meritas insimiae sitae poenas darent. Cecidit ante alios vecordi impetu pugnans Tomoreus,&vni sere reliqui Duces & Antistites conciso proculcatoque toto nostrorum exercitu perie runt. Rex ipse quum in fugam desperatis rebus se proriperet, in paludem incidit praealtae crepidinis, quam exeundo apprehendere conatus, equum ardua ceruice erectum inseresserit, atq; ita resupinatus in ipso equi& armorum oppressus pondere, in aqua bipalmis Digitis suincatus inter at, spem te armigero suo, amue eum mox arena sepeliente, ne corpore atque annis Regius potiretur hostis. At Solymanus eum euasisse existimans, genero se voce pronunciauit, se hostem Regem tot cognationibus clarum in gratia am Sigismundi patrui,si reperiretur Pannoniae te gem repositurum, modo Othoniannici Imper a decus,&siuae Iiberalitatis beneficium certo tributo, Mid quidem exiguo, grate atque fideliter agnosteret. Sed cadauer post multos dies, indicante eodem sciati sero repertum eo quo potuit rei multuarii sineris honore tumulatum est, quum Solymanus iam Buda atque Pannoniavi.'or decessisset,adornandum Hungaricae vi floriae trophaeum, aeneas in

stantissimi operis statuas quae Matthiae spledidisti mi Regis, sistent. Byzantium aduehens; quibus Hippodromum erectis basibus exornauit. PETRi ANGELiI Riuri.

Te pwoque Sa uico rad ce esanguine narum, Et miti clarum virtute, antiiua tuorum CFIno immerito regis prae citauitu Vt foret unde animos ingentes incola Ponti Sumeret, . raptis regnaret Turca trophaeis, IV irarum multa tumefflus caede parentum.

284쪽

LIBER V.

Fundere, . in ranenti eintere milite tumias

Eximio possis,atque omni arcere su rentem Paemonia in lati confestum clade Tyrannum. Gm si corpus eras e pectores tibi nullum D, dederant mentem, sex amentissime, qua te Iibus aequar et fors indignissima mamiis: Vitisses dii sustem distri mina Martis. ut eum praeclaras animas per vulnera mille Vidi Ili Hrioas fundentespectore ab imo, Te quoiue praecipitem Turcarum in tela dei des.

Iure igitur tantas entem ἐ caede tuorum, Ut turpi ablatus letho, contestin harenae Informi cumulo, lactomus honore careres, Obruit immersum coenoque undaque lacuria. Fi NIs Q v I NTI LIBRI.

PAVLI IOVII EPI

FATIO IN SEXTUM LIBRvM

E CET prefecto bu chium Elogiorum librum qui fure Dictorum uraum erit ultimus,sene aulicari ab ipsa in Bisi, mi viri Damiis Medises effigie, quem tu Mimianime Cc Gabaemula virtute certissimum agnostis patrem. Italia vero omnis etiam nunc lucet,quod tum immaturo fato ferit ereptus, qua in ipse d findendae communis luertatis oris o conatu cecide rit. Hc viro si noIDo tantum monstratus quoniam, rem -- tis modum excessur- Gederetur, sicutipauissimum indomiti vigoru . perpetua constantiae siuae desiderium nobis reliquiis; ita bos Herbes quifri baccersiente hora eum subsecuti sunt, tanquam bello Dux Italorum omnium Anne fortisibmus,m Vlentiationem comparationemque rerumgesturum non iniqua ratione perducit. μοι omnes, quod eis exactae prudeliae tua praecellenti que iudi peculiare munusinter se conabu, . qui cunctas huius saeculi parum fel cu resaestus immotis tui captu comprehendis, recta a timatione perpendes, quantum tibi tutuIt prope oneris otiosius pater in Ouat: Nam si tibigenerosa aemulatione sit enitendum ut non aeques modo fumiliae tuae decora, sed ea etiam magno interuallo superes,tanto magis cotendere debes, qui impery amphtudine atque opibus patre malo es, atque felicior,ut non siruina Dy superi tibi arrisi si videanturis ampbtu em tuam cerasimis c Pti nil acis viri tibia adu gendam censes. Vale.

285쪽

LIBER SEX TVS.

loannes Medi ce

Fortissimus Dux. V o N A M condigno adoreae laudis praeconio te ornati rim magnanime Heros, armipotentis dextrae, & fulminei spiritus gloria inclyte Inusitata siquidem atque admirabi sis virtus tua, omnem vel ingentis facundiae vim exuperael 5c excludit, si multa atque illustria bello edita facinora colatatione aequalium Ducum expendantur: quandoquidem il. iorum sortia iacta cum numero, tum varietate atque ipso pondere victo riarun

286쪽

LIBER VI. 279

riarum prorsus antecedant. A p alto namque tantiae ingenita virtus tan in stirpis luxurie coalescere coeperat, ut altitudine culminis ad sydera ferri videretur,nisi immitia fata valde insigni huius seculi infortunio, pro Italiae libertate pugnantem,in ipsi cursit iperatae vi storiae prostrauisssient. Pater num etenim genus directio stemmate superiore Laurentium Medicem qui magni Costili germanus frater suit, respiciebat , quum maternum repeteret ab inuictissimo Francisco Ssortia proauo, qui ini igni bellicae virtutis selici tale, Mediolanensis imperi j principatum posteris eius similiae peperit. Huius erat neptis Catherina eo Galeacio principe genita, cui coniurantiu ciuium dira malignitas dominatum & vitam inuiderat. Haec Ioatinis mater sint antea Hieronymo inario, Xysti Pontificis propinquo splendidissi

me nupta, quae intersedit coniugis mortem,uirili animo rurata arcem, seu re vindicauit; numerosamque ex Riario prolem relinquens pertaesa coeliba tus, & conscia sitae foecunditatis Ioanni Medici Gallicas sequenti partes, tancuam praeclara nobilitate, moribusque lecti istino nupsit, ut hic Ioannes ex Christiano sonte Ludovicus appellatus paternum serens nonien, Primo eoque supremo eius coniugii partu ederetur, qui bellicum materni generis vigorem certo Mediceae magnificentiae splendore cumularet. Caeterum triennis puer patrem amisit,captaque demum atque exuta Principatu Bomi anis & Gallicis armis Camerina matre, magnis aduerta Fortunae flucitibus

iactatus est. Sed amatre demum quae beneficio Aleniae Galli ducis,mole

Hadriani educta suerat, Florentiae educatus est, eo aetatis incremento,us tutelam benignἡ susciperet Iacobus Salutatus illustris ciuis, qui postea Ioannis socer suit. Vertam ea indole puer Martii spiritus habitum gere

bat,ut praelia,S saepe cruenta inter aequales sereret, vulnereq; infli sto,quod videri poterat mortiferum, reclamante saucii pueri patre, exilio mulctare tur. Sed exacto demum urbe Soderino,atque introductis Mediceis in veterem dominatum,non multo p6st adhaesit Leoni Decimo familiae princi pi, & ad Pontificatum euecto. Nec diu p6st Ioannes inter initia Vmbrici

belli, imberbis adhuc ita militiae posuit tirocinium, Ut turmam equitum e κdelectis iamiliaribus suo aere perornatam, uti nouae laudis cupidus in aes em producere multisque obiter exercitus periculis, ad eam disciplinae seu gem,ad idque inuidii nominis decus, nunquam sere intermista militia per ueniret,quo pricclara & passim spectata vis eius magno partibus adiumen to, & longe maximo hostibus est et terrori. Hinc fit ut ardens re vivida virtus diffisso lati lumine, breui elotio neque includi, neque exprimi iaci te possit, quum nullis prope gloriae finibus terminetur, & iuuis annalium monumentis posteritati tradita, certam aeternitatis spem concipiat& expoctet. Quis enim nisi praealto volumine res eius incredibili sortitudine in uicti semper animi gestas comprehendet c Quis innumera secunde inita Draelia, atque oppida sortiter expugnata, & ereptum e manibus Venetoruhostium peculiaris alae suae legatum, expresta instaurati praelii turbi ue narrauerit c Quis tranarum in cospectu Galli hostis vorti sum Abdu'm,eci Que ausu,territas,&in fugam datas Gallorum turmas,legentibus ostendet couis denique Rethotrum agmina in Bergomate agro, retro auersa re pro

moata,& Hesuetios demum ad Corsimi pagum,qui strenuos , lux alae equio Aa a

287쪽

ELOGIORVM

tes crudelius interfecissent, multa corde vindicatos;& Hispanorum audaciam Ticini primu, & mox saepius ad Mediolani portas acerri me repressiani atque mulctatam,tusta atque integra eloquentiae laude extollet Nemo siquidem eo celerius expedire arma, nemo intentius Sc vigilantius hostium motus obseritare, nemo violentius hostes inuadere, nemo pertinacius vi Eloriam captare didicerat. Erat prose fui natus ad Italiam pulsis externis, in libertatem allerendam,si id cordi superis suisset. Insistens nanque Geomanorum legionibus, nec usquam vestigiis abscedens, dum ituros ad deleadam urbem Romam Perpet Ais minutis praetris demorari conaretur,multis que hostium secundum Padi erra trucidatis, se in castra reciperet, tormeto ab ulteriore Min ripa in incertum emissis ipse via genu limis, est in tersectus,pereuntis hercle Italiae fato potius quam suo, quum viginti septemnatus annos iam plane mitigata ardentis animi serocia, uti sedatiora secutit, consilia praeter egrWq bellatoris nomen, etiam ad maturi iam,&ti Imperatoris famam contendere censeretur.

stiis tulit Eumenidum immane hoc imitabile Vnde iniuctorum funera mille Ducum c cecidis Medicum's, hoc noua gloria Martis quo feriens erae tot cecidere manus,

ina gemit πω dum spasti secat ille, silet uen

siseria ruentusatque cadisque si obit. Inque atram reuoluto boo ere noctem fraus G in aeris . fibula fluxit aquis.

Illum etiam num acri minitantem vulnera ristu urato Durus Giaidis ni t usi, Et laudes cecinit, piEluet circumtulis ora, Ora Diu aetermis vivere Φυ manu. Ille autem quod te insuperas ante edia i aura

Dux Cosme, Etrusci luxque salia uesoli: Sic fertur, patriae pater ut cum pro licit alma ure obitum, issenia consuluisse sua Iu LII I Wyprincipis EtrusAristo orti amus Heros. i noua belligeri gloria Martis eras Barbaragens vidit quantum pollebat in armis Vis tua, quae semper terror in hoste uit. t Te equidem consul percussum nurue, fato Italia potius quam cecit se tuo. Attamen es fel x Italum fortisime AElis on quia perpetuos det tibi fama aere, Stapostquam Imperium, tibi quod virtute parabas Magnanimae profatu dedere tuae.

288쪽

LIBER V. etsi

Carolus Borbonius'

VIS nam,qui Carolum Borbonium viderit,m hac verisii A ma effigie non agnosceti ac item supercilio atque oculis in υ constantis eius antini leuitatem, atque perfidiam eviri spi rare non iudicet: Quis non obiter diri, impiique hominis saeuitiam non exe et , qui aduersus Regem suum, patri anique suam nefaria arma intulerit c 5c sacrosanctam urbe gentium omnium liberale domicilium profanarit,& euerteries & denique telesta cogitatione renouata, conuersaque perfidia in Cariarem, Neapollita num Regnum occupare voluisse non credat c Licet enim &hoc de contemptore hutant atque diuini iuris non absilrde suspicari, quum in limine portentosae temeritatis suae perierit; ultore quidem magno Deo, ne abomin llivi istoria,& truculenti Lima tot insontium hominum caede laetaretur. Gilberto Mompenserio patre genitus erat,qui Gallici exercitus imperator di

289쪽

rta ELOGIOR v M

apolitano vietiis bello, ex dolore rei male gestae apud Baias interiit. Re liquerat is praeter hunc Carolum, filios Ludovicum scilicet quinto post pa

tris mortem anno ad Capuam pestilenti sebre ereptum; 8c Francis eum Helvetio praelio in conspectu seatris interfectum. At ipse opulenta: hau i tatis compos,& Comestabilis a Rege appellatus,qui honos militaris in Galli a summus habetur, proculdubio procerum omnium longe clarissimus ea uaserat utpote qui perpetuo tenore vitae, mi & soris splendidus, erga milites liberalis, in hospites vel inconstat te munificus, authoritate, gratia, opis bus, reliquos regri sanguinis Regulos anteiret. Sed quantum tibi belli eae laudis Abduana praesertim acie, quum extraordinariis Gallicae nobilitatis equitibus euocatisque praeesset;& apud Mediolanum, quum eam urbe a Luersus terribilem Maximiliani Caesaris aduentum constantissimὰ defendicset, non obscure pepererat,tantundem amisit ad Melenianum Helvetio inprielio, quum circumuento, & praeeunti stam , opem reformidato pei dos erre noluisset,& ad Valentianum in Belgis sero cum mussijs aduentansRegio agmini obscura in nocte errabundo se coniungere recusasset Vertam quum haec vel aduersus ipsius Regis testimonium dilui& Cc ibi postait, se demum magna onerauit inuidia, scedeque sese Sc Borboniae familiae no men dedecorauit, inexpiabili lacinore edito, quum a RQe deficiens in pae triam externa CUM is arma perfidiose conuerterit, stilicet ut leuem inii riam ulcisceretur,qudd Ludovica Regis mater,ei grauem & improuisam ii tem intenderet, ereptura hand dubie aliquot castella, malignitate senatorsi

in ea causa periniquὰ ius dicentium. eo autem acrius Urgebat atque incumbebat Ludovica, quod se sipretam i Carolo crederet, cui se ad connubium mistra obtulisset, ut aetate adhuc florens vidua, florentissimae aetatis nobi Iisiimaeque stirpis viri coniugio potiretur. Haec contumelia, muliebri in animo praealtas iecerat taui od a radices, nec Rex ipse procliuis in obsequia matris, ut litem dirimeret exorari potuerat, quoniam nisi post diiudicatam litem, eius controuersiae arbitrum fore profiteretur. Quae conditio grauissima ideo visa est Borbonio, quod nihil sibi ad aequitatem vel iura cusis, ves iudicum studia responsura crederet, si damnatus a properato iudicio ex clementia tantum Regia commodum expediaret. Itaque indignabundus coniurauit cum quibusdam illustribus viris Caesarique implacabili Gallo rum hosti adhaerere constituit. Sed Franciscus Rex incomparabili benignitate iam plane dete fia coniuratione, Borbonio ad genua prouoluto ita pepercit, ut se ullis ves certissimis indiciis adduci non poste, ut crederet, quequam Regiae stirpis perfidiae scelus concipere posse, testaretur. Sed non multo potit Borbonius simulato morbo,quum RWia castra subsequi iube retur, diuerso itinere δέ mutato habitu cum paucis in Sequanos perfugit, atque ea conditione Caesarianis partibus sese addixit, ut ei Cars ire Leonora rorem quae Emanuelis Lusitaniae Regis uxor suerat, desponderet, superis proculdubio nuptias vetantibus, ne summae nobilitatis Regina homini perfidiae labe notato iungeretur. Transiuit demum in Italiam, atque inde cum valido exercitu in Prouinciam imipit; mectaque & vix tentata Masilli repulsus est: quum nemo reperiretur qui insaniam perfidiosi hominis imitari, quam parium selum defendere mallet. Exinde transeunte in Italiam

290쪽

LIBER v I. ara

Rege cum copi js quas pro salute patriae coegerat Ticinensi praelio intersuit, quo Rex ipse deleto ab hostibus exercitu captus est; atque ita Borbonius ne sarit odii voto potitus, victor, temere sperauit, Caesarem Mediolanensis imperia dominatum sibi, tanquam seroris dotalem, ei edio Ssortia esse con cessurum. Verum Carolus Lanoius Belga,qui vices Caesaris gerens, inti mi illius consili j erat gnarus, decepto Borbonio Regem captiuum in spem promerendae libertatis astutis persuasionibus induetum, in Hispaniam ab duxit. Qua inopinati facti nouitate Borbonius usqueadeo commotus est,

ut statim & ipse in Hisipaniam enauigarit,& apud Caesarem ce qui victoriae

socius extitisset, ingrate contemptum quereretur,Lanotumque malignitatis 8c impudentiae probro compellatum ad singulare certamen prouocaret.

Vertam Cars ire ita rixantes diremit,ut quae Laonius secis let, publico commodo stoque iussu secisse testaretur. Nec diu p6st, cum Rege de eo dimittendo Caeciae pecunia transegit; ad confirmandasque noui foederis pactiones, sororem antea dubiis verbis Borbonio promissam, Regi tum celebi connu hio iunxit,quo nihil amarulentius Borbonio accidere potuit. Ea Caesaris cum Rege conciliatio suspeeia Italicis Principibus fuit,quasi coturas Ient Sccunctis iugum imponere cogitarent. Sed eam sit 3icionem non temere conceptam Rex opportunisiime detexit; perseluto namque auro,& liberis obsidibus datis, his quas perscripsis let conditionibus tanquam iniquissimis 8c impotenter extortis,se minime staturum professiis est, quasi optimo iure Iiberatus videri posset,qui aureae monetae ducentas myriades Caesarianis custodibus, quum liberos etiam daret obsides, adnumerasset. Itaque Itali Principes. liberaeque ciuitates, seruitutis metu ad arma consternatae, in Caesarem Cisalpinae Galliae Imperio Ssortiam excludere conatem, authore Clemente Pontifice, ed fidentius arma verterunt, quod ipsi assuturum Regem intelligerent. Eius vero belli is exitus fuit, ut laustra obsesso a Pederatis Mediolano Caesariani vi flores arce potirentur, Sc ex aduerso Laudem P5 peiam 8c Cremonam ab hostibus sortiter expugnatam amitterent. Caetenim aucti quatuor Germanorum legionibus Borbonio Duce, ingenti cur se superato ad Aretinas alpes Apoennino ad Urbem Romam inuadendam couolarunt Pontificeque per inducias decepto imparatoque, primo appi se per Vaticanum Urbem cotra Obeliscum, ubi moenia humilia dc vetustate collapsa facile praebebant aditum, facillime irruperunt; miserabilique caede edita, summae venerationis templum toto orbe maximum Sc venerabitale, miserorum ad aras confugientium cruore profanatum est. Id ver6 per

fiaiose oppressis & pereuntibus, latio fuit, quod Dux ipse Borbonius, duad casam muro coniunctam scalas apponi iuberet, crassiore glande trai ctus in limine execrabilis victoriae suae occubuerit: sic ut postea alioqui hominum miserrimi incolae, summas omnis acerbitatis perpesii calamitates. tolerantius serrent quod Diis tutelaribus nostro errore nihil suas aras de sendentibus, eorum numina, id Tormentum in inguen damnati coelo histis, direxisse pie aedaent.

SEARCH

MENU NAVIGATION