장음표시 사용
301쪽
IC est ille Maximilianus Startia, qui insigni bene ficio Iu
tri Pontificis . & Heluet is Veneti sique armis paternum in Reonum res hi tutus neque ore quicquam Ssortianae stirpis oenerosis vultibus respondit,neque ingeni j indole & mo ribus quicquam dignum ingenuo Principe ad paterni sipi similitudinem exprimetis ad Principatum attulit. namque aestione sordidi animi & plane vecordis cogitationes ab surdo saepe sermone stolidoque afferre videbatur. Ex interuallis enim quaedam modo peracris prudentiae, sed fugacis ue modo subtilissimae suspicionis,& inconstantis sensus, modo labantis memoriae, & nonnunquam conceptae 8c crescentis insaniae argumenta praebebat; utpote qui interiorem tuni tam & subliuacula non permutaret; nec offenderetur odore sordium sipoteenascentium, nec pediculorum aspectu, eos frequentesssiima atque impexa coma. Ocreis etiam coria s quibus pedeSduebatur,rigidam aquam nonnunquam immittebat,Vc pigra restigeraret.
302쪽
A qua rerum foeditate quandoque discedebat, quum haec molliter reprehendentes summi viri Prosper Columna, uai mundus Cardonius, ipseq; etiam purpurae habitu & armorum authoritate verendus Sedunensis Cardinalis bene totum & tersum .ine iuberent, & ad elegantem vestis cultum deduc ren t: Quandoquidem in ea correctione vel cubiculariorum monita, vel illustrium staminarum iocundae suasiones nillil proficiebant, Medicisque tantum curandus ita relinquebatur, ut cuncta remedia violenter repudiare nee
quam uti imperiosiisse Principem este obliuisceretur. Franciscunis innum fratrem ex arcano oderat, Atrectatione dominatus, quum ille sapientatior & potior administrando imperio haberetur. Per haec interualla multis artificus depulsa atra bil eo tenore gessit Principem, ut quod verae conu lescentiae indicium erat, grauiores curas Senatoribus demandaret, ipse aut Evenationis & aucupit Voluptate aut iocunda suntliaritate illustrium formi narum oblectraretur,& iam non insanus ad bellica consilia & munia se conmuerteret. Ingruentibus siquidem Gallis ad Nouariam obuiam prosectus, adeo sortiter re alacriter se gesiit, ut inustata virtute deletis hostibus insita pni victoria potiretur, quanquam eosdem hostium Duces Tramulium Sc Triuullium, atque eos sociorum praesectos qui si premam ex perfidia douico patri calamitatem attulissent, hisdem in campis uti noministio satales exhorresceret. Per hunc modum s.se atque virtute Hesuetiomni conis firmatus ambigua silutis spe quum plerique veneficis potionibus de fascinatione quadam conuulsuri ei mentem crederent. Principem gesiit, usque ad
aduentum Francisci Galliae Regis, qui capto ad radices Alpium Coactiarii
Prospero Columna cum Helvetiis demum memorabili acie iuxta Mediolanum conflixit, victorque inde Mediolano potitus Maximilianum in arcem compulsiim obsedit mirisque machinationum artificiis; quae Nauaret insonio parabantur, conterritum, atque intestinas suspicantem insidias ad dedi,tionem compulit . ea conditione, ut in Gallia honestum traducendae vitae praemium ferret. Non defuit promissis Rex ingenio clemens, ac omnia quae ei obseruato potius quam custodito tribui poterant liberaliter concessit. Sed ille amissi Principatus memor, & iam mentis prope compos, miseriae suae 5c dedecoris gnarus, quum tape ad Veterem ingenitae vesaniae morabum recidere post aliquot annos,dum Franciscias frater qui in eius Iocum a Leone Pontinee suerat reductus, oppugnaretur a Caesare,& a Clemente Pontifice enixe defenderetur, vagae siluis morbo oppressius interiit.
. - 'flura mulos celeberrima rumor
C. de Galliam vis inimica rapit.
303쪽
Philibertus Aurantius Princeps.
OC la heo colore& subtoni a flavente coma, cara uleiique oculis ciere praelia solitus erat Philibertus Aurantius, ab Arausio vetere Romanorum Colonia, cui progenitores imperabant,vocatus. Fuit is Salonia apud Burgundos illustri familia editus, proptereaque Caesari Carolo apprimercarus,quoniam eius genus non obscura propinquitate continderet. Erat Ululmertus Gallica alacritate belli cupidus, quamobrem ea me si erat tiro & plane iuuenis, non admodum difficile fuit, ut in Italiam scuti magnopere cupiebat, a Caesare mitteretur, exorto tum sorte bello in ter Caesarem atque Pontificem. Vertam spes eius Fortuna clusit; nam ab Hispania soluens, in medio nauigationis cursu ab Aurianis triremibus,quae tuni Regi Gallo operam nauabant, est interceptus;neque prius a Gallis c stodia vita conditione emitti potuit,quim beneficio renouati foederis,quo
utrinque captiui,& ante alios Vgo Moncata, SI Petrus Nauarrus sine pre
304쪽
ilo dimittebantur. Exinde Bomonio adhaesit, a quo uti erat dc strenuus Scacer bellator, commendante Caesae totius equitatus prius ram prome ruit, in idque munus adeo ardenti semidoque ingenio incubuit, ut iuxta Placentiam i Ponti sic is hostibus tumultuaria in pugna circumuentus, Requo pene detractus amissis cristis aegerrime sese periculo explicans, elaboretur. Qamobrem ab hostium ducibus sibi iterum pugnaturo comiter peteret, ut pecunia illico se redimi paterentur, si casias incidisset, ut in eorum potestatem deueniret; utpote qui custodiae iterum includi,& se bello a quo petebat laudem excludi nollet; & variis spectatae virtutis operibus atque periculis sumam omnino adipiscendam arbitraretur. Aduenit non mulisio post e Germania Georgius Fraispergus cum quatuor legionibus, quibus pollea Bomonius se Ducem praebuit, tuum Georgius graui correntiis morbo Ferrariam secessisset. His cophs sese adiunxere veteranae Hispanorum cohortes,concedente Antonio Leua qui in praesidio Mediolani persistebat Iraque cum hac mole copiarum in Bononiensem agrum est descensum prae eunte equiratu, qui obuia quaeque aedificia barbara crudelitate si iccende rent: nec quisquam sere Ducum qui Pontifici, aut Venetis & Gallis mili rarent, repertus est, qui obstare ferro & flammis cun sta vastantibus auderet: atque ira superatis alpibus nemine iter eorum demorante, aut tatuosis Apennini in locis a fronte praepediente, ad urbem Romam conuolarunt,
magna sorte Aurant ii, qui oppressis passim Pontificiae ditionis incolis, in Ieniem fecit praedani, cadenteque Boi bonio in limine captae Vini uniuerexercitus Imperator est appellatus. Laetus itaque tanto imperio, cui sit Pra quadraginta milia hominum parerent, a quibus x s nonia improuiso capta immanissim vastabatur; nihil antiquius habuit quam perducta vim dique solla arcem dispositis praesidiis circumuallere, ut Pontificem & in gnam Senatorum partem qui exterres acti si ab ira irruptione hostium in ariscem confugerant, in potestatem cum pretiosiore eorum gaza redigeret parumque interea nuserrimi Populi omnibus tormentis excruciati eiulatu &lachrymis permoveretur, quum inter se Germani atque Hispani, hisque nihil mitiores Itali, auaritia,libidine, crudelitateque contenderent. Caeterium Auralitius quum interdiu obequitando circumuallatae arcis munitiones &eustodias inspicere ab emissa suoperto accuratius gl adestitistra in mala paulo infra oculum graue suscepit vulnus; sicut eo vulnere postea non plane taIicet obducta cicatrice rubente mala deformis euadereti Adhaeserunt Auratio cuncti fere e Gallia exules Borbonii authoritatem secuti, quos pestilentia usque adeo atrociter mox vexavit,ut ex his notior I risuus ipsique maxime foruliaris cum s dalibus interireti& Germanorum atque Hispanorucorpora pestilenti lue correpta, omnibus in locis tumularentii rDedito aute Pontisce, & perpetua statione custodito, pioru Irmum animosi generosus incessit pudori quod sacroriam Princeps ad ludibrium totius terrarum orbis gentium, usque adeo indigni atque nefarie sit nimis iniuims mulctaretur; at
que ita Dancisci Galliae, & Henrici Britanniae Regum auspic is Lotrechiaus Alpes traiecit, ut Pontificem detractis Vibe B aris carcere liberaret.
305쪽
Qua de causa periculo territus Caesar,ut impietatis infamiam etageret, Pontifici ut se auro redimeret concinit, quo militi ad tuenda Neapolim perrecturo stipendia soluerentur. Itaque Ponti sex persoluta pecunia arce post se ptimii mensem elapsus, ad Orbitu Tusci agri urbe se cotulit. Aurantius versdc Al sensus Uastius copias Urbe eduxerunt,ut Lotrechio longitudinem Italiae iustis saetis itineribus emetienti,& in Apuliam contendenti apud Troia iam opponerentur. Quo in loco Aurantius 8c Vastius Lotrechium facta
praetri potestate displosisque tormentis prouocantem refutantes stibilite runt, ignobilique discessus properantia Neapolim contenderunt, quum oppida cuncta Lotrechio aut expugnanti aut in deditionem reccipienti,Galli ea vexilla passim attollerent. Aurantius compulsus in urbem Neapolim, Sc plane circumuallatus urbem a militibus sensim direptam ita a Gallo h ste seruauit, ut Lotrechius ducesque omnes cum multo maxima parte exemcitus ingruente pestilentia.& bello S obsidioni finem imponerent, & Auarantius non suae virtutis,sed insperato Fortunae commodo laetaretur. Ab hac victoria Aurantius capite atque Fortunis Andegauentis saetionis Regulos, qui praepropere rebellassent, acerbissime mulctiauit, ac inusitata atque
praecipiti liberalitate eorum bona militibus suis diuisisivsque adeo prodigὰ& inconsultὰ ut Caesar id grauiter ferret, quum Regnum non sibi sed Au
rantio & militibus seruatum diceret. Sequenti autem anno Aurantius cum omnibus copiis in Etruriam euocatus est i Clemente Pontifice, qui patri am sibi omnino Caesarianis armis recuperandam existimabat, postqua Fl rentini cum Gallis leto foedere;& transmisiis contra Caesarem auxit is con sentirent. Ea autem Florentiae urbis coepta atque instituta est obsidio, ut pertinacia obsessorum Ciuium constantia hostium adaequarit; urbsque tan iis opibus oppugnata est, ut nec undecimo quidem mense multa perpessii incommoda, perdomiti, erumpendum potius,5c prael a vel iniquissimi ale am pro libertate subeundam esse, quam de deditione agendum decernerent:
e Pisisque auxilia accersenda arbitrarentur,ut Ualidius cum virtutis, tuni &pervicaciae suae supremum ederent conatum.Tum Vero accidit, x t Auran tius de aduentu auxiliorum edoeius,c5silium caperet, tam necessariu quam
ipsi fatale atque hostibus, scilicet obuiam eundi atque in itinere confligeniadi. Igitur partitus copias cum Ferdinano Gonzaga qui castra tueretur; ipsecu delectia parte exercitus contra hostes contendit;hisque occurrit in Pisto riensium montibus apud oppidum Gabinianum,non procul ab eo loco, in quo Romanos Petreio Duce, Catilinam fit disse, atque interfecisse incolae memorant. Florentinorum copiae quibus praeerant in fronte Ferrucius ei uis Florentinus, ex mercatori repente Dux factus, in tergo Paulus Rentii Ceritis filius, eo consilio circiter siptem milia hominum Per alta, atq; ardua loca iter hebebant,ut vim hostilis equitatus vitarent,& non magno circui tu, quanquam salebroso, ad urbem deserrentur. Iam Gabinianum oppidum in ant,quum apparuere Caesarianorum signa,quibus coiispessitis prope rantius quam decebat Ferruciani in oppidu sese inferre coeperunt, x t loco munito, si hostis vrgeret,aequius se defenderent. In laxatam itaque Sc grei
sum intendentem hostium aciem Aurantius equitatum procurrcre iussit;
ipseque pugnandi auidus Paululum ante prouexaus,dum Per arduum atque
306쪽
impeditum tramitem in hostem ire poperat, Hande traiectus primus se omnium cadit, quum i parte alia Alexander Vitellius hostes inuasisset. Nemo sere ves suorum Vel hostium cadentis Aurantii casum an in duerti sic ut non prius qisam a vagante eius equo qui erat spadix,& phaleris albiacanteque crista conspicuus cecidi isse nosceretur: quo spatio Florentina: c piae susce deletaeque sunt.& Ferrucius intra oppidum inters re ius, dena lus captu, Cadauer Aurantii, uti erat L a atque armis expoliatus, ii sente armigero ita sarcinario iumento in stum est,ut inuolutum vili gausapa, inq; pendetibus brachiis 5c cruribus,& capite luetato Pistorium defetietur, & tanquam victori selennes inseriar dicerentur, non iam obscure hominibus Des magni ultoris vim agnoscentibus. postquam nefarii belli praecipuos Duces Boi bonium, Moncatam, de ipsem Aurantium, tribus sibiminibus vindicata impietate sustulisset.
307쪽
ni G v A M equidem famosi nominis sui laudem reliqui cse videri potest late ipse Pon peius Cardinalis, quum miro in 'enio diuersissimi muneris partes aptissime impleret,& ini sacra purpura mitratus, & militari in sago galeatus, non pyi i i riti mod6,sedasseisiati etiam facerdotis ante aras, & in castris ouiden aimi Sc strenui Ducis officia exequeretur. Nam ad 'trunque munus cum peramplum excelsi corporis habitum. tum grauis pariter &per iocundi oris gestum & facundiam illustrem, quo oporteret, decentii sime transferebat. Sed stilliose in urbe, aulaque omnium maledicentissima de se promiscuae furiae materiam ingeniis praebuit, moribus suis impense laudandis aut peracerbe lacerandis , utpote qui modo temperatis atque sim lustribus utriusque disciplinae consiliis,mod6 turbulentis actionibus clares
308쪽
ceret, quibus Clemouem ab se praeclaro ibidio ad Pontificatum prouecti,
ita circi muenit& oppressitivi Bonifacii octaui Mnesta memoria renouata videretur; unde odium valde ingens apud multos, singularem vero gratiam apud Caesar em promeruerit. Caeterium quibus de causis ab amicitia Clomentis discinissimi, ruituraeclue patriae arma intulerit, dissime a nobis per ..ptum est,eo in libro quo ipsius Pompeia vitam syncera fide ad posteros misimus, admirandam utique potius quam imitandam. Vir enim ingentis,nimi essiosissimaeque virtutis, & industriae Θ 6 sectionis odium facecsat non ipse tantum Ponipeii nomine, sed Magni item cognomento di
gnuq existimari potuit; nisi infaustus Senator. 5c malus omnino ciuis, vastaia Patria, & Senatui & Populo Romano apparuisset. Ad extremum qui Ceequias intermormae Patriae & capti Pontineis Tragoediae interfuerat, uitatis resurgentis,ia restituti Pontificis simulachrum ridere potuit. Vorum secus ac optabat maturo sito cedens, Clementem biennio antestatiquum apud Neapolim Regno administrando Praefectus a Caesare post eo inestas sicus biseras quas multa nive refrigerarat, in complexu Augustini Nyphi clarissimi philosephi integris sensibus expiras leti anno aetatis quili quagesimo tertio, quum Carolus Caesar comparatis ingentibus cis is Solimano in Pannoniam redeunti ad Viennam occurristet.
Ac ima caram ararim te fecerat; orbi Ela eadem Duratum redduit,s patria.
EMOR Ani L E prosectd exemplum Fortuna edidit in Aloisio Gritto eleganti certe homine, sed supra aequum ambitiose, auidisiimo que dominatus. Eadem enim illa,
uti leuis& in lens saepe conuertitur, ut se humanarum rerum dominam ostendat, & arrogantiam nouorum ho minum petulantissime castiget. Grillus namque Barbariaco cultu, cum pictae, talarisque togae, & inflexi ad aurem pilei, qui ex pretiosis libellinarum pellibus constaret, tum superbo incessu,& sermone prae tumido, Proceres Turcas reserebat. Is Andrea Gritto, qui postea Veneti Senatus Princeps extitit,ex Graeca concubina Byzantia genitus atque edi catus,se totum in familiaritatem Othoniannicae aulae Principum,& Turcoci sernionis consuetudinem dedidit, tanta ingenii selertia, ut ex mediocri mercatore, insignis publicanus euaderet; uno praesertim mirifice sauente Habraymo purpurato, qui eum in vectigalium licitatione subleuabat.& si Pra competit orci Turcas impotenter initebat, unde Gritto magnae opes atque
309쪽
irum emmarum cupiditatem iniecerat,quarum fla antissimo studio So teneretur. Earum autem dele statione usique ad insaniam pro
z Critius indicatura certissimus erat aestimator, & solertis inii rea niando, liliartificii secretiore domi taberna habereti Disserebat .in saepissit me nihil omnino vel ad dignitate totius ornatus,vel ad exprimes sumi atque Augusti Regis maiestat in loge maximo Imperatore specio
uu Itaque us , ad insania Solymanus,toto terram orbe iri emotas oretio in unu coegit,ut his cuncta instrumeta cubiculi,& eque
ei. Im; I e 1 podii parietes exornaret.Cella enim arg teis atq; aur2siminis circuseptam erexerat in extremo hortoru suoru angulo,quo utriusq.
o uela spatia prospectaret. Sed mire ad Solymani spatiure oderat a & scisD:& crystallinum operoso inclusum aum speculum/
atque insignis authoritas creti t, quam florentis patris dignitate, splendoreque domus & conuiuiis, multaque laretitione rerum elegantium, in Omnes prosii sus atque munificus tuebatur. His commerciis Habraymo quaeren
310쪽
qiis ingenio Gritti adinventa&Abresaeti, Venetiis propter gemmarii ad
mirabilium copiam, caelaturaeque praestantiam, octuaginta niyriadum a reae monetae pretium excedebant. His inuentionibus quae ad fastum sit recti si imi R his arriderem,summam initius Pratiam adeptus est, ita visee adipiscendi honori, inter Bassas sensim ad A saliometis se stam transiturus crederetur. Itaque secutus Solymani castra, quum ille oppugnarunt Vieri nam in Noricum usque processisset, &Ioannem Zapolium I ransylvaniae Uquodam insigni liberalitate in Panonia Regem constituisset, Grillus nouo Regi adhaesit, praestititqtie ei operam militarem aduersiis Germano . Ac eos Hungaros qui Ferdinado Regi faverem. Vbi vero Ioannes 5c aut horiatate Solymani S Turcam auxiliis in Regno cofirmatus est,incesiit Gitto. grauioris ambitus libido,Vsqueadeo ingens, et no obscruria ad Pannoniae uegnum aspiraret. Ioannes naque quod pacisti cum Ferdinado & pace sevi per cuperesiSolὶ mano suspectus euaserat, quod ingrate atq; indigild iacere vide retur, ut aliunde foeda pactione firmatas opes suas arbitraretur. quam i vir tute fideque inuictissimi Imperatoris, qui Regna dono dare.& ex priuatis homunculis Reges est cere consuesset. Propterea Grillus legationem sibi in Pannoniam impetrauit, ut Hungaricis insipectis rebus operam daret. ne alicunde Othoniannico nomini contumelia pararetur. Hae spe Critius cum amplissimis Solymani mandatis, magnoque seruorum, & Turcarum comitatu Byzantio prosccitus, per Moldauiam ubi Petrus Varuoda, Solymani incertum hostis an socius, imperebat, in Dacia peruenit, quae hodiae Tranis sylvania dicitur. Ibi quum constituto praetorio Prouinciae conuentum habiturus crederetur, citaremurque Proceres, Americum Cibacchum Uaradinensem episcopum, dc eundem cum militari praesidio vetere Hungarorum antistitum cosuetudine prouinciae p fidentem, quod tardius ad edictum veniret, noctu ad Braxovium castra habentem invadi & per Ianum Do ciam Hungarunt interfici iussit, ut si ablato summae potentiae aemulo, passim caeteris sormidatus ad Budam contenderet. Sed Vir aeque ambitiosus 8c cruentus in vestigio admissi sceleris minas dedit. Namque ad caedem sacrati Ac nobilissimi viri vindicandam erexere se Stephanus Mariatus, re
Gotardus genere Saxo, ipsi Americo propinquitate atque amicitia coniuncti. Atque ita supra qua ti Winta armatorum milia in unum coegere, adortique Grillum ad oppidum Meges, eo euentu obsedere,atque oppugnati re, ut destitutus sipe auxiliorum, quod neque praesecti Turcae Nicopolit nus,& Samandrensis, transire Danubium veriti, non facilem operam laturi forent. εc Ioannis RIis priesidia longe abolen se hostibus dedere emere si atque eo modo ostentans Solymani diplomata ad praetorium Gotardi atque Mariati deductus, iussu eorum exorto Hungarorum Ululam, in quam hostia Americi manibus mactatur, trucidato eius comitatu re dire pia gaza. Duo eius liberi adolescentes , quorum natu maior Antonius ad Agriense sacerdotium erat destinatus, Moldauis traditi suiu a quibus aliquanto post immaniter necantur. Doccia ipse comprehensus, qui aut hor& suasor Americi caedis fuerat, magno ludibrio a saeuiente turba dilaniatus
est. Atque ira qui Regum essectabat, gazam omnem, quae erat pretiosi csima, vitantque simul oc liberos Puncto temporis amisit. FABII