장음표시 사용
81쪽
Rex t Alphon sus Castellae cognometo sapiens,in lib. I. sui Thesauri. cap.67. Et Iacobus Maior, siue Zebedaeus in Hispaniis, qui in Caesaraugustana ciuitate Ecclesiam Diuae Mariae, quae delpιla nuncupatur , fundauit, ut testat ut F. Thomas a Villa noua Va-ilentinus Archiepiscopus in sermone de B. Iacobo, Breularium
Braccharenis, Ferardentius in annotatio. in Iraeneum. I. aduersus haereses. cap.ri & annotatio. . de praedicatione B. Iacobi, Ambro. Morales. lib. . Chronicon. cap. 7. Galtanus in annotatio.ad martyrolog. duodecimo Kalen. Februarii .P. Canilius. lita. . de Deipara Virgine,cap. a I. Valdesius ubi supra .cap. s. nu.2 I. Ee alii, quos praetermitto, speciali loco tractaturus.
Idemq. fecere reliqui Apostoli, in prouinciis psis diuina ordinatione decretis, quibus lanctissima Christi dogmata intrepide profitebantur, & praedicabant: it i ut increbescente Christiani
a 3 mo, ornatiora, de excelsiora templa conderentur, ' quousque Nero,Domitianus, & Diocletianus, Caesares nepharias, & in .. manes persecutiones,' aduersus Christiani nominis asseclas, &verae religionis Christianae cultores mouerunt,tanta crudelitate di impietate, ut dicitis Diocletianus decimo nono sui imperii anno sanxerit,ut omnes orbis Ecclesiae funditus euerterentur, dc solo aequarentur, uti est apud Eusebium, lib.7. Eccles. histo. cap. 26. & lib. 8. cap. a. de causa Christiani a publica templorum constructione abstinebant & in occulto, abditis,& secretioribus locis, s partium illarum ubi tales persequiiones viguerunt in sacella tantum habentes, propter metum Tyrannorum,
a t quosque Tranquilitas fi Deo data est, Imperij habenas gube
nante,optimo & scelicissimo,& piissimo Imperat.Constantino, qui non solum Ecclesias erexit,& reparauit, & ad eorum aedificationem praedia concessit, de post immensa donaria fabricam templi primae sedis Beati Petti instituit, ut per Michael. Ulcurru.
tracta. de regimine mundi. F. sed postquam. num. 2I.& ubiq.terrarum templa libere fabricari permisit: cuius rei plura sunt grauissimoru autorum testis nonia, si quide Theodotitus lib. I .eccletias . hist. cap. i. de Constantino tractans ait. Qui neque ab hominib. neque per homines, sed a Deo, ut diuinu, Apost. vocatus M ad imperij dignitatem, huiusce tranquilitatis autor extitit, leges namque tulit de idolorum cultu, sacris cim. suminouendo, ic in- si staurandis Ecclesijs. Praeterea etia fide ornacissimos Proconsules... ac Praelia
82쪽
aepta fides misit in prouinciis, & nationes, quibus sacerdotum
honorramvenerationemque commendavit; morte his denuntia-
ta, qui houe ipsos sacerdotes violare ausi fuissent. Ac tunctempo- ris non amictae,prostrataeque Ecclesie tantum reficiebantur, sed aliae etiam nouae,& clariores, ac nobiliores aedificabantur. Ioannes Brechaeus ubi proxime, Adoni, Chronicon state sexta,anno
Domini. 3o6. dicens. -d Constantinus Caesar inter alia licen- tiam dedit Christhmis libere se congregandi,& inhonore Chri- sti ubique Eeclesias construere, ac pene per totu Imperium Ro- , manum priuilegia singulis eiustatibus dedit, ut populus Christianus sub iure,&ord,natione Episcoporum liberὰ viueret,ac Dei templis libea honoris structuram coponeret. Et clarius resert
Melchiades Papa in cap. suturam. I a. q. I. his verbis. At vero cum inter turbines, di aduersa mundi succresceret Eccusia,ad hoc via' que peruenit,vt no solum gentes, sed etiam Romani Principes, qui totius orbis monarchiam tenebant,ad fidem Christi, & Ba- ptismi sacramenta cocurrerenis E quibus vir religiosissimus Con- istantinus, primus fidem veritatis patenter adeptus, dedit licen- tiam per et niuersum orbem suo degentibus imperio, n In solum fieri Christianos, sed etiam fabricandi Ecclesias, & praedia con- φ .stituit tribuenda . Denique idem praefatus Princeps desnaria im- mensaeontulit di labrinantempli primae sedis B. Petra instituit, ε adeo, ut sedem imperialem relinquerer, di Beato Petro, succes cs solibusque suis profuturam concederet. Carolus Sigonius lib. 3. de occidentali imperio, folio mihi .6a. & sequent. qui post alia refert, quod Conliantinus, & Licinius Mediolanum progressi Constantia nuptias magna linitia eclebrarune, ad quas Helena Augusta maior,& Constantia soror,& Chrii pus, ac Constantia filii ex concubina suscepti occurere . Consiliis inde inter se de
Republica agitatis, duo decrcta secere: via an , ut Maximino ty- . rannidem exercenti bellum armis communibus inferretur: alo rum,ut Christianis libera comitia traderentur: id vero hoc edia complexi sunt. Cum libertatem re igionis cuique tribuendam esse iudicaremus, Christianos quoque iidem suam pro arbi- -trio suo colere ius istiust quoniam veto titultae ex eo edicto su- boreae controuersit silm,factu est, ut multi ab eiusmodi religione recesserint. Cum igitur ego Constantinus. S ego Licinius Ru -
. fusti Mediolanum v cnissemus, atquc ibi in Concilio, quae ad
83쪽
e. Rempub. pertinerent,accurat) dii uireremqsulla etiam pppida ie. Romano utilia decernenda statuimus,quibus diui iaciat 4 1 - . a.. tineretur, hoc est,ut Christianis,& aliis omnibus liberam uptu ,--... nem daremus,eam religionem sequendi, quam ipsi vellene mi,. hanc nostram sententiam recto iudicio in eductum retulimum , . . proinde quicunque posthac, Christiana sacra sibi obseruanda .. susceperit, eum libere, ac tuto facere posse iuberiura eadem .. tione x ea la, & loc , in quibus conuenire lalchant, restitui, dei
.. noua construi posse, statuimus. - , . l . t. t
Cuius etiam concessionis, & priuilegii edictalis, mentionem - faciunt grauissimi alii author s, intex quos Nin incalixtus li-
bro. 7,ecvisasticae historie,cap.34.& seqq.& lib. 8.cap. 27. on is phrius Panuinus in Commenta. a librum. a. fastorum, Anno' CI . LX Hra. pagina mihi. 39ρ Alberius Crantalus lib. 3. hist ria: Saxoniae, cap.3. in encomto Constantini. Ioannes Nauclerus' chronographiae generatione. Ir, Lucas Tudensis in sua penes me manu scripta, in cap. de Constantino. Bald. nuntis. in repetitio. l. I. C. de sac olanct. Eccles. .Pctrus Gnaeori H . unlagma. iuris uniuersi. parte. I. cap. 28. num. 1. Paul. Fustus de visitatione, lib. I. cap. a Linum. I. Michael Vlcurru dicto' tracta. de regimine mundb z.par. quaestio. a. priscipali, versici' sed postquam. num. a I Ioannes a Capistranode Ao;Papae.a p. secundae partis princip. num. Izo. & 176. Contrad. Munus de Haereticis, lib. a. p. 3. num. a. Marc. Anton. Marsili. dei eccleItasti. redditu origine. .parte.cap. . num .8o. Angel. Ro cha. de bibliotheca Vatica .pag. 17 s. Ioannes Hugo de ossicioquatuor praeruprum. . par rubraca de transsatione Imperii in Ecclesiam num.a. Petrus Meriatu vipa Constantini, sap. a. rGuillelmus Durandi tracta. clam n generali i Icilii cxlabra dirubri. s. Ioannes Pineta lib. 11. Monarchiae eccis astio ,eap. 3-S: I. Couarcio prin .cap II. nu. a. inam inter alia praecepta. I t quae diriguntur ad .conseruationem, di au3mentum status temporalis, illud est . ut Pi inceps magnifico animo, & opere se lu-lν heat circa fabricationem Ecclcitarum, dc antiquarum NME-- tionem,&reliqua diuil in tMgintia cultum, & cm toris hon b rem, v tradit Ioa ea Botero lib. a.de ratione status,capiae m. dis eoia seruandi rel&ionem. , . ' νε
84쪽
sacrae aedes aed ificarentur,sine competenti dote, oua suos leuitas
possint nutri e. cap. I. de, censibus. cap. nemo. de consecratio. distinc. I .glo .in. cap. eum sicut. de consecratio. Ecclςsiae. Petrusi Surdust Oa.de .alimentis,titui. I.q. 84.num. 7. Petrus Gregoriusi Inlagmat. iuris uniuersi. I. pari.lib. a.cap .a8. ninna.& lib. αT LSc R. . m. 3 . nam meo talis, tantusque fauor versatur, ut tetiam potat relinqui templo, quod nodum est, sed esse speratur, di contemplatione eius.l. seruos. I7.vbi. DD. s. de alimentis, &eibar. legatis. Guillermus Benedictus, in. cap. Ray nuntiuS.verbis
de soboles quam stabat. num. I. de seq. addens, d Ecclesia construenda potest institui haeres, sicut alienus politamus. les. Gallus. s. illo casus. ff. de lib. & posthumis, secundum Battolai
. Imo i si Episeopus nollet fundationi sine iusta causa consen-itule, ad illud 'ciendum posset per superiorem compelli.c. nullus, M*bi Abb s dς iure patronatus. Idem Abbas. in .cap.a. in fine,eodetitui. Ioann.deSςlua tracta. de beneficio. I. Part. q. 6. num. 26. Lancellotus lib.2. institutioin iuris canonici titul I8. . Episcopo. ivio. vel bo non debet,allegam cap .placuit. I.quaestio .a .cap.Piae.& cap. Frigentius. I 6. vltima.dictumque cap. cum sicut, de consecratione Ecclesiae,vel altaris.cap.nemo. de consecratioruistinc. . x. Rochus de Curte tract.de iure patronatus,verbo pro eo quod de Dioecesini.num. Ia.& Pluribus seqq. , i
is omnia procedund circa fundationem & dotationem moeso 'asteriorum, seu coenobiorum . Nam licet Nicephorus Phocas. Imperator Orientis,ut legitur in nouella eius. . in ii. I.iuris orietis, collecti per Bonifidiu,donationes monaiieriis, atque templis. t elictas a quibusdam pus Imperatoribus, prorsus aboleuerit,lege lata,ne Ecclesiae immobilibus locupletarentur bonis, statuendo insuper constitutione. s. ne de nouo construerentur monasteri,Mρ'dochia,nqs omia, sed solum haberetur cura eorum, quae lae
85쪽
studium circa talium fundationein, ut reserunt Culatius in Comm .ntariis nouellae . s.& Petrus Gregorius libro. 33. de Republica, cap. 17. nu. . Renatus Choppinus libro. 3. de sacra Politia, titul. I. Mu. 3. Tan en quia impius Imperator, etsi causiana daret, templorum & monasteriorum opes, a iacerdotibus &ministris,hqn couerti in Ecclesiarum utilitatem, longὰ aliud meditabatur, qui sacros reditus E vestigio in rei bellicae usum edicto traduxerit, ut a Zonara praeclare scriptum est, Annalium tomo. 3. imitatus Iuliani Augusti quem improbi mores apostatae nomine infama iarunt iniqua facta, qui etiam edixerat, ut omnes pecuniae Edessenorum Ecclesiet ab ipsa tollerentur,& distribuerentur militibus; praedia quoque in priuatos usus referrentur; eo praetextu, ut redacti ad inopiam Christiani saperent, nec caelesti regno excluderuntur, auctore ipso Iuliano in Misopogone, & Renato Choppino ubi proxime . . t Tamen i Basilius I unior Porphyrogeneia, ut habetur apud Balcanionem Antiochenum Patriarcham, & in dictis Nicephori constitutionibus,eas sustulit,& abrogauit,ea de causa, ut ibidem dicitur: quia non solum ad iniuriam, contumeliamque Ecclesiarum,& religiosarum domuum, sed etiam ipsius Dei essent factae, ut refert Balsamo praefatus, cap. I. Constantinopolitanae Synodi primae,3e secundae, Cutatius, & Petrus Grmor. ubi proxime. Quare apparet dictum statutu ra Ducis , Si Senatus Veneto-'rum non esse opus Claristiani Principis, nec piorum consiliari rum, sed simile & trassumptu edictoru apostatae Caesaris, & Imperatoris iniqui; ideo nemo sanet mentis, & mediocriter edoctus literas,negare poterit, esse contra libertatem ecclesiasticam: meliusque,& lanius sumpsissent consilium, th exemplum antiquorum
31 t Anglis Christianorum imitati suissent. Illi quidem,' testatur
Beda libro. 3. ecclesiasticae historiae gentis Anglom,fol. mihi.3 7. multoties se Iebat religiosos cogere viros,ut territoria,& posse sis siones acciperet ad conluueda monasteria: nec usurpassent Epis-33 coporum authoritate, quorum muneri hoc indulgetur ' a iure; ut sine ipsoru asse illa in sua dioecesi non construantur monasteria,vel oratoria, cap. quidanti I 8. q. a. c.de Monachis, & sequen. cap. cum olim .2. de priuil. Aluarus Pulagius lib. 2. de planctu Eec usiae,cap. 2I. Paulus Fuscus de visitatione, lib. 2. cap. I s. nu. 8
Borgasius tractae de irregularitate,citulo de priuileg. Episc. nu.
86쪽
Concilium Tridenti. sessione. 23.de regularφus,cap. 3. 3: nec de caeter omam dc Itistinianus Caesar. nouella constiturione. . titul. Iz. de monaster ijs,iuxta Petri Pithaei collectionem, ita diiponit... Qui vult aedificare inonasterium prius Episcopum vocet, ut ille . . exorer,& sanctana crucem imponato, & postea imponatur aedificium.Ιdem Iustinianus nouella 6 t .alias. 67. iuxta collectionem , Cuiath. Lancellotus ubi proxime,versic. quanquam.Selua de be
seqq. de lib. . de Republiea. cap. 16. num. 6. Beruardus Vual tire rus lib. 2.miscellanea. cap. 1. Hostiens in summa. tituti de Ee- .cies. aedificandis.num. 3. Menochi. de praesumptio.lib. 6. praesiim-iptione. 9. --I. Antonius Augusti s in epitome veteris iuris i Pontificij libis. tituli recan. I. Guillelmus Durand. deni dog Ineralis concilii celebrandi. I .part.num .3 . Remigius de Gonni. tracta. de immunita. Ecclesia.ampliatione. 3.num.7. 8c pro his est, optimus Tex. in cap. mo.7. de consecra.dish. I .dum ait. Nemocc Ecclesiam aedifket,antequam Episcopus ciuitatis veniat, Eo i de σι crucem figat, publice attium designet;& ante praefiniat,qui aedi Wa ficare vult,quae ad liuninaria, de custodiati & bd stipendia custo M. . dum sussiciunt;& ostensa donatione sic domum adidificeti& post- c. quam consecrata fuerit atriunt eiusdem Ecelesiae sancta aqua
3 Vii let& apud Romanos in sua politia idololatriae ante eo stillationem Imperii, Duumviris, aut sacrorum aedilibus reseruatuerat,erigere & dicare templa illis,quos numinum vice colebant. Andreas Dorninicus de potestat. Romano. lib. I. cap. t 3. Pomponius Laetus de magii ratilins ano. lib., cap. ra. Raphaci Volaterra.de tieetdo Romanori in frincipio, Henrrietis Bebiqeodeni tra A. in fine.vnde apia Lituum. lib. 6 sul historiae Romanae legitur,aedem Martis Gallico bello votim,dedicatam fuisse a Tito inlinito Duum uirorsacris faciundis deputato. Ideni etiam Litriti I. lib. 23.testatur. M.&. C. Attilium Duumviros aedem coniscordiae dedicasse, de meminere Alexan let ab Alexandro, lib. 6. dierum genialium cap. I . Ac Iiraquei .in notas ad eum.
3 s re t Ioann. Lupici Aotracta. de libertate ecclesiastica. 4.
quaest.nu. T.ex dicto .cap. nemo, dc cap. basilicas, de conlecratio.
87쪽
distinct. r.eoncludit,quod Principes,nec alij seculares, nequeunc sibi assumere auctoritatem circa aedificationem ecclasiarum. 'Et ita multo minus poterunt impedire liberam ecclesiarum;& piorum locorum aedificationem, proad uniuersalis Ecclesia ici suo habet iure,ut possidis cete , tam ex summorum Pontificum. quam Caesarum concessioitibus , & priuilegus supra relatis. En alta hac de causa dictum statutum Venetorum,contra libertatem: eoelesiasticam est. Nam i statutum, vel consuetudo,tunc proprisi dicuntur esse contra libertatet necclesiasticam, cum veniunt con- 'tra priuilegiae concessa uniuersali Ecclesiae,a Deo. Papa, vel Im- lperatore.aut alio Principe supremoria haec in vera & commu- inis omnium Doctorum theorica, ut adant Abb. consili 83. ia i primis veri .li p. quem reserti & sequitur Decius, in autb- , cast ,& ira ita. mu I 8. C.de acrosanct. Eccles Rald. talpriuilem ii
88쪽
VO bona temphratur. 3 uel za. FHic pes multum priuilegiarunt EcclesianiIn aequirendo, cir conseruando bona temporalia.' ita ema. voluntatisibenas inruitiam favor Eis UZs Lege. I a Tabula.libera luandi factistas coaeceditur o Ihhumanum habetum btiari stirentiam , alienandi. i. ' i bona in vitiis, voluntate,quae viventi eocaditur.
ν Libertas furemi iudicij, non debet 'con'ingi.
3 itabertas ritima voluntatis congruit tum vatAras,. plusquamsuccessis filioris . . , , A ii. i
io Nil magis aequu qua defunctora voluntates seruaridii Tectamentum fauorabiliis, quam ' legisti ., a
Apostoli dictam in stiritualibin praeualit 'tacto fi
89쪽
I4 Anima cunctis rebus pretiosior Is Anime intuitu cuncta a Deo creata
. Issi Mesesamoiastiri miserietardiam a Debita q' tur robenefactoribussuis orantes.' I Sacerdotes peccata populi comedunt. iI 8 Deus habet maxiniam curam suae Ecelsae Io Ecclesiae causa multum seuorabilis s. . ao Eccisia habetur loco filiorum. at Debsentis 'ritua iuri Er temporalia omnia. - aῖ sium contra Ecelsam, ridentur feri Eontra
a erentes bona Mel se Dei memoriam habent. a Bona qua conferuntur Ecclesiis, dicuntur Sancta
'ais Monamria loeo minorum, or filiorum habentis .a 7 Cratui, nee eonsuetudinepotest induci, ne immobilia, o bona relinquantur Ecclesijs. ' a 3 Consuetudo,quae sine periculo animastruari non po
ao contra libertatem Ecclesiae nulla currit praestriptio. - , o Valentinian: h ale et Gratian. prohibuere eccle- fassio consequi bona ruiduaru aut pupillarum.
90쪽
3 constitutiones praefata fuerunt reuocata ob sanctorum quaeretis,Wnum. 3 s.'36. 36 icinctantinus Imperi permisi libe relinqui caleatio Christianorum. . O37 Collegiam christianorum non erat approbatum ante Constantinum.
33 Constantinus Caesar fuit baptinatus a B.ΘLesbo.
3s Frincipis, aut Senatusconsulti autoritate UM erat in approbatione collegij. ' i': ..4 Q consantinus apprεbavit Christianor ambeolle a. '. 4i Constantinus permisit Ecclesias , ecclesasticos,
et Ecelesiae possunt temporalia consequi, s pinsidere AEa Ecclesisestmonasterj3possunt Frincipes quacuns
4 Ecclesiaepossunt adquirere percontractum inter H-
.6'bavus. I. Pontifexsatur ut Ecclesiafundos, pradi a Melibus oblata dono acciperet. - Hareticum est asserere Christunt , is post octu nil