장음표시 사용
231쪽
strumetis sensuum.' motuum ad principium.cu quo prsatiantur ipsoru instrumeta ab exitu operationis in ipsis: nisi qus necessaria sunt ad hoc ut vita permaneat:& illa sunt sicutinstruincta spiritus.Et somnus quide naturalis absol te est: iusredditus est cu profundatioe spiritus vitalis ad interiora:vt digeratur cibus.Hacie Avicena in prima.iii. tractatu.iiii.cap.i.Et in calicis textu c5meti.xxxvij.dixit. Sosnus est quies virtutum animaliu motiuaruin sensitivam. LSomnus en passio primi sensus:quic uius est csteris sensibus.Haec Galenus in.iis.lib.de accideti& morbo cap. iiii.Et in quarto litatiuiae cap.viis.sicetia inquit.Dicamus virtute animata in somno qescere.' naturale fortati. O sic possumus cognoscere.Virtus em alata si fuerit fatigata aiali dormiente confortat maxime si ante somnu cibu moderate accipiat. Ab his Averrois in secundo colliget videlaccepissecu ait.Dormire est ligametu,&quies senisu,&reuersio ipsoru ab instrumetis eoru ad parte intrinseca corporis.& iste res p se notς sunt.S rpterea traseunt res sensais in perdormietes,&ω sentiuitas:&etia videmus dormiente Gulos habentem apertos,& no videbit:&si esset virtus vi. Villis insto instrumento timc, vidNet. CEt somnus non aduenit multus aialibus post labore: nis 1, pterea quia aialia quado mouetur,& laborat:spargit calor suus naturalisa diminuit qualitas sua,&refrigerae. supter qd reuertit de necessitate ad locu sui pricipii.Hsc Averroisi secudo colliget.Et post aliqua subdit. Sonus est una
operationaturae:q rejico 'aialis S Dpterea fuit somnus necessarius maialibusseres:quia nisi esset somn' periret sensus propternimium exercitium S pereulibus sensibit vetuet vita.&inde es in ciuinatur facies dormire no pol
tibias,&leduntur eorum operationes.
CInsonino digesti5is fit bonitas di humotu decoctio.αε lor nsin naturalis somni tepore ad profunda secedit c
tactu digerat:humores bonus disponat.vn R digestra
232쪽
ciborummelior fit hyenae ex noctu longitudine:& somni copia.Et moderata somni quantitas cibos digerit: corpus spissat:laborem soluit:anima confortatnaturPemaealo
augetur natiualis:humores boni fiunt:membra recreat extensa:meaeclarificat:cogitatim emeda ac Visum. Haec Hall. v.Theoricae cap.XXXV.
In somno cibus digeritur melius:& non solum in stomae cho verum etia in toto corpore.rpter hoc mostratur nobis P niebrui in quo rationalis est anima, quiescit in somno. Iinc Galenus libatisde accidetia morbo,ca.viis.Et in lib. de dissolutioe cotinua dicit.Et quado somnus sequit cita: reuocatur calor naturalis in ipso: S aggregat in interio ibi corola:& digerit cib5.Et in.M. Therapeutiqca.q.dicit. Di
cuti balneum: S somnus. CSomnus excedensint insequatitaremulisi nocet:qin virtutes plurimus eneruat sales somnus:ac debilitat: coripus refrigeratini humectat:a i eo phlegma augmctat: naturaledebilitatcaloreupsu restauit:&praecipue si suspermanitionestat.Et si sitoinum corpus vacum cin eo aliquid sit ciborumaturalis couertitur ad corporis humidistatem calonexunt 8 cosumit illam:dehinc ipse debilita deficientemateria:&refrigeracor I Hab.m.v. eo ricae cap.xxxv.Et Avicena in prirnauit.tracta.uilaea.xiiii. Mail.Dormitio multa in meridiea uniuersaliter somnus multus nocet multo memoriae.Etincaticis textu comenti cxxxi,c.inquit. Si somnus multu prologabitur,replebitur caput humoribus.Et in sequenti textu subditiSomim hilatnectat corpora:&relaxat:&extinguit calorem vivificana ipsa.In cuiuscometo dicit Averrois:q, hoc intelligiturdet nullo somno:quonia multus somnus extinguit Soremt
um virtutes muli&exita dili quia demtura qui
233쪽
R coopertionis est extinguere calore. Igniserim extinguis tur:8 suffocatur: in multu perfecte tegit.Etimui.colliget est..uado sumuit somnus calore extinguit naturales di corpus inducit ad tumidam dispositionem. ENon illico post comestio est dormiendum cibo natatevt voluit Auic Q.ul prinii docissc .visEt in cap. ix. EusdeestMelior somnus est ille:quiprouenit postq cibus asuperiori ventredescenderit:&postqiaiete eius: in forsita sequitur ipsum ex inflationi in rugitibus:Ruonia donnis re sup hoc multis ipedit modis. uapropter si descesus taedaueri parsiper incederedebet:& postia dormiat.Et supreplatione dormire elimatu:anteqalapiori velle fiat descen
.Et..iq.tertii tract .cap.v.dixit.Somnus super replestione Scoena est res nocibilior oculo: immo oportet illuquii visu habet debilitate expectate donec digestio fiat: id est fieri incipiat Aleinde dormire. si Aliquado est me,u debileret stomacli':&natat in ipso
obus:&no seiungas somnu donec descederit cibus de stomacho aliquo dcices unaecdonec deueniati fundu stomachi:&ante percipias eu moueri paru:sicut memorauim' ia. Haec Galenus in lib.dediolatione continua.
sim figuris somnianelior est,ut sup dextru incipiat latriti deinde ad sinistrii reuolitari si eius incoeptio sup ventrefia auxiliu ferreanis magnu indigeredori,pterea , calos remininet naturale:& copes it:quareauges immin.iis. imidoctiliscapax.metia obseruadu dicit Rass.lui. Ahnasoris cap.ui .nede uno latere ad alassisme volvaturnardaturem indedigestio:atminflatio,&rugitus sentitur.Oportet inde utpuluinar sit alm:'t pcipuesi cib'nondum ab ore stomachi descλ e insufficit efii:vi ter fiat reuolutio :&Gpluries.Qd etiam.xxv.ffrenetisreplicauit nam capreius primo dixit.Post comestione quilibet dormiat super latus dextru modice:deindeesplendo somnu suptis
234쪽
mcitat vetositates S occursum poetsu digestione. 8c
Pollissubluxit.Pars inferior corporis in soninodes,et eviclivior:& nulla supabuncuns fiat reuesutio in lecto:ne retioluat cibu in ventre de uno loco ad alium corrupendo diu
gestione.qus fuit sentetia Aristotelis ad Alexandiu ci scribentis.Dotini teperate prio sup dextru latus una lama:deis vi super sinistrin& illic perfice digestionem, mesupine autem do stetit malu5 ad malas pisparas
Unudines:&utapoplenam phrenesim: S incubu : quo, ruam supcissultates ad posteriora declinare facit:& retinenlnper suos non incedunt canales naturales qui sunt ab anterioribus:si inares:&palatia,Stalamsonam incurrere so, let infimi &debilesupter illud o muscultae iaccidit ex debilitate.Haec Avicena sinus,prinil docv.f.capax . Et discit Rasistinxxv cineris cap.iis aedormitio facta supine supdorsum,coseruat sumustates cerebri in ventriculis est.
ideo facitapoplexiam:& epilepsiam.Et nondebet dormire suo dorsum Golas catarrho descedeteacapite:quia tuc leuem ingressum eius facit induci ad canale pulmonis. insomniis S qus insomnia videantur m igsintaeum definitione insomnii. Cap.II. Ostsomn deinsomniis est ag&u. Sed nem in telligetisaut opinione ut assectio potestis omet niti putati Quando enim in somno no equi mos, do,N holas,eemem substaret fere oes occurranti sed etiam albedo:dulcedo:& limoi:q citra sensum opinioecoprelaedi possunt sensus aut ferians, S iniant i somno: efficit' ut isomnia ad opinion aut itellii a referri mpos,
sint. Deinde piet visa,q obiiciunt i somno,solem' saepenumero stelligere aliud qMa.Na queadmodu vi Mab stii, uetibusq; cosiderare interim cotingit aliud qdda pter id qdsensu pcipitat:ita dormicti,non ea mo accidui:q vocatur somnia:sed etpter somnia pheram. Potestent accidere: ut
235쪽
Platonem sevidere per somnium. Equidem se, istis
sum mihi perisse virum: quedui optauerim v e: sed Isomniare me sciebaIam illud frequentarium est:ut teinue disse thesauros somnies: et antest expergitus sis: deprelais idisse sommu videarisis adhuc dormiis illusum te somnis amicis qui tibi somniauassistere viderentur,enarrares. alterumin somno semperii euenit:vt intelligam' som inium esse qd videm' At in opinione semper id qd opinarmur,opinari nos scimus.Ita.essicitureti rati hac: ut semnia in opinione ferri non possint.Simulquocpillud arbitror liquere:non quicquid apparet in somno dici isomnium posse. in tunc proprie insomnium est:quum is sifomnia existimat vera esse quae somniat. siquis somαniat: ut intelligere possit sedormire: somniarem: hoc pro pries nissi nonin:sed visum quoddam alip pharisma. Ac videntur sidem haec reinsomnia: sed non iunt:immo vidim visa potius,&ptatasmata.Visum adeo ἔprie Judeaequum in ipso vigiliae &quietis adul interliminio positti ista qus vere sensu hausim Eequemitio somni impressisa imissata nost animo sunt ed ni&offerui sese: ita ut videamur aspicere:& adhucciscernerepossim'formas eas essentias in prima illa somninebula sensu acceperim'. EstenisquNamquasi vigilia somnussean quo intestigere,& deprehendere somnium possum' vero saepenues m eueniat ivt aliud quidda prper somnia cognoscaturaexperiri facile iis eaequibus repetere somnia quoties exurgutcuis sit.Nam ut ii, ibus studium est iisdem verbis reddes re5r issentare memoriter quae audierin firmius S facis litisrecordantur: q illi ipsila quibus acceperint : propterea alteri inscepta memoris colendς sequetes audita & pror nuata quibusdam locis costituunt: simul alip Maiti' ea sunt nihil ultra se ad memoriam eius exercent:ita hos melius q alios somnia meminisse contingit:qui rectae is
236쪽
tiocinatione acolligitur somnium esse visum quod sei rcundum quietem occurrinquoties visquae iudicat obliga ita desertacpuguorecorporis est. de somnocteis quso is nitin hactenus sinum paucis ostendero:quae ' ltecentioribus de somnio citi sint. , e Somnioex traditionibus auctonim z
omuum estpiratasina factu amotu simulacrotu dormientis in eoquod dormiti vel Somniu estpassio causata ex motu in phatam facto.haec siliator imxxx.olemaitum Gmeto ultimo.Dinino Cosiliatore differentia. civi, pluresde somno adducit distulistiore:scilicet si, alit est ituralesaliud animale:& nomaum csltila:seudiuinumaet , vocat illiadnaturale:qdex dominiscomplexionis contina est,& humorum.sicutdicit Avicennain sexto naturalivi'. Φ naturalia somnia sunt quae veniunt ex temperantia vir Itum humorum cum spiritu gerente virtutem formalem limaginativa. Animal vero:ω causatura multa solliciturdinem scirca aliquid in vii ia. Diuinum vero somnia, quod a diuinis,siuecaelorum causatur animalibus. de quo, ipse postmulta sicait. Somniu verius est caeleste:seu diui. num:&maxime cumanima metillibera superiorib substantiis applicata:eorumrepWsentationessuscipiens. Atilmale vero nulli'aut paucae veritatis existit.est Pim magis
illusio qu in eorum circa mis anima fuit sollicita & occupata in Nolia:ceu famescenti repissentantur cibi :appetent mingerecloaca:&ει istagonietis. De nio similiter naturali dicit ut supra:& tandem de eo sic escludit. ad saccidit:& maxime contrare esto proprie vapora lium ventosorii*:vetificatur il minime. . CCum enim aliquis in somno pluuias multoties videt: 8cinare &nuuiosmulta ineius corpore humiditas adessest, gnificatur.Ignes vero & fulgura ' lites si aliquis in som,
avis inuenter aspiciuchola a nita in ipso abundaremst
237쪽
sistoecolores autem rubeos ti tinctor ac nuptias,&ciba tia dulcia, R ventosas,at' fluxum sanguinis,ac phlebotomiasi aliquis somniaueritnsanguinis multitudo sic declaratur.Cuo multa fusco colore tincta,a nigredine, ct timos res,ac patiores in somno aliquis aspicit:cholers nigrs operatio signifidatur.Haec Rasis i. Almansoris cap.xxiiii. Sonantu nobis indicat dispositiore corporis. Igne acce, sum quis vides in somno axantha moletiar cholera. Si ve, to sumsitvrcaligine: vel profundas tenebras:a nigra choretra.Pluuia vero humiditatem abundareindicat.Nix autem glacies patu phlegma frigidum. Somniam' metuch ea: quibus egemus: ut bibere:coire A similia. Haec Galenus in quinto de interioribus cap.vs CPlurimum enim vis is rerum ciuitiarum calidatum siιgnificaldominium cholerae. Et similiter plurimum vitais rerum cun complexioni proportionali vitias numeras renon est necesse.Et somnia quidem permutata significant caliditatῆ:8 siccitatcs:& illa quorum non recordatur significant frigiditatem di humiditatemfecudum plumu. Acircenna primatertii cap.vi. CDe Vigilia. . Cap.m.
y P scpvigilia dicitur spintuum ab intimis ad Ita si ex ora relaxatiouicut somnus ad interiora res
ceptioeatu, tenuissimus sitspiriora uis corpo ris meatibus facile evaporat:a evanescit: inde fit: ut sudore id est spiritus,& caloris evaporatione frigidiutas simul p debilitas per membra cosequatur. gidis iam factis membris meatus occluduntur. Quibusclausis: qui restat calor imminutus reuocatur:Petit itima . ita sequitur vigiliam somnuS.C Vigilia Collectiones. CVigilia est dispositio cum effunditur spirit'animalis ad
rimenta sensusta motus:vitis utatur. Sarra autem su
238쪽
prima tersiuM.quartoc .uii. Etincautis textu comenticli.Τemperata vigiliaexcitat valde sensus:& dispoivi vis res ad exercendu operationes suas:&cu hoc mudificat cor pus a fimus.' supcinuitatibus.Etin secudaptimi do ἡ .cap.xul .dicit.Cum vigin sunt complexionec rumpunicerebri aliquo uiatatis modo:8 debilitant ipsum di comesiscent mitionem:& adurunt humores :& aegritudiones faciunt acutas.Et M temperata,&non superflua commendatur.
vigiliae vero mulaecalor intenduntiac formam corurumpunt:corpus p desiccanna' choleram rubeam in voaugmentantiad pKcipue operantur: ii corpora sunt maοcta.Oportet ita ut anima vigilare no cog 'tur cum des, Iuta&sbanda fuerit: p ad dormiendum incitetvrcu excitata. tq; subtilis' acuta fueritanotus' leues 8 sesus latates.Haec rasis..iiii. Almadsoriscap.iq.es Quando vigilia: exuberat:corpus dAccant Scalarem dissoluunt naturalem S calorem accidentalem intendunt. Haec Averroisi. v.colliget. aus fuit Galerii sentetia in primo Therapeuticae cap.H.dicentis. Siccant enim toti'coruporis habitum vigiliae:& propter hoc suntnocivissime his: qui secundum siccitatem aegrotant.
et ultae vigiliae faciunt contra cibi potus p digestionem.
de aptitudine enim vigiliarum est: vi resoluant corpus: 8c exiccent ipsum. Haec Galenus in comento.lvi.secundi reugiminis acutorum.Et in tertio te i textu commere.xlv, dicit. Vigilia exiccat corpus:eius vero oppositu humectat.
239쪽
LIBER SEX S De Animae accidentibus. Deacidentibus Animae in uniuersum. Cap.L- Τ quonialiolam natura fragile tot morbis expositu, tot malis obiectu,difficilienon frangi vel noninfleminecessaria arbitror te admonere:vt ab aninas passaeib' prscipue te custodias: qu tu abstinetia vim omne flagellom facili'feras. hae sui Gaudiu:stauracudia:odiui furor:timor:tustitia:sol scis tudo:iuidia: Minaginatio.
--Et gil cataphractu es oportet:qui velit cu istis pugnare:tame&plaetis suffecit ad vioctoriam leuia armatura.Fuere tamen nonnulli gloriae diutinae quodamodo luidi:naturae ast nimis addicti:inter quos est Avicennarqui conati sunt omnium miraculoru,etia eorum,qin nosti beneficissi deus ostendit n natura reru causas inuenire. Aiunt enim nostiae imaginationi, cum fortistit,bbedire primum vires animae: ut ea est quae digerendo nutrimento praefecta est.quo saepe factu dicunt:ut nonulli
ex leprs imaginatide leprosimaserint. Obedite etiam imas sinationi iid corpus solum arsinas imaginis coniugatum: qd & christiani cdsentiunt:sed & materiam quom exteriossiqd negamus.Nec tamen id aiunt oi animab'esseesmusne:sed quarudam ω priuilegiu singulare.quas aliisexcellotiores ac diuiniores putant:quales esse volunt sphetarii: Rheroum:seu semideorum. Sed de iis hacten'. Ampliora videbis in libro nostro de vita sana:si per ocium licet. Problemata.
240쪽
eonam mens totam laetitiam deuoluta:& dillusio multa' is laetitia fieti solet.Ex diffusione vero rarescut meatus: & reddunturcerebro humidassic rursus per oculos deferuntur: in lachrymas p defluunt. CCur irati quide faciem stan metuetes vero palles usta quide festinus est decursus spiritus.Metus vero substitutio ac subsessiouiuare ubi res a succedit:ubi vero subsidetvestigerat. ECur subitanain insigni titia insuisset uado etiam exanimati collabuinin vis vitalis,ac agnata caliditas imo, citate ioblectatione effusa differaturiat pexanimetur. hic est Φ Ssuda 8 rubet sanguinis accensu.Na calidu agnaum 'ipse intestinus feruor matervecopulatus extratis: hi ditate,& se a suo loco transferedi appetitia, in superira δἰ extrorsus mouetur.&ide nutrimenti porroappetitu deorsum fertur. Vtrouis igitur hora motuum absumpto vitae sequi
De Animi accidentibus in uniuersum. Collectiones. CAccidetia animi horribilia,&motus corporei foetes, disgerionem fieri phibent.Hsc Avicena.iis primi doct.ls.ca. vis Et insecuta primi doc .is.cap.riiisdicit.Omnia anti accideria inuuntur,aut eis a ciantur motiones spirio interius aut extet δε istud autenisubito:aut paulatim:&est motionem ad exteriora sequitur frigiditas eius qd intere existit.Et fortasse sumuit illud qd resoluitur subito. ergoiarigidatur exterius,& interi seqtur eam syncopiis: aut mors.&motum quide ius ad interiora sequitur frigiditastius qdest exterius,&caliditas iterior:&cu multa coangus statione costringitur,& imgidatur iterius 8ἰ exterius:& syncopis magna ut mors sequitur ipsum. Coportet medicum:quidstet custodire sanitatem: studere ne mores animi corrumpatur:no ut philosophus:vtessseruet si animae tithti vi homine viuuosum: