Marci Hieronymi Vidae ... Christiados libri sex cum selectis hymnis de rebus divinis

151쪽

Vestibulum iuxta astabaut, longisque fremebant Porticibus . nempe antiquo de mors licebat Nulli luee sacra pollutum insistere limen . Tandem Romulides, iuveuum stipante caterVa, Fascibus egreditur patriis, ostroque superbus, Et solio aute fores sedit sublimis eburno . Consedere patres pariter juxta ordine et ipsi , Atque diu siluere. orsus dux denique satur; Diciis, quo tandem demitti crimine morti Poscitis egregium juvenem. quaesivimus ipsi Et geuus, et vitam. nil dignum morte repertum. Sed potius saetis fama illum ingentibus effert. Ut propius vinctum vidi, audivique loquentem , Ut stupuit ut visus mihi nil mortale sonare

Cuncta DLo similis vultum, vocemque, oculosque lAut certe DRus ille, DEI aut certissima proles. Cedite. ne regem vestrum ignorate volentes His dietis cunctis penitus dolor ossibus arsit Ingens. infremuere omnes, gemitumque dedere.

Tum senior surgit sandi doctissimus Annas Iu medio, et dictis exorsus tali hus insit. Si tibi non ali is per se manifesta pateret Res signis, Roma ue , vel hinc dignoscere promtum Cuique foret , teque in primis, dux, multa moveri Convenit, huc quum tot collectos undique cives

Convenisse vides unius crimina contra .

Ilio auctor sandi multos sermone sesellite

Et saeto ne eede dolis) mentitur bouesta

Virtutemi scelerum regit alto in Pectore amorem . Tonne vides, haec relligio quo se no a vertat,

152쪽

LIBER V.

Orgia qlio ,eoctusque, et nocturni comitatus Seditione potetis I udaeas suscitat uvbes Ausus se passim terrarum dicere regem, Progeniemque patris summi, cui sidera Parent. Atque ideo veluti DEus ultro crimima sessis Dat veniam , poenaeque metum post funera solvit; Quod scelus hand ter poterit quam morte Piare.

Sic veteres sanxere . sed et vetera ipse retracta

Iura, novas figit simulato Numine leges,

Instituitque novos ritus, nova sacra per urbes, Quae servent seri ventura in secta nepotes .

Quin ipsas baud obseura , proh l voce minatur Dejecturum aras, seque igni templa daturum Templa olim impensis tantorum structa laborum . Et jam jam volet ipsum etiam restinguere Solem , Sideraque obsesso verbis deducere Caelo . . Haud scelus ille tamen sallaci pectore quivit Di sqimulare diu. neque enim mcelerata subire Tecta horret, nec se vetitis conventibus aufert Admonitus ; sociique epulis capiuntur Opimis. . Quin etiam, interdum siqua tota impius urbe Inventus fama ante alios ob erimina notus, Continuo paribus gaudens adit impiger illume Nec requies, donec sibi conciliarit amicum. Tvntus amor scelerum, tantum illi sallere cordi. Tum sestis, quum sas nihil exercere , diebus Ipse tamen pellit morbos, aegrisque medetur . Quid momorem, ut socii vetitis impune per aedes Vescantur dapibus , Cereremque, et pocula tracten IIaud prius ablutis manibus siue more , sine ullis

153쪽

Legibus immundi, contactuque omnia laedent Scilicet omnipotens placitos tot secula ritus

Retractet 'pater, et mentem sententia Vertat. Quae nova tempestas 3 ea ne inconstantia caelo

Dede neci, ne turicremas , quibus imminet, aras Destruat, et posthac non ausit talia quisquam . Dede neci . poenas sceleri impius hauriat aequas. A saeris prohibe insandos altaribus ignes . , Dixerat; atque omnes eadem simul ore Demebant. Romulus at dictis nequicquam flectitur ullis .

Nec nova primum audit nunc crimina . Cuncta nefando

Scit fabricata odio , dum cIIRISTI gloria , et ingens

Sacrilegos stimulis virtus exPrcet amaris . Atque ait: haec coram fama est vos saepius illi objecisse , quibus semper sermone paratus Bestitit. et vera victor ratione rcfellit Nec se progonioni superi negat ipse parentis; Quem vos promissum etaelo divinitus olim Venturum tandem auxilio mortalibus aegris Non latet, ut veteris genitoris molliat iras Concillans generi vestro , culpamque Parentum Ipse sua virtute luat. sic ferro priorum Accepi montinenta , patres id prodere vestros sΕt rebus probat ipse . adeo circum oppida lustrans Arrexit totam monstris ingentibus oram, Quae non ullae artes hominum, non ulla potest vis Quia etiam tu lucem qnosdam revocavit ab umbris, Queis penitus iam mors totos immissa per artus .

Solverat haerentes animae de corpore nexus.

Quare agite o odiis, miseri, desuescite iniquis. Duiliam by Co Ile

154쪽

Ne frustra pugnate ; DEUM sed discite vestrum . Dixerat . at magis , atque magis violentia gliscit omnibus . ingenti clamore insistere , et una Infreni saevire , laumerisque abscindere n mictum , Nec secus increvere animis ardentibus irae , Quam quum Athesi nive, Padumve undis laeta arva paran Diluero, agricolae subiti compescere tendunt tum Aggeris objectu , praeceps magis aestuat amnis

Insultans, Victorquc altas ruit agmine moles. Forto autem rex, et Soboles hoc temporct regRm Herodos studio sacrorum advenerat Urbem .

Munere Romulidum , pars huic amissa paterni Reddita erat regni , Galilaeaeque oppida habebat

Quem postquam accspit rector Romanus adesse, Solveret ingrato qito se se munere tandem ,

Transmisit Galilaeum illi vinctum Galilaeo, Atque ipsum iussit , vitamque, et cri ina , Siqua,

Quaerere, pro meritisque viro decernere Poenas. Tum vero audito GHRISTI rex nomine laetus Duci intro jubet, ingenti conreptus amore Compellare virum , ac prophas Vera Ora tueri . Quem dehinc aggreditur vario sermone: sed ille Nil contra , atque oculos nusqu- avertebat Olympo. Ergo illum nil supra hominem miratus, et ultro

Irridens , iterum iubet ad praetoria duci ,

Et rursum haud laeto Romano redditur insulas . Hie me desciunt animi , mens labitur aegra . Horresco meminisse , DEI quae vera Propβgo Pertulerit mala factus homo DEus , auctor Olympi , Quem mare, quem tellus , vacuiquis patentia tractus o

155쪽

Atria , nec capit immensi plaga lucida caeli . Aura , tu O , omnipotens , vires mihi vessice lapsu Aura polo demissa, tuo hic me Numine firma .

Haec lanimi victus quoties evolvere tento, Omnia me circum nigrescunt e pallida cerno Astra , caputque atra roseum serrugine Solem Occulere, et moestum in lacrimas se solvere caelum . Tanta ne te pigias miserantem incommoda nostra, Tantus adegit amor , caeli o lux clara sereni , Vera DEI ut soboles , verus DEUS aethere missus Tam gravia haec velles , perpessuque aspera ferre, Divinumque caput terrena mole gravatus Subjiceres tot sponte malis 3 haec praemia ferres, Nostra tua bonus ut deleres crimina morte

Nos dulces vetita decetpsimus arbore foetus , Tu trunco insando pendens crudele luisti Supplicium, o nimium nostros miserate labores. Tu, quamvis DEUS , atque D EI indubitata propago, Heu nunc haec hominum , nunc cogeris illa subire Arbitria in vinclis , et iudicis ora vereri, Qui toti advenies olim datus arbiter orbi . Pontius ut v luctum sua rursum ad limina reddi Conspicit, arbitrio nec se subducere tristi PUSse videt, saevis curarum tunditur undis, Jamque bis, iamque illis iterumque, iterunique releutat Crudeles animos, et parcere nescia corda Irritus, ac studio frustra adversatur inani. QuRm magis ille animis tendit sermone mederi Ruc supplex , placidusque, minis nunc asper acerbis, TRm magis accensis crudescunt cordibus irae .

156쪽

LIBER V. ' 3 7 Tandem ait: Haec redeunt vestrorum antiqua parentum Vana superstitio ) certis quum sacra diebus, Unum ego de multis inclusis carcere suevi Beddere , et ex arctis impune emittere vinclis .

Hu nc igitur vobis ipsum solvi ne jubetis Insontem Z nam quem potius dimittere possim ZEt iam poenarum satis, ac seritatis abunde est , Aut solvo , aut porro vos hinc abducite , et atrae , Ut libet, immeritum sine me demittite morti .

Non tulit, et medium sermonem abrupit acerbans Crimina salsa cohors, et poenas ingravat ore.

Forte illis Barasas populo, patribusque diebus

InVisus , quo non scelere usquam im anior alter, Iamdudum in vinclis poenam exspectabat acerbam. Nulla fugae spes prorsus , ei via nulla salutis . Huic igitur praeses vellent ne, an parcere CHRISTO . rScitatur, sperans ita tandem evadere posse . . ,

Illi autem victique odiis , caecique surore Exsolvi Barabam poscunt , veniamque Precantur Uni omnes , CHRISTUMque absumi sun ere tendunt, i

Atque obstant summa studiis rectoris opum vi rΙlle autem loris caedi, virgisque salignis Divinum mandat visu lacrimabileὶ corpus. Fors , ait , innocui potero hac extinxe cruoris Arte sitim . sic immitis miserebitur hostis,

Et lacerum totos cernantes comminus artus Ipsi ultro satiati animos, a morte reducent.

Iam largo undabat foedatum sanguine corpus,

Per susique artus tabo , liventia colla '. C0llaque , brachiaque , et detectae verbere esstae 3

o st

157쪽

Atque eiectabat erassum roseo Ore QTu rem .

Talem tu conspectu populi statuere , cruentos Nudum humeros, pectusque ambasque a poplite Plantas; Nam medium texto velabat carbasus albo . Palluit aspectu caelum , conterrita sugit Cornibus obtusis sub terram argentea Luna , Nimbosoque diu latitans evanuit Ore r Et pariter visa astra polo cecidisse sereno. Non tamen hostiles explevit sanguine poenissis Sed magis, atque magis crudescunt corda precando, Quae non ullae artes , quae vis non mitigat ulla Immerito letum intendunt, extremaque Poscunt Supplicia insensi . resonant clamoribus alta Atria. certatim se cuncti hortantur in iras, Eumenides , missique inferna o nocte ministri

Tartarei, tenues animae , siue Corpore vitae Circumeunt , stimulosque acuunt ardentibus acres, Et lucem eripiunt miseris, Ogitantque larentes . Roma cium interea monest ipsa exterrita visis Per somnum coniux , iuvenis ne fianguine sese

Polluat , abstineat capto e portenta minari Magna DEUM in somnis. is erat is candidus illo Agnus, ait numquam ludunt me somnia vana Quem circumfusique caries, sudibusque petebant

Pastorum globus omnis . eum mox omnia ademtum

Pascuaque , et notis flebant cum saltibus agri . At pater altitonans manifesta percitus ira

Desuper auctores caedis saevibat in ipsos . Turbatum extemplo visum ruere undique caelum,

Et campos late, ac silvas quatere horrida grando ,

158쪽

Τum subito audita ex alto , voxque acta per auras. Parce DEO Romane , hominum compesce furorem. 3Credo equidem hunc non te sallit) genus esse deorum . Parce manus scelerare , pio , vir , Paree cruori. Ipsi haec caelicolae placidi portenta refutent, Iudaeosque petant solos , generique minentur. Talibus auditis Solymos animo acrior urget Romulides certus vesano obstare furori. Iahique minis agit, et dictis haud amplius arcet Mollibus insanos, et nou toleranda frementes. Iamque videbatur demtis dimittere vinclis

Velle virum , et tantis se tandem solvere euris. Sensit atrox Erebo umbrarum regnator in imo

Aeternam servans memori sub Pectore Curam.

Ingemuit , vincique animo indignatus amaro est. Protinus horai serum latebrosa ab sede Timorem Evocat atrum , ingens , et ineluctabile motistrum. Tristior haud ulla est umbrosis pestis in oris Scilicet, atque hominum egregiis magis aemula coeptis. Frigus ei comes , et dejecto Ignavia vultu. Extemplo hanc superas torpentem ascendere ad auras Imperat, intonsi qua molli vertice surgunt Phoenicum montes , Solyanorumque alta subire Moenia ut Ausonii flectat ducis aspera corda Dejiciens , subigatque metu desistere coepto. Iussa facit. sibi nigrantes accommodat alas Nocturnarum avium, inque atros se colligit artus.

Iamque emensa viae tractus obsco Cna volucris

Purpurei crebra aute oculos se praesidis ecce Fertqup, refertque volans eircum importuna, sonansque

159쪽

CI IRISTI AD Os Nunc pectus, nunc Ora nigris everberat alis ,

Immisitque gelu , et praecordia frigore vinxit. Diriguit visu subito , atque exalbuit ille ,

Surrectaeque eomae steterunt, gelidusque Per ossa Horror iit. genua aegra labant. vox faucibus haesit Quem simul ac cives sensere insueta timrntem, Pallentemque genas , et toto corpore Versum , Ilis subito di xepto clamantes tempore dictis aggressi r iste ausus hulgo se fingere Teg m. Aspirat sceptris , regisque assectat honores. Quom si sorte neci mavis subducere , nec te Crimina tanta movent, Iudaeas Protinus urbes

Seditione potens Romanis legibus , O mi emque Artibus avertet Syriam ditione Quiritu ni. Bes igitur tibi si curae Romaua , decusque

Caesaris, hanc superis pestem citus aufer ab oris, Hauriat ut meritas haud uno crimine poenas Ne gentem repant contagia dira per Onavem. Talia perstabant uno omnes Ore frementes. Dux vero expertus genus intractabitu , regis

P,lluit ad nometa praecordia ad intima saevit Subdita pestis enim in nec iam superantibus obstat Amplius, ct se se victus, Cedeusque remittit, Haud ultra potis itisauo pugnare furori.

Ceu quum vostratae se se opposuere triremi

Protivus adversi mediis in fluctibus Euri, it Luctatur primum eels3 de puppe magister ,

Hortaturque viros validis insurgere tonsis ;Demum ubi se niti contra intolerabile caelum Incassum videt, ac ventos superare sureutes,

160쪽

LIBER V. Issi Vertit iter , quocumque vocat Artuna per aequor Multivium , atque auris pareus subremigat aeger . Haud tame u abstinuit verbis, vocive pepercit. Verum , Vincor, ait; uce habet vestra ira regressum. Iu me nulla mora est . moriatur crimine salso Damuatus . vos triste manet, speroque propinquum Supplicium . vos sacrilego, seraque De Potes,

O miseri , meritas pendetis sanguiae Poenas . Sic effatus , aquam plena jubet Ocius urna Asserri , abstergensque manus haec addidit ore rUt nunc his manibus maculae absunt, sic mihi nullum

Hac in caede uesas, meque omni crimine solvo. Dixit, et exsurgens solio intra tecta recessit . Illi aute in t D Eus haec nobis , gnatiSque reserVet, Iiastauretque graves Poenas , quascumque meremur.

Haec dum porticibus populo spectante geruntur Vestibulum ante ipsum , samuli ducis aedibus intus, Armati illudunt capto , irridcuique silentem rQuodque illum populi regem optavere per urbes ,

Purpureis ornant tu uicis, ostroque rubenti , , Atque alte essultum sublimi sede locarunt. Pro capitis crinali auro, regumque Corona Seutibus obnubunt flaventia tempora acutis. iPro sceptro datur insigni fluvialis arundo. Tum populo laeti portis bipatentibus omni Ostondunt plausu maguo , regemque salutant. Haud aliter ludo pueri quum ex omnibus uuam tDelegere ducem , sociis qui sponte subactis Imperitet , laeto 'cuncti stant agmine Circum Condensi, assursuntque omnea, regiaque superbi