장음표시 사용
11쪽
Ηo sonte derivata clades In patriam populumque fluxit. Motus doos gaudet Jonicos Matura virgo, et fingitur artibus
Jam nunc et incestos amores D tonero meditatur ungui Mox juniores quaerit adulteros
si quae sequuntur Od. II 6 27. Quae quum ita sint, nescio an poetae non nimis irascendum sit, quod quae in Vita appeterentur atque probarentur, otiam in litteris sibi persequi licere existimavit. Alia ratio, pulchri
dico, utrum res turpes unquam Vera poesis aut esse possint aut deboanto quaestio Horatium fortasso impediri potuit, quominus illam satiram scriberet. Sed satiram ne habuisse quidem pro poemate videtur, quod inquirere hoc loco nostrum non est, neque facile re non aporis, confirmare.
Animum advortamus potius aliquamdiu ad praecipuam voluptatis materiam, amorem, qui est, ut videamus, qualis in ceterismoratii carminibus legentibus appareat. Inter das et epodos, quae Vocantur, non paucae reperiuntur, quae amoris stimulo originem obeant in riusque honorem compositae sunt. In quibus judicandis eo minus nobis singulas recen8ere opus esse ridetur, quum in his lyricis carminibus, ut tu poeticae indolis, ita verecundiae et humanitatis plus inesso juro confidere debeamus. Et re vera, licet amatae alicujus perfidiam increpans aut fidam monens, no virorum cupidinibus trahatur, aut sese consolans, quod amorem alicujus perdidorit, aut lenocinia pulchritudinis, voluptatis blandimenta describens magnam occasionem naci sit ad indignations suam vocibus obscoenis lascivisque exprimendam et id dicendum, quod legentium animos sordidis imaginibus expleat, multum abest, ut tam obscoena tamque respuenda Verba et sententias proserat, quam quae in satira illa supra disputata horrenda esse diximus, et licet confirmari non possit, in ejus carminibus omino nullo locos inveniri, qui quum rerum turpitudine tum obscoonitato orborim offendant, aut tales tantum, quales optimum quemque et sincerum animum, rudem Vero atque integrum non offendant, tamen omnes si comprehendas, haud multi sunt,)Jet ambages, qua vocant, quibus probi de puerorum salute admoduni sollicit Horatii interpretes utiintur, quum carmina ejus transVertiint, dortasse
12쪽
plus periculi asserunt, quam res ipsa, et nescio an magis probandum sit, rem turpem, si tractanda est, suo nomine appellare, quod quisque audiat, intolligat, praetermittat, nisi sorte omnino moribus corruptus est, quam noscio quibus circumscriptionibus et honestis praescriptionibus uti, ex quibus res vera nihil secius quasi perluceat eoque perniciosius perluceat, quum inquirendo et cogitando mora et hac comprobatio rei facile gignatur. Jam si vero mores poetae atque ingenium respicimus, qua ex operibus Hus manifesta fiunt et ad legentium animos nonnullam Vim afferant quodammodo portet, inconstantia ejus amoris, qua modo hanc anquirit, illam deserit, modo complures imul eodem studio prosequitur, justam indignationem in nobis movere debet neque fieri potest, quin levissimo cuiquo, flagrante libidino, id ipsum dignum imitatu exemplum videatur. Sed quamvis verum
id sit atque Verendum, ne hoc fiat, tamen veniam quandam Horatio haud inviti dabimus, si cogitaverimus, eum Italum suisge, qui ut solis aestu vehementius, quam nos, califieri solet, ita animo quoque ad res suavitute irritantes facilius incalescit neque scelus committere sibi videtur, si, quum certo quodam et declarato alicujus amore ducitur, alterius simul gratiam in suum usum convertit Imo, si amores Oetae diligentius perlustrabimus, multum abesse reperiemus, ut tanta inconstantia levitatisque incusandus sit, quantam probro ei sacere boni viri jam nonnulli animum itiduxerunt. Colebrat enim, quod non dubito, sub diverat nominibus saepe unam eandemque mulierem.' An nobis crudere non liceat, eum amotorium quasi ca8um interdum effinxisso animoquo excogitasso Quod nostris poetis tribuimus neque quisquam in mulam partem accipit, id nonne Horatio quoque conoedamus o sine suspicio habeamus In eo quidem, ut ebem inquit, n08ter laudandus est, quod non ervae et commime meretrices sunt, quuSamore suo amplectitur carminibusque celebrat, sed honesta libertinae, quarum conguetudo Vel minus verecundiam nostram offendat. Ne aera quidem,
cui quinta decima epodos dedicata est, meretricis speciem prae se seri neque contendam, eam Venalem non fuisse; sed in illo ipso carmine, quod inter pulcherrima poetae numerare non dubitem, veri amoris laesi dolorem vix ignorare possumus, et perfidia, quae incusatur, ut in aliis poetae amoribus, sic in hoc potius amatae quam ipgius esse ridetur.
Utcunque se res habet, nimia inconstantiae Horatium non insimulem, )et si qui sint, qui ejus exemplo ad levitatem impellantur, alii inveniantur,
13쪽
quos id ipsum prohibeat, quominus eandem Vitae rationem sequantur, atque
laudibus offerendus est poeta, quod, ubi perfidam aliquam amatam objurgat, eam non proprio, quod licebat, nomine appellat, sed ficto, quo quam signifieari voluserit, ipsa facile intellexerit, Drtasse etiam amicorum aliqui prudens callidusque, non ero magna multitudo. Quo modo fit, ut mores Oetae, quatenus X Operibus ejus manifesti fiunt et in legontium animos nonnullam vim offerant oportet, haud ita turpes et perniciosi appareant, minime aequalibus nocuisse videantur, quum iis quidem nullo foro in honore virtus etiamtum esset, ut corrumpi posset. Quod denique ad amorem ejus in Ligurinum ' quondam et Lycis- cum attinet, quem sunt qui turpem paederastiam, quae Vocatur, Utent, Woborus illum in Ligurinum rem fictam et commenticiam habet, quod XOd. IV. 10 satis intelligi ait, hunc vero rem gravem quidem et Vehementem, non autem libidinosam et venereum indicare dicit. Reliqua poetae opera, quae prima exciderunt, satirae sunt, quibus nihil dulcius, nihil aequius in eo genero scriptum esse a Romani congiat. Reprehendit enim p0eta, quod quisque consentire debet, quum facete, tum
Severe magno illos errore atque vitia, quibus Romani tum in suam ipsorum perniciem dediti erant, neque quidquam magis in desideriis suis habet,
quam ut miserandos suos cives aut ad virtutem reducat aut ne penitus
pessumdentur, omni modo prohiboat. Sed quid gravius, quid di ficilius, quam id cum moderatione quadam et prudentia persequi 3 Quid periculosius,
quam more aliorum, ut emendentur, carpere neque ipsos laedere Habes
Lucilium, Juvenalem, ersium, qui etiam satiras scrip80runt pr0bandumque consilium secuti sunt. Num vero putas, os idem effecisse atque oratium, quum ille Lucilius quidum hominos amplissimo ipso loco nat0 juxta humillimos vehementissimo increpasse vitiaque magna et parva eodem modo vocis libertato perstrinxisse se exagitasse dicatur, hi cum ira quadam et acerbitate, ac si nulla spes salutis reliqua fuisset, omnium more atque studia irrideant infamiamquo iis tamquam inurant Bene igitur poeta noster, qui ingulorum errores facetiis suis perstringens semper toto ordines et quasi duces multitudinis prudenter observet neque unquam praetermittat, quin clementiam adhibeat humana infirmitati, qua vel ipsum aliqu0modo aegrotare se facile intellexit. nos in satiris ejus praeter seVeritatem et acerbitatem suavitas quaedam idondi os subringendi, ' et ea ipsa
14쪽
eausa, quod, quanti ejus intersit, ut societas humana omni modo floreat, nequitia amoveatur, aperte indicant, quo minus ipse erroribus, quos vocibus cavillabat, ducebatur et perturbatur, eo magis civium suorum animo his moveri et exercitari, eo promptiores ad virtutem colendam reddi oportebat. Ac profecto ostendunt illae quido nusquam vituperandum quoddam studium in aliis quaelibet clandestina vitia reperiendi si cum ironia si irrisione maligne denotandi, quo actum esset, ut civium do illis bona xistimatio imminueretur infamiaque eorum nomen adspergeretur, sed sunt, ut nos sere dicimus, jocose et placide descriptae vitae imagines, ad quoscunque adumbratae sunt, speculorum instar, quae intuens se ipsum sibi quisque cognoscere videatur maculisquo offendatur. Quod quum verum sit, laudibus offerendus est poeta, quod tam diligenter in suam ipsius emendationem aliorumque mores Romanorum animadvertit, et si ei, quia homo erat, qui nihil humanum a se alienum putaret, interdum humani aliquid accidit, ut summa indignatione accensus aut juvenili petulantia exagitatus verecundiam lectorum spondat, si id probato ejus consilio condonemus, quod nusquam in satiris jus ignorari potest. Videamus jam, quid de dis et epistolis, quoad illae non ex amatoriis ejus carminibus sunt, judicandum sit. Atque hoc jam summam nostram gratiam iis conciliare oportet, quod sine dubitation somper discipulis juvenibus a praeceptoribus traditae et explicatae sunt, quum quidem bonorum educatorum non esse debeat, scripta, quae verecundiam laedant, hiumnis suis tradere. Inerit autem omni carmini aliquid, quod ad vitam atque mores pectet, et quicunque modus et judicando adhiberi poterit, illo honestati admodum respiciendus erit.
Quid celebrat igitur Horatius in dis suis, quid in epistolis sibi ad officiendum proposuit 8
Honor illis afficit numina divina, auxilium rogat in rebus adversis, cives monet, ut templa eorum cultumque restituant Ι. 21 ΙΙΙ. 6.), bella civilia deplorat, quibus terrae et homines vexentur epod. 7 16:), vehomentissime adhortatur, ne quis ea meminerit aut ovocet I 17; munera pacis Ostendit eorumque usum, atque laudibus effert missum, ut auguratur, divinitus virum principem, qui ea populo Romano comparare et possit et volit. Fuorunt qui poetam humilis adulationis orga Augustum accusarent, argumento usi Od. Ι. 2 aliisquo locis, ' quibus pacis restitutorem, lauto
15쪽
rsm bonarum artium pro deo paene Venerari eum dicunt, sed injuria. Ubi sum celebrat virtutemque ejus collaudat, nihil quam optimi cujusque Romanorum de eo sententias Verbis pronuntiat, neque fieri potuit, ut aequalos us se incitarentur ad adulandum principibus, neque Horatium ut callidum odiosumque adulatorem haberent. Nec tam obnoxius illo Augusti voluntati erat, ut ei in mentem Venire posset, necessarium sibi osso adulationi indulgore, qua gratiam ejus partam sibi resemaret et aug0rset. Quod ne faceret, satis eum amor libertatis studiumque illud probandum ac laudabilo prohibebat sibi res, non se rebus subjungendi, quod ex operibus sejus plane in- tolligitur, ut si solum poetae comitate offendi possint, qui neque mores ejus ingenuos bene perspexerint neque Augusti de populo Romano bono meritae hujus erga eum gratum animum juste ponderent et agnoscant. ' Mittamus igitur, de eo fusius disputare et gaudeamus, quod, ubi pacem laudat poeta Votisque suis persequitur, non est illa mollis et effeminas voluptas, quam velut fructum hujus pacis desiderat, sed conservatio majorum de republica sententiarum, de urbe et imperio, quibus pacem illam solis quasi sundamentis niti putat, otium honestum atque dulce, quo ciVem quemque, victis tandem etiamtunc resistentibus barbaris, fruiturum esse libentor sperat. Et quid aequius, quid Romano vero atque fido magis dignum, quam ejusmodi dosideria, Romano dico, qui summam suam religionem in civitate poneret, atque Omnia, quae ei gloriae, commodo se saluti essent, justa et probanda eademque causa appetenda habebat Quodsi cives noster admonet, ut ad hostes imprimis consilia sua et cogitationes reserant, adversus eos gladio stringant, non in s ipsi I, 2.), ut eos divineant, neves invicum caede et calamitate persequantur, haec adhortatio populi, cujus bellum gerere erat, quique externo tantum bello contineri poterat, quominus domi seditiones faceret, nonne legi otiam divina tibi consentire videtur, si cogitas, quid populares, ciVeου, propinqui sibi invicem debeant, quid nullo societatis aut affinitatis vinculo conjuncti hostes vicini Hoc modo parta pace ver effici voluit poeta, ut pristina Romanorum virtus quum corporis tum animi et restituoretur et augeretur imitatione editorum majoribus exemplorum ii modestias, justitiae, fidoi, simplicitatis, liberalitatis, imprimis cultus morumque emendatione, in qua leges constitutas frustra latas esse putat nequo quidquam valore. In Capitolium, inquit, con-
laus es atteries, a su conserve te mi elix a digiti te.
16쪽
feranius aurum et argentum, si scelerum bene poenitet, in mars gemmas et lapides, irritamenta malorum Nam quid leges prosunt, si avaritia stpauperies, illud magnum opprobrium, quidvis sacere ac pati virtutisque arduam viam deserere jubent 8 III. 24). Quanto plura sibi quisquo negaverit, eo plura a diis seret III 16 et quae alias inveniuntur pulchre dicta. Et jam quid vidstur Nonne omnino probae eae et honestas sententias pNum quid aliud efficere possunt, quam ut legentes audientesve ad virtutem excitent propiusque adducant At vero haec rejicienda omissis curis hilariter ess vivendum, non trepidandum in usum aevi, satum illum, cuiliosa in diem dixisse, vixi II. 11 et quae eodem redsunt alias voces; Carpo dis. I. i. similes. i* Fateor ejusmodi exhortationes, quibus vinoot ludo et dulci amore curas depellendas esse Vult poeta, magnis periculis non vacare. Sed leviter illa cantata, ex quibus nostrum illud, quo gaudere vita jubemur, suaviter resonat, cum iis dictis conserenda sunt, quibus moderatio, continentia et observatio aureae mediocritatis diserto commendantur, i) set si consideramus, quid Vetores pagani de morte iisque rebus, quae ultra sunt, tam miserandum in modum cogitaverint, iis immortalitatem nihil aliud fere quam memoriam posterorum visam esse, illa exhortatio ad bene hilariterque vivendum nescio an aut nihil vituporanda aut illius rationstomporis excusanda sit. Luxuriam, eluationem set vitam mollem poeta aeque improbat atque ipse nunquam secutus est. Hominem frugi quam maximi habet, et si interdum occasione data in compotationibus et conviviis amicorum monitu justam cibi potionisque modum excessisse videtur, i )hoc ei vitio facias cavo, quum id optimo cuique accidere possit, Horatianae ceteroquin consuetudinis fuerit, frugalitatem sequi Laudat atque eommendat laetum hujus vitae bonorum usum, dumniodo sapientia paretur et conge voturis ot vitam beatam ut nos in conscientia sic ipse in animi tran
Liceat hoc loco etiam pauca de iis rebus proserrct, quas post mortem homini eventura esse poeta animo sibi finxit. Ignorari non polost, si om- noli locos, 'h qui de morte velut postrema sorte Omnium agunt, accurate
17쪽
rospicimus, Bum non solum cum horrore quodam de ea cogitasse, sod etiam minimo animo confirmatum esse spe Vitae futurae, qua optimi jam tum se consolari solebant. Poetarum de Orc fabulis nullam fidem habens, quamquam Sapphorem et Alcaeum in elysi cantantes fingit, desideratam immortalitatem in memoria potissimum posterorum posuisse videtur, qui quae probi atque optime de hominum salute meriti viri persecissent, grat animo agnoscerent et reserearent. Quo factum esse ait, ut Castor et Herculosi ')intor astra positi, mutata forma, aeternam Vitam agerent. Eodem modo etiam sibi ut contingat futurum esse sperat, ut cycni forma indutus vates perennis per liquidum aethera feratur omni invidia major 'Deorum se ipse olim cultorem parcum et infrequentem fuisse ait, et prosecto ex scriptis ejus intelligitur, nunquam eo magna illa superstitiono, qua usqualos, aeque imbutum fuisse vel ductum. At vel ea de causa, quod Jovi optimo maximo plurimum in gubernando mundo tribuit, confirmare velle, eum ceteros deos atque deas nil nis emanationes quasdam et vagi prosopoeias variarum Jovis optimi maximi Virtutum ac lacultatum habuisso, acti unum tantum duum crediderit poeta, id quamquam fuerunt, quibus placuerit, tamen ignorare nobis videtur esse statum scientia rerum divinarum, qualis tum doctorim Romanorum erat. Neque enim tam philosophiae studiosus ille erat, qui ea duce propius ad Veritatem adductus cum aequalibus suis omnino dissentiret, quos multos esse deos credidisse constat. De numinibus divinis multo liborius, quam si sentitas miraculisque parum tribuens, deos aeternos II 8 hsecurum agere aevum putabat, qui si natura quid miri faceret, id tristes ex alto coelo non demitterent sat. I. ). Eos
Vero rem1m humanarum non omnino negligentes esse eventusque elices aut infelices rerum gerendarum ab eorum gratia et ira pendere, etiam persuasum habuisse videtur, id quod Ox Od. IV. 6 satis intolligitur. Iis igitur homine confidere debere, eos rerum futurarum cientes esse ΙΙΙ. 24), eo tueri ac dolandore pios I. 17 22;), odisse scelus III 4 ait qui ipsos honoret, ei impertiri ab illis multa bona II 16); non postulare deos pretiosa dona, sed manus puras et integritatem animi III. 23); quos qui negligant, his imminere magno dolores III. ); antecedentem scelestum raro deseruigge pede claudam oenam VI 2 et quae similia inveni tur probo dicta atque adeo, si Od. II. 17; III 8 respicimus, ignorare non
18쪽
possumus, poetam singulos ipso vitas casus deorum voluntati obnoxios osso putavisas Quae omnia admodum probanda et laudanda sunt. Restat, ut de epistolarum quoquo ethica vi ac natura pauca disputentur. Illae quum ad singulas easdemque Brias personas missa sint, e tum etiam poetas consilium singulae indicabunt. Praecepta vero, qua ad vitam bene instituondam amicis tantur, maximam partem tam ad omne8spectant, ut prosecto haec illavo epistola ad totum quoddam hominum genus sive ordinem missa esse videatur, cujus ille erat, ad quem scripta est. Quamvis vero jam operae pretium sit, singula videre, ut intelligatur, qu tenus honesta sint necne, tamen paucis absolvors tam multa contemplatione digna quasi cogimur, quum huic opusculo constitutos fines jam longius excessisse nobis videamur. Satisfaciat igitur dixisse, poetam pistolas scribontem e vitia suae aetatis emendare posse sibi risum esse, ut amicos civos adhortaretur, philosophiae studio ut incumberent, quo maxime quum libidines coercerentur, Ore emendarentur, tum animi tranquillitas et pararetur et conservaretur. Non enim interesse putat, ubi quisquo habitet, quibusquo laetis et secundis conditionibus, sed ne aequum animum perdat, quem ubiquo facile servare possit possessionem solam beatum non reddere, sed earum, quae possideantur, rerum justum ac prudentem usum, quem sapientias studio docori qua persuadeat, sibi res extema omnino post habenda parvique ae uiuandas 88e. Ex epistolis Horatius vel maximo cognoscitur, qui amicitiam colat atque diligat Indo requens illa amicitias laus, qua etiam carmina ejus t satirae abundant, inde studium illud Maecenatis et Augusti, qui dignos
tantum viros amicitiae vinculo sibi attingant, et occulta quasi superbia, qua inter eos se esse gaudet Amicitiam non nisi inter pares esse posse, plane profitetur vitia autem imprudentia tacta non statim benevolentiam tolludebere, item persuadere studet Omnino considerandum esse censet, quid cuique tribuondum et ab eodem postulandum sit, ne quid nimium exspectetur,st ut justo quodque Optatum libenter praestandum, ita tamen mendum, Blibertas cogitandi et agendi amittatur, quaeri, ei pluris erat, quam divitiae
et favor potentissimi cujusque hominis. Tam pulchris honestisque sententiis etiam verba accommodata 88Θ, jure confidere licet, et re vera nulla quum rerum tum verborum obscoenitas in epistolis invenitur, quas turpitudinis nota notanda sit.