장음표시 사용
101쪽
t Ivid est verbumρpars oratio nis declinabilis.vel agedi, vespatiendi, vel utriusq;
cativa cum modis 3c tempo/ribus sine casu. Veibo quot accidunt e octo. genus. tempus modus,speci/es. figura.persona. numerus &coniugatio. Quot sunt genera verborutquinq,. attrium, Ut amo. pinsivum,ut amor.neutrum,ut seruis.commune, ut largior.deponens, ut sequor. Quot sunt tempora verboφ'quinq;.praesens pleri νtum imperfectum.pfestum .piusqua perfectu. &iutum. clamo. amaba.amaui. amaueram.amabo. Quot sunt modi verboφρqnqi. indicantius ut amo. imperativus ut ama. optatiuus ut 'una amaret subiunctivus ut cum amem. infinitiuus ut amare.i I ndicativus quotlpa helequinq; separata. psens ut amo. plactii ut amaba. perfectu ut amaui.pluo quaperfectum ut amaueram. futurum ut amabo. I inperativus quot tempora habet duo.praesens. Vt
optativus quot tempora laabetequinq;.praesem dc
102쪽
LIBER . praeteritu imperfectu simul,ut v unam'marriph reritum perfectis ,& plusquaperstuum sint bututinam amauissem futuru per L, ut utinam me. S ubiuitiuus quot ma separata queadmo
I nfinitivus quot tempora habet, quinq;.praesens &imperfectum simul, ut amare.perfectum dc pluo
quamperfectum simul, ut amauisse.futurum,ut a matum ire, vel amaturum esse. Quot sunt species verborume duae. primitiua ut Mmo. derivativa ut amasco. Quot sunt species derivativorum verborum eqtaq;. inchoati .meditativa.diminutiua . frequentati. m. desi derativa.
sunt ichoati uin χ desinunt,& ssint tertiae coiugationis, ut viso visis. lacesso facessis. arcesso arcessis.i. eo ad videm. eo ad faciedii. eo ad vocadu. usurpane ety primitivis,ut lacesso pro lacero. Quomodo lamantur inchoatiuaenon lint certam larmam,nec I verbis omnibus proficiscuntur. Quae sunt Meditatiua e quae in sco desinunt, dc me
ditationem, hoc est exercitatione significat.ut ca/lesco,idest meditor,& exerceor,ut calea.ynde et meditativa appellantur.nam meditari est et exer/ Iceri. Habenr ne praeteritu haec verba quidni,atq;
id quod sua pi mitiua, ut pingueo pingui,& pi guesco pingui. macreo macrae, & macresco mY actui, sed differunta a primitiva significat pinguis fit. macer M. derivativa vero pinguis factus sum macer factus sum.nam si ita cuipiam dixeris, hui Iram cito macruisti,non erit , macreo,sed a macresco praeteritu quia non macer fuisti, sed macer ,
103쪽
QMesInterpretabitur. Quomodo formantur meditativa a secunda perib/na prasentis indicatitu modi cuiuscunq; sint cono iugatois addita co,vr labo,labas,labasco. ferveo. ferues,seruesco.contremo,contremis,contremi s . edormio, edormis, edormisco. Quae sunt frequentativa' quae assiduam in agendos im habent. di tur etiam iterativa, quoniam Deo Iquenter agendi iterant affectum, ut merso, mer Ss, hoc est saepius mergo. PVnde formantur stequetatiua Zab extremo supino mutatioe u in o,ut domitu,domito. cursu, curso. amplexu,amplexo. I secum in sector,& non secutor. Sed notadum,quod quae hsit a in penultima illud in i breue conuertunt. ut volam,volito.rogam,rogito. Ite quae praeteritum gi faciunt,format
stequentativa , secunda peribita praesentis indicanes modi,ut lego, legis, legito. fugio, fugis, fugi. ' ito.Notantur quartito,, quaero,& scitor, A scisci tor scio.& noscito,¬o, ὲ nosco. dc aegrescore aegroto,ab aegreo. sed aegresco meditatiuum est. Inueniunnir etiam frequentativa frequenta/nuis,ut dictito a dicto,quod a dico derivatur.pes
to a pulso, quod a pello deducitur.
C uius contuistionis sunt frequentativaeprimae, ut cursb ursis.sector,sectaris. vissi, quod iterati mee dicit Dimedes,& sotu excipit , regula,qd non sit primae contu itionis,ego vallae accedes, poto esse inchoatiuu potius, ut supra ostendimus. Quae sunt des, derativaequae in tio desinunt,& asse ctum significant. Parturire enim ron est meditari partu.sed desyderare. Cicero, A liquasi populus romanus pariat,q diu parturit . similiter esurio. est esse πυαι melle. Quiulianus, P ter filios
104쪽
essitit. Item coenaturio cupio coenare. Μantillio I n omnibus Uaterra qubd conclavibus, Conlamithora de die toto sedet, C naturit Vacerra,non cacaturit.i. cmnare cupit Vacerra c non cacare. unde formantur de*deratiua 'ab extremo supino. alumendo rio, ut a coenat coenaturio. 1 mictu, micturio. ab esu. e siurio. -
c urus coniugationis sunt destderauuae Quarta ut
parturio. parturis. parturire.
o uae sunt diminutivaequae in lo desinunt, ut 1 sora eo, sorbillo, sorbillas.& non habent certam formam, suntq; in usu i paucis verbis. Haec nos scri/psimus de eciebus derivativorum, secuti Lauretium Vallam. quae,quoniam a memoria facile eo fluunt,comprehendi his versiculis. 1I nchoat arcesso,& visb. meditatur amasco. S orbillo minuit,legito ,δccurso frequentant. P arturit est partum des, derat,esurit,esse
N otandum aut,in quibusdam maius in usu esse froquentativa a frequentativss,qasm , primitivis,ut lectito, lecto lectas,quod no est in ulla,sicut nec, legito, scriptito ascripto scriptas, quod item n5 in usu. ab edo praeterea,em esas ακρητον,a supinoesu, at ab eso,in usu esto in quibus,m vero, & a primitivis,& , frequentativis in usu frequentati iam, via dico, dicto, quo dictio. Haec Gellius. non I supino, ut Priscianus,sed a praeterito passiouo format lib. viii.cap. vi. cui non accedo. De figuris verborum. Quot sunt figurae verborumetres simplex ut taceo, a curro. composita ut conticeo,concurro. De composita,ut conticesco,recurso. De persbnis verborum.
tot sunt persisnae verborumetres. prima,ut amo
105쪽
mrare imperativus modus no habet prima perse/na in numero singulari equia naturaliter imperas 'abeo cui imp-,diuiditur. cii ergo prima perso i na est, quae loquitur,ipsa sibi imperare non soler, nisi aliis imperans,st quoq; imisceat. & hinc est min plurali numero imperativus modus prima ha
bet persona, ut moriamur,& in media arma rua mus quaqua tuuc non im peratim,sed suppositi,ua dc hortatim vocatur,quae graecis πιγελκα, α παρακελ απικα vocant, qui melius si nos, hanc pla ralis numeri persbnam ab imperativis sistranti
Quot sunt uumeri verborum eduo si ngularis . H. mo. Pluralis,namamus. ' iti. De coniugatione verborum . . linavit sunt coniugationes verboφρquatuor. prima. quae in secuta persona indicatiui modi vel hetas, ut amo amas, vel ariS, ut amor amaris. Secinda,lin secuda persona praesencis indicatiui modi, vel hei es,ut doceo doces,vel eris penultima longa, ut doceor doceri . Tertia, quae in secuda persona ' i praesentis inditatiui modi vel habet is breuem, ut lego lens,veI eris penultima breui,ut legor legeris. Quarta quae insecuda persona praesentis inodicatiui modi vel habet is logam, ut audio audis, vel iris penultima longa, ut audior audiris. S ed facilius cognoscent pueri verba tertiae coiugationis a verbis quartae differre, in Imperativo &Infinitivo. nam tertiae coniugationis verba faciut 'in Imperatim in e,insecunda persona singularus: in infinitivo vero in ere penuluma breui, ut lego.
106쪽
o uariete vero coniugationis verba nitti in Peu tm persona singulari imperativi modi.in infinitiouo vero ire penultima longa. ut audio.audis. auν Ddi. audire. Tussio. rustis.nus. tussire. I Ilud et notandum verba primae coniugationis are. ari arem dc ver de eris vel ere producere in pest 'nultima, ut amare.amari.amarem.amarer. ameris vel amere.secundae vero ere dc eri & erem & erer de aris vel are. ut docere.doceri. docere. docereris
docearis vel doceare. Quartae aut ire & iri & irect irer,& aris vel are,ut audire audiri. audirem. audirer.audiaris vel audiare. sed aris vel are producitur in omni verbo. Tertiae vero eoiugationis ite
primam plana tantii optatiui,& eris vel ere secu/ bdam indicatiui passivi corripere. ut legite. Iegere. legerem.legeres.legeret.legerent. legerer. lege Mris vellegere. eriant autem,Sc ere praeteriti perso γει indicatici modi in omni coniugatione produ/ GInt e,Vt amauertit vel amauere. docuerim vel do mere.legeriit vellegere.audiuerut vel audiuere.
De praeteritis. P rimae coniugavonis praeterita quot regaeas ha/bente quinque. quae est primaeo mnia verba primae coiugationis I secunda psonar psenus indicatiui modi adiecta s & addita ui,facseunt praeteritum, ut amo amas amaui praeter duo aecim, q per in sillabas faciut plerim,& do dedi. sim stet auo Iaui.iuuo iuui.ut ostedut hi versus. C ii domo iuge mico cubat,& neco. cu frico. cu piuE t tonat,atq; sonat. sesar,&crepO.nexo. veto D p ,dedi.& laui lavo. sto,stetit. dc imo iussi. Quae est secundae . . f
107쪽
P lim & mico cum praepositione composita per us.. sellabas faciunt praeteritum, ut applicui. dimicae
Inueniuntur et in aui,sed raro. C um nomine autε coposita inaui faciunt,ut multiplicaui.duplicaui.' i Quae est tertiae A. bo composita tam primae,si tertiae eoniugationis,inueniunρ,ut accubo accubas,& accubo accultis.Incubo incubas,& incumbo incumbis. lint titi ede ptetitu accubui. Incubui,quae primae coiuga tiois sint in pnti sine m, tertiae vero lint m ate b.
D o monosyllabis copositum transit in tertiam coniugatione,& praeteritum geminat,ut reddo reddidi. Cum disyllabis vero,est primae coiugationis, vi ve do venundas venudedi. circudo circudas torcudedi. pessundo pessundas pessundedi. De praeteritis secundae coniugationis. . o mnia verba secudae coiugationis quacul antecedente consonantheo in vi syllabas pueria, facilit praeteritum,ut doceo docui.egeo e m. praeter qexcipiuntur,quae quinq; coprehendutur regulis. - Quae est primae
luxi.cieo cies , quod 3c cio cis dicitur,ciui vel cit. torqueo torsi cum copositis.nam composita simplieiuniformationem plerunt sequuntur. I r Quae est secundae I n veo desinenta,mutant eo in i, ut Oueo mo iconniveo tamen & connivi,& connixi Dcit.' Quae est tertiae II ndeo,si hiit vocalem Ioram,vel ar ante deo, mu.rant de o Lux rideo risi ardeo arii. Praeter 'i'
108쪽
ut video in .sedeo sedi. Si au diphthogum,prae tentum passiuae declinationis habebunt. ut audeo ausus sum,Pudeo gavisus sum. Sunt quae prae ritum geminat, ut mordeo momordi. pendeo pe pendi. ipondeo spopondi. tondeo toton p. p ed sciendum gemmana praeterita,in taposinone non geminari, ut remordeo remordi. restondei, respondi praeter quae I do sto disto p6sco cominponunturin condo condidi,tonsto tostiti. de, Dco dedidici. reposco repoposti. Α' curro tamen
composita viroq; modo est luenire, ut detum &decucurri. a repungo etiam repupui Iegimus. Q e est quartae n geo,t ver r praecedente,in si,vorali vero longa in xi faciunt, ut aveo a lsi. turgeo tursi.lugeo Iaxi. muueo iii mulxi habet differentiae causa. Quae est quintae n leo alia antecedente consonante in eadem si IIaha,& ab oleo,&leo composita, per vi syllabam faciunt praeteritu, ut impleo impleu exoleo ex oleui. releo releui. oleo & oleui & oluincit,& sieredoleo. Eleo tamen solitus sum & solui. De praeteritis tertiae coniugationis. t Eruae coniugationis praeterita quot regu/lis comprehendunt eviginti.
iniae est primaen bo vocali longa antecedet in psi faciunt,ut mibo scripsi. Caetera vero in bi. ut bibo bibi. praeter incumbo incubui, & alia a cubo composita.
Quae est secundae risco,aintecedente n,illa abiecta, o in i couertunt, ut vinco vici. s Vero antecedente,mutant sco in vi
syllabansvisas paui. consuesco & inurui,
109쪽
potissietus sum facit. Praeter dissico dMihi. eopesco
Ompescui posco poposci. coquiri co coquexi. vocali autem Ionga antecedente,co in xi conuerrunt, ut dico dixi. ico tamen,cuius penultima mo ..
correpta, modo producta reperitur, ici facit, ae parco peperci &sparsi.
Queae est tertiae 1 n do vocali longa praecedente,do in si vertunt,ut itudo lusi in Cedo cessi geminat ss. excipiune cardo cecidi penultima Pducta, unde occidi pro inter imi. nam cecidi penultima breui a cado est. unde occidi pro iterii. Pedo pepedi. cudo eudi de cithmido stridi n. vexo antecedente,o in i comutant. sed n tria abiiciut Jundo fudi. findo fidi. scindo scidi. caetera vero seruant, ut pando pandi. accendo
accedi. scado stadi. praeter tundo quod & abiicit tutudi secit. Rendo et & tendo geminant prio 'ma, ut pepediritedi. fido fidi olim,nuc fisus sum facit.& diuido diuisi. A do coposita geminant. vin ado tradidi. odosdidi,vii a codo abs didi. 1 ae est quartae I p go rante dente, in si conuertunt,ut mergo meri.C aetera vero ri go vel guo in xi facisit praere illi,ut ango anxi, tingo vel tinguo, tinxi. rego xi. praeter pango pepigi & pegi & panxi. tango otui-pungo pupugi, vel punxi. frango fregi. ago egi. lego legi cum compositis. notatitur neglexi. dilexi. intellexi a lego comp osita. ' uae est quintae I n h o in xi Dciunt, ut veho veri. traho traxi. ψι Qu ae est sextae r n Io praeteritu faciunt in tui, ut alo alui. Rer vello
velli vel vulsi Allo salsi psallo psalli.pcello pili, cesto exculi excellus, qd ita magis ab exceto
110쪽
leo lannas.Excipius et geminaniri pello pepuli.DIIo fefelli .tollo tetuli, p quo Iustuli dicimus. Quae est istima. I 'nmo vocali longa praecedente,o in psi co nuc
ut demo depsi. Caetera vero in vi syllabas, ut tromo tremui.praeter emo em premo pressi.' Quae est octauae I h noontecedente o vel g,in vi syllabas Delut prae 3 teritum,ut pono posui. gigno genui.similitet & a
cano composita,ut concino concinui,& concini Caetera vero faciunt in vi syllabam, ut sino sui. sterno straui. sperno spretii. lino liui,& lini. na leo ut & releui magis sint a leo,quod non est in usii. Excipiuntur temno tempsi. Cano ceci Quae est nonae I n po e breui ant cedente,in vi syllabas faciunt,ut . strepo strepui. Caetera vero in psi, ut carpo car psi.praeter rumpo rupi. .
Quae est decima I nroprisyllaba terminasivitem triui. gro qssus..to seui. cuius coposita et p vi syllabas factur,sed diutata signatiori ut desero deserui excipius sero
gessi.vro ussi. verro versi,& verri. curro cucurri.
Quae est undecimae I h so in vi syllabam faciunt,ut lacem lacessitam lacessi. Accersis accersivi. Demuntur Dcesso lates sis facessi capesso capessi. viso visi. quaeso quaesidi quaesiui.pinsopinsui. Quae est duodecima
I nto erraecedete,quatuor inueniuntur.flecto. ne δcto.plecto.pecto,quae Delut flexi.plexi. nexi vel nexui pexi vel pexui, di pectui,praecedete vero e abreui,duo,ut pero petiui.mem messui.r similiter, .du verto verti.steris stemii.u geminato unum