Miscellanea physicomedica ex Academiis Germanicis deprompta. Tomus primus 1

31쪽

quenter in umoribus o solidi partibur fierι antita.

rionem. Sic apud s. AvR L. tCTORE, i, ut unius tantum exempli mentionem faciam , Livius Druis

sui auso aprino sanguine semianimi deportatur

domum dicitur Gravem ac terrestrem esse bruto . rum sanguinem , causamque multarum aegritudi. num, si comedatur, testatur FEAEI. vs Et Livius o nos docet taurarum sanguinem celerrime conre, o durescere, atque proinde perii ferum isse. Hisce

iam cumulatis testimo ii , nolo plura adderes, ea inde magis concludere , etiam his rebus, ut sanitatem suam servarent, Deum Iudaeos monuisse a tinmunes ab omni periculo praestate volui me Unicum igitur adhue restat observandum, quod aeriter semper ac ubique vexavit eruditos , eos que in explieando diligentiores reddidit, quomodo nempe ea sit intelligeada lex, quae de capreo. I ire laete matris non eoquenda Exod XXIII. x q. XXXIV. , 6. De ut. XIV. 21. in e Pur. Vbi is adstipulo , qui capreolam, matris ubera adhue sugentem interpretantur , ideoque Deum, vetuisse talem capreolam astare, quoniam eius caro adhue sit quasi immatura atque inde minax sana, quod re quotidie in vitulis aliisque anima-hus observamus , quos vendere ante tres et qa tuo haebdomadas quibusdam in Ioeis non licitum est. Hune i modum si interpretemur, quis nega

bit,' hae in parte DEV se edi eum Israeliistis demonstrasse Vitam vero quod nonnulli exi-simant, etiam sanitati matrum aestantium consuluerit, in medio relinquo.

32쪽

Nihil igitur haec morantes , ad Ita iam,

quae praeter hactenus enumerat , sunt notatu digniora , progredior. Ubi ea quoque ita scenam pro- dueenda existimo, quae specialiter Iudaeis, impu.ra dicebantur Personas puta, Loea atque res aIias huiusmodi Personas quas primum nominavi, rursus e prout in genere conusterandae sunt, vel in specie coci signabo. Prioris generis sunt Leprosi, de quibus , quamvis e v. XIII per totum loquatur Deus , tribu tamen modo verbis h. l. secun dum institutum nostrum, praecipua quae sunt, pro ratione scopi, notare possum. Quicquid enim de variis leprae denominataonibus asserta possit,

id omne a Cl. τι κεκλ. DGLE O notatum, qui

de causa ae origine , variisque aliis accuratissime, ut mihi videtur , egit ae simu optime observavit, hunc affectum non raro per contagium propagari, quidem , vel halita conceptu , unde cit Cap. XLII. 3 praeceptum erat leprosis, ut illo turris vestes lacerate sint , caput nudatum & clamarent in via r immundu immundus ne quis vel prope Ilo accedat, vel cubaret , ve Iectis adstaret, vel ori admoveret os, vel ex eodem poeulo cum illis biberet cochleari uteretur. Ue etiam vesti. mentis , quibus vel manus e partem corpori astabiosam a Dieuerant , vel deterserant Itide ec extra castra vitam degere , quamdiu morbo erant affecti , iussi sunt . Singu Iare tamen nec minor

indagatione dignum est, quod Deus tam mirabi. liter Sacerdotes hac pIaga liberos servavit , quod peeulari gratiae ad offiei administrationem requisi tae , omnino adscribendum puto. Quae cum ita

sols

33쪽

snt, propter haecce omnia evitanda in eommoda; sanitatemque aliorum conservandam Deum hasce leges sanxisse , nemo , qui accuratius modo rem perpenderit , contradice . Quid de mortuos homines tange tibus dicendum iit, ex superioribus, Deile diiudicari poterit , multum enim talici casu horrorem, periculi creare, quotidiana exempla produnt , quam etiam ob rem , scis a tanto aiscrimine suos praeservandi gratia, lotionem impuritatis maxime cordibus iudaeorum, impressit, impurosque ad vesperam usque iudicare voluit, ut ipsis impurisin aliis horror nullus, effluviis sorte adhaerentibus interea prorsu dissipatis excitati ampliu posset. Idemque de tactu aliarum rerum, insectorum, puta laceratorum , Uasorum , atque vestium ensendum , de quibus omnibus variis

in locis, in huiusmodi ala ob eausas sine dubio

easdem , Deus popalo suo mandata tradidit.

Explieatis illis legibus quae et ais in genere praescriptae erant , sub incudem iam vocandae erunt, quae speciatim viros ac Fae minas an gunt. Ad primos quod attinet, de fluxionibus t horantes se sistunt Lev. v. I. seqq. istiusmodi defluxione hodie valde esse vulgares , nemini est ignotum Talas vero defluxiones cum falsae sint communiter atque acres, saepiusque hodierno naiato Gallicomorbo sioni Iec, non ipsis tantum , V tam & aliis eire illos versantibu nocere o Dunt , ut horrorem , ex tactu Vel imu morbi vel etiam lecti , aut euiusque vasis aut re quam . tetigi, alterius euiusve, oriundum taceam multum

.ero ab ho affectu sequens us. 6 deseriptus abit, quippe qui non morbosus, ac proinde etiam sanis,

34쪽

dormientibus quamvis contingere potest ast impuras tamen maxime M si non abluatur se memtioece eiectum , multis aliis morbis, putredini praesertim occasionem praebere sorte potest .videtur tamen Deus ex ea quoque ratione, impurum vi-xum iste pollutionibus contaminatum, iudica se, ut a libidinibus tanto diligentius sibi caverent, quae nocte somnia , ex libidinosis cogitationibus orta , excitarent' una cum corpore animum quoque polluerent maioris indaginis est lex uso . quae abstinere a concubitu, cum uxore suo mor bo laborante, virum iubet, de quibus menstruatis eminis mox infra dilucidius agemus. Causam vero huius legis facile agnoscemus, modo ex tali concubitu promanantiae incommoda indicentur Ea verbis 1Es ouYM aperiam Menstrua inquit, foedita es , eum per singuis mense , gravia atque torpentia mulieri corpora immundi sangunti fusione relatiantur . Quo tempore A vir coierit cum uxore, di cuntur eone ii fortis vitium feminis contrbaepe irati leproseis elephantius labo ante ex hac cone ptione nascantur, foeda in utroque sexu corpora pravitare τε enormitate memHorum sanis eorrupta degeneret. Praecipitar ergo in lege Domini viri , ut non Utim in alienis mulieriba , sed in sui quoque certa concubitu noverint tempori , sauro coeum cum quiandave Isinendum ab tixoribus R. Sed quid opus veterum testimoniis , cum hodienum expe.

rientia id quoque saepissime comprobet . Nequo ergo sine ausa Deus usque aAeo seuere concubitum eum tali foemina prohibuit , atque nullam legem toties repetiit si quidem de illa Lev. XviII, 3.

35쪽

querelae divinae de earum negleetu, extant. Ut vero' ipsa menstruatarum impuritas exinque illa oriunda noxa larius innotescat, iam adductis virorum morbis, ad illam ex Lev. V., T seqq. me converto. Nolo quidem a te in alienam messem , meam mittere falcem , deque causis at.

que ipso fluxu mensum muliebrium agere, sed id modo quod me fori est , indicare, stil. Deum ideo impuritatem hanc lege sanxisse, ut eo magis viri

ab his abhorreant , nec ante citato vitio semitiis foetum inficiant atque corrumpant quod tanto magis neeessarium erat, quoniam libidinosior Iudaeus populus omnium consensu habetur. Non quidet negare possum naturalem eue hunc fluxum ast deci impurum decalaravit Deus, ut quam optime apua laudatum vos Exv legimus L quod sisepe timeo corrupti, mali humore expurgentar. II. ωρ munditiem externam tollat III ut Iraelitae , quam antea quoque causam esse dixi, altum mulierum concubitum fugerent atque itarent, quia proinde se. parabisntur roto illo temporr. Idem fere de verpe ris iudieatidum , nec ma e Tugo REructo causam admodum probabilem resert his verbis Iubet lex puerperam requiescere, ut te quae mirum in modum

laboraverit in partu in rata corpore fit. Musa lex bisee serbi. Nui3us fuisset oncepta, nunquam

Venere continuissent viri tibi ero mulierem imis mundam esse didicerunt, communicari em vitabant,

ne feres impuritatis, inde morbi se Usimio participe . Ne quid de mulierum ipsarum sanitate,

36쪽

si domi non manerent, abefactanda , dicam, ad quam meum respexisse determinato praesertim

tam accurato tempore maxime mihi persuadeo. Cur

vero Puerperis illis , quae foeminam peperissent noti triginta sed totidem alteros domi dies manea. dum Deus voluerit, causa manifesta videtur late. re, quam h. l. aecuratius perscrutari, non mei sed Medieorum est officii Potius ea propter Ordine si iubente, a Per. sonis ad res alias me converto, re primo quidem vestes specto. Has impuras fieri secundum legem divinam , vel lepra , vel aliis quoque impuritatibus, ex variis Seripturae locis patet Lepta contamina. Pas quod attinet, magna industria quomodo id fiebri polsit, opus esset investigare , quem in campum minime lubet ire , inquirendo. Id tamen monen dum mihi incumbet , a quibus ea de re pluribus aenu sit , non deesse scriptores. Inter quos celebratum saepius voci xxv c hac in parte evolvere praeceteris haud poenitebit; Praeteriquem Osinuo v conserendum puto, qui perspicue ex alesio rem omnem solvi ac interpretatur. Mihi hi satis erit, eui impuram iudicaverit DEUS talem asseetam vestem indicare; eam nempe ob causam , quam supra de leprosia hominibus ad. dux , ne videlicet contagium homines quoquo laederet leprososque redderet. De aliis maculatis, ab immundis hominibus, vestibu quid dieen dum ex supra allatis patet , ne nempe homines exinde s se tangerent, vel etiam induerent, imis

puri et est,' si contra lege alias Dei peeea.

37쪽

rent, quae omnia tam facilia intellectu sunt, ut multis ambagibus supersedere possim . Vasa sortassis i m. pura vario modo facta, ni aiorem considerationem requirent , eo quod distineti inter ignea ac Testae ea Lev. X , E. I. a Deo si alta, unia Lignea nempe impura abluenda, Testacea vero frangenda esse praecepit . De modo vero impuritatem removena iam agendum mel cLELicvs quidem ad Cit locum puta : Tenam sicco quodam maligno imsutam i fatis purgari posse nec dubium qui ea. daver venenati animali, locum in quo computruisset infidere posset . Ast causam distinetionis eur lignea aqua solum purganda testacea vero frange da sint, non satis indieanti addendum gi detur, ideo id fa-dium esse a Deo, ut & hae in parte prosperitati Israelitarui corporali prospiceret . Uas enim lignea eum dissiciliora praetiosioraque sint, lavare aqua; testue ea vero quaein formata i&acquisitu vili

ora sunt , ut plane e medio removeretur omne periculum frangi iussit, quam stringentem rationertiaveramque esse certe credo. Restant quae de Locis tam aeris quarria Profanis iisque vel publicis vel privatis, notanda. Si ex Tabernaculo omnes impuri ubique abesse iubentur, ne tota multi itido ibidem congregata vel halitu, e taetu, vel aliis modis, inficiatur, m. paraque reddatur. Quamvis, hie simul sanetum suum Templum sanete ac pure tractatum freque n. tatumque Deum voluisse omnino non nego. Pro. Lana quod attinet loca ccurrunt primum Castra, quae haud dubie ideo ab omnibus excrementis ut De ut XXII l. I praecipitur , purganda erant, ne foetore uer corrumperetur,in epide mici morbi crea

38쪽

rentur. Cuna ubique talis foetor sit nox iis, cinealido elimate potissimum valetudini obesse possit, ut optime notat Clericus ad h. l. Quae de aedi. hu lepra affecti supersunt , supra ubi de e. stibu de hominibus leprosis dictum est , referenda sunt . Quare cum nulla alia fere a. perstat , quam quae vel ad hunc seopunti non faciunt, vel notatu minus digna hie subsisto si

quae occurrant forte praetermissa , ex hactenus di

ctorum analogia facile intellis posse, spero. i.

hi interim suffiei ex induetione horum quod in. stitutum erat, demonstrasse, eumque Legislato. rem etiam causas physi ea sibi propositas habuisse in plerisque elatillime , in aliis vero satis probabiliter ostendisse Hasce hactenus, ire leges divinas, sanitati Israelitatum eon lentes observationes , plurimum quoque in praesticis amatre utilitatis, eo maσis eluce stet, si sub incudem revocabimus, quantum agistra. tui tanquam vicario Dei conveniat, illum imitari, talesque semper leges praescribere , non quae animitari rum prosperitatem iuvant , sed' corpori sinsanitatis conservationem augmensumque promo

vent . Cum ero leges circa cibos primum obti. nuerint locum . quid circa tales serendas, hac in parte agistratui incumbat , dispiciendum erit Nimirum animalium quorundam es abstinere , ut legibus pro picta Magistratu ς, quorum carnes ad perfectam aetatem nondum pervenerunt, necessa rium est patet. Unde Iaudabile est institutum multis in locis , quando ituli ultra tertiam hebdo madam aetate nondum progressi in oram tamen, ad eadendum produehi, foro prohibeatur: mino

39쪽

et iam, quod in inea Patria observavi , aure ab- seinduntur, atque vel Danubio immerguntur, vel alia rati ne ut venditores secuin domum rursus reducant, praecipitur . Notissima quoque est de porcorum emcndorum in pectione, num grandine

morbosa sorte sine insecti , haud illaudabilis

consuetudo , a magiit rata ordinata , ac peculia. ribu viris, iureiurando etiam obstrietis quibusdam in locis commissa Hue etiam pertinent visitationes, quae circa carnes in macello inspiciendas, aper sociis a magistratu ad hisce ossietum destina.ris, instituuntur quod de pane, farina alisque talibus cibis notandum & exemptis facite comprobandum esset . a referri poliunt interdicta peculiaria, quibus pisces, nominatim cancri mortui,

pluribus in Ioeis, haud raro cum comminatione poenae, vendi edique prohibentur, ob eandem putredini morborumque inde consequentium formidinem. Patet porro quanti mo inenti fit curam gerere circa animalium vel sustiscat Oram vel laceratorum carnes, ut peculiaribus hominibus earnificibus puta aliisque, qui talibus exuvias subtrahant committatur ae eadavera illa di medio removendit thor, ne carnes vel in pigrent horrorem sanitati nocentem , vel etiam foetorem incommodum a CnoXium, moveant, demandetur. Atque hinc ulte.

rius quid de talium hominum domicilio suadeti

dum infit monere nostrum erit . Nec negligendae sunt leges sanitati subditorum maxime pro fi .euae, quae . ne poma a usique generis, malorum rerumque agrestium praesertim, ranurum irem omnium specierum, nucum avellanarum ac iuglantium & mitiam , praecipue earum frugum quaπ

40쪽

diar rhoeam gignunt, tempore praesertim pestis decerpantur, illisque vescantur subditi serendae sunt.

Atque ita postquam de cibis haec premissa sunt, quilibet facile olligere poterit, quid de potu generibus censendum multo enim maior o minum multitudo deprehenditur, qui in potu e .cant, quam qui cibo molestiam ventriculo atque sanitati asserant. Proinde agistratus es offletum non solum observare , ne potulenta corrumpata. tur, sed etiam, ne subditi corporis sanitati nimici

potu, nocean P. Posteriori ut occurrat agistratus omnes compotationes periculosae sunt prohibendae, honesta vero convivia ad certum tempus re stringenda. De priori vero maxime laborandum , ne vel ordinari potus veneno aliisque sanitati contrariis rebus miseeantur, inebriantibus scit ex gr. avena similibus vel necessaria requisita in coquendo omit tantur , quibuς aceedit, ne sortiora cuique promi uegenerae cedantur. Ad priores evitandos, peculiares, ut de carne observaWimus, eligantur personae

quae erevisiam ex gr. gustent , ac male coctam iudieatam , doli fundo disrupto effundant , quod alie ubi cum ignominia publice factum esse me mi. ni , ut te alii sibi caveant , atque hoc exemplo

cautius mercari discant . Fortiores autem quod attinet potu , quos inter excellit vinum ustum, maxime convenit , ut arbitror magistratui , ut si ulli rei huic sane maximum imponatur tributum , ut audio pretio , eo magis homine abstineant,' Occasio talibus pro quotidian potu abutendi , tollatur. Quanti enim sanitati mentis corporis ex nimia potus huius ingurgitatione dete. dat , sortior elui ae aerior natura satis edoeet. 3 Idem