장음표시 사용
31쪽
quatuor mensium, qui post mortem retentus erat aliquamdiae in utero, ille deinde in lucem editus habebit ex. nacciditate partium collapsum caput, & truncum , apparebitque speciem gerens horridi monstru Memini , saepe me vocatum adhujusmodi casus, atque invenisse amictissimos parentes horum abortuum, quoniam falsi, putabant se monstra generasse. Ego tum soleo consolari eos,atque asserere bene genitost hos suetus post obitum ita degenerasse in corpore materno diu retentos. Negdubitabant amplius ; quum viderent me inflando parum per fi- jam haec corpora ita rursum extendere, ut pristinam ilicolformam recupararent, qualem ante mortem habuerant prius:
caput enim globosum iterum figuram adeptum laedam turpis monitri imaginem amitaebat penitus', collapsusque turgebat denuo in torosam venter speciem; laetari hac specie parentes summas agebant gratias. Nec immerito quid enim magis hor-r ficum parentibus evenire'ueat, quam si loco humanae sobolis terribili. progenerent monstray Imo etiam decepti falsa rerum imagine in ipso congressu aliquando memores horrendi atque informis monstri. ipis sorte generationis momento deturparent
Uisiis. imagines embrFonum . quas eXcudendas curavi inime is Thes tris Anatomici ς; & facile est ibi notare, quanam ratione successu temporis suam figuram quotidie mutent. Apparent quippe nulli omninb artus in primo embryonis statu, . postea vero in locis, ubi humeri & semora deinceps apparebunt . tubercula modo, exigua prominent. eX quibus post longam diem humeri, brachia. manus, femora, crura, pedes,
explicantur & prodeunt. Consulatis quaeso , Thesauros illos Anatomicos, illa namque, quae ibi depingenda curavi, revera omnia ita se habere. manifesib videre est in Gamphylacio Majestatis Caesareae RusFa . ubi prototypa servantur. Quam immaniter autem differunt illa mea, ab iis, quae iconibus suis impressis alii ostenderunt orbi literato 7 Sane obstupui mirabundus, ubi conspexi picturam embryonis humani viX aequantis granum hordei, in qua tamen manuum pedumque eXhibebantur species e quum tamen tunc instar chrysalidum, absque ulla aptaritione artuum conspiciantur. Itaque s
32쪽
Itaque, si hi embryones , quando adhuc tam tenelli sunt, in utero materno moriuntur, inque eo post mortem adhuc ali . quamdiu manent, tum semper deprehendo illos colore cinereo tinctos. & collapsos penitus: contra vero, si statim 1 morte su1 utero excluduntur, albo donantur colore , atque undique torosi sunt & teretes. En tibi hic ejusmodi embryonem, qui molem grani hordei vix excedit, hunc accepi a pauco tempore a matre , quae reserebat se tres menses gravidam sui D, idque audire saepe mihi contigit, examinans reperi compresesum, Iam parvum, non vero teretem . unde conjiciebam h longo jam tempore fuisse mortuum . & quidem forte binis mensibus antequam abortum hunc enixa fuisset mater : eo enim tempore quam maxinio fuerat ipsi percussus ingenti terrore animus. Sed an animadvertis funem umbilicalem Cerin is longe spissiot ipso embryone. Nec id infrequens. Utique saepe sic vidi. Sed & alio casu filamenti instar subtilem inveni di forte causa tantae crassitiei eit appressio adducti pabuli ad corpus Εmbryonis, quod in illud penetrare impos ita expandit vasa in Umbilico. Opus est proprium errorem corrigere me, quem admisisse me confiteor, in Thesauro Anatomico, ubi embryones depictos dedi. Est ibi embryo tritici semen aequans, a secundi nis pendulus, cujuε ibi placenta admodum videtur magna; sed ibi tum fui oblitus dixisse , quod ingens illa moles, quas
ibidem placentam repraesentat, non solum constaret Corpore placentae. sed maximam cerae partem confletur ex grumoso cruore, qui illi arcis accrevit. Maxim ue oportet Considerare, placentulas eo tempore fere semper ita nasci , rarissime autem accidit ita puras excerni ex utero. Quando autem solae prodeunt & separatae, tum saepe instar chartae sunt tenues. aut dorsum cultri forte crassite sua aequant. In Gazophylacio Imperatoris Rusae est hujus rei exemplum unum. Quam pulchrum vero i quam rarum i mihi san8 in tanta observatorum c
pia semel tantum id videre contigit. Accuratissime ibi natura modum suum expressit, cui ars solum praestitit conservandi modum. Est ibi placenta nuda, pura . sola . absque ullo adhaerescente cruore, pendet in liquore ab embryone , qui artuculum digiti magnus est, si me non fallit, memoria.
33쪽
Liceat porro hac oblata mihi occasione pauca disserese' de rebus, quae a praetentibus haud ita alienae censeri possunt. Abundans nimis rerum copia paupertatem saepe facere. obesse autem contra. inopiam, vetus est proverbium. Mihi fas esto addidisse, & nimis anxiam diligentiam aliquoties damnosam evadere. Nusquam vero effati hinus certior visa mihi veritas, quam ubi animadverti in illa, quae fieri solent , & exerceri in adjuvandis parturientibus, neque vel ibi inanis perdi operae, quam in educendu post partum Placenta. Hanc partem so
tus esse habendam , neque ad corpus maternum pertinere, ideoque ex utero matris post eductum foetum debere abduci nimis certo conitas omnibus. Interim contingit illam fundo matricis cavo convexitate siti corporis adeo accretam adhaerescere , ut in unum sere corpus miris coaluisse modis fere videatur : quo quidem casu ambigi potest, quid salutare magis puerperae habendum sit, hanc aliquantulum ibi relinquere, an vero omni ope obnixi moliri, omniaque vel vi tentare , eam rivulsam inde educere 3 Est certo gravis ratio, quae suadet deliberato adhaec animo esse . nec temeraria praecipitantia pedidere , quam prudens forte servavisset tarditas. Non me fugit klarorum 1ententia scriptorum, qui ita animum inducunt suum
relictam in utero placentam conjicere . in praesens mortis diis crimen puerperam. Satis explorato cognovi, obstetrices ideo omnem adhibere conatum ἰ ut arte, vel vi , hanc eductam mstentare queant amicis praesentibus. Sed dolui acerbh casum imiserarum 'mulierum, quibus haud raro laeditur sic uterus a lfestinante nimis, & nimis imprudenter saepe agente, obstetrice. Extemplo tunc abdomen praedurum tumet , sebris incenditur continua . quam properata saepe mors insequitur. Docuere satis Paraeus, Portat, Mauriceau, & alii , quonam artificio placentam auferre de corpore tuto oporteat, quid aurem agendum, quando praeter conluetudinem nimis sortiter adhaeserit, nimis parce eXplicuere. Obtulerunt mihi se casus, in quibus omnino erat impossibi-Ie, absque imminenti mortis periculo Placenta liberare matricem. Horum censeatur unias, quando . edito jam insante,
contractio spasmodica. mrtisque fit uteri in eo loco , qui est inter placentam & illam uteri partem, in qua os matricis
34쪽
internum iterum se formare deberet poetea Scire enim est, post
natum infantem, in utero nullum reperiri tale.os,lut olim fuciratrsed ita omnino se res habet, ut in bursa nummaria, quae loris transmissis constricta rugosum os format, laxatis autem hisce vinculis, ubique ae e lata est & e ansa. Haec itaque m morata jam comtrictio uteri saepe tam alto posita est, ut digitis, manu, carpo, ct bracbio , profunde in corpus immisis . demum percipiatur e quin & arctationem hanc ibi adeo sirictam quandoque detexi ,uid igitum vix, imo vix admitteret, dum tamen pone hancce placenta retenta haereret.Quonam, quaeso, pacto ulli possibile erit artifici inde eruere vastum illud placentae corpus, nisi lethalem sustineat inferre vim matrici ' Utique
morietur subito puerpera. Vidi namque hanc prae caeteris causam dari, cur nec optantes improviso moriantur post partum foeminae : dum interea rerum suarum satagans obstetrix, quasi re pulcherrima gesta, Ostentat Placentam, hancque int gram, atque illibatam manu sua eductam jactat. Quin oc obtinet aliis quando , ut, licet apertus satis uterus lilat hactenus, placenta tamen ita tentat uterum, ac si illi concrevisset. expertus Io-quor : atque propterea, si artificiosa tussi, aut nisu quasi parturientis facto, placenta non facile sequitur , tumque digito juxta sunem umbilicalem prudentissime immisso , eoque m denter placentam perterebrando ut separetur, de ne sic quidem succedit. satius mihi videtur omne ulterius, periculosum semper, molimen omiuere, relinquere Placentam, donec ipsa natura hanc, ut saepe feliciter fit, expediverit. Attamen . post natum partum. mater liberata non est, quamdiu placenta necdum excussit sateor. Sed, an non praestat ex binis malis minus eligere 2 Prudentius ergo mlinquere placentam, donec natura hanc separat, aut donec laxata. magi ue libera, manu evellere hanc detur, quam Iethali seitinatione occidere aegram.
Putetne quis , boni quid contigisse trucidatae mulieri, quod mortua si sine placenta 8 Quae cum illa poterat vixisse i Vera dixi. Placenta infantis . non matris, pars habenda. Natura incredibili conatu. &solertia, intenta semper suae liberationi, atque relegationi omnis molestae sarcinae : raro inde fit, restare
in utero placentam, licet ibi viginti. imo & viginti quinque dies, post partum haeserit. Credite verissima auerenti, ex
35쪽
sedecim. quibus relicta placenta, quindecim h natura libera tri salutavi. Licet autem, quod quam rarissimhaccidit, placenta remanserit; non tamen inde tantum mali, quantum olim creditum. Conclamata erat salus, relicti placental Fateor optandum . hanc tuto eductam : sed salva tamen vita. Si amtem tota remanet tandem, quid illi contigit' Profecto uterus assiduo arctior redditur, atque perpetua sua contractione assi Bans pristinam parvitatem, &nguram, ita comprimit remanentis placentae corpus. ut in globosam arcteque compressam massam formet, quae nihil de io 1 placentae retinens , tota fere in duram. carnosam, molem degenerat ; Vidi attamen foeminas has impraegnatas iterum, bene natum idoneo tempore foetum enixas, atque postquam satis feliciter erant liberatae ab onere suo tam foetu scilicet , quam secundinis, denique& haec placentae olim retentae fruita jam demum excrevisse. quae ignarum vulguS Molas . falsos conceptus, vel & monstra alimenti foetus periuctum rapacia appellitare falso solet. Verum aliter tota haec retentae moles placentae penitus amittens genuinam suam indolem, qui est merus vasorum sangui sero rum contextus, integro suo corpore permutatur in congeriem hydalidum, atque .postrema haec mutatio frequentior longe priori observatur. Tum autem haecce Hydatidum massa, incredibili augmento increscens, vasorumque horum adaugens numerum, denique tanta evadit, ut matula Vulgari vix capi queat; imo, post excretam tantam massam, saepe postea novas adhuc similes massas deponit. Mirabiles has excretiones , nuper est admodum, quod bis viderim intra duodecim dierum spatium. Praebet enim populosissima Amstelaedamensium urbs observationibus, alibi rarioribus inter pauciores homines. uberrimam materiem.Quantis figmentis, quibus fabulis, occasionem dedere prius occasionem hae molis excretae
Pleni auctorum horum libri. Certe cuncta merae sunt placentae degenerantis soboles. Iterum itaque ingemino hoc meum monitum in salutem mulierum, inque correctionem erroris in arte obstetricia; scilicet placenta de Corpore puerperae , null1 tutae artis essicacia secure potest educi salutare erit illam Diuili od by Cooste
36쪽
illam ibi relinquere. Ipse ego meis manibus parturientes, ut obstriciae artis magister, liberavi, & deprehendi certo ita, firmiter saepe haerere utero placentam , ut, nisi exper lusi ipsR , nemo crediturus sit . quae tamen ope naturaeo, post injectum clysma inciratae . sequenti die feliciter torminosa contractione abdominis exi bat. lAlii persuadere voluerunt medicis, placentam utero retentam putrefacere, inde autem ipsum quoque uterum cito corrumpi, inflammari, gangraenescere, inde mortem necessario sequit; sed l0nge aliter, quam quidem hi censent. res ipsa ise habet: quia nQn corporis materni haec, sed infantis, vera Pars est, ut jam supra liquido patuit. Exempla quotidiana . & utique quam creberrima me reddidere certum , edoctumque, placentam relictam si non cito solvitura cohaesione suacum superficie uterina, nunquam autem in pus, ichoremve, abire . sicque in putridum liqua men redigi. Frustra quoque est ii Ie metus quorundam , qui a retento placentae corpore foetorem exhalare scribunt , qui purum humorem sanguinis ita quaeat inficere ut hecticae febri, inflammationi, similibusque malis , inevit
Quid enim fieret miserrimis mulierculis, quae conflictantur cum calamitissimo morbo , in annorum durationem attritum corpus excruciante δ Uteri cancrum intelligo. Vivunt hae tanto spatio temporis, interim fictorem penitus intolerabilem patiuntur, dum cadaverosa utero exhalans mephitis. sugat ab ipsis unumquemque. Sique Medicus. ut conditionem savi morbi exploret. digito immisso perscrutatur uterum se ille tanto i serius nidore inde reducitur, ut ne acri quidem seponis lixivio eluere teterrimum halitum queat. Vana itaque illa omnia simiterriculamenta ignari populi. Attamen hic ille sedet judex. Quid enim agat obstetrix sapiens, quae puerperae praestans omne legitimum auxilium . quod ullo modo sperari Potcst ab arte honi, nec tamen postibilem invenit placentae eductionem, nisi eam vim. eam utero laesionem inserat, quae incertam mortem illam conjiciat Nonne praesentes parturienti mulieres mone-hunt , urgebunt, jurgabunt. minabuntur 3 Nonne artis hanc ignaram damnabunt . magis peritae mox opem implorantes e
Certe ita scri notum est : inde iterum incensa obstetrix sero- E citer
37쪽
citer saepe rudem operam integrat, eXitiales utero contusiones certissimh inserens. Mereor in his, ut credant mihi Medi eis quum in amplissima hac civitate quatuor annorum decursu aristem obstetriuiam ipse exercuerim semper & frequentissimh: 'deinde autem toto quadraginta annorum spatio praepositus fuerim ab Amplis limis Magistratibus urbanis ossicio Collegii obstetricii, ut docerem examinaremque omnes, quae huic se arti exercendae dedere volunt in hic urbe, ut ipsis Anatomicas da rem demonstrationes partiumimuliebrium, partui inservientium, ut responsa darem obstetricibus super dissicili partu me
consulentibus, denique ut scrutarer cadavera puerperarum ad rimandas mali partus, mortisque sequutae causas. Quemadmodum nixu sorti per motum muscularem facto, adeoque per labores parturientium. utero pulsus in lucem edi tur infans, ita & placenta, membranae, funis umbilicatis, simili vi corpore expelluntur. Sed quis observavit unquam inter omnes Anatomicos,quod uterus humanus habet fibras musculares, peculiares ita natas, sitasque, ut fabrica sua agente, luant. liberentque placentae convexam superficiem 1 concava superficie sundi ipsius uterini 3 Has nuperrivi tam manifello detege. re mihi contigit , ut nihil pulchrius. Scias igitur in illa parte
uteri, qui fundus illius vocatur, adhaerere fere semper placcntam. quidquid ex speculatione rationis aliter dixerint non nulli. Sed in eo accurate loco sunt fibrae musculota, orbiculatim ita positae, ita fortes, ut, dum se contrahunt satis sor. titer, tum corpus uteri ita contractum, rugosumque redditum, ita disponant, ut placenta , extra has fibras posita, ideoque
hanc contractionem non sequens. nec ellario 1 cohaesione cum utero liberetur, laXetur, eXcutiatur : quum elapso anno perspicue hoc vidissem, neque observassem antea, ilicd hanc matricem ita condivi, ut maneret immutata. quo pollem evidenter demonstitare hanc structuram unicuique. O admirabilem fabricam, qua initruxit hanc unam ulcri partem Sapientissimus Creatori Nonne observas caeteras uterinas fibras perplexh inter. textas decurrere , ut motricibus suis viribus se contrahendo, stetum exprimanti sed solum . ubi adhaeret placenta, ut eam separent, in orbicularem posituram decurrunt. Si autem reia manerent post partum foetus membranae, tum quoque multum
38쪽
selliciti sunt plerique, de nescio quibus malis : quum tamen
hae nulli firmiter adhaerente, parti, una cum fluentibus Ioelii is facile separentur quia modo madidorum instar linteorum velehartet tibi tim in incumbunt, adeoque irritatus uterus nimmo eas longe facilius separat. Est autem ad haec observandum praeterea, quod placenta utero haereat semper eo fere firmius,
quo in Aio funis umbilicatis magis persecth centro infigitur
placentae e tum enim directio tracti funiculi aequabiliter trahi dtotum corpus Placentae. ideoque.augmento contactarum superficierum non dimittitur placenta. Dioc casu debet digito pers rari placentae corpus, iumque prudenti ejus circumductione deglubi uterus a placentae corpore debet. Quo autem funis propior est circumforentiae placentae, eo, caeteris paribus, sa-eilior est placentae scparatio ab ulcri fundo. Accidit tamen, ut invenorim funem satis p Pinflue circumferentiae insertum, interim & tunc, licet narius id eveniat, immobiliter adhaesistematrici placentam adeo iut, si adhibiti violentia eam educere
tentarem, potius sequutus fuisset tolus uterus inversus extra ginari, quam ut deseruisset uterum placentae Ohservabam tamen placentam, quae reVera tam firmiter coaluerat cum utero. intra paucarum 1 patium horarum, solo naturae urgentis ni su
pelli. Contra Vero vidi puerperas. quibus in tali casu, sum. ma virducta placenta, uterus ipse inversus ex corpore fuerat protractus. mortuas, simul ac in lectum suum essent repositae. Cujus horrendi exitus nullus suisset metus, si modo patienter fisset commissa naturae mollior separatio. Iterum ingemino, potest utero retineri diu laetus mortuus absque magno matris damno. Nonne evidentissime id apparebat in vaccino corpo- e . cujus oblarvatam descripsi historiam J Tempus debiti paratus a natura huic erat praescriptum mense Martio Anni r=i , aegrotabat, convalescebat, Novembri sequenti mactatur, atque vegeto, benequc saginato, corpore deprehenso gaudebant possessores 4 quum interim in hac vaeca mactata vitulus haereret, satis bene Valente corpore praedituS , quem aperui. at que, ira rei memoriam , spicnem ejus de cerebrum praepar,ri , vasis sanguineis a me impleta, quae necdum , quamvis tenedia ima computru rant. Forte rogas , qui noverim vitulum
hunc semianni spatio in matre haesisse mortuum 2 Certe bubulci
39쪽
hoc norunt, quam accuratissime. Sed quid opus exemplis ex corpore brutorum 8 An deficiunt experimenta mulierum, quae mortuorum cadavera fictuum plurimos gellavere mentes' Ce te non eo haec animo scribo, quali obstetrices monerom, rem hanc negligenter agere. Ab sui placenta semper educenda: modo salva vita puerperae. Clamat tamen tota mulierum paris tui praeseruium turha . occidi parientem, relicta eadem. Ingens hoc, & grave. ptaejudicium. ita inseditiearum animis, ut nequidem permittant. rem fieri, ut artis Praecepta , &salus matris. exigunt. . Quid agendum in hisce ' Quomodo valet ena dicari, ita diu radicata opinio3 Certe ante.multos jam elapsos annos, serio hanc rem. aliasque similes bene multas tanti judiacabant momenti Clarissimi ini pectores Collegii Medici Am. stelardamen siue, Piso.'de Vicq& Κommerit n. ,Qui sistrictos se putarent reserre de hisce rebus ad Amplissim turbis Consu.
Ies, ut horum auctoritate remedium inveniretuc malis praejudiciis : neque tum requieverunt Saphenti ulmi Consules& Laudati Nedici, donec praeficeretur aliquis, qui harum rCrum peritus ' juxta veram prudentis artis rationem judicare posset de iis;quae ita accidunt in his negotiis, ut a pixejudiciis stibilitisdamnum omnino paterentur, ideoque emendatione indigerent ab auctoritate publie1. Iussierunt igitur, ut ego huic meestem muneri, putantes Anatomes Professori. cujus tum fungebar munere, mavime id convenire : quare statuerunt, ut omni mense semel cogerentur omnes urbanae obstetrices venire, ubi austi rent me
disserentem de omnibus, quae possunt forte accidcre, quae debent observari, quibus singulari arte debet succurri, inter pariendum : utque etiam saepius in cadavere Deminino ipsis coram demonstrarem omnes illas partes muliebres, quarum requiritur in obstetrice cognitio . simul explicando, quaenam forte fingulis harum laesiones accidere possent . sicque monere,& munire, contra praejudicia. Haec aggressus ipse me dedi mperi obstetricio exercendo. juvandisque in partu difficili haerentibus mulieribus, quod strenuo dein labore continuavi integro annorum quatuor decursu. Putabam certe, foret mihi i m pomibile, felici successu docere artium maxime salutiferam, si sola speculatione sapiens . manui nunquam Operi adhibita.
susciperem agenda dictare atque praescribere. Nec injuria pu-
40쪽
tem hanc meam fuisse rationem: quia mortalium nemo. ut peritus sit ex Anatomicis partium muliebrium extra graviditatem, extraque partim conditiones, unquam credet . quanta sit in his omnium circumstantiarum Variatio. quam diversa faciet: neque aliquis, vel rationi S disputatione unquam, vel sagacissima conjectura, assequi poterit, longe minuS alios docere, ea, quartum temporis deprellenturus est in corpore muliebri . Quum
vero Gravissimi Urbis Consules. & inspectores Collegii Am-
stelaedamen sis, inciperent , quantum esset periculi in his rebus: jusserunt simul, ut omnes illae mulieres. quae in Urbe artem obstetriciam exercebant se litterent coram Collegio, novum subirent examen, ut admissis iis, quae in respondendo se probas lent, admissis, a nobili hac arte relegarentur omnes quibus abessent dotes requisitae. Qui S crediderit, quanta inscitia, quae nugae, quot errores, tum apparuerint in iis, quae artem dudum exercueranti Quid miri. didicerant ab iis, quae aeque fuerant & ignorantes , & imperitae l.Vultisne . enumerem ex innumeris paucos erroreS quo, itupida ind erat ignorantia, qui iam ita per haec remedia correcti, ut nihil eorum nostra amplius in urbe supersit y Videbitis utique non ridicula modo vel damno. sa. sed & exitialia, vilia. Quis putaret. fieri potuisse, antequam institutiones has occeperam, ut una die vocatus suerim ad duas mulieres, de quabuS asserebant. quod monstrum illis ex corpore penderet, postquam enixa erant scelus, & sitas se
cundinas Quid reperii O facinus insandum i ipse uterus per
vaginam eductus, ex vulva pendebat inversus. Reduxi illico, Junctisque arcte femoribus, reposui in lectum; sanata fuit feliciter. Altera Vero turpi hujus erroris culpά periit. Nam illi euterus, eodem assectuS modo, tam diu haeserat extra coipus, ut jam induruerit, neque ideo omni artis tentamine reducere valebam. Ocysiime haec induratio accidit inversis sic uteriς vi extractis. Conserantur narrata cum iis, quae dudum super his commentatus sui in editis meis observationibus. Si contigerit
mihi duplex hujusmodi, uno quidem die, casus; judicet quisque, quoties quidem, celato turpi errore, alias id eveneritidum mali ignorata indole, miserae interim foeminae pereundum fuerit. Gavisus autem summopere profiteor palam. id mali vix dein occurrisse magis, postquam sedulo docui, monuique. ob -