장음표시 사용
181쪽
lem esse viderent dilapsi dispersique domos suas abiere: ita Atabalipa nullo resiliete Caramalcam vi rtenuit: Pigarrus audito Guascaris insertunio, conta Piramiscvictim per vallas Mati ianas solitudines Caramal- cam versus iter intensi: in itinere Atabaspe legaritum obuium habuit, pictos deauratosque calceos, aureasque armillas Pietarro deserente , ut quum his indutus veniret, ab Atabalipa intemosci posset: P et rus dimisso legato coepto itineri institit donec Cam Quia IQ xamalcana contingeret. Altera hic Atabalipe legatio h a suis. occurrit, ferociter vetans ne absque Atabali paeco sensu hospitium desumeret. Sed Pigarrus nullo dato responso castra more militari locauit dc communiuit. Ferdinandum deinde Sotum ad Atabalipa cum Via . , Lis ginti equintas misit, ut Atabalipae voluntatem, qui inde mille serme passibus consederat, pacem an ri ι - - bellum mallet certius intelligeret. tuscum equitibus remia inviis prouectus ad usque hostium castra, cum liberiore &concitatiore cursu procurreret,ingentem barbaris tem Q rorem attulit, & cum nonnulli suga aut corporis declinatione, in se ruentium equorum impetum deuitassenti currentium pedibus protererentur: hos At balipa ut alijs metum demeret interfici iussit: nam NabalipaHispanorum paucitatem equorumque nux quam visum impetum contemnebat: Miacatalica quippe Pochesticanorum regulus necdum experim equorum serocia aut Hispanici mucronis aciem cum per legatos de aduenarum aduentu Ataballam m. isset,
182쪽
DEsCRI petro Nis PTOLEMAICAE nuisset, per contemptum addiderat, barbatos hos e exiguo tantii numero aduenisse, assiduoque profici cendi labore adeo satigata corpora trahere, ut immesi itineris magnitudine victi pedibus ulterius progredi nopossint, ideoque ibus grandioribus vecaes insidere, squos Vt terrorem alijs incutiat equos vocitent. Ieruvenientem ad se Sotum Atabalipa nullo alloquio dignatus, per interpretem Pigarri postulata excepit: potu
λά--δ modum militis Ferdinandus Pigarrus, quaeua manis Lia, ab datis a fratre habebat breuiterexposuit: nempe Fraim io viam. essest PiZarrum traiecto enauigatoque Oceano, R gis Hispaniarum auspici js aduenille, ut de comm nibus rebuscum ipso transigeret, regisque sui nomine basipares Pace amicitiamque firmaret. Atabalipa solam earn ρου superesse cocordiae anticitiaeque ineundae conditionem is . . t respondit, si ZZarrus extemplo regnis illis decederet, aurique & argenti spolia quae Punensibus Tunitatisque abstulisset statim restitueret, tum licere illi ut de Ceteris disceptaturus ad se Caramalcanam in regiam veniat. Ita Ferdinandus in insecta dimis ius, proelio Ddecernendum fratri suo renuntiat, plurimaque de hostium castris ac multitudine commemorans, haud dubia timoris signaedebat: Sed milites interritis &ii uictis animis omnem spem in diuinam opem , suasque dextras contulerant. Ipse RZarrus paucis suos collo latus, equites omnino sexaginta quos habebat osculutos, loco ad insidias oportuno considere iussit, ipse peditem ducendum silaoepit. Atabalipa in aciem similia
183쪽
nam hostes, nihil tale metuetes adoriretur, aut rei
ue gientes ciperet. Ipse sublimis Satraparum humeris aurea lectica gestabatur: praecedebat trecen delectaetru tufis, regi s insignibus cospicui, a tergo purpuratorumina sequebatur aureis quoque gestaminibus insignes, lata victoriae fiducia ut solo aspectu Christianosini o laga sese acturos cofiderent: nam equoru pristinus ille
terror, qui Miacabelicae denuciatione satis resederat, i equite nullii cospicerent,cinne timore Alaba lipanis ademerat: ipse Atabat pa in subiecta Oxamalc, nae urbis planitie progressus, Hispanoris manu nullo equitii praesidio firmatam despicies, Pizarru nihil a sum existimas,ta illos, inquit, te mus. Interea Vii centius Valauerdrus Episcopus, biblioru sacrii cod cena manu gestas, qui decreatione mussi, humani generis lapsu, restitutione alij sque indubitata fide a Clari. zo stianis credita, satis longa oratione explicauit: addens summo aeterni numinis beneficio Carolli V. Hi niarum regem, praesectum suum huc destinasse, ad synceram eius opinionis fidem publicandam,ut sacra religione imbutus in caeles fis haereditatisius atque par-2s tem cum subdi is suis cooptari possit: quod si huius religionis placita ampledre, & beneficiario iure in C roli Cesaris clientelam concedere velit, egregie i
sum suae cum primis suorumque saluti & paci atque
184쪽
DESCRIPTION Is PTOLEMAICAE quieti consulturum, sin in e religioni idololatriam ct paci bellum atque vim praeponere in animum in duceret,ngarrum serro dc igne & quibuscunque tablicarum aerumnarum inmmodis uniuersum regnum res euersurum. Atabalipa paucis respondit sese suetici Q- ,eaena Guascaris fratris superbam fortuna euertisse, eo que belli iure capto, in suam potestatem vertisse, id o nihil sibi eorum qine Pietat rus regis sui nomia ne agitaret curae esse, neque scire quorsum tedant quae de noua religione Cluithanorum loqueretur, quando tonullos ex maiorum suorum receptopraescripto Deos, praeter Solem dc Pagacamam agnosceret, mirum esse de iram ipsi adferatur. Cum codice, Antistes,Fem manibus tenebat omnia contineri ditasset, Atabat asciscepto codice, versatisque aliquot soli)s subridendo is eundem abiecit, addens: nihil sibi hunc tibi uni fari. Tum ad suos recurrens Antistes, retulit quae viderat
ν,.5. H. Aia dipanae contumaciae signa. Pigarrus intelligens rei cum Ara Vlterius cunctadun i non esse, fratribus suis cum equiatibus ex insidi)s consurgendi signum dedit, ipse adue sus primum agmen,in quo Atabalipa vehebatur,impetum secit.equites eodem momento tripartito tam ne in es, tormentaque in consertas barbarorum cateruas immissa ingentem miseroru stragςm edidere, nam catenis ardentibus ferreisque globis purusto tem- p poris integrae virorum cohortes discerpebantur. Ii
cumbentibus ferociter equitibus, Ata lipani metu praecipites in suos conuersi prosequisque equorum o
185쪽
mtu i pere sese contendebat. Ing ns certamen circa regiam ecticam contra bini est, quod quidquid inter . :barbaros robotis erat, ibi ad supremam opem intentum paratumque staret, & semandi regis magis Mais sui periculi memores gestantes baiuli,alij alijs incredis bili celeritate succederent. PiZarrus metuens ne suis continua pugna defatigatis, baa tari quantuniuis in t
io atque rigeti acrius iubet, ibi prope nquo certaimne coepto uispano im globus oh crus acerrime pugnantium cun s perrupit, e ad regem par bδrbarorum stolide in ultimam dinucat peni pagi alicum ne iris permenti Illim trepid te in , cx ς' 'Fς Mi Lue is Ea fugam suorum climaas Oraten , PiZarr arreptum H,inctiam promissa cesserie le 'i ad:trahem initebatur , que lecticam impellentium imrtentiumque Hispanorum ardor erat ut nox n, detractiani leetica regem retinentem vulnerarent, Capti soloque deiectim regis rumor, fausto militum clamore Vulgatus, Vel
ti omni anulla spe, barbaros omnes in fugam dedit, tanta ruentium xi .l ut dum pro se quisque pri qui effugiendilocum quaerit, miserabili se inuicem impedientium turba inuoluerentur, ac 21 malcanae visis aream cingententem, ni ip res ad-
186쪽
DEsCRIPTION Is PTOLEMAIC E in xii' mentorum bombis,cum laustra erumpendi innumeo ' expectasset, inter primum tumultum Quilonemiter intendens profisit. Nusquam ab omni hominum
memoria tantum praedae militantibus cessit, iacebant toto campo aureae argeteaeque occisorum exuviae quae somnem auaris etiam ingemjs auri sitim demere potuissent: ultra ingentem aureorum argenteorum que vasorum opertas artifici jselaboratorum muli
tudinem , solius Atabalipae castrensis supellex sexcenta aureorum millia excessisse sertur. Nabalipa isa - cum captum se Videret rogauit ut comiter propristina sua sertuna secum ageretur pondens si a UZarro priastinae libertati restitueretur, in redemptionem illam 'i praerer amissam direptamque supellectilem tantum sese caelati auri argentique impensarum, Ut quadra- Istam aream Caramalcanae regiae, quoiisque expo rectis bracti contin ere pollet oppleret. Pizarrus stupens ad tali prouulsi amplitudinem, cuin Atabaliapae oblationem omnino sibi acceptandam duxisset Nabal: e vestigiolaomnes partes praecipue Cus rocum , ad totius prouinciae thesauros Caramalcam comportandos, citos nuntios mist, breuique ingensauri copia in castra delata est, mesorque indies comportabatur , promissi tamen perficiendi impossibiliatas quam Hispani animis coceperant, praesertim cum asreceptae promissionis tempus Elfluxisset, effecitHLLPruri coeperint, inanibus tantum verbis, sese a rege,
aliud in illorum perniciem moliente, masque Pas
187쪽
contrahente elusos &ludificatos, ut reparatis interea
viribus , stilesque carceribus effugeret. Atabalipa sentiens quam apud suspicacia ingenia magno in discrimine sua salus versaretur ex dilatione promissi a I ri,cum Pietareo multis super ea re egit: subdens neque tantum temporis promissi elapsum esse, ut moram importandi auri, iniqua interpretatione ad frustrandi artes detorquere deberent, quado nondiligetis intermissione ita auroconvehendo mora facta sit, sed i ιο corum interuallo, praecipue Cusionae urbis distantiae neque esse quod eum quiaquam nouaturum timeant, quem carcere & vinculis clausum in sua potestate teneant. Si cerussimis tamen istis rationibus aconcepta fraudatae fideiopinione abduci non possint, mitterentis immellegatos Custonem,qui praesentia sua auri conuectionem sestinaret. Cum super hac re sente iis V riaretur, existimantibus cuneia periculosum esse, im
is fideiue suae committere sese vererentur, dum interea ipse cum uxoribus& liberis vinctiis obses asseruaretur. Missi itaque Ferdinandus Sotus, dc Petrus BD FEM MMrus, hi ustatis in gestaminibus, expeditis sexaginta barbarorum humeris serebantur, qui citato gressu castrane minas iter capessebant, alijs atque alijs eodem sere numero perdissima Harum spatia succedentibus. In itinere Naballanos duces qui Guascarem captiuum trahe- με- obant obuios habuerunt: Guascar compellans legatos
188쪽
rogabat, utor vita Custonico itinere, ad Pigare creStetit, suisque verbis peterent & obtestarentur , quando ambinus igni, seatribus in suam potestaten redactis, totius prout be imperium fortuna illi subie .cisset,aequo iure litem lianc& de imperio quaestionei ii s: quod sit facemq& At alipae promissis seis plenissime satissaeturum, ulterius Caramalc per regiam ad usque summuni tectorumfastigium solido auro contecturum quod sibi exequi facillimum esse
praedicabat,quando paternorum da aurorumines, Iollatim cumulum possideret, neque sibi necessum foret. sicrilega manu, templis ornamenta detrahere, sicuti
Nabalipa faceret, qui pro redeptione suaepromissimanis, C conicum Solis delubrum spoliare iniboisset. Erant vera quae Guascar *dserebat, nam in ipsissi , I iterni belli initis eam ipsam paternorum thesauronimigaram, magno Assaram numero occultissime de derat, omnesque eius rei conscios barbara seritate immisso crudeliter milite trucidarat. Sed Solus Bisus in .H . gationis suae munus intermitti non posse existimarent nihilo segnius Custum versus perrexere: benigne t - men compellato Guascare, cuius causam expeditis
Caconicae legationis negoti js cordi sibi fore pronii μ kiso is tetant. Nabalipa praemissis Cilis nuncijs de aduen' tu Guascaris, colloquioque cum Ferdinando Soto irimque habito certior factus, facile periculumsuum
189쪽
c aestimam,si Guascaris postulata ad Pietarii aures peruenissent, sextis interimendi consilium coepit, cuius facinoris deliberatione estuantem, a concepto scelire tardabat, quod inse tutis Chrissianorum accepetrat F Patricidia certis ingetibusque suppisciis vindicari: Ithque in lachrγmas ct maerorem copositus, cum saepius illachrimando cibo potuque ac omni alia ciuili mi uersatione abstinendo luctum satis simulasset, perci ctanti Pietarro doloris causam, Guascarem fratrem, i Q audito captitatatis suae inBrtunio a praesectis suis prae cipiti vindicte studio e medio sublatum esse, respondit,cuius mors tantum animo suo luctus attulerit qua, tum fraternae conditionis ac necessitudinis ius postularet; summo enim sese eum semper perpetue Venera
is sonis cultu obseruasse, & quamquam belli sori na captiuum in potestatem redegerit, non eam sibi quam mentem suisse, ut vel regni fastigio dehcere, aut vita illum mulctare in animum duceret, spectasse enim sese tantum Quilonicae prouinciae paterno sibiis testamento legatae sortunam ct pacificam possessionem. RZarrus Guascarem communis naturae leges 'ae impleuisse miserando commonstrans, rogabat At
basipam bono ut animo esset, si iniquum adeo id sibi
facinus videretur, posse de homicidio quaestione exemu ceri, postquam praesentes belli tumultus resedissent. Nabal a sentiens conceptum severnae necis scelus eleuari posse, maturare facinus statuit, itaque ext
plo ducibus suis cla interficiendi Guastansnegotium c lain dedit,
190쪽
DESCRI TIONIS PTOLEMAICAE dedit,quod tanta celeritate patratum est, ut nunquam satis re sciri potuerit, utrum ante caedem, an post eam
fieti luctus simulatione ediderit. Ferdinanaus Solus Barusque Gualcariane mortis inuidia pene confla grarunt. Seditio militaris deinde siae Guascaris mise- sratione, siue auri serendi mora suscitata Atabalis emortem quae paulo post secuta est , secus ac spera
Parritis aini rat, accelerauit. Captiuum deinde aurum diuisum P - Regium vectigal CCCC. Castellanorum millibus aestimatumest, equiti octo aureorum nummum mil- Iolia, dc D. CLXX. argenti librae: pediti IIII. M. CCCCL.
Castellani auii & CCLXXX. argenti librae cessere. Capitanei singuli triginta argenti, & quia raginta a reorum millia abstulere. Pirarro ut Adelantado &expeditionis Peruvianae praesecto, plus caeteris euenit: is mensam quoque solido auro fabrefactam quae in lectiaca Nabalipae fuerat S. XXV. Castellanorum millibus p. aestimata creditur, praecipuam habuit. Didacus Au
uicto Atabalipa auri vim in castra eius conferri, ex antiqua bonorum communione aliquam huius opu lentiae partem affectans in tempore adfuit: huic Pira rus ut aliquali animi gi alitudine incolumem adhuc pristinae familiari alis memoriam declararet, exulceratumque hominis animum leniret, centum au- a s reorum Castellanorum nummum millia donauit,
militibusque eius quantumuis in nullam capti regis, -- de iure, fortui in admittendi viderentur, singulis