장음표시 사용
11쪽
AD LECTOREM mendauit lioc etia seculo extarent hist riae.Quod autem ad sacram in uniuersum
attinet historiam, thesaurus est prosectis incomparabilis,& Dei donum singulare nullo unquam pretio satis aestimandum. In summa, vix dici queat illis omnib'quatum debeatur qui rerum memorabilium quae quolibet aevo contigerunt in posteris memoriam prodiderunt,tatum inde fructum referunt qui earum cognitionem penitus sunt assecuti.In illa enim laquam in nitidissimo speculo siue potius amplis
simo Theatro rerum humanarum Cudistina,viccs,si icium atque infoesicium e- lentorum, prildetiae ac temeritatis Causas impulsiones, ac praesertim Dei in suos bonitate licet cernere:quibus omnibus nisi prorsus sumus stupidi, socordes, ac caeci,ad inscrutabilem Dei sapientiam qua uniuersum hoc administrat,Contemplandam rhanu ducimur. Nihil aute est
quo id clarius oculis'subiici queat quam ijs historijs quib.mirabilia, qtig quolibet
aruo ad conseruanda aduersus i uratos h6stes Ecclesiam ab ipso patrata sunt, cotinentur. In quem fine extat multae, plures autem extaret, si quos eximio illo res gestas describendi dono ornauit Dominus
12쪽
prssertim nostri seculi homines )huc sua
studia cotulissent. St. n.ab hinc annis quadrapinia, ex quo doctrina Euangelicam rursum excitauit Dominus hoc dono pretditi miracula diuina literaru monuinctis pro suo quisq.modulo comisissent, haudquaqua ita magno totius posteritatis detrimeto altissimis obliuionis tenebris horum sepulta memoria iaceret.NCque vero hinc manavit error quod viri desidera iretur ad hoc idonei,veru hinc origo mali 0 alij in alios id negotii reiecerint. uis.n.seculum nultu suis caruerit shriptoribus.longe tame ab ossicio hac in parte recessum est. Operaepretiu siquide fuit v-bicunque locorumDeus tu innotescebat liquido, eius opera tantis euehi laudibus ut totus inde personaret Orbis, quo perspecta ubique illius gloria & maiestas ab
omnibus uno ore decataretur. Habetis quorsum haec ad vos ia prodeat historia, quae licet iusto breuiore,pro rem quae insunt varietate copendio fuerit coscripta, mirificis attame Dei referta est operibus. Annus est e6q amplius copendiolum nescio quod ex Italico sermone in Gallicutraductu, quo pauca quesa eoru descripta sunt quae Valdesibus valliu Pedem5tanaru incolis c5tigerunt,typis excusium
13쪽
AD LECTOR E Mfitisse.Vcrum in eo multa ampliori digna explicatione. Leviter tatu attingiitur,cu tamen illis in vallibus virtute sita Dominus ab hinc sex aut septe annis insigniter CXeruerit.hac de causa contexta est haec
historia stylo quidem quoad fieri potuit
simplici ac plano, a piis religiosisque Viris collecta, quibus vel latum unguem averitate discedere religioni filii, satisque cis esse visum est si res ipsae prout gestae suist ea qua decet fide & si mplicitate exponerentur. Et quanquam multa insunt in specie absilrda,profanis creditu perdificilia,imo ridicula quoque, tamen haudita pride patrata sunt,quin eoru qui interfuerunt bona pars,hisamplissimu testimonium ferre queat. Si ante annos quadraginta aut quinquaginta peracta fuissent, obganniret fortasse irrisbres nemine esse et de his ccrto disserere queat:sed cu tres vixdu anni cmuxerint ex quo haec mirabilia gesta sinat, tot vero sint superstites adhuc qui locis ipsis aderat ,res ipsas propriis iderunt oculis, necnon singulare illa Dei virtute porsenserunt, quis dubitet tot miracula dici posse quot in posterii occurret liberationesὸ Pij qui ratione
14쪽
P R AE F A T I O. nouerunt, qua in suis liberadis omiai tepore & loco utitur Dominus, immesam illius virtute simul ac bonitate s immis laudibus persequetur,fidemq. sua in promissionu illius immota Veritat ,tato CDr- roborabunt firmius, quato splodidius benignitatem illius in iuuandis miseris, qui ipso solo nitebatur, relucente conspCXC-rint. Quis no existimasset de miseris illis protinusadui fore: neque. n. rei militaris gnari erat multo minus armis assiaefacti hostes cotra praepotentes,& viribus audaces in speciem apparebat,incedebant apparatu splendido, ad profliganda omnia parati. At suarum alarum Vmbra suaque virtute Dominus miseros protexit, quino alio quam ad ipsum rccurrere,solum precibus ardetibus assiduisque inuocare solebant, omne inde auxilium Zc fauore expectates. Vnde nec decepti nec spe frustrati, Deum in extrema necessitate suorum unicum ut antea fuit semper,& perpetuo futurus e st vindice potentissimum experti sunt. Ad hoc igitur proderit haec historia,ut fidelium cuique ad Deum pure &ex animo coledum,deinde ne opum aut vitet cupiditate ullum defigiant peri-
15쪽
AD LECTOREM EPIST.culum squoties de vero illius cultu in sua puritate retinendo agetur in ingentes addat animos. Habebunt etiam pii omnes in quorum manus lisc deueniet historia, unde c5sblationem petant efficacissima, non ignari Deum illum omnipotentem, qui Valdenses amictissimos potenti manu ab inimicorum saeuitia dc impetu eripuit,sui semper esse foroque similem,bra- chium illius minime esse decurtatum. Deum interea votis ardentibus irremisse iuuocent, huic suam causam sedulo committant,quemcumque Domino dare visum erit successum,praestolantes. neque enim opus suum tam stesiciter coeptum ita neglecturus est,ut non illud ad postremum actum perducat. Quod dubio procul importunis ab eo precibus emagitare neminem n5 decet fidelium, quo tandem nome illius glorificetur, afflictaque subleuetur Ecclesia. 13 Iunii I
16쪽
populu vulgo Valdensem appellatum, Angrianicam, Luserneam, Saa artineam,Perusinam, alias que regionis P demontanae valles incolentem ab an- no Iss S, ad ISKI, religionis ergo gestorum.
TS I siculis τbique loco=um inualuit hominum in Muturi dr peruersitas ustoque iudicio Deus passim errorum tenebras Ofidit, atque adeo regnauit ubiuis gentiu- etiam inde ab origine mundi mimidere cuilibet promptum est profanus
maiestius diuinae contemptus e nunquam tamen tanta mittit istius erga genus humanum
seueritis,quin sua in aparentes omnes longe seperat ) bonitate, pnilanthropia singular que misericordia paucos aliquot perpetuo se uarit qui ipsium religiose colerent,oprosa voluntate nobis in scruScripturispatefacta,purritate mentis ei inferrierint. didid senὸ luce
17쪽
meridiana clarius apparebit ,si diligenter a uertas quibuslibet temporibus repertos fuisse quis se puro ianus cubui toto pectore deuouerim. rum verb maxime perenn/q- d, gnum memoria, in Cimmer istis ivlaiunt tenebris. nulgo tamen aeuo defuisse eorum reli-qωαγ qi sinceram cole et religionem , ac ne latum quidem ungue a veisi Dei, cus' regnitione imbuti fuerunt,iramiteaberrarint. prae caeneris qui Valdensis nominati sunt, tanta. Dei constantia in doctrinasalutis periliterunt, ut quouis in ipsos aduerso saeuirent,inrebus plane deseratis fuga saluti suae consi ere cogerentur 'aud tamen iis fundum euerti deser que potuerunt, ut, non sine miraculo quodam, ex hoc veluti naufragio nonnulli em serint, qui hac illac in diuersas terrae plagini dilecti,
pars in Prouinciam, a Sarmatiam,Hν Liuoniacate o qui Septentrist s,nonnulti in Belgium, reliquide m in 'Cada iam puteo .los,ad ipses deniqsse Piae olanos eurigerint, sed que ys in locis' habuerist in hunc inque diem continuas. si numque ita in marias in is partes secessis enca veri titionibi' ac illicitis. idolorum cultibio, antum in ipsis situm erat abhorrentes, verbo Dei mordicus adhaere bant, ad quod ceu Ddium lapidem doctrinam
omnem, Dei cultum, mores ac vita conformabant.
18쪽
.bant. Complures etiam tum veteris tum noui
Te menti libros in vernaculam cui que linguam traductos, pactores item habuerunt , a
ibus secreto quidem abdite dec a dae inimicorum seu tu gratia non tamen ea qua decet pietate inintuti fuerunt. Exundante sit quidem ubique terrarum diluu instar in Ebria , quum Dein verbi fui contemptum iudicaturin miseerum morta liu genin labi,errare ,
ac decipi sinere minime mirum si misi i homines doctrinam neutiquam habuerunt ea qua deinceps puritate . maiore vero nucquam alias unquam diuinapotiuntur clementia. Caeterum improbo labore victu queritantes parce ac duriter siesesinentarunt, omnibuου placidi, moleni neminit ino inter istos nusium maledictum, nusi es'hemiae audiebantur , non iura entis aut mys id genus obscoenitatibus Dei nomen dedecore afflebatur. Exulabant ob caeni lusus, cantiones la siciuae,impudicae saltam nes. quid plura' Inepidis omnibus vadere iusib , vitam omnem ad verbi/Dei normam Hrigere satagebant. mocunque terrarum d lati pedem Dissent primam perpetuo curam diuino cultui retinendo impendebant: ut cum primum Deo visium fuit hac noura aetate Euang lucernam accendere , nustas nec impensis nectaboribus pepercerint,v uram veramque
19쪽
PERSECUTIO ECCLEs. merbi minim* er Sacramentorum rationem inter se haberent optime conuituram. Verum ab hinc annis plus minus viginti audita, ore se visa est immanis ilia feritas qua indigne vexati siunt in Prouincia Cabriani θ --rindolenses hac de re aedita hi ria reuiseu locuples necnon Pragesienses Calabri er P demontani. Sed quia inpraestentia minime opus est omnium vitam, mores ac ingenium latius persequi, neque notiri etiam inuituti eis, abunde mihi erit si de s solum verba fecero, qui etiamnum hodie in agro sunt Perimoniano costituti: multisique praetermisib memoratu dignis quae obm iam inter eosgesta fuere,ea selum chartis mandauero quae ante annos aliquot
contigerunt, o qui multisuperstites adhue amplisimum possunt ferre testimonium. Atque ut id quidem falcommodius,dabitur operavi ipsa rerum veritaου quam simplici e ob ocu los ponatur, quod per si expedituni est nequaquam longis ambagibus sinuosum reddetur, nequid addatur detrahatume adhibebitur cautior ut qui que tanquam indeculo aut tabula depicta singularem Dei prouidentiam facilius pervidere queat, qui adeo mirabili sapientia obernat conseruatque suos, ut nequeat indumani inteste Zmiacumine comprehendi. etiam Adeles omnes , cum Dominum
20쪽
viderint suos tanta sed tale tueri ac fouere , iis eiis clientela confidentim acquiscant, se ββ aque omnia Agitu sides intrepide committat,imque pro tot comisso publiceo priuatim in Ecclesiam bene cys immortales agant a tias. Et quo planim elucestant quae dicentur in posterum, mihi non videtur a re praesenti ab num , si paucis attigero populum hunc initio flatim et fi montes Perimontanorum supremos, asera horridaque loca deserta que solitudines
incoluerit, paulatim ta-en in tantum num rum excreuis, ut bona pars alto commigrare
coactafuerit. Unc persederunt, ingenti agmine tam in vasie Lusernensi on Angruniea quae unica est in duas di nctu m Sammartinea er Perusina habitabat. Postrem. dimitus licet afflictionibuου ab se qui Pupinica μctabatur religione impetiti fuerint, praesertim vero toto septenio tot tanti que calamitatibuου oppressi fueris ut res vix side habitura situ los nihilominin mi in rapatebit miraculose
liberauit Dominus. Et si aute antea populo Amgrunico verbum Dei a nonnustis praedicat m, o ministrata pure Sacrameta fuerint,seno tamen supra mi e u quingentesimo quin segesimo quinto, Augusto ineunte, iam coepit pud Angruni sincera Euage*praedicatio. C uitulum quidem cum populo mini se erat