장음표시 사용
591쪽
Lex plagia dici potest, qui suavitate uerborum retrahit a proposita
emuirtute. Dictus est autem plagiarius, quod lege Phannia plagis damnatus esset: ipsa uero lex, plagiar ia crimen, plagium uocatur. Alii sunt, qui potius plagiariu ,a uocabulo Graeco dici contedant, scilicet πλαγι , quod apud nos obliquum significat,& transuersum . nam qui plagiarius est, quasi ex obliquo,& trasuerso in seruitutem trahit illum qui liber est. Propterea secundum eos, in plagiario syllaba prima
corripitur, in plaga uero producitur, tamen ista ratio nobis necessario non probat,ut apparet ex his quae scribit Quintianus noster in a. Epographia. Aliam huius nominis interpretationem confinxit glossator,in rub. C. ad L Flaui. de plag. uidelicet a plaga ora maritima,ubi serui, uel liberi subtracti uendebantur piratis,& barbaris. Plagiarius etiam dicitur is, qui plagas,idest uulnera inseri: & plagiator, siue plagiosus Plagiatis . magister, qui plagas inserat, de quo diuus Hierony. ad
Florentinum: Magistrum autem pueri tui, de quo dignatus es scribere, quem plagiatorem eius esse non dubiaeli. Poena autem pecuniaria secundum Hermog. in prae allegato titu .ad h. statuta lege Phannia, in usu esse de-- . sit. nam in hoc crimine detecti, pro delicti modo cohercentur, & plerunque in metallum damnantur. licet Locm spvd apud nos iure municipali cautum sit, ut plagiarius indisire V. stincte laqueo suspendatur. Non tamen prYtereo, quod in tit. praeallegato passim, Sin rub. & in legib. dicitur, ad I. Flauiam de Plag. cum tamen siudicio meo) potius debeamus dicere ad i. Fanniam, ut obseruauimus apud Oratores. Haec lex Fannia lata est anno post Romam conditam secundum Gelli opinionem quingentesimo
octuagesimo octauo . De hac lege Sammonicus Ser nus ita refert: Lex Fannia sanctissimi Augusti, ingenti omnium ordinum consensu peruenit ad populum , neque eam praetores aut Tribuni, ut plerasque alias, scd ex omnium bonorum consilio,& sententia ipsi con sui es pertulere, cum respub.ex luxuria conuiuiorum maiora quam Io Fama.
592쪽
quam credi posset detrimenta pateretur. Si quidem eo res redierat, ut gula illecti plerique ingenui pueri, pudicitiam & libertatem suam uenditarent, plerique ex plebe Romana uino madidi in comitium uenirent,&ebrii de rei p. salute consuluerent.Haec Sammonicus, iapost eum Macrob. Saturn. lib. 3. Possiimus etiam legere . in rub.& toto tit. ad i. Flauiam . ut praesupponit Pomp. Loe., ω Laetus, uir aetatis nostrae doctissimus, in tuo libello de Legib. & hoc etiam modo corrigenda sunt uerba Iure- conscin l. uerum . in fi. ff. de surtis.& in multis aliis locis, S tu met poteris adnotare. & huic ultimae opinioni adhaerere uidetur D. Alex. in I. qui Romae. f. duo fratres in a.& in Io. col. ff. de uerb. obl. ubi hoc modo eitat illam Rub.C.ad l. Flau.de plag. quam etiam ita citant alis qui ex mod. Iurecons.
Plumbum teste labo leno in Imalum.ff. de uerta sig. quod pro tegulis poneretur,aedificii esse ait Labeo, sed id quod in ripa hypatheii tegendi causa poneretur,contra esse. Hunc locum glossator noster ut multa alia ingenue fassus est se non intelligere. & quidem mode- Lia
situs, quam ex commodo interpretationem confingere,
ut quandoq; facit. Aliqui codices legunt, in Ripa 4 hei: Codices antiqui ,hypa cthrii.& haec ultima lectio dedit
ansam quibusdam , ut coniunctis duabus dictionibns , Hypethrii legendum putent, cum diphthongis ae . Sunt autem hypaethria, hypethraque secundum eos, loca manifesta,& sub diuo exposita, id est coelo patente. Vitruvius lib. i.Ioui fulguri, & coelo,& soli,& lunae, aedificia hypaethra constituentur. Horum enim deorum& species effectus, in aperto mundo,atque lucenti pe lucentes videmus. Idem lib. s. media uero spacia quae erunt sub diuo inter porticus adornanda uiridibus uidentur,quod hypaethrae ambulationes habent magnam II hisi is salubritatem. Latino uocabulo subdialia , & subdiu alia is possunt appellari: unde subdiuales deambulationes, &subdialia pauimenta a Plin. dicta sunt. Illud igitur quod ribdita a paratum est ad huiuscemodi loca obtegenda, aedificii Mm 4 esse,
593쪽
esse,Iaboleno uisium non est. Loeus Vlp. Polia quid significet apud Vlpi. in l. aediles aiunt. ad s. ff. de aed ii.edic.& unde deducatur, saepe quaesitum est. Equidem puto poliam idem esse quod equinum,hoc est
Fq'ti iam. equorum mandram,seii armentum equinum,descendereque non a pluralitate, ut Accursius uoluit. sed potius a Graeco nomine πωλos,quod pullum,&maxime equinum significat. unde est,equos domare.
Pollicitatio in instrumento , operatur effectum pactismplicis,ut instrumentum aliquid operatur. ita singui. Bal. in l.I. uer.item oppo.C.de dot. promissi.& pro ling. citat Bal.iunior. in train.doctis, in primo priuileg. 6. par tis, in z.col.ubi dicit, quod licet alias ex mera policitatione non possit agi etiam de iure canonico: tamen non'. Proc. propter fomentum instrumenti. Pollinctores dicebatur,curatores cadauerum , de quibus Plautan prologo Poen. Eoraim, inquit, alter uiuit, alter est mortuus.Propterea apud nos dico confidelius, Deus quia mihi pollinctor,dixit, qui eum pollinxerat. De his expresse sensis Vipia in i quicunque .g. idem ait.Mde instit.actio. dum inquit,isque mortuum spoliauerit: licet alii aliter,& minus recte. Possessionis commoditas multa operatur si commoduinstitu. de interdic.& tradi solet in l. naturaliter s. nihil commune st. de acqui .pois.& est glo. singu .m c. nulli dubium, i a. q. quinta. ponit Bar. in l. i.f. I. st. de hono post secundum tab.Corn. consi.9ouiso processu,columna 3.
libro secundo,& ex hoc colligit pulchram cautelam Cς pol. ut. l6 I.nota diligenter,& caul. seq.& carit.a 7 6.riduo possidere dicuntur, & de duobus creditoribus ex eode iure uenientibus, quod praeferri debeat qui prius possessionem acquisiuit, iuxta l. si debitoriis. de pignor. . .. i plura scripsit Anto. de Fano in trac de pipia in secundo membro,quintae partis,uersi. 3. ex praedictis, & q, ratione possessionis in causis magnis deseratur tui amentiam suppletiuum, Bal. in I. in bonaesd col. pcn.uersi. 3. C.dcrebus cred. Ias .consilio I xy.ad finem libro Primo, post
594쪽
A lex. con si lio m. colum. s r. libro secundo. Et ideo singit. decidit Bal. in capitulo capitulum sanctae crucis, columna prima de rescrip. quod si duo eodem die tirpetrarunt a summo pontifice Boniensem praetura, neque appareat de prioritate,nullus admitti dcbeat,nisi alter eorum in possessione reperiatur: quia pro eo praesumi tur,& idem est in seudo,concesso eodem die in diuersis bullis,& in diuersis testamentis. quod dictum pro sing. commendat And. Sicul. inrepetione rubri. C. qui admit. in secunda col.&approbat D. Fel in indicto capitulo capitulum sanctae crucis, in i 8. colu . uersiculo de concursu duorum, cum his quae tradit Do. Iason in l. I . in I. colum.& sequent. st. solui. matrimo. & Domi. Felin. in d. capitulo capitulum sanctae crucis, in quinta colum.
uersiculo limita fal lentia, ubi ponit, quid si unus prius praesentet scriptum, S in dubio Pontifex debet consuli, S secundum eius responsum est procedendum , secundum eum, & in pulchra quaestione consuluit Bald. consilio 27 . licet allegationes sint notabiles. in secundo libro. I Posusio ciuilis penes duos insolidum esse no potest; I. 3. g. ex contrario,ubi Domin. Alex. R Moderni, de acquiren posses. & ideo cum T. uendidisset fundum Cato, Sa Caio illum in emphyleo sim cbnduxisset, postea que eundem sundum Fabricio uendidisset pleno iure , N pariter de eodem fundo se a Fabricio emphyteo- sim inuellisset, & utrique canonem soluerit, & Fabricius tale suum directit m ad cridas posuisset: dictum fuit, non potuisse praeiudicare Cato priori domino, licet cridis non contra dixisset : quia ex dispositione ordinum cridarum Mediolanen. pro bonis a lienandis requiritur , quod ponens possideat, & nulla possessio apud Fabricium esset; non quidem ciuilis, quia
illa erat apud Caium, neque citam naturalis: quia erat apud emphuteolam , qui in ciuili non potuit domino pruno praeiudicare: ut declarat glo. in I. I . in glo. magna Tu sustuc. quemad .cau.& Domin. Alcxan. poit Imol.&
595쪽
Paul. in l. interdum .f. ulti m. colum. 2. de acquiren .pos S ibi dicit Pau. quod est singu.& tradit Alexand. conss. Is 3. colu . r. lib. 6. neque uirtus constituti esse potestia consideratione,quia cum constituens non possideret ciuiliter illam transferre non potuit in Fabricium,secu dum doctrinam Angel. in l. quamuis . f. . de acquirenda posscum quo transit late Alex. concito. uim procinsu. circa prin. lib. 4. Iason consilio I 48. colum. 2.libro .
Dec. consi. 247. columna 2. & communiter tenetur maxime cum in dubio possessio praesumitur prius peruenisse ab illum, qui prius titulum habuit. prout sing. per illum tex. not. Cyn. post Iaco. de Areta in l. quotiens. C. de rei uend.& sequitur Dom. Alex. consilio si a. ui sis,& opportune. colum. 2. uersi. sortifico. libro quinto. ubi etiam
addit, quod si per uiam constituti primo peruenit possessio ad unum, ille praeferri debet: etiam . quod alteri secundo emptori actualiter possessio traderetur, secundu Io. Andream Bal.& Butr. ibi relatos. R dicit fuisse prius decissim a Guido. dc Suet. in i .ultim. C. de sacrosanct.e cle.& ita uidi obscurati in uenerando collegio iudicum. Reliquia di Mediolani, antequam conderetur decretum quod cridae gnitatis non praeiudicarent dominis directa dominia habenti-q id operen bus super bonis. tur. Potestas multum honoratur: & propterea offendens eum tempore syndicatus,ita debet puniri ac si offendiusci tepore ossicii, propter reliquias pristinae dignitatis. ita notab. Bald. in l. obseruare. f. proficisci. in tertia col. vers. septimo quaeritur. F. de ossi c. procons.& lega. quod dictum in pulchra, & singu.quaestione sequitur Do. Iacin l. principalibus. inulti . col. ff. si cert. pet. cum his quae scripsi supra in uerbo. Dignitas. ubi ultra naod. plures cumulaui effectus,qui resultat ex reliquiis pristini officii, uel qualitatis. quibus adde, quae de reliquiis studi. considerat Bald. consilio i6. facti euidentia. ante finem in primo libro. Item Alibi singu. Bal. in capitulo primo f. iniuria .in primis uerbis. de pace iura. firman. tenet, quod si quis daret unam alapam praetori Propter singu- larem
596쪽
larem inimicitiam, potest capitaliter puniri, &pro singula. refert Domi. lason in l. I. in primo notabili C. de Precibus imper.oiser. Sc in l. qui iurisdictioni. in prima
col. ff. de iur. Onan. iudicum .ubi late ponit de ueritate. Sctradit D.Felin. in c. inquisitionis. in prin. in pen. colum. uersiculo ultimo tangit hic Innocen .extra de accusa &Decius consilio ico. in causa inquisitionis,columna penui .uersiculo circa ulti . . Pragmatica sanctio, dicitur ordinatio discussa, & firmata in consilio principis, secundum glo. in l. fin. C.de diuers. rescript .& in c. peruenit. io I. dist. & tradunt Canon ist. in rubr. de consti . . Practica est uera intellectrix legum. ita eleganter, tauere inquit Bal. in c. primo. in prin. vers.& ideo quado capiuntur. de laudo sine culpa non amit. Cuius dictum reassumit Deci. cons. I 3 I. reuocatur. in ultimis uerbis. Proinde alibi Bal. in l. illud. ff. de excusa. tuto. per illa textum not. secundum assessores,quod ab antiqua praetica non est recedendum, & idem dicit Bald. consilio 472. statuto communis Papiae. in secunda col. in a. lib. quae uerba supe reassumunt,& commendant consule do Modern . Iureconsulti, & inter alios Deci. cons. I Gquoniam iudicantium responsa. in octava colum. uersi. ad hoc iundamentum.
Hinc etiam eleganter dicebat Bald. in I. de quibus. in 7 .col.uersi. item quaeritur.st. de legib. quod quotiens stilus infringitur,non ualet quod agitur. cu his quq late scribit Do. Bel in. in m. r. in 8.colum .uersic. stilus curiae facit extra de rescrip. Alibi etiam pulchre idem Bal. in c. ex tenore.circa medium extra de testib dicit,quod i Ps... bi; .ges sapiunt cum practicantur,& tunc fructus ex arborς tate, et, sb. colliguntur. propterea uulgatum, iamq; u su tritum est S receptum adagium: Leges in scola deglutiuntur, in palatio digeruntur. quia practica est scientia digestiua: S ubi theoricus desinit, practicus incipit. ita etiam tu quit Bal. in repe. l. Aemilius. in io. col. uer. leges in scholis. is de minor &reassumit Do. Lanciat. Deci . in
597쪽
. in 1. col.vers. nam ut inquitis. si cert. peta. ubi conderat Deglutio. uerbum deglutiuntur,quod proprie auidorum est,ut in lectionibus diuinis pateri dum legimus: Cum exurgeret homines in nos,forte uiuos deglutissent nos. I alatus locans ad nouem annos rem ecclesiae, & lapsis uno uel duobus annis, si locaret eidem ad aliud nouennium, non ualet locatio: quia praesumitur in fraude. ita sing. Card. in l. prirna 6.ult. in quinta q. de rebus eccle. non al. sequitur, & commendat Iasin l. manumissiones, col. 2. de iust.& iur.
Praescriptio longissimi temporis, licet regulariter c statur odiosa,ut in auth. ut eccles Roma.& ideo ad eani probandam non admittatur iuramentum , in desectum probationis: ut sing. dixit Bald. in l. admonendi, in septi ina columna mersiculo quid autem si reus is . de iureiur. ubi Do. Ias. in io 8. col. uersilo 8. sequituri &c. hoc approbar, tamen in seudis fauorabilis iudicatur, uel salte non odiosa: quia utriusque gratia introducitur, vasalli,
& domini ita singula. Bal. in capitulo primo,s. si quis de
manso. in secunda col. uer. oppo. ista litera, &c. intit . de controuercinis est.& pro sing.commendat D. Ias in l. 3. f. Nerva, in ultimis uerbis T de acq. poss & in l. i. col. 8. circa med. C. de ser. fugit.
Praescriptio seria itutis, puta ductus aquae, statim inci- , - - pit currere, non obstante ciuili possinione domini,quae 1latim amittitur. ita sing. Bal. in l. si quis diuturno, ad si .ssis ser.uend. pro sing. commendat Do. Ias .in l. I. in ult. col. vers. . limito C. de ser. fugit. . Praescriptionis exceptio potest reiici ab arbitratore,. qui ex sorma copromissi debet iudicare, ut uir bonus,&secundum conscientiam,& secundum Desi: quia est ini lirium qua . ita singit. Bald. in l. prima uersic. item si causa. C. de
Bom uiri re praescripti. 3 o. uel Ao. anno.Tamen hoc dictum uidetur
utitur a te dubium, cum arbitrium boni uiri debeat regulari secunxibus. dum leges, ut concludit Do. Alex. in l. si sic legatum, in
de constit. cum his quae retuli supra in uerbo Apices, Rhoc
598쪽
hoc argumeto in simili utitur etia D. Ias. in i .ult.& 6. etsi praefatam, in ult. col. vers. quarto limita,C. de iure de lib. Praeterea contrarium interminis in hoc concludit Bart. singin extrauag. ad reprimendum, in uerb. Videbitur, in fine. quia esset auferre ius alterius, quod eis contra naturalem aequitatem,& hoc dictum Bar. commendant Imol.& Mod. in d. l. si sic legatum,& pro sing not. Mathes not. I 4. nota-ubi iudex,& Ange. Aret. in f in Bonaefidei, in ult. col instit. de actio.& Dona. Francis de Aretio in capitulo dilecti filii .col. secunda, vers. incon. trarium,extra de iud. ubi etiam Feli. col. a.& late sequitur Rom. in repe. rub. de arbi. in primis uerbis,& Do. Fel. in d .c. t .col. pen. uer. sccundo nota. de consti. & d ctores ubique approbant. Sed tamen his non obllantibu puto dictum Bal .porse saluari,&procedere,quado praescriptio causata esset ex mala fide, quia tunc uidetur praesidium iniquissimi , ut dicit tex. in auth. ut eccles Roma. Sed si cum bona fide prs scriptum suisset,lunc bene proc. sing. d. ctum Barto. In d. extrauag. ad reprimendum cum concor ultimo
loco adductis, & istam distinctionem sumo ex his quae. in pulchra quaest. strabit Ludovicus Rom.cons. ιε s.conclusionem primam, in pen.dub. Et cofirmari potvit pernotab. dictum Pau. de Cali. in l. ult. 6. r. in s.ff. rem rat. habe. inducendo ut per D. Fel. in c. ult.col. .uer. dema circa praedicta, extra de prs scrip. Praesentia consanguineorum facit cessaret praesumptionem metus reuerentialis: Barto.& scrib.in l. tran-
iactionem C. de transact. Se idem in praesentia honestarum personarum dicit Angel. in i quaero f. primo T. de aedit. edict.& requiritur, quod sint duo ad minus, ut per Socynum consilio 16 .capio primum, columna sexta, libro secundo. nisi esset praesentia Papae. Dec. consilio 2is. uiso puncto ad finem, & ideo tali casu uolens probare metum adlabitum, grauatur maiori, &ualidiori probatione: secundum Bald. in dicta l. tra sectionem,& sequitur Alexan. in l. si cum dotem f. eo.
599쪽
tempore. col. 6. ff. l. mat. Fel. in c. causam matri onii.
cΟΙ. 4. uersic. . declaratio. de ossidet. & tali c se non sufscerent duo testes,sed requiruntur tres ad probandum contra lianc praesumptionem, causatam ex praesentia consanguineorum: secundum Paul.de Cail. in d. l. transactionem. cuius dictum,tanquam sing. approbat Curi. consit. 43.super contingentia. col. 6.& pluries ex facto, cum incidisset,uidi obseruari:ut confirmatur ex not. decisSpec. de probat. 6.f.uers ult. not. quam pro stupenda refert,& sequitur Iasin I. sciendum. col. 3.uersi. nota tamen .de uerb. oblig. Primogenit in excludit secundo loco genitum: ut an pulchra quaestione late scribit Socy. In cons. io o. uisis instrumentis . per totum. in a. lib. in tantum quod decidit sing. Bald. per illium tex in c. i. ad fin. de filiis natis Isastio es ex matri.ad Morg. contract. in regno Siciliae . quod ex ea regnum pacto desertur primogenito, quod secundus genitus Sicilia. etiam non succedit mortuo primogenito sine haeredersed ad Papa libere spectabit,de regno disponere. quod
dictum pro sing. & memoria digno multum commendat Iacin l.quoties. col.penui. uersic. illud etiam. C.derei uend.& cum eo transit Decius consit. a i6. uisa transactione .col. i.Tamen de eo ualde miratur Nicol. Perusnus, intract. successab intest.in I i .char. circa mediu.& Pichus praeceptor meus , in I. quod te. in glo. I. iis u ceti. peta. propter ea quae de conuentionibus super dicto regno Siciliae scribit eleganter Bald. in l. cum antiquiorib. in A. col. C. de iur. delib. ex cuius inuestiturae forma patet dictum Bal. in casu non suo non posse procedere. Nisi dicamus, quod potuerunt diuersis temporibus uariae consuetudines extare meque enim Bal. uno&cod. tempore scriptis super Feudis, S super 6. C. lib. Sed quid si Rex habet dirus filios legitimos,quorum alternatus est antequam in regno succederet, alter postquam coronatus est quis eorna erit praeserendus, tan-
quam primogenitus λ Bald. singu .in l. imperialis. f. his illud.per illum tex . de nuptiis. dicit praeserri debere
600쪽
eum qui post coronationem primo loco natus est. &hoc dictum pio sing.not. Crem. tiot. o. uidi. ubi refert se ita respondisse Duci Mediol. cum his quae late tradit D.Felin. in c. prudentiam. in princ. in s.col.uer quid si aliquis. de olf deleg. R in c .coli. circa princ. de ossic. deleg. Quid autem si duo eod. in ilanti nascerentur, &de ordine uel prioritate non appareat, quis Coruin ta cluam primogenitus regnabit λ Isiam qu sit. sormat cleaganter Bal. in proce. Digeilomina, f. si itaque. in ult.col. uersitem conitietudo,&c. ubi arguit ad partes': Sc postea concludir, quod ambo regnabunt eodem tempore:
Disi ex aspectu corporis posset colligi, quis primo in lucem uenisset: ut si corum alter esset formosior, uel robustior.& hoc dictum Bald. resert Arct. consi. 16 3. diligenter & mature .col. 3. uersic. Spro istorum. & late scribit D. Felmus an ca. capitulum lanctae crucis . in zo. col. uersic. de duobus natis. extra de rescrip. ubi plures similes qu sitiones in proposito cumulauit.& in c. licet
causam. in fin. de probat. Nunquid autem primogenitus legitimatus, excludat legitime natum secundo I co rIOann. Andr.'multum eleganter hoc disputat, in reg. sine culpa. in nona col. & quinque sequentib. deteg. iur. lib. 6. in Mercurialibus, ct post quosdam alios concludit, legitimatum excludi: loquens tam in legitimato per rei criptum , quam per subsequens matrimonium. Tamen dicit, quod Tremulus hoc tenet proindeaeontrarium in legitimato per matrimonium subseques disputando singulariter tenuit Florianus in disputatione, Baro quida de nobili stirpe progenitus . in .charta.& hanc opinionem Florian. commendat & putat ueriorem D. Fel. in c. prudentia. in prin. in 3. col. vers primogenitus legitimatus, deo is deleg. pei tex. in c. tanta. quini. sint legit. tamen cum Ioan. Andr. transit Anch. con- sit. 17. col. I.& Alex. consit. 2 s.col. I. uersicu. adducit etiam. lib. I. Princeps uerus & bonus debet in concessorum liberalitate constanter persistere, sicut polus de coelo: & dicere: