장음표시 사용
461쪽
tamen est acritet ab iis,qiii tot dissicultatibus erant cucumuenti. Sed denique mulli trucidantur.
multi sui caulunt in fluvio. nauui pii. resi qui,qiurali pertransierant, omnes in tugam verti. m. plus est inter hos regulus Mucinius ciuis N.tinarentis Auram ij lamiliaris, oc non vulgari amitaclides xuia tia coniunctus , cui mo A caput amputari iubet. ccciderunt in ea pugna circitet quinque uariorum. millia hominum. Deinde Toletanu fluuium Iranistaseus ad uberiorem ripam fugientes adhuc nonnullos insequitur, qui tamen peluenerunt ad calira . ubi copiae Aurantianae comi sient 1 upet quodam colle displodunt multa tormenta in acies Aibaui cum magno acierum detrimento. De. inde cum Hispana etiam tormenta in eorum castra duploderentur, coactae lunt excedere e colle. eum ses et latii in planitie constitissent. Albanus ipse illa clade illata comedit inter Tilmontium, de Cutra hostium . at Aurantius tanta iactura tuorum secta, tantoque numem diminutus . in iisdem castris per aliquot dies consistit, quibus diebus.ὸisidue minutis praeliis pugnabatur, tortuna cruduili, belli modo his, modo illis victoriam alternante. Caniui ut quem castra sinu adducti. Sed lin. Rurantiano ta erat odii magnitudo quo Pro imitebant ut Hispanos Aurantianae copiae, ut captiuis Hispanis ocurum. Ios eruerint, de corda palpitantia ashuc viventibus euulierint. suspendio necatus est Albani iussu praeco missius post alatum tantum an vellet tractare in morem mitioris belli captiuos quoidam fet rarolos. Vexabantur interea fines etiam Britanniae quoniam Galli oc Scotentes, qu i erant in prae sdijs Barunicae, ea est munitio in finibus Scotiae Britanniae finitima, minutum praelium commitit uni cum Britannis, in quo non pauci utrinque cecidet uot, at plures ramenu Britannis . Galli cum multa praeda, quibusdam equis captiuis redeuut in munitionem. At Regina Britanna ς optimum tare existimans li occurreret ut bellorum initiis, antequam regio hostilibas incursionibus devaste. tuti mittit Ducem Nor cium cum conseriissimo globo peditum M. condentilia ala equitum ad illam munitionem expugnandam, opprimendaM M pcorsus delenda molestiarum lemma. quae pullulabant nummo ut cui permagnam Normicii diligentia capta est, ec eius praelidia trucidata. Aurantius, qui aiu in finibus Sica mororum lc Busat eroi iam commoratus fuerat, cum nihil tucco deret e sententia, qui putarat multas vias de castella ad fidem amicitiamque suam confugi tura . ubi primum Aurantiana insignia fallient prolpeat, decernit nec et Iario ex illa prouincia esse receden. dum. ad illud con silium capiendum impellebat annonae penuria Sc pabuli. cum non minus equi Aui, est quina homines iam in castris semet perirent. Sic poli multos infelices iuccessus . vel potius nullosita . adsisto. resum iuccessus tentatos, tot inutiliter a amplis stipendijs per noctem sine ullo tympanotum aut' tubarum Ionitu Mosam traijcir. Aurantius motis castris apud Si hemum, quod neque impiam. neque lentiti quidem potuit ab Albano, crura distaret ad quindecim millia palsuum . Icuetiae sunt Aurantii copiae per eandem viam . perueneruntque ad Tumontium, quod dii lat a Louanto quin decim milliaria. Tilmolitii praesiuia egressia leue certamen cum his ineunt, de circiter quingentos trucidant. multa plaustra opium cum bellicis apparatibus antequam accedant Tonglicr, quo ita hebantur . carrorum custodiae in fugam sui it vertae, Sc quidam capti in castra Albam adducti. At banus Tonglier cum l uis copiis acce tiri locumque muniendum curat, quod esset hostibus imp
dimento quo minus libere posem incurrere Leo linim verius per hollauiam . atque quo tardare tur iter copiarum Aurantii. ne liberae redirent in Germaniam, Albanus cum acceriissent in castra duce Cobseo regulo duo millia iclopellariorum. mille & ducenti equites cataphracti, Huites Ger subsidia 4 mani sepi ingenti. te quatuor millia peditum armatorum. quas vires Rex Gallorum miserat subii Gallia Alba. dior us Belgicis. praemittit quandam partem equitatus ad fugam hostium retardandam, donee nomissa. uniueriae copiae coni lenirent. Aman ius v, I codium accessiiset, putabat se urbem illam per pro ditionem esse capturum . sed re patefacta. consilioque irrito deceptus mira celeritate iter i cit, ne que ulla arte potest ab equitatu Albani retardan . nam cum Aurantius non tutum putaret denuo Molam fluuium inseqtientibus host bus traiicere, ut rediret in Germaniam per superioris irae ctus calam talem edoctus, iter capit Namurium versus. atque in Galliam proficiscitur ut vires cum Condaeo coni ingeret. Sed quia non omnes copiae poterant seruare eandem lagae celeritatem, qua
cunque cap i sulit Germani nudi Mul: ichium versus Albani iussu flagris pelluntur. qui et sent subditi. iiii pendio limi necati omnes. Aurantius quacunque iter faciebat, omnia ferro atque stat mis populaoatur quo inseqlientes hostes nullis rebus necessariis a tergo relictis iuuarentur, coge remurq. te celsare ab insequendo. illa deuastatione audita Rex Gallorum mittit qui quererentur. quia nulla lace:litus iniuria Gallorum agrum tam inhumane ac lam hostiliter popularetur;quibus responsum est iiiud fieri partim ne hostis inlequeretur, partim quia hostem putaret eum qui Condaei sobrini tui ei set hostis; quare se etiam illuc aduentasse ut castra coniungeret ad insestandos Hi- Responsum spani Regis fines. Deinde i tum pol se iure optimo hostem censeri, qui palam suis hostibus tanta Auram G l- auxilia nustinet. Albanus ad Veto mandam oc Samarobrigam vique illum insecutus est ubi ingensi' Rςg commissum fuit minutum praelium cum magna utrinque clade . nec multo post Rex Gallorum, quia plurimum obelset has etiam copia, intra illos fines alere, M transitum libetum Sc comme tum concessit abeuntibus Auralatii copiis. vii petitum fuerat; quo postsent in Germaniam redire, illa tamen conditione ut abstineretur a populatione deuastationeque regionis. Petiuerat reditum in patriam Aurantius cum sparsim ad Phetam oppidum consedisset, quia si vellet accedere in castra Condaei Lutetiam, multae sese offerebant dissicultates, cum multi fluuii essent traiiciendi, noque ullos haberet lintres. videbat enim iuturum ita ut vel paruis copiis posset retardari. ves etiam
coerceri . nam vix tibi re liqua erant quinque tormenta, cum careera humata essent variis in locis
propter dissicultatem conuectionis digressis his copiis e Belgio tantam eladem apparuit illa regio breui accepi si tantumque detrimenti, quantum vix possit in multos annos per diuturnam pacem in stati.
462쪽
instaurari. Aviantius dimidium peditatus & multos equites amisit partim same netatos, partimi lucidatos ab hostibus. at Albanus praeter interceptam pecuniam multa millia librarum auria, sumpsit.&copias,&mulia devastata qui post discessum hostium Samarobrigae moratus Opportinni presidia equitum ac peditum in finitimos locos distribu Lquandam etiam partem copia tum di. misit de Omnes Germanos in primis praeter cohortes Lodronii, quarum altera pars ad Aruacuti praesidia missa est,atque Valentianae,altera in regionem Batauorum. missis Bredam trecentis Hispanis , M praesidiis, sicuti res postulate videbatur, institutis, ipse Bruxellas redit . at Rheti, quoniam multi suorum in utraque castra consuetisse cognouerant, at ue utrisque his ducibus militare, edi-ῖum per praeconem promulgandum curant ne quis stipendia cuiusquam mereretur inconsultis magistratibus, atque grauissimas poenas proponunt secus facientibus. Deinde uniuersum studium Albani conuertitur ad inquirendas opes profugorum & haereticorum, atque illis fisco addictis omnes sunt trucidati. Celebratae sunt exequiae Caroli Hispaniarum principis, qui diu in custodiis aistimatus mortuus est . nec ita multo post Philippi Restis inor illa morte constemata cum gestaret in utero de ipsa decessit, quam duplex calamitas domestica postmodo ipsum Regem contemta est ponti sex Pon permisit eius Reginae exequias in sacello celebrari, ad cuius sententiae confirmari nem desensionemque adducit Iulii secundi factu ira, quia in templo Diui Iacobi celebrarunt. Pu putatus in Arabia, qui Selimi erudele mandatum deuitati erat transfugiens, plurimum tibi autoritatis comparauerat inter Arabes populos, quia non solum opibus, sed etiam prudentia α calliditate caeter is omnibus praestare videretur. Idcirco mortuo paulo post principe illorum populo rum, cum ipse haberet in mattimonio filiam ultimi Regis AEgypti, facile regnum obtinuit. at Cisat cognitis his Philippi Regis domesticis calamitatibus Carolum fratrem Archiducem principem sapientissimum mittit in Hispaniani , partim ut ipsum Philippum laretur, hortareturque
ad serendas aequo animo fortunae vitalitudines , quae maxime contingi mr magnis regibus praesertim tam aduersae, quam prosperae; partim ut studeret Belgicis atque Gallicis rebus componendis, quia per eius dexteritatem Mautoritatem suturum arbitrabatur m omnes discordiae de contentiones consopirentur. Quippe cum ille princeps non minus p dentia. cognatione multarum rerum, grauitateque orationis de multis praeciaris animi omamentis excellat.quam religione 3c integritare vita . Pelholiensis pro rex Siciliae creatus a Philippo Rege proficiscitur in illam insulam eum potestate protegia. Faciae sunt inducii inter Sarmatis Euromae Regem dc magnum Ducem Moeschoui tarum, quare arma pet aliquot menses sunt deposita. de ab omni bellica iniuria abstinetur. sed iam inierat annus alter a partu Virginis.qui fuit nonus post mille quingentos sexaginta.qui vel defessis iam plineidibus obdiuturnitatem re ciebritatem assiduorum hellorum videbatur aliquam cessationem tot tainis Christianat s gentium allaturus vel certe non tantum malorum,qua tum omnes nationes persen serant. Quippeeum arma deposita suissent in Pannonia factis indit. ciis inter duos imperatores, rebus Poronis Se Hamaxobiis consopitis. Damae Sueuorumque regi. bus quiescentibus per compostam pacem, Aurantianis copiis e Belgio egressis, Selim ad Arrubum tumultus connivente, minimeque res in Sarmatia Asiatica irritante. seminibus bellorum e Scotia per Britannicas vites euultis cum sola Gallia acerbissimis dissensonibus intestivis vexaretur. Sed tamen non nihil suspensi sunt animi mortalium expectatione rerum nouatum, cum quaedam inustata prodigia variis in locis apparuerunt. nam Venetiis quaedam monstra nata sunt Vinfantes cum quattior manibus de totidem cruribus in eodem corpore; Ec Nossum bergae. quod est oppidum non procul a Casiouio, lux clara visa est per noctem tanquam meridies ill uceret. hanc lucem maxima obscuritas consecutaest, magnopere formidabilis. cum prior ludi in duas igneas columnas conuersa fuisset, postea magnae secutae sunt tenebrae, atque occatum versus columnae igneae recello runt. Post modo per mediam noctem coelum apertum est, in cuius hiatu Crua apparuit, quae aliquantulum perdurauit. At Transylvanus quoniam videret Germanos plerosque principes sui Dse in supetioribus bellis implicatos in Gallicis bellis, quorum alii nouam .alii veterem religionem dei debant, non negligendam opportunitatem ratus arma aduersus Caesarem importandi. adique res umendi belli, legationes mittit ad purpuratos Cutis de Tibisci, de Byzantium ad Selimum Imperatorem, quibus subsidia peteret ad oppida sibi capta recuperanda, &doceret nullam opportunitatem esse posse praestantiorem, quam quae diuinitus nunc Oblata est . non esse praetermittendam occasionem rei bene gerendae. quae frustra ibitasse postmodo expectabitur . nihil posse magis imperium Turrarum dilatare, quam captata opportune Christianarum dissidia. aduenisse nune tempus non modo, ut nullo pacto possint conlpitare ad mutuam desentionem, sed etiam vix illos posse dirimi 1 mutuis caedibus, cum omnium rerum humanarum dulcissima ut ltio, ac videre ho stem vel caesum vel prostiatum, abiectum, fle supplicem. Non esse leuissima odia quae inter Chri stianos intercedant, eum multo magis inter se, quam aduersus Turcas dimicent pertinaciter de prutria, honoribus, facultatibus, legibus. imperio, religione. vita in morem immanissimi re atroci istismi belli. Caesaris vires adeo nune esse sparsas, dissipata in Gallicis bellicis implicatas ut nullo pa. futurum sit vi possit resistere . Esse sapientis scire vii prisentibus stiri unς beneficiis cum Deus
ipse ita ad res preclare gerendas adhortari inuitareque videatur. Curtenus purpuratus cum ab eo peterentur decem millia equitum tithil censet inconsulto Selimo esse faciendum. at contra hortatur Trans uanum ut animo si tranquillo, reuocetque cogitationem hoc tempore 1 bello reno. trando. Demonstrat non es in institutum Imperatorum Ottomanorum fidem fallere. Re inducias abrumpere nulla probabili data opportunitate cum prςsertim Mosch uitarum arma in eum parari dicerent ut ad quNam loca in uitibus recuperanda non videri infestandum Selimum hoc tempo
spaniarum. Purpuratus Damasci creatus Rex Aegypti Cartili Arelii
Induetae inister Polonii de Moschouit
Prodigia. Legationes Transylvani
463쪽
Venetorum Elementia. Venetorum ordines tres.
te qui mu Ito maioribus grauioribusque negotiis sit impi lcatus .expectandam esse maturitatem re tum omnium, cum bellum susci pete facile sit, at dissici illimum ubi manus semel cruentatae sint.
Ira componere, Odia consopire, muta me exitum honorati cum . nam opulentii limam de bellicosis smana prouinciam esse inquit Germaniam, quae possit uno tempore varios exercitus emittere αalere , neque hoc temet euenisse H homines unius prouinciae vel unius urbis inter se dissendentes, statim visis armis communium hollium abiectis intestinis dissensionibus, communibus N armis de consiliis ad defensionem conlpitarint; cum eraesertim maxime sit aduersatia religioni Christra. nae religio Turcarum, quae illam finditu S euertit.non minus conlueuit se censete Christianos se aduertus Turcas, quam inter se, portere Uno lem pore de patria, avitis laribus, iacultatibus, honore. imperio, legibus, vita ad morem atrocioris belli dimicate. His rationibus auditis non tamen Tran. sylvanus acquiescit, sed colligit vires quotquot potest. Sed quoniam ingentes copiae missae fuerant m. alliam a Germanis principibus, laborabatur in corum, stris stipendiorum in pla, quare Casmirus multos Gallos priuatos capit. qui proficiscebantu an Germaniam, quia vellet extorquere priuatis, quando non posset consequi ex publico, quae sibi debebantur stipendia, visecederet. Albbanus quia viderentur libri etiam posse ingenia lacile deprauare legentium, mi ilusque imbuere erroribus edi um carat promulgari ut omnes impressolum, bybliopolarumque libri magi maluiquςsitionis afferentur, quorum magna copia recognita concremata est per maximam mercatorum iacturam.Transylvani autem apparatus idcirco euainierunt, quoniam graui aletudine statim intreptus fuit. Quae res dum apparent quiescere in Transylvania aliquantulum, de in Pannoniae finibbus, Luzalis non minus callidus quam promptus, iubet elam nauigia parari in Mauritania cum esset Rex Iuliae Caelariensis. quae praesidis Tunetanis instrui constituerat, ut per stagnum prosectu aquam Galethae adimeret, qua ratione videretur poste iacilius capi. ea nauigia parata ad eam portam detrusa sunt, quae Galathen perspicit.Gillud ubi significatum esset Alphon o Pimentio praeitacto praesidio tum Galathes,qui diligentissimis exploratoribus utebatur per metum Turcarum cum duo tormenta de quinquaginta clopertarios coli allet ad custodiam nauigiomm,Sc amaatos pisterea inter nauigia de stagnum, armat decem nauigia quae ad Galathen habebat assidua. accit Segi ram castrorum magistrunt,cui datis trecentis clopetiariis cum Salinato Hispanas iubet ad duonialia passuum a Tuneto descendere cum septuaginta icio petiarns : sic excitato praelio cum terrestribus copiis, reliquos nauigia concremare. id ubi factum esset , statuitur ut nauigia Hispana ad certum locum conuenirent. quo pugnantes protecti elassem conscenderent, Sc in tutum referrentur. quod ut institutum prudenter, ita teliciter succestit. Dupontius interea collectis nouem millibus equi,
tum, Ed octo Regimentis peditum Aquitaniam Iersus iter iacit nemine prorsus iter impediente. nam ad eum sollicitandum 1et opem serret donotticae factioni Regina Britanniae legationes mitis, rat cum centum Sc quinquaginta millibus nummum, ad quorum auxilia classem etiam instruxerat icum sex onerarias Hispanas aromatibus onustas cepisset. Gallorum Rex his cognitis apparatibus . cum sellangus etiam non paruas copias colligeret nouem millia mitrorum equitum inlicet, mit- :tit ad Albanum qui postularet auxilia .quoniam res Belgicae tranquillae esse viderentur. mittit V
netias qui centum millia nummum mutuo peterent. quae impetrata sunt, id ad caeteros Christi nos principes qui pecuniam impetrarent. dc Basileam, qui peteret mutuo centum nummum millia. ita nihil inde obtinet urceperunt Britanni etiam alia Gallorum oc Hilpanorum nauigia. e Lusitania redeuntia, sed Galli piratae quinqtie onerarias vel in portu Plonum, qui est Britanniae, cupias ad portum Santonum adducunt. Venetus. quoniam ob assiduam caritatem annonae iam. multos annos laboratum fuerat, Ob coeli vel inclementiam. vel ob sutilitatem terrae, vel ob auam tiam mercatorum, iam illorum facultates. quorum tenues fuerant, prorsus erant exinanitς. me
diocres non parum exhaustς; magne adaucte dc locupletatς, decernitur a patribus ut aliquo pacto tantis pauperum miseriis saltem ex aliqua parte consuleretur. Nam xet in corpore hominum si qua sunt nobiliora membra. aliqua ignobiliora, cum neque utile sit neque decorum ut totum cot-pus sit oculus. quamuis nobili inmus ille sit . sic accidit in ciuitatibus hominum differentia vultui, maciuilibus muniis. Sed sicuti in humanis corporibus si ignobiliorum membrorum. immundisque osticiis fungentium salutem negligamus obdemrmitatem. mox illa trahant uniuersum corpus in certistima pernitiem Sc interitum, sic pauperes si diutius Drne fic penuria victus laborauerim, ac negligantur a principibus, mox tora urbem vel prouinciam secuin exitisi trahunt. Illud cur ita fati Deus omnis humanitatis testis de ultor crudelitatis cognouit . Illud certissimum est, quod per po tentiorum ruinas Sc euersones ciuitatum ostendit id sibi minime gratum esse. cum postea vitio nem inde excitet. unde minus videbatur pertimescendum. Patres igitur misericordia pauperum commoti liberali magnificoque decreto certam pecuniam statuum in singulos pauperes et dam. Conuocati sunt etiam parochi omnes le opulentiores tacerdotes a patribus 5c admoniti vel etiam rogati se iussi a principe Venetorum ut procurarent quo aliqua ratione misellis pauperibus succurreretur. Conuocati sunt δc artium prςsecli,oc quorundam conventuum, quos vulgus scholas vocat, in quos dederunt nomina artifices complures de ciues, qui medium locum obtinent in ea ciuitate & nobiles qui dignioris sunt conditionis . nam plebeius est Venetiis. 1c Patricius, de ciuiliis ordines. hos cohortatur princeps ut pro fraterna christianaque charitate pro viribus misellae tu subueniant tot annorum ex Ordine caritate annone oppressae Ze exinanite. Quibus rati nibus multa ubique pecunia in singulos mentes collecta de distributa est. nam parochi vicatim opulentiores postulabant pecuniam erogare, ac promissam in singulos menses lubscriptione confirmate. rubentur ciues omnes flumentum in vitam convehere quodcunque haberent iubgrau, bus
464쪽
sp is. exteri omnes. qui citra certum tempus Venetias migrassent, iussi sunt per edictum aut annonam e sua patria importandam pro suis familiis curate aut aliunde ex alienis ditionibus, aut certum numerum pecuniae in capita pro conuecti ne magiitratui dilla luere annonae procurandae premin&quoniam multorum annorum quaedam erat definibus cum Cςsate differentia in soro Iulii uiri 'umam e senatu & a Caesare missae legationes qui anuce rem componerent, ac fines semulque ditionis statuerent. imperatum est a patribus in praesecti rationum & supputationum publi- earum cc rerum classicarum rationes cognoscerent, qui vel sinui Adriatico praeessent cum summo imperio, vel cathenaris ad transtra.vel praedatoriis nauiculis, cu crederentur & palam dicerentur magnum nymerum pecuniae publicae per fraudem in priuata commoda retorquere. Nam prolecto male agit civitas omnis ubi per exinanitionem aerati publici ciues fiunt opulenti, non sol iam quia iaci lius per opportunitates publica erogatur. quam priuata pecunia. sed etiam quia publica paupertas praecipue in rebul p. publica est miseria. Nam Veneti satis glandem habent prouentum ordinarium an Italia, qui accedit ad tricies centena millia nummum & amplius, praeter Cypti. Cretae, Cephaloniae Zacynthi aliarum qi insulatum & vinium quas possidet in variis locis & in mari Adriatico. redditus. Detractis igitur praesidiotum sumptibus & naualis Veneti tenestrium qi munitionu.& eas si si
Ominariarum atq; extraordinariatum, multo maiores sunt prouentus quam lumptus, quod factunsum spatium diuturnae pacis. adiuuat et non parum patres illud in statutu, quotara evtraordinarias classes instruere opus fit 'remiges impetamur ptat lecti, artificum, de conuentibus vincatam lenotarum, uamuis ordinariiqiim: in eas fiunt publici sumptus sunt enim pacis tpestequequenter supputandae publicae rationes,& prouid edum ut lumptus superuacanei rescindantur. ta nil rami vitium, ne uniuersu in corpus urbis debilitent de exinaniant. Sed maxime omnium disticile est aequitate seruati ab iis. qui pecuniam tractant quare saepe recognitis rationibus videnduqem ueterata tradantur Oblivioni fiatqi tacita licentia furtorii caeteris pecuniam publicani tractantibus cum sui sint cuiqi ciuitati publieorum satrones. Nam quodq, lignu suum vernia culsi gignit e quo cariem sentiat praecia te igitur apud Athenien lex Ostracis miti fuat inuentus ad euerteda potentiam nimis opulento tum quare deterrebantur a publicis latrociniis, & reuocabantur ab assicianda tyrannide cuius desidera iam crescit plerun q, cum eximia opulentia Maesar ubi compostae res euent cum Tureis. Alph nsum Caretium marchionem Finalis in suum principatum restit aendum cura , Uius rara de diligentia enituit in Pannonico bello. cum propriis sumptibus multos equi tes aIuisset. ipse Caesarem in castra Iecutus esset, militaribus muniis impigre satisfecisset. Nam
υς iure inno Qq au' eost 'neq'ingenios N quinquaginta, quia grauiter ferrent Alphon si s
marchionis imperium illius tetritorii cupiditate.vel peculiari odio moti excitat in eu. ut dictum mitiquosdIm populares subditos. post acceptis armis, validoq; exercitu comparatocolinventi dissic ad inuantibus multis subditis Alphonsus per summam iniuriae principatu elicitur. Alphontus ut qui nihil huiusmodi cogitasset. m nullam ollici eam dedisset tantae iniquitatis.&qui sine cuiuiquam offensione vixisset. Imisseiqi Oibus pro facultate, neq: pars obseruans tasset Romani impetitae teligionis ad Caesare confugit ad Augustana comitia, quae Ferdinandus indixerat ad ia tami initIna propulianda nam perindignu ei videbatur, si cu Oia praeclari principis ossicia praestitisset. iubditos, iura militem; imperii pro vitibus protexisset praesertim aduetiusGallos&piratas. cu aliqua Ieru uraru iactura; pro nobilissimae familiae Carettae institutis semper vixisse quae ab Ahasia siue Aslaida Ottolatis secudi imperatotis filia. & Aledia moritichindo filio Ducis saxoniae origin E irahe continuata semper serae multis clarissimis luminibus enititit, multisqi priua legiis & honoribus insis ta fuit ob egregias belli pacis , virtutes, nune contra OEm aequitate tanu conscius alicuius paIulunaem colisti expelleretur ex auius lati biit prohat igitur apud Caesare se fide religione. pietate e*χDeu α Imperatores semper coluisse acciti sunt ad Caesare factionu ad uetiariatu principes. atq; auditas ac rationiti de calumniis atq. desensionibus statuit Caesar Alphonsu in su si principatu esse redainnocent eae per iniuria eiectu oeq; damnu illi esse resarciendu imperat fieti edictit subrinanduellionis in ab iisde.quieti vexaverant ac eiecerant in pristinu statu restatueret, paterenturq: in posterum quiete tranquilleqi viuere. illi pterea ora antiqua iura ae priuilegia conscinavit Sabbahat a Csaucianae,ac Finalis. creauit principem imperii.& stabilitat vicarium Caelatu in eo principatu recuperato.se per Caesaris metum. mphonsus post principatum recuperatu cu caepisset animos es. Tanator a reprimere, denuo a consim ib. subditis,quotu animi nondsi deierbueran Lim pes lenitibus 5 adlua anub.pristinis hostibus potetatioribus mortuo Ferdinando elicitur.illud apparuit in eo principe lummopere laudabile de motiosum. ς in tanta fortu .volubilitate tanta usus est animi coni antia.tanta grauitate. tanta prudentia, ut felicissi nisi Oium principatuu appareat eum existimam pertu i Donavus. Id motibus animorum imperare deqi mri una militer triumphate. Post illus infortunium ac tit ad Maximilianum . qui iustitia.& fide maxima Alphon si peti pecta denuod creuit in superioribus August.imseomitiis uti imperetur subditis Alphon si, qui arma tam iniusseaduersus suum principem sumpserant, ut illis depositis eadem paterent, redirentque ad pristinam obedientiam sub pena perduellionis. missus est nuntius otii Caesaris edictum fgniticaret, quo tem pote Alphoiisus ad Pannonicum bellum exivit. sed cum remissent Fineseses imperatorio nuntiotaret milli liant rursus a Caesare viri non apernande autoritatis hac ipla de causa.qui& Caesaris v luntatem significarent mobnuntiarent eius indignationem nis paraulent. &grauit lima quaeque
laris nomine minarentur,sed nullis rationibus vel minis vi parerent omnino impetrari potuit Caesar erat in eos tanquam parum imperatoris dignitatis obseruantes. nimisciue audaces grauiter ammaduersurus , sed ab ea cogitatione gravioles curae reuocarum . retras eruntque ab armis
ca miseria. venerorum peruentus.
465쪽
sa in Gallia. Dupontii eopiae. Nuptis philippi ia Galli Ee Lusi.
in Italiam importandis . nam non solii dicebatur octingenti pedites Ugonomo factionis Eminitas oppidum Pinatolo finitimum in Gallia iubalpina Sulae oecupat qui me valle Engronmes Pranella coma enitant,ses et plurimum auctς esse vires Vgonottorum in Gallia transalpina. quam At.banus Gallo Regi misit duce Nas festio duo millia equitu subsidio, de viginti acquinq; cohors ditu Germanorum atque Hispanorum. Gallorum Rex dum Dupontius sese accingebat ad iter iniendum in Galliam cognitis auxiliis quae undiq; accedebant hostibus se recipit Diuodurum inde a lium regulum mittit ad fines Germania ad impediendum iter illarum copiarum, qui cu illuc peruenisset cum exercitu, non parum Germanorum animos irritavit. na A rgentorata ciues aegre terentes et Aurantius in eorum aero consedisset, colligui duo equitum,& duo pedatum millia ad agri delamsionem quamuis Vm alius publice profiteretur,& iam nuntiatu mississet Argentoratensibus ς non accesserat ad eos in sestando sed ad impediendum Dupontium quominus in Galliam irrumperet. ae neqi prius inde discessit, a constitit Dumntium per Sequanos transite constituisse. Aurantius uuia grauiter serrent eius praesentiam Argentorate aes arbitrati pp illum arma Gallica eo penetr is, diuenditis bellicis tormentis & oi argento caelato Argentoraten labi datisque stipendiis militibus Quaecunq: potuit, na pecunia non fuit Ois tuc numerata , sed magna pars promissa ad certu ips Que Alberto Matieltio, in patua nauicula Mocontiacum dissugit. sites multi de Aurantio conqueren' tes ad stipendia Umalii postea eonuenerunt. Aurantius paulopost cum sex equitibus tm velut inca stra Du pontii iam iam iter in Calliam capturi, cuius erant in castris circiter viginti egregie armat
rum peditum millia de decem equitum cum multis muralibus tormentis ac rebus omnibus talis apparatibus necessariis. Ac qm Britanni prstet Hispanas Lusitanas et naves ceperant, in quibus erant merces quarum precium accedebat ad vicies centena millia nummu , illae repetitae sum a Luutavis legarionibus. nihil tamen reportarunt prςtet verba per humana S multas accusationes ad uerius Alhzum Moratorem Hispanum Albanus φ odium reginae Britannae non contemnendum in se esse sentit frequentibus custodiis se prstipit, deinde iubet eas partes Zelandae, quae forent magis uiae Britannicis classibus muniri;praesertim cum diceretur regina multa armare nauigia, quia per interceptas ac resignatas priuatorum literas comperisset Gallum & Hispanum Reges arma aduersus illa Darare quae nollet opprimi imparata. Carolus Archid ubi& Philippum Regem tua praesentias latus esset. de de rebus ad communem salutem subditorum communicasse ita denique conciunt 'tpro mortua regina,nesne haeredibus res hispana in magnum discrimen chnstianos plerosque conucerer. primogenitam filiam Caesaris ipse in matrimonium duceret, secundam Rex Gallus. at Matii renis toror duceretur a rege Lusitano. sic rebus stabilitis Barcinone elassem conscendit,atque teli, ei nauigatione usus Genuam delatus mox a duce Sabaudiae obuio multa cum magniticentia excipi,
tur.eodem hospitio de thalamo plerunq; usi sunt. Archiduci post hospitium quadraginta nummum illia lamitur,&Caesari quinquaginta millia mittit. Dupontius in Galliam tranuturus penultir
situm ab Helvetiis quem cum obtinere non potuisset, se conuertit ad principes Sequanorum, qui de ipsi se aecinetebant ad impediendum, ubi Condaeus caesus profligatusque suit. Condaeus enim ad ripas Claretiae fluminis qui locus non multum distat a portu Santonum consederat cum copiis, ricum Uicecomitibus coniungeret castra.quo in loco tam intrepidus morabatur, quam ii esset pacis, at non atrocis belli. 5e adiret sus praepotentem regem suscepti tempus, neque hollem haberet aci num. inter quae utraque castra fluuius tantum intercedebat. Henricus Andiensis Dux Galli Regis frater summus Imperator regiarum copiatum ita huius castra inlectabatur, ut omnino aliquam opportunitatem obseruaret de summa totius belli dimicandi. idcirco cognitae Condaei negligentia vel potius temeritate, cum ipse Dux de ingenio praestaret , & multos viros gloria rerum gestarum illustres secum haberet. iubet repente per noctem tres pontes iaci supra fluuium Clarenta am . Quprimum illuxit imperat primam partem copiarum transire ,-equitatum praesemim, qui in m que hostium incurrit. Amaras Sciatilioneus collecto densissimo globo suorum occumt Chilio penes quem erat summum equitatus imperium; atque in eum impetum facit. Pugna primum inter hos commissa paulatim increbuit noliis auxiliis utrinque accedentibus. Amiras primum lande plumbea vulneratus emitur suum impetum rese nate ac retardare, deinde etiam C in uiuam uniuersis copiis subsidio accire copiae Condaei audaciter motae sunt impetum & impressi nem in regias facientes. Andiensis Dux rat si aduenisse, quam exoptauerat. opportunitatem, n, hil cunctandum arbitratus in Condaei latus copiarum impetum facit cum duobus millibus latrat lorum. imperat omnibus suis a tergo inuadere, atque ita acerrimo commisso R; de atrocim praelio diutius utrinque acerrime pugnatur. in quo certamine par enituit utriusque exercitus 1 titudo de uirtus, tanquam utrorunque Gallorum hominum, hoe est maxime bellicosae nationis.&j non facile cedentis in bello. 8ea teneris in rebus militatibus exercitate. Denique cum magna utriuique exercitus Eade uictoria fuit penes Aniensem Ducem. atque cum equus Condaei Casaiae fuisset transfixus, ac multo sanguine effluente cecidisset ob imbecillitatem, Condetus captus cita
duobus equitibus eataphractis Chilii. Condsus e uestigio mille Philippaeos sngulis promittit
pro precio redemptionis . atque cum alii equites stiperuenissent, centum millia nummum poli , cetur . erepta galea, detractoque ferreo Otis operimento agnitus multis vulneribus confoditur.5: duabus glandibus transsgitur . reliquae copiae partim trucidatae sunt, partim captae 1 quidam di spersi fuga se in ptopinqua castella seruarunt Ugonottorum . pugnatum est circiter decem horas nunquam intermisso certamine . ceciderunt vii par est in tam diuturna pugna, multi viri illustres Hranque. capta sunt sexaginta vexilla Vmnottorum peditum. corneta. nam sic vocantur vexilla equitu, triginta dc quatuor . tormenta multiata in primis duo de viginti cupreacu multo
466쪽
bellico apparatu. Illa vi laria tam insigni potitus Andiensis nuntium statim mittit Diuodvis ad
tegein fratulatum, unde postea missae sunt legationes ad caeteros principes , 5 ubiq; editae ingentes ictitiae tignificationes 5 gratiatum actiones publice Deo instituis. Dupontius, ut ad eius iter redeamus cum per Sequanos omnino penetrare in Galliam statuisset traiecissetqi Ararim fluuiu ingens: eommisit praeliu Umaliis copiis cu ambo exercitus essent in regione Sequanoisi.& Dumntius adrasum vocatum locum consedisset. nam ibi statuit expectare regulum Villaetium qui cum duobus equitum.& decem millibus peditum veniebat in castra. Umalius cum esset ad Andomat unum non multo erat inferior cum multos haberet auxiliarios eius regionis homines ad impediendum. An- diensis ita victoliann ad septem millia passuum secutus cum certior factus esset quaida cohortes ho. pium Gernacium confugisse ubet tormenta procedere, Λ Helvetiorum phalangem eum rat tris&Gallico peditatu ad urbem Ad arcem expugnandam at hostes aduentu Andiemis cum tormentis audito nulla vi expectata in fugam vertuntur,atq; pontes in itinere infringunt ne Galli insequita cito p possent . em mucro ea Andiensis victoria oriente sole inc pia ad sextam usq; ad horam noctis perdurauit deinde sequenti nocte eum Andiensis ad Getnaciti castra posuisset.cum ad colligendas suas copias tum ad cognoscendum hostium euentum, intelligit Arnitatem Andelotium vulneratos.& primarios duces incolumes ad Xaintra suenisse. qui distabat ad triginta milliaria a loco pugnae. ceciderunt ad duo millia Condaeanorum, ὀ regiis trecenti fer multi viri illustres in eo pretio cecidet tiant, molli et capti sunt. eius victoriae nuntio ad regem milIo.ed:tς sunt ingemis laetitis significati nes in uniuerso regno.cum appareret iam finis multarum miseriarum esse repertus. ne vero externa auxilia Calliae quietem magis in starent. Vmalius significatum mittit per araldum Dupontio Cin dranam cladem,&caedem Condei.&captiuitatem multorum virorum illustrium. hortaturque ut ad proprios lates rediret. neq; inferret bellum illi Regi pro amico mortuo a quo nulla unilini ut iami accepisset. timenda esse arma valde potentis principis qui posset acceptas iniurias facile ulcisci Dup,
tilis iubet hiince conspectit discedete iam biduum te id cognouisse inquit. ac praeter Condaei demi res non esset amas quantae narrarentur, quia araldus plurimu victariam extulerat se non aduenisseca principis Condat sed ut Rex intelligeret . quam prudenter essent res gubernandae. mortuo vero Princeps Ca, principi Condaeano suffectus est princeps Cantabrotu q literas seripsit ad Andiensem. quibus eum Murora co-- Imat ut cadauer Condaei ac ter tum procelli in acie caeso tu mi iteret. vi hotioriscas exequias ob '- tiuerent, significabsq; se in eum gradum delectu ad Regis obietuantia. at no ad oppugnandum. ille hiere missae sunt ad regem, a quom iunctum est Andienti ut responderet, tanto grauiorem accidisset principi illam dignitati quanto diligentius de eo reddenda esset ratio, cur contra religione an leger.' rima & iba mincipem arma sumpsise se amice hortari ut abdicaretur, cu iambis Deus per rebellia clades demonstrasset quantopere illa arma sibi essent in una cauedu elueene tertio Dei grauior vitio I insurgeret cu praestaret astinis & iuncti Regis amicitia colere,u te liu, & seditiosorsi at Germaniae principes vel quod uellent Casare in Gallu rege irritare. vel φ vellent uideri iusta arma in Galium moueri. queruntur Uinalium Argentoratu viqi cu copiis incurrisse ac loca imperii cu pagi missent succensi ditionis Imperii. his lamentationibus Caesar&Oeeius conciliu non nihil comouetur, atq; Caesar reprehendit oratore ordinarium regulii Forestiti. quod contia promissa illud accidisset. res deniq; ranci leuis transigitur. csi pleraq; non fuisse uera pateretat in Gallia cum Rex Diuod uio Verdunum se contulisset.accessit Volphangus iurishonsultus Dupontii legatus, qui Duponiti note Regi sigia ificauit. I ca fuit cur suus princeps arma susceperit,& et venerit in Galliam cum illis copiis
quia Deo deberet & hominibus ei uidem religionis et se auxilio diis, quorum tam impie vexaremur: conscientia, uita,& facultates qui coetantur, priuabatur, exagitabantur, quoiu uel anima hostiliter petebatur. cum reuocare illos Rex conaretur a vera religione contra conscientiam& propria volun Legatio Duratem: acculabatq; regem iniustitiae quod primu edictum pacificationis reuocasset. obtulit Regi. si p0mi cogno heret quantum deberet Deo&i se&subditi qui praeesset iustitiae ac teligioni, reuorassetq; sῆ si iii
omnia iniqua tiansacta, introducet eiq; religione ad pristinam libertatem. atque omnia bona ereptasngui is redderentur. una cum nite securitate, id re u i Dupontius positis armis in Germani1 reuerle ei retur. huic responsum est, ς plurimum sane debebatur Deo, qui 3e rege N Christianu regem. 5d ea 'fr'' 'i tholicia nasci concellisset, de v una cum dei reuerentia debita subditis iustitia impulerat ad euellen.
'radices tam nefarias haeretium e suo regno, ex te mi mandosq; illos qui simulatione religionis rumultus*seditiones cum maximo detrimento atqi euersione totius regni uel in suum principemi e citabant. se mirati m ille princeps tam leuiter ignobile vulgus armis protegeret qui potius per om: nem aequitate cum aliis principibus debebat aduersus rebelles arma capere pro legitimo Rese.semii rati 'nde tants temeritatis ortum esset ut tanqua tutor ipsum regem moneret illa, quς spectaret ad regni administratione demeticin quod nullu ius haberet. Quod eius erat munus subditos sui primo palus recte subernare, at non audacter insurgere in alienam messem his addidit quod si in ea domentia atq; impudentia persisteret. futurum erat ut intelligeret se dissicillimam prouinciam susto, piis Pς niteretq; tam facile tamqι leuiter eo viq profectum esse, sicuti in subditos esset animaduer. sana. se has atq: alias similibus minas & reprehensiones legatio ad Duponitu reportauit. Pontillac, intere a iusserat Sanctis ciciu colliget equatuor millia te quingentos pedites, qui couenerunt in Galι lia subalpina cti nulle peditibus Floretini Ducis & non ingeniis equitibus qui subsidio Regi accederent in Galliam, que copiae iussae sunt per alpes Coctias Lugdunum versus proficisci. at Gallus Rexi quoniam esset delatum principes Germanos plurim si conqueti ς Vinalius ausus e set in agrsi Argentorati*vi inciana si proficisci trans Rhenu & ς multa damna titissent illi tertitorio illata, ad hos. Rex pscripsit, te alma silpsisse aduersus rebelles et in sua vita cospitasset. qui ad euelsionem regni, OO a ad
467쪽
ad 1 editiones .ad incendia coniurassent se nili habita esset ratio imperii, vel in principat si Dii pontii
fuisse hostiliter irrupturu, qui deserisione rebellua susceperat quod liquid damni Argentorato ei set illatu, illud praeter tuam voluntate accidisse, cu Galli rerum noua tu cupidos simulata religione velrp inopiam, vel aliis de causis mutation cis reru optantes ini uerentur, cuiusmodi plurima ingenia multis in locis inueniuntur. Selimus non leuiter vexabatur Arabu successibus. na ex altera paria Il. li allusitanis adiuti plurimu molestiae uniuersis finibus Turcicis inserebant. ex altera timebat Sarmatarum Asiaticoru siue Hamaxobioru potentia, a quibus multi Sanetacchicu multis millibas armator si ad Tanaim fuerant trucidata. Idcirco mittit magnas copias ad illos tines ut Zc Hamaxobios, de
Persiaru Regem in salpicione teneret.& qui per Podolia erat trante dii, Iegatione mittit ad Rege Sidoniae quae traii tu peteret. legat io diu clam cia Rege locuta in magna suspicione impulit Moscnualicuius 'de rationis ob diuturna bella py fines Linianiae, quare misso oratore ad rege. actu est de pace pluribus verbis, sed ob multas dissicultates induciae deniq; ad certu ips concludunt. Interea Sacii florius o suis copiis ia Lugdunia peruenerat, qui iussus est in castra Andientis accedere qui ora plena eram tumultibus armoru in Gallia,oc in Sequanis praecipue,cum Dupontius esset fluuium traiecturus nisi magna molestia ab Vmalio oc Neomaagensi proceribus vexaret, qui stuis inferiores erat equitatu, in peditatu multo erant superiores. sed in per obscuritate noctis hostes iesellit quia fluuiurraiecit post media nocte per pontes,quos secu adduxerat, non in prorsus indemnis, cu undiq; impeteretur. praebuit aut facultate traiectus discessus Neoniagensis cli suis copiis, parum qd laboraret expedibus. partim quod tumultus Lugduni ubiq; cohorti illu ad sua presectura reuocarant . at cetreptraiectu Dupontii Gallia uniuersa magna repleta est trepidatione, timebatur. n. id fieri non potuisse
nisi labefactatis viribus Vmalli,qd si accidisset, nihil poterat impedire quominus vires Amirantis oc
onottorum Allobrogum ac Sequanorum,aliorumq; locorum coniungerentur ad regias initin gendas. at Dupontius in Sequanas praestolatur aduentum Amirantis, ut de summa belli decerneret.
quod fieri vetabant Andientis copiae non procul ab A mirante castrametatae . na Andiensis ad Aginnum castra posuerat, ut urbe expugnaret. cui structae fuerant insidiae Amirantis consilio. ut inter cinnatus intelliceretur, quae res patefacta exitiu attulit sceleris ministris.atq; An die sis recedit a luscepta expeditione. exeunt ex Aginno multi in postremam aciem recedentium, quare Andiensis copiae quς dam in hos conuertae magnam impressionem faciunt, de multis caesis in urbem repellunt. at Dupontius ubi diutius consedisset in Sequanis, copiaeq; defessae labore itineris suissent relectae deniq; munitionem petit inter Lugdunum de Lutetiam sitam Charitate vocatam in uia, quam ui expugnat an tequam mitterentur accita subsidia, oiaq; praesidia trucidat . illa ratione esticiebatur ut commeatus Lutetiae intercluderetur cum posset undiq; ad Germanos comporta: i, dc magna copia equitatus -- dique diti pere. sollicitabatur ab Amirante ex altera parte ut a a se ueniret, cum etiam consumpto iacommeatu cuperet Dupontius Augustori tam,quae urbs est nobilis Pictonum .proncisci, quae magnis copiis equitum ac peditum delendebatur praefecto regulo LP densi. at Andiensis quia parum vires. Amitantis λrmidaret motis castris a Vinalio propinquat iis finibus commissis Gallis ducibus,quod etiam Amiras aegrotaret . nec multo post Luc enliso audiuisset conualuisse Amirantem, a ictaq; α- se eius casti a mille dc quingentis rat tris Dupontii. multisque cohortibus Gallo tu peditum Sc moi tibus.animum conuertit ad muniendum Augusto ritum commeatu praesidiis,bellicis tormentis, Momni genere apparatuum, omniaque castella quae uidebitatur posse defendi omnibus rebus nece sariis instruit. est aut Augustori tum in edito loco situm tanquam monte, per ampla viri ubiq;. illa parie excepta, quae deorsum tendit. in qua est lolla. extra uuam in inferiore loco uineae sunt de prata oc amςna viridaria, habetq; maiorem ambitum omnium Gallicatum urbium, Lutetia excepta, ad quam ad meridiem Sc orientem fluvius Chiana vocatus decurrit, quae multis, de turribus oc validis propugnaculis muniatur ad defensionem. inter coetera loca auctum est praesidiis Lusmanu castelluoium pi Ope Galli tu natura de arte munitissim v. de globis terreis At tormentis 3c Oi bellico appa ratu .ea castella Augusto riti si expugnata suissent, ratus miras urbe difficilius posse resistere. nead hostile a tergo relinqueretur. magna vi tormentorum Lusignanu primum quatit. deiecta parte naurorum rapit per deditione. de qua vires 'onotucae plurimum excreuisset, pia sunt multa castella agri Aug istori tensis, oiaq; populabunde ferro de igni devastabant, nullis neq; sacris neq; proianis rebus parcem e*, barbariceq; in omnia saeuientes. at Augustoriti qm propedie expectabatur oblid ocum multo ante Ludentis regulus fossas de aggeres interius excitasset δε propugnaculae gleba se sitieulis lignorum 6cob vetustatem debilia menta renouasset multa diligentia.acciuissetq; duces mili um Sc validii sim a praesidia. tum conuersa in Oiscura ad commeatu in urbe undiq; importandia. distributae sunt regiones singulis cohortibus custodiendae de protegendae datum est toria armatis de iendmrdum farina distributa est veteris frumenti in singulas domos, atq; frumetum recens in usum
munitionis exactum,intra cum non potuisset ripportune contundi, non parti incommodi tulit
sessis. Imetra Andientis O tribus millibus equitii.& duobus sciomitarioru leuissimoria processerat ad impediendii Duponitu ne trai iceret nesciretia traiecisse atq; utrinq; ripa potiri,qui ad quindecim milliaria in agrii Gessoniaco finitimu incursiones faciebat. Umali se marchio Bade cu mille Ac sex tis rat tris accessisset, vexabant germanas copias ne ta libere agru popularent. quo im Sarra Martinenglius cultio Regimento in regione .pxima incurres Sciatilione oppido iratis p viiii armor si potit,oesq; inuentos milites trucidat, esset receptaculu Ugonotrotus xima quoq; insectantiu . oppida certe totu sere concrematu est, atque Vmalius cu Andiensi castra coniunxit, quod ipsum facit de Amiras cum Dupontio relictis in regno Cantabrorum firmis prcsidiis. decretii est ab his ut
Amidas rediret in Pictones sim difficile esset totalis copias esse in eodem loco. concessit naturae in
468쪽
terea Duponti iis, ius in locum suffectus est unus est comitibus Maeselliis qui erat in castris. cum
Aurantium praesentem Amiras magis summum imperat rem optaret,qui oc ipse erat in castris, ted tanquam priuatus. Germani tamen Massellii partibus magis studebant. erat res Gallica de Germanorum in magna expectatione, quoniam rumor erat Regem Lutetia Genetium proficisci in castra accitis cohortibus militum undique e praesidiis Normaniae de Vermanduorum paucis exceptis . Mei omnibus Gallicis insulis, quae copiae caeteris adiungerentur praesentibus, quoniam res iam a mis, at non amplius Procrastinatione foret decernenda. certatum est pluribus minutis praelus. in quibus modo hi, modo illi cladem acceperunt, atque non multo postri notticae acies Aginnum vellus it et capiunt,quo tempore Rex Lan sicium miserat cum viginti 5c quinque vexillis politum. de quingentis equitibuS, duodecimque bellicis tormentis ad Charitatem recuperandam,ut oc locus eriperetur, Mardor animi Germanis una hebetaretur. cum hostes Augustori tum omnino expingrate decreuissent. ad cuius Obsidionem pata copiarum iam esset relicta. at Augustoritani plerique cupientes urbem in potestatem Amirantis venire. in castra transfugiunt, quia sic etiam sperabant si urbs caperetur, se posse proprias domos a direptionibus reservare . ciues ubi magnam solitudinem in urbe eetnunt, paucaque adesse praesidia pro amplitudine loci, animo prorsus costemantur. quia de omcii spe lubsidiorum deciderent . at Andiensis qui aegre terret tantae urbis iacturam Ghisium iuniorem mittit cum mille dc quingentis expeditis equitibus Gallis. quadringentis Italis peditibunde magna turma leuiorum equitum duce Paulo Sibrtia, cum etiam turma raitrorum illum tequeretur tam occulte vero e castris Andiensis per noctem exitur, nemo fere ut seni erit, atque tanta ve- loeitate iter conficitur. ut sexaginta milliaribus sere absolutis antequam constititant, per noctem 1dhue nihil lentientibus hostibus urbem sint ingressa auxilia, quae mirifice animos ciuium refecerut latrabaritur enim, palamque dictitabant Deum illos in tantis curis non deserui me . atque hostes fibgidos aut somnulentos habere exploratores. caeterum Augustoriti praesidia paucis diebus interioctis ini ab aciebus hostium in maerentur fortiter, pugnantia illos non sine utrinque clade repulo tunt . at paulo post ne videri possent ad arbitrium tantum obsidenuum pugnare ciues. itum est per noctem ad castra usque hostium ad sex millia possuum distantia ab urbe pervias inusitatas ne, quia sentiri posset . inuaduntur repente pauci vigiles ac trucidantur. conclamatur ad arma , cum omnes defcili labore hesterni praelii . nihil tale expectantes.dormirent. trucidati sunt multi de more pecudum, dc multi capti, qua clade extinctus est aliquantulum ardor oc repressa audacia obsiderium. Erant Augustoriti ad ura millia pugnatorum partim equites, partim pedites,cum duodecim bellicis tot mentis varii generis, ic satis apto bellico apparatu . at in castris Honotticis erant sexd cim muralia tormenta, dc multus apparatus bellicus. M quaedam campestria. parati sunt in urbe ignes missiles in conatus post verberationes. oc oleum bulliens, dc pix ignita. 5c afferes, trabesque cum e lauis, Zdalia consimilia. Ugonotti non multo post magna diligentia tot menta dirigunt ad moenia disrumpenda, quae per irequentiam globorum scinduntur dc prosternuntur. sed quanta erat uis illorum oppugnantium, tantum erat studium de sensorum, cum milites δc ciues pari animi alacritate. studioque ic contentione ad mutuam defensionem conspirantes quantum mutorii
labefactarent tormenta, tantum iuretius reparationum per noctem reficerent, cum Sc ciues cuius uis conditio is necessariam materiam militibus ad moenia comportarent, dc mulieres, ciuae etiam
multa edulia ad reficiendos diuturnis laboribus defessios afferrent. aucta sunt etiam quadringentis peditibus de quinquaginta urbana praestidia . quae clam perobscuritatem noctis in urbem sunt admissa cum sacculis pulueris tormentarii. horum subsidiorum aduentus quam gratus fuit obsessis. tam molestus accidit obsidentibus. quae cum per media castra Ugonottorum clam penetralsent, miras magnopere conquestus est de ducibus qui erant a aestiuis qui nihil horum cognouissent per summam negligentiam vel perfidiam, cum Lusignanum .dc Ia Manilium oppida illis necessario essent transeunda. dc alia quaedam castella. quae ab Ugonottis tenebantur . sed quoniam tormenta parum viderentur concutiendo Augustor ito prolicere. tria muralia ad collem diui Cypriani transeuecta sunt, fic in partem diui Benedicti directa. concussa est per totum diem turris pontis, quod inde castra infestarentur, atque ii prael et tim qui in abbatia stationem habebant. sed cum de haec earum proficerent, addita sunt ic alia tormenta. oc corbibus protecta, eaque in murum prati abbatiuae directa, tanta cum ciuium molestia ut nemo illaesus in pratum descet cret. consternati sunt non nihil animi, atque quidam censebant pratum esse hosti relinquendum, quod tumulum desuper dispectabat, cum nullus esset miles qui polint propinquare verberationi: putabat igitur interius esse pugnandum. alii contendebant nimis periculosum esse habere tam propinquum hestem . qui haberet in eastris circiter viginti dc quinque millia armatorum . non defuerunt qui Ghilio suaderet ut noctu cum tribus millibus hominFm exiret per eam portam, quae minus custodiebatur, seque. quoquo modo posset seruaretaea is se potius virtute,qua iuga regias res indigere insit eius consiliuictuti alii proceres ciues bc milites recognoscebant. hortabunturq; ut forti essent animo omniaque prospectabant.siquid reparari aut instaurari commodius posset. Amitas iubet omnem equitatum ac peditatam in acie instrui quς apparebant iamiam ita instructς acies urbe invasurς, quo territi ciues de ordinibus 5c numero dc alacritate inuadentium mitterent qui agerent de deditione. at longe ali. ter res accidebat, dc urbana presidia de ciues coniunctis animis magna cum laetitiale ipsi instructi pugna xpectabant. sed cum diu ita utrinque fuissent parati, nihil actum est. non cessabatur tamelevibus pretiis frequenter decertare,& variis modis reparationum ac deuastationsi contendere. atq; qm pabuli equoru magna penuria in urbe laborabatur, decretum est asinos de mulos imbelles iam prope fame exanimatos emittere ex voci in no possent eue utiles hostibus ob debilitatem. nata esto o 3 etiam
469쪽
etiam dissicultas molendi frumenticum duo tantum molendina in urbe non possent tot hominibbus susticere quare inuentae stanti multaemachine, ic laxa in huc vlum excita, quς dum vi hominum conuoluerentur, frumentum in farinam commode comminuebant, emissias .est Ec magnus num: rus imbellium hominum cuiusuis aetatis oc sexus,atque plurimi per verberaac vulnera dc caedes ante urbem repellebantur,qui cum neque suis, neque illuc possent penetrare apud menta radicibus her. harum vescentes plerique vel etiam inedia moriebantur. at ciues misericordia denique capti in vi bE superstites pallentes ac semiuiuos recipiunt. ω denique ventum est ut ciues asinos de equos de caelo obsidio du- ra huiusmodi animalia comederint.ad tantam denique caritatem rerum omnium vetum est ut sin Augusto gula ova quarta parte aurei nummi venderentur , pullus gallinaceus aureo nummo. capo duobus . ' vel etiam quatuor.inter has tantas obsessorum dissicultates comportatus in castra e Santonico motu multus bellicus apparatus, atque verberatio denuo magno impetu repetit uter sti sunt etiam potes ad conatus variis in locis, de corbibus vimineis terra oppletis protecti,arque armati multi ad custodiam adhibiti,cum e regione Sanctae Radiconis Ac Sulpicii, tum sancti Soriunt. deinde nunquam intermissa verberatione decem dc octo tormentis urbs magno strepitu ac tremore qualitur,cum alia fuissent attracta. nam octingenti Sc amplius globi ferrei in urbem illo die sunt contorti. atque cum satis amplum spatium factum esset ad inuadendum obsidentes in aciem instruuntur. cum Oblessi iaconatum expectarent, erant omnes albis induti supra arma, ducesq; videbantur 1 ciuibus penetrantes per consertas acies milites ad strenuitatem adhortantes.constiterunt frequentes ad murum diui primi cum alia acies ad pratum abbatissae esset invasura, semperq; tormenta in eas partes displodebantur. cognito hostium consilio, Ac apparatu, datum est signum conatus in urbe per horologii lonum atque Ghisus de Ludensis iussis omnibus pro instituto ad defensiones accurrere ad suas regione iter ad pratum abbatissae recedit, alter ad partem verberationis inter sanctam Radicondam MSulpicium multis nobilibus utrinque stipantibus. at obsidentes cum urbem essent inualum mittunt qui explorarent verberationem,qui post m altas caedes bd pericula referunt in castra non esse satis aptam verberationem, quia ruinς nondum interius tam altae procidissent, ut dimittimus esset ascensus.quod ruinae fluuii alueum non expleuissent, multeque fossae ductae essent interius. quae non poterant sine multorum clade Ze summa dissicultate expugnari quae cognita sunt etiam ex captiuis . his Pet spectis amitas copias retraxit ab illo iam instituto conatu, deinde postridie tribus tormentis molendinum Tisonis concutitur, ut molendi commodum vita eriperetur. recreabantur variis rumor bus interim animi obsessorum, quod exercitus regius erat vicinus Mirabellum usq; profectus.quo sque regulus Ualetianus iam Castellarat tum peruenerat. quoniam non semel missi erant nuntii .qui peterent a Rege auxilia, quae etiam suerunt promissae verumtamen nulla diligentia oblidentium intermittebatur,cum fere centum dc quadraginta globi ferrei sint contortam turrim oc pontem, quae pratum dc suburbium protegebat. vineaque Honotti potiuntur quae suburbiis imminebat in edito loco. illud calamitosum fuit obsessis,quia lapides inde deuolui poterant in protegentes suburbia.at obsessi per noctem vasa vinaria secunda via & ponte locant, dc ligneos currus quo tecti possent procedere dc lintea. Sc varia velamina,quς tendentes plerique vulnerati sunt,cum hostes lunae beneficio quς fierent videre possent. nec multo post repetita est verberatio pluribus ex partibus,& acies rursus ad inuadendum instructae, quae in multas phalanges armatae in collibus visebantur,cum tamen nu- quam tormenta cessarent protegebantur obsidentes dc ab arboribus, quibus locus vicinus urbi erat consitus,&quadam domo vetere,quae debuit initio obsidionis prosterni, quominus urbanis scio petiis impeterentur. milites qui erant ad protegedam viam suburbii destinati e regione verberationis, quacunque ratione poterant se asseri bus M trabibus. dc fossis pmtegebant aduersus saxa, quae desuper deuoluebantur. erant quadringenti fere iclopellarii,qui verberationem in latus percuterent. cutiequentes armati in urbe in inoasuros et sent distributi . omnibus igitur utrinque ad pugnam parmiis, tantus fit strepitus tormentorum Aintrantiano , quae undique in urbem displodebatur. ut urbs quasi aliquo insigni terre motu nutare videret ur. atque cum tympana dc tubae ad conatum frequentes magno strepitu invitarent, Honotti se uentes seruato militari ordine ad verberationem usque rocedunt,& ad portam suburbi i deinde duces per verberatione ascendunt.obsessi commisto prinio ad pugnam inuitant.atque ita variis e locis, tantaque procella inuadentes petuntur,ut stequentes prosterna homines viderentur. si sunt non pauci desensores, at multo plures inuadentes. atqui tinmetsi egregia virtuSiuuadentium apparuit in ea pugna,tamen propter sortitudinem defensoria accepta magna clade recedere necesse fuit. non tamen illa clades vires 'onottorum hebetauit. aut re- Conanti Au tardavit quominus urbem denuo inuaderent alacriter: qui dum ad secundum conatum instruaturgultorim re- tormenta undique urbem circonsonabant aduersus arcem, turres,aliaque loca ad posternendas met
tendasque defensiones .itiam est postea totis viribus ad urbem inuadendam maioriq; virtute δί animi fortitudine quam antea cum in primis ordinibus vel duces essent, vel nobiles Galli. sed de a stonte Sc e latere cum se uenti grandine scio periorum impeterentur, multis amissis, at nihil territicia de suorum recedere coguntur. vhi tertio etiam magno ardore animi renus denuo fuissent adori, re cedere denique coguntur. illud singulare argumentum imperitis rei bellicae obsessi esse palam dictitabant,quod hostes aduersus tot reparationes de vim armatorum a stonte M a latere ausi essent v hem inuadere, cum neque defensiones prius prostrauissent de more peritorum ducum . neque ex ploratu misisset,an tuto urbs invadi posset. sed quanta Andiensis copiae ad Castellarat tu esset castrametatae tormentorumque sonitus exaudiretur,ubi erant omnia Ugonottorum impedimenta soluta obsidione mori sunt vexilla ad illud oppidum liberandum cum Amiras viribus, aut certe equitatu esset superior propter merum ne oppidum in potestatem Andiesis veniret tanta celetitate mota sunt
470쪽
mora P mouiti ea erutum optarata ut obsidio Λόgustoriciabia oppugnatione, seque cum Omnibus mpiis re tormentis ultra ad portumni .ulpam nomen se recipit. ibi reliciis duobus milib. I, pςς iam reliquo exemtu ad Sellam locum uocatum castra posuit in altera ib , ς pyi non poterat non disticillimam censete cum omnibus
ante praelium Cominitteretur, quam acoederent expectata auxilia.
I TU'untun - uiam traiecto Clino, M ad portum Pilae, ubi initur atrox leuecer.
vel Castellarat tum amitterent, vel interciperentur. illud etiam mirimodi sica
et, comis tu comportaretur, omnesque parim urbis reficerentur. si MI piis esset in castra abiturus,instant magistratus non lon inquis prestiti malostibus, ne presidia tam valida educat, donec alia pro illis introduxerit, Ghisius pollicet OdOnῆ missi peditum recentiorum, at non defatigatorum e castris aciduodeci' ωhortes per lueras accitae ac Ierunt sic Ghisius in Cistra Λn- ,h j I 'Vς μψi x signisi xione e cipitur. Andiensis quia undique confluxissent iud proceribus, de primariae autoritatis ducibus copiarum, in quibus de lum mabelli consultaretur. millis decemitur denique diuturnitatem de procrastinationem pugnae nihil
aeriisti iam Galliae toti me ionem . nectae cieri rem innζα α is
cri Om arma,quae tant. infeliciora putanda es Sent, quanto deteriorem, mi- ' Oret que haberent uiam . mota sunt itaque castra eo consilio M ad Falam locum transtata ad
I b - . motatum iraque castra eo consilio M ad Falam locum transtata adibi zAe R Vr piV, dum virm omnα finitimas colligunt temper lioste in 'Tem ni eruato dcinde dunum iis collectis M si non omnibus acceditur, qui locus erat imm ra hostium Peraccommodatus at Amiras cum inter portum Santonunt instrametatus simulato itinere ad Castellarat tum a sinistra Mirabelli postea motis
ἡ pras iter acceserare, quae solutae accedebant, ut instruerentur, sed hostis prius au Montemtomum traiecerat magna ex parte inuaduntur qui reliqui erant a priore acie Andientium,in qua Bitonius&Sanctistorius de Ualetianus M Martiquci reguli inerant Ima es
ectu laesuperuenietis pugnam non ita atrocem fieri passa sit. subsiderunt λ. ni. Diuum Clerum, in ripa fluminis Mirantianae ad Montemtornum. quod oppidum iterum cum locus esset natura munitissimus.at enim cum non multo post hostis iter Q β' ς πι' ' .Q ' ordinem Amirantis mplorarent. relatum est tempus nίn esse amia
tros incederet,quem a latrae stipabant duo millia sciopellariorum. a sinistra incedebat Cos,eu, AZ Q '' siti Mastatuas cum septem vexillis equitum, at a dextera Bironius in extrema a cie. ita incedeban t hia
erint .in altera parte erant Germana cum duabus rastrorum aciebus.& equitatu Gallico,quod Remi 2. . tui. b bebat ste luber tes globos sciopetrariorum . e regione phalangis quatuor colla, rabantur ir uentra turmae equitum ratirorum & Gallorum quae omnes frequctibus globis siclo et stipabantur. sic hi in acie consistentes regias copias expectant. visum est regiis p ' -este amplius differendum cum bellica tormenta etiam non leuiter insestareno &die, prope iam elabere ut.& nox etiam mimica sit victoribus. eptum est igitur in hostem impetum fatanta virtute in Germanos irrumpunt, ut quamuis plures ClSent Germani, tamen coa
e. .n Petum ubique regiorum sustinuerunt. nam de ratiri de Galli non segniter res agebant. post diuturnum certamen pruna acies Amirantiana in fugam vertitur phalangem verius, quae e regio Prelisi , -
- suoru palam procedebat, que tam Andiensis aciem. quam alias diues radi μΛndiensis oc ipse tanta alacritate motus est, vi Hesuetios a tergo reliquetit, qum Galli de ratiri semheri hEA qVς φδ' si Vpyn deiectus est ra diluo non sine magno uitaestiterunsi