장음표시 사용
691쪽
tus, non solum aqua', sed etiam sanguine *sorum hominum rimali rubentes fluerent. sequentidie cognita fiunt duodecim millia hominum Pol icorum fuisse trucidata in cius urbi, Expugnatio ne. deinde cu superstites multi milites Moscholiuae fuissent, promulgatu est publicii edictu Regis nomine Habstineretur no soluiti a cedibus, sed etiam ab omni vi in mi ieras muliercula, cie puer quibus concessa est facultas quocunque vellent se tuto recipiendi. multae itaque ad coniunctos se in Moschola iam amissis maritis receperunt. at milites 1 et Regis humanitate allecti. a quo eruati suerant, vel Veriti crudelitatem tyrannidemque Moschouitae decreuerunt talarena patriae esse ante pinnendam,quare suppliciter petunt ut in ea urbe manere licitum sit quibus fuit Sc id concessum,oc regia stipendia olentibus oblata. caterum urbe ita per virtutum armorum recuperata, quae fuerat diu Dccupata a Mo Ichou ita , in qua quatuor millia bellatorum amiserat, rex decernit illam cunalia. sprincipibus recognoscere, Omniaq; deuastata diligenter reficere sed quoniam omnis felicitas a Deo concedi putanda est, rex in primis accessit ad templum urbis Augustius Diuae Sophia con Iecratu in
post cognitam statim rictoriam. bi pro illa gratias Deo egit. pontidie cum sedet et in aula palatii iubet captiuos quosdam proceres, qui sibi fuerunt insem,adduci sigillatim: qui omnes libenter ad salutanaum Regem accesserum, cuius probitatis nomen plurimum erat apud illas nationes, praetet Cyprianum archiepi Icopum Velico luces em Graeci ritus qui regium aspectum deuitauit. una inuenta est mulier inusitatae pulchrituduiis.quae cum viro manere in urbe voluit c telis omnibus recede-moni tibus in MOlchouiam. Ea voluit Regem pro mariti libertate rogare, sed rex ob egregiam formaria temperi auditλm illam videre noluit at liberum tamen maritum sicuti pomi labatur ab illa, cocellit. Magna m. auri de argenti Sc rerum preciosarum in illa urbe copia inuenta est , quae omnia lunt militibus co cessa. inuentus Sc globorum terreorum & tormentorum, de puluetis tormentarii tanta copia qua ara Vix in ulla arce Christianorum unquam reperta est. moratus est in ribe rex per aliquot dira cuuat aliquot armator si millibus donec instaurarentur vi his partes vi tormentorum detrasta ς. quam ubi omnibus rebus defensioni necessariis muniuisset. reliquum exercitum in partes tres diuisit. maiore partem dedit summo imperatori aliam Palatino Chiouie.aliam regulo Uilneli quo hioim suis cinpiis Varias regiones eius prouinciae uno tempore oceu parent, ac reliquas munitiones quae fuissent Lilli uaniae. illa victoria cum reginae per literas regias Carrodani fuisset lignificata. grauae actae liliat Deo. ingentia Iraitic signa edita. capta Polocia quoniam tres arces supcrerant expugnandae in ditione Polocensi, quas in torcstate hostis relinqirete neque erat e bellica ration eque e dignitata regia, neque e lecuritate captae vibis, visum est naec etiam castella oportere expugnari. distabat Tu multa oppidum quatuor milliaribus. quod erat supra Pol iam quod situm est ad filiuium D n1. quod etiam illo alluitur. nec multum cistat alius fluuius ignobilis, atque Tuio ulla ita sita est ut maxima ex parte confluxu cluorum fluviorum comprehendatur, qu ς qua parte patet in continentem, locum habet transiuersum randuam obiicem quendam inter ripas utriusq; defluentis fluuij. at
enim exclusum est iter commeatui Turouliae facillime a regiis copiis vel ubi primum posita sunt castra ad Polociam. cum sit Turoulia inter Pol iam & Ulam & Vit episciu, de alias ciuitates sitas altius in superiore ripa Donnae fluminis, quae temper fuerunt in potestate Regis Polonorum , cum posset commeatus e locis superioribus importari , nisi a Turmulta fuisset exclusus. illa causi titit
cur in castris regiis inopia commeatus aliquando laboraretur. mimis est isitur ubi primum P loci a cςpit obsideri Franciscus Lucus a Nicolao Radiuilo Palatino Viinenti cum quibusdam copiis celerrime ad Teir aliam expugnanda .n: ita cum firmis prςsidiis ac diligentibus delenderetur. Luculque pauca minora tormenta secum traxisset, nihil perfici potuit. Distabat etiam focola castelyles uia Ium ad quinq; millia passuum a Polocia . qua via recta itur Plel couiam urbem olim amplissim adcorin G δ- Iibera, sed quae proe lita p lacerdotes Io. Basilio moxque ab eo deformata anno i sost. Iola celebritatentas retinuit. Illa Somi aduorsi ite conueliu fluuioru Drysse Nucieq; coplexu itercipii .iquapter tera psidia q se in P valida in ei fit ad tu edu accessu Pol ie. tucierat Theodorus Dasilii Sere metus, Bor illus Se mus, Andreas Palecius, Michael Lychus, Basilius Criuoborsius viri clari ta nobilitate Mosmulte Ducis . tu reb. praeclare gestis cia magno numero: Moscholaiticae nobilitatis 5c egregiora Mopetiariorum. Illi ubi primum per res iam obsidionem ab urbe Polocia se prohibitos aditu lens: runt,& ante Regem a Palatino Uilnensi. illud aegerrime tulerunt. accesserat huc etiam ad vires Regias Geo. giu, Boill aliacus cum duobus millibus icto petiariorum partim munensium, partim Volien lium . qui incolunt ad paludes Sc solues illorum fluviorum. viii bellico & arte iaculandi prestantes ob assiduas dimicationes cum Sothis. Hae copiae Quoniam castris regiis imminerent, in commmda ferentes obsidentibus Polociam. Lith ranie.e quaedam copiae primum loanne volima scio, deinde Christophoro Radiuuio ducibus di in candi studio Meolam vique procurrunt. At enim quod hostis arce dc munitionibus exitu ais propE arcem se contineret, aut tormentorum beneficio se intulci teneret, res est inter velites tantum acta nonnullis ut inque desideratis. Rex utrunq; castellum expugnandum ranis post captam Polociam mittit Nicolaum Mielectum palatinum Podoliae cum Polono equitatu mercenario, Polonoque peditatu & qui biisdam cohortibus Germanorum ad expugnationem Socolς. Iubet copia Pannoniam Turoullam accedere, cum non appareret esse E Regia dignitate ut Rex ipse ad castellorum expurnationem accederet: cum Rex,ut diximus, resectis partibus devastatis urbis, prςsectoque arci Nicolai Dorohomi scio cum suis validis praesidiis. Pol iadii stetit dum miles a a colligit ad Socols& Tum ille expugnationem voluit Palatinus Vilnem sis quid hosti fiducie relictum e et in rebus infelicitergestis aduersus Regem experiri. missus est igicostes equi tur Constantinus L com scius Villiensis cum ala equitu leuis armaturae, quos illi Cosacos vocant, res leuiores. admeundum leuccerram at Tutouliae praesidia alam illam conlpicati, quia pavor maiore quendam ni
692쪽
dam i merum, speciem qi maiorum copiarum videri secerat, vix enim ulla est insignis animi pedii urbatio quae lentuum ficultatem non hebetet, uniuersum exercitum adesserati omnes per auem
sana pol tam deseriis sutis proceribus propere effugiunt. at illi calles sum non omnino deicienas Tureusae, esse arbitrati vel soli petit iterunt. qui non multo post cum castello, commeatu, bellicis tormentis pia. omnibus in potestatem Regis peruenerunt. relicti sunt in praesidiis ii de qui castes luna ceperant mi, lites . Sed dum tormenta displodetentur ad signiscationem laetitiae incendio inter lignea aedilicia temete excitato non minore celetitate deleta eii at x, quam capta fueratallud incendium molestissimum accidit Regi.quia Susia quae prςsidio hostili adhuc tenebatur, per captiuitatem Ttiro tiliae poterat priuari sic omni spe commeatus .at Palatinus Podoliae Sollam accedit cum copiis, unde DouNentes cohortes ad famam aduentantis exercitus contra imperium prefcctotum piosogeiai in Moscholaiam, ignarum plane genus hominum ac insolens rei bestica qui excitato ponte lubitam Piyssam fluitium abundantem multa copia aquatum ex assiduis imbribus transmutunt. Vbi propinquatum est nemine repugnante in aduersa ripa obequitans palatinus audiebat Hare sciscitam es ad essent ne Calanorum S: Astra canorum copis quas quidam adesse contendebant. Palatinus iu-perato ilia mane propius ad hostem accedit . at enim qua accesserat non ita magno spatio inter utruque fluuiu cu adesset sylva, iubet in eam maximam partem equitatus proficisci. imperatque peditatui ut munitiones. in quibus versarentur. 5 bi tornacia dirigerent excitarent, io sal qire M agger c x de more castrorum conficerenti has Poloni secundum Niliam fluuium. Germani iuxta Ddisa ita in castellum producunt, ut cum per iustum spatium abessent transuerte hinc inde promouerentur, operaque vrtiusque nationis coniungeretur. vltra Ni sciam minerem fluuium iussus est consistere Ioannes Pba rasus palatinus Blas lauiensis, qua patebat hosti fugauitque illam partem cuia re. Exe tati, munitionibus, dilectisque tormentis cum dies declinaret decernunt naagistri tormentorum petari per glphos in arcem cadentes expugnationem loci. ita veto tertius globus animos desensorum consi ei nauit, cum & alii cadentes in aridam materiam incendium excitassent, ut praesidiariis desperationem defensionis attulerit omnibus itaque trepidatione repletis ac flamma se latita, dit, sui in late deiuniores facto agmine consertim erumpunt e porta, que Nilciam prospectat. Poloni his visis impigre Occurrunt ex munitionibus. atque Germanae cohortes sublato signo muli Os sci Deitatios in hos educunt . sic praesidia excoctura ne recedant impedita in arcem & in sana ma repelluntur . reiecti ita defensores dabant ex arce signa deditionis tum armis tum etiam vocibus, sed Germani eius sermonis essent ignati,ac memoi es cladis acceptae ad Polociam cum prςsdia in multos Germanos captiuos ante expugnationem 1aeuia lari, nulla habita est humanitatis ratio . hostis quia tantum salutis sibi adesse cerneret quantum vis serti & sotia ludo largitetur, totis viribus in ad acrias copias irrumpit ac dimicat custodiae quae eratu supra portam, cataractam portae imminentee inrri in copias Regias irrumpemes deiiciunt,qua rati ne al4osa receptione alios a subsidio seredo excl iidunt .committitur intra castellum pugna atrocillima, cum equa eis et vir unque clementie hostilis desperatio& salutis ob vim incendia, quod undiq; circum sedi studerati quod undiq: citeum se diffuderati quo pari clade victores&victa ex unguebantur. euaseria ut tamen nonnulli per octi si . quod fuit a dextra arcis permunitiones. Qui exclusi fuerant magna vi cataractam poris instὶngerentiuntur. atque ea disrupta via patefacta. qui superfuerunt ustulati& vulnerati una cum hostibmisti erumpunt alii prcdationis cupidi eo se in trudunt. magna pars oppidanor si incidit in muniti nes, stationeiq; Germanoru, qui ob incilia lingua: per militat e indignatione milerabilici ades - iunt trucidati .aiqi inter hos mei ut insigniores Baslius Criuoborsus, Michael Lycus Boissus Sel- p., .ntis Andreas Palectus. u in Polonos inciderunt petitos idiomatas fetuati sunt ma An ex parte edito nomine, τ6 ipe muneria.vel ob nobilitate ac celebritate reis gestaru .ata ipsa, cu incendas extingui non pol set, tota cons Iagrauit. caesa sunt ad quatuor millia pia Iidiatiorum militum, qui erant e locissi imis pra torianis ducis, quod cmnitum est cum e captiuis tum e procelitate corporum caeso rum ' exanim risi magnitudine, sisncultateqι victoriaevi ex preciola proa pecuine, ventu, ac - prorum ornamentorinous certe non solent e segrcgatior ii militum. Sed qm reliqua erat Sussa i stellii munitissimum Moscholaitatarum p p anni ipsi O apparuit Regi tentandam esse pugnationem ob multas dissicultates. na & magna vis imbrium imminebat, aut pro illi, si serenum eisit.
acerbissima frigora, & oppidum sit una est in lacu peram plo ac spacioso, quod circu habet loca pa
lustria ' miles nulliis. iani incommodis erat a nectus quibus accedebat quod ipsum oppidum bussam Lithuaniam ierius stam ab omni subsidio ae spe commeatus 1 uotum exclusum facile ad de ditionem ventura existimabat. Praesidia itaq: in stativa distributa sunt omni ex parte, quae Molcbo uitarum accessum in capes luna iniet luderent. at dux vetitus ne Sulla cum omni supiu lectile milibiari eniret in potestate in Regis expugnatis superioribus Iocis, facit certiorem per literasta nuntios Petrum Coi ceum palatinum Suilentem ac milites praesidiarios, ut deibilis rebus lactis, ne vom rent in potestatem hosti una de oppidum. de tormenta. & hellicum apparatum igni abl umerent, . deuastarent omnia,&quoquomodo possent sus falliti consulerent, xbi plures missi fuissent nun Literam, tu. vnu, venit in potestatem palatini Podoliς cum litetis aer altera parte pissectus Pol te per idem iri ad dedi- tempus literas mittit Susiam quibus fgnificat se partem habere exercitusIbi iniunctum esse a re. Done hor-ge nequid hostile telinqueret in prouincia. Regem principem esie maximae humanitatis S clemen No
tie, quippe qui vel ab initio belli prosessus sit in qua sententia nunc etiam persistit, vi quantum fieri posIii consulatur Christianorum saluti . Non esse Regis indignationem aduersus subditos ducis qui rei inuiti tamen coguntur patere iniquiis manda iis, ita aduersus Ducem ipsi in omni usu iniu
693쪽
tur . sese hortari ut sponte ex alieno castello excedant incolumes cum regia venia potius, quam veindignationem Regiam ac sortunam belli per vim serti & capitis discrimen infeliciter experiantur. His rationibus ob exclusa dc desperata lubsidia. per mandata ducis,& adhortationes Palatini essecta est ut rebus mature consideratis Sussae praesidia deniq; castellii dediderint acoepta conditione aus rendi quidquid vellent, seruatis in oppido reb. bellicis de commeatu Regiae potestati. Philotenta
Orsanensi, per illud tempus cum magna ala equitum de quibusdam cohortib. mercenariorum pe clitum, quos collegeratim utraq; nobilitate,& magna manu accolarum praedabundii fic populabiidus in agrum Morchouitarum incurrit. multa loca devastat.circiter duo pagorum millia succcndit. Smolen sciae suburbia concremat. magnum numerum hominu εc animalium captiuorum abigit .
nemine resistente intra suos fines incolumis redit. nec multo post Constantinus Dux Ostrogiae cii Michaele Visniouecto . filiou: Ianusio populabundus in Moscholaitarum regionem incurrit Bori. sthene fluuium tra nigressus. premittuntur ab his expeditissimae Turme equitum Scytharum Muibus imperatur ut longe lateq; agrum hostilem de uallent ac populentur,cum ipse Constantinus cureliquis copiis ad Ceterniliouiam accesseriti ibi castrametatus ciuitatem incendio delet. tum omnis industria conuertitur ad arcis expugnationem, quae quod firmissimis praesidiis teneretur, nihilque deelset quod pertineret ad defensionem paucaeque adestent copiae Risiae ad tantum negotiu,omissa obsidione loca omnia circa arcem diripiuntur, totaque ditione Si uariensi populationibus deuastata ubi ad Starodubam, Rhadohostiam, Podego niamqι incursum esset a leuioribus equitibus abacta ingenti preda disceditur. Eandem fortunam Iaros laua. dc pagi complures experti sunt per Mecis saviae prς clum. Rex his munitionibus,te Susia paulo post potitus omnem prouincia Pinsu Me ded, locentem anno decimo octauo posteaquam capta suit a Molinouita per egregiam cognitione re rum bellicarum recuperauit,que mira lettilitate agrorum praedita est, cum multa etiam flumina illam rebus omnibus commodam faciant, multarumque retunt utilium seracissimam. his reb. sapietet seliciterq, gestis ubi Polociam de eos fines rex firmis prςsidiis firmasset, inde discedit, quando v- tendi victorialiud iliae sequedi cursus felicitatis multa impedirent. Na quamuis consternati esSentanimi hostiu,tsi reuocabatur rex ab expeditione, passi icti esset milites laborib. multis & pluuiis,ss multi equi interiissent quod in dies ingrauescerent autumni tempora, sed in primis quόd parum
temporis luci, ac multum nocti esset tribuendum, cum frigora essent etiam intolerabilia sub dio. omnem igitur curam ad cogenda comitia ordinum rei p. conuertit;de quibus vel e castris literas dederat ad regni senatores ubi rediret in Lithuaniam, quae indicta fuerant Uartouiam sub finem Ninuembris, in quibus decerneretur de bello administrando . hortabantur Regem vel potius impellebant Ducis literς ad ipsa comitia indicenda. quae sunt allatae a duabus legationibus Ioanne Meos autensi Duce Nou ardiae. de Michita Romanovicio Sacharino ad Nicolaum Radiuilium Palatinuvi in ensem, te Eustachium Volovicium arcis praesectum, quae scriptae erant Plesiuiae. in iis continebatur quod ostensiones duorum principum eo progressς sunt ut arma uterque sumpserit.atque cum rex Polociam expugnarit,ducem decreuisse illud factum ulcisci, sed cum nobilitas Moi uit,ca ad pedes Ducis se abiecisset.orauissetque ut parceretur saluti Christianorum. habuisse locu preces, atque 1 studio belli reuocauisse. Dandam itaque esse operam ut istud ipsum apud Rege fieret, ut cursus bellicus sisteretur pax cum Duce componeretur, tam tu regno Poloniae,qua in magno ducatu Lithuante ac Livoniae. in primis orandum esse ut in suam regiam se recipiat, imperetq; suis copiis in omnibus fimb. ut abstineant ab iniuriis in Mosichouitas quoniam illud ipsum Dux in suis finibus esset facturus. Oportere interim dare operam ut principes missis oratoribus utilem omni b. concordiam concilient. Et quoniam Basilius Lopat inscius contra ius gentium. mil us legatus ni- Lite Ma' mitum a rege cum literis ante expeditionem ut bellum legitime indiceret,in Molchouia detineba- μα - - ἱ tur, prominebatur breui sore ut cum mandatis sui principis de pace ad Regem mitteretur. Misislant et mandata a Magno Duce Moschouita ad Palatinum Smolen scianti ne Regiis finibus vllam molestiam vel iniuriam insertet, qui Philonem et Climinam orsa censem hortabatur ut illud ipsi inceret. Rex lectis his literis quae undique consimiles mittebantur, oem deliberationem ad comitia deserendam esse statuit, quae habenda erant Varinulae . sic rapta est per regiam virtutem vel potius recta perata regio queaextenditur ad centum 1c quinquaginta millia passuum in longitudinem, atq; dilatatur amplius centum. actu est postmodo ubi couenissent proceres ad comitia ue bello, si opussi. si istentando. de stabilienda pace cum finitimis . Ut dos stabiliatur regaliae Regis uxori .de GaDde iesis qui nolunt integrum tributum erogare, aliisque iudiciis publicis, quae derogare viderentur automati Regie. De iudicibus lupreme instantiς, qui apparebant derogare Regiae utilitati. Dedissereni ta nobilitatis cum Regiis Rubernatoribus tribus e partibus prosectis. De expedienda legatione Regis Daniae quae petebat Regio nomine Rderationem aduertus Moscho uitam, ac de expectiendo oratore magistri Germani. At vero in finibus Belgarum tametsi pax tractabatur, ut d ximus in comitiis Colonien fibus, tamen quod intelligebantur res ad religionem spectantes non rcisse prorius pro Belgarum sententia obtineri, spectabatur clam ad bellum cum pluribus in linc:s fierent apparatus . natus itaque significarunt per nuntios omnibus prouinciis uti legationes Initterent cum ampla autoritate ad ea quae necessaria λrent pertractanda. Apparebat enim viii uerium Belgium non mediocriter commotum expugnatione Mastrichii, quod nuntium tanta cum omnium indignatione exceptum est, ut statim ad arma animi sint conuersi. Decretum est in maioribus comitiis Aurantii ducenta millia nummum mitti in Menapios in stipendia mittin rumae peditum,qui iuberentur conuenire Antuerpiam, distribuerenturq; Mech liniam .&Bru-Mllas, de in alias ribes quae appaterent illa psidia expetrae Decretu est Antuet pia ne iuris consulu
694쪽
aqt Iiterati comitia de rebus bellicis ingrederentur, quia res si gnius agi de indoctus apparebam
quam opus suidet. pro his iussi ac delecti iunt sola viginti 5c quatuor rerum bellicarum perumquoium decreta rata firmaque sorent sine controuersia, quia non uuenit ut iurisconsulti de rebus deuiias consulantur. Illa comitia viginti oc quatuor belli peritorum ubi prunum coluienissent tuerpsae,lanxerunt ut promulgaretur edictum staruum nomine, ut omnes arbores oc aedificia circa urbem ad certum spatium loci intra quindecim dies excinderentur ac deuastarentur, quo spatio temporis elapio omnia erant luccedenda, ne hostes aut aedificiis utantur pro domiciliis aut impediretur prospectus quo minus tormenta possent hostes diverberare. missa uant sex vexilla pedi tum Scotensium statuum nomine in aestiua Liram dc Uerborden, de in alia quaedam oppida; quoniam quinque cohortes Gandauensium paulo ante profligatae fuerant ab Hispanis commisso prinuo non procul a Gandauo. praeterea ad maiorem ipsarum prouinciarum securitatem ac deserunonem, quoniam concordia certis Itinum, validissimumque est propugnaculum omnium regno-nim ac imperiorum, inita est 'delatio, bc societas belli in comitiis. quae hac ipsa de causa in uicta fuerant Utrechium ab ipsis prouinciis. Quae conspirarant ad mutuam detensionem suerunt, Ilanda e Zelanda, Bulateri, Menapii, Aniuerpia , Candauum, & aliae plaeraeque urbes Ambi-Maritorum ae Tongrorum, dc caeterorum Belgarum, cum positum sit in iliis comitiis, ut Zelanda,ec Olanda suis sumptibus alerent sexaginta cohortes peditum. Antuerpia nouem millia, Sc nul-ie equites, ac lex onerarias naves .alις prouinciae cenuim de quinquaginta vexilla peditum . Sed Uumbiis tamen pollea concluditur, ut olanda, dc Zelanda octoginta, Menapii, de Busat ducenta. res, d λαο quae urbes octoginta millia nummum singulis mensibus in stipendia militum petum ueclumbes. 1i tempus ad uerius Hupanos erogarent. Et quoniam nurimi inique res Belgarum euerti Aimrantumcuria querebantur, cum nurus negligenter aduersus acerrimum. diligentissimumque hostem pugnaretur, Rurantius per literas impressas lignificati statibus curauit quod tes non tua vel culpa vel negligentia parum feliciter successissent, ira propter varietatem opin onum, cum alii aliud lenus lent. auod si gubernator creetur, proteget, ut etiam semper fideliter protexit rem pub. oc salutem ac ubertatem populorum. Neque gubernatio Matthiae quidem Archiducis VPraeli plane iratio iacere 1atia . cum pletique de illo tanquam frigido, de agendis tantis rebus paxum apto quereremur in tanta praestriim rerum opportunitate, cuius etiam familiae nonnulla AR R id Pars est dimissa. Philippus Hispatuarii in rex et situm peritos ad comitia Lusitana miserat,quilua 'aura tuerentur, darentque operam ut in nominationC stegis caeteris praeferretur, cum potiora cetem ius in ipsum regnum haberet, atque bellicos apparatus eo spectare plerique censebant.quamuis ita Atticam expeditionem fieri dicerentur,cum omnes accessus in regnum Lusitanum terra marique occupati ellent ab armatis nam Philippus cum multi iam tribuni einem cum armatis in n. Ira linibus, imperat Hispanis proceribus ut ad omne mandatum parati sint, cum etiam munitio
nibus necessaria omnia essent comparata. Iubet Ducem Medioli esse in promptu, quod ipsum imperatur Alberquecio, de Francae vill* Ducibus, de aliis item proceribus ut ad illud bellum te in Ungant, quia non esset sua iura destiturus, quamuis Gallus, de Britanna regina se Se iura habore , α promptos elle ad desensionem Lusiitanoriam profiterentur. iubet rationes Smiliae recoetnmici, Semarcitionis Annonuministiorum aerarii Regii, simulque accipi omnem pecuniam ex Im s aduectam. 6c leptuaginta cohortes peditum conscribi. At Henricus Rex Lusitanus vel amo quam decederet . quia videbat magnam esse controuersiam de successiste, cum multi principes de luccellione inter se contenderent, decreuerat ut quidam e primariis eius regni Philippi, ali runaque principum iura cognoscerent. &qHod legitimum esset diiudicarent at ne res Lusita. nae iniecim vel per imbecillitatem ipsius Res s collaberentur, vel nequis post ipsum temere in regnum irrueret, decreuit Henncus ut univcrsi regni gubernationem Archiepiscopus Ulisponensis, ecquatuore primariis proceribus susciperent, quibus datum est iuramentum quod fideliter. δί - 1 Gme gubernabunt. Alclui cum rex Lusitanus, Sc pro eius voluntate concilium nobiliorum
Philippum Regis nepotem Hispaniarum Regem legitimum esse succetarem pronuntiasset, po- L .pulus non assensit, quia diceret Oportere ad electionem, non ad nominationem venire, cum muxinae propensus ad Antonii fauorem videretur, quem rex inhabilem ad successionem, Ac pleriuue nullarii, ut spurium prununtiauerant . at vero non solum in Lusitania proposita fuerat controuersia de successbre, sed etiam in aliis prouinciis peritissimi quique consulebamur utrum ad Philippum Regem, vel ad Mariam de Catherinam filias Odoardi Regis e linea tamina peruenitet. Variae fuerunt variorum sententiae iuriscontui. Omnibus iuribus, de constitutionibus Ca stellae Regni, quae fueriint a regibus decieta, consideratis coneluditur quod filiae excludant Philaopum, at Maria mater principis Parmensis excludat Catherinam secundogenitam . At vero indemtes fiunt a pparatus in mari etiam mediterraneo ab Hispano Rege, quoniam in Tiburtina reg eius sus est Hieronymus Lodromus colligere octo millia peditum. Petrus Medices creatus est summus imperator decem millium Italorum, qui id ipse, de Prosper Columna luistis eli esse in proruptu cum suis copiis, atque alii praeterea militares tribuni. Comparatae iunt Scinstructae centum N quinque triremes, octoginta onerariae naues, due quinqueremes, dc Galeonus, cum etiam temper nauigia varas generis succrescerent. summum elatus imperium delatu est Neapolitano proregi nominantur SI atri praeterea tribum ad turridos animos Mauroru . cum et Neapolim ut ς rotae tormentoria pararentur,quae imponerentur nauigiis, atq; ut tacilius copiae ad expugna tione Numidarum colligerentur,po ut ex impunitate proponit exulib. imperii Getesiastici si Petro Alediceo militent, qdipsu Sponit Prex Neapolitanus, exceptis in rebelli, ac monetariis.accipit et
695쪽
maenum pondus auri mutuo Piuilippus rex1 Magno duce Hetruriae. qua de re conquesti sitiit postea grauissime apud Gallum Regem Lusitam quidam proceres .i Dicebamr accedere ad Iuliae Gesariensis expugnationem ad quadraginta millia peditum. α quindecim equitum, qui breui ab
uniuersa classe essent traiiciendi. His tantis apparatibus bellorum qui siebant e regione Asticae auditis a Maumanis, cςptum est Iuliam Caesaream magna diligentia munire. res preciosiores naia xiis impolitae in tutum trant mittuntur. Omnia paramur ad iustentandam oppugnationem Hispanorum . Quae quoniam apparerent expeditionem dissiciliorem iactura, diditus est rumor quod Panis nauticus Panormidi uenderetur, tanquam duces susceptae expeditionis lana paenituiuet. Amuratus idcirco tantam bellorum molem ne uno tempore sustinere non posset veritus, clim ochello Persico esset vehementer implicatus, dc magnae copiς essent parandae ad defensionem Mauritaniae, utitur prudenti consilio ut ex altera parte per induciarum occasionem Hilianam tempostatem auerteret ab illis litoribus, ex altera, si non posset, amicos Reges ad arma hostilia arcenda in Numidia excitaret. mittit igitur legationem cum munerib. ad regem Tamiasige, rogatq; eum Ronem ,.si opus sit, ut strat suppetias Iuli e Cauatiensi . quod quidem putabatur non disticulter posse obtineri, quando Tamus ae regnum Sc recuperatum a legitimo rege,& conseruatum per arma Turcio l uperioribus bellis suisset. Deinde Mahometti consilio pili est agi de inducus cum Philippo Rege faciendis . apparebat Turcis rex ipse non magnopere posse abhorrere propter diuturnos atque grauissimos sumptus bellorum Belgi eorum, qui non commode posci etiam potentusmam lasse diu instructam habere, in quam maximi & intolerabiles prope fierent sumptus. Rex de hisce causis commotus, & ut liberius posset ad bellaquς instare plurima pluribus e motibus apparebant, et separatus . post mulias diffluitates in biennium inducias complectitur, quae - a , -n . actae sunt per Alexandrum quendam Crucium Byzantii ,3c postea nuntium in Hispaniam mis-nis,hi sum. Sed enim quoniam auiditas de auaritia immensa est priuatorum,quibi' nullus finis est princum Turci,. postus modestiae aut aequitatis, qui vectent caritatem annonae quotannis ad summum peruenire. nisi moderatio principis tanquam communis patris pauperiorum obstiterat . per hanc occalaonem bellicorum apparatuum excreuerat plus aequo precium frumenti pluribus in locis italit . ad eam caritatem plerisque principibus conniventibus Pontisci illud non serendum ratus quatuor purpuratos sacros patres deligit, quibus illud curae demandatur uti videant, ne pauperes auatit a opulentiorum Ecearitate annotis opprimantur . delecti sunt ad illud munus Visinus. Naphens. Caesius , Smrtia. at in finibus Persarum non solum frequentibus pneliis hine inde iunci is, devmique calamitosis pugnabatur, sed etiam maximum, de memorabile damnum illatum est Iot. C5gresa io tis ab aciebus Periatiam. Nam clam Ttires in amplissima planitie od viginti& quinque multa ub caritate quorum, Ac septem camelorum mississent cum praesdiis triginta millium Turcariam, ut neri so-- ηψη RO' let per e statem, ad pabulum adultarum hetharum , quamuis id tardius secissent, tiratoria poli, mκ iiiuu in planitie a Tuies eustodibus illorem iumentotum. Petis eum distarent ad quatuor dierum iter recognita per exploratores deligunt viginti millia in intum, qui ubi propinquassent, decem millia testissim tum primum inuadere iubentur reliquis paulo longius absistentibus. quod factum est prima vigilia. Turcae cum nihil tale opinantes in aderentur cas sunt in morem
pecudum mirum in modum consternati ae territi, nullo memorabili exemplo virtutis aut λrtitudinis edito. ditepta fiunt omnia tentoria. illi ad unum trucidati . equi multi & cameli capti& in eastra Persarum abducti. Succreiciant assidue nouis auxiliis Persarum castra, qua opulentiora faciebant multi selices rerum successus. cum Pelsae iam Regem iptum etiam ex urbe Tauris vocata expectarent eum multo equitatu. Sed enim quia tot cladibus iam acceptis consternati essent animi Turcarum, Mustapha ut eos alacriores faceret ad res bellieas multis 5c largitionibus S pronussis sollicitat lanieturos ad strenuitatem. proponit his pro rebus λrtiter gestis ingentia praemia, quorum conferendorum supremam habet autoritatem 1e Omnis remunerationis. Sed tamen nullis rationi
bus illi adduci possunt ut dicto obedientes sint, cum plus valeat stimulus naturae in animis hominum quam ulla mortalium promissa. Amuratus cognita imbecillitate suorum magna spem reponit in auxiliis Sotharum , qua te legationem ad illorum ptincipes de munera mittit, rogatque ut in
tanta opportunitate rerum multa millia hominum mittant in castra. ut autem facilior conuectio rerum necessariarum fiet et in castra Turcarum . quae mari Byrantio comportari poterant ad litora
malis putii ni unde in omnia snitima loea e classe facile diderentur, Lugalis vir magni ingenii munitionem erigendam curat in reaione Mengrelia vocata in litore maris,quae fieret quasi portus tutus& domicilium rerum Byetantio aduectarum. Illa coepta est seri h regione Villachii e trabibus & gleba 5e fasciculis lignorum magna diligentia,qus ex altera parte mare amplissimum haberet pro solla, ex altera parte aggeres de propugnacula erigit ad arcendos hostes si q uis fieret illorum impetus in ultis dilectis in intiaturos tormentis. Caeterum ubi munitionem illam ad probabilem rationem perduxisset, putauit non Qte inutile si in altera parte litoris quasi aliud propugnaculum. aliam muni. tionem excitaret, quae sese mutuo auxilio protegerent, quare literas hac de re scripsit ad Amuta. tum . Sed quoniam plurimum potest gratia de adulatio hi inuidia in aulis principum. 8e Opinio de singulis concepta, omnis cogitatio conuersa est Amurati ad summum imperatorem Persicae ope. ditionis mutandum, quoniam parum seliciter res cum Persis agebatur . nam ubi Hassis distellisset. munitio capta est a Press Ad euersa. Susse ius est igitur sinamus ille , qui victor ab Attica ex. peditione, de expugnatione Galathae redierat, vir magnopere moderationis in utranque inu. nam ignatus de qui putaret omnia sibi pro votis successura, at Mustapha e castris Byffantium te. uocatus. Vt autem Georgianorum vires a Persis disiungerentur. Turcae munitionem illam in
696쪽
snibus maioris Armeniae excitaram, cum non parum fauere Persarum rebus Georgiani assiduEviderentur, litici iam Scytharum incursiones reprimebant, ne prςdabundi in Persarum fines, palantesque vagatemur. At Persae cognito Turcarum consilio uniuerias copias in duas partes diuiduli alte a pars munitionem magno impetu invadit, qua post diuturnum certamen potita omnes in uentos Turcas trucidat. altera pars Vanum oppidum in finibus Babyloniς litum magna virtute oppugnat. Mille sunt etiam triremes quinquaginta ad eam munitionem quae in ora maris Euxinii titiebatur, ariique vocata est cum multis serramentis. 5c bellicis apparatibus, quo iam multae copiae cic operae conuenerant; cum non una calamitate affigeretur uno tempore res Turcita, ita bello ec an non ς penuria de pestilentia multorum locorum, atque in primis Byzantii adderetur. Iis calamitatibus laborabatur etiam in castris Turcarum.quare Pellem magnam i pem veniunt propinquarum unitionum sine praelio capiendarum .auxit spem Periarum nonnihil Rogo lanas vir magnae autoritatis in itidem, finibus qui ad fidem Regis Persiae cum multis millibus. mortalium se contulorat. Sc Arabum incursiones,qui Syriam multis praedationibus infestabant. pit pestis violenter crassari in uniuersa Peloponneto. de in aliis urbibus Turcicis, atque vel in una urbe Hieropoli plura septuaginta millibus mortalium interciderunt. Turce cu magna molestia at scerentur a Persis quOminas munitionem Carsi excitarent, consilium capiunt artis Sc fallaci ς plen a m. curant rumorem duli pari quod lexaginta Scytharum millia Turcis lubsidio accederent, quς vires ne cum Turci cis coniunge tentur veriti Petis quadraginta millia equitum in Scythas proficii ci iubent. Turcae per horum dii cessum magno studio sine hostium molestia munitionem perficiunt, atque cum Perse neminem inuenissetit, quasi delusi paulo post in castra reuertuntur. Neque mirum cuipiam videri debet vires Persatum tam esse potentes ut cum Ottomanis Imperatoribus bellum sulci pere non diabitent, cum semper arma Persica maxime fuerint existimationis cum ob numerum, tam ob bonitatem equitatus . nam facile potest colligere Pet satum rex multa millia equitum N peditum ut dixi- .mus, cum semper Persia multo equitatu abundauerit. nam Peria Darius Xerxis pater dictu, est i centa millia equitum aliquando habuisse in eastris. Xerxes filius totidem. Cyrus ad subniganda in Scythiam dicitur ducenta millia collegisse de amplius. Sunt autem optimi equi Per Iς. liablimes, pleni, seroces aspectu, robusti, assueti bellicis usibus, qui utuntur frontis operimentis ferreis, de integumentis ex corio cocto ad vium Italς armaturo quae ipsi congerunt e coniunctis congestiis; limul laminis. utuntur δc vestibus condensatis bambalio. ita ut quem uis armorum ictiam lacile iustineant. at cataphracti thoracas habent squam mosos.& ferrea ventris integum eta. Ac galeas, quarum terrum ad tegendam faciem demittitur, scutisque utuntur circularibus tirmillimis, ac lanceis praeualidis, de acinacibus, dc clauis aereatis. Sagittarii item Persae pramalidi sunt pedites, qui arcus gestant latos Sc praeduros cum praeuandri neci iis ita t lagittas validiissimas emittant ad morem Scytharum. cum multi etiam lint Mu laesaeorum virtutis oc Grtitudinis preclarum est indicium. quos Selimus Ottomanus Soli mani pa escum in Ismaelem patrem Tamna a copias duxisset, octoginta equitum .dc sexag nta peditum millia nimirum, tanta fuit vittas Persarum cum essent in eorum castris triginti equitum millia tantum, ut cum diu pugnatum esset atrociter oc ancipiti victolia. vel
potius certiissima Ismaelis, quamuis ad iudieata sit demum Selimo, ut ipse Selimus se isti una, ocser tormentorum dolum vicisse fatereturiat non pet virtutem suorum. nam cssa sunt triginta milia Turcarum de amplius ala ut infaustum nome ag orum Calderanorum Turcis in posterum suo rit atque tristis prope Alitia. Turcae vero cum tempus concestum fuisset excitandae munitionis tanta industria usi sunt, ut vel purpuratus ipse materiam comportaret, quo caeteri ad opus ala crius accederent. nam cum Turcae ignes nocturnos accendissem, ac multa edidissent laetitiae signa propter aduentum ut dicebatur auxiliorum Scythicorum, res facile a Persis credita fitit. in finibus autem Belgarum certabatur inique stequentibus quidem prae his Sc incursionibus ubique,cum modo in has. modo in illas partes Brtuna bestia spiraret pipentior. Nam Agamontius Comes cum mille&quingentis peditibus partim vallonibus, paritin Malcotentis ac duabus cohortibus Ram rum pene occupauit Bruxellas per conspirationem quorundam ; atque si gubernator paulo magis stet credulus, illud iam assecutus fuerat . qui tamen pol ta potitus popularibus armis ac militaribus reiectus est nonnullis qui portae desensionem sui petant trucidatis. illisa ubi cognitum fili sis et a statibus Belgarum, missς sunt non nullae cohortes praetidio in ciuitatem. Nec ita multo post per catholicorum consensium clam accersitus est Mech liniam idem Aga montius, quam ut bem ingressus omnes Honorios trucidat. Hispani rebus his ita succedentibus cum nullus iam metus Virium Belgicatum infestaret. omnes tuas copias in partes tres diuidunt ad sacilitatem commeatus. ω ad plures res uno tempore transigendas . cum una harum partium habet stationem Mastrichii princeps Parmentis . alia pari Louanti moratur, alia in regione Mesrapiorum. Bruxellense; qui viderent animos Hispanorum selicibus hi lce retam succei libas non parum elatos, quoniam semper suspecta est selicitas ad aerianorum. atbitrati sunt illos praesenti tortum mi ni me contentos alurbis Bruxellarum expugnationem esse ventuma, cum vel alioquin Hispanorum vicinitas illis non parum esset in mauis . illo coniti io commoti legationes mittunt ad principes gelgarum. rogant ut auxilia mittam si tarte Hi p ini adirent ad eam ob ilionem. ii itus quia non comemta ansuiu periculum cen erem.eum non iacile pollet urbs capere lublidia ni t ex ea parte . quem picit Flandresiam regionem . mittunt decem Sc septem vexilla Seo tensi im V Boit anno iam peditum, quibus copiis auctis praesidi s urbs iiiii iit patui Hispanorum vires facet e. v Nuentis eg ilus. qui censet: non totum in praetentibus amicitiis conserumdis. sed etiam ua externis acqui cudis consistere omnem firmitatem conseruationem , atque incolumitatem omnium & regi Ortim. M
vanum op- Pugnatum a Posis. strat ema
697쪽
commoda imperiorum ecpit cogitate secum de agere de ualinitentis ad suam fidem 5e amicitiam
sollicitandis, de multis pollicitationibus militandis ut opem serant Muxellensibus, si opus sit. Agit
etiam eum Attrebatibus M Neruus, eosque conatur ad tuam amicitiam perducere,quorum populorum coniunctionem plurimum conferre statibus censebat, quod liorum abscessu res Hilpana no
filesii ν,, parum laret imminuta, Sed princeps Parmensis his rebus ciam cognitis quia iam primae pactionis eii, si Foebei cu illis populis ips ad extremu peruenerat, nititur illos multo melioribus conditionibus in amicitialiatio is ita- denuo co firmare. Huic per nonas conditiones dc praedicti populi facile assen set ut, de I nsula siue Lilinum Artest la.dc Catuaci qui Douai vocantur, dc alia oppida atque urbes nonnullae. Harum conditionum hoc est Hanno uiae in exemplum. i. Principio decernimus uti tractatus pacifirationis Gandauensis, Vnio. Edictum per- αῖ m m peruum de latificatio ex nostra parte urbs ita, maneant in sua vi de pleno robore. vidue re ipsa in omnibus sitis punctis Ac articulis essectui mandentur. 1. Et ut melius restituatur confidentia nostr
rum subditorum,de mutetur in bonam unionem dc concordiam ad honorem Dei, coseruationem resigionis catholicae Apostolicae Romanς,o dieiuiam nobis debitam, simul etiam pro utilitate octranquillitate nostiarum ditionum concessimus dc concedimus obliuionem omnium eorum qυς possunt esse dicta vel sin quocunque modo, ratione,aut casu a tempore primorum motuum . Millorum causia: ita ut nulli iudici aut pmcuratori fi lci, nee aliis liceat deinceps vlli ea exprobare, aut in aliquem ob ea inquirere, non magis quam si nunquam accidissent, ordinando ut in hune finem omnes sententiae,decreta.& arresta, prunantiata, tam in his ditionibus, quam quibuscunque aliis. quae sub nostra iurisditione sitae sunt eausa motinum praeteritorum aboleantur, id extinguantur radicitus ex registris ad exonerationem ablolutionemque omnium eorum, quae adhaeserint uni aut alteri parti contrahenti ad quem fine interdiximus de Inhibuimus, interdicimus de inhibemus omnibus indifferenter cuiuscunque gradus qua i itatis, aut conditionis ne quid exprobrent sibi mutuo occasione praeteritorum . in qua obliuione non sunt comprehensi communes inimici nostri, te dictarun reconciliatarum pmuinciarum Bannici, relegati. vel in ius vocati, quod cons pirauerint in aliquam ciuitatem. s. Ratum quoque habemus. ratumque habuimus quidquid in dictis prinuinciis reconciliatis prouilum collatum. 6c concessum est a fetatre dc nepote nostro Archiduce Matthia, ordinibus oc concilio status quousque scilicet potestas ordinaria nostrorum gubernatorum, Ec locorum tenentium generalium in Belgio nostro sese in hunc diem extendit. Et quantum ad prouisiones nobis specialiter restiuatas ad instantem requisitionem , εο supplicationem dicto rum statuum, eas similiter confirmauimus, de confirmamus pro hac vice. nisi nobis constiterit personas eas, quibus prouisio facta est non esse catholicas, de ut decet qualificatas ad obtinendum dictas prouisiones, Ec munera exercendum. ea tamen lege, ni a repugnet pacificationi Gaudauensi, unioni. Edicto perpetuo, ruribus, priuilegiis, Ac libertatibus proainciarum tam in genere quam in specie reseruatis nihilominus omnibus prouisionibus qu orte factae fuerint a tr. die Mau ultimo elapso quae habebuntur pro nul lis non comprehensis etiam prouisionibus concijicitu istatu; sectetis nanci riam. q. Neque inquiremus, vel inquiri curabimusan quenque ob demolitionem arcium, dc sortulissorum, eaeque arces, dc 1 talitia non poterunt in prouincijs reconciliatis denuo aedificari,aut noua erigi ,sine expresso consensu statuum cuiuscunque pinuinciae specialiter. s. Item concedimus,statuimus, oc ordinamus ut omnes Sc singuli n0stri milites Hispani, Itali, Albani.Burgan- diones, dc alii quicunque extranei non grati statibus hunc praesentem tractatum acceptantibus di scedant e nostris inferioribus ditionibus siue Belgio. praesertim ex ducatu Lucemburyti mi a sex hebdomadas proximas ab horum publicatione. aut citias si corpus exercitus, de quo in ira dicetur. prius confici Merigi poterit,dc quae ad discessum eorum requiruntur. prius parata fuerint . certe ut in omnem euentum discedant intra dictas sex hebdomanas, quando quidem dicti status promii: runt nobis ditisentissime eum delegatis nostris sine fraude curatums uti diaus exercitus paratus sit in diem dilcessus exterorum praefinitum,ic intra sex alteras hebdomadas sconentes ex ducatu Burgundiae, ita ut reuertendi in dicto p mutncias inferiores aut Belgium ipsis potestas adimatui ut vili alii induci possim,quam diu extraneo bello vacamus, dc generaliter nisi opus sit,Ac urgeat necessitas praefatis statibus nota Ec probata quemadmodum etiam dicti status curabunt educi omnes Fra.
cos, Anglos. Scolos. oc alios extraneos ut in quos imperium Sc autoritatem habent . s. Dicti quoque milites Hispani. Germani, Itali, Burgundiones,lc alii quicunq; exeuntes ex arcibus Scoppidis, cogentur relinquere omnem commeatum, tormeta bellica, de munitiones ibidem existentia. M quantum ad tormenta bellica ex arcibus sumpta, reddentur, & restituentur prima opportunitate in lociivnde desumpta sunt, praecluta omni licentia auehendi eam, quamquam extra pmuincias, easque aseces Se oppida cum dicto commeatu, dc munitionibus ibidem exilientibus, nos committemus. illas
quidemque sunt sub gubernatore Hannoniae intra viginti dies a publicatione huius, reliqua vero ubicunque lita sunt, intra alios proximos viginti dies nominibus indigenis inferiorum prouinciatum siue Belgii qualificatis secundum earum priuilegia gratis statibus prouinciarum reconcillatarum respective. r. inro tempore dilacssus oc abitus praelatorum extraneorum predente no S cum
dictis prouinciis reconciliatis nostris sumptibus de expensis ficiemus corpus quoddam militum ex indigenis pmuinciarum de aliis gratis nobiis, ac iisdem pmuinciis, ea tamen conditione, quod praefatae prouinci nos suo subsidio iuuabunt iuxta articulum. xx. subsequentem ad manu teneno religionem catolicam Rom. dc debitam nobis Obediennam ex is a pacificationis Gandauensis, Vnionis, Edicti perpetui, de huius prςsentis tractarus in omnibus suis articulis. 8. Mandamus quo que statibus & gubernatoribus tam generalibus quam particulatibus . conciliis, 1c magistratibus
Luzemburgicis oc Burgundicis manu tenere, de non pati diminui aut praeiudicari in te vlla. Edicto
698쪽
perpetuo, bc hie tractatui in vilis suis punctis de articulis. item non permittere vllis militibus tran. situ in aut ingressum in praeiudicium harum prouinciarum, de de his omnibus prςstare iusiurandues instrumentum publicum idoneum, te susticiens, quemadmodum etiam status reciprocum meis a parte iacient suum debitum officium, ad eundem finem ut commercia, de communicationes sint tuta dc libera interdictas prouincio, sicuti metunt praeteritis temporibus cum omni securita te s. Ut omnes captiui utrinque liberentur statim post promulgationem praesentium, quatenus erunt in ipsorum potestate, sine ullo redemptionis precio. io. Quantum ad bona detenta arrestata & contrectata hine inde a pacificatione Gandauensium in inferioribus nostris prouinciis. quam in Burgundia de alibi, quilibet redibit statim in sita bona immobilia. in mobilia vero quilibet etiaredibit quatenus non tuerint alienari autoritate de madato iudiciali, vel per magistratus ad id coa- os tumultu populari. in quibus comprehendentur bona captiuorum,detentorum a Gandauensibus &aliis factionibus eorum. Quo ad reditus Ac onera super iisdem bonis, obseruabuntur , dc quae dispositarum. I dc ic. articulis pacificationis Candauensis, habito respectu ad diem natiuitatis
S.IO Baptiste anni. t 179. t t. Manu tenuimux etiam de mania tenemus omnes guberna Osra minde in s prouinciarum urbium,locorum, te castes lorum reconciliatorum constitutos ante discessiam
quondam nostri dilectissimi de Carissimi fratris D. Io in oppidum Nam urense, uti etiam illos, quibus prouisum est de gubernatoribus per mortem vacantibus. sed quoniam ad gubernationes coim titutas per modum prouisionis propter captiuitatem 5c detentionem quorundam dominorum, ut commissi ad huiusmodi gubernatores continuabuntur vique ad restitutionem dc teditum di clarum Dominorum captiuorum, ira tamen ut si dicti captiui Brte motiantur, tum prouideatur ora a culum. 18. promittimusque nullos ex his destituere, quatenus lecuti saerint partes ordinum durantibus his motibus de manu tenuerint; religionem Catholicam Rom. iuxta mimam
Pacificationis Gandauerisis , unionis postea insecutae . de edicti perpetui, nee faciam post hac
quidquam quod praeiudicium afferat huic praetenti tractationi oc reconciliationi. ia. Et ad mai rem securitatem ordinauimus de ordinamus iuxta mimam m. articuli edicti perpetui, ut status prouinciarum reconciliatarum omnes costituti in dignitatibus gubernatores, magistratus ciues ic in Olae ciuitatum de pagoru ubi erunt in praesidio milites similiterque iis milites, ac etiam incola: ciuitatum dc pagorum ubi non est praesidium denique omnes alii in iunctionibus aliquibus. munere Vel ossicio militari aut alio vellantes, praestent iusiurandum se conservaturos religionem Catholi-cλm Ronranam Se debitam nobis obedientiam iuxta dictam pacificationem, unionem postea su, iecuram, Edictum perpetuum,dc hunc praesentem tractatum. de quod non recipient,mutabsit, vel admittent respective pissidium abique scitu gubernatoris generalis de prouinciali de qualis status cmulque prouinciae aut ipsorum delegatorum, sic quidem ut necessitate repentina ac graui urgen te dictus gubernator ptouincialis prouideat mi inlitiis, ubi solet haberi praesidium militate ita tameri milites nobis sint sacramento deuincti, nobisque militent in qualibet prouincia. a 3. Promittimus quoque non glauartanee grauari facere ciuitates aut agros dicta ruin prouinciarum reconciliatarum aliquo milite extraneo vel intraneo. nisi ipsi met incolae id expetant belli aut periculi alicuius causa,aut solitum sit ibidem esse ab omni tempore, quo casu erit praesidium ex indisenis Bel gii statibus respective gram. i . Volumus oc statuimus ut in omnibus ciuitatibus de pagis, ubi ma- Sistratus extraordinarie renouati sunt ab exordio motuum, restituantur in integrum lecundu coniuetudinem dc priuilegia iusque loci obseruata tempore quondam inclytae de gloriosis memorie imper. Caroli domini M patris nostri, item ut res ita constituantur, ut dictis magistratibus sua constet autoritas illisque pareatur, uti decet ne recidatur in noua denuo pericula. t s. PromittimuS etianos temper praefecturos gubernationi generati Belgii tiostri principem vel principissam nostri sanguinis. qui queue dotes de qualitates ad tam arduum munus necessarias, de de quo vel qua subditi iustam causam satisfactionis sint habituti, vel ex omni ratione contentos se praebere debeant. gubernabz rum omni iustitia Scaequitate secundam iurabc consuetudines dictarum prouinciarum, tu rabitque solennitet se manu tenturum paeificationem Gandauensem. unionem postea subucula, Edictum perpetuum.& hunc presentem tractatum in omnibus suis punctis de articulis, de notanter religionem Catholicam Rom. nobiique debitam obedientiam, p*unificabimusque dictis sta tibus. vii Bliti sumus aliquo tempore ante errationem dicti gubernatoris, quem elegerimus volumus autem ut nepos noster princeps Parmensis pro summo voto quod habemus ame omnia procurandi quietem dc securitatem nostrorum subditorum omni ossicio, de industria permoveat aeexecutioni mandet discessum extraneoru, dc restitutionem locorum, utq; eodem tempore admitta tur 6c recipiatur in gubernatorem generalem. Belgii nostri ad tempus sex mensium Obseruatis solennibus consuetis, de pro maiori satisfactione de confidentia nostiorum statuum dc subditorum habeat pro iis domesticis indigenas prouinciarum, te quam minimum poterit extraneorum, d quo magis illis gratificemur, cupimus ut numerus dictorum se tuorum extraneorum non Excedat 3 3 . vel 3 o. quibus etiam extraneis non conferetur aliqua administratio negotiorum publicoru ha Ium prouinciarum .habiturus tamen est talem corporis custodiam. quam ali 1 Subernatore princip vel principissae nostri sanguinis habere istiti sunt, arcuariorum nempe de alabarderiorum indigenarum ad id qualificatorum, cum quo nempe aostro dicti status ex hoc tempore mutuam communicationem habebunt, ipsique significabunt omnia quae agent ut 6c pertinebunt ad executione eiusdem tractatns. dc quae inde dependent fient quoque Omnia edicta. madam prouisiones per nos si nolim intummodo nomine. linitisque praefatis ira mensibus. calu quo non prouiderimus di
gubemationi in pe nam eiusdem prurcipis Parmensis, aut alietius, qui qualitatibus supradictu
699쪽
praeditus sit . eadem gubernatio. nequis tumultus aut consuta oriatur, administrabit ut per cons.lium statuum interea . dum expectabitur dicta noua prouisio. 36. fauod quidem concilium status constituetur a nobis ex duodecimviris nostro arbitrio cligendis tam pio rabus de nobilibus. quam togatis ut moris fuit naturalibus harum prouinciatum, ex quibus duae tertiae gratae sint ordinibus ditiarum p. ouinciarum, Scadhaeserint ipsorum partibuη ab exo idio tuo: uum vique ad tine . quarii duarum tertiarum quinque habebunt a nobis commissionem more solito.& ties reliqui simplice prouisionem pro termino trium mensium, quibus elapsis eos poterimus, si ita nobis videbitur cotinuare aut eligere ac costituere alios qualificatos, ut lupra. ut locus apertus relinquatur prouiliciis adhuc conciliandis. 17. Ex sententia vero x conci usione malotis partis dictorum consiliariorunt,
qui tenebuntur praestare id ipsum iusiurandum,quod iam ante dix unus, omnia expedientur uti te pote dicti honorati stimi Domini de patris nostri imperat. Caroli, 5c peculiari nota signabuntur ab
uno aliquo dictorum consiliariorum, ut obuiam eatur malis saepius deprehensis. 18. omnibus gubernationibus quas deinceps ad sex usque annos proximos continget vacare in dictis prouinciis roconcit:atis praecipue praefecturae militum admouebimus naturalem nostrarum inferiorum prouinciarum. aut extraneos tam unos quam alteros statibus dictarum prouinciarum respective gratos . capaces idoneos de qualificatos lecundum earum priuilegia . quantum vero ad concilia noli ra. le cretum financtorum oc alia ossicia magni momenti attinet, similiter promouebimus naturales dictarum prouinciarum, aut certE alios non naturales dictis statibus gratos dic acceptos, qui antequarecipiantur, tenebuntur iurare ibi en niter in verba huius tractatus, re modio iureuirando promiti re casu quo deprehendant agi quidquam in eius praeiudicium, de eo facere certiores status prouinciarum. ivb psna periuri 1 3c infamiae. is. Ratilicati imus quoque Sc ratificamus omnes constit uno. nes redditum annuorum . pensiones. de alias obligationes, securitates dc ina positiones, quas dicti status ex consensu singularum prouinciarum conitituerunt & contraxerunt, constituent oc contrahent in eorum commodum. qui illis auxilio fuerunt, vel pecuniam numerarunt necessariis. dc sol Denda debita contracta causa besti Sc motuum praeteritorum, iuxta articulum. 18. edicti perpetui. o. Nec onerabuntur in futurum ullis Dbellis, contributionibus, de impositionibus, aliter aut alias, riua re ratione . quam Onerauantur tempore dc imperio quondam Domini Ac patris nostri C, roli. U. 5c ex consensu statuum cuiuscunque prouinciae rei pective. ai. omnia de singula pituit mi usu consuetudines tam in genere quam in speciem an utenebuntur. Sc siqna violata lutu, reparabuntii r-restituentur. 11. Dictae prouinciae reconciliatae tenebuntur renuntiare omnibus obligationibus oc sederibus iactis a principio mutationum de motuum praeteritorum. 1 3. de quia status
sentiunt se obligatos charissimae sotori nostrς Serenit limae reginae Angli de illustrissimo Andegauensium duci Regis Christianiis. naici ob suppetias ab iisdem acceptas, nos mittemus intra duos
menses proximo, ex eo rem pore quo nepos noster princeps Parmensis de Placentiae inpressus fumrit gubernationem generalem perio nam quandam idoneam ad eos, ad praestanda omnia humanitatis osticia, continuabiturq; toni, de ratio, dic pristina amicitia cum dicta sorore nostra reciprocE. a 4. Sc adaugendum affectum de beneuolentiam quam principes debent subditis, id contra ut si, ein magis inclinent ad venetationem de debitam Obedientiam principi suo naturali dicti status humillime a nobis perierunt xl opplicarunt, uti prima occasione deprimo quoq; tempore mittamus in Belgium unum ex liberis nostris quem verisimile sit nobis successurum in nostras prouincias, ut ibi educetur Sc instituatur iuxta morem ipsbnim. in omni pietate Ic virtute conuenienti, qui in reii ibebimus eum,quem Oportet respectum. 1 f. contentimus etiam ut omnes proti incie, stellanis,
ciuitates Sc personae particulares nostri Belgii, qui volent reconcit lari nobil cum iuxta formam oce iect: neiri huius praesentis tractatus. a nobis ad id admittentur de gaudebunt eodem beneficio. quo dictae prouincie reconciliate, molo voluntarie eo deicendant intra tres menses' post realediscessum Hilpanorum ex toto Belgio.'16. concessimus quoque de concedimus dictis statibus, ut possint supplicare sue Sanctitati nostro carissimo ac dilectissimo statri nepoti de cognato nro Imperatori archiepiscopis Colonienti Sc Treuerensi ac duci Clivensi, tanquam Telatoribus Sc tranquillibra is reipub. Christianae ut placeat eis operam dare ut tractatus iste de pactum conuentum in Omnibus sitis punctis ad effectum perducatur impleatur de sine ulla violatione obteruetur. 17. si vero in executione de constimatione huius pacificationis, de quod ab eo pendet, oriatur aliqua dissicultas occontrouersia definienda post publicationem eius, nos de status dictarum prouinciarum recωciliatorum deputabimus respective commissatio qui omnia intelliga hi componant, bc excutioni mandent. interea hoc obseruandum est,quod per verba grati statibus dec. posta in multis articulis huius tractatus non excludentur naturales Belgii. qui adhaeserint uni aut alteri parti contrahentia. 18. Ut autem omnia Sc singula puncta de articuli supra scripti facti de conclusi in dicta nostra ciuit te Attr rensi. t . die Mau ultimi preteriti illustrati, repurgati se resoluti in nostro oppido Montensi. ra. die Settembri anno. t . bene de realiret obteruci, ir complea imir.& oecurioni mandentur.dic Vt omnia iisdem articulis contenta sintrata, firma perpetuo permanentia dc inuiolabilia. iussinui, hunc praesentem tractarum signari per nostrum carissimum te fidelem cognatum comitea Mansleldi se alios delegatos nostros iupra nom natos ex una parte. ac per gubernatores ac delegatos dictarum prouinciarum de alios confaederatos ex altera parte. promitte ἀtes ratificare omnia it teris nostris parentibus in debita de constreta forma intra tres men es ab hodierno die. datum in nostro oppido Montensi. ii. die dicti mensis Septembris. is s Nec ira molio post Hispanae ut Louanio, ubi loli Sequani in praesdiis sunt relicti. Hisce conditionibus confii mata Malcontentorum amicitia Comes Agamontius adiunctis sibi viribus Malconte torum ad vi beni Bruxellas usque
700쪽
magnoque studio contendit ad impediendas vel copias ves apparatus bellicos, ne qui Briaxestas in
Mediantur . Mechimia quoniam denuo cum mala tentis per certas conditiones coni piraret, Pin urbe summa inopia annone laboraretur. Malcontenti quinquaginta carros commeatu multo
nullosnuitum Mechliniam ciim ducentas equitibus, de peditibus quadtingentasti IIa res ubi per exploratores ad Nuentem regulum filisset delata procedit obuiam cum mille sere peditibus atque equitibus quingenus. commisso praelio apud AIstum oppiduni omnes Malcontentorum custodiae fulae, profligataq ue sunt. non tamen sine victoris clade; atque carri captiui omnes Bruxellas sunt adducti. Nec ita multo post natum est nonnihil controueri in animis illorum populorum, qui desciverant a ceteris Belgis Sc cum Hispanis conspirauerunt, a quotum commisi irris missius est comes Massellius de regulus Resius ad Parmentem , qui flaaitarent ut seruaretur conditio prunae pactionis quod erat ut Hii pani excederent e regione Fladretia ac darent munitiones illis populis pro pacificatione Ganda uenii. illud nisi fieret, profitebantur se velle cum statibus conuenire. Sed cium eum Ouanti de Diesti ac Mastrichii pestilentia laboraretur, apparebant Hispani velle se accingere ad iter, cum tamen reipsa pestem essent deuitaturi. res igitur cum ab Hispanis subigide ageretur commissarii Nerviorum& Attrebatum cum quatuor principibus e regione FIandresia accedunt urges ad principes statuum ubi erat Aurantius ad res cum illis componendas. causam compinnendarum cum illis rerum declarant, & cur ad illorum fidem confugerint. Q a Parmensi principe conditiones illis prouinciis non seruaretur. propositae etiam sunt compositionis coditiones. quod sit antequam conditiones stabilirent udiat status quia viderent Hii panos e Belgio omni lio non es exituros quamuis discessum simularent, milites conuocant ad signa in Olanda, Zelanda, Menapiis α Λmbiuatitis.copias, quae iam collectς fuerant nitent. missi sunt Sc qui ratims ad stipendia mi uocarent; cum interea Nuensis cum quadringentis equitibus in agrum vibium ita spanis partibus
fauentium procurrens omnia serro atque igni pNdabundus popularetur Gandauentes de prouincim finitimae ad trecenta nullia florenorum concedunt Aurantio in bellicos sumptus ut copiae addesensionem colligerentur. neque ita multo post quia copiae statuum liac uissent. Nivellaque in eorum potestate ellet Hannui de Zennin castel la propinqua mal contentorum capiunt per deditionem,per quod sere tempus Hil pani Uilleb tuchum deseriant, quia non videbatur commodum, ut tantopere vires dilatarentur.illud cum Rium ita luet commodum statibus quod per illud oppidum Iiber fiebat transitus Bruxellensibus. Uxstiteo Auram tu ac locum recognitum iubet magna diligentia muniri. Parmensis princeps crintelligeret Villebruchi situm pi urimum conferre ad impediendam conuectionem commeatuum: Mechliniae. illud facinus aegerrime tulitiquare minatur Hispanis, nisi quod per inliniam amiserim, per virtutem ac militudinem militarem recapcreti quod postmodo dulicilius apparebat ob nouas reparation .interea, ut sunt res humanς,quae in qua partem propen:ς esse ceperant, facile prolabuntur. Valentiana dc Baganum& alia loca Attrebatum te. gationes mittunt quae Matthie Archiduci tanquam summo statuta gubernatori, & Aurantio eius
vicario obedientiam offerant. Matthias quia cognouisset perfidiam Mecli liniesum. qui 1 ponte ab obedientia statuum ad Hispanorum amicitiam desciuissent, proponit per publicum edictum capi.tis supplicium siquis commeatum. vel tes victui necessarias attulerit Mech liniensibus. mittit significatum ciuibus ut intra quatriduum ad obedientiam statuum redeat.q uod nili fiat,grauissima su inplicia indicit. Ea cum sigificata fuissent Mech liniae non parua exorta est contentio,qin magistratus. quia verebantur ne si copi e statuum repente urbem inuasissent illam caperent, oesq; Mechimiems es trucidarent. volebant Hispanos introducere ad i psius urbis defensionem; at popul us armatus resistebar. minabaturq; caedem magistratibus,quia non videbatur aut his, aut illis urbis libertas c mode esse concredenda ab iis,qui liberi ipsi esse possent, satisq; validi ad defensionem si concordib. animis ad illam conspiraretit.& quoniam pacis conditiones fuerant ad comitia statuum delata, plurimumq; controuersiae narum in iis de illis accipiendis vel reiiciendis. nihil concludi potuit, qua . obrem quindecim prouinciarum delecti ad pacem Coloniae conclusionem vel accipiendarum vel reiiciendarum prorogant ad finem Octobris. Aurantius princeps in comitiis statuum se cupere pacem quidem accipi significauit, quam tamen magnopere non laudabilem putaret, nisi cum liberta. te esset coniuncta. & quae animis illorum populorum plane non faceret satis. interea dictus fuerat Dux Alenconius in Britaniam esse nauigaturus, ac ducturus reginam in matrimonium, qui rumor non solum in Britanniam sed per uniuersios Europς populos eat peruagatus at vero cum regina neque ipsa ab illis nuptiis magnopere abhorrere videretur, non potuerunt Britanni quidam illud ς- quo animo terre.quare non modo inuicem querebantur se exteris nationibus per nuptias reginarum subjectos fieri, qui regnum non ut patrimonium stabile cum multa eliaritate sint gubernaturi sed ut populos ignotos oc ad certum tempus. oblatum est etiam scriptum Regine ad eas nuptias turbandas.&ad animum reginae ab illa cogitatione reuocandum, in quo continebatur prςter multa in Alenconium Ducem maledicta dc contumelias&accusationes, multis de causis illud matrianonium non erat ex utilitate eius regni. quod cum a viris non aspernandae aut otitatis factu sitisset. aegerrime tulit regina,sin tu spicaretur hos fauere partibus Hispanis. id vero lato grauius visiam est v eo rpe in Ibernia insula capta suerunt tria castella ab Hispanis; quorum cum essent in insula ad tria millia cum duobus millibus insulanorum conspirauerant, atque multa damna iberniae incolis intulerant. id videbatur faeti consensu regio. quoniam orator Hispanus conquestus fuerat apud reginam quod ea rebelles Hi sipani Regis auxiliis iuuaret. ad arcedas opprimendas & profligandas copias itaque Iberniae mole itas regina mittit quatuor ingentes naves onerarias & tre, minores cum multis armatis, quae magnam manum in insulam exponerent, videmitq; ne alii Hispani in insula traiicerentur: