장음표시 사용
111쪽
Ietudine, ac praesertim febri vexati, ad templa confugi unt statim, ct aquapiaculariseu benedicta,quae datur a Sociis opera ut nuquam desiit, epota, eadem ipsa horas
nantur. Idem virtutis expertae remedium Diuarensibus est contra venenatos serpentium ictus. Bazanius neophytus quidam, cum ii, eius duo baptimo Iustrati confestim
in febri rau imam incidissent, una cum uxore ad acerdotem e Societate expostulatum accessit. Sacerdos malitia daemonis cognita, quaerit ex js, putarent ne suos
Ob Christiana sacrasuscepta periclitari. Annuentes iussipiacularis aquaepaululum bibendum laborantibus dare sinos statim usuros. Nequefefellere promisso. ha sa quippe aqua,eodem temporis vestigio disicussa febri ac fugata, magna ct parentum gratulatione ct sacerdotis laetitia sanus uterque surrexit. atque in js regionibus eiu odi multa saepe contingunt. Atiuensem vero populam recens ab impietate reuocatum, illa etiam res valde roborauit in fide, quod cum antea infantes lethalibus vesiculis erumpentibus vulgoperirent os*uam eo Christiana sacra illata sunt, diram luem istam magna Hacum admiratione sedatam viderunt. In Amboino autem insida, cum diuturna siccitate valde laboraretur, ex neo phytis quadam mulieres ad vetustiorem ChriJianam accedunt, rogantes qua ratione placare Dominum precibus, ct pluviam salutarem exposcere debeant. Cruxerat a Francisio Xauerio, in litore postita. ad eam mu- herculas illa perducit. Cruce ramis Pirentibus exornata,
solo scopis diligenter purgato, nixa omnes genibu' Tu inquiunto Domine, qui quibus indigeant rebus homines, qreos tua ipse morte ct cruciatibus redemi Hi, sicis optime, da nobis aquam Christianae sumus. Mirum dictis.Sereno tunc calo, coacta momento nubes, tantam repent
112쪽
pente vim imbrium profudere, ut mulieres in Christiami religione magnopere confirmata potentiam Dei praedic re non desinerent factat manu, eturbatum ephano φmulacrum,a quo nuper tanquam Deopluuiam supplices petere consueuerant, multisprobris ac iurgiis laceratum atque conficit m raptante in pro uentem denique com sensu proiecerint. In pago quodam Soci, templum exstruxerat. d Ma ri cum audissent, incolis renuntiari iubent, sibi certum esse, vel rerum suarum periculo exstructum apud ipsis e templum incendere: continuo, bellici apparatus rum rem de industria disipant . iis terroribus ad Christianos perlatis, sacram adem lateribus Ais oppositis defendere omnino constituunt. idque tanto omnium ardore, ut ipsi pueri puellaei communi consito vim saxorum iaculandi caussasiparatim uterque us in loca opportuna com
Sed eo periculo, cum Mauri consilium mutassent, diuina ope liberati sunt. Plate e I eiusdem regionis vicus, qui quὸd in conglectu Maurorum inposim, habet, tr centos incolas qui armis uti positit, Uiduis paene bellis implicitus est. Unus e Socijs trimestristatio apud eos vem saltu,narrat, eo tempore toto,quotidianispralijscumh se certatum, ijsique Dei beneficio ct VIatensumpietate, fere secundis. ut enim viri in pugnam exierant; pueri signum Crucis ibi collocatum religiosi petentes, positis genibuS , percutientes pectora, manus1 tollentes in caelum, diuinam misericordiam, idque sepe iningsu, sunt
ces implorabant.quo in numero erant,qui rix adhuc Ao-
qui possent. Fgmina quoque detractos Hi Iupillos omargaritas ad Crucem Deo o sterentes, aiebant, Haec
113쪽
64 DE REBvs INDICI Roppidum perirepati, Mauros tuos inimicos, rerumn
prarum potiri. Quid mirum,huiusnodisulios asi sylatensis, superiores fuisser qdem inita aliquando pa-gna, cum e recentipluuia tormentarius puluis igni re
flens repente siclapos inutiles reddidisset; confernati animo iis ope humana disssi, cum ab hostibim admodum urgerentur,muIti gladjs ct siutis humi depostitis munus
tollentes in caelum, nixis genibus, Restice nos inquia t) Domine Christianos, ct pro tuo nomine prestantes:
fer opem: ne nos tua clementia deserat. Haud incassinu nihlapreces. nulla accepta illatave clade, contra omni um opinionem exercitus uterque diuersi m patriam revertere. Et ea sanegens esse dicitur nutit admodum ingenio,ct minime contumax, ac natura ad omne vicium ac Virtutem prope1 a. itaque magistros etiam eximio quodam amoreprosequitur.
alij eiusdem tractin pagani, e quibus nonnulli bapti- Mittia uerant, cum infesta mi Maurorum arma ob id ipsiuη Uinere sensissent, e Soci,s euocarunt, qui populum uniuersum baptimo lustraret, quod Christiani portu vitam spoleprofundere, quam Mahometani libem ratem retinere decreuissent. itas duorum mensium spatio plas octingeti Catechimo instituti, acrofonte δε- Iutisunt. aer multi eiusdem ora Christiani, a Mauris, in quorum ditione habitabant, ad Mahometica sacrilegia solicitati atrijs fundis, aedibus1 relictis, cum Vniuersa
familia in Christianorum loca migrarunt. VMlanenses autem, cum in montis iugo, unius religi Oniscatisa obsesii a Mauris teneretur, nullis Vnquam perriculis aut minis ad deditionem potuere perduci.
Nec minor fuit Homanorum in de constantia, qui cum oppugnati ab Regis Malaci copijs aliquandiu fori
114쪽
CΟΜΜENTARIvs. ΓΤDrre inissem, cum iam hostium impetum ac multitudinemsbstinere non possem,trecentispa lis, qui mille cim citer aurei ut minunt,transegere, ut Christianam religionemnetiyeres bi liceret. Quin etiam Uem How norum filia ab hostium duce ad matrivismum inuitata Vinper eam 'taret serfacilius oppido potiturum ) r spondit eri quid posse. ut ad ipsumaccederet sed vivi
nequaquam.Iam Recanilienses, in quibus bellatores mil- numerantur, cum naues aliquot Maurorum ad eos v ni sient, minantes, visit ad cultum Mahometis redirent quem nonplus anno ante reliquerant θ validam Daniregis aes em ad eorum excidium esse venturam tan quaquam ea denuntiatione deterriti , re*onderunt si nec mortis,nec resfamiliaris, nec patria periculo, a vera CHR S I relinone ullo unquam tempore discessuros; malle se in hac vita labores 9 vexationes quam in alte se uer subiresupplicia erim Iaana clasiis nauiumferme viginti infe superuenit. Tum Aecamuenses, quὸd in humanis viribus haud satispraesidii cerneret,primosnepercusi,deinde pero Sociorum prae-
Σμ t t ρηθι 'imati confirmatique,certum sibi Dei ubsidium polliciti sunt. Nec eos sane fefellit Hesnaues enim hostium,cum oram Recaniuensum DWrrent
atrox tempestas coorta fudit,ais disiecit. Dum tu
sitanorum clasiis Recaniuem magna omnium ratulationeperuent. Inde cum a fidus propter Christum v xari A nvom es neophyti cernerent, communi fidelium omnia indi concilio, cretum est,pi contra Curorsii eis inuice ibi cunc succurrerent; publicea, po
licui sunt se omnino Christianos esse morituros. Vora' aut Comor mesicum neophytus quidam regem barbam cui ea natio vectigalia est, vitasunctum lugere ethnico E ritu,
115쪽
reptis bonis e sta barbaris interemptus.
anno vero Christinati lybb. Christianorum Como-rinensium nauis Cocinum petens, a Mauris praedonibus
capitur, flatims siex e Christianorum numero primarijs Viris iniecta vincula cum mortis minis, nisi a Christianis ad Maurica sacra deficiant. Illi vero se quidlibetperpessuros re stondent potius, quam tantum sceleris admissuros.Mauri ubi se nihil proficere intelligunt, vinctosatrociter vexant primum, einde, vite, Cruces, inquiunt, nam e collo suspensia gerebant oc us auferre: ceruices praecidenda sunt vobis. Tum Christiani, Ecce,capita prasto sunt: Cruces, si vulti vos ipsi detrahite: nos enim critius utique moriemur atque ita flexis genibus quius ijs obtruncantur, egregiam ipsorum constantiani Tu tanis compluribus, ceteris, qui aderant, Ide admiranti bus. Sextopepercere Mauri,qui Socijs Cotini deinde narrabat,st in eo disicrimine istimum quoddam robur,atquα πνirilitem contra terrores illos diuini rus suppeditaris sisse. Circa Persicum simum anno a Deipara virginσIF F o. Turca nauem cepere, qua praeter Lusitanos neo'
phyti vehebantur, Malauares adolescentuli sex circiser, ct triginta, ab nono aetatis anno ad septimum vis decimum. Hos Mauri a Christo ad Mahomerem traducere fimma ope alternis blandiendo minando ora conati, ad verbera dentio varios crueiatus desiendunt. A datur ad ceteram immanitatem at auitian illa ad pis igne liquati. qua cum tormenta, multas, praetereia murias, puerorum egregia virtus fides, contemneret; vi derivh arreptum unum ex iis circumcidunt inuitum ac renitentem. quem deinde cum Mahometanum 6se ia Turca dicerent,cauillantes atm tentantes, ille viissi pe
116쪽
COMMENTARIus negare, corpus tantum violatum esse, non animum Q mare: proinde se non minim Christianu esse quam antea
Iam ' se inolis, qua Mauri appellari iam diximus
ingens neophytorum numeris quὸd susceptam rebeionem desinere nollet, patrimoniys Joliati,partim contumelia caussa ipsimet sub hasta diuenditi, partim etiam perempti crudeliter sunt.
Illud vero quod in Ambomo annis superioribus contigit,cum Veterum Ttique martyrum illorumside, ac fortitudine comparandum Iidetur, non modo quod multineophytorum vici pro veritate Euangelica seue direpti omnes etiam incolae alicubi ad ynum crudeliter caesi, τ rum etiam quὸd plurimi a barbarisgenere feritatis in tu dito consumptistat. praecises quippe vitientibus brachiorum toros, ac tibiarum articulos ivssectantibus ipsis iuuetorrebant barbari, vorabantque, paulatim cetera quos, corporis membra laniantes,quoad neophyti lento crucia tu cons Pi animam Domino redderen , quorum aliquot ad extremum usique stiritum, salutares illas voces I S I S, MARIA, exaudiebantur iterantes Henridem ut interim illos omittam, qui in acerbam seruitutem alio atque alio abducti siunt. atque hoc propterea maxime
quod a Mauris obses, Crucis signum quod in nrulis
Christianorum vicis publice collocari consueuit ) resi-xum, atque ad maeroris indicium atra veste inuolutum ne in Maurorum contumelio F manus yeviret, humi d foderant. Neque vero eiu dimen , ath pericula πωρθη- rerum dumtaxat propria sed cum ipsis quoque eorum
117쪽
fideliter administrat, Maurorum insidiis subinde an istus, semel etiam domi flamma ab iisdem iniecta viuus
poene combustus, veneno denique fertur esse jublatus, vir in excolendis tuendis, neophytis, etiam contra barbarorum impetus ita fortis ct impiger, ut ipsemet hostes eius animi magnitudinem admirarentur. idem in pauperes, ita benignus,ut cum ipsam quoquesubuculam ineleemos nam erogasset, in extrema valetudine, qubd nulla livestimentasi peterent, stragulo tectim ad Christianos
de niore visendos vicatim circumire non intermitteret .
alius dui bi commissum egregie tuetur ecclesiam, a Mauris aliquoties contumeliose tractam ct fustibus c se , cum ad oppidum quoddam baptissimi caussa euocatin mari contenderet,una cum ipse nauigio demersius est. Comes vero ipsius ut hoc etiam obiter addam ) aegre ac periculose natans ad saxum allisus afluctibus,in litus euasit, corpore lacerato, ut quadrupedis instar humi reptare cogeretur. in hunc isse modum cum vastas olitudines nullo prosim obuio triduumper agrasset, in I luestrem denique incidit hominem, ex ijs quos Allifuros nominant, a quo Dblatus in humeros, ct ad pagum usque Christianorum delatus est. Verum adeo humane fertur ab illis exceptus, vi ad eum visendum concurrerent undique stectaculi miseratione collacrymantes, certatimi cibum,ac pestes, ct alia quacunque poterant, ad eum leuandum resciendum, conferrent
Tres ali, Socij Hillani anno post Chryli natalem
rFFI. cum ex Europa in Indiam nauigarentinum B oneraria quingentas circiter ab urbe Goa leucas in Syrtes
incidiiset, vectores plurimi, scaphis e naufragio raptim exstructis itus incolumes tenuere. Us vero quanquam: liberaliterinuitati, tamen ne in extremo illo periculo coteram
118쪽
rerum turbam desererent, quam capere scapha nequiu runt, ibidem certa fibi paene morte proposita remansere cum reliquis,ct fame confiumpti sunt .sntonius vero Criminalis in Cisalpina Gallia Parmae natus,cum anno IF in ad Franciscum Xauerium in opere subleuandum cum Socijs aliquot in Indiam missus esset,visectata vitae innocentia, acris studio Catholicae religionis augenda; a Xauerio in alias regiones Euangeli, ca se decedente, Comorinensi Ecclesiae uniuersa praepositius eII, quod ille munus insun a reru disscultate, usi suism belli tumultibus amplius triennium alacriter obj cumsemel saltem singulis mens impassuum millia amplius ducenta per cumreret, idi pedibim fere semper nudis, noctem saepe humi transigeus, in quotidiano cabo potus parci simu . Is igitur dum ad Remanancoris vada qua appellantur, Cat
chimo dat operam, siubito assertur infestas adesse Bisenagensium copias. Erant inportu vicino parata nauigia,in qua illes vellet, tuto confugere postset, multis praesertim id ipsium hortantibus. Sed pastor, capitis ui cum a prae oui
um salute neglecta, puerorum ac mulierum rurbam, quod ea maxime opportuna iniuriae videretur, ne in barabaroru manus magno cum religionis sileti periculo vetaniat, quanta maxima potest diligentia, in stit in naues imponere. quo in vicio dum sumet oblitus magno animi ardore versatur,hostes interea superueniunt. Ille extremo periculo animaduerso,ste immortalitatis plenu genibus nititur, manibus, sublatis, confestim se in preces undit. Atque unus quidem ars alter barbarorum m nipulus illaesum Antoniumpraeterit mori cupiente ne direptum ac dilaniatum Christi gregem siceret. Bad garum vero sic enim e Biselagen bus aliqui appellatur alte succedete caterua, vittativi quida ex tu inlauum
119쪽
Antoni, latus iuxta lienem hastam adigit. Accurrit aliis
statim a Jolia detrahenda,attritam videlicet tunicam Antonius vero exuetem ultro adiuuat, quin etiam, ut secum videlicet e mundo nihil promu auferat, interiorem
quo sit buculam raptim suis ipsemet manibus discerpin'
ac projcit. Inde iterum sit lex prouolutis in genua, consuetudinu sua non imme nor id enim illi cum iaculatoria precatione vicies triciesve lanne quotidieDe rat) vulnera deinceps in pectore duo, quartum denique in humero cum accepisset iu latus concidit moribundus. Caput absit sum, ct una manantem subuculam finguine barbari ex alto se stendunt truncus ibidem nudas,tu humatiuiret quitur. Atot hanc quidem Iaborum βο-rum vi iliarums mercedem ac promtum Νmmo Dei beneficio tulit Antonius. Aloysium vero Mendes cum in eadem ora i dem fere muneribus vacaret,ab iniquis atque
impjs iugulatus est. Atque his tot tantis 1 terroribus periculisi propositis,
magno animorum fudio certatim eiu odi prouincias expetunt Socis propterea credo, quod cum os tui sequuntur um inter eas dis cultates, incommoda quo ridiana, ab omni fere sieculari vel humana delectatione
seiunctisumma Dei benignitate liquidi semis voluptatibus, quas caro inguius no percipit,gaudqss cessibus,
ad quae nunquam ad pirat animalis homo, o enumero per ruuntur. Illud vero eos vehementer angit, quod pro pier ipsorum paucitatem ars penuriam, agri quamplurimi, qui adhibita cura felices ac nitidι opimam virtutum omniumstugem ferre potu ent, vel steriles atque horridi miserabiliter iaceant: vel etiam aliquandiusu acti ,cum propter ingente occupationii molesiuis tempori
bus abse recoli nequeat laulatim deserti, aliquando sy
120쪽
ve fiunt. viii quippe interdum operario et ei quidem nondum acerdoti, multa hominum millia Dei verbo passenda, regendas varijs Iocis incumbunt, multis h ampli fismis in regionibus, ministri Euagelici nisi e Societate nulti versantur. si autem iccirco adesse ubique non possunt, quod eorum numerus cum in v uiuersum exiguus en ipse perse, tum per Europam Vniuersam ultimos, Occidentis, ct Orientis snes ita longe lates dister isti ut mirum sit, terras ita multas, tanto, inter iacentis Oceani spatio intersese di hctas, non dico Euangelio collustrari,sed cursbus peragrari tam breui temporepotuisse, a religiosis praesertim viris ex Vidua corporis se animi patientia, ac voluntaria paupertate,sere semper incommoda va letudine utentibus. suo magis iustum O pium de siderimn ipsorum habendum est, cum in tanto iami salutari vere quamplurimos adiutores exoptant, ne sicillicet'-berrima animarum seges, quam e sacrilegis ereptam diaboli manibus iampridem oportebat, una messorum inopia, videntibu3 atque ins -