장음표시 사용
61쪽
ra DE REBUS INDICI sXauerius nimisu erubuit, hominevis amplexatus, a Iubridens, I ES V bone salt) egone ut mortuos excit serim 8 o me nequam, iuuenem ad me, mortuis'ecie, attulerant: iussus a me surgere nomine Dei surrexit: ea fidelicet populo noua res visa. Hac deinde Cosino ref rems Didacus, Noli inquit) dubitare,quin ope diuina isenenem ill um X auerius reuera mortuusiuscitaverit. Ibidem mulier Christiana ad Xauertu accedit, rogat ut adstium suum vita functum venire negravetur. Ille eo se confert: pueri cadauer exis gembus Deu precatus crucis signo lustrat :ρ uer statim exsurgit in vitam, ac ni talem pri stinam restitu . Christiani qui aderant,mir
culum exclamant: illos vero Xauerius obseecrat, rem xlifilentio contegant.
Ex Iapoire decedens, nauem conscendit Lusitani cuiusdam,qui Colam praesidiopraefuit. In ea nauigatione cuinora Sinarum e regione Chinchei iam peruenissent, atrox O periculosa procella coorta, scapham, Una cum
duobus Mauris e nauali turba,retinaculo rupto, ex omnium oculis tanto impetu abripuit, ut paulo poII ne e summo quidem ipsius mali carchesiosteculatibus appareret. tum vero ea deplorata, cursumpro sequi nautae decernut. Id ubisentit Xauerius, magi strum nauis ductorem, obsecrat, ut dolones, qui obventi vehementiam non erant omnino ablati, demittant, capham ex stectent. Negare ductorprimo, magnum esse virmans in mora periculum : exiguo illo contracto velo, quo maris impetu fugerent, haustum iri nauigiumfluctibus. Ad extremutame victus Xauerjprecibus,submitti dolones imperat. Verum ubi nihiIprofici ea re intelligunt nautae, tumido
praestersima aeuiente mari, vela rufus expediunt. Contra Xauerius niti, serio assii mare scapham breui incolumem
62쪽
wem assuturam. Cum illi nihilo minus d6'erata re des nes erigerent, extemplo Xauerius ad proram accurrit, manufi antennis iniecta, utas per Christum dominum, eiusfi vulnera obtestatur,ne ex eo loco disie dant: con dere se plane fore, vi par illad animarum, qua Christia- nae 'possent, Deo miserante, non interiret. His auditis nautae denuo vela submittunt. Interea Antonius Dias Xauer, rogatu rudentes Venderat, nihili di seiciens, desiendere iamparabat, cum illum adhuc paululum extas'ectare Xaueri ubet, muti, ipse ad nauis marginem fiublatis manibus se in preces essundit, nauarchum ct cc ter os bono animo iubet ege. Cum haec maxime'ret,e ce tibi repente aduentans sicapha conssicitur. Tum ad ea exspectandam, cursimchfacilius inhibendum, nauis co tra maris impetum in ob liquum Iocatur nec mora: Da rum triumve horarum interualla sicapha neutram in partem declinans recta ad onerariam appropinquat: cui cum funem eminus injcere pararent, nihil opus esse ait Xauertu ipsam perseeplacide ad oneraria latus accessserum: itaquefactum est. Duo qui vehebantur, in nauem accepti,scapha, quamquam minimesidata tempestate, retinente nemine, tam diu stetit, quoad eam nautae ad onerariam religarunt. Mauri illi duo ad Christum deis de conuers baptimo lustrantur. Res totasumma omniuadmiratione animaduersa ac notata est. Fuit vero Xauerius utique ipsius etia Prophetiaedono con sticuus. multapon futura, musta longe remotapro dixit, quae humanitus sciri nullopacto possent. Ex Ia
ne tendens Malacam, quingentarum ampliuS Ieucarum itinere,inportum Sinnum delatus, e Duartis Gammae
oneraria in Didaci Pereriae nauem transcendit: is, qu)d Malacam in disiessu ab hostibus circumuentam obses h samb
63쪽
se gami reliquerat, nihili postea de euentu rei cognouerat, percontari de Sinis magnopere cupiebat, numquid de Malacensi obsidione audi sent. Simul etiam
cum vectoribus in eius urbissiu idium arma sedulo comparabat. quos ita solicitos metu conspicatus X auerius,
otium esse Malaca. Idem Diducus cum animo sustens metueret, ne onmes naues in Indiam Malaca suxissent, quod bova iam pars idonea ad nauigandum
tempestatis Guxerat, Nihil est inquit Xauerius illi
cur time . Antonium Perariam etiam num reperiemus
Malaca, sublatis ad vel cundum antennis, nos ipse iam triduo praestolante. Ad que deinde Xauerius esteto Sin capurano passuu nonaginta millibus Malacam litteras de suo aduentu praemisit: quo simul atque perventuis est, omnia prorsus ut ille praedixerat, res Mala Uns p catas, Autonium Pereriam tertium iam diem profect one parata ipsis opperientem inueniunt. Simone Messo Malaca praefecturam gerente, cinissi Xuuerius esset, Aceni, i manis ac bellisosagens, Iocibus fere sexaginta, noctis silentio Mataea portu innecti, ut onerarim, quae in eo iactis anchoris bant, in flammarent, atque diriperent, Bandensem nauem ia- prope ceperant, cum Lusitani qui in oppido habitant, biremibus circiter quinque raptim instructis decemquct dierum dumtaxat imposito commeatu, intra decimum diem redire iusti coniectos in fugam piratis ad Pamlem usique amnem ducentis ab urbe leucas persequuntur. tam h meii sim totum ultra finitum Mi temporis: statium abfuerant, cum interea nullus dejs nuntius ν nerat Malacam. Quin etiam coplures ad explorandia lintres a praefecto dimisit, nihil omnino retulerant. v circa magna erat susticio,male pugnatu esse: auxitquσ
64쪽
susticione rumor a Mauris incolis disipatus, nostros ab hostibus plane victos ac deletos est. Cum maesta a b in
ctaeo metu ciuitas esse matronae etiam maritos vi momtuos est se Iugerent, in concionem populum Xauerius aduoeat, ct ad extremum, nonnullorum fidem in Chri- sum requirens, ct inconstantiam increpans: Sunt,inquit, in hoc coetu cum alis tum mulieres quadam, qua
sertibus iactis, cosultos venefici perstasireti, classem
nostra ab Acenis capta, maritos 1 lugent. At ros statres mei amicis,omri maerore deposito, exhilaratam, audete vehemeter .nams hodierna δεν statres nostri pugnarunt, infignis de hostibus parta victoria cum opimis idoliis reuertuntur ad nos. Certo die siums notauit diem adiuuate Domino incolumes aderis noFiis tribus e nostris,aut quattuor in pugna desideratis. Proinde tan- 'tam victoria Deogratulates semetoratione Dominica, alutatione Angelica recitemus, iterumi pro ijs qui vita in certamineprofudem.Ηac illessita vultus oris serenitate cuperorasset, inges omnium stuporct motus animi cosequutus'. tanta, fuit de pirisanctitate audit vii opinio, ut nemoplane dubitauerit, quin illa Xauer diuino astis spiritu vereprouutiasset, cu nec terra nec hmari nunti' eo tempore ad urbe venissent, nec vero tam breui ex tam loginqua regione venirepotu t. Eode die sub vestera in aede Maria Virginis in climo, separatim ad matres familivi verba fecit, ipsum nominatim definiens die, quo die certum desuorum incolumitate ac vi ria nuntiu essent accepturae. itat actum est. Nuntium unctores ipse cum ingetipraedapaulo postsesbsequuti, naui, gyi, o myoparonibus, tormetis, appararia bellico, multis denique ex hostium numero captiuis adductis. Appr pinquanti ad oppidum cIase Xaueritis νυ cum urbis
65쪽
ts DE REBUS INDICI spraefecto, ct reliqua multitudine ad litus obuiamprodit, . signum crucifixi Chri sti Domini tenens descendentem
ducem, ceterora primariosgratulabundus amplectitur. In ea celebritate atque frequentia, Medus urbis praefectus quid paucis illis diebus de suggestu Xauerius dis ritici iurjs publico exponis. reuesta seriem cum X ueri, verbis ad amus' couenire comperiunt. tatum d
nuo admirationis, atque admurmurationis exortum, ut
Aiud fere nihil per eos dies in oresermone, omnia ver saretur. Nessi vero Malacensibis lis a solum ac prostera, sed etiam aduersa tri stias vaticinatus est. sttenderunt eum sepenumero quidam, custi pro concione solutos a cusaret Malacensium mores, neglectami iustitiam,imminentia urbi mala poenasi deprecatem eas, quibus d . indestatim Malacensis assectisiunt. Proximo quippe anno Malaca ab Dis Mauris obsessa, ct agri volati. belli cladem contagiosa ac dira morbi laes excepit, quae per τniuersiunigrassata populum, perpetuis fune ribus urbe propemodum exhausit. Idem Xauerius alias cumad Chincheu Sinarum esset, Lusitanis, qui ibidem aderant, repente, Deum Dit pro stati ibus no stris Malacen fibus deprecemur,qui ab ho sitasgraui obsidione cincti premuηtur, vos1 ad opem Iaborantibus ferendam nulla interposita mora contenditate. Profecti, quo inflatu Xauerius dixerat, rem Mala- censem ossendunt. iii Maluci insilis ini sacrificiumD- cienti aperuit Dominus, vita excessisse in Amboino in=Ia, vico Tibi, Ioannem Darausium, Lusitanum. Conuersius igitur adpopuIu oblationis tempore, Ioannes, inquit, Darausum, qui erat in suiboino, extremu obiit di
em c pos eum, q se, Deo Domino commendate. mira
ti qui ducere, cilitu id patefactum Xaturio statuunt,
66쪽
cum Maluco distaret Amboinus ducenta quadraginta millia passuum, nec per eos dies quisquam terra marire ex ijs locis venisset. Spatio deinde interiecto dierum femme duodecim, Ioannis Delm litteris cognitum en, Darassium ea ipsa hora, qua Iaueritv dixerat, evita migrasse. Rursu in Ambonno dum contionaretur, auditores infigenibus nixos orationem Dominicam recitare pro Didaco segidio, qui Maluci eo ipso tempore ani; nam
ageret. quod ita fusi se nauibua deinde,litteris, eluco reficitum est π
Sed illapraesertim laude Xauerim praestitit, animos hominum a viiijs ars libidine ad virtutem pietatem
traducendi. Vrbis vicos tintinnabulo circumienspueros quot quot poterat, Maliros hsexu Vtriusit couocabat intemplum: ibipost Catechisemam peractum, verbu,νrpo remat, e Lusitanico, Mauricossisiermone mistu, quaerebat ex ijs, quisnam concubinat haberet. quibus tres vel plu- restise compererat, ijs ynam, misecens imperio preces, demebat, satis esse reliquas inquiens. ais ita, subducens, decimo, vel vigesimo quoi uiolagria , non ante des sebat, quam cunctat omnino dimitterent. Hoc ille arti scio nouem circiter scorta cuidam paulatim detraxit. suos lagiti,s huismodi coopertos repererat, cu ijs hac ratione utebatur θνia: blande primum o familiarseter compellare, nihil in vultu exeritatis, nihi, perit iis in verbis ostendere, Vin o etiam ad conuiuium semet oferre.ubi sese arcta cum ijs ct iucunda familiaritate coniunxerat, tum eos, quo Vellei, denique perducebat; atque ita aggrediebatur ad alios. hoc maxime modo eo- plures paene perditos a flagitiosa vita consis eindine reuocauit. ut X auerim ab lys, qui eum norant,plbfumiliarisermone ais colloqui1 , quam publicis ad pupulum
67쪽
cocionibusprofecisse iudicetur. Victusvit cultui corp=ris tenui fimo .carnibus no fere, iussi quado ut more conuiuisgereret, rescebatur. totum saepe biduum ac triduuvix uno panis obolo trafigebat: vino aute abstinebat ma- . xime: cuius ras a Martino siphon se Sosa cum aliis qui
busdam donissibi missum nequegustauit, o pauperibus
tacta distribuit, in quos ubicunt terrarum esset, qNasbi donaretur ab alijs,erogabat. quieti id solymodo tribuebat, quod a quotidianis ex instituto muneribus oti, superfuerat: vix autem horae duae tresve ferme super rant: nec js qui deplane utebatur, sed aliud agens, nsetura ipsa demu necestate cogete cedebaisomno. Obsese tiarat ei spe de industria quida externi,cum in cubiculumst reciperet, obfrinato semper animo precationi in Φ.sente,quoad somno oppressus, acpaene cocidens, ad saxsi pro ceruicali recuberet. Christiana sacra cum Indicis imsulis iam fere omnibus impertisset, summa vesti mi tendum putauit, ut eadem in ampli'ma quos ista Sin rum regionem inferret. Ea igitur obca sum ex Iapone reuertit in India,pse ad hac expeditione pararet. nec, quavis multis iter illud vel dissuadetibus, vel etia impe
dire is fertim Malaca conatibus, de Fuscepta sentetia
potuit dimoueri. Insula est in ora Sinarsi, qua Samianii appellat, a continetidi u millibus nonaginta, quo Lusitani mercatores ad negotia cum Sinis contra heda cO- meant: nam Sinarum mediterranea penetrare aduenis capitale est. Eo Xauerius negoti' ipsi quos siti casisa , conterit, nullis terroribu3 cedere solitus, ubi Christianares, ct animaru silus ageretur. Cum Sionio quoda, ut se Canior' portus in litore exponat, emedicatis ad eam rc decidit ureis numis trecetis. Sed nimira interea Xaue
ri, l. v mii obrepserat: ct qui sese in medio versari
68쪽
sadio rebutar adhuc, ad calcem atque ad parata pictoribus a iusto iudice coronam glaria peruenerat insciens. Dum enim haec maxime gerit, graui ima opprimitur febri, ex qua paucis diebus eii mortuus in eiusdem insitiumonte quodam deserto, siumma rerum omnium inopia, sensibus animi ad extremix Usis ritu integris, verba illa saepe intermortuis vocibus iterans, Miserere mei fili D ui Iesu li Dauid miserere mei. itellia, Mater Dei memento mei.alsita emiidi tepestatibusatqiprocellis πω plus,portu Dei beneficio tenuit,loge Cantonio tutiorem, quarto Nonas Decebri amo Christi nati 11s a. Indicaver uaperegrinatidis,undecimo. Corpus humatu am ctuscerdotali,uiua calce, quod ipsiemet iresserat, amici eo consito contegu ut usa nuda in India deportet. Inde mense circiter tertio est diui: no modo no absumptum, sed etia integris vestimentis,ea insuper auctu dote repseriunt, ut varios est laret odores mirasiuauitatis Ac nihilominus in eade calcis arca reconditu, in naue imponunt: transuebunis ex eo loco Malaca summapopuli venera
tione. quo vi 2statu est miru dictu autens per eos dies pestilentia in urbe, fames s flatim se datur. Malaca demenses aliquot sepultu iacuit Goa delatu est, magno piissi nautaru bono: quisse ex muItis, certis, naustetis periculis, artemonis malo di fracto, ipsi oneraria bis per imprudentium in Syrtes inuecta, eiu3 -- plorato subsidio, cuius vehebat corpus, erepti sunt. Goam aduentanti uniuersa sese obui si est dit ciuitas ingenti pompa, ac celebritate in D. Pauli templo deposti m. -nium coq=ectu locatum per aliquot dies onmmnrordinum virifaminaei religionis ea a celebrarunt, ct eo quidem concursu, ut ad arcendam ex aede mulinudi ne, arca inclusum rerrae mandare necesse fueri
69쪽
ilia km ab omni tabe hodiei persistens non leui argu
mento indicat castimoniam viri, ac virginitate, cui dant
testimonium etiaν, qui confestones illius excipere stiti
sunt. Hactenus de Tauerio, pro instituta operis breuita- lte,ct angustiis teporis,multa: pro illlius meritu ac digni rate, perpauca. Nunc quoniam eiusdempraecipue ductu, lati cῖsilio Collegia Societatis I E SV aliquot in illispar tibias instituta siunt,ex quibus deinde stationibus, Eua -Iν caussa, diuersa ac remoti fima Orietis IocaSoci, pense trarunt ;sequitur ut de singulis aliquid breuiter dice dum e se videatur.
fundatum est omnium primu, distat autea Lusitaniae litoribus Goa, recta quide linea leucaru duo mitria coaeta vero nauigatio-are, circiter quattuor cn Ioannes tertius Lusitaniae rex in urbe Goa peraptas aedes, quae D. Patisi vocatasiunt, Ovectigalibuι certis instructas ideo cpparasset,ut in js at retur proboru doctorumg hominu copia, qui in unabat baroru conuersione toto pectore incuberent: Didacum quenda magnae existimaticis νιru,pium1 uI,ac litteratu uniuersaeprocurationi praepositit. Is, ut primu Xa- uerius in ea loca delatus est, ora institutis vitae' ratione mirabiliter captu factari ex eo de reliquis coniectura, secti ipsistatuit,Societate IESU maxime digna esse, cui eiu odiproninciat delegetur: totami rem per litterascii Rege comunicat. Rex,qui optime de eo hominu ordine iam antefientiret, hau grauate cocedit in eande sententia. Goanas aedes una cum instrumeto, vectigalibus, cofestim Societati attribuit, idiCollegia nouis deinceps
70쪽
benefici,s liberal ime cumulauit, auxit l, non Socise filum, sed etiam neophytis nutriendis ampla decretape clima. Mis eo statim concionatores, Con fuserj, doctores, ct ceteri ad Uus domesticos nece garis. Versantur autem hoc tempore in eo contubernio ex quo in ceteras India partes identidem supplementa mittuntur: Soci, amplius centam: qui cum nulli rei dent operam, nisi Christianae dei opaganda, tantis oecapationibus distinen-rur, ut sepe nonnisi tres quattuorve ex omni numero domesticos intra parietes, ct j quidem valetudine aduersa retenti, remaneant. nes vero,si multo plures eo miserantur, cunctis negotium dest. Theologiae scholas habent, artium, liberalium: nec humanioribus modo litteris, veru etia Indicalinguae usu exercetur, quo facili- or, siue interpretis opera, Enageli, promulgatio sit. Eadeopera instituutur etia pueri amplius excelle diuersis regionibus oriuili, Brachmanes, Persae, Arabes, Aethiopes, Castes, Canar ij, Guzarates, Dacanij, Malauares,B gala, Canara, Pegui, Patanes, Chingolae, Di, Malai, Manancabi, MacaLari, Malaci', Sionj, Mauri, Sina, ctali',qui e praeclaruere indole sunt, ct eoru coluberni a praefident certi homines e Societate, magnasses est fore, ut in terras quis suas dimisi, Euagellu loge lutei diseseminent. Gane laboris estor paeniteat. nam ex quo
tepore Soci, in ea loca profecti sunt, uniuersam paene Insula Goam, finitimast Diuare o Coranu ad Ecclesia Catholica aggregarunt. MagnumqietiΞ in hac vita fu-ctum industriasiva tumsaepe alias cepere, tum anno post C stu natu iFI . cu illis humani me Cpstatinus Pro-