장음표시 사용
61쪽
,8 revera dari adhue dubitet . - Fuerunt caeteruta qui omnes ex inanitione 6c debilitate universali orias a poplex ias Sc partiales paralyses a sola vasorum sanguiferorum collapsorum in cerebrum nervosque pressione derivarunt ; quam vero opinionem ab omni verisimilitudine abhorrere , sed potius systema nervosum a vacuatione nimia im
mediate assici , quilibet sicile Cel. SELLIO a
S. XII. vlixia hysterica ct hypochondriaea. Amplexiam inter hysteriae larvas iam numeravit SYDENHAMUS ; saepe se vidisse TIS. SOTUS b testatur . Levis est plerumque hizmorbus 8c ab animi affectibus saepe excitatur ;non tamen caret periculo , cum mors reapse hysterica quandoque subsequatur ; cuius exempla
vidit TlSSOTUS se , in binis virginibus . Auterius post mortem caput tantum aperuit Si eniscephalum omni labe vacuum deprehendit ; alterius veru totum corpus nullam eonspicuum vitium
exhibuit. Simile exemplum idem ex HAENIO a Μed. Clin. p. 368. b) Epist. p. 328. 329. o L. c.
62쪽
conruieniorat . Etiam sCHROEDERUS apo. plex iam , resert , aliquando instar gravioris pa-roxysini hysterici suum exercere impetum , se eum hemiplestia aut minori paralysi desinere, ubi systema nervosum valde imbecillum ac mobile est . Apopleviam hysterieam a SAU VAGESIO eam vocari, quae a SYDEΝHAMO post partum laboriosiorem multa sanguinis essu sone stipatum
evenire dicitur , supra S. pr. iam notatum est . Apoplexia hypochondriaca & vaporosa , de qua loquitur d' APPLES apud SAUVAGEMUM b , secundum huius sententiam ab arthritica prosecta est caussa - WΕΙΚARDUS ce , itidem
a poplex iam hystericam ad arthriticam refert, in sola quippe per eorporis nervos dispersa arthr tica materia mali hypochondriaci Se hysterici somtem quaerens O . Attamen plures praeter a thriticam caussas materiales in malo hypoch-driaco St hysterico subesse posse ; ab aliis non dubitatur , uti Sc ex sola praeternaturali corporis irritabilitate , nervorum teneritudine & nimia se s litate hysteriam quandoque nasci. - Sed an quoque hoc apoplexiae genus ad nervosam reserendum Z Aliquando potius spasmodic sanguinea
63쪽
6 in hystericis a poplexia orietur, quia spasmi hy- flerici, & algores saepe his immixti sanguinem
ad caput urgere possunt . Rarius tamen hoc fiet. cum sanguinis plerumque penuria & totius corporis debilitate laborent hi aegri, quae vix sanguineae , omnino nervosae ansam dare videntur apoplexiae a quam sententiam observationes ex
TISSOTO modo allatae stabiliunt. S. XIII. Opimia ex intenso gela . GALENUS a) observat, eos, qui tempore hyemis in itineribus versantur , symptomatibus saepe apoplecticis infestari. WEPFE R b historiam apoplexiae ex intenso gelu memoriae prodidit . S. T. QUELLMALZ e frigora
enecati cadaver lustravit de in vasis omnibus sanguinis coagula iunium instar . vasa encephali cruore turgida , 8c in ventriculis cerebri lympham viseidam effusam deprehendit . Idem d a) De morbor. different. C. V.
σ) Pr. frigoris acrioris in C. H. effectus . 27 3. recus. in HALLER Diff. pract. T. VI.
64쪽
6Itnne praecipue apoplex iam oriri experientia conis firmat , si corpus valde excalefactum suerit, amtequam frigori committeretur . Hinc patet , ap plexiam ab intenso gelu illatam praecipue pertunere ad spasmodico sanguineam cf. VIII. ). Non possum tamen quin adstipuler sementiae Ill. CULLEN a a stigore vim nerveam non presisione accumulati sanguinis solummodo : sed etiam
immediate suspendi. HIPPOCRATES b) iam
annotavit , frigus valde nocivum esse cerebro ,
medullae spinali nervisque. SEELMATTER e
Tobini nervorum morbos valde familiares esse ait , praecipue ob diu durantem hyemem . Prae terea variae rationes veniam dant, mortem frisore pereuntium aliquali modo apoplexiae nervosae accensendi. Digitos enim unicuique notum
est intense frigefactos fieri stupidos & tandem tactus sensum plane ammittere . Quid ergo fiet, si encephalum ipsum gelu cogit Z Haud dubie
supor totius sensorii communis & cum eo apo-plexia . Illud autem revera . fieri , sequens proba 4e videtur argumentum : frigus soporem & lethalem a poplex iam tum demum inseri , si valde in. tensum est , diuque aliquis in illo commoratur . a L. c. f. Io 32. ibi Aphor. V. q. ν) Diis. cit. 3. VII.
65쪽
έ a Congestiones vero sanguinis ad viscera praecipue encephalum insignes exiguo temporis spatio iam 'orientur, cum , quanta gelu irritante ac conis stringente vi in peripheriam corporis polleat, inter omnes constet . Maxima igitur saltem cum probabilitate constituitur , tunc demum penetrabile frigus funestam suam apoplexiam generandi vim exserere , si ipsam calvariam transgressu ni est , ipsumque tetigit en cephalum . Consentit sere mecum WEPE ERUS , dum ait a)r Frigus sanguinem , eerebrum , ct spiritus animales iras velavit , ut nee spirituum animalium materia suppeditaretur , nee . s forto aliquid sanguinis a teriosi aceeriret p in cerebro ct eerebella percolu retur, nee . si Diritus confecti adhue mirus , nervi ad loea debita detulissent .
Opimia pathematica . Quanta vehementiores animi commotiones in eorpus polleant efficacia r quot quantasque in systemate nervoso , sanguinis circulo omni.busque fere corporis lanctionibus creent turbas, nemo est, quem sugiat b . Has vero inter L. e. p. 39 r. in schol. ad modo allegatam obc
66쪽
turbas a poplex iam ipsam , quin exanimationes subitaneas quandoque obvenire , res est haud minus confimata nec exemplis destituta creberis
rimis . Dudum ARETAEUS a) immodicas animi perturbationes & subito incussos terrores pro causiis a poplexiae habuit . Quid quod omnium
morborum vehementiores animi commotiones excipientium frequentissi aras censeatur attonitus b) . Ipsas mortes subitaneas hic ad apoplex iam referre mihi liceat . clarissimorum virorum auctoritate nixo . Caussae enim sunt eaedem , curatios apparenter enim mortui debitis auxiliis adhibitis in vitam saepe revocari possunt eadem a solus mali gradus differentiam constituit . iuxta quam apoplexiam vocant , si vitales restant sun-Hiones, asphygiam vero si sufflaminantur eaedem. In limine statim scrutinii de dicta animi p thematum lanesta essicacia , illa quaestio se os fert , quanam ratione suam exserant violemtiam ; neque sane frustranea est soliusque the riae in usus facta haec disquisitio , sed normam RVM Ill. ZIMMERMANN von der Ernhr. p. 6 et 3. R. Cl. DE MARE ES DisI. de animi
perturbationum in corpus potentia . GGett. III S.
argum. Hal. I 782. a Diuturnor. I. cap. . 7.
67쪽
exhibet auxiliorum cum Duiliis applicandorum
Id quidem extra omnem dubitationis aleam positum est . quosdam animi assectus in solum nervosum systema immediate agere ; absque ulla , saltem absque notabili Sc ad senestum es.fectum suffcieiue circulationis conturbatione .
Idem asserit CULLENIUS a quin ipse supra allegatus Anonymus b) WEIΚΑRDo alias sa.
tis contratius . subitaneas hasce mortes , quas ad amplexiam reserendas esse mecum consentit, R subtilioribus quandoque oriri caussis , quam Vasorum encephali ruptura essu que cruore , con. Cedis , cadaverum , uti ait , sectionibus nixus . Non vero omnibus ac singulis animi pathematibus tanta potentia inest . ut a poplexiae excitandae lassiciant, neque omnes eadem ratione hoc praessant . Sequentes solummodo hic in censum veniunt . Rara est illa beatitudo , quae subito gaudio necat. Circa proximam huius mortis caussam insigniter disserunt Medicorum sententiae, quae conciliari vix poterunt , nisi cadaver gaudio pro suis enecati lustretur aliquando . Alii a poplex iam sanguineam ere credunt a subitanea sanguinis resolutione ac raresa filioue cerebrum
In Ailla. d. Bibl. Vol. XLIII. St. I. p. 2O.
68쪽
inundante oriundam , alii excessivam spirituum animalium transpirationem , iterum alii eordis se. Utaneam paralysin arguunt. Sed missis hisca opinionibus ad ea , quae maiorem probabilit tem habent , aceedamus. Subitanea & insigni cerebri concussione prosusum gaudium, uti M , alios vehementiores animi commotiones necara
pathemata animi graviora v. c. profusum gaudium in exemplo a TlSSOTo ce) allato , c rebri commotionem , illi, quae a violentia ex-. terna capiti applicata oritur , valde analogam in ducere credit, de hac ratione quaestionem a seipso olim G mot m t annon detur commotio cerebri ex caussa interna resolvit. Neque Ill. TlSSOTO se apoplexiam ex compressione vel haemorrhagiam cerebri hie fieri probabile videtur , sed potius eiicephali absolutam paralysin, cum illam nimis vehemens animae commotio omnino inducere possit . Alias tamen quoque caus
69쪽
neam spirituum disspationem . 'fle animi deli
quium a corde , motu vehementiori peristallico sanguinem ad corporis peripheriam pellente , seque ipsum illo privante, oriundum. An non igitur hic inanitio quaedam 8c encephali Se cordis simul subest, cum gaudium exteriora corporis laxare omnesque augere secretiones , deplere e contrario internas partes, certo sit exploratum Sub ipso coitu in oestro veneres apoplexiae 8e mortes subitaneae observatae sunt praecipue in v lde iam debilitatis . Exempla huius generis
8c RICHTER tales , qui ipsis occurrerunt , --sus narrarunt. Hocce morbi genus certe non nisi nervosum sy nploma est ; in valde iam ene vatis ac imbecillis nova insigniter debilitans, nervosque mire concutiens d) caussa accedens , ferri non potest . quin vitae filum abrumpat . Frequentissimae sunt irascendi occasiones ad
iram saepe proclives est apoplectici . Turgent Medicorum libri observationibus , quae narrant a) Obs. XVIII.
b) Diss. de morbis ex intempestiva venere ortu dig. e Prax. Μed. cap. de a popl.
70쪽
apoplexiam, iram exeipientem Mortem ira e eandescentium plerumque apoplecticam esse , te-. statur Ill. ZI ERMANA a) . Sequitur terror de nutus. Apoplexia inde orta est , quae per bimestre spatium paralysin sensuum motuumque voluntariorum reliquit b . Suetum mortis, quam terror inducere solet, genus , apoplexiam esse , testatur LANGHANS O) . Apoplexiam ex sola imaginatione 6c assiduo metu , se aliquando hoc morbo perituros esse , hypochondriacos interdum revera corripere, exemplis confirmavit m IKARD M. Idem ce) narrat amplexiam post insignem
moerorem tempestate frigida ac humida ortam . Universim mihi videntur animi affectus quadruplici ratione amplexiam inferre r sola vel saltem symbolam asserente immediata in sensorium commune actione : a. animi commotiones ope miri in praecordia imperii vitium qualecunque in a domine producere possunt Sc hoc demum apo-