Meteorologia de igneis aereis aqueisq. corporibus authore P. Francisco Resta a Talleacotio cler. reg. minor

11쪽

Τtacta tuum, Capitum

Cap.eti De Infulis ia De Aquis congelatis pag. 8 3

TRACTATUS II. Cap. I. De causi, ergeneratione De Fontibus, Fluminibu . 727. . Ibid. Cap. i. Defontium origine. Ii Cap. a. Desigura Nivis. 8 6 Cap. a. De fontium, uminum Cap.3-De colore Nιuis. 8 8

Cap.6 de aquis calidis Cap. . Decans o generatione Cap. De alijs peregrinis, grandinis . 89s mirandis aquis et Cap. 8. Demrk ectionibus, OT A CT ΑΤ III. accidentibus grandinum so De Pluvia. pag.797 Cap.9. De Glacie. OTCap. t. De mater3ali pluuia Cayio De Pruina. 914 ibid. Cap. a. De causas mali pluuia TRACTATV V. 791. De aquis in ordine ad potum Cap. 3. De eausa fatuapluuia. goo. Cap. I. Desunt o eonditionibus Cap. . De pluribus qualitatibus, quaproba adpotan m. I 8 ct accidentibuspluvia. Io cap. a. De probitate aqua pluuia Cap. s. Designis pluuia o lis sa Cap. Dolini irpes alis, alia Caps. Deprobitate aliarum aquam

rum temporis ectionum. 8a rum . as

Cap. . De Diluvio. I a Cap. . De prauarum aquarum Cap. 8.Digressio de Gigalibus,quo correctione. s,3 rum eulpa inductumfuit diis Cap. I. An aquae in vini potus uium. 8ῖ praefantior, Αλ. Cato.Appendis de Pygmaeir. εῖ

12쪽

VT nouum lio copiis, cui inscriptio est, Metilarii logi et Planeis Aereis, Aqueisque Corpqribus, Authore Patre Francisco Resta Religionis nostrae Sacerdote professo, typis mandari possit, iuxta Religiosorum nostroriim, quibus id commisimus accuratam recogisitio ni,&approbatibilem, sicultatem concedimus; tota ipsis, ad quos extineti videbi 'tur Romae in Aedibus nostris S.Laurenti Miuc a 116. Ianuari id a.

Iacobus Romanus Cleric.Min.Prapo stus Generalis.

Imprimatur, si videbrtur Reuerendisi . P. S. A.M.

R. P. Francisci Remite Dorum Regularium Minorum tres Meteororum libros iussu Reueren/β. S.P.A. M. rite per uolui, ct examinaui nee in dis quicquam bonis moribus,aut re thodoxae dei contrarium reperi; quin imo, magno scholis emo lument uturos confido. Ita cense e Codegio Romam Rale Septembr. I 642.

13쪽

, 'o omnibus naturalis philosophiae partibus metereologiam

aibri Mora fer neglectam, aequus naturae aestimator non potest non ac demirari. Talem quidem eam concipio reliquis parcibus

eis comparatam . Omnes enim aliae tam solerti studio excolun-- - , A gur, x sapientia nunquam opus suuin implessse putetura hare, GUUU vero superficie tenus, de veluti in transtu attingi iii Scholis

consueuit, paucos ac breuioris styli habet scriptores Fortasse quia facilis, reliquae nimis arduae: diutius autem&operosius haerendum ubi in suis sacris natura latet. Vel quia minus scibilis, aut sciti digna viid Aristotiles de ipsa, notam demonstrando, qu1m addubitando; veritatem attingendo potius, quam exacth exquirendose egiste testatur. Affrinatque, eam esse secundum naturam inordinatiorem, quas siue ea firmitate, qua inrequirit scientia iussio obiecto Pollat audacior in eius contemptum meis

reori nomen interpretari, Ex voce enim elevo, meteoro pro antini suspen.

foae, stoliditate &inconstatilia usurpatur. A Platone pro incomposite Ioaqueut sumitur Seli dicitur meteoros, quasi pol videns,quasi sit is, qui nota aduertens operatur: sic ergo in metereologia quas desipit, stolidE,&inconsiderath operatur in ordinatior natura, cum elemetita rudi ter imperfectEque commiscet, nec ad substantialem mixtionem adducit. Verii dignius sentiendum esse de hac amaeniori philosophiae narte, vel exeo pleia comi incitur, quod Deus ipse, cum aliquando obuin alloquendo Pbilosophica quaesita proposuisse eratur, eam philo. ophiae partem diuinae sapientiae cathreda dignam aestimauit, quae circa metereologica,eique affinia

VeIsatur Ex his argumenta desumit ad suam omnipotentiam, alia lue attri. buta declaranda. in aerumnosum Iobum ad solamen excitati,in ad insigniores virtutes erudit. Nihil dixisse Deum legi inus de sola mitioribu , quaestionibus circa materiam primam, sormam, motum, quantitatem, Malia abstrusiora, in quibus vix naturae umbram,&plerumque non nisi inanes mentis formas alsequimur. Sed Dei quaesita sunt de tonitrui sonitu i in biisellius One, generatione pluuiae maris profunditate, firmitate terrae, deque

similibus ac pariter Iob talibus cons derationibus haeret, ista qu colloqui js

suis clim amicis interserit. Tantum laudis hinc metereologiae accedit, ut vanum sit eam aliunde commendare. Ac pariter conuincitur, latiorem

e plicationem ei optim congruere; maxim h cum Deus ipse expreserit, eam esse nimis arduam , potius quam valde facilem. Itaque non est cur nostii voluminis prolixitatem tali materiae insuetam excutemus, qua inuis plus lectori occurrent , in quibus excusari precamur. Meteoron, ex quo metereologicae facultatis nomen, latinEsignificat sublime quae enim proprius in tali genete ponuntur, in aere apparent. Definiri solet: corpus elementare acti dentaliter di impersem mixtum ex halitibus in sublime orium. Dicitur elementare, quia naturam Mesentiam alicuius elementi retinet. Ad meteoron enim requiritur elementorum compositio tam imperfecta, ut substantialis mixtio non sequatur, remaneat natura de egentia unius elementi unde meteora ignea sunt Irnis, aque aqua. Et ali qui si nullum elementum conspicue appareret, vel esset mixtio iubstantialis, et ea confusa elementorum congeries quae concipitur suilla in mundi primordijs sub nomine chaos. Quaedam tamen meteora in sola apperentia sconsstunt, ut sunt tris&halo . Meteororum materia in eis halnu, seu ex- Piramenta crassiorum elementorum siue aquea sue terrea, sue utraque con-

uactim iusta osteadetur, ε pro certo apud omnes est. Nis quod Paraceu

14쪽

ὶ, inter sabulosa dicta suae phIlosophiae habet, omnia meteora Ductiis et

syderum , velut inquit, arboruin poma , eorumque materiam ese sulphur sal 5 hercurium haec omnia intra stellas colitineri, quas propterea cu curtataso phialas appellat Additur murem tublimitas, ex qua torva atum est meteor nomen . Vnde quadam generaciones Pro metereolooici ha heu tu rex eo Praecia, quMin sublimi contingant ut lapidis producito, haec enim sin imo fiat, vulgo non aestimatu metereologica . Ex istis sublimibus apparentij exclud utitur a serie meteororum quaedam regulares. consuetae, tecti upsi, de similes astiorum affectiones. inramuis autem prii Iaarib&ex vi nominis solum sublimes apnarentiae dicantur meteora, tamen alia plura ad idem genus adducta tulit, quae in terrae superficie Mino uitra Pia in contingunt, ut terre motus, fontium formatio. Iulo ipsum ne mare tam principaliter ad metereologiam attinet, ut Aristotiles illici praetera pluribus aereis, proprioribus metetim, atque prius α

li de eo tractet Qua uiae iam aqua lacus, palude sontes, numina Ira si chlai uiri, naul, lue tia i i quae, quae sursum labuntur videlia: eodem in Odia agendum ch niele in iis . Si enim muteoron est tota in Quae moles, cur nos i ta loca terrestris spliaera maxim cum vvusglobuste sici ait rex viroque clem suo. toales, nu .nina. I lacus, cur non montes P cus, aliae me teriae position 8 si guttae, cur non renulae cita quidem Oinnia terrea meteor is auiungi potuissent, nihil minus ac statutum fuit de aqueis Maior esset terreoruin i eteororum varietas, ac si aliorum ele in entorum uitaeda in tam firma, ut fer Eaeterna, s v.g. montes. Alia tam

instrina , ut minusquam apparentia, haru sunt mentales terrae partitiones lavarias Onas, circulos gradus Magisque considerabile id effet, quid meteri ogicum in Lerna, quam sit in aere varietas regionum. Forullulia dc in tallica latis dirata ac pretiosa terrae ni eteora videntur Minoripi Aristoteles horum explicationem inter alia meteora an resus fuit stirmans ea ex com-nuuii inere reo sum materia consistere. Condit etiam in hoc senere intra se terra satis dignas sui concretio te, de qua Idam mire curiosas recipeciosas Pro M. mplo sic, quod refert Cromerus in Suenico oppido maioris Poloniae sponte intra terra ornaari,asa lectilia, Ollas, amplioras,aliaque cuiusuis co-1uetae formae Alibi plicium vi aliarum rerum hgurae rebus spont impresce cernuntur. Oset idem elementum, ut meteora ad te attinentia exposcere aquarum venas doniel, quos profert, latus quibus concutitur, ignes quos eructat. Verum , quae recens iii Iaus, vel ad speciales facultates, vel subdi. uersis titulis ad aliasit ilosophia aut etiam metereologia partes adiudicata

insere, ipse que Artiti teles fodiibilium& metalli eorum tractationem intexmeteora aggressus statim ab eis abstitiuit,eaque aliis facultatibus ablegavit,

contentu, adnota se ,ea ex vaporibus ex halitibus tanquam coiramunt ineri: rorum materia conmovi, lirasi ob id solam comine norari debuerint. Proinde ex in te Oaeumrit m metCOrorulitatulum Praeterinittimus, qui alioquin tribus libris, quos disposuimus de meteolis igneis aereis e caqueis,latu cia

νος tum: planiorem addere potuisset.

15쪽

ME TE ORIS IGNEIS.

TRACTATUS PRIMUS

De Cometis nouisque Syderibus.

Os TREMAE huius aetatis Philosophi cometarum cognitionimo tam exqliis te studuerunt. ut illustriora in scholis reddiderint teiaporanea haec, Mugacia sydera perpetuis plerisque syderibus Naturalia im philosophormn scriptis, quibus infra unam co-s CG metae conitituebantur, nouae Astronomorum obseruatione, accesserunt, ad eos afferendo ad aetherea regionem. ab utroque scriptorum choro tam multa, varia certatim dicta sunt, ut estusor haec authorum licentia consimilem in ali 1 excitare, exculare potiit Iungimus cometis nouitias stellas cum iam calum didicerit quaedam temporanea proferre 'delao eadem enim ratio virorumque videtur. Et mirui plane est, Plurianos recentiores Peripateticos ex Astronomorum authoritate , leo metticis probationibuSconuictos, admisisse in coeli, nouas stellas, Icpe itina in citer exclusisse coitietas; cum a1nen ijdem Astio nomi, ij idei probationibus, eorundem instrumentorum tu, utrunque syderum genus in coeli reponant: aut igitur in utroque , aut in neutro fides piaestanda Si stellae tonsae Scimberbes non obstant coelorum Incorruptibilitati,cur eos tantopere laedulit intoniae, crinitae pn forte crines barbaque adeo dehonestant sydera, ut ex hoc ipso iaciendae coelo sint, si quae barbam crineique proferrant Eadem omnino dissiculta, est in nouis stellis ad inferiorem regionem deducendi ,,ac ad coelos efferendi cometas . Si cum illibata caelorum integritate stat Ortus stella itim, non erit abiurdum, si ijdem cometas proserant. Et si elementa capiunt cometas, non excludent glabrasydera. Quod igitur de cometis dicemus, de nouis stelli accipiendum est. Atque ita ae lualiter de virisque communiter censent recentiores Astronomi, nec aliter sentire deberet quiuisa ripateticus

CAP. PRIMUM animas. Sic apud suetonium Augu

stus exortum suo tempore cometa in,

cometarum . in templis cultum excipiebat . . ne post mortem inferior Caesare esset V Tab infigitioribus mendacijssu Pompeius, huius animam Pori relamamus initium , creditum alio nus Poeta dixit, in aeternosor Scol- quando fuit, cometas effemeroum, lectam. Ut de perpetuis, ac prima- id s

16쪽

benighitatis argumentis. Sic ab immense)ebitorum incita pondere, ad te procurrit mea Meteorologia. Vale.

17쪽

TRACTAT VUM, ET CAPITUM.

Liber Primus, de Meteoris Igneis.

De Cometis noui . sideribus Cap. 3. De motu fulminum: 76 pag. 3. Cap. q. De tempore fulminum. 81Cap. s. De loco si in um S Cap. L. Variae sententiae circa Cap.σ. Debis quae praeseruant, aut essentiam, o productionem Co non tanguntur uti in . s m/tartim Ibid. v. . De Oarbs fu inum esse-Cap. et Aliquos Cometas esse eor Gibus. 93pora caeleLIta Cap. 8. Des minu peciebus.99Cap. 3. Cometa aethereos esse con Cap. 9. De future seu eoru a- cursum plurium iterum sione. CLCap q. Aliquos Cometas esseob Cap. Io De Tonitruo. Ios unares, ct elementares a Cap. ii De Un eationibus fuLCap.s Deneciebus Cometarum. 7 minum corusationum to-

Cap. s. De motu Cometarum. 37 nitruum. Io

cap. . De alijs assectionibus Co-

Cap. 8. De efectibus Cometaria. 4 De aliis Ignibus aereis pag. VI q. Cap.9. De Galaxit. 8Cap. 4.Probatur afra atque adeo Cap. r. De pstris meteoris igneis Cometas esse igneae naturae . et supremae regionis . Ibid. Capri t. Solutio aduersarum ra Cap. r. De Mellis discurrentibus,ctitontim si cadentibus. Us

Cap. r. ID Dracone volante. 2o

TRACTATUS II. v. . De Ignefatuo . 21 De Fulminibus, pag. 69. v. s. De Colore, Polluce,e H

18쪽

I RACTATVS IV. Cap.4 Despeciebus Ignis.

De Ignibus subterraneis pag.i3 Cap. . De materia Ignis issCap.6. De Ignis creatione et o C . r. Igniumsubterraneorrem Cap. 7. De naturali productione historia. Ibid. aio Cap. a. Igniumsubterraneoi vim Cap. S. D. corrutione Ignis et ar

Cap. r. Ignes subterraneos Tmon Cap. o. De Uarιetate caloris et et ibus apparentes si instrna Cap. I. De calido naturatio,i-

Cap. . Eadem ossirtio magis con Cap. ra. An cam viventium sits, at tir is diuersu a calore Hem Dari et soSoluuntur obiectiones in Cap. I 3. De prima caloris opera- contrarium is tione erga mixtum, quis Iae-Cap. 6. De Ignibus epulchrali , ratio simplex. I

bus, jeuscrpetuis antiquorum Cast. l. io e concoctione se unda In tarnis in caloris operatrone Concoetion s

Cap. i. Ignem esse sub Iantiam, ne qua es putrefactio. 8scnum ex elementis Ibid. v. i8. De socitate ignis . ρσ

ap. 3. Ignem non esse anima Caip. i. De alijs plerisque inelio-

Liber Secundus De me te oris Aereis

19쪽

Τractatu una: capitum.

- . in eas heterogemitas iapartium, aut frigiduas media TRACTAT V III. Qionis go D Terraemotu . pag. I. cap Proponuntur alia causae δε ectiva ventorum . CV r. irraemottim non femoe Cap. . An venti fiant a caras se e tu causis operioribui id. perioribus,m naueυaέιυυ1.37 CV. . Neque terram, neque Cap.6. An terra ex uis cauernis quam esse causam terramo-Gentos proferat. i 383 tu . 47 Cap. .Explicatur qualitergeneras cop3. Spiritum esse causam te Clit causa motiua Centorum Hi ramotus. sCap. 6. De ventorum quantatibus v. q. De nec ebus terraemotus. varseque accidentibus. o2 4 3Cap.9. Deventorum quansitate , Cap. . De quantitate terramο-o dimensione Q quCap. o. De oppositione, ct con Cap. 6. De duratione terramo. trarietate entorum 87Cap. LI. Deventorum geni ratio Cap. 7, a De In magis inlate, praesertim per transmuta minμι terramotibus obno-

h l. praesidia. so Cap. 17. De ventis meridionali Cap. 3. De causa quietis ter

De Irides pag. II.

apa. De obiecto, ct causa materiali Iridis . Ibid.

aliisque noramassertiis. 6o dis . Is Cay a 2 De ventis ripentinis sis Cap. 3. De causa varietatis olo proce sis rum in Iride . . ig cap . . An Iridis colaressint Certii Oel apparenter. 322

20쪽

Cap. s. De Iridisfigura cernarum. 3 Cap.6. Cur iri linguracircula Cap. 17. De a*s minus prurijs Urs. 33 Iridibus. 36 Cam'. Anaris cres exione,vel' fractione radiorum ue 33 TRACTAT Vs v. cap. 8. De quantitate, ctialitudi De Corona , Paretio, atque aliis ne Iridis ue 38 aerijs apparentus pag. 365. Cap.9. De tempore, di loco Iri. dis Cap. I. De caista materrasi, o fori Cap. te. De motu Iridis a mali corona . 36 Cap. ri tu sectibus,disgni a. v. a. De causa fatua eorΟ-

Liber Τertius de meteoris aqueis

TRACTATVS.I. habeant idem ommune en

Cap. 8.De maris profunditate.Vba Cap. I.De maris descriptione. Ibiae de aquis subterraneis. 62σCap. 2. De maris origine. Probatur Cap.9. De maris nitate, O nu- non dari maris fontes 97 mero. Cop. 3. De essectiva maris origi Cap. io De Oceano eiusq*ern

Cap. . De quantitate maris. Pro Cap. t. De mors augmento, batur aquam esse maiorem ter decremento. 64a