장음표시 사용
31쪽
illa in praesens requirat, quibus in errore Fatque tenebras lapsis primum conceptae ab iisdem lucis redhosii mentum debeamus. S.
veri, coeptum ej usmodi opus persequi lice ret, multa haud dubi E retro lectis vestigiis deprehens umiri, quae vel latuerunt habnus, vel intricatoria habita suerunt. Qui bus commodis & hoc annumerari posse, quod Orientalis literaturae encyclopae diann per sequi ibidem & felicissimE abso
vere posset. Non librariae, ejusque raris. sima pellectilis, non rerum copiam, ne que ad iis bene utendum quicquam deiu 'turum. Haec vota sua tani praegnantibu rationibus munita per literas Golius com
municavit & reseravit Johanni Jacobo olphio, Tigurina in Schola Lingui Graecae Proselibri. Idem illud consilium mi nitandi Hottingerum in Orientem cordi fuerat etiam Constantino I ' Empereur Theologo & Philologo subactissimi in Antiquitatibus Orientalibus judicii: quod ille
literis ad Brettingerum nostrum exaratis testificatus est. Et videtur ipsi Hottingero animus ad conficiendum illud in Orientem ter in sinusse. Nam Hagam Comitis cum Golio prosectus, Cornelio Hagae ita valedixit, ut aliquam saltem reditus sui spem cirelinqueret. Verum Tigurinis huic cona-j tui intercedentibus, omnis spes prosectio-
32쪽
nis huius decollavit, succedente postmodum ea provincia in humeros Levi ni arne ri, qui longo tempore Constantinopoli substitit, collecta Bibliotheca ori ontali pretiosiisima, quam nuper sato tuo functus Academiae Leidendii delegavit. Caeterum Hottingerus revocatus in patriam sexto Martii ANNOM DCXLI. Lei. a discessit , trajecturus in Angliam, atque hinc per Galliam, patrios lares repetiturus Minus tuta erant per Oceanum iti, Bos.ellus igitur, quem ante me
nis' noravi, quique eum literis ommi ad principes in Anglia Viros instruxerat, non tantum geminum salvi conductus diplo ma,suomet sarcinis ejus inscripto nomine suppeditavit : Verum etiam authoritate sua id effecit, ut Regia navi, qua tum Sereni stimus Elector Palatinus in Angliam veheb tur, transfretare licuerit. Cumque jactatio maris insolita ipsi,& nausea mari. na nonnihil. Valetudinem ejus affligeret. fidem & humanitatem expertus est Petri Streithanenti, qui Serenissimo Electori a sacris erat, Quamque adet, saepius ab eo commendari , extolli, uti erat religiosis simus & gratissimus beneficiorum aesti amator, audivimus. In Anglia cum Jacobo Uiserio Armachano , Hiberniae
33쪽
Primate, nec non Johanne Sel leno, utroque Viro longe doctissimo, ct immortali praedicatione uignissimo, ad quos ipsi lice- Belgicae aditum & viam muniverant , in colloquium de literis venit. Fertur Ul- serius lectis literis , quibus, quos ille Codices Arabicos angulio latis tempore Leidae descripsisset, narrabatur,
caput HoTTINGERi manu leniter demulcendo , clixisse : Tantum, amice, industria po-is. Oxonii cum Poco io & Cantabrigiae cum heloco, qui euio convivio exceptum Socratico humanissime habuit, amicitiae literarior foedus inivit. Ex Angli: se contulit in Galliam, ibique , quos ant hac non adiverat, Uiros claros salutavit. L. Lututiae Hugonem Grotium,Cujus nonac rinihil est in adscitiis titulis tam illustre atque magnificum, ut vel dignitate vel celebritate sequare possit, familiari alloqui compellavit. Sed & Ecclesiastas illius loci gravi flamos, & de Ecclesia Christi praeclare meritos, Drelincurtium, Da illaeum, Mestregalium vidit & coluit.Gabriclem etiam Sionitam Syrum,& Marinum, arsennum Monachum Hebraicli docti stimum & in
Mathematicis versatissimurn non omisit convenire, ut cum iis de Orientali litera tura sermones eruditos consereret Omit-ὶ
34쪽
to Amy ratuum, Placeum, Capcitum, Petitum, Garissolita, alios, quibuscum in Gallia familiariter egit. Adeb nihil reliqui fecit,ut
non vagari tantum,lustrare,discurrere . sed indagare,discere,in agnorum virorum amicitias connectere, hoc sist, Vere peregrinaci dici posset. Plerique enim satagunt, ut cum voluptate, pauci ut cum fructu peregrinari possint. Cucullati multi peregrinantur, pauci prospiciendo foras, uti verh magnus ille Verulamius questus est. Sic HoTTINGERus peregrinis opibus auctus &onustus, eodem anno redux in patriam, ei jus postliminio sinubus receptus cst, sub- oriente publica omnium laetitia, qu bd cuvem tam exoptatum, futurum grande docus patriat, salvum& incolumem sibi vinclicassent. Neque visum E re est, ut domi es Musis suis abditus inusu redderetur
quodammodo deterior. Moecenatos nempe sortitus est, prout merebatur maximos,
quibus id unum curae cordique fuit, ut si dia ejus in publicum propelleretur,& ipse, veluti bona tellus, probh exercitus & agitatus haberetur. Fuit haec non minima pars felicitatis HGTTAEGERO , qu5d sacilEu bique locorum sibi patronos, suisque stu iis acquireret, qui ipsum contra livorem
oculi, qui plerumque pastus est & obso-b 4 nium
35쪽
nium ingentim animarum, intrepide & sortiter assererent, &ex tenebris in lucem &orchestram virtutibus ejus convenientem producerent. Et quod de Catone Majore Livium dicere memini, in illo viro tantum robur corporis & animi suisse, ut quocunque Oc O natus csset,fortunam sibi facturus videretur: hactenus in HO Τ Τ1NG ERuΜquadrat , iubilin eo tantum robur animis fuisse exii timem, ut quocunque loco natus, qvcmcunque etiam in locum translatus , fortunam non tam facturus sibi,quam factam inventurus videretur. Anno igitur ,
Seculi hujus quadragesimo secundo, Consentientibus Procerum Utriusque ordinis votis, ei demandata est Historiae Ecclesiasticae publica Prosessio in superiori Colle-l gio obeunda, quae quam bene humeris ejus sederit, licere non attinet. Fuit nempe, ut Linguarum omnium, ita Historiarum etiam quoddam quasi receptaculum & abdita vorago. Cui rei inexhausta illa, qua pollebat memoria, quam veri stime Cicero rerum & verborum thesaurum , Plinius maxime necessarium vitae bonum adpe Iat, praeclare inservivit. Itaque Antiquitatum tum Ecclesiasticarum, turn domesticarum solertissiimus & studiosissimus scruta- tor suit: quas ille sic animo informaverat .
36쪽
tenueratque, ut videri posset omnibus Slocis & temporibus interfuisse. Testis es tum illa ipsa, quam sic satis diu siustinuerat, prosessio, in qua felicissime simul & fru ctuosissimh explicavit vela ingenii ,&om.
nisiciam pend memoriam: tum literis pro dita historiarum monumenta, auro contra chara: tum denique crebra illa & quotidia na colloquia, quae ille historiarum promtis sima narratione ita condire sueverat, ut O mnibus admirationi esset. Nolo hic, utrum Theologo utilis & necessaria sit historia rum cognitio,disiceptare, quando res ipsa, vel me tacente, satis per se est manifesta. Theologus enim sinς hoc veluti viatico quodam,& face historiarum minus commode suum tueri munus poterit. Nulla ratione facilius quosvis errores & si persi tiones, quae nunquam non Velut pestilens quoddam sidus afflatu suoEcclesiae nocent, quam hac ipsa, uti Cicero scite appellat, teste temporum, luce Veritatis, Vita memoriae, magistra Vitae, nuntia vetustatis, debellabit & in ordinem coget. Eodem anno taxorem duxit Annam Huldricam, Johannis Henrici Huldrici, Viri eruditissimi,& multiplici Linguarum notitia clari, Ecclesiae ad Spiritum sanctum Ministri fide linunt, filiam unicam ;Jacobi verbHul b s drici
37쪽
isεῖ drici S. S. Theos Professoris gravi stimi.&Collegii Carolini Praepositi neptem; feminam lectissimam, & rebus prosperis ac dubiis sociam fidissimam, quae & maritum viventem unich ac perseveranter dilexerat,
ct acerbo fato amissum insanabili dolore luget. in matrimonio eo bene cO venientc nata est ei proles numerosa satis. Tribus, uti in loco dicetur,eodem genere lethi eodem-
ue,quo ipse,tempore extinctis,aliisq; ante mortem eius coelo transeriptis, supersi,
tes reliquit sex; filios quatuor, Johannem Henricum, in studiis cumprimis Orienta libus provectum satis, & axiomate Verbii Divini Ministri jam insignem,SalomonemdJacobum& Conradum, optimae spei omnes filias duas, Dorotheam & Annam, quarum illa nupta est Viro egregio, Iol, Casparo Wolphio, Professoris, quem supra laudavi, Filio, Verbi Divini Ministro Anno quadragesimo tertio sequenteTheologiae Catecheticae in Collegio Humanitatis , & Linguarum Orientalium in superiori Professio publica authoritate ei impos
ta , & priori illi adjuncta est, quam ille pari fide & si accessu sustinuit. Ouam fuerit Linguarum Orientalium, Persicae, Copticae, Arabicat, Turcicae, Syriacae, Chaldaicae, Hebraicae ad stuporem & miraculum ut
38쪽
que peritus, supersedeo dicere, ne, res toti orbi notissima sit, videar Athenis quod ajunt, noctuas inferre. Sane Hebraicam linguam calluit ad extemporalitatem us lue. Memini ipsum Hesdeli, ergo compellari a Rabbino quodam, ejusque filio jam adulto, quem diu pater lingualebraicam docuerat. Cumque audiret: abbinus HoTTINGei uvi secum expedicissimh Hebraicb colloquentem, indignatione saeva commotus erga filium aditam tem, in eum irruit,& insigniter eum nobis inspectantibus & risum non tenentibus de exum dedit, additis his verbis: Nebulo, ain longo tempore te linguam Hebraica docui, & pateris adhuc a Christiano hoc te vincit Sed & Arabicb locutus est admodum promth, cum adhuc versiaretur Lei dae, & Arabem in aedibus Golii assiduitate contubernii sibi conjunctum haberet. Si igitur ille una Theologiam Catecheticam, Historiam Ecclesiasticam & Linguas Orientales docuit,&sustinens onus non sin plex. nec unius viri, omnium tamen desideria facilE exsatiavit. Et publicae institutioni adjunxit tum crebras disputationes& exercitationes, quibus eruditionis suae thesauros nobis exposuerat non vulgari cum applausu omnium & certissi no fru
39쪽
ctu; tum privatam etiam institutionem, qua vix aliud efficacius ad ingeneranda a nimo reconditae doctrinae penetralia. Factum hinc magis atque magis, ut non domitantum, sed soris etiam & cura & gratia artis ilicresceret, neque tam iret ad aeternitatem nominis,quam perrumperet. Cui rei magnum momentum addidere publica scripta, quibus ille artifici plane manu laboratis subeundum sibi ci tentandum illud publicae existimationis vadum statuit. Ini lium scribendi fecit anno Seculi quadragesimo quarto, aetatis Vicesimo quarto. Fe vebat controversia de integritate Codicum,tum Hebraici Veteris, tum Graeci N. Testamenti. Inter Pontificios secta quaedam deterioris commatis conspiraverat ad enervandam veritatem Hebraicam, cui suppetias etiam tulere ex Reformatis matb consulti quidam, quorum quale consilium fuerit, novit Deus, qui omnium scrutatur corda hominum. Forth ex Oriente asportabatur Pentateuchus Samaritanus , quem Josephus Scaliger scriptis ad Samaritanos Egypti. itemq; ad magnum eorum Sace dotem EleaZarum in civitate Sichem ino rantem literis anxih pr stolabatur,& o cupatus morte non accepit. Itaque Petre skius Senator Aquisextiensis, qu i antea e
40쪽
tiain opera Ostagerii Pentateuchum illum coemi curavit sed coetntum illum navi a piratis direpta non obtinuit; operam dedit,quo fuit in literas studio fiagra ratissimo, ut alterum illud exemplum, quod ad Scaligerum missum in manusGenebrardi inciderat , impetraret. Cumque impetras et, illud Morino Blesensi, Monacho doctissimo,sed perversi ad abutendum ingenii tra didit. Is eo avide perlecto totus converti coepit in Hebraicae veritatis accusati siem, CD argumcnto , iubis codex ille S ' i naritanus , hodiernis, quos terimus, Hebraicis, uti credere nos voluit, longε antiquior, lectiones habeat discrepantes plurimas. Confidebat nempe Monachus,tam bardos cile & plumbeos nostros, ut fraudem tentatam subolere non possent, nec reperiri quenquam, qui eiusmodi studiisi tendisset animum. Aniis eas igitur Livetus, Theologus non ex multis , author fuerat. Ludovico de Dieu, Viro summo,&qui in hisce literis pares paucisIimos habuit ut Monachi hujus petulantiae fibulam imponeret. Neque ille defuit causae. Sed telam hanc texere incipientem & aliquo is que jam progressum, mors propera fato abripuerat. Hottingerus igitur, qui jam ante Opera Mincenatis sui Golii non unum