장음표시 사용
111쪽
die dum tamen pecta fuerit superligata. Et quum Equus reintrat stabulum,applicetur oleum callidum ut dictum cst. Item ad idem, Tollantur pili circa vulnus, deide lata cutis lardi supra vulnus alligetur,postea superponatur fuligo bene trita cum sale & axungia,vel si volueris superponatur sal assum bene tritum cum fuligine per triduum, oc sit aliquantulum tepidum: vel si volueris,superapponatur emplastrum factum de pice nigra, era & sepo arietino,& custodiatur semper Equus asserdibus&ab aqua. Si vero caro laeta extra corium apparia rit, puluis rasers cornu ceriai aut fouis cum veteri sapone ad constimendu eam ligetur. Et nota quod si vulnus m negligentia vel inepta cura redigatur in cani, crum vel fistulam , si fuerit cancer, curetur ut insta in Cap . de cancro: si fuerit fistula, curetur ut insta in Cap. de fistula continetur.
Ontingit Dequenter quod Equus ponit pedem anteriorem & frequetius posteriorem in capistro, & quando vult pedem ipsum extranere, non potest, propter quod accidit quod Equus laeditur in pastutat pedis, ex parte posteriori. Et fit ibi quaedam laesio vel incisio, quae procedit vh ad neruos, & nisi siccurratur laesioni p dictae remediis oportunis. Ilet Equus grauissime isdi propter locum,qui est neruosus.Cura,Si inc
pistratura sit recens vel non multum antiqua, habeas lanam staccidam, & Leio de ipsa unum tortinellum vel tortium grossum, ut capiat incapistraturam totam Sc plus: in diistum tortinellum imbibas de sepo arietino liquesecto, & liga dictum toninellum strictum aliquantulum supra incapistraturam ad modum ius pastorae interim tamen caueatur Equus ab aqua. Cura, Licet dictae aegritudini multa medicamenta possent adhiberi, qus possunt colligi in diuessis Capit. quae in hoc continentur libello, siabmissis tamen omnibus aliis, unum valde ytile & expertum hic ponam, quod non solum valet ad infirmitatem sedi tam,sed etiam valet ad omnem crepatiam seu scabiem Equi,& omnem rimpturam, de valet etiam ad vulnera. Et ultra hoc cura praedicta tantae est efficaciae quod si Equus aliquam aegritudinem patitur, propter qua periculosum sit ei aquam intrare vel locum ubi patitur balneati, inulitur locus infirmitatis unguento quod insta ponetur &superligetur aliqua pecta dicto unguento inuncta, & secure vadat per aquam, Sc ubi voluerit, quia aqua non poterit penetiare. Vnguentum autem tale est, Recipe olei Olivarum , . r. terbentinae 3 .
x. vel 3. quae misce bene simul, & distempera ad ignem, deinde adde parum caerae & incorpora bene simul dc unge, probatum est.
Aenna, clauardus, seu aquarola quod idem est,fit ex allisione feri, lapidis, vel ligni retro pedem iuxta regulam sire inflatione cruri 8c crepat 3c seret, exit inde humor seudus,quia omnis dolor pr uocat rheuma, 8c ideo infitiora rheumatis antia indigent iuuari si idis Sc siccis vel calidis temperate 8c secis.Cur Recipe mellis cochlearia duo, Diginis cochlearia tria, telae aranearum & de sinas unicatu, 8c silis ad libitu. Conterantur omnia bene simul, de iacto emplastro calido seperligetur per tres dies. Item
112쪽
dies. Item ad idem valet, si calida stercora hominis vel anseris superligentur. Quidam regulam eorum iuxta paennam findunt, deinde aliquod emplastrude supradictis superponunt & ligant. Item ad idem valet emplastrum fictum ex pipere, alliis, solus caulium & axungia porcina veteri, quia si superponatur, infla paucos dies vel maturabitur, vel morietur clauardus, aquarc a lim paen- ira: probaui, dc verum inueni.
Nterseritura prouenit quando Equus nimis stricte procedit cum pedibus vel anteriotibus vel posterioribus,ex quo Equus se interserit, oc ipsus gressus impediuntur, & cogitur Equus claudicare. Cura, Si in posterioribus pedibus se intersu it, de ungula multo magis intra pedem quam intra tollatur de calcaneum seni extra pedem auferatur. Quidam autem inter calcaneum ferri quod est extra pedem, ulum serti ponunt ut Equus ex hoc largius ambulet ex parte posteriori . Si autem cum pedibus antorioribus se interierit, quidam taco rotundus de solea veteris solutaris ad latitudinem a. 3. accipiatur,& in medio eius fiat panaum foramen, atq; inter poctus & spatulam eius pedis qui conlucturam alterius percutit, cortu aperiatur: aperto corio, dc a carne separato, cum spatula taco imponatur, ita ut seramentaconas se in medio fissurae.
Si quos alia infirmitas contingens Equo proprie in bullento ungulae, ubi carnes vivae in ungulis coniunguntur, quae velut infusio impedit & detinet gressus Equi, quae quandos in uno pede, quadrii in
omnibus uniuersaliter oritur: sed si sit in uno pede tantu & no subueniatur, cito ad alios pedes transi , quae iculter accidit ex sinu maloiu humoruibidem concurrentiu propter grossas semositates inserius grauitate sua tiaentes: setilius aute accissit ex minia frequentatione & turpitudine stabuli sumo- statum, ab aqua in nocte ipsius cruribus & pedibus non siccatis, & cum itine re de intra non tersis, ex quo morbo in ungula Equi is siones & ulcera generatur,ex quibus leuiter talia insirmitas oriri potest,qus vulgo Pinsanese nucupat. io
Cura,vngula: Ista patiensis Equi vh ad subtilitate si ablus seleam pedis primitus pr parentur,deinde rosecta serrea bulleste pedum, vso quasi ad viuum vngule, Iubtilientur, adeo ut bullesiae ipss possint partis uncas si mositatibus
exhalare, postmodu ab utras parte bullinarum flebotometur decenter,ute inde humores concursi evacuentur,vel cum serro cuspideo ab utral parte funditus perseretur: custodiendo semper mes hesia a sordibus & ab aqua aec erapedit Equum aliqui enus item fitigati. Fiant praeterea pultes de furfure, acetos'. sicut supra in Cap. de sibilitatura docetur,& tales pultes calidae quatum poterit sustinere in tunc in aliqua pecia de lino circa pedes laesia inuolu tur,eadem bis in die renouando. Cauere tamen oportet ne patiens herbas co- medat ullo modo, imo de aliis pam comedat, donec fuerit deliberatus, quoniam herbs multa cibaria humores augent: de lingua velis, qus occasione diacti morbi isditur,dico quod cessante morbo a pedibus ingus ulcera selidatur. Item ad
113쪽
LAURENTII RUSI I. i. Item ad idem, Fiat alia puls ex qua simili modo Πs Equi laesus inuoluatur,bia
in die renouando, Recipe stercus porcinum de calcem vivant, quae simul bulliant in aceto sortissimo, postea fac ut supra. Alii vocant praedictam ins itatem malum lingus:Ws uni signa infirmitatis praedicts quum lingua est ulcerosa&limosa, ac vetas sub lingua nigresciant: item vulnera sunt putrida, item moruilla fluunt ex ore ipsius, item vix stare potest quando malum pedis destenderit inferius. Curatur autem haec passio etiam per nunc modum, Abradatur prius vicerositas Sc limositas, quae sunt sub lingua, postea locus abrasus ficetur bene cum duobus cochlearibus fuliginis, & uno cochleari salis, & uno,o capite allii bene tritis, A vens quae sub lingua sunt incidantur Zc per medium secentur, vel in semmitate lingus quasi in media uncia incidatur, & iuxta vim gulam intra pedem, dc extra, ex quatuor ridibus minuatur.
liquis atl mdibus tale adhibeatur remedium, Scrutetur
frequenter, es parentur ac aptentur ungulae ad modum rotunditatis ferri, quia & si non plene, tamen quoquomodo emendantur. Sane unum restat de ungulanina prsparationibus recordari , quod ad ii terseritionem, siue ad unius p dis ad alium p rcussionem multum prodest, scialicet quod ungulae inferrando magis interius quam exterius p parentur, & viis serro magis alto in exteriori quam in interiori parte saepe senetur, & sic omne remedium habebit. Solet etiam Equis ex macredine vel debilitate intelisitio pedum contingere , quam resumpta pinguedine de viribus credimus adnia
IEquus fuerit tutellatus in pede , hoc est multum speratus in ride, aut si habuerit multum frigus in pede, tere fidem & fuliginem Sc sup rpone cum stuppa grossa per tres dies, postea bis in die laua cum aceto & superpone parum de stuppa infusa in cleo calido, deinde
accipe romium tritum .el corticem eius bullitum in aceto, oc sit serpone donecla sit liberatus,postea misce calcem vivam cum sepone, εἰ per diem unam sc per noctem superpone.
3Idendum est deinceps de I matutis, quarum species primo recto 3 ordine sunt distinguendae. Fit enim quaedam inclauatura aliquadola dens funditus mellum intrinsecus: Elt M alia otie transit inter tu-
t ellum Sc ungulam mellum intrinsecus nimis laedens. Tertia speci est non laedens mellum sed ungulta viuum tangit de hest. Prima igitur i,cies rug tuellum funditus isdit, satis periculosa existit, quoniam mellum est quinam teneritas ossium iacta ad modum ungui enutriens ungulam dc gubernis Q 8c radices eius unguis uniuersaliter ad se trahens. Cura, Si melius fuerit fundiatus nimis isses, subueniatur salubrius ungulas dissolando, sicut inta in Capit. de dissoluuiis docebo ungularum: Si vero mellum fuerit parum laesum, discooperiatur solea ungulae circa vulnus cum aliquo decenti ferreo tinnimento,&iuran
114쪽
S intratum hircumcirca laesionem de ungula incidatur m laeso circumcircalanditus attingatur. Patefacta igitur inclauatura & bene discooperta, subtilietur selea unguis uniuersaliter& specialiter circa laesionem,intantum ungulam incidendo quod spacium tale inter ungula & laesionem remaneat quod ungula non premat laesionem nec eidem adhaereat: quoniam impediret consolidatio in carnis Arenouati em nouae gulae: hoc peracto, i leatur laeso scit vulnus stuppa inficta in albumine diu, deinde vulnus curetur cu sale trito minuto oc aceto istissimo vel puluere gallae vel myrti vel lentisci, ut in praecede-tibus continetur: laudo tamen ut ante quartum diem inclauatura non discooperiatur, ad hoc ut humores ibidem melius coadunentur, & sic pinmodum iomelius de loco possint extrahi. Post quartum vero diem humores seu p tredo in loco inclauaturae nullatenus dimittantur: quia de ficili totam 3 g
tam corrumperent. Desecinias eisAM M. CAP. c IIII.
I clauus Iaesionem fecerit inter melium 8c regulam quae est secunda species inclauaturae, minus periculosa existit: quoniam tuellus non laeditur nisi ex latere. Cura, Prius inclauatura illa vis ad viuum detegatur, incidedo per longum ungulae, & elargando circa vulnus aecno circuncidatur ungula laetioni propinqua vi vulneri non adhaer at ullo modo: inclauatura vero discooperta, postea laesio totaliter impleatur ex sale minuto, abluto prius vulnere cum aceto, deinde superposita stuppa madefacta in aceto, mala sius cum aliqua pecta ligetur,& postea curetur, bis in die sicut dictum est renouando.
Ertia simies inclauaturae est quae non laedit mellum, sed transit per medium inter vivum & ungulam. Cura Hat illud idem, quod in stacunda specie inclauaturae dictum est: hoc tamen addito quod dist
operta & bene attincta inclauatura, ungula exterius incidatur vis
ad laesionem clauelli ut sordis vel putredinis intra laesiomari nihil valeat retineri. Et nora quod omnes inclauaturae quς non tangunt Vel ladunt mellum is intrinsecus facile possiant curari hoc modo, Attinctis Sc discoopertis prius sionibus, funditus prout decet hum aut caera vel oleum aut aliquod rectuosum seruens Sc bulliens intromittatur vulnus. Item curari Dolumi cum s la & tartaro tritissimul. Item . urari possunt cum fiuigine Sc oleo, de sale simul tritis Sc agitatis. Cura melior ad omnem inclauaturam, Postquam suerit bene discooperta, maxime si oporteat equitare Equum , fac bullire sal tritum in alia
quo paruo vase,& postquam diu bullietit remoue ab igne, & statim adiunge quadruplum terbentinae de incorpora simul,praedicta omnia bene calida immitias in inclauaturam ita quila fullosa illa sit tota plena, Sc post refrigerationem pras lictorum proiice desuper puluerem sulphuris uiui: hoc facto, superponas plumasolos de stuppa 8c liga stricta ligatura i si vero necessarium fuerit equit ti, superponas bombicem simul cum sim mistam . Item si clauus vel lignum intrauerit pedem, discooperias bene vulnus, oc eo discooperto habeas oleum. oliuae
115쪽
oliuae bulliens, Zc eleuato pede infundas ge repleas vulnus,quo bene refrigerato 3c consumpto infundas teriantinam feruentem,& repleas vulnus pede semper eleuato, id quando fuerit quasi frigida, superponas sulphur bene tritum Sc plumasolum de stuppa superpone, postea serra Equum, & equita secure quo vis, sicut ab experto audiui: tamen si per aliquos dies Equus quiesceret,inelius&securius esset. Item ad idem valet puluis gallae, myrti Sc lentisti intromissus in hesione: prius tamen locus inclauatvrs semper cum aceto festissimo abluatur. Et nota quod ad omnes laesiones pedum de ungularii, qu ae accidunt occasione clauelli vel ligni aut alicuius ingredientis inter vivum Sc mortuum ungulae, anio tequam po Vel ungula lagatur pro inclauatura inquirenda, sani pultes de sulphure, sepo oc maluis, quae omnia bulliant cum aceto us p ad si illitudinem, dein tantu calida quantu pati poterit ponatur in pede istis, & cum pecta aliqua ligetur a mane usu ad sero Sc econtra ut ills leuius incidantur. Cauendum est aute a Brdibus & ab aqua,& equitetur secundum quod inclauatura magis vel minus periculosa existit.
Ccidit aliquando ex imperitia medicantis quod Inclauatura no bene attingitur nec curatur, de contingit quod putredo laesonis timclusa inter ungulam,cum no habeat viam nec exitum, facit sibi via inter vivam carnem dc ungulam,videlicet supra pedem rupens cadinem, Sc fit ibi quoddam vulnus emittens putredinem. Cura Claudatur via superior,& per omnia curet tale vulnus. sicut curatur vulnus Superposituri. Re quire ergo stapra in Cap. de Suppositura: Inclauatura tame inserior subtus talea requirat & attingatur vij ad viuu, deinde curetur sicut alis inclauaturae.
quod pes Equi laeditur subtus regulam in medio sileae, dc hoc contingit vel ex serio vel ex oste vel lapide vel ligno vel alio simili vis ad tuellum intrante, propter quod melius aliquando laeditur vehementer, α qua laesone cu inciditi ir ungula circa vulnus,
Dpter negligentia Marescalli, ut supra in Cap. de Suppositura Sc laclauaturis dictu est, nascitur ibi quaedam carnis sit perfluitas a tuello procedens seper se-leam pedis in superficie permanens, facta ad modum fici siccae: Et ideo ficus vulgariter nuncupatur. Cura, Incidatur ungula quae est circa vulnus intantia funditus quod fiat spatium condecens inter seleam pedis*carnem superflua, ius dicitur ficus, postea vero dicta caro supilua qus ficus dicitur,vsh ad sta ruperficiem incidatur, desnde restricto sanguine, spongia marina super ficum cum aliqua pecta strictius alligetur, ut residuum ficus quod in pede remanserit, ulla ad tuestu funditus corrodatur. Corrosa vero scu curetur laesio sicut de aliislssionibus est superius expressum . In desectu vero spogis multu valci puluis as- o phodelom vel alii pulveres corrosita: excepto res algari, ql no probatur: quoniam immoderate violentu existit: cauendu est aute ne fiat ibi cocturae, quoniatuellus propter teneritatem sua, ab igne posset laedi, quod ungula liuello cad re vel diuidi cogeretur.
116쪽
ontingit interdum quod selea virgulae subtus pede tam diu duci iuri u N equitando per loca montuosa, dura vel petiosa,quia quasi adnihil atur,& in tantum subtilis efficitur,quia tucllus intransccus a prsdicta solea unguis defendi non porcst: propter quod iucllus necessarid laeditur ex oppressione vel alicuius alterius rei durae, & laesis mello, sit
inter tuellum Sc staeam quaedam congregatio sanguinis cum dolore, hum res ad locum dolentem concurrunt. Et haec passio dicitur Subia tiara . Cura, Dis soletur selea, secundum quod laesioni congruit, aut tota si magna fuerit, aut media si minor, aut parum si parua,ut euacuentur humores ibi confluentes,& iotuellus issus melius pro velle curetur. His peractis postea per omnia fiat us, ad conualescentiam, sicut videbis infra, in Capitulo ql est de Dissola iis virgo
itingit quando q, infasio Equi ex negligentia vel imperitia modicantis descendit ad pedes, Sc hoc propter humores more solito ad
crura fluentes. Cura,Si Infiisio recens fuerit vel moderna curetur, Extremitates ungulae in anteriori parte pedis cum parua rosneta in tantu cauetur funditus,donec vena magistra pedis, quae tendit ibide,rumpatur,
deinde attisti seu rupta cum roseeta, vij ad debilitatem corporis sanguis per- mittatur exire, & hoc fiat in omnibus pedibus claudicantibus, si videatur expedire: post exinaetionem sanguinis congruentem Sc restrictione impleatur vulnus sale minuto Sc supra sal in vulnus postrum ponatur stuppa in aceto insula, ut a vulnere separari non possit, vis ad duos dies nullatenus dis luatur rota modum curetur vulnus cum puluere gallae vel myrti vel lentisci, mutando bis in die: abluto tamen prius vulnere cum aceto. Semper auae custodiatur Equus a sordibus & ab aqua, donec fuerit sanatus.
Liquado cotingit humores ad pedes defluere inter ungulas occasi lae infusonas , S propter incongrua cura dum moratur ibidem diu, 3ο antiquantur in loco, quod periculosum existit. Cura, Pedes claudicates penitus distalentur,ut humores & sanguis inclusi ibidem euacuentur ad plenum: igitur solea si abius ungulam undis circa extremitates circuitus unguis cum rosineta cogrua incidat, deide selea pedis circumuersa violeter trinsecus Gurpetur, qua extirpata dimittatur ungula ad libitu sanguinare: deficiente sanguine luppa cum albumine oui infusa inuomittatur habu&nter in vulnus,totum pedem laesum cum pecta bene ligado. Sc usis ad duos dies in tali medicamine dimittatur,& postea loto vulnere cum aceto sertissimo alis quantulit calido statim de fide minuto & tartaro bene uitis & mi liter sumptis vulnus totaliter impleatur eum bene ligado cum petia,nec usp ad tres dies ε aliquid remoueatur: post appositionem autem salis triti & tartari, superpor
tur stuppa m aceto fortissimo madesecta, deinde bis in die in aceto senissimo calido pedis laesio abluatur, & siperaspergatur de puluere gallae vel myrtii vellentita
117쪽
lentisci vel tartari: nain carnes conselidant & humores constringunt,& vs.s ad consolidationem carniu dc re otiationem ungulae talis cura procedat cuas fodiendo pedem laesiam a sordibus 8c ab aqua . Potest & aliud unguentum fieri ad confesidationem carnium Sc constringendiana humores,quo non est utedum, nisi post appositionein salis oc tartari,Recipe obbanum, nasticena picem traicam aliquantulum sanguinis draconis, dc misceantur cum ciera noua liquida 8c cum tantudem de bono sepo arietino bulliant ad inuicem,& fiat in de unguentum, oc de tali unguento quantulum calido utere ad consolidationem camis N ad constringendu humores. Et nota quod multae 8c diu , in i, firmitates vel laesiones pedibus Equi eueniunt, propter quas necessario oportet gulas deselari, quod quum acciderit de gulae deselantur, praedictis medicaminibus curentur. Et est sciendum quod ad omnes ungulas augmentandas εἰ humectandas, & ut ad serrandum melius praeparentur, Sc pro velle melius incidantur potest fieri emplastrum quoi sequitur, Recipe maluam parietatii sulphur& sepuna arietinum, quae omnia simul bulliant, eadem saepius agitando: de tali decoctione calida regulae totaliter inuoluantur, pluries eadem re
Ccidit pluries ex negligentia Marescalli , quod humores fluentes ad
pedes & ibidem diutius interclusi, intam inter ungulas antiquantur quod necessand ungulam a mello intrinseco separant Sc euellul, via quaerentes exterius exeundi cum non habeant, unde cogitur patiens,laesam ungulam immutare. Aliquando contingit quod regula laesi leparatur penitus a mello, 8e illud accidit propter flamositatem humorum muli rum ad ungulam defluentium,& quandos ungula paulatim se diuidita mello, & cooperante natura ungula noua renas tur veterem propinquam cons quens, quod ex humorum paucitate contingit. Qita, Statim vetus ungula cum rosiaeta circumcirca modicum incidatur ubi iungitur cum nouella, ita is quiu vetus ungula quae fortis est non laedat uel comprimat teneram 8c nouellam,deinde recipiantur duae partes de sepo arietino A tertia pars caers de cum modico olei olivarum insimul bulliant donec fiant unguentum, de tali autevnguento aliquantulum calido bis in die noua ungula inungatur. Et nota dictum unguentum ad augmentationem 3c renouationem omnium ungularum habile reperitur: Custodiatur tam n vneula a sordibus & ab aqua, Npnedicta cura adhibenda est, donec presina ungula fuerit bene mutata. Adraciendum crescere ungulas, fac unguentum positum infra in Capitulo proximo de Seta seu ferula, quod incipit, Recipe radices conselidae libram unam, radices ebuli libras 3. & caei. De ungula vero quae ilico diuiditur a tuello, Scpenitus cadit propter nullum mone dis dium dicere praetermitto: aliquod tamen remediii inuenitur,quod tale est, Recipe picis graecs, olibani, masticis, boli armenici, sanguinis draconis& galbani squaliter, puluetisent oia Sc lique- fiat cum duabus partibus sepi arietini dc tertia parte 4K ina simul attingedo.
118쪽
Deinde accipiatur pannus lineusibi Ut immutatur totus in consectione pis- dicta, totaliter infundatur : de tali panno sufficienter in huiusmodi conse-dlione inuoluto fiat capellum seu istulare ad modum melli, & pedis ungulae, 8c desuper imponat, ita ψ tussius sit semper in cocauitate capelli seu solutans, 8e bis in die capello seu solutari extracto abluatur cum aceto tortissimo aliquatum calido facto terum immita capello seu solutari super tuellum, semper cauendo ne tuellus ab aliquo duro feriatur et Nerum quia Equus propter amissionem ungulae super pedes diu stare non potest, fiat ei cubile vel stratum de paleis longis, ut pro veste quiescat: dc si Equus iecte stare non posset, semper autem iacere nimium tediosum foret aloe damnosum, paretur ut stet rectus arti- toficialiter tali modo, Accipe quatuor brachia panni fortis Sc grossi cana bis, de si expedierit fiat sertius cingulis ibi sutis, εἰ sib pectore Sc ventre Equi pannus
totaliter collin etur, ita ψ amplitudo panni a medietate ventris v ad extromitatem pectoris protendatur, deinde ligentur funes in viros capite panni Asuspendatur, ne ligando ad trabes, taliter quod totum Equi corpus s ustine tur a panno & funibus supradictis. Equus tamen quantum suum posse fiterit, leniter premat terram, Sc sic iuuando naturam cum artificiis pridictis pro ronascendis ungulis remedium poterit inueniri. Et nota quod in omnibus taria
tudinibus qus Equum prohibet stare in pedibus, praedicto artificio panni vel
funium con rue poterit adiuuari. Item si ungulae durae sant post renouatione Q.
ipsarum Sc senes, ficias decoctionem seu emplastrum quod sequitur, Recipe puluerem gallae A tantundem de furfure dc cum aceto Brtissimo bulliant insimul agitando & immiscendo ibidem aliquantulum salis: de tali vero decoctione pes Equi uniuersaliter inuoluatur cum aliqua pecta ampla de lino liga-do, bis in die tan modo renouando.
IIcendum est de alia laesione ungess qus vulgariter Semla Aistadia scitur. Et est species fistulae qus in ungula Equi nascitur. Fit igitur 'leta in Equi pede vh ad milium intrinsecus ungula per mediu scin nidens, aliquando autem ex latere, Sc tunc dicitur Semla: scissura eius a corona pedis incipitia protenditur per longum in serius vfp ad extremitate pedis, vel ungulae, emittens quadol viuu sanguine per fissuram vel scissuram. Accidit autem ex laesione tuelli manentis in ungula, quum talis morbus ini Gum habeat a tuello, dc quandoque quum Equus est iuuenis, unde propter teneritate ungulam quia tener tuellus cit ὀ isditur aut percussione aut alicuius duri loci compressotie iacile suscipit laesionem, propter quod Equus cogitur claudicare. Hsc aute infirmitas Seta vulgariter nucupat .Qira,Inquiratur primo radices is versus tuestu iuxta radices corons pedis inter vii 3c mortuu vng le , rosiaeta desup ungula incidedo, quousq; incipiat sanguinare, deinde acci- ope serpente viuu 8c frit statim minute incide, abicistis prius capite, cauda& intestitiis. Erusta vero illa in aliquo vase pleno oleo olivaru coquantur intantuquod carnes serpentis in oleo distatuantur de liquesant, Sc ossa penitus areis ξc fiant
119쪽
8c fiant vhlut unguentum . De tali autem unguento, quod vulgo serpentis unguentum vocari solet, aliquantulum calido radices setae bis in die ungantur donee sera mortiscetur, & ad pristinum statum reducatur ungula: custodiatur tamen pes Equi ne ab aqua vel sordibus lagatur aliqua ratione,herbas etiam Equus non comedat ullo modo. Item ad idem, Incidatur prius ungula d super cum rosiaeta vh ad viuum, deinde radices setae penitus decoctuantur,vel si volueris poteris mortificare cum puluere asphodelom, vel cum alias pulueriabus cancrum extinguentibus, ut infra in Cap. de Cancro continetur: postm dum conficiatur quaedam mixtura de puluere olibani, & mastice Sc sepo an io tino, & cicra, sumptis aequaliter, quae simul omnia decoquantur, & fiat ex eis unguentum,de quo unguento bis in die cloe ad cons datione carnis 8c renouationem ungulae in atur locus fetae,& asiquantulu sapra ut tangat pastoras
adiacentes ungulae: sed emetientia approbante unguentum serpentis commedatur plus omnibus aliis supradi istis. Et nota quoel si frusta serpentis grosse incisa veru assentur donec pinguedo incipiat liquefieri, & pinguedo illa tollia sic ab igne & siper pulmoncellum dorsi Equi stidietur sitfficienter, mirabiliter
in una die pulmoncellum destruit&consumit. Cauendum est autem ne de illa pinguedine in aliqua parte corporis aliquid cadat. Item ad ide, Primo cauetur seu squaretur ungula, vh ad vivam carnem, ita quod non sanguinet, si fieri potest, deinde habeas serru candens in hac Arma π NU ; ungatura
iungat secum cavatura seu quaratura, postmodu radice capti l
is bene totam cum axungia Sc sale bene tere, & superponatur donec Equus sonetur,& detur Equo longa quies, ut ungula penitus confirmetur. Item ad idevalet Unguentum ruptotium, quod si ex calce sapone de capitello. Require supra in Cap. de Grappis, & sac per omnia sicut ibi. Item ad idem, unguentum quod inuitur plurimum commendatur, Recipe armeniaci, galbam, serapim picis giscae, olibani dc masticis in. 3. hi hircini vel castratini lib. i. caeraralbs 3. . olei olivarum 3. a. terenda terantur,& cum aliis misceantur in urceo
novo, deinde ponantur ad ignem semper mouendo cum vno baculo, 8c inmmul incorporando,donec fuerit liquefacti α hin: unguento ungas ipsam solam seu situlam bis in die quouss saerit Equus sanatus. Item ad idem, Abr datur locus ste ubi feta nascitur usis ad genu, deinde vena quae saper rima v gulae descendita etiar,& inter ungulam Sc came sat scariscatio ita , humor ille violentus educatur, postmodum cauterisetur,&post quartam vel quintam diem puluis cerussae seu sis citi stiperponatur vel aspergatua & in rima ungulae ladanum, styrax 3c colosonium ad humorem constrintendum liquefiant. Item ad idem,Cauetur seu quarretur ungula cum aeuo ad noc apto vh ad radicem infirmitatis Sc profunde pungatur, et humos eiiciatur & meat, pommodum praedictus puluis de cerussa S aere ino superaspergatur, addito pulue re arsenicio dum ungula noua cretat, abluatur pes Equi sece boni vini odoriferi. Item ad idem, S um hircinum cum stimo terne & fammula disteperatum deliquefictum n illa scissura intriarur ter , aut quater, hoc est triapus vel quatuor diebus, quotidie bis in die: dc hoc est valde expertum . K iii Item ad
120쪽
Item ad idem valet mirabiliter puluis gallae & ossium dactylorum lc cerussae,
eum caera liquefacta distemperantur. Item ad idem, Teratur radix caprinellae, Sc radix taxi barbassi, an . cum axungia porcina veteri, & superpone in modum unguenti, S interi .i Equus non exeat domum. Item ad idem,Supe infunde lardum seruentissimum,donec locus setae albescat, postea caua siue carra virgulam , donec sanguis exeat: quia cito finabitur. Item stire debes quod
postquam haec pallio incipit inueterari, periculosa est, & quodammodo inc rabilis. Item nota quini ubicunt cancer aut fistula oritur seu nascitur, possint seri remedia supradicta quae fiunt ad seram. Item ad idem, Recipe sal gemnas in quantitate unius auellanae & quadra ipsum ad modum unius lapilli, dei de recipe de oleo olivarum, ubi nil sceatur aliquatulum de puluere frigemmae& fac oleum bene bullire seu feruere supra carbones, quo facto, recipe sal sic quadratum receptum inuolue in panno subtilissimo lineo & pone in capite baculi fixi ,& liga stricte, postea pone dictum taxillum salis gemmae in oleo se uentissmo, Se tene ibi per spacium quo dici posset unum Pater noster, deinde remoue viae in principio setae, de hoc fac tricesies, semper descendendo vis ad finem scts qualibet vice teneat supra seta donec taxillus ille incipiat infrigidari: quo susto facias unguentum ad faciendum ungulam nasci,& quiescat Equus in stabulo donec ungula creuerit solida sine fixura per duos digitos ad
minus, vel facias unguentuna stabscriptum, quod fit ex radice caprinelli,cyci
minis de aliis ut ibi iatinetur,& ex ipsis post dictam cocturam fri gemms inunge, quia in libiliter curabitur: dc hoc iam pluries sum experius, dc verum inueni, nec oportet propter hoc Equum quiescere, sicut ibi dicitur expresse.Ite ad idem experimentum efficacius omnibus praedictis tecipe salis tartati P tum videris expedire, & ipsum pone in oleo olivarum, Sc facias simul cum eo
ad igne bullire Artissime seu seruere, postea cum aliqua pecta posita in aliquo baculo sicuti isti de salis gemmae, ponas supra fissuram unguis tricesies, descendendo a principio usu ad finem: sal enim tartari subtilius est,& radices tatulae melius penetrabit: deinde ad iaciendum regulam renasci, fitias aliquod
de unguentis sequentibus vel unguentum siperpositum de armeniaco, galbano, serapin pice graeca,Obbano, mastice, sepo ruresno vel castratino dc eaera alba. Item aliud experimentum 6c curabitur Equus, nec oportet Equum custodiri in stabulo, nisi per quindecim dies, de ex tunc poterit equitari ta tamen vin cursibus vcl saltibus no exerritet Mecipe seces ravicis caprinest cyclaminis, de plantedium G. 3. s. axungiae veteris in. sanguinis draconi olei cama l-hriter imitas, butyri, di theae G 3. s. caerae albae 3. s. hi hircini vel arietini lib. s. oles olivarum lib. s. s luenda siluantur ad ignem, dc bene incorporentur, postea supereone dictos succinu sanguine draconis, postea puluerisatum bene, & optime incovorentur simul, hoc .nguem pone super fissura unguis
Equiα renoua quotidue bis in die. Post quinaecim dies Equum si Volueris, potes equitare: verumtamen ut praedixi, non currendo: &nitulominus quotidie
bis, videlicet mane dc seia ungula Equi regatur, donee ungula solida εἰ sine Exura descendat. Item ad idem, Recipe succum cyclaminis Li.oles camamib