Hippiatria siue Marescalia Laurentii Rusii ... in qua praeter variorum morborum plurima, ac saluberrima remedia, quadragintatres commodissimae frenorum formae excusae sunt, vt nullum tam nouo oris vitio laborantem equum inuenias, cui non hinc occurre

발행: 1531년

분량: 149페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

Q idit alia laesio casualiter caput lianctis moves, vel separas aliquaiso a loco ubi consueuerat naturaliter commorari: quς de leui accidit in gres ibus Equi vel cursu, cum pes eius labitur ultra velle, vel cum premitur versiis terra in directe vel cum pedes posteriores rectius anterioribus vinculantur: Et Equus hoc patiens, lgariter dicitur scalmatus. Cura, Per omnia fiat sicut supra in Capitulo de spatiato Linum est.

I Equus fuerit morsunditus, scinde pellem supra sontencitam hamchete per mensuram unius digiti, deinde accipe paleam unam vacuam & eam imple argento vivo, & pone per transuersum ita paleam o Postea resue corium, & pone seper paleam manum, ita ut dispergatur argentum vivum quod in palea est, & dimitte sic eum donec fuerit libe

ratus. De sumissi dista seu serar auara, c . v.

Ccidit pluries φ iunctura cruris pc serioris iuxta pcdem laeditur& patitur ex violenta percussione in aliquo duro loco, vel ex alio forti, vel ex praecipitatione, gressu, vel cursu Equi, aut cum pes Equi ver--sus terram Premitur indirectes Et quia ille locus iret uoliis& arteriis O plenus & intricatus, ideo delicatus, & patiens cogitur propter hoc claudicare: Et Equus hoc patiens dicitur Scorcilliatus siue scorciatus.Cura Fursur in aceto forti flamo agitetur, dc de sem arietino sufficienter immisceatur, quae simul vis ad spissitudinem bulliant dcc tiantur vitando: Deinde in tantum calidum inquantum Equus tolerare poterit super iuncturam dolentem ponatur, ligando eadem bene cum pecta, & hoc bis in die remoueatur. Si vero iunctura aliquid tumoris habuerit propter indignationem neruorum, sat emplastrum Gnigrin i, seminis lini 8c squillae, & aliorum sicut infici in Cap . de Attincto dicetur: quod emplastrum ponatur postea super iuncturam csam. Si autem occasione scorcilliaturae a suo loco moueatur pes Equi sanus secius claudican-3, tis eleuetur in altum A in cauda patientis ligetur prout melius fieri poterit, forte valebit: deinde ducatur ad manum versis loca montuosi paululum ambulando,quoniam ex necessaria oppressione versus terram, os disiunctum ab alio ad locum suum prout expedit redigetur: prius tamen praedicta mollificatura fieri de t. Accidit autem aliquando ques ossa a iunishira totaliter distinguu-tur, quod vix ad locum debitum redigi possunt unde contingit iuncturam durissimo tumore inflari, & ideo ut curetur, necesse est ignis beneficio subucnire. Et nota quod γ' omne medicamen, expetientia praedictarum curarum ignis vltimum remesium esse debet.

lI Equus emittit intestinum foras anum, accipe sal bene tritum, εἰ sparge super intestinum & remitte intestinum parum in anum: deatide accipe de lardo ad modum suppositorii, & mitte intus: Sc postea superpone maluam coctam donec sanetur.

De insi

92쪽

Ccidit autem aliquando Equi testiculos diuersis causis tumefieri vel inflari, quod satis aliquando periculosum existit: fit autem ex humorum superfluitate illuc decurrente, propter in ipsorum corpore plenitudinem: quod contingit maxime in vere&herbarum tempore propter tempus humidum 8c humiditatem herbarum quibus humores augentur . Fit enam ex immoderato labore vel onere, cum mpitur pellicula quae manet inter intestina Se testiculos: quare cadut intestina in oscheu β exide testiculi satis inflantur: Fit etiam cum ex praesentia ventositatis inflanmr. Quam dos ex humore concluse, quod prouenit ex indigestione: haec enim animalia loquia indiscrete cibis utuntur N potibus in ipsis ventositates & multa sit perflua procreantur, quae quandos per suum meatu ad oscheum derivantur, tumorem siue inflationem ibidem constituunt. Cura, Accipe acetum fortissimum S cretam albam tritam, dc intantum agitentur ad inuicem quod fiat velut pasta mollis immiscendo ibidem de sale bene trito, de de tali pasta liniantur omnes testiculi fissicienter, bis vel ter remouendo pastam in die Item ad idem valet satis, sipatiens Equus teneatur mane & Dd per competens spatium diei in aqua fingiza, dg velocissima, ira quod aqua cooperiat testiculos. Ite ad ide valet

sanae triis bene cocts cum axungia porcina noua sicut parantur ad comedendum, & postea super testiculos decenter superpositae ita quod tegant inflatione is seu tumorem. Si vero tumor testiculorum fiat propter casum intestinorum in 'oschm,castretur patiens,& extracto laeso testiculo vel ambobus intestina ad sitim locum reducatur interius: Postea ruptura illa cum serris latis circumcirca ndire decoquatur,deinde curetur vulnus sicut curatur vulnus buris testicae

rum Equi clarati: Ruptura vero pelliculta quae siphac dicitur,ut in pluribus, incurabilis esse cesetur. Item ad idem: si inflatio ex ventositate processerit, quod cognoscitur per tactum 8c tumorem dc doloris sensibilitatem, haec adhibram tur remedia, Accipe querculam iuniore, & cu cimino bene tere deinde decem vitella ovorum elixorum similiter terantur,& pistentur, & insimul cum sicco faeniculi Manisi incorporentur: Postea tale emplastrum tepidum super inflatis raonem ponatur. Item ad idem, Recipe absintnium & porros siue caepas coctas sub prunis, & fac omnia simul bullire in aceto sertissimo, deinde ponatur epithema supra tumorem . Item ad idem,Recipe fabas elixatas & bene coctas cuΚrina frumenti & lardo scia mungia, dc supra tumorem Une,quia mire prosint. Si vero tumor vel inflatio processerit ex humoribus in locis reclusi qecognoscitur per durum tactum, & maiorem doloris sensibilitatem, emplastra frigida ad humorem alterandum, &addeinfandum sit perponantur, sicut est emplastrum factum de brancha ursina, crassula, semperuiua, cymbalaria, quae simul bene pistata, seper rumorem ponantur: Post diem vero tertium emplastra superius posita ad mamrandum dc ad deinflandu fiant: de fiunt etiam Han locis aliquae unctiones calida minutiones tamen super sits tibis prscedet- Cum vero ad maturitatem peruenent, flo vel Brom hoc apto pungatur, ut futies inde exeat. De castra

93쪽

Cias quod in castratione Equorum magnum periculum est, nisi diligens adhibeatur cautela . Igitur diligens mares callus in mense aprilis vel mali luna decrescente Equum castrare debet, & prius tame per duos dies Equus debet abstinere a poni. Et quia eos castrare cum serro perculosum existit, & nisi marescallus sit assuetus, & bene expius in arte illa, quasi omnes periclitantur, melius est & tutius castrare eos, siue torquere sicut in bobus fit, quia hoc fit sine periculo: & cum torquentur, rumpatur bene omnes nerui ut Equus bene omnem superbiam perdat: nam si ali- ο qui nerui dimittantur, retinet Equus de saperbia. Et facta tortura testiculor ungantur coxae & etiam loca quotidie usquequo sit locus deinflatus oleo oliuam siquantulu tepido, & equitetur quotidie aliquantulu lento passu , quous

Equus sit perfecte curatus. Item aliud experimentum optimum ad castratione Equorum,& est melius de securius praecedente: priccedens enim expcrimenturix habet locum nisi in pullis: Equi enim neruos habent adeo sortes Sc duros, quod si castrentur ad bonum modum, seu torqueantur, citius c orium rumperetur quam nerui testiculorum frangantur: propter quod posset eis pericillum mortis imminere. Et hoc Gperimento utuntur communiter Syri ultramarini& generaliter omnes orientales, qui indifferenter castratis Equis utuntur. DObet autem dictum experimentum tempore veris fieri, ves tempore autumnali, ut nec in nimio fligore nec ab intemperato calore Equi possint offendi. Post- suam autem Equus cum omni cautela Sc mansuetudine quae consueuit in talibus adhiberi, fuerit in terram pro eimas, pedibus seruter alligatis volvatur si pinus: deinde adhibeatur una tabula planissima fortis Sc sufficienter grosia vel spissa quae a quolibet latere rotundetur, scii fiat rotunda,ita quod nulla ab ipsis lateribus possit incidere, de sit lata inquantum bursa testiculorum possit pi

tendi : ita tamen quod testiculi seu oua testiculorum remaneant extra tabulam,& communiter unius plantae latitudo sufficere consueuit: haec tabula perfor

tur a quolibet capite, ita quini ab uno seramine ad aliud ad plus sit distantia D mus palmi, desde habeatur chordula seu chorda sertis facta de canata,vel deserico quia fortior es let, ic dicta chordula per Aramina tabulae intromittatur. Post hse autem ipsa buria testiculorum manibus Dicatorum 8c extensorum, inter tabulam 8c quendam baculum bene rotundum, & grossum in quantitate unius lanceae grossae vel pistilli ad salsamentu pistandum ponatur : Sc dictus baculus simili modo sicut mula persenatus minissa chordula in foraminibus

ut tabulae bene adhaereat,cum vno tortorio, inquantum fieri poterit, tabulae constringatur: Quo facto sepra baculum ipsum cum vno malleo ligneo oportunis ictibus feriatur, seu percutiatur & sic testiculorum nerui frangantur omnes vel in parte si peritus artifex velit: his peractis de neruis testiculorum fractis,

4o vngantur crura-venter oc omnes partes illae circa testaculos seu testiculis adiacentes oleo Quarum aliquantulum calido : 6c hoc fiat quous loca illa &circumadiacentia fuerint deinflata. Qistodiatur autem Equus bene a vento, quousis fierit curatus, equitetur quotidie lento passu mane&scio. Scias

H ii autem

94쪽

autem quia testiculi paulatim incipicnt desiccari ,3c annihilabutur adeo quia

nLllatenus apparebunt, bur si testiculorum integra remanente. Et nota quia

si velis quo i liquus perdat omnino omnem superbiam, sectas quod omnes nerui praedicti frangantur: Si autem velis quod perdat in parte,iacias quod in par

De fingitione cruriam,

Ccidit autem quia crura Equi posteriora uniuersiditer intumelit, quod ex humorum sul euiuitate currentium ad crura contingere colueuit, tamen multiplicantur ac dissetuuntur, & ad infima loca decurrunt , unde tempore tenerarum herbarum hoc maxime proue- ionit, propter humiditates 8c humores in correre augmentatos, qui confluentes ad crura, tumores inducunt, oc patientem in posterioribus pigrum dc grauem efficiunt. Vocatur autem hic morbus inflatio crurium. Cura,illaqueetur prisus sursum in coxa patientis vena magna crucis tumefacti, Sc euacuato sanguia ne sicut decet, accipiatur creta alba trita decenter cum aceto fortissimo S cum eis misceatur de sale bene trito, Sc simul omnia agitentur, ut fiat exinde velut pasta,& de tali pasta tumor cruris totaliter bis in die emplastretur bis renouando . Item ad idem valet stercus caprinum dissolutum in aceto sortissimo cum tantudem de farina ordeacea agitatum Sc in modum pastae redactum deinde crus inflatu ex eo totaliter emplasti Hur bis in die renouado ut stipra dixi. Item se ad idem valet, Si abrasb loco prius, sanguisugae circa crus tumidum vndioe apponamur: Nam propter euacuationem sanguinis minuutur humores ibidem congregati. Item ad idem coquatur ebuli cum radicibus, & lauentur saepe cru ra. Item ebuli cini cum radicibus, de aliquantulum cottiti, Sc circuligati post lotionem proxime dictam,mirabiliter vitet. Item lauare cruracum succo radiacum folionὰ ebuli subtiliat multu crura, dc desiccat humores. Item ad idem, Recipe radicem silicis, dc tere cum melle Sc axungia, 8c fac unguentum.& in

unge crus inflatum per omnia loca tumoris: quia multum confert. Si vero propter lisc omnia tumefactio non decrescat, tunc inflata crura decentibus Hantur cauteriis seu cocturis. Curentur vero cocturae sicut infra in Cap. de Ierda indicetur.

Bliquitas crurium fit ab errore naturae, ut supra dictum est, cui tali ter subuenitur, Si crura posteriola interius obliquantur, percutiedo vel intersciedo unum pedem cum alio ingrediendo,decoquatiar serris ad hoc idoneis, in interiori parte coxarum tres lineae ex trasuer se, deinde more stato equitetur iugiter, quoniam in suo gressu cogitur matricum alia tangere vel confiicare, unde ex frequenti coxarum contactu ad inuicem qusdam ibi nascitur excoriatio ad modum plagae, propter pHdicta cturas quae Equo ardorem in ambulado inserui unde sentiens ardorem Equus Mneces Iarid incesti largius more sellio, cauendo sibi pro posse ne confricentur cocturae ad inuicem, ne sentiat inde ardorem. Similiter fiat de anterioribus, si anteriora crura obliqua habuerit Equus, iaciendo cocturas, videlicet in i certis: &sie

95쪽

certis : & sic crura obliqua etsi non ad plenum, aliquo tamen modo emem

dantur. ID mictura vitan in ues alui. P. ei.

V Ccidit aliquando quod propter punimaram calcarium in spatula E--lquus claudicat, & in ea parte fit quidam tumor seu inflatio, quod propter neruorum accidit laesionem. Cura, Abradatur locus ille ; de fiat emplastrum quod infra in Cap. de verme anticor dicto pono tur, videlicet,Recipe brancham ursinam, absinthium, hederam terrestrem, in tuam,spagulam rubeam minorem, & rutam cum suis radicibus, quae simul te in re & decoque de supra tumorem pone, ira quod emplastrum sit tepidum,&cirica puncturam calcarium caepe vel porrum cum absinthio tritum, & oleo oliuarum superponatur, & per totam tumefactione fiat inunctio de dialthaea &oleo lau rino. Item ubicunt Berit punctura calcarium, abluatur locus cum

qua salsa,seu ex aqua salua macra, & postea unica pistata superponatur. Item, i ex hoc aliquis tumor contigerit, & finies ibidem colligatur, sat Dellus vel stupigiu de cyclamine seu malo terrae seu pane porcino, quod idem est, & inungatur ex se pone Iudaico,*sic inunctus in foramine mittatur, ut sanies Scputredo egrediatur.

Aeditur salae Equi diuersis occasionibus, aliquando laeditur ex ictu calcis Equi, aliquando ex spina, vel trunco ibidem intrante, unde Blx Equi laeditur totah tumescit. Et quia falla Equi locus delicatus est & neruosias parum* carnosus, cum laeditur ibi Equus inligitii & patitur vehementer. Vulgariter autem haec issio,salcis laeso nuncupatur. Cura, Si falcis lagio ex duri loci percussione vel falcis ictu contingat adatur totus locus tumoris, deinde recipe absinthium, parietariam, brancham ursinaui. d. dc de foliis omniu eorum quod est tenerrimum an .& terantur a porcina veteri in bona quantitate, postea bulliant in aliquo vase mundo, & misceatur cum eis aliquantulum mellis, olei, lini de farins trities, agitando continueio donec sit bene coctum, postmodum super issionem Licis ponatur calidunt i quantum poterit iistinere igando cum aliqua petia decenter, & ter vel quacer vel amplius si expedire videbitur remoueatur 1n die. Item ad idem valet suti silecus absinthii 5c apii Sc de caera de axungia veteri aequaliter,& aliquantulam vini albi 8c olei Sc bulliant ad inuicem omnia simul agitando & im scendo ibi farinam tritici vel frumenti in congrua quantitate,quibus decocti superponatur loco tumoris, modo praedicto.Item ad idem valet siccus as thii cu melle. butyro, 8c oleo an . simul agitatis, & cum larina menti decoctis 8c agitatisve silpra. Si vero laesio falcis fiat ex trunco vel spina intrante, retur per omnia sicut in cutis vulnerum propter truncos vel spinas contingentium ut ibi contianetur aperte. Si vero illa tumefactio putredinem senerauerit, quod saepe coἈ- tingit,coquatur pars tumoris inserior serro cuspideo ubi putrego magis deae lanare videtur,perserando,ut congregata exinde iam es educatur,seu egrediatur:

deinde inungatur locus hesiouis butyio cum aliquo vnctuosi bis in die

96쪽

Si vero tumor sit induratus, sic ut superossum durum fiat, ricturis decentibus super corii superficie decoquatur.

i It quaedam heso siue morbus in Equo circa gare tum ex latere interiori subtus garectum parum inserius quandos tumorem inducens circa venam magislaam,quae dicitur fontanella, attrahes ibi hum res assidue per dictam venam: unde cu fatigatur Equus,cogitur ex hoc non modicum claudicare. Accidit aute Equo in vena quae dicitur fontanella per omnia sicut in larda,& hic morbus dicitur Spinanus siue scauam. Cura, Radatur primo locus, deinde recipe radicem maluae visi bene coctam , 8c iopistetur cortex ponatur siapra locum bis vel ter vel quate deinde recipe semesinapis pisti radice maluae crudae minutatim inci dc pistae A puluere stercoris bovini bene assati in igne & onia simul pista,& de unoquoq; ad libitu,& onibus sipradictis addas acetu sortissimv, dc incorpora onia simul,& Ac unu emplastru liquid α& pone super locu ter vel quater ad plus, bis in die, scilicet mane dc sero, oc supponatur pecta, Sc ligetur, dc supra petiam stuppa deligetur, ita

eplastru no remoueatur de loco,& liberabitur. Postmodu supponatur pix su tiliter posita in pecta Sc calefacta ad igne, & no remoueat quousi cadat. Cura, G illa tumefactio efficitur supra garectum in interiori parte iuncturae garecti, statim laqueetur decenter Lirsum in interiori parte coxae vena praedicta, stili- cet sontanella,qus redit inferius per medi4 spauanom,adducens ibi humores ictumore: illaqueata vena dicta 8c incisa postmod ut decet,evacuetur surguis in tam quousis per se sanguine no en ittat, deinde statim tumores spaumotu perlongum Sc per obliquum cocturis decentibus decoquantur, postmodu fiat per omnia sicut infici in Cap. proximo continetur. Et nota quod cum Equus d let,no debet coqui in loco dolente, ed quod coctura dimittit in eo statu quo i uenit: Sed procur rius remouere dolorem de loco,& ipse remoto i necessaria una fuerit,coque. Et ad remouendum dolorem, Recipe micam panis grossi oci sam sagas in sartagine seu patella in modico vino ac si esti oleum,& ipsun. De frixam pone calidam super locum, & curabitur.

rda est quaedam mollis inflatio ad magnitudinem mi, aliquando

minor,quae ta in exteriori quam in interiori parte nascitulingarectis,& aliquando naturaliter euenit ex materia corrupta in vulva ex qua generatur animal, ex corruptione dati nutrimenti a generante:

aliquando euelut accidentaliter Equis, propter nimium labore & crebra equitationem cum festinantia. Contingit autem maxime iuuenibus Eqbis 8c se guibus propter teneritatem, & eorum repletionem: Ex nimio nams labore vel equitandi festinatione calescit Equus: Calor autem dissoluit humores: humores aute dissoluti te mali, currentes per diuersa loca corporis, generant m - obos secundum qualitates eorum N abinde suscipiut morbi denominationem: Quidam a materia, quidam a loco, quidam vero denominantur ab eflectu,

quidam ab alicuius similitudine: inde si humores ita disseluti decurrant ad garectam

97쪽

recta generat Ierda sicut vulgariter appellatur. Decurrui aure humores ad crura magis: quia cum magis sint in motu, magis calefiu unde maior fit attractio humor S quia humores magis inferius currui per grauedine, figiatur in garectis magis ypter loci habilitate. Si vero ad alia loca humores fluxetit secuitu diuersitates locoru suscipi ut diuersitate noim, sectau qlitates: suia quida ulcerat, quida tumefactu quida duri sunt de grossi, quida molles quida subules, quida generat aliquado interius morbos,quida sensibus manifestos. Si quis aute diacat, cur boni humores non ita dis litur & decurrui sicut mali Respodemus,

Boni humores semper custodiuntia r ,-reguntur a natura donec nimis si ape io fluant ita quod eos natura regere non possit, & postquam natura eos regere nopotest, dimittit eos, dc sic corrumpuntur: unde natura vigenae,semper regit eos& custodit: ipsis autem corruptis,natura nititur eos expellere sicut potest, unde membra potentiora de nobiliora expellunt eos a se, & mandat seu trasmittunt

debiliori sus adhuc & illa si possunt mandant aliis, & cum debiliora membra susceperint ipses, quae a se repellere non postulat propter debilitate virtutis me-brorum morantur in eas & faciunt morbos: membra vero potentiora & nobiliora bonos humores resinent ad nutrimentum & custodiam ipsem, & sic b nos humores penes se retinent malos aute abire permittunt: & si quodlibet me-brum bonos humores penes se retinea non pollunt ad alia loca currere nisi sociandum quod vescuit membro mittuntur a natura propter sui nutrimentum& defensionem dc custodiam virtutum suarum, malos autem mpellunt,Vtpote& inimicos sibi & noxios. Si contingat autem bonos habundare, non iaciunt morbos, nasi in quantitate peccantes: morbos autem faciut postquam a natura relinquuntur,cum non valet eos ob multitudinem tolerare. Fac per omnia curam positam supra, proximo Cap. quod incipit, Radatur primo locns, deinde recipe radicem & cari. Graiam larda vel inflatio fuerit in garectis, decoquatur cum serro ignito in medio tumefactionis vel laesar per longum'obliquu

la accipiatur stercus bovinum recens cum oleo calido agitatum,& superponatur

coctutis semel & non amplius. Postmodu Equus decoctus tam anaetius quam poste ius muniatur cu collario baculoru ad collu, cu peditis sue pastoriis dc retinis taliter alligatis ut cocturas nullatenus ore tangere possit nec pedibus c5 Dicare,vel adhibendo alicui duro loco, & consei do violenter cocturam locu valeat excoriare: nam propter continuum pruritum,locum libenter sticaret, Scserte morderet si posis attingere quoquo modo.Caueatur aute ne coctum tam gantur sordibus vel ab aqua a die decoctionis v ad nouem dies, vel decem diebus Equus in aqua se ida velocissima teneatur, & hoc diligisius oblenietur. Cocturae vero semel in die oleo aliquantulum calido inungatur. Excoriato ve o ro cocturarum loco & ab eodem corio separato, transactis autem nouem di bus, ita tamen quid aqua tangat cocturam a sammo mane uss ad media te tiam , deinde Equo ab aqua remoto puluis terrae sebtilissimus uel cinis filicis attaminatus subtiliter super cocturam lineas aspergatur. Similiter ab hora vosperarum

98쪽

sperarum vij ad solis occasum in aqua frigida ut praedictum est moretur,x eo extracto superponatur praedictus puluis ut dixi: taliter fiat quotidie mane Sc seia, donec ulcera ignis conselidetur: nam aqua velox de Digida humores desiccat & ulcera ignis contaidat& constringit. Et nota quod in quacun* pa te corporis Equus coquatur eis diligentissime custodiri ne cocti iras morde at vel Dicet: quonia propter nimium pruritum euenientem, usu ad nenios Mossa scipsam corroderet & morderet. Quida vero taliter curant cocturas: factis cocturis mane ut dictum est, post meridiem superponunt stercus bovinum calidum, & deinde per tres dies, post triduum ungunt oleo calido cu penna, post ignis mortificatiotiem, imponunt cinerem calidum donec sanetur. Passio Iese iodarum quae consueuit nasci in foveis iunctitram 8c saper neruos de in concursibus iuncturarum, vix vel nunquam curari potest nisi in principio sui. Quidatame sic curant ierda Vena illa quae directe ad locum illu descendit, illaque tur siue ligetur: illa vero inflatio siue tumor per longu scarificetur & fiant ibi,

dem emplastru& unguentum ad maturandum ut humores minuantur&consumantur . Item ad idem, Teratur squilla cum radicibus brusti, deinde minceatur cum oleo communi & superponatur, quia mirabiliter operatur.

Vrba Equi est passio quae accidit Equo subtus caput garem in m

gno nemo posteriori tumorem faciens aliquem per longitudinem in nerui praedacti Zc eum continue laedens, S quia dictus nemus quasi sustinet totum corpus,eo laeis, cogitur Equus necessario claudicare: Accidit autem hoc cum iunior Equus indebite fortitan equitatur, aut cum esonus superponitur ultra posse : tum enim propter teneritate aetatis, tu propter grauedinem oneris nemus cogitur in mari, & ob hoc hic morbus vocatur Curba. Recipe taxu barbam Sc coque diu in multa aqua,nec poterit multu coqui,& de illa aqua aliquatutu calida laua diu curbam Sc par tes illas superi Ic si dictam lotionemi in mediate du adhuc sunt pori aperti, habes de dicta hera pam coctahaliqui u trita superliga ubi est curba & circa partes illas hoc

fac saepe: nam si curba est iuuenis is recens, infra annii curabitur. Cura, ta mille nemus laesus incipiens a capite garecti tendens inferius iuxta pedes in posteriori parte cruris videbitur aliquantulum incuruari vcl plus solito augmentari, tunc instanter praedicta tumefactio nerui, tam per longum e per obliquum crebris coctutis & decetibus decoquatur, deinde sat per omnia sicut stipra in

p. de Ierda dictu est. Et est sciendu quod quotienscus coctu et fiunt in creabbu fieri debent per longum Sc obliquum sicut pilus qui descedit inferius: qu

niam coctunc per longum-obliquum factae magis cooper untur a pilis & minus apparet quam si fiant improuide*ex transherso S minus Equum ossm-dunt, Ii nemus aliquis crurium tangatur ab igne. Item ad idem scindatur c

rium per longum quantum est curis,desnde ponas pectam lini in vino calido& superponas viride aeris, & dictam pectam cum vino salido dc vinde anis p nas super scissuram donec Equus sanctur. De turma

99쪽

De suritia E

Ccidit quaeda infirmitas Equo, quae latina vocatur vulgariter, in- 'o A luctura pedis 3c ungulam supra corona pedis, propriὰ in pastura facies in sui principio quanda infatione vel callositate camiu supraem. tantingit aute ex percussione seu obuiatione alicuius duri loci seu rei durae occasione & indecetis pedicar seu pasturae solet sepius euentiare, &nisi in principio succurratur, celeriter inicitur superos durissimulta,& aliquando extenditur per coronam, unde patiens in suo gressu patitur vehementer. Cura, Si furina est iuuenis vel ex negligentia forsitan antiquata, fiatio per omnia sicut in cura de superossibus edocebitur, S ideo require infra in Capite de superossibus, & ibi inuenies curas varias de diuersas. Et nota quod p*dicta infimittas est nimium tedios agrestibus patientis quoniam locus ubi nascitur est valde neruosias, de venis etiam 8c arteriis intrica tus.

Pinula siue spinella est quaedani passio eueniens subtus garectu circa iunctura ostium eiusdem gare sti in viros latere eueniens generas superos ad modum magnitudinis unius auellanae, aliquando ma

ius,aliquando minus, quod intantum ipsam iuncturam reprimit φEquus multotiens claudicare cogitur, qui morbus simili modo accidit Equodio sicut supra de curba dictum est. Vulgariter autem nuncupatur Spinula vel spi-nella. Cura, Cauterizentur spinulae seu coquantur decentibus 8c crebris caute-tiis seu cocturis per longum de obliuiau sciat videbitur melius expedire, deinde

curentur cauteriae sicut supra de iciua edocetur. Notand um vero in q, cum sit ignis ominum sere infirmitatum Equorum cura & medicinarum liquorum ultimum remedium, semper fiant cauteriae seu coetu profundae decenter,ut non oporieat ignis remeatu iterare.

y Iunt praeterea in Equi cluribus plurima superosia ex diuersis occasi

onibus generata, aliquando ex ictu calcis,aliquando G percussione, i aliquando ex alicuius duri loci oppressione, aliquando ex humore viscoso illuc decurrente, & haec consueuerunt in pullis frequeter accidere magis quam in liquis persectae aetatis: ut in pluribus autem non sunt tantu aetatis noesua quantum crura Equorum redaunt turpissima ad videndum, quae non sbium in cruribus, verum etia in pluribus aliis ostibus compotis generantur, omnia enim sumunt initium a tumore. Haec autem passio Superos dicitur, ed φ nunquam nisi super os nascitur. Fit autem hoc modo, Dum tibia vel alius locus percutitur seu colliditur it ibi dolor. omnis dolori exacuit rheuma, de ad locum dolentem confula humores Sc spiritus, quare humor terrestris Sc viscosias decurrit ad locum illum, de quia non habet exitum. o propter cutem seperpositam retinetur ibi, de maiorem assiimit terrestrestate

8c selidationem, A sic in quoddam collum gerens duriciem ossis transubstantiatur.Idem fit si humor viscosus sit decurrens super Os: quoniam in osse viget. virtus attractiva, unde amesiit illum humorem,nec pinittit alibi decurrere, de tum fr

100쪽

ium fidissitas ossi superpositi cum stigiditate de siccitate sua coartatur & indurescitra quas in ossis essentia transmutatur. Fac curam positam supra in Cap. de Scauanis, quae incipit, Radatur primo locus, deinde recipe radices & cxt. hoc excerco, quod in superos libus no apponitur puluis stercoris bouini, cum omnia fere seperosia a quadam callositate carniu iacta in loco incipiat: statim quod illa callositas apparebit,optime Sc uniuersaliter abradatur, deinde sum tur quod magis tenerum est de absinthio, apio, parietaria, & brancha risina. Deinde teratur seu pistentur omnia simul cum sufficieti axungia porcina veteri. Postea omnia sic mixta insimul decoquantur,& sic decocta, calida quatum pati poterit Equus ponantur super callositatem praedictam igando super locu iadecenter. Et nota quod praedictum mollificatum mirabiliter confert ad ones

inflationes crurium ex percussione contingentes. Item ad eandem callositatem

penatus destruendam, Recipe radicem maluae visci, & radicem lilii, & radice laxi barbati, Sc trita simul seu pista cum sufficienti axungia , di postea simul cocta, postmodum superposita in modum emplastri, idem sepius renouando,

utile remedium reperitur. Item ad idem valet caepe assatum tritum, & cum lubricis terrestribus agitatum, & cum oleo olivarum commixtum, quae omnia

simul coquantur, de decocta & calida quatum Equus pati poterit superponantur, renouando bis vel ter in die, & qualibet vice debet emplastrum nouum 6c recens fieri. Si vero illa callositas sit vetusta & dura, abraso prius bene loco, se orificetur cum laceta minute ut sanguinet quoquo modo: ὀeinde puluis factus ex sese dc tartaro aequalibus bene tritis superponatur callosi rati, & ligetur cum recta stricte & sic maneat per tres dies, postmodum dissoluatur,&inungatur butyro vel aliquo unctuoso. Item ad idem, Ralo prius lin o, recipiatur unum. ouum 8c decoquatur super carbones usip ad duriciem. deinde mundetur a cortice & ponatur calidum supra dictam callositatem ad modum placentulae, Scsti icte ligetur, & vh ad tres dies bis in die vel aptius si expedire videbitur, ouuialiter remoueatur. Item ad idem valet stercus caprinum cum Brimordei&creta in aceto sertissimo agitatum, & in modum emplastri sis perpositum. Alii dictum emplastrum de stercore caprino farina ordei & creta coquunt in aceto is sortissimo & calidum superponunt . Si verὁ iam dicta callositas propter media camina non decrescit, scd potius in superosium durum redigitur, seu etiam si fuerit si perosium antiquum im cocturis quod est optimu remedium succuriatur. Quidam vero sic curant superossum, Infundunt primo locum superosii cum aqua Bigida, deinde superpona ferrum supercaliJum ut depiletur locus, postea superponunt tale unguentum,R ecipe viride aeris,sulphur, albam ceram, oleum,sepum,& lardum aissoluantur ad ignem & misceatur singula,&ex hoc 'unguento locus superossi ungatur. Alii curant aliter,Pri radunt locum, pinstea scarificant locum, ita ut sesiguinet, deinde lauant cum seponata ex aqua calida, postea superponunt semen sinapis bene tritum cum succo natritariis, oves mixtum, & in modum pastae redactum a sero vss ad mane dimittunt suplocum, postea inungunt cum oleo caligo, quouu sinetur. Item ad idem, scire debes quod super aliquado nascitur in cruribus,aliquando in maxilla es,

SEARCH

MENU NAVIGATION