장음표시 사용
2쪽
OLET iis, qui solida aediscij iecerunt alicuius .
fundamenta, iisque multa variaque minuentes ac partientes conclavia parietes superstruxerunt, nihil prius esse,quam tectum de fastigium imponere, ut usibus, quorum causa inceptum est: melius deseruiat,aetatemque diuturniorem ferat.Hac in re,si
quis ob publica commoda absentis, vel morte pre
uenti vices ac munera subeat, neminem csse arbitror,qui hunc non magnopere commendet: ut, qui
humanae societatis, vel amicitiae, aut etiam pietatis secutus iura, homini, eiusque domui,quantum in eo est,consultum voluerit.Quamobrem adeo
malum confido nullum sore,ut vitio milii vertat,quod breue gcner, longum hospes&discipulus, tempus longius amicus finalem sententiis MI CHA ELIs GRAssi, ab ipso studiosis promisi um,adiecerim.Voluit quidem ipse, sed Principum& publica eum prohibuerunt negotia, quibus aliquo modo subleuatum statim inopina abstulerunt fata. Nolui ab initio ego, quantam prouinciam susciperem non ignarus, sed renuentem vicerunt crebrae Petri Gralli, parentis optimi optimae iubolis preces, cunctantem instigatut Typograph postulatio sedula. Petita postulataque feci,facta nunc aliis communia esse volo, sed Illustrissime Princeps, ut ornatiora exirent, non sine tuo nomine. Ea enim est Palatinorum familia, quae ob bellicam laudem ac gloriam exteris ερ maximis populis terrori , Romano Imperio propter generis nobilitatem honori , omnibus a virtutum elegantia chara sit. Is tu es Princeps, Vt inter praecipuos Orbis proceres non multo negotio primas capias. Latinae linguae parens si te suo audiret loquentem ore, consulem vel dictatorem Romanum diceret Plato, qui philosophos, hoc est , viros praeteritorum praesentiumque gnaros, suturorum providos, bonis moribus egregios, ad rerum locat gubernacula , tibi prudentiae sapientiaeque gloria incluto, Virtutum praestantia claro, in maiore , extra omne dubium , Republica prae multis aliis commendaret clauum Inspexi in tua aula, alia ac1 v-triusque nominarem loca inuidiam ac odium,magnificentiam cum maxi
3쪽
r .a v x xi dictum est iii autecedentibus *. ν quid sit hae duas, δε----ωπι,--y Piae relinquuntur οἰ- σαπι- δε , ne, cui nee - cre crudi quat di ira inuuntur per ν δ quae potissimum illorum est, qui ius Suuatis habent, atq; de aliis,quae ex testamcnto es ab liuesti cimn rapti Miae, ueteruntur sic. -υν, ordinis nunc postulat ratio, ut deinceps Ostendamus aeno communes daceamus D D. sementias, quo pacto, he detrimento assiciaris, ea acceptoe In primis autem nece se es , ut deueres in probe consideres num expediat id, quod ad te deuoluitur volunt te holminis vel legis deindc, si damnosum inueneris repat in lucrosum cognoueris,aeva se ua cepta quod si ab alio detinetur, legit unis repete actionibus. Transim urnamque interim iure quo dei in tus habuit, in cilias succedis locum, curus refers personam ad commoda atque ineommo da quibus ut subleueris, si deI: berato non agnouisti animo , inuemam confiee, & omnia ii consigna haereditatis bona, ultra quae tibi nihil erit sbluendum vel impendendum. Tettio etin. coherede iam illam diuule . to umque iratrem in herciseundo iniuria ne anice, sed quae ex boni, de Dionis accepisti, in medium est , aut si mauis retinere, a Partitione te iubtrahe. M omnia quae tibia defuncto mandata,vel ipsi incumberent essicienda,essice. Tandem licet nihil tibi per quamuis ultimam voluntatem relictum, sed testamenti executio demandata eit,illud dilistentet & fideliter ne testatoris vltima voluntas, & si premitin mentis iudicium, in maraarum pauperum . ataue adeo Reipub.dc Ecclesiae damnum, maneat sine exitu de effectu. Quamobrem nobit in Me ε
4쪽
Vlpian; quem nec Alciat. nec Coni. viderent, potest. atque ideo cretionem ex verbo suci cernere de- 6 Verum tempus ita a testatore assignatiam in seripsit. ni. Non tamen inficias ire possumus. testamento, quando cultit3 Respond. non nis acernere lixteditatem,sgnificare haereditatam ex die scientis, licet testator non dixerit, haeredita . praescripto testatoris adire. Sic enim Vlpianus d. tem meam cernito intra centum proximos diestit. 1 llud eYplicat. Cernere , inquit, est virba post meam mortem,quibus scieris, potueris. Ita cretioni, dieere,ad hune inodum Cum me Mae- tenet Roma .conss. 218. R Mandos ibid. in adiauiu, haeredet instituerit,eam haereditatem adeto, dit.Tira quest qui alios risert plurimos, de vir cernόque. que retraei.tit. i. arg. s. trigesimo quinto glos .s Sed nunquἱd ius cretionum per ius delibe. num.9.randi est sublatoni, ita, ut hodie testator haeredi 7 Quaero , ius demetan δἰ quare si a praeto- non possat praefinire tempus , intra quod adeatῖ re introductum Respond. gloss. ad dict. leg. si Respondeo 1 De hae quaestione sunt sententiae seruus, ε. ait praetoris. Aristo,gde iureiur. deli discrepantes. Quod quolibet die haeres institu- ber.& ibid.Godo sed VVesinbec.in parati t. e . ius haereditatem adire possit. ossi in dict. leg. cre tit atque alii Doctores in d legib. enent,quod in
tionum testatur, ex qua Bart. ibid. Tholos . in troductum si tam in gratiam creditorum ne diu syntag. itir. I b. s. cap. r. VVesenbec. paratit .ff. de tius suspendantur haerede non adeunte, quam hetatur. deliber.& alii DD in d .l. cretionum. negati- redis causa , ne temere repudiet haereditatem lunam dueunt opinionem, quia testator ipse iure no crosam, vel nimis audactet adeat hared uatem
mi est e eludere haeredem per lapsum temporis, damnosam , instantibus legatariis & credito- 1 nemo potest, Fin si .cum ibi notat. sitae legat. I. ribus. mratiam vero tuentur Rapha. Paul.Castr. An - Sed verior mihi videtur opinio Budaei dicto ψ.gel. in dict. leg. si quis haeres,sLde acquir. haeret . extraneis. Instit de haered qualit. qui praetores ius Fulgos per d. glos in s.cretionum, atque conclu- deliberandi introduxisse affirmat, ad adeundamdunt, quod haeres post praeterlapsum, a testatore haereditatem ,hoc est,solius haetedia gratia: nam ad adeundum praefinitum tempus, non amplius ante ius deliberandi introductum, ereditor quo- admittatur,nec Castens obstare videtur 4.l. ne- que instare potuit, ut haeres haereditatem adiretnio potest, quam interpretamur de iure quaesito, vel repudiareti tempus solum praetor deliberan- non quaerundo. . di concessit. Ait enim sic praetor: si quis tem-Hasce opiniones conciliare studet Alexand. in pus ad deliberandum petet, abo.l.s seruus, fi de Ictetionum, hoc pacto, vi prior sententia obti- iure deliber Creditor autem non petit,sed haere neat, ii pure & absolute tempus a tcstatore prae- dem urget ut petat ius deliberandi. seriptum est, & hoc tanquam ex communi o- 8 Quaero,num ius deliberandi etiam iure n renium Dd. mente in l. nemo potest, fg deleg I. uissimo, quo inuentarium est introductum , ha- eoesudiit, quod testator non possit ipso iure per la beat loeum Respond. Quod scit exi. est in t M psum temporis haeredem excludere. Sin condia f.& haec quidem, C. de iur deliber. quem tenent tionaliter testator tempus adeundi adiecerit, pu- glost Bart. Alexand. atque abjDD. Omnes. Actas intra quinque menses Titius haereditatem lieet nouum ae melius tua inductum si sper in-
non agi erit,ex haeres esto, teneat posterior opi- uentarium remedium per nouam legem, non t mio, quia eonditio in testamento a testat te ad- men tollitur remedium veteria legis. Hanc comis
posita in sotima impleri debet,qnoniam pro sor- munem dicit Villatob. in communem opini ina elid. Maevius. is de condit.& demonstratin i- nem vetb. lex, N eontractiora sunt tempora in- iidem communiter Dd. omnes,socin. consi. 3l. uentarii,quam iuria deliberandi, quod etiam ini lib. 3. Ioan .Cephal volum. 3. consit. VI. Hanc di- nus sumptuum ac molestiatum exigit, quam illud cit communem opinionem Iason in l. Gallus, 3. vi hoe uno ore omnes satentur Dd.
terim de iure dot. Communem quoque ait o uet. eonsl.i numero tertio adeo ut priuetur hae- . S v M M A a i A.
res etiam haereditate , s sne testatoris consilio uxorem duxerit, uemadmodum testatur Clarus I siti, iis Halius desurianas.
sed magi, placet opinio Angeli sine distin- 3 Rara Irammi diu mem Actione.quam etiam probais alterai glosin dict. l. 4 Α . o.
cretionum,communiter approbata teste ibid.Α- curareri finis Lleκana qui refert ita suisse Florentiae Mecisum, vi An infum,. ι' eui assentitur oldia.consi io 8 quem allegat Cra- 7 Niam euis talor uet consit. 117.Nam non ipsae sunt sublatae eretio- ου Gnti id minari 2 .annu. nes. per t. cretionum , sed illarum scrupulosa so- 9 70HUS . d ruri riennitan qua tenta,quinta,septima solum seria, i- Io An domino erus. rem solenni verborum enunciatione haeredes po- Ii SUM est λι- hara,inum pare via Aio. terant haered; tatem emnere. neque eontra leges II An yem . . medi. quid faciet, aut cavebit in suis testamento testa- Is Hs dinur, per utaὰ si fissurum uti iis 'tar, ne leges locum habeant,si cretionis suae tem- I4 A Podendi ias visse nati piis continetur intrat illud tempus. quod a l. cum hin antiquioribus, C. deiur. deliber. praescribitur. I is vibus competit ius deliberandi Re-Quod enim leges possunt in testamento hoc ma- aspond. vno verbo,omnibus haeredibus, gis poterit testatoris voluntas, secundum com- legitimas ac testamentariis, i. cum inaniiquiori-rnunem opinionem Doctorum iu dict.leg. nemo bus, Cod. de iur. deliber. Αχo,Bait. Iasatque alii
5쪽
E in Osexto: c. 2.VVt nbec .paratit. Eadnueti ialum,estque communis opinio. 2 Quaero,num etiam competat legatario Re 'spond. Communis est, quod non, quam tenent gloss. Bart. N reliqui Dd. in l. si seruus, . ait prae eor,s de iur. deliber. iasin l. cum stici a milias, Ede legit r. Sichard. in rub.Q de tui. delib. S ratio est, quia legatarius nullum metuit damnum, vi haeres. Legatum namque non detrimento,sed i ero esse solet,dict.leg. eum si lotimiliasa haeredita em,si mandati leg si creditori, si de legat. i. Et communis est regula, ut testatur Soein. lege prima ff. eodem. Ne legatum si inutile , ac sine
3 Quaero,an ius deliberandi detur si deleom mi statio λ Resp. quod siet ita tenet gloss.le Batt. in dict. leg s seruus,Aletiand. in I. si patroni. s. sis
deicommissum, sad Trebellian . Socin. s. veniamus,nume.sexagesiuio septimo si de legat: a.dicit quod Bart.opinionem sequantur omnes. Hoc t
men intelligendum est de fideicommissatio uni uersali, nan particulati, qui merum lucrum, ille verb etiam damnum eu spectat, atque haeredas habetur Ioco,i .si situs , . i. st. ad Senatuscon. Mace don. Angel. re imos. in lege l. f. si quis quadrim senta, ac Bati. ibid. s. de illo,ss ad Trebell. Eam que communem testat ut Iason in dict.leg cum fi liosamilias. η Quaero, num ius deliberandi concedatur su rioso ' Respond. quod non. Nam is mente ca ret, l .s euin dotem. 6.s maritus,st. solui. matrim. mee voluntatem habet I.qui seruum , st. de a equi r haered.l.ntios, fide re. iur. sne qvibus nulla de liberatio est, qua diligenti tonsultatione & pera qui stione res , quae dubia est, ad certitudinem quandam perdueitur. tanquam per libellum res ad iustu ni redigitur pondus. secundum Tholos
insentag riar. libro quadragesimo sexto cap.2. Nec ullum aliud negotium furiosus, ex communi Dd. sententia,ad leg. in negotiis si de reg. iurieontra here potes.s Sed, num euratori eius dabimi Respond. quod non ,squidem ille non potest cimittere, .
que acquirere. Repudiare autem non potest, quia ipsi non licet, illi quem in eura habet nocere , ut seruat Cynus is l. lin. Ede administrat. N peti c.tuto tu, Bat. Nicol de Neapol. ae comunitet D d. int ab agnato,si se curat. furvas atque eius est repudiare , qui nomine proprio sbi acquirere potest. Bari in l. tutor, fl.de suti LAlexand. l legatum T. de legat.i. Dec.& Modern in leg.bonorum, C. qui admitti. Adire non potest,quia haereditas per procuratorem acquiri non potest,t.pet procinato
rem , ε de acquir. hared. Sed de. istis quaestionibus insta in attie. de omissoneti aequisi-6 aero, an insum detur Respond. Insans ille est vere insana, neque sari potest , vel quod
idem est, septem annos non excessit, I. penult. g. deverta obligatat mutar. sodem i. qui habet,s.s pupillus. f. de tui. Lpenuit. I. sufficit,si de asinini Crui. aui est septem annis.Priore casu nee velle nee nolle in ea aetate creditur, Dec. N alij in d. l. in negotiis, ergo neque deliberare, num velit ad noJah adire, atque tum furioso com- Daratur secundum Iason Deeium, atque alios, in .iniantis, C. qui admitti posteriore casu delibetaxe eotest una cum tutore, hpupillus, Edς acquirend.haeredit. gloss & Doctores, ibi omius, praeccipue Battol. e lason. Hanc testatur com tu Nem Aletiand.ini. more. eodem , communem quoque asserit Iason in I. pupillorum,ss eodem.
di, hae t ede exiliente infante3 num tutori eius Respondeo: Is potest deliberate, qui potest ha te.
ditatem aut aequirere vel omittere, repudiare vesadire , secundum communem Doctorum opinionem, quam diximus quaestione prima hoe articulo. Re licet tutor solus haereditatem im anti delatam adire possit, L si infanti. C. de iuri
delibet.& de qua agemus infra in articulo acqui- si ionis, tamen non poteli solus repudiare, ut di cetur articulo omissionis,quaestione ar. 3. 8 An soli minori detur ius deliberandi Respond. quod non, quia solus adire nequit, neque solus, si curatorem habet, repudiare potcst, se cundum e cimmunem, quam habet Alexand. iii l. impuberibus,st. de acquirend. haeredit. R de qua agemus insta in articus. omissio, quaestio. a1. D stanae . .& in attices. acquisitio haereditatis,quaslio
9 Ovaro,num ius deliberandi competat set uoῖ Respon d. quod non. Ita sentit Iason in I. nee emere,C. de iur deliberand.& in l. i. s. i. iuncta ibidem glos is si quis omissi cavs. testament. item in l. cum proponas,Cde haered. institui Decius in I.I.C.qui admitti Barto I.& communiter Doti res omnes in dict. leg. s seruus, fide iur. deliber. Nam etiam in iure praetorio serui pro nullis h hentur, dict. leg. s seruus,leg.quod attinci, & lenseruus,fide reguttur neque velle creditur,qui alterius subest imperio,i velle.geodem. Io Cui igitur eompetit ius deliberandi s haereditas delata est seruopRespond.domino eius, in cuius potestate est seruus,l. cum stio, si de legat I.ae licet dominus sne seruo adite haereditatem solus non possit, attamen repudiare potest, v t in-sea articulis sequentibus dieetur, siae se tuo deli- herare valet; cui sententiae videntur repugnare, quos in attieul. omissio haereditatis, enumeraui, quaestio. I . numer. 9. qui dominum negant, solum poste haereditatem seruo delatam repu
ti si hareditas filiosam ilia, est delata, in quaerat institutu cui detur ius deliberandi. patri,ansito P Respond. Haereditas illa est aduentitia. vel prosectitia,in illa soli filio competit, quaa solus potest adite vel repudiare,ut infra tangemus, atticulo aequisitionis .in hae virique simul datur. quoniam filius sine patre eam adire vel repudia te nequit: ita tenet Bariolus in dicta leg. si seruus,
fide iure deliberandi unde secundum illum,velut reseri Aleaeand.in dicta l. is qui haeres, E dς acqui tenda tedit.s statueretur filio terminus a iudi-ee,intra quem adiret,post illum elapsum no praeiudicaret patri.Sed de his latius infra. Ir Qsaero an ius deliberandi competat stio seu suo haeredi in haereditate paterna Respou deo: Ius delibetandi sumitur specifice vel generaliter. Si sumitur in specie, ut in dicto extraneis, Institui. de haeredum qualitat. tunc suo haeredi illud non competit, ut tenent in dicto s. extraneis gloss Bald. VUesenbec Budaeus,atque alii. Suus enim haeres non adit hareditatem, sed illi se immiscet secundum Doctorum ibidem communem sententiam. Si generaliter pro sacultate consultandi de acquirenda vel Omittenda haereditate
6쪽
ditate aecipitur, tunc suo quoque competit, ut
manifestum est in l. si qui, suus,l. filius. d. de iure
deliberandi, leg eum in antiquioribus,C.eodetra, Bartoltis, Baldus,Angelus, liuola, S: Iason , una cum aliis ibidem, atque hoc propter benescium abstinendi, quod liberauit itios de necessitate tui. scendi atque ab oneribus,quibus nolentes volentes olim erant obstricti,leg. de conditionibus, K. de conditionibus & demonstrationibus,s. sui. Institui de haered. qualit.
3 Ius itaque sui tali , quo necessario haeredes etant & obligationibus paternis implicati, perius deliberandi est sublatum p Respond. quod non .Nam ius itatis non consistit in necessitate agnostendi haereditatem , sed in aliis, de quibus supra, quaest. 8. . itas, dictum est. Et hane communem ait opinionem Iasen in s. silici pater,ss. de
rq Quaero, a quo petitur ius deliberandi Re spond. vel a principe vel iudice quouis ordinario, text. est in I sin. I.& hee quidem, C. de iur.deliber. Iure digestorum dabatur a praetore,d. l. si seruus, Ede ivr.delaber.
io An sitis triplicetis temptis de breuiat. i Vaero itis deliberandi quando potest pe- Elip Respond. Priusquam delata,vel prist-
quam acquisita aut omissa est haereditas , setistia tempus deliberandi petitur. Ius enim deliberan di est de haereditate acquirenda vel omittenda, non ἡe acquisita vcl omissa , aut quae nondum aequiri potest, ita tenet Bald. N V Vesen bee. indicto extraneis . Instit. de haered qualit Monticulus in rcg sin. Cod. detur. deliber. nec quenquam scio,qui contrariam defendat sententa
a Quando haereditas dieitur ἡelataλRespond. Delata intelligitur haereditas, quam quis per se vel alium adeundo potest consequi, text. est in s.
delata ,st de verb. svi sic Iasin l. honorum. C. qui admitti,comiminem dicit. Sed de hae quaest. supra. s. honor.possesso quaest. U.n.3.3 Hie quaero,deliberantibus primis haeredi hua . seu illis, quibus haereditas delata est, an ius deliberandi detur etiam istis, qui succederent primis, si repudiassent λ Respond. Diuersae sunt de
hae te sententiae.Glos .in rubr. C.de succes edict. vult quod intra tempora primi haeredis possint sequentes interrogari, num agnoscere vel repudia re velint haeredi areni & hanc sequitur Bald.& a. hi Dd. eumque communem dicit Iason euna Αlexandro in d tu hLC.de succesedire Contrariam sequitur Castrens s ibidem eu ratione, quia sequentibus nondum est delata, pen-
dente delatione prima non potest dari: secunda, clam quo faciunt Bartol Angel. Imol. in l. quamdiu, st. de aequir. haered. Sed prior sententia ae quior videtur,ne diutius creditores distineantur, praesertim quia haee secunda dilatio , ut bene sol uit Iason in dict.lrubr. non praeiudieat prinam aero. an statim,postquam delata est hae reditas, tempus deliberandi currat. de se ipsi iure 3 Respond. Tempus deliberandi a praetore petitur, vel non peritur. Si petitur Arte ab haere- .e sponte, vel ad iti stantiam credi totum seu legatariorum,tune non currit, nisi a dationis tempore, arg.die .leg. si seruus, s de iuri deliber. quae est opinio ibi Bart. Bald. Ales. Ias. atque aliorum si ne omni contradictione,ac tum quis proprie dicitur desilietate.Postericite casu tam di u deliberare,licet a temporc haereditatis delatae.quamdiu a dire coneessiam est,hoe est, usque ad triginta annos, ut infra in attic. acquistionis docebimus, de qua hoc in articulo non agimus deliberatione, it la enim iure ciuili conceditur, nostrum hoc ius deliberandi a praetore introductum per iudicem praefinitur. Quaero quantum detur tempus a iudice ad deliberandum ρ Respond. Olim arbitrarium Grat, die .leg. si seruus,f. ait praetor,Bald. ibid. cum quo transi gloss.& DD.alij omnes. Quandocunque enim lex non exprimit tempus, in arbitrio iudicis relinquit Et glossin l. quamdiu, '.de acquir. haered. terminum adhuc hodie ex arbitrio ita die is existimat posse statui,cuius opinionem, Ioan.Di
lect Durand de arti c. testanda,iit. m. caut T. at hi-
tratur communiorem . sed per leg.s n. C. de iur. deliberandillud tempus est annutim , si ab imperiali datur culmi me,ncimen vero mensum si ab alio conceditur magistratu ita tenet Aro in sum nia, C. de iur.deliber. estque recepta haee opinio a Balis.& multis DD. in diei. g. R haee quidem. Diuersum tamen statuet evidetur Ioan Dilect. de arte testan. tit. 1.eaut 8. atque alii, qui ex diet. leg. eum in antiquioribus, volunt dari annum semper.Sed bene ait Schneide, vinus in dict. s. extraneis Instit. de haered qualit.quod dict. lex cum in antiquioribus loquatur de transmisso ne iuris de
liberandi . non de ipso iure deliberandi, de quolue loci agimus. 6 Quaero, numquid illud leni pus possit pro longari λ Respond. magis communem ait Ale xand .consit.q. liber.quod iudex illud tempus pro suo arbitrio dare possit. Sed expressus testiest in diei.I.& hete quidem quod amplius tempus dari non possit, quem tamen glos Bari . atque alii, ad necessitatem nolunt adstrictum. Sed an breuiari possit Respond. mire se torquent interpretes in tu br. C de sue cessi edis . sed tu obserua tempus deliberandi inflantibus creditoribus,datur a iudice ut eo elapso haercs exclusatur ab omni successione, locumque relinquat sequenti, aut datur, ut s ex haereditate non latis siciat haresereditoribus,curator mittatur in bo. norum possessionem, atque ea distrahat, quo aesa lienum tituatur.Priori ea . quin nequeat temius breuiari do hium non est,t itaque pauciores,ss. de iure deliber.L s. lamiuk,is de suecesse dict. glosi Bart.Bald. 8ι alii in vi eg. εἰ seruus,Alex in rubr. C de successedistibique eam Iason communem dicit cum Decio,quo quoque sensu accipio communem , quam habet Fern. Vasquius de success. Parisi. . s. numero quadragesimo quarto. Poste-
7쪽
tiore vero casu potest breuius tempus stitui,l. licet, Lscuratoris,CUe iur. deliber. quam quoque communiter receptam testatur Vatqui de succesparisi. dies.s.rs. quam tenent Castrensias in direteg. li curatoris, Angel. in leg. si seruus,ff. debon. autor iud. possiden. 1accibas uir salic. di reliqui Omnes Dd.in dict. rubr. Cod.de successe lict. ibique eommunem firmat Decius, veram magisque communem testatur Alexand. consiti. vol. 2. communiorem de vetissimam nominat Ioan .Durand.
Αd excludendum igitur haeredem a Lecessione, breuius tempus praes gere non potest . quam Ioci dierum s extraneus es,dict. leg pauciores. vel qua in annale,s parentes aut liberi suerint, &honorum possessionem agnoscere, adire autem cum volunt non breuius nouem mens, us,si a iudice alio,quam ab imperatore datur, secunἡum d. s. & haec quidem,ae s minus datur, Bart. putat 1ilitari processum per leg. I. largius, st. de succcs. edidi.
8 Quatro num hoc tempus deliberandi saepius possit dari Respond. communis est D d. set tentia, quod semel solum possit dari, nisi magna urgeat causa.Sed bene dicit glosi in dict. . N na equidem,& in dict. leg.nee non ,C. de iur. deliber. quanquam dubitatiue, quod pluries detur, intra
terminos tamen a praetore mortuo vel imperat Te constitutos, quam sententiam amplectitur Α-
uti in summa.C.de ivr.deliber. Bart. N alij in s.fle haec quidem , camque communem dicit Monti c. in I scimus,num.I84 9 Quato,an ille, i deliberandi tempus prater lapsum est, habeat aliud tempus ad inuentarium eonsciendum Respondeo:Sunt quidam, ut testator Monite.& glossvetb. bene scio,dict. s.re ire quidem, qui dicant insuper integrum tem pus ad inuentarii coniectionem dari. Quod tamen eidem gloss. communiter approbatae non place ncque imperatoris ibidem menti conuerit, qui indulget alterutrum eligere bcneficium,
io Quaero, num illi, cui annus praeterlapsus est ad deliberandum datus ut filio, detur alius ut agnato,item vi legitimo,antcquam a successione excludatur γ Respond. per diuinctionem, quam habet dict.leg. r. 3 videndum .st. de succeis edictu& dieci . filius excluditur ab haereditate paterna, aut tempore a lege dato,aut repudiatione. Si tempore excluditu obtineat communis Dd. senten tia,in l. bon orum. Cod. qui admitti, ae filius s elapsus est annus primus ad possessionem haeredita tis paternae agnoscendum, succedat altero anno ut legitimus, tertio ut proximus agnatus. & ita triennium deliberet de bonorum possessione agnoscenda. Si verδ repudiatione expressa vel tacita .puto, clim illi a iudice praefinitum est tempus de haereditate acquirenda, eateris deseratur,
se eundum Bald. l. .Qquand non petent. pari. pe tent.acres glossin d. g. videndum quam putat C
stensa sngui Alerand. in leg.quam diu afide aequir. haredit. Iason dict. Ieg. bonorum, GL qu Iadmitti.
i T, Ictum est, quod tempus deliberati di de
Itur ad haereditatem acquirendam vel omittendam,quaero igitur, si quit illud tempus si
nil tacitus abire . neque repuuiat, neque acquitieedipresse, quId statuendum λ Respond. In hoe tutis puneto sunt diuersorum Doctorum diuersae opiniones, glosi Arci,& Hugo in leg.fin. s. su a tere, Od.de iur. deliber.dicunt, qudd haeres ela pso tempore ad deliberandum dato, habeatur pro adeunte. Quod reliqui noti sne distitiactione admittunt, & quidem varia, quam se includo. a In datione temporis ad deliberandum, aut optessum N dictum est,ut nisi interea adeat, ha beatur pro repudiant eontra, nisi repudiet, em xistimetur pro adeunte. Et tune quidem nullum est dubium , quin iuxta praescriptum, per datum tempus tacens, existimetur repudiasse uel
adii sse. 3 Atit illud non est expressum.Se tune distin gue ser Teinptis delibetandi petiti vel is, qui λne eonditione institutus est, vel cum conditione potestatiua sue mixta scriptus est haetes,& in hoceasu creditur repudiasse has reditatem, qui condi. tionem non impleuitaeg. s quis instituatur,is de haered. instit. dict. l . si seruus is de honinuicita iud. possiden ita sentia Bart. in leg. si quis Ede a quir. haered.
In altero casu iterum distingue. Qui sine conditione institutus est, petiit tempus deliberandi sua sponte,& proprio motu, vel ad alienius instantiam. Si sua sponte postulat, se eundum Cynum. Fulgo s& Alcx. indict s. sin autem,Cod. detur. deliber.leg fin. habetur pro adeunte. Baldus vero in lege prima Cod.qui admitti.& Salicet. in dict. g. so autem,non aliter volunt illum, adii se, nisi eum hi reditas damnosa est . secus si lucrosa fuerit,habeatur pro repudiante. Quae opinio non caret ratione quia inductum in fauorem,non de bet retorqueri in odium, leg quod sauore,Cod de legib.& quod inductum in odium, non debet redundare in fauorem, leg. s quis solidum, K. de haered. instit. glost in dict. leg. quam diu. ff. de
3 Quod si vero ad instantiam alleuius alteriuntempus deliberandi suit petitum, rursus discernendum est. Aut enim petitum est instantibus ereditoribus,aut institutis. Quando tempus delaberandi assignatum est ad petitionem subst ituti. habetur haereditas repudiata, nam petitioni a gentis haeres videtur acquiescere,dict. leg. quam
ctu, Iuncta ibid. gloss Bara. in dicta egias quis suus
Alexind. .s nautem Eamque communem dicie
opinionem Fernand. Vasquius de successiona.
6 Si propter creditores statui ur tempus, ei
8쪽
eui deseri ut haeredita, . intra quod adeat vel repudiet,si interea temporis nihil iacerit, praesumitur adiisse, te,t diei. leg. sia. β. sin autem, C. de iur. deliber. Caserenissalic Alex. Atque alij ibia. Bait.
in leg peritat de acquir .ha red.Alex. conii l. vigesimo, libro septimo. Craue . consilio trecentes reo nonagesimo, Ioan Baptist Asitieus leg.quarta, f. nec quis putet.is de religios.& sumpt.tiin. Hane communem allerit Feria d. vas tu. die . titul Communem quoque ait Mantica , de vitim. v duntat. c lucet. libro duodecimo , titulo decimo-
. Quid s haeres petito tempore deliberandi,
ante eius exitum mortem obierit, num habeatur pro repudiataῖ Respond. quod non: nam termi ianu, destincto datus , etiam haeredi eius censetur concessus. Suecedit etenim in v uiuersum . quod
de sutichiis habuit ius, leg. haeredem eiusdem. itfde regu l. iur. Atqui defunctiis nondum potuit diei repudiasse, vel adiisse. Erg1 nec haeres eius. De altero iure deliberandi , quod defunctus seiensi hi haereditatem delatam , in vita non adiit aut repudiauit,ad linedem transmittit, ex d. leg. cum in antiquioribus. dicemus in artie. transmissio
'stuare eatur De re inuentarium.
D sturo, tr declarer uni tim, quantus terminus statuatur.
a vaero, quis si effectus iuris delibrio δε a Responis. Effectus eius praecipuus ille est
de uniciau, quem in fine eiusdem diximus, nimirum hie , ne haetes praecipitanter ample icndo , vel repudiando naereditatem, in grauia seconiiciat damna , atque periei a. Sunt tamen quaedain quasi finis adiuncta , quae recensebi
1 Ergo minus e scit ius deliberandi, quam beneficium inuentarij, quod legitime consectum haeredem praestat omnino indemnem 3 Respond. Quamuis tuta . frequensque via iit haereditatem benescio inuentat ij ad ite . habet tamen iux deliberandi. etiam sua commoda piae illo si β. sti ver .capite se eundo, Novella i. e latra communem
Dodiolum sententiam secundum aliquos, quibus me ilicium adiunso. ita intelligendus est, ut ii
quis dubius de haereditatis vicibus adtiterit eam, es inchoauerit inuentarium, vel confecerit, etiam non tamen ieeundum illam liguram . quam impurator praedixit,in dict. leg.sn.Cod.de tui deliber. de dicta Nouella prima non gaudeat & siuatur illius benefeio. Ac nostram sententiam non parum munient verba, in dict. f. sequentia, vers. Ethoe dicimus , non nostram minuentes legem, quam posuimus sieg. cum in antiquioribus Jut nihil de proprio damnificentur haeiedes creditoribus. Atque clare, quod volumus, patebat ex iurium collatione. Iute Digestorum haeredes postquam adierant haereditatem , pr.ecum e de liberatione , vel sine illa , tenebantur ered: toii-bus in solidum, legata velli non debebantur, iiiii ad vites patrimonii, leg. ii uniuersae, C. de leg. &de illis Fale idia detrahebat ut . Iure Codicis circa deliberationem hoc introductum est, ut, si quis temerario proposito. potest enim quitiis, licet causam dubitandi non habeat J deliberationem
petierit , inuentarium teneat ut insuper conscere, ne legatariis fraudi st. Si i it ut inu tuarium minime conscripserit .s: vel ad erit haereditatem. vel minime eam repudiauerit, non solum creditoribus in solidum tenea ur, sed etiam legi Fascidiae benefeio minime utatur . quoa s poli deli
berationem recusauerat, inuentario iratii me con
secto , tune res haereditarias creditoribus , vel his , qui ad haereditatem vocantur legibus , reddere compellctur , quantitatu earum iactam tores acci cratium mam itanaa . cum taxatione a iudice saetenda,textus est in diet f. siti autem hoc
aliquis. Nee aliud quicquam ei rea ius deliberandi immutatum deprehendimus, nisi ut deliberans etiam consignet inuentatium , quale etiam tutor conficit, ut suo sacramento res hae
reditarias manifestet , ii reptas at , ne credito-tibus . Ac leuatariis fraudi i t. Sed erimmunis interpretum schola sequitur Eartol. in dies . . . iiii autem hoc aliqui , qui se iura confert. Qua dam sunt tuta antiqua , es secundum illa tenetur haeres in solidum creditoribus. legata veri
noli debent ut , nisi usque ad vires pati imonii, die a leg. ii uniuersae, Cod. de legat. Quoddam est tu, Codiet x. 5: secundum hoc , si non petiit tempus ad deliberandum , & iuuentarium
consecit, non tenetur creditoribus , nec legata
riis ultra vires haereditatias, dicta lege su. β. &s praefatam. Si uerli petiit tempus ad delibe
randum , S inuentariu ti sedita. tune habent locum iura antiqua , ut creditoribus teneatur in solidum , contra legatarios utatur riseidia, ut hie,in vetb. sin autem hoe aliquis. Si vel, inuentarium non secerit, siue petierat tempus aqdeliberandum, sue non, creditoribus tenetur in solidum , S contra legatari non utitur benescio rateidiae . dicta leg. s n. f. sin vel b post quain, Ee in veris si quis autem temerario , tamen leg tariis non tenetur vltra vires haereditati as , dict. leg. s uniuersae. Tettium est ius Authenriemium, quo iure , s inuentarium non fecit, tene- . tur et editoribuι ae legatariis in solidum, ut insta ad leg. Falcia. alit h. sed cum testator. Quid sine concludes, nisi ut semper haeres teneatur conseere inuentarium, nec qiDcquam illi prost
tempus deliberandi , nisi quod sit longius tem. pore inueniatii , quod vitta nonaginta die x, si
9쪽
tes praesentes sunt, sese non extendit, dict. l. M.
3 At quale inuentarium debet conficere, qui petit ius deliberandi 3 Respondeo: ex dicti,
patet, quod communis interpretum sententia requirat tale, quale haeres debet conscere, qui non
petito deliberandi tempore lix reditatem adit. Sed verior mihi videtur illa opinio , quae deliberantem ad nullum aliud adstringit, quam quilibet alius Leit, qui rationes reddere tenetur, quia textus in dicto g. sin autem hoe aliquis secerit, distinguit effectum iuris deliberandi, Se inuentaris , nec huius beneficium deliberanti conceait, cessante itaque ellecto, cessabit quoque caussa, argin lege seruis , Q dice de Epistopas de clericis. Quarnobrem tenetur deliberans eo texe inuentarium, re bona haereditaria consgnare Respondeo , ut possit creditoribus de legat riis reddere rationes, vel si nolit adire , ipsas ies haereditati as ipsis , vel alii, suecessi ribus re- maere, totus est in dicto f. sn autem hoe aliquis, vel sc.s quas autem temerariti. Et secuniadum communem opiniciam quiuis tenetur comscere inuentarium , qui est obligatus ad rati Nes. Caput enim rationum est inuentarium , ut ParilJus in cons septuagesimonon num. i . lib. a. probat.1 A nne igitur haerede deliberante res hareditariae arud istum sunt a Reseondeor quod sic, ita tenet glosi Rophael Fulgos. Cuman. Alexand.
Iason, atque alij in dicto 4. su autem, Vivianus in lep. ait praetor. log Aristo. tibit, st. de iure deliberandi. Franciscus Mare. in decis pati naum. pari. prima, quaest. viges maseptima.Monticus. ad dictam leg. final. A f. Sin autem , verb.
6 Nee pendente termino deliberandi datur eurator botiis , secundum Doctores , praeri e Imol. ee laserem in lubrie. Cod. de suectator. edict. Bartolia in l. s constante, ε. si ab eriliae redato, si . soluto mammo. de Bald. in leg. sin s. cum igitur, Cod de iur. deliber. nam quouis momentri speratur adiri haei editas vel repudiari Limitant tamcn Doctores in leg. ii quis mihi tuatur, iis de thaeredibus itis R. nisi fuerit aeger haeres,
vel impcdatus, tunc enim cogeti, mittcre curatorem btinorum.
Quid si haeres est absens,& creditor instet,
num dandus si citrator 3 Rei pondeo: quod curator tum dati possit , quando haeres est peregre, vel ignoratur ubi sit, qui ipsius nomine intendat actiones, si quae tempore sunt periturae , ita tenet Cyn. in leg. secum, g. hoe etiam, Cod. de iuramen. calum. Barint. in s. si quis instituatur is
de haered instituendis, si sub conditione, Bald. ibidem ait f. Et ideo glosis in leg. ab hostibus,
in ex quibus caussis malo. quam sequuntur Doctorcs,prae caeteris autem Cuman. artol & Bald Speculat. in tit. de iurament. ealumn. f. restatverb. ad ereci, gloss in leg. caeterum, Cod. de iura nen. calum a. quam sequuntur ibi Doctores communiter, velut asserat Alex. conlit. 4. lib. a.
quem adeat vel repudiet 3 Respondeor quod lic, scd cum e iussae eognitione. textus cst in l. ii quis instituatur, 3 . fit. n. de haerea ib. instituenilis, ibidem Baldus, Angel. Iason. re hunc dieit omnium Do rum intellectum Alexand. colastici quarto. libro seeundo, qui dicto consilio caussae cogni
tionem interpretatur, ut ncn ita coarctetur ab
sitis, sicut praesens, sed terminus statuat ut paulo
9 Ad hoc velli debet citari peronaliter &nominatim, leg prima, g. denunciati,ts de vent inspie. Battol. in Icg. si diu, T qui ex caussit uim eis. eat. Angel. de Bald. in leg. s bona, Cod. de bon. aut hor. iudicis. de communiter DD. mi si euratoris, Cod. de iur. de beranae velut tella- tui ibid. Alexand. io verum s ignotum esset, quis haeres,& quo
vocetur nomine Respond. communis est D
ctotum sensentia an dict. leg. si quis instituatur,&in dict. leg. s curatoris, Cod. de iure deliberaim
di, ut per generalem vocetur citationem. Ita tenent quoque Iacob. Butr. S Bald. iii auth. si omnes, Cod. ii min. se ab haered. absim. Inno. in ea. sn. qui ma. ae possetis Abbas in cap. sm de vi t. dehon. cler. Anur. cap. sia. de UM. in s. communem dieit Alexand consilio centesmoseptimo,libro quinto. communem quoquc ait sc linus, eapite secundo de costitutionibus. Quin nec Plinceps contra irrequisitum potest aliquid des ire. capite primo, de caussi, postes'. capite septimo de
constitui. ubi relin. numer. vigesimos exto, hane communem & Legistarum δe Canoniliarum di
1i Quato, si iudex citat aliquem ad hoc videclaret, an velit elle liares, quantum temporis
date debeti Respondet Baldus ex mcnte Baetoli in d. l. ii quis instilicitur, I. scd si boncitum. Te minus idem debet statui per maleem, qui inuenitur statutus per legem , Bald. sequitur Alerand
conlilio quarto, libro secundo , numero qu:nto. sed hoe intellige secundum commvncm interpretum doctri iam, quam supra quaest. 4. habuimus ad excludendum , quam quoque Bald. itan in cid. 3. hunc in modum limitat. ra Quaero, an institutus sub conditione quoque posit citari 3 Respond. Quod sic: non solum
vi condationem impleat, sua etiam ut intra certum tempus adeat,textus ea ex preisus in d a. l. si 'uis institu itur, 3. sed ii bonorum, quem sequitur ibidem sartolus, & reliqui omnes, quam tamen
intellige, si est rorellativa vel mixta, secus se
suasis conditio fuerit: nam tune iecundum lacob de Aret. Cldi. Barci Bald. atque alios ibidum, potest agnostere bonorum pollessionem, de haeredi
tatem ad inmistrare. ut curator bonorum.
is Quaero, si tellator reliquit uxorem v sustu-ξ uariam in vita ipsius, At post eius mortem instituit fratrem suuna, an stater uiua uxore prati tadmi miliare boni Respondet huic suae quaeuioni Bald .in d. l. si quis anstituatur, in princip. quod sic: pro bonis conservandis, s agnouerit ille bonorii postesionem a praetore, quia nullus alius est haeres per glo. in t filius.E.de libet. ει postliv. quando pendet ususseuchus.14 Quaero, an haeredi deliberanti debeam ut
alimenta exsuereditate3 Respoti Haertis aut suus est, aut extraneus: illo in catu, quin debeantur, nullum est dubium, pet textum in log. filius. aede iure deliberandi. t 'olletiore casu non di bentur : ita tentit ibidem glial: quam id iuuinui I an.
de Inach de alii Doctore . nuli tuerit pupilitis, in tes
10쪽
in tali praetor,ffeodem,aut suriosus. Lbaeres Brio-s,s de petit haered. l. qui legatorum,sut in possessiegati quam opinionem puto veram, si non habeat pupillus vel stitiosus unde se sustentetr alimenta e
nim Don debentur,nis in necessitate, hanc communem opinionem dicit Curi iun. consi .a 8. Gabriel suis ecinctus comm .lib. c. de aliment.conclusI. num U.hane magis communem assirmat.
a 2OM dii ad cis Notarius debre edere is umentum,
4 Ninn mercarares emam rarianum libras a sendant 3 Obuer quaerior . m mercatorum iura plenam
i. Uaero .ut ii ercs, qui petiit tempus deliberan- O di possit cognolcete vites haereditati, , & sese ire, num expediat ipsi haereditatem acquirere vel omittere, an exhibendae sint ei rationes atque in strumenta, in quibus res de debita sunt consignata Respondeo, Quod sc: textus est in leg. Aristo scri bit, fide iure deliberandi,&lcg. Aristo eiustimat, i. q ii haeres, fide acquir. haeredit. ita tenet quoque gloss. Accur Bart. Iason,atoue alii communiter in qua quisque, I. edenda, st de edend. praeparat ita squidem, qualia & hie sunt, debent edi,secun dum glossquam sequuntur omnes in rubrie. C. de ederid. & editio debet seri omnibus, quorum in
terest Barto l.2. .editiones,si. de eden d quod quo que volunt Moder. in s.is apud quc .Qeod. vi ibidem testatur Dec.num. 3.a Instrumentum enim a Notario edi debet,quan doeunque rogatur, & petentis interest. glossi in l. praetor, de edend. verti meum quam Bart.& DD.
communiter, & est eommunis Gototo D eio in Lipse respiee, C. de edend. qudd illa duo copulatitarequirantur, scilicet ut intersi rogantis, & Nota rius rogetur,tenet dici.glossi in l. praetor. 3 An ereditotes ostendent haeredi obligatione, seu chirogetapha desunctit Respond. Pod se nam
instrumenti nomine largo omnis scriptura continetur, quae quem instituit leg. . fide si instrumen. eap. peruenit, de leae cogend.les. notionem, s. in strumentorum, Ede verb. fgnifie. Bartol.in dict.l. r. s. de fid. lib. i. instrum. cuin quo Maj eommuniter transeunt DD.4 Quocirea & mereatores debent edere, vel monstrare libros rationum deliberanti: nam de credito ri coguntur edere. Hanc communem dicit Dec. indict. I .ipse respiee,C de Mend.quamuis ipse eon uarium sentiat. Communem quoque firmat Bur. saticonsit 39.lib.I. 3 successitie quaero, an mercatorum libri plenam
faciant fidem in tes finali. Respond. Quod non nam nulli scripturae priuatae pro scribente plena
habetur fides. ioannes Andreas in eap.causamque, de probationibus, Doctores omnes in leg. inlisu menta domestica, eodem: istam communem dicit Rotan d. a Valle in consi si lib.s.coni unem quoiaque asserit Bursat. 199. lib. i. di hanc tenent omnes Doctores in t .admonendi. g.de iureiur. Sed contra scribentem plene probant,fecundum commune mi quam riseri Bursat. consitu 39. lib. i. quia Omnis rationum libet iacit fidem conita scribentem. Hanc communem dicit Decius in dict.l. ipse despice, nu. - . de edend.
Sed an statuto induci possit, ut plenam iaciant si- cdem Respond quod sic: ita tenet Alexand. in i g.
quaedam, .numulariosas de edend. communem ait Clauet. de antiquitat. tempor. pari. a. numer. 2Τ. communem testatur Alciat. in l. age, C. de transact.
Quid si creditotes ignorentur: Respondeo tum T possunt citati per edictum N proclama publicum, ut compareant, credissimque suum apud superio- retra iudicem deducant , vel ad videndum imponi ipsis perpetuum flentium, ita tradit Bartol. & Do ctor. in s.Τilia,si de accusat. per text. in cap. sna. quimat r. accusar. pos quos sequuntur alij ab And. Gail. i. oblemat. 37. allegati, qui hoc insuper praeiudieiis Camerae imperialis confirmat. Quaero, an instrumentum si edendum cum die g&eonsule 3 Respond. Deliberare, di cet tus seri tuis non potest, nis edantur, aut potest. Hoc ea-u edendus di et & consul non est , ne detur causa salsum fabricandi, ita tenet gloss. magis rat.& communiter Doctores, ut testatur Alexander in dictos.editiones,illo casu edi debent, ita tenet Bariolus in dicto s. editiones, eum quo transeunt alii, teste ibidem Alexand num et . a . Similiter & si qui, velit dicere falsum . iuxta Bariolum & omnes Doctores in authent. s quis in aliquo, C de edend. Insertur hine porro,an testium nomina debeant sedi, eum ostendunt instrumentum. Respond. Speculat. in tit. demissum edit 3.Ossenso .veib saciend. negativam tenet,quam putat procedere Bald. l. sit c de edend. si subsit metus, ne testes corrumpe tentur, quod ita intellexisse videtur Speetitit. ut ex eodem apparet intitui. de testib. s. qualiter verba
post hoc. Sed assit malivam tenet glossi in dicto s. editici
nes, quam communiter sequuntur DD. ut testatur
ibid.Alea.Baldi tamen distinctio magis placet,quia
iniustitiae oceasonem videtur amputare. Quaero, quo remedio petantur instrumen a Ze in
rationes edi λ Respond. Ossicio iudicis, ita tenet Bart.in d l. ipse respiee,Qde edend. quem communiter sequuntur alii ut ibidem testatur Alexan.esmiaque ibi eommunem dicunt Bald. atque De e. Contrarium post specul. N Anton. But. tenet dictus Alex in d. l. ipse respice. esmque veriorem dicit quia actiones in factum oriuntur ex edicto praetorix quam Opinionem sequitur cum aliis Deciti ait, quod non nobili iudicis ossicio petantur, sed quod metu actioni, in fictum ad interesse compellantur edere, quem vide omnino in II.num. 2 .mdaedendo.