장음표시 사용
131쪽
uata perpetua manento.Deorum manium iura sancta suillo. Hos leto dato diuos habento.Sumptum in ollos,luctum cyminuunto. Ex M. T. C .d e legibus Lib. II.
DE LEGIBUS. XII. TABULARUM. Vn
In Tabulis Decemuirali bus ita cautum erat.
IV S Τ Α Imperia suntocti Q ciues modeste,ac sine recusatione parento.Magistratus nec obedientem,& noxiu3 ciue mul cta, vinculis,verberibuli coercet Ni par nator uepotestas, populus' prohibessit.Ad quos prouocatio est o,cum magistratus iudicassit,interrogassii u per populum multae poenae certatio esto.Militiae, ab eo,qui imperabit, Puocatio ne esto. Quod' is,qui bellu3 gerat, imperassi ius,ratum' esto.Minores magistratus periti iuris plures in praelia sunto. Militia quibus iussi erunt imperanto.Eorum tribuni sunto.Domi pecuniam publicam custodiunto.Vincula sontium seruato. - Capitalia vindicanto. Aes,argetu aurum' ue publice signanto.Lites cotractas iudicato.Quodcul Senatus creueri agunto.Sunto' aediles curatores urbis,annonar,ludorum' i sole nium.Olli Q ad honoris amplioris gradum,is primus ascen sus esto. Cesores,populi,ciuitatis,soboles familias . Pecunias Q censento,urbis tepla,vias. Aquas trulum,uectigalia meto.
Popul partes in tribus distribuuto.Exin pecunia ciuitatis ord ines partiunt Equitum,peditum' prolem descributo. Coelibes esse prohibento.Mores populi regulo.Probrum in senatu ne relinquunto Bini sunto agistratu3 quinquenius
132쪽
habeto.Reliqui magistratus annui sunto.Esq; potestas senυ per esto.Iuris disceptator,q priuata iudice iudicariue iubeat, praetor esto uris ciuilis custos esto. Huic potestati parento. Quotcul senatus creuerit,populus' tre ius eri tot sunto.R gio imperio duo sunto.I praeundo,iudicando,consuledo, pnetores,iudices consules appellanto. Militiae summum ius habento,nemini parento.Salus populi suprema lex esto.Eundem magistratum,ni interfuerint.nanni,ne quis capito.Ciui talem annali lege seruanto. Ashqn duellu3 grauius,discordiar ciuium,est unto nebmplius sex meses,si senatus creuerit.Ιdem iuris,qJ duo Cosules, tenuio.Is' aue sinistra dictus,populi magister esto.Aeqtatesquicu*regat,habeto pari iure meo, quicu* erit iuris disceptator. Ast qn consulis est,magistratus' uepopuli,nec reliqui magistratus ue sunto.Auspicia patrum sunto.Ollel ex se produnto.Qui comitiis creares 5lules rure possint. Imperia,potestates,legationes,cm3 senatus creuerit, populus ue iusserit,ex urbe exeunto.Duella iusta iure geruia w.Sociis parculo.Se,& seruos contineto.Populi sui gloriam augento.Domu cum laude redesito.Rei suae ergor ne qs legatus esto.Plebs,quos pro se contra vim auxilii ergor dece creas sit,tribuni eius sunto.Quod' ii .phibessint.quod plebem rogassint ratu3 esto.Sanisti sunto:ne ueplebe orbam tribunis relinquum. Omnes magistratus auspiciuAiudicium' habentorex Q iis senatus esto.Eius decreta rata sunto. Ast ni potestas par,iDaioque rhibet S. C.p scripta seruanto.Is ordo vitio vacatorcaeteris speciem esto.Creatio magistratuuAiudi cia, populi iussa,vetita iam suffragio consciscentur,optimati
bus nota,plebi libera sunto. At si quid erit,quod extra imagi/
133쪽
stratus quo aerario ex usu sit,qui coercet,populus creatorei' ius coercendi dato.Cum populo,patribus' agendi ius esto. Consuli,praetori,magistro populi,equitum'*iei'l,quem a dunt patres consulum rogandorum ergo aribunis Q,quos sibi plebs rogassit,ius esto cum patribus agendi.Idem ad ple bem,quod census eri serunto. Quae cum populo, quae cum patribus agentur,modica sunto.Senatori, qui nec aderit,aut causa,aut culpa esto.Causas populi teneto Aus in populo a esto.Pa maior'ue potestas plus valeto. Ast qui turbassitur in agendo,fraus authoris esto Intercessor rei male salutaris ciuis esto.Qui agent auspicia seruanto.Auguri publice paren to.Promulgata,proposita n aerario cognita,agunto,Nec plebem usquam de lingulis rebus semel consulunto.Rem populum docento. Docta es magistratibus, priuatis Q patiunt Privilegia ne irroganto de capite ciuis,nis per maximum co mitatum.Ollos Φ,quos censores in partibus populi locassint ne ferunto.Donum ne capiunto:ne ue danto, ne ue petenda, neue gerenda aeue gesta potestate.Quod quis carum rerum migrassit,noxiae pena par esto. Censoris fide legem custodiunto.Privata ad eos acta reseruiornec eo magis lege liberi sunto.
Ex. M . T. C . de Legibus libroAII.
In veterum legibus. Qui reus voti est accedito ad sacra. Qui damnatus est acra rite persolvito. In tabulis decemviralibus. In urbe ne sepelito,ne ue vrito. i i.
134쪽
la duodecim,ex C. Plinii testimonio.
Ne pelliciunto alienas segetes excantando. Ne incantanto,ne agrum defrudanto. Ne frugem aratro quaestina nox furtim depascunto. Puberes si secanto,Cereri eos se spendunto. Impubes arbitratu praetoris verberanio. Ac noxam duphonem decernunto.
In tabulis Pontificum. Sacri commissum est,quod nunquam expiari poterit. Impie commissum est,quod expiari poterit. In A ntiquis sacris sic adnotatum est. Obseruanto serias squis Salutem,Semoniam, Setiam,Sege tian Tutilinam inauspicato nominassit., Sic .XIIIabulis de multandis iniuriis scriptum fuit. Si qui iniuriam alteri faxit.XXV.atris poenaesento.
Ex M . Catone de re Rustica.Ιnsti.CXXXII. DAPE M Hoc modo fieri oportet. Ioui dapsi culigna vini quatum vis poluceto.Fo die feriae bubus,& bubulcis,&qui dapem facient.Cu3polucereoportebit,sic facies. Iupiter dapsis,qd tibi fieri oportet,in domo,samilii l mea culignas
135쪽
vini dapi eius rei ergo Macte vino iseriori esto.Macte hac illace dape polucenda esto.Manus interluito.Postea vinu si mito.Iupiter dapsis, iste istace dape Poluceda esto.Macte vino inferiori esto.Vestae,si voles,dato.daps Ioui affaria pecunia urna vini Ioui caste. Profanato sine cotagione.Postea da pe laeta, serito milium, panicum, lentim,allium.
Item Inst.XXXIIII. P RIV S Quam messem facias,porca3 praecidaneam hoc modo fieri oportet. Cereri porca praecidanea,porcam foemi nam,prius q hasce fruges condatur far,triticu,ordeuAfabam, semen rapitiu3,thure,vino,Iano,Ioui,Iunoni, praefato.Priusu porcam foemina imolabis,Iano struem comoueto sic.Ianet ater te hac strue comoueda bonas preces te precor,ut sies vo ens nitius mihi,liberis' q; meis,domo,familiae' i meae mactus hoc serto.Fertu Ioui moueto,& mactato sciIupiter te hoc serto ob mouedo bonas preces precor uti sies volens ypitius mi .hi,liberis a meis,domo,familiati meae mactus hoc ferto.Po stea Iano vinum dato sciΙane pater,uti te strue comoueda bonas preces bii precatus sum,eiusdem rei ergor macte vino insoriori esto.Postea Ioui sic.Iupiter macte serto esto,macte vino inferiori esto.Postea porcam p cidanea 1molato.Vbi exta
proiecta erunt,ita Iano struem comoueto actatoq; item,vii prius obmoueras.Ioui item fertu3 obmoueto actato cy,uti
prius seceras.Item Iano vinu dato,ita uti prius datum fuit obstruem obmouedam,& sertu libandu Postea Cereri exta,&vinum dato.
Item Inm.CXXXIX. LVCVM Collucve Romano more sic oportet. Porco
136쪽
piaculo facito.Sic verba concipito.Si deus,si dea, cuius illud sacrum est,uti tibi ius siet porco piaculo facere,illiusce sacri coercendi ergo .Haruttii reR ergo fue ego,sue quis iussu meo fecerit,uti id recte factum siet.Eius rei ergon te hoc porco imo lando bonas preces precor,uti ses volens propitius mihi,do mo,familiae Φ mea liberis Q meis.Harunce rerum ergo ma
cte hoc porco piaculo immolando esto. Item InstuCXL. SI FODERE Velis,altero piaculo eode modo secito,hoc amplius dicito,operis faciundi caussa,cum opus quotidie per partes facies.sed si inter miseris,aut feriae publica aut familia
res intercesserint,altero piaculo facito.
cvagi cum diuis volentibus,quod bene eueniat ando tibi Mani,vti illa solitaurilia,standum, agrum,tcram'ὁ mea quo ta ex parte,sue circvagi,siue circuserenda censeas,uti cures tu strare. Ianu3,Ioue t vino praefamin sic dicito.Mars pater tepcor,quaesis Q,uti sies voles Ppitius mihi tomo,familiae lilostrae.quoius rei ergo agru3,terra,sundum Q meu solitauri lia circvagi iusiuvii morbos visos,inuisos'*,viduertatem,va stitudinem'i,calamitates,in temperias' phibessis,defendas, averrunces'q;. Util tu fruges,frumeta,vineta,virgulta'q; grλ 'dire,bene leuenire sinas.pastores, pecua ,salua seruassis,dui bona salutem, valetudinem mihi,domui,familia'; no in Haruce rerum ergo fundi, tera aP q; mei lustrandi u sttiq; faciedi ergs,scuti dixi acte hisce solitaurilibus lactentibus imolandis esto.Mars pater eiusde rei ergor macte hisce
137쪽
silitaurilibus lactetibus esto.Item cultro facito struem,& sertum uti adsiet.Inde obmoueto. Vbi porcum imolabis,agnu, vitulum' sic oportet.Eius rei eryr macte hisce solitaurillybus imolandis esto nominare vetat Martenet agnu Avituissque.Si minus in oes litabis,sic verba concipito.Mars pater siquiss in illisce solitaurilibus lactetibus,ne satisfactu est,his solitaurilibus piaculo.Sivno,duobus' ue dubitaueris,sic verba concipito.Mars pater,quoa tibi illuc porco, net sati stactum est te hoc porco piaculo. Item Inm.CLX.L V X V M Si quod est,ut excantes, hac cantione sinu set. Arundinem prende tibi viridem piaes IIILaut V.longa
Mediam dissinde,& duo hoses teneant ad coxendices Incipe catare in alio. S . F. motus donata daries dardaries astararies, dic una pariter vh dum coeant.Ferro insep iamto, i mi rint,& alteram altera tetigerit,id manu prende dextra inistra praecide.A d luxum,aut fractura alliga,& sanu fiet,& in quotidie calato in alio . S. F. vel luxato.Vel hoc modo,haut haut
hau ista pista sista,damisto, damaustra, & luxato. Vel hoemo.Haut haut haut istagis tussis ardannabon damaustra. Verba,quae Pont.Max.diceret,cum vestalem capiebat.
Ex A.Cellii libro primo,cap.XII, SACERDOTEM Vestat quae sacraficiat,qua iuS,sas que sit Sacerdote Vestales sacere pro populo Romano Qui ritibus,vii id optima lege fiat,ita te A mata capio. Verba Arrogationis ex A . Cel.Libro.X.cap.XIX. V E LIT IS, Iubeatis,uti Lucius Valerius L . Titio tam Iure, lege' filius sesci si ex eo patre,matre t familias eius nat' eer,
138쪽
uti l ei vitae,necis i in eum potestas set, uti patiendo filio est. Hae ita uti dixi,ita vos Quirites rogo.
Quo ritu,quibush verbis Decialis po.R O.bellum indice cere solitus sit his,quibus PO.Ro.bellum fieri iusserit. Ex eiusdem lib.XV I.Cap. I III. CINCIVS In libro.iii.de Re militari.Foecialem Po.RO. bellus indicentem hostibus,telumq; in agrum eomacientem, hisce verbis uti scripsi. Quod populus Hermundulus,homines 1 populi Henrauduli aduersus Po.Romanu bellum fecere,deliquere,quod'q; PO.Ro.cum populo Hermudulo,hominibus Q Hermudulis bellum iussit,si eam rem ego.Po QRo.populo Hermundulo,hominibus, hermundulis tab
In quae verba p tribunii coceptus fuerit iusiurandii de surtis i litarib' sanctedis. Apud eude,ex lib.riRei Mil. Cincit. IN Magistratu . C. Laelii . C . F. Consulis . L. Cornelii P. F. Consulis. In exercitu,decem millia passuu Ppe surtumno facies dolo malo solus re cu3 pluribus,pluris numi argeti'in dies singulos.Extra' hastam,hastile,ligna,pompabulu, utrem, solle, faculam, siqd ubi inueneris,sustuleris ue,qd tuumno erit,qs pluris numi argeti erit,uti tu,ad C. Laelius . C. Blium Costalem. L .ue Cornelius. P. F. C5sule sue ad queuter eopi iusseritaseras; ulrfitebere in triduo Pximo.Quic quid 1ueneris,sustuleris' ue in dolo malo,aut dominio suo,cu ius id censebis esse,reddes,uti qd reste factum esse voles. ae exceptiones additae iuriiurado emt,qcs milites,ut ad essent,concipiebatur. NISI Harunce aliqua causὸ erit,ianus familiar seriae vinde
139쪽
miges,Calendae' ,quae non eius rei caussa in eum diem colla laesint,quo is eo die minus ibi esset, morbus sonticus, auspi ciuisite,quod sine piaculo praeteriri no liceat. Sacrificiurn ueanniuersarium,quod recte heri non posset,nis ipsus eo die ibist Aus,hostis' ue status,condictus ue dies cum hoste.Si cui eo rum har unce quae caussa,tum se postridie,qua per eas caussas licebit,eo die venturum,aditurum Φ eum,qui eum pagum,vi
Hertilia,cum apud T. Tatium verba facere pacem l oraret,ita precata est.
NERIA Martis te obsecro pace3 dare,ut liceat nuptiis pro priis,& prosperis uti,quod de tui coniugis costio contigit,utinos itidem integras raperent,unde liberos sibi,& suis posteris patriae parerent. Ex A. Cellii lib.XIII.Cap.XXI. Carmen quo Dii euocatur,quom oppugnatione ciuitas cingit .Ex libro tertio Saturnaliope Theoaoni Macrobii Aurelii,qui in libro. V.recodilope Samonici Sereni,Camaen hoc repperit,quod ille se in cuiusdam Furii vetustiss.libro legis. professus est. SI Deus,Si Dea est,cui populus,ciuitas Carthaginiensis est in tutela,te i maxime ille,qui urbis huius, populi tutelam
recepisti,Precor,venerosi,veniam'Q a' vobis peto,ut vos populum,ciuitatem l Carthaginiensium deseratis,loca,templa, sacra,vrbes' eoru 3 relinquatis,abs Q iis abeatis,es populo, ciuitati metum,sormidinem,obliuionem iniiciatis, prodit Romam ad me,meos Q veniatis,nostra Q vobis loca,templa, sacra,vrbs acceptior,probatior'Q sit mihi quo ,Po.' Ro
mano nilitibus f meis ppositi stisivi sciamus,itelligat nudi,s ita
140쪽
si ita seceritis,uoueo vobis templa,ludo facturum. In eade verba hostias fieri oportet,authoritatem videri extose,ut ea promittant sutura.Vrbes vero,exercitus luouentur,numinibus iam euocatis. Sed dictatores,Gp in soli possunt deuouere,his verbis.
D IS Pater,sive Iouis Manes,sive quo alio nomine sis est no
minare,ut omnes illam carthaginem, exercitum'l,quem ego me sentio dicere,fuga, formidine, terrore copleatis.Qui Q ad uersus Legiones,exercitum ψ nostru,arma,tela Φ seret,utivos eos exercitus,eos Q hostes,eos Q hoies,urbes,agros p eoye,dcqui in his locis,regionibus ,agris,urbibus i habitat, abdu catis,lumie supero priuetis,exercitum l hostiti,urbes,agros que eoR,quos me sentio dicere,vti vos eas urbes,agros' l,ca pila tales leoR deuotas,consecratas Q habeatis, ollis,legi bus,quibus quandocul sunt maxime hostes deuoti,eos'q; vicarios pro me fide magistratu'q; meo pro Po. Ro.exercitu, Iegionibus nostris do,deuoueo:vt m meam' fidei Im perium *,legiones,eXercitum Q nxm,qui in his rebus gerum dis sunt,ta saluos nos tactis esses ita haec faxitis,ut ego tam lentia,intelligam wauc quisv hoc votu faxit,ubi fiant,recte factu esto uibus atris tribus,tellus narite φ Iupiter obtestor. mi Tellure dicit nanibus tera tangit.Cu3 Ioue dicit anus adtactu tollit. Cum votu recipe dicit anibus pectus tangit. 'an Antiquitatibus aut haec oppida inueni deuotacitonios,Ve
io fregellas, Gabios, Fidenas. Haec intra Italiam. P ter ea, arti, agine,& Corinth um. Sed & multos Exercitus,op pida Q ho ilium Callo', Hispanopi, A froR,MauroF, alia rum Q gentium,qua Prisci loquunt Annales.Hinc est ergo,