Confirmatio bonorum angelorum in N.T. et fine mundi non demum futura

2쪽

f. I

CVm non ita pridem in L. M. Artemonii Initio mangelii

.fohannis i strato relegerem dentio, qhiae is singulari

studio de confirmatione bonorum Angelorum in N. T. demum

per Christum facta ibidem congessit, atqUe multa reperirem, examine ulteriori non prorsius indigna, placuit id vesimentum D sertationi cuidam Academica destinare ad aliorum Jheologorum exemplum, qui pridem, singulat ibus quoque libellis, pro sit temporis & scopi ratione, examinarunt hanc causam, inter quos jam maxime allegamus JO. SCHMIDIUM, Lipsiensem olim Theologum, cuius Dessertatio de angelorum in horao confirmatione A. MDCCXXX prodiit, atque nuper a nobis post repetitam lectionem expensa est. Nihil est usque adeo tritum in doctrinis, quod non renovata facie hinc inde prodeat. Nulla messis est , quae non sua post se relinquat spicilegia. Saepe ea

prae caeteriS ignorant homines, quae ipsis debebant esse notissima. Saepe difficilius est, & magis necessarium ac Utile tamen, retractare, & feliciter tractare res obvias, quam tentare aliquid cum plautii in argumentis obscuris ac dissicilibus. Nec tamen, si verum fateri volumus, haec doctrina de aveorum bonorum confirmatione, tam facilis, tam expedita est omni ex parte sitis tricis ac di cultatibus, ut nihil supersit amplius, quod hanc in rem dici adjicique hactenus dictis mereatur. Ad minimum aptissima

haec sunt, suae publico comaruio-& occasionem praebeant amplis imam, discentibus vero inserviant ad explorandos suos profectus, atque ad menstram sui judicii confirmandam, Quod tandem debet esse sapiens, maturum, atque ad pretiosum ciscernendum a vili pro gradu necessario idoneum. Liceat hoc uoQue commendationis loco adjungere nostra ex parte, quo

3쪽

huius cauta ulterius examen illustrare adhuc

mus igitur cum pace Lectorum Vetera n Vi ' - i iam die scuriora : de certis confidenter : do in Oxxi' sitimini

rei, ncc terebrabimUS milium, . Deus fruemur: non satis autem cognita sitio relinquemuatitem nos regat & adjuveti Facimus igitur initium nostrae pria Artemonii Verba, MMγkc proponit iam de toto hoc sitio Systemate sente . numenta antiquioris doctrinae deporibus per x.F., seu ChristUin effecta eiser - . inovum 1a stiterit, omnia per ipstim aut in ipso um' ' imo, mundo exordium , ut porro permaneret, comparaV traVerit, dederit, adeoque, cum imo aiipstim factus sit: Angelos ipsios in no Vm Ei Perfectionem & impeccabilitatem, adeoque ad mkemque durationem nunc sab Evangelio Uduxerix Addit deinceps, se in Defensione s. in. p. a. seqq. de ista di lutione rertim Omnium' aristelas xerVenisset, pluribus egisse. - Ι , inquit pol rQ.ςxigm ' post lapsum Diaboli in coelo relictos labiles ' obna Christhim demum sub Evangelio corroborandos&mbfirmandos , non paucis ex criptura locis argumenti q rb Vimus. Inter alia locum illum Apoc. V, 2.3. UrsisHii , qtiam inter angelos in coelo, non novus MessiaS S Wς hum'ni generis, sed num aliquis inter eos perfecte lui k o

RbSque ulla labe inveniri poni, qui dignus essςx Rpt

ipsis triumphare non possent, in Christom: Ἀωα dicitur: qui triumphus etiamri describitur, ubi salutis DeqR.Fhq

I. IO. mentione facta omnes Angeli statim in

4쪽

,--ῖ 'P-pr. stantior dicitur esse factus, & prae istis ix ζςgymino mundi participibus suis oleo laetitiae unctus

Participibus suis amavit justitiam, liqtillatein. . Nam si angeli absqtie ulla labe &periecte quoque; justitiam semper amavitient, qUΟ- ' i A. RQ amorem nempe justitiae & odium iniqui,

1 etr. 11. IO. Oppositum cum Diabolo de corpore Mosis diste- p antem non atlstim esse cau. ιλλακα. 9 eum durioribus excipere Vrdis, caute & circumspecte cum eo disputasse, obserUavimus. i Vero iam in bono , ut labi nequeat, confirmatus est, ei non OPUS est, Ut timide, circumspecte, de caute agat loqUaturqUe.

Nicquid tunc dicit & facit, iustum est & aequum. Et haec ipsa MicnaeliS timida & cauta agendi ratio probat, eum non fuisse il

lum putatiVum Λογον, jam ante nativitatem suam ex Maria appa-

Angelorum & ipsius Diaboli creatorem prorsiis impeccabilem. HaSR. c. II. 7. p. 6O6.9 per coelum & terram ipsi homines & Angeli intelliguntur: quia, postquam vox Dei in legislatione Sinaitica, homines solos ad accipiendam legem commoVerat, Propheta praedixit, fore, ut Deus adnuc semel, non tantUm terram, i. e. homines, sed etiam coelum, i. e. ange lOS, ad accipiendam nempe legem Evangelii commoveat. Godli Vero lex angelis sub Evangesto data fuit, datae quoque fuerunt Promissiones, ut etiam hinc eos ad novam in Christo creationem & restaurationem omnino pertinere Videas. Caeter Im autem coelitus descensiurus & in mundum introducendus est Filius, in secUndo nempe suo adventu: quo tempore, .hominibus fidelibUS a vanitate liberatis, etiam ipsi Angeli, non quidem ipsi Corruptioni, sed servituti corruptionis subiecti serviunt enim nunc filiis Dei in vanitate & corruptione constitutis sec. Rom. HA. I9-21. ab ista servitute liberabuntur, & tunc etiam demum in bono, ne ullo modo labi pos int, per Christum perfecte con-Πrmabuntur, quod illa verba Deut. XXXII. M. Corroboreno ran em aut eo, aut ei omnes Ilii Dei: adeoque etiam Ang

5쪽

mntiunt. Si vero Angeli in Deo per C

& immutabiles redduntur, e statione expladm

i, Christo creata siti ut omnia &c ι

temperamentUm destini scientire,. p. I a. bonos Angelos existimat errare posse ci

cet in sanctitate non labiles Priusquam vero ad speciales ist/ξ ;.-nte, nect*do procedamus , procul Gubio, ip*- Ahoniis Asbς est, ut ante omnia, quid per confirm/xi00ςm literiue tot lorum intelligant Theologi 8 distincti ' - . mproba

malo statu controversiae eo pateat aperitu', qV eanon est Objectiones AEArtemonio propositae habeant,Πς ' qu0 quaestio de quovis statu sanctitatis & puritatis ΤCreatos fuisse omnes Spiritus angelicOS, . talea nimis οβ Vorasse quoque post lapsum ceterorum, e PH. Ad m, manifestum, quam ut negari possit cum aliqVR 'p' j quos nimum haec res controversa non est apud S ii ς ε , Pr senS nostra Dissertatio respicit. Neque illudiuimhςndam quaestionem, an perseverantes in lix-xst angeli, deficientibus reliquis, ulteriorem men/V-L 'ς divinas remunerationes exinde acceperint , ipitqu LRςx fortes & generosbs illos actus sitae fidelitati yn habitu concreatae Qnctitatis 3 Non putem, quomqμgratiis, qui diversas & contrarias de lingelorum riuub--...hi Natione fovent sententias. Cum Scriptur , --e istyRri ra, de isto profectu dubitare non sinunt. N

da stiliciu erimus praecipue de Di

6쪽

hunc statum confirmationis bonorum angelorum explicant per ablationem libertatis, & cessationem omnis legis &Οbedientiae, eamqUe necessitatem bene faciendi cum cursu 1blis & lunae &Ventorum flatu comparant: utut jam alio loco eadem pro exaR- geratis , hocque seni falsis , declaraverimus. . Sed huc redit praesenS controversia: an angeli perseverantes in fidelitate pridem, & loco praemii suae fidelitatis tunc Deo praestitae, eum gratiae gloriaeque gradum divinitus sint consecuti, Per quem obtinuerunt, Ut non modo nunquam actu peccaverint, siVe per totalem lapstim, sive per peccata infirmitatis, sed etiam impossibilitate non physica, sed morali summi gradus ne labi quidem& statu suo sancto & beato excidere possint i hincque necesse non habuerint in Novo demum Testamento, Vel in consilmmatione seculorum, ad eam gratiam gloriamque perVenire lVel an potius boni quoque lideles angeli usque ad Christum& finem seculorum eo usque labiles, atque in mobili sanctitatis statu permanserint, ut inae rursus excidere, saltem peccata infirmitatis committere potuerint, donec per Christilm Dominum:

per novae creationis sipeciem Una ctim toto mundo, omnibus-lque rebus in coelo & in terra existentibus, corroborati &immmitabiles fuerint redditi, nova insiper felicitate & beatitudine in .mso seculi fine per eundem ad ipsos quoque redundatura ΡΟ- Isterius asserit & docet Artemonius in verbis citatis' PriuS autem, conmuniter Theologi affirmant.

Videamus nunc, quam Malide & sortiter sitam Artemomus confirmaverit sententiam. Primo loco notamus in genere,non ilparum esse suspectum, quod is in conam hypothesin aliam abs 1e electam stabilitamque eo commodius defendendi, atqim 3dςO feX nexu Systematico, non Vero consilio primitivo, doctrinam listam arripuerit: id enim plerumque signum est occuluit animi, ac Veritatem nativam deserere parati. Noturn est, non postremum pro Divinitate Filii Dei argumentum ex illis r et a sic Z

AE locis, in quibus eidem opus creationis rerum omnium au lscribitur, qualia maxime sunt 'oh. I. Hebr. I. a. re. Coc L δο 'll

Sc. De hoc si semel constiterit, per se profecto corrilit Socinia' .norum Systema Anti-Τrinitarium. Ne igjtur cederent, maXim . labore conati sunt ostendere, in omnibus illis locis non de py 'l'

7쪽

seu reparatione ac corroboratione rerum omnium. Asta per Christum & propter Christuiri in tempore N. T. consummand aliquando in fine seculorum. Doniam vero in illis teIubuangelorUm quoque fit mrentio , necesse igi tur erat his Dus, atqUe aliis Creaturis, partem aliquam in ista nova creatl0nς& Corroboratione a1lignare, cumque obstarct communi0non tentia de confirmatione & beatitudine perfecta angelorum norum pridem facta, hanc negare , aliamque l0nge

atque commodiorem novo Systemati , , quisitis operose rationibus vindicare. Maxime autem

jus hypothesieos stamina, quae apud I

enii vi, & per e quisitissimos rabuli impi, inVenit, omni ingenii vi, & per exquisitulimOS radultimo, Orn Vit, auxit, re confirmavit, rumonius. Fuerunt qui Uel' lii, qui, cum esIenta dogmate Anti-Trinitario alieni illini, tPrOPendebant in sententiam, quod Christus diCi possit Mediator. Sed isti, praeterquam quod a pleri qμ aliis Theologis fuerint deserti confutarique, te erant dissimillimi, nec ullo praejudicio singulm, Porniciom, in eam opinionem inducebantur. Quod aute i μνήρ oco ad ipsas rationes probantes Artemonis attinet, itantum robor1ς non est, quantum ibi se reperisse put Vix, qPex exempla jam ostendemuS. S. s. . Primum amumentum petit Artemonius ex Apoc H 3- 3. qin Coelo quoque, atque adeo inter ipsisS etiam α- QVVS Messias & Redemtor humani generis, sed nemo p '. Juith S, ac omni labe vacuus, fuerit inventus,. qui digi μ'Σς ire librum &c. Hunc vero sensum esse istius n mentem Veniet, nisi valde praeoccUpato, tib T 'ngelos aeqUe ac alios, 1 bio excepto Agno, ab ο glamh- Visione ostensiim aperiendi ibi bis

lo μη Rur in textu, id propterea factum, quia nemo ii justus, atque ab omni labe purus, sed terias , h. e. Reciemtori haec gloria dc dignitas compquod clarissimum est ex υ. . quo introducitur

'enus is ractorum tanquam dicens magna voce: Digηεο no, re δέ s Dis accipere potentiam &c. & patito anta' vere librum est aperire Si ista ejus, q-

rasi

uegias

8쪽

tρ- uum. Haec qualitas, haec inde AT .' u Omnique labe puri. Plana & similia hi ec sint.

& Redemtorem humani generis fuisse voce ista quaesitum , sed perfecte justum. Utique non fuit. /-Vissionis, nΟVUm Redemtorem ostendere, sed decla- anguinem situm pro quique deinde 'hamni specie mactati aetni Ostentus est, solum habere potestatem accipiendi aperiendique iitrum ; quod sane ab altero sensi, quem praetendit isti M diveretisimum est. Quis etiam dubitet, idem adhuc ho- Mie dici posse , qUod C. R Apocal. 'ohanne aucliente dictum est,q iamViS,angelos bonos jam tum in bono confirmatos & illabiles tactOS esse, certum sit, atque ab ipso Artemonio assertum 8 istum igitur tensiim ea verba habere non possunt. Post haec jam scri- Mari ratione de exfg si Artemoniana judicasse video B. OLI in Ciaris Philolog. ad h. I. Mirum est, inquit, Artemonium . . . hunc locum urgere eo instituto potui', . . . M. αξιοτηνα, qua hic requirebaιur , ad vertendum Ithrum, quaeris in innocentia in strobitate morum. Nonne rectius eam 3uasDurus erat in Majestare singulari, qua opus erat aa librum iudieiis in decretis divinis referrum re gnandum

vertendum Vid. T.uo. ρ..po. Recte miratus est U. D. consequen- ltiam illam, quae certe haud simplicior & solidior est altera illa, qua lc c. p. 3ost. Feqq. CX Ezec-XIIX a. p. probare sustinuit Artemonius, i immortalem naturam cum mortali hypostatice non posse con- ljungi: quem abortum consequentiae nos quoque in Programm. lNaxactio ante aliquot annos refutavimus. l

Altera ratio ex Apoc. VII. ro. ra. depromta adlitic minus ad. ς usam praesentem pertinere videtur. Certum est, illo loco non liminimam partem in doxologia ibidem recitata beatos habuisse angelOS. Certum item υ. o. olutis Deo & Agno adscribendae mentionem fieri : Nec minus certum , riboris citioque inter alia diVina extare praedicatum : Nec illiid difficile est credere, doxo-: logiam istam ad Agniam quoque suis te directam, quam,iS nomen ejus diserte non commemoretur. Sed quam longe peri-

9쪽

omnis reliquae lablS peςςRxi instelorum respem, conssistere: verba ista: : R Iombsonare, Deum in duo M ipsi modo sc- ὸb I nare angelos tanquam illud '. r. hune triumphum ς se temonio stipra descripto corrQb ' -bs.triumphare non angelorum, quo Deus angelos, cum in se piis p nt, Prim0 phismata haec siunt, dicatur, ango

enim planissime saxi8sectum e Ἀ- induam Autorem, J0'los Deum & Agnum per eam l/ud'ν τ' E-Deus suae, sed alienae salutis. p iacta.quia hic aliὸ ς' ab Angelis, nulla diserte 8gni mς α Αknum relatio. Si hominum, & alia an elorum 1 ηβ dhue specie, ideo istquis argutari vellet. dic*yς Deo laudato,

sua in persona canticum istud ς0 ς usum verbis '.

demtoris , respectu habito. Murehit, dum scribit ad b, i aisi, eis e serioβr

eodem Cantico dixerunt Angoli; Ahod illi jug habς'l Iaseulorum, nihil certe probat liuor qV . .erissimum Ost, Deum Lum nominandi Deum, qVψ' Deus angit etiamsi nemo de hypothesi Artemorat ς0g ' Lh,tificatoris, lorum Deus titulo creatoris, Remuneratoris i & bςδp utut haec beneficia in Christo ipsis non ς0 g A po- modum id locum habet in hominibvru D . A riotuerunt, tentiam iidem beati Angeli Deo dc Ag00-:Verqtiam

Bu que depraedicare essicaciam ex millie titulis RitUr p ut in bono confirmationis illo demum ori ultoma' ς falsa sit paraphrasis : Robiar , quo corrobor mμr gis adhuc f.lsa in sensu Artemonii.

10쪽

nomine Chro sp=a fieri Τε omodo eo bono confirmam4 Mi mini Iulio nunc esse in Rativa illa Chrisse; m. - --Atqui praero- Clarissi Domini supra consortes adhuc durat &drara- fierent angel percon-nrmationem illam , etiamsi ea adhuc futura esset. Praeroyativa illa non est in Christo actus quidam certi temporis, sed status permanens & perpetuus. Est igitur comparatio inter Christum

Selos non ratione sanctitatis & impuritat , sed r

di & minoris, utut Utrinqile in suo genere per- unionem personalem in Christo racile videret fundamentum infinitae praestantiae Domini & Sanctitaus illius, ceterqrumque donorum vi Mus sine mensura, Praeetiam in suo ordine ianctissimis. Quod vero ipse atii, I ri -literae: neque ipsius incre militas qnidquam nostrae fidei debet detrahere. Constat igitur. pro Artemosis sententia allegari, qui ne qui- hRbuit acqΠlestendi in stola illa parte demonstrationis Apostolicae ex unctione per oleum laetitiae prae confisi tibus, sed etiam ctim ea debui 'et conjungere nervum illius praecipuum ex

δ. UnIIIcitur : duit autem ad Filium: Thronus tuus, Deus in secu-ιamReculi, ur a recta virga regni rui. Certum enim est, 'rincipalem probationem praerogativae Filii Dei prae angelis peti ab Apostolo ex throno illius, relimia autem ad ejus amplificationein &Circumtantias pertinere. Denique si potiamus , Oleum illud μνitia elle hic symbolum elevationis regiae Salvatoris nostri, OLuciique ii ius regii, curri ipsi gloriosi, tum omnibus aliis laeti, Suyum it dubituri, Quin hac parte confirmatis consimmati