Furni novi philosophici, sive Descriptio artis destillatoriae novæ ; spirituum, oleorum florum, aliorumque medicamentorum illius beneficio facillimâ quâdam & peculiari viâ è vegetabilibus, animalibus, & mineralibus, conficiendorum & quidem magno cum

491쪽

IN APPEND. PARI. V. FZquod antea non poterant relinquere, priusquam

nimirum maturabantur. Nunquam autem CXper tus veritatem in quantitate majore librarum nimiarum multarum ; & qus sit hu)us rei cauta, videre licet in principio harum annotationum, superfluum igitur eam hic repetere. Sed hoc adhuc dicere oportet, hanc nimirum saxationem esse nimirum quodammodo sumptuosam , qtiae propterea non bene ubivis torrarum

perpetrari potest cum lucro etsi possit in magna

quantitate , quod tamen ignoro ) sit enim illa fixatio beneficio alicujus aquae, qua etiam utitur natura in terra squam non ubivis habere licet, ubi non bona terra ) a qua si commodum expectandum, oportet ut mineralia facta fixatione, copiosum dent aurum & argentum ; alias u ro frustra & incasium laboramus. Saepe feci pro-yas juxta pondus centenarii minoris mineralium immaturorum silve semimetallorum, & reperi in IOO. lib. cobolii, marcam 1: argenti puri, & in Wisi nullio uncias a. 3. auri. LapiS quoque Ca

suum dederunt aurum satis abundanter. Sed plerumque facta computatione pretii mine i alis figendi , nec-non materiae saxantis , factaque abstractione hujus pretii a pretio auri & argenti inde producti, reperi lucrum VC- re exiguum & quandoque fere nullum; ita ut

hactenus reliquerim Opus , donec aliquando a quam saxantem minori pretio comparare , Vel mi neralia longiore tempore maturare potuero ma-

492쪽

s 8 ANNOTATIONES joris auri & argenti copiae gratia, id quod docebit

experientia. Etsi nunquam pervenero ad persectionem hujus maturitatis fructiferam, non tamen spernendam volo, utpote utilissimam in aliis laboribus Chymicis, meque certificantem in concepta Opinione de Metallis per naturam perficiendiS , mi neralibusque & imperfectis metallis nihilo obstante ) maturandis tam per artem, quam per naturam in visc eribus terrae, & convertendis in aurum; de quare fusius in lib. de generatione metat

lorum a

P A R A G. XXXIII. Separatio auri ct argenti ex Arsenico, auripigmenio s antimonio. HAEc mineralia volatilia communiter secum habent, aurum volatile & argentum, cumprimis ab auri & argenti mineris prosecta,nihil in cupella tamen relinquentia. Qui vero noverit fixare aliquantulum, illisque adjicere metallum, in quo se volatilia illa abscondere possint, ille certo videbit possibilitatem eductionis auri boni &argenti, e mineralibus illis volatilibus & abjectis; non tamen ex omni antimonio, arsenico & auri pigmento. PARAG. XXXIV. Separatio fulphuris extranei Veneris, Cupidinis pro lis producendι gratia.

493쪽

mum ob assinitatem maximam mutuam, testei CXperientia.

Verisimile igitur quod ita possit purgari,si mo-l do nobis innotesceret artificium , de quo Paracelsus in lib. suo Vexationum ita nimirum ut aurum& argentum relinqueret in cupella ; id quod fieri nequit ob ignorantiam. Meum secretum respiciti cum primis mineram Veneris repertam praecipuel prope mineras auri, non quamvis nimirum . A quat si separatur sulphur illud superfluum combustibi l le , reperitur aurum purum putum ; sed hic labori in quantitate majore exerceri nequit, possibilitat tem saltem artis demonstrans , divitias vero non promittens ; e quo serte aliquid commodi, si instituitur cum vera Venere recte nimirum; id quod non hujus loci, sed aliquando alibi fusius demonstrabitur. Hoc autem hic te scire velim , quod minerae Veneris sulphur superfluum non crematione vel ultione ignis vulgaris sit auferendum, uti moris est apud mineralium tractatores, sed igne aliquo secreto spiritualissetur, quo corpuS pro prium exaltare & emendare possit, ut aureae fiat.

particeps naturae. Minerae enim tales cuprese Vulgari modo stasse & purgatae , non aurum, sed ar gentum dant selummodo; unde apparet non nisi igne illo secreto lotionis & gradationis illas adipisci perse tioncm. Periti enim Chymici praetetignem illum vulgarem habent & alium, cujus boneficio probantur funduntur metalla; sine cujus cognitione metalla recte tractari nequeunt.

494쪽

6o ANNOTATIONE SEX. gr. In susione & tostione minerarum vulgari,

quae igne fit vulgari, ignis illius vi abigitur pars

metalli volatilis, quae Mus spiritus δc Vi ea vegetabilis, relicta parte fixiore & crassiore: At si solummodb igne quodam peculiari separantur partes

impuriores, relicto spiritu gradatorio cum corpore , reperitur corpus melius & praestantius ilio , quod eliquatur igne illo violento communi. In igne ceu elemento fortissimo latent maxima Secreta, de quibus nihil constat Philia , phis illis & Chymicis vulgaribus. In Scoriis rejectis, expertis vim ignis majorem, latet aliquid persecti, quod inde elicitur, si denub funduntur

modo nimirum aliquo peculiari; quae emendatio non nisi a vulgari focali proficiscitur igne. Haec vero cupri emendatio proficiscitur ab igne aliquo lavante, purificante & exaltante. Saepius probavi cupri mineram igne utroque, semperque eXpertus non nisi argentum inde, igne illo vulgari eliquari , tam ante quam post fixationem nimirum ,

& non aurum , igne vero secreto non nisi aurum& non argentum. Sicuti etiam stannum vulgari ratione probatum non nisi dat argentum s redactum vero in Cineres vel Scorias non argentum sed aurum dat, utpote eX pertum majorem Vim

ignis. Igni igitur hoc adscribendum, diversa operanti pro diversitate regiminis. Quare ignium

differentia cognoscenda , alius enim metalla de struit, alius digerit & rnaturat metalla; alius mundificat & lavat ; alius denique penetrat,calefacit, exaltat & transmutat metalla in speciem melio

495쪽

IM APp END. PAR T. V. 61l rem; ita ut recte dicatur: In Sole Sale sunt omnia. Praetei praedictos calidos & siccos reperiuntur ignes frigidi & humidi, nullam cum illis assinitatem habentes, quorum beneficio in terrae visceri bUS natura,& extra terram artis ex metalla destruit& regenerat; de quibus plus apud Pgilosophos ;& ego plus dicere possem, si esset opus. At quid pinentio facta Secretorum incognitorum, invidiam parit E panno vetusto vestem novam conficere nolo, quia sunt alii, qui nihil nisi lecta sciunt & an

dita, novorum librorum authores. Me igitur quod attinet, malo silere quam publicare Secreta, vel scripta scribere sive repetere. Perinde enim est nunc scribere Secreta & trita hoc nimirum seculo. Quare satius esse duxi aliis dare ansam ad indaganda secreta , quam illa indifferenter communicare singulis & publicare. Suffciant igitur dicta de differentia ignium caliclorum & frigidorum, quorum beneficio metalla tam intra quam extra terram generantur & destruuntur. De quibus su sitis tractare decrevi in lib. de Origine illorum , ubi quae hic desiderantur non omittentur. P A R A G. XXXV Separatio argenti a testis, quod in probatione illis in

travit, sine liquefactione sineque laboribus 2 sumptia

Ε Sx hoc pro iis, qui commoditate carent testas suas liquefacere, argenti separationis gratia, quod

496쪽

ca ANNOTATIONs Squod una cum plumbo illas intravit in examine: Estque Secretum facillimum, multis constans sumptibus & laboribus. P A R A G. XXXVI.

Fraeparatio me confectio vasorum terreorum elegantissimorum Porcellanis similium non sumptuosa , spiritas retinentium , ignι resistentium , ubivis terrae

locorum.

VIX carere possumus talibus fictilibus tam in

oeconomia, quam in laboratorio Chymico Mofficinis pharmacopaeorum ; quare recte illorum sit mentio. Pro oeconomia confici possunt patinae, disci,pocula,canthari&c.Pro laboratorio vero al-embici, cucurbitae, retortae, scutellae, aliaque necessatia. Pro ossicinis autem pharmacopceorum, Ollae majores & minores pro syrupiS, conservis, electuariis, & pro aquis herbarum in vitrorum defectu. Et merito vasa talia praeseruntur vitreis,quia non ita facile franguntur, retinentque quasvis humiditates subtilissimas & acerrimas. Praeferuntur etiam merito patinis & discis stanticis,quia conti nuO tam hyeme quam aestate suam retinent munditiem ; faciliusque mundificantur aquae ablutio

497쪽

IN APPEND. PAR Τ. V. P A R A G. XXXVII. Confecitio aluminis quosvis colores exaltantis 2

xantis: cum primis requisiti ad colorem coccinum aliosque pretiosos Nec-non praeparatio Meni non sumptuosa, colores non alterantis.

Hoc alumen venale non est, quia per artem conficitur e certis quibusdam mineralibus, hac virtute praeditum, ut possit fixare colores &exaltare cu)uscunq; generiS, ne a sole, aere, aqua, alias colores alterantibus, ullam patiantur injuriam, ad quod negotium requiritur etiam peculiare aliquod alienum. Sciunt enim tinctores coloris coccinii, grana coccina colorem omnium praestantissimum & pretiosissimum alterari in alienis cupreis, quare stanno solent obducere, vel ex mero conficere stanno. Hoc vero alumen nostrum, nostrumque alienum

longe praeserenda illis vulgaribus , quantumViSviliori habeantur pretio ; quare haec non contemnenda scientia ; quia multum inde lucri ad possessorem redire potest. P A R A G. XXXVIII.

Praeparatio quaedam peculiaris colorum pictoriorum nonsumptuosa, utpote purpurei, ultramarini, cinabraio C. cumprimis vero albedinis alicujm elegantissimae,

498쪽

6AE ANNOTATIONES nunquam ha Tenus visae, imissima pertis elegantissimis:

nec-non aurei argenteique coloris .

Praedicti colores hactenus neque communCS , neque in copia cum aliquo fructu confici potueruns, sicuti nunc &c. Servientibus igitur 1llis arti pictoriae, qua memoriae causa depingui ur historiae tam sacrae quam profanae, non male sit dum docentur 1lli; quia illis aegre carere positamus: Et quamvis vilissima appareat, utili ama tam etiscientia ; quoniam tales colores in magna consumuntur copia in locis multis unde ad possessorem lucrum redire non exiguum potest.

CONCLUSIO. N Emo dubitet de veritate dictorum in hisce

Anno ration1bus .Natura enim & Ars possunt multa, nostra vero scientia exigua est, in vegetabilibus nimirum, & sere prorsus nulla in metallicis ; atque haec ratio est, quod ignaris res nunquam visae & auditae , incred1biles & monstrosae appareant. Quare testor atque iterum testor haec non somnia esse nec nugas scripta mea, sed Secreta naturalia vera. Natura enim dives est, terraque gravida thesauris occultis ; id quod a paucis creditur. Nec autem solum intrinsece, sed etiam ex trinsecE in circumserentia de abundantia terra reperibiles thesauri, quantumvis ignoremus illorum quaerendi modum. Nih1l dicam nunc de ar-pilla. arena & lapidibus, nec de vilioribus, abje

ctisque

499쪽

IN A P PEND. PAR T. V. Qistisque mineralibus, e quibus aurum & arge tum separari potest, ubivis locorum facile sine sumptu reperabilibus. Praeterea ubivis etiam locorum, ubi olim ante aliquot secula, eliquata fuerunt metalla,& etiamnum Cliquantur, sunt ingentes montes scoriarum; C quibus secundum arrem,

aurum & argentum sin iis relictum eliquari potest. Videtur ac si Deus nobis immorigeris suis filijs , divina sua providen id , in Europa , cumprimis vero in Germania s c istigatis, & privatis pompa , per nationeS peregrinas ob impietatem, vitae ) aliquid in nostri commodum reservaVerit, quod olim ipsimet non in pace , nec nunc tCmpore belli nostri inimici usurpare potuerunt. Sicutinc S quoque per naturam corrupti providentia utimur filiorum nostrorum gratia inobedientium, patrimonium, honeste acquisitum male perdentium reponentes pecuniam ad cereum tempus necessitatis nimirum eXtremae, ne prorsus

in infamiam desperent parentum , sed resipit cant& ad meliorem frugem redeant Sc deprecentur Quidni etiam Deus ille altissimus & sapientis

i imus, Pater noster misericors , videns nostram poenitentiam , reservato Thesauro nos provocaret ad debitam gratitudinem Sc obedientiam ;Deus nihil facit frustra , non ignorans , quid faciendum sibi, & quid nobis prosit : qui une dubio videns filialem nostram obedientiam, provisurus nobis benedictione sua divina tam temporali quam aetCrna. Et quidem videtur ac si hac ratione integrae Provinciae iterum emergere possent , postquam

C enim

500쪽

66 ANNOTATIONES enim , nonnulli sibi compararunt divitias , alios etiam isti a uvare possunt vel commodando , vel ipro mercede labores illis vel negotia imponendo. lNemo autem miretur, quod diXerim, delitescere

aliques boni in scoriis ab)ectis ; dicens, si aliquid boni in iis, utique eliquatum sinstet di majoribus nostris p Posito quod tum temporis nihil am plius ignis violentia elici potuisier, scd non sequitur propterea quod nec etiamnum aliquideliquari possit boni. Primo enim non latet fuso reς, tam priscos quam hodiCrnos, scorias saepe abjectas, relictas aliquot annorum spatio in aere,iterum fuisse impraegnatas Ob Vim magneticam, de

disse postea plus metalli, meliu que quam antea l de quare videant ignar1 libros tractantes de fostibilibus. ) Non aulcm in hac eliquatione usurpatur arrificium aliquod singulare, sed modus ille

communissimus ubivis locorum usitatus. Secundo potest etiam e quorundam metallorum scortis sive impraegnatis ab Elementis, sive non via quadam secreta, elici & eliquari aurum & argentum, cum tamen in illis antea nullum

reperiretur. At quaeris quomodo fieri possit, ut in prima fusione producantur solummodo imperfecta , in liquefactione vero repetita , scoriarum nimirum, producatur aurum & argentum.

Cui : Cuncta metalla imperfecta continent in se aliquid persecti , quod cupellarum proba elici nequit; nisi iis destructis δc conversis in scoriam de qua re etiam alibi) impersecta enim metalla multum continent sulphuris combustinilis , non permittentis sufficientem illorum purificationem