장음표시 사용
501쪽
i in cupellarum examine , sed facientis simul boni
combustionem Sc conversionem inlithargyrium, substantiam cupellarum intransi: mctallum VCro reliquum,quod igne illo vehementissimo fusion1ς primae eliquari non potuit, combustior conversum in scorias, m Morem ignis sustinuit violentiam,quam quod pruna vice fuit eliquatum, quare magi, purificatum, auroque & argento proximius quam metallum iptum a quo fuit separatum Qui igitur Musmodi scorias, in quibus ite-pe multum rci chum, cumprimis vero stanni scorias liquefacere noverit denuo cum additione congrua, ille sine dubio meliora reporturus metalla, merallis illis nimirum prima vice eliquatis amineralium fossoribus. Non autem assirmaverim, tantam inesse vim igni focali purificandi metalla viliora, perficiendi. Ig HS quidem magna potentia in purificandis
Zc maturandis metallis, sed nimis est violentus pro volatilibus . . Sine dubio sunt etiam alia quae ignem l adjuvare possunt, quibus cognitis facile magna perpetrare possumus. Et quia dictum in praecedentibus paragraphiS, nonnulla occultum in se aurum & arges Luna de se dare non posse metalla , nisi prius de struantur Z in scorias redigantur, non opus est ipsa metalla sitis iussit in des fi nata destruero auri lucri gratia, cum reperiantur
in magna copia destructa & in scorias conversa, equibus aurum & argentum Clicere licet proiit tentatione vitae humanae. Cum primis autCm commendantur nonnullae scoriae stanni a certa ejus mera prosectae ob auri copiam, teste CXperientiae a pro
502쪽
68 ΑΜ NOTATIONES propria, & id quidem non sine causa ; & quanquam Omne stannum naturae fit aureae, illud tamen quod dicitur Germanice Samen Zmnosa- pone) dupliciter est aureum primo quidem propter ut rum a natura tibi traditum , secundo pro-Pser aurum accidentale. ubi et aio communiter reperiuntur granula aurea , quae dum stanni lavatur minera, quia ablutionis beneficio separari nequeunt, miscentur stanno infusione, quod saepe non latet mineralium tractatores , laret aucem eos separationis modus, Saepe reperitur stannum, cu)US centenarius Venditur pretio a . vel aq. I .pecialium , quod majoris 1n sese pretii continet aurLm. Quid igitur hic consilii, si absque damno separari nequit Per Saturnum enim via vulgari separatum Omne haberi nequit, quia maior pars abit in scorias. Et posito quod non converteretur in scorias , sumptus expendendi tamen in stanni separationeni per plumbum, auri contenti pretium excesiuri essent. Data igitur hac informatione non dubitabo, quin aliqui aliquando hoc in- Venturi secretum; quibus etiam pro virili assistam meo consilio. Et quae dicta de scoriis stanni, intelligenda quoque de caeterorum impersectorum metallorum scoriis ; non tamen ita ac si omnes absque discri mine multum possideri ni auri: & quidem Martis Scoriae, quae maXimam ignis vim sustinuerunt, conversae in vitrum viride vel coeruleum, e quo
nonnulli aurum extraXere cum aq. rCg. communi,
scd sine lucro , sumptus enim expensi excesserunt lpretium auri educti)praeserendae caeteris mino-
503쪽
IN APPEND. PAR Τ. V. rem Vim expertis, Caeterum sunt qui assirmenter veram confici posse tincturam ex qui modi scoriis, impersecta metalla transmutantem in aurum; Id quod iri suo relinquo pretio ineXpertus, agenS s
lummodo de ii rebus) quas me docuit experientia , testimonium perli1bens de Thesauro latente in serro; quom non ab illo impetrare per anti monii separationem , de qua supra , licet adeo facile, nec aliis viis sive mediis, exi pedi inre sese fortiorem , victorem nimirum auferentem spolium illius: nemo enim qui non aliquando se forciorem reperiat, messurum illi si1cutos messus suit aliis. Senex ille I adspectu v1l1ssimus, lupremus est infirmamento, qui multa potcst in Metallicis, sine quo nihil, quod sit alicuius momenti prae stare possumus; quare meriti, prae caeteris honorandus.
Caetorum non modo circi scorias metallorum
abiectas talis separatio institui potest, 1ed etiam
circa ipsa metalla, si modo vitiosi pretio, clivemadmodum nunc tempore belli, comparari possunt; Ubi spatio 3 o. annorum ranta copia 2 8c V aliunde in civitates maiores transportata, vilissimoq; pretio vendita , ita ut palam iterum 1nde ad alia loca per naves transportari oportuerit. Quod si quis tunc scivisset hanc seperationem , nonne di vitias ingentes acquirere potuisset inde aeque ac
lex minerarum cultura, & simul ac reservare me
alla, sive in separatione illa reservata Metalla suis iterum usibus dedicare Ecclesiasticis nimi-juria & bellicis i, pro campanis nimirum & tor mentis bellicis comparandis p qua ratione ma-Xima pars in propria patria retineri potuisset quae alias
504쪽
o ANNOTATIONE salias cum maximo damno, ex inopia metallicarum rerum peritorum, in peregrinas Provincias
ablata. Sed non na1rum quod adeo parum nunc praestetur in Alchimia, cum plerique Chymico rum nullam habeant Metallorum cognit1onem; qua deficiente, deficit etiam Chymicus, sive doetus , sive sit indoctus; haec enim cognitio' non habetur in Academus , consistens in profunda specu latione, & usidua exercitatione. Olim apud Chaldaeos, Persas, Arabes & AEgyptios artes plus honorabantur, quam nunc apud Chritianos, eli gentes magistratum e Sapientibus, quorum reges h lios stios in Philosophia educabant. Chymiacum primis erat celebris apud AEgyptios, per lquam opes di divitias maximas irripe Lrabantula ut D ocletianis Imperator eos anth superare nequiVerit , quam omnes illorum libros combusserit. Quo tempore in magno artes habebantur pretio; sicuti apparet ex salario annuo Alexandri Magni, quod dedit Aristoteli, coronatis nimirum qOO &8OOCO, ex JOCO sociis,quos ipsi adjunxit naturae perscrutandae gratia. Nunc vero honorantur Thrasones, Sycopbantae & Moriones neglectis sapientibus,unde haec praesens miseria tot regionum&civitatum,&c. In summa artes &scienti ae nunctam sunt rarae, quam est nix in regionibus calidioribus in aestate media. Honestam enim non permittit, superbia insormat1Onem sive eruditionem , non nisi opes quaerens & divitias; quas siquis habet, honoratur absque respectu dignita
tis & virtutis. Sunt nonnulli persuasi sibi , aliquid decedere honori suo, si1 filios educarent in
505쪽
honestis artibus, contenti parrimonio pro status conservatione : Saepe autem apparet , quomodo sussciat patrimonium , ablatis divitiis & opibus, per scis & nesas acqui sitis , infortunio aliquo terrae marique approximante tunc enim tanquam butyrum ad solem conssistunt, ubi amissis di- itiis nihil restat, quo vita sustentari possit, qui propterea nouin exiguo versantur periculo. Utinam aliquando tempus ac-αeleraret, ubi vitiorum loco virtutes colerentur, & liberi educarentur in bonis artibus I tunc enim non tot in mundo grassaturae calamitates , nec tot spolia di homicidia, sed in pace victuri homines & in sudore vultus panem acquii ituri esse ut sine ullo proximi damno. Atque sic audivi ti de rellantibus mediis honestis facientibus ad familiae sultentatione m honestam, absque nimirum usui a di fraude , Martisque violentia. Fraude si quidem & dolo, belloque acquisitae, utpote contra Scripturam pro X imi charitatem , i Dale communiter dilabuntur. Melius igitur est unicuique relinquere suum , ct iii sudore vultus juxta voluntatem , vinam acquirere sitae suae sustent itionem, id quod recte commodeque fieri poterit via a me nunc demonstrata. Et si1 hactenus ad me i. sum ex hisce
secretiis mis scientiis nihil lucri red Writ certis quibusdam de causis , neque Deo sic volente ) ulla unquam spes suturi
commodi reliqua eget, contentus tamen sum natui ae Coguitione. Interim speio me aliquando divinas avente gratia patriam exoptatissimam revisurum, tibi in pace laborare & oeconomiam hontate sustentare potero : Et tunc quidem audacius aliquid amplius edere S publicare potero. Decrevio nim scribere librum qualis nunquam 1 ι it visus, multis ino talibus utiliis naum ad vitae sustentationem. Sicuti enim foemina gravida nihil magis in votis habet, quam ab onere liberari ; Sic etiam ego , ut tanquam instrumentum divinum proximum ineuna adiuvare pollini Talento mihi concredito. Nulla autem re magis dei titutiis sum quam tempore. Qui libet enim vir sapiens lacile conjecturare poterit, quant OS CX-untiaverim labores nihil dicam de sumptibus ) hic locorurn ubi omnia carissima , in rimandis naturae penetralibuS solummodb , postpositis laboribus majoribus. Dicam pro Pterea in rerum veritate ι A is inferυion o ipse confumor. Et si avaritiae
506쪽
avaritiae deditus unicum solummo id , jam dudum mihi cognitum , exercere volui item Secretum, maximas divitia* acquirere potui sciit : id quod nolui. genius enim meus non Permis it exercere persecie inventa, ceu artificium mechani-ςum , instar asi ni hinc inde quotidie tot deportantis saccosi sed voluit ut invento uno invenirem aliud & quidem ex alio Iam invento Secret O. temper enim unum alteri aperiebat januam. Id quod ii adtenus indesinenter factitavi absque ulla consideratione sumptuum & laborum in commodum pro- lxiini; necce tabo Deo permittente donec ad Optatam pervenero viam. Interea decrevi in servire proximo inventis Sprob. atis; sperans bonos in partem bonam versuros studium meum , non curans cavillatorum contumelia, consuetas a quibus ut hil lucri) proditurorum tandem aliquando
maximam suam asininam ignorantiam. Concludam igitur es remittam lectorem benevolum , ad libros meos reliquos, tra staturos hisce planius de rebus secretis , quos brevi in lucem dare decrevi. Vale igitur lector &reconi mendarus esto Deo patri luminum
AD Os ORE M. OVisquis es,Zoile, hoc anima ertito. Incognita adspicere no . li : Non enim in terris, qui cuni lis placere potes. Eflo igitur cautus in actionabus tuis. Nolistae judicio judicare, ne ipse aliquando iudiceris '. Veritas enim perm. sebit,ssoribus veritatis perditis. Et si tibi sint socii iniquitatis, non tamen permanebis nec evades pinnam. nuare tangere noli innocentem , nihil nisi tuum quaerentem commodum , Oiam tibi demonsi antem, opes ct honores acquirendi rectam. Si quid habes melius, dato 3 nemo es qui prohibeat: Sin minus, fraena linguam, se carpere noli artibus divina favente gratia istorem. Secus vindictam non essuries im- tuentem, a qua a condito mundo immunes non fu)re Zoili.' atque haec tiba admonitionis gratia candide alii unto.