Commentatio de duabus inscriptionibus lesbiacis

13쪽

Marmor ravi coloris permagnum, Duno 0. 65V altum, latum 0. 48, Crassum0.24 ab inferiore parte, a superiore 0 23, Congius in ecclesia S. Irenae Sacra pagi hodierni Erissos a se repertum dicit, sed nuper demum eo tran Statum eSSe, antea in ecclesia Panagiae ες τα χλιαoce fuisse, cuius ruinas haud procul ab urbis antiquae parietinis sitas esse. Latus angustum alterum literas non habere in Scriptas, alterius integras et perspicuas fere omnes esse, Superficiem Vero lateris latioris postici detritam ita, ut literae permultae prorsus eXStinctae Sint. In quovis vero latere inscripto linois diligentissime incisis quadra parvula ita effecta sunt, ut literae singulae in eis scriptae per ordines accurate dispositae habeantur, nisi quod sub finem versuum interdum, ut spatium literas vocabuli alicuius omnes capiat, vel quadra binas literas sIΣ maxime et similes in continent vel fines quadrorum migrantur. Atque hane illis temporibus fere consuetudinem in urbibus lesbiacis fuisse dixeris, cum eadem ratione titulum tilenaeum, qui e8t in Corp. inscr. graec. 2166, Scriptum esse H. Kieperto auctore Boechhius vol. 2 p. 1023 referat. Cum eis vero, quae in latere antico huius lapidis scripta esse vidimus, artissime cohaeret alius titulus, quem ab H. Kieperto in metochio S. Lucae sive σχιν χριστον prope parietinas Eresi antiquae repertum Boeckhius in Cors inscr. graec. vol. 2 p. 1023 n. 2166. b publicavit, deinde vero A. Conge etiamtunc ad puteum illius metochii iacentem iterum descripsit et itin. lesbiaci p. 29 edidit. Is lapidem marmoreum ravi coloris esse tradit. altum 0. 54 , latum0.22, crassum 0.47, a Superiore et deStra parte integrum, neque a sinistra multum periisse ut eXistimemus eo titulo, quem supra adscripsi, collato effici recte siddit. Titulus igitur his collatis inter se apographis sic videtur fuisse scriptus: IV. τα o Πλα τοῖς ἄσε οις ἐρρεκλαισε μ εας ΠΟ-λι ος Πανδύαι, mi ς ὁ ε γυναῖκας κca T cGς 5 9 υγατίρας συλl αβ υνε ρξε εἰς τὰν ακροΠΟ-z ιν κῶ εἰσε πραξε διπρο λις καὶ δι αμ

14쪽

γψρλὶσ0ισι ουTως, ως κε δυνα ινm. Quorum nonnulla cur Sic potissimum restituenda esse iudicaverim, posthac eXpli Candum est; nunc unum addo. Quod enim Congius dicit literas versuum omnium accurati8sime per ordines dispositas esse tot arido ν), ita tantum Verum est, ut in versibus haud paucis sub finem singulae, aliquando etiam binae lite-Tae additae numerum quinarum denarum, quot in plerisque sunt, excedant. Id quod et alterius tituli et utriusque apographi testimoniis certissime confirmatur. Sed ut hi tituli penitus intelligantur, paulo uberiore disputatione OPUS ESt. Ac primum quidem de mutationibus rerum publicarum, quas EreSi eVeniSSe EX

15쪽

eiS cognoscimus, exponendum est. Philippi temporibus tyrannos rerum potitos fuisse in eisque expellendis Eresios Philippi opibus adiutos esse videtur Rrarum mentio docere, quas Iovi Philippico cum Eresii gratis animis statuissent, novi tyranni everterunt stit. I v. 4). Atque cum hac mentione ea conlutigenda eSSe existimo, quae Plutarchus adv. Coloten p. 1126. F tradidit: etί osν εἴ τι χοιου

Πατρίδος ἐκκομνάντων τυραννους; Nam cum Theophrastus Diogene Laertio auctore

5, 40 annos octoginta quinque vixerit et a. 288l7 teste Apollodoro apud eundem Diogenem 5, 58 mortuus sit, eum anno fere 373 Datum esse intelligimuS cf. Zeller. hist. philos. gr. 2, 2 p. 641j, ita ut nihil obstet, quominUS eum PIUS minus triginta annos natum in tyrannis patriae opprimendis dignam Pluto nica disciplina fortitudinem et libertatis amorem ostendisse credamus. Similiter enim Platonis discipuli etiam alii tyrannos interfecisse vel expulisse dicuntur, ut Dio Syracusanus Dionysium, Pytho et Heraclides Aonii Cotyn, Chio et Leonidas Heracleenses Clearchum scf. Biicheler ad Academ. philos. ind. herculan. p. 5). Quis Phidias ille fuerit, quem Plutarchus altero loco cum TheophraSto coniun-Xit, prorSuS latet, nisi forte Φανίου s. Φαινίου legendum est, ut Phanias Eresius, Aristotelis discipulus, intelligatur. Nam adolescentem eum ConSiliorum

Theophrasti facile participem esse potuisse dixeris, quem circa a. 336 Ol. 1 II, l) innotuisse Suidas tradidit cf. Eberti dissert. Sicul. p. 80 sq. et Zeller. hiSi philos. gr. 2, 2 p. 722). Id quidem dubitari vix potest, quin tyranni, quos

TheophraStUS evertisse traditur, eversos feliciter esse Eresti aris Iovi Philippico positis testabantur, ei fuerint, quorum deinde tituli 1 v. 37 et II v. 19 sqq.

mentio facta est. Ac cum posteriore loco Hermo et Heraeus olim tyranni ipsi fuisse dicantur, priore ei nominantur, qui cum cognatione illos attingerent Ale-Xandrum precibus suis adierant: de quorum nominibus ad eum locum accuratius dicendi opportunitas erit. Sed praeter Hermonem et Heraeum etiam tertii memoria tyranni, Apollodori, videtur in voce latere, quae est των 'Ariosi O- δωρείων : Dam sic scriptum olim fuisse quin recte Th. Berghius viderit squod

16쪽

in scheda quadam A. Congii adnotatum reperi , dubitari non potest. Utrum igitur uno eodemque tempore tres illos iura tyrannidis inter se partitos fuisse sumendum, uti Agonippum et Erysilaum Alexandri temporibus commutiem eam habuisse videbimus, an diversis illos temporibus imperio potitos fuisse existimandum sit, id qua ratione quibusve argumentis certo dignΟSci possit, non video. Nisi quod δὶς, quod Plutarchus habet, videtur eo deducere, ut de diversis temporibus cogitemus. Atque ad tyrannos Philippi temporibus expulsos re

que enim qui Alexandro etiamtunc vivo haec scripserunt maiores suos facile eos vocare poterant, qui Alexandri temporibus tyrannos everterant, sed cum ea Rdderent, eX parte certe de tempore videntur aliquanto remotiore CogitaviSse.

Ad Philippum denique et Alexandrum recte referemus numerum pluralem, qui est II v. 33 ταὶς διαγρύφος ου- βασιλευ ν. Quod vero Eresios Philippo regi tum, cum ab eo adiuti tyrannos eiecis-Sent, gratum animum testificaturos aras Iovis Philippici posuisse dixi, inde verum esse patet, quod ita tunium eXplicatur, quomodo factum sit, ut Agonippus restituta tyrannide aras illas everteret. Atque eodem modo supra vidimus Arriano teste Ephesi ab eis, qui optimatium imperium restituerant, statuam Philippi eversam esse. Similibus vero honoribus Philippum etiam aliis locis asse tum eSse legimus: ut ArcadeS uenena eius statuas poSuisse Demosthenes dicit 9 g. 261, porticum magnam in foro ab eo nominatam Megalopolitanos exstruxisse Pausanias 8. 30, 6 narrat, statuam etiam ab Atheniensibus decretum esse idem refert l. 9, 4). Ac quamquam deum in Graecia ab homine aliquo, quem honorari vellent, cognominatum eSSe alio, quod quidem Sciam, exemplo Non constat, nihil tamen in ea re, quod valde mireris, deprehendi videtur. Haud multis vero annis post eXstiterunt, qui tyrannide potirentur, Agonippus et Erysilaus. Nam quamquam in tituli prioris parte antica et in titulo altero de Agonippo tantum sermo est, Erysilaum tamen in parte prioris postica cum Agonippo v. 12 et 15 ita coniungi videmus, ut causam utriusque

unam eandemque fuisse apparent. Neque vero eos tum demum rebus potitos esse, cum Memnon R. 333 urbes lesbiucas ad Persarum partes Se applicare cogeret, ex eis intelligimus, quae in oratione demosthenica de foedere Alexandri

17쪽

si quidem Demosthenis est g. 7 leguntur: αλ α γαρ εἰ Ποιεν αν οὐ τυραννίζονας

xander foedus a patre cum Graecis Corinthi ictum denuo sanxit et civitates etiam, quae in insulis maris aegaei essent, eo complexus est, tyranni illi, quos Ale-Xander eiecisse dicitur, Eresi exstiterant. Atque Memno ob id ipsum facile in illis urbibus, quod vellet, impetravisse videtur, ut foedere cum Alexandro et Graecis soluto ad Persas transirent, quod tyranni, Eresi Agonippus et Erysilaus, Methymnae Aristonicus, tutiores se Darei praesidio quam Alexandri foedere esse egistimarent. Erysilai vero, nisi fallor, memoria etiam apud Curtium resuscitanda est. Nam quae η. 8, 11 etiam E. Hediche nuper reliquit: tyrannos Alexander , inter quos Methymnaeorum Aristonicum et Chrysolaum, populari bus suis tradidit: ea in codicibus manuscriptis sic non habentur, sed Chrysolai nomen Vindelini Spirensis coniecturam secuti editores omnes dederunt. Si Hedichium sequimur, codd. optimi omnes, bernensis, florentinus, teidensis, pariSinus, vosSianua, habent ersilaum, Zumptius p. 551 in florentinis duobus erisiliaum, duobus crisiliatim esse testatur, veram ille leetionem miro sane modo miratus iam in editione principse esse. Nimirum Vindelinus id, quod in duobus florentinis est, crisiliaum, secutus Chrysolaum ScripSit, quem hoc uno loco

teste Methymnaeorum tyrannum fuisse credendum esset, cum AriStonicum solum et Arrianus 3. 2, 4. 5 et Curtius ipse 4. 5, 19 Aqq. nominent atque Polyaenus etiam 5. 44, 3 nominasse recte existimetur cf. C. G. Boelinechii quaestiones de hist. orat. ait. I p. 650. A. Schaefer Demosth. 1 p. 435 et 3, 1 p. 157). Nunc, postquam in hoc titulo, quem tractamuS, Erysilai nomen comparuit, dubitari non potest, quin idem in codicum lectione lateat et Curtius

errore Methymnaeorum tyrannum dixerit, quem Eresiorum deberet, nisi interVv. quae sunt et et Erysilaum eXcidiSSe credimus: Eresiorum Agonippum ei. Nomen ipsum, quod non magis quam A vGo αος alio loco ullo reperitur, ea ratione formatum est, quam nuper accuratissime Vil. Clemm illustravit de com-POSitis graecis, quae a verbis incipiunt p. 105 sqq. . Conferri possunt 'Aθηνοη

18쪽

ερυσίΠ- ις in hymn. hom. 11, 1. 28, 3 et 'A9ηναίη ρυσίπτο ις Iliad. Z 305, quod I. Behkerus ibi scholia secutus restituit, sed hymnorum auctoribus lectio vulgata ερυσι7Πολις placuerat. Alia forma, sed eadem vis est nominis Ἐρυίαος apud Hom. Il. II 411, quod Heynio auctore et Butimantius texit. 1 p. 148 et Behherus probaverunt. Tunc vero, cum Agonippus et Erysilaus principatum obtinerent, videntur cum civibus, quibus id conditionibus fieret, pacti esse: nam ita tantum eXpli

stea etiam legem hic commemoratam in pila inscriptam esse II v. 29 sqq. do

νέον γεroreiat ενον ἐν τῶ σταλλα cf. II v. 16: οὐ νost υ τέο εν - στα af, tamen hanc pilam ab ea, quae priore loco intelligitur, prorsus diverSam eSSe per Semanifestum est: nam hae lege antiquata sunt ea, quae pactione illa inter cives et tyrannos facta constituta erant. Conferri igitur aliquo modo cum ea pactione possunt, quae inter Lygdamin et Halicarnassenses aliquando convenisse titulo docemur, quem a C. T. Newtono A history of discoveries at Halicarnassus, Cnidus and Branchidae 2 p. 671 sqq.) primum editum in Menstruis soc. lit. gotting. 1863 p. 303 sqq. accuratius tractavi. Cum altera lege, quae contra tyrannos lata est, cf. quae Thucydides dicit 6, 55: ως o χε βωμος σημαινει καὶ si Grii λὶ περὶ etiῆς των τυρύννων ocδικίας, ubi de Pisistratidis sermo est. Cum deinde Alexander patri successisset atque Persis bellum illaturus etiam civitates, quae in insulis ad oram Asiae sitis erant, provocaret, ut foedus inter se et Graecos ictum sancirent, tyranni Eresiorum inviti illi quidem, sed voluntati civium et necessitati cedentes socii Alexandri et Graecorum facti sunt: hanc enim formulam USurpatam esse Arrianus 2. 2, 2 ostendit: τας Getii ας χας προς 'A έζανε ρον καὶ τοῖς 'ελ ηνας γενομένας. Sed cum Memno cum clasSe Persarum accessisset, etiam antea ille eum Aristonico, Methymnaeorum tyranno

Polyaen. 5. 44, 3), fortasse etiam cum Agonippo et Erysilao amicitia iunctus, lubenti animo quod petivit fecerunt. Ac tum probabile est ea facta eSSe, quae in parte antica tituli prioris et titulo posteriore Agonippus deliquisse arguitur.

Ac prima quidem verba ad milites mercennarios rettulerim, quos AleXander urbem et a Persarum incursionibus tutam praestaturus et in sua potestate reten-

19쪽

turus eo miserat, pariter atque Mytilenen misisse Arrianus 2. 1, 4 tradit. Hos igitur a Memnone adiutus obsidione cinctos oppressit aoristi, qui quid iis fecisset indicaverit, literas postremas σε in v. 2 agnosco, verbum ipsum quod fuerit non invenio , a civibus vero grandem pecuniam eXtorSit nam Τοῖς δε no- uως et numero literarum et sententiae ratione satis firmatum existimo) et aras Iovis Philippici overtit. Quod vero do Graecis dicitur praedatus esse, videntur incolae civitatium finitimarum intelligendi esse. Deinde contra Alexandrum et Graecos haec formula videtur ad eandem, quam in foedere antea usurpatam esse vidimus, spectare) bellum et ipse geSturus cives aliud sentientes urbe pepulit, a mulieribus pecuniam exegit, cum mercennariis a Memnone relictis hi enim videntur si orta esse, de quibus V. 12 Sermo est: cf. cum eis, quae ad Demosth. or. 4 g. 23 adnotavi, Arrian. 3. 2, 4 qui Aristonicum Methymnaeorum tyrannum ξυν si μιο ίως λ ηστ ρ ι καῖς Πεντε in portum Chiorum delatum esse narrat) urbem praedatus incendit. Sed paulo post ab Hegelocho urbe recepta comprehensus et ad AleXandrum deductus est cf. Arrian l. d. , nequo enim

tantum Aristonicum deductum esSe Verba Toυς χυραννους Τους - ουν ΠΟ εων

g. 7 ostendunt). Hic vero mendaciis quibusdam se ipse AleXandro purgare et Eresiis invidiam conflare conatus est, sed Alexander et Agonippum Eresiis puniendum tradidit et quae ille commentus erat cum eis fortasse per legatos, qui

I v. 33 commemorantur) communicasse eXistimandus est.

Tum igitur Eresii, qui Agonippo et Erysilao abductis et populari imperio

restituto statim pactionem inter populum et tyrannos illos factam sustulerant et legem de tyrannis ipsis eorumque posteris perpetuo exsilio puniendis bonisque publicandis sanxerant, populi Scito constituerunt, ut Agonippus rerum capitalium reus fieret eaque causa in iudicio prorsus eX legum praescriptis ageretur. Cur

vero de Agonippo tantum sermo fiat, Ε Silaus, qui postea ita cum Agonippo

coniunctus est, ut utriusque Causa vel eadem vel simillima fuisse videatur, prorsus omissus sit, nescio, nisi quod non uno eodemque iudicio eorum cauSas agendas visas esse, itaque diversis etiam populiscitis quid eis faciendum videretur constitutum esse SuSpicari poSSis.

Sed quomodo factum esse dicemus, ut eiusdem populisciti duo exempla in duobus lapidibus inscripta publice proponerentur 3 Nam quae in lapide altero leguntur, praeter leviora quaedam dictionis diScrimina st: ερξε - κῶ εἰσεΠραξε, 3 -

20쪽

priore deest) ita tantum a priore disserunt, ut l. in priore a mulieribus tria milia ducentos Stateras Agonippus extorsisse dicatur, in altero duo milia ducen

sunt: κατὰν διαγούναν risi βασίλεως 'A εξ δε Τρυγ κει τοῖς νομοις, 5. item, quae in altero inde a v. 27 de decem cauSae actoribus publice eligendis constituta sunt, in priore desiderentur. Quae inde a v. 20 in priore addita sunt, num in pO- steriore aliquando eXtiterint, certe dici id quidem non potest, sed verisimile est. Nam si discrimina diligenter consideramus, efficitur, ut in posteriore lapide ea perscripta eSSe eXistimemuS, quae, cum Agonippus ab AleXandro traditus esset v. 17 de cau8n agenda populus Sciverat, in parte vero antica prioris addita quaedam Censeamu8, quae cum causa in iudicium venisset in actione ipsa demum actores protulerant vel iudices censuerant. Ea vero, quae de liberis posterisque Agonippi nunquam Eresum revocandis dicta sunt, non opUS erata iudicibus decerni, sed cum lege constituta essent, a populo ipSO etiam Rntequam cauSu ageretur addi poterant. Nam ut ad lapidem priorem reVertamur, in eo ex ordine temporum Perscripta esse intelligimus, quaecunque Eresti de tyrannis eorumque familiis identidem vel in iudiciis vel in contionibus decreverunt. Ac primum quidem additur, qui numerus iudicum fuerit, cum Agonippi

CRUSR ageretur, et quot eX eiS reum condemnaverint, quot absolverint. Deinde vero eX eis quae Sequuntur colligimus, ab Alexandro aliquando, cum Hermonis et Heraei, qui prius tyranni eiu8 urbis fuerant, posteri interventu eius reditum in patriam impetrare Studerent, Eresios causam illorum recognoscere iuSSOS esse. De qua re Alexander et coram cum legatis Eresiorum egisse et literas

ad senatum populumque eorum dedisse dicitur. Illud prius coniicio tum factum esse, cum Eresii Agonippo et Erysilao ab Hegelocho abductis et libertate restituta gratiam dicere Alexandro vellent.

Tum igitur Eresii Causam illam recognoverunt neque vero ea, quae olim iudicata erant, resciderunt. Ac primum in eis, quae versum quadrageSimum