장음표시 사용
31쪽
adhibero possimi, tum pluribiis in locis copiosissime ibi adsunt Agris praeterea fertilioribus reddendis sterquilinii loco ejusque ino pia commode inservire Valent; si in or egia, insulis sero sensi bus Orcadibus alibi que magnam ex iis incolae Votannis capiunt utilitatem . Neque in edicina thalassiophytorum laudes desunt; Dioscorides '' et post illitam Plinius nonnulli eorum, quae no-
Verba inpolii huc aliquatenus pertinentia hoc Ioco asserre liceat VIIano Igam Fucum
quendam Tt,eophrasti rustici littoribus ejectam et aestate dispersam, ut aeniseces, P stellis accumulant, et in campo expositam surcillis versant, quoad probe siccata fuerit; dcinde probe res actum oeni instar in metas construunt aut in Oeti ilia vel palearia in
s Crunt; a IV sunt, quae tum praeparant pecorum boumVe hybernae stabulationi stramen ta Ex eo qui hinc conficitu fimo, agros nimia defrugatione emaciatos et exhaustos stercorant, laeto segetum proventu Venoti iis Vitrea Vasa, quae procul asportare volunt, involvere ac Circumtegere solent, ne mutuo Collis Dangantur. Hac probe siccata agricolae et qui littora iii colunt tomenti plumarum ac loccorum loco culcitras suas sulciunt, quem usum apud antiqvos ad fulciendos centones in castris habuit. Vitruν. Lib. 10. c. 2. Circum tabiflata collocentur crates ex tetiuibus irgis creberrint textis, Πlaxi neqι re
recentibus, percrudis, Oriis duplicibus consutis, tirotis algra aut paleis in aceto maceratis circumtegatur machina tota Ceterum alga dicitur ab algore aquae, sive quod pedes alliget &c.' csse. tapeti noti et comment in Theophr. hist plantar. Lib. . . . Amfleto d. 1644. Ol. p. 412. Motu autem ne planta, quam Vir clarissimus innuit, nil aliud sit, quam Zostera maritia.
suci marini generibus quoddam latum, alterum sublongius et rubens, tertium Candidum, nascens in Creta juxta terram floridum valde, quod nulla corruptionis labe poI- luitur. Omnia vim habent res rigeratoriam non podagrae modo sed etiam inflammatio nibus, in cataplasmatis efficaciter utilem; verum iis uti humidis convenit, prius quain
exarescant dicander puniceum asseDit adversus serpentes Vale idipsum IV est, VOexistimavere nonnulli colorem suum mentiri mulieres, cam tamen Tadicula sit ejusdem Dominia, riva sese sue aut .
Ρraecipue vero liberatis malo podagra Phycos thalassion, id est Fucus marinus, La
tucae similis qui conchyliis substernitur noti podagrae nodo, sed omnibus articulo ut morbis in positus, priusquam Ovar fiat. Tria autem genera ejus, latum C alterum Ongius, ΛVadantenus rubens, tertium crispis soliis, rivo in Creta vestes tingunt omnia
32쪽
stro tamen aevo Vix certo desiniri querint, efficacem in variis morbis attribuerim medelam. Mucus ille, qui in receptaculis iaci es culos adest, in glandibus scrophiilosis corporis humani dispergendis salutarem quandam vim habere dicitur J. Neque in eclino logia usus iis plantis derogatur; hinenses et Japanenses, ut ex itinerariis λ)usensterni et Langsdorsi discitur, ex Fuco quodam for-San tenace, Vernicem suum splendidissimum parare sciunt, et aliam
ejusdem tribus speciem hi tinis loco adhibent quemadmodum in
ter nostras astridium si orme eadem Causa nominari meretur in arte denique tinctoria nonnullae Algarum haud sunt sine pretio, eΟ-qUe omine quaedam earum Specios jam a Theophrasto laudatur; dicit enim: Nercus marina ad lanas inficiendas utilis est mulieribus '); et nostro adhu tempore sero enses Halidryn Odo Samuria cum aliis herbis in pannis colore viridi inficiendis e re sua USU pant atque hoc loco non omnino praetereundum St, Vaedam
Thalassiophyta ad colorem faciei mentiendum a mulieribus hic et illic adliit, seri; quare etiam Pticus, cujus haec vis a priscis inde temporibus nota fuit, et plantam marinam et pigmentum, V se fu-Cant mulieres, denotat, a ip , Alga, nomen trahens; melirius nobis auctor est, puellasma mischathicas his plantis faciem fricare, quae inde ruberrima sit, itemque foeminas ad maris Europaei littora habitantes, pulchritudinisque non minus studiosas, evidens idem artificium non ignorare. ostremo, ut formas harum Planta-Tum pulcherrima Coloresque nitidissimos, rivibus conspectis ad
jusden usiis. dicander ea et adversus serpentes in vino dedit Plin. Hist nat. Lib. 26. cap. 8.y in issetius Dissertatio concerning the iis os eawatc p. 216. et La6leri puSC. Subsee. TOm. II. p. 121.
33쪽
admirationem Creatoris animi Is Vehatur Oportet, taCeam Geo- gnosis haud plane sunt inutilia nonnullae enim marinae, quae in locis turiosis, non quidem multiam supra mare elevatis, Sed ab eodem jam longissime remotis, repertae Sunt, Conje Cturis de Successiva superficiei telluris formatione probabilibus dare possunt locum ut enim I C. Fabricius in tur si Norvegicis prope Nidaro
num, prope Berotinum sitis, partem folii Laminario saccharini indagavit, sartam tectam, prout in littus maris Helgolandici nostro aevo ejicitur '); quae res in facto posita Geognosis Saltem partiali lucem quandam affundere posS Videtur. Haec de Hydrophytorum utilitate disseruisse sufficiat; plura forsan commoda ex iis redundant; sed ex paucis illis, quae dicta sunt, satis intelligitur, istas plantas ob utilitates, quas et in oeconomia naturali Consideratae et in usum humanum On erS de praestant, dignissimas esse, in quas inquiratur atque hae quidem Consideratio in solatium cedit; nam, ut Phoedrus olim dixit, nisi utile est, quod DCimus, stulta est gloria. Spero etiam fore, ut alii, his consideratis, postha huic Cientiae manus hibenter admoveant, neque ob difficultates, quae occurrere possent, ab ho Studio alias jucundissimo retineri se patiantur, Sed potius in ulteriora pro Cedere studeant; et si cujus animus in hanc scientiam aliquando intentu Sit, ejUSque Studiosus esse velit, is nec Verbi Virgilianis: Projecta et ilior alga nec verbis vulgi: Cui bono facito retinebitur iis vero, quae jam facta sunt, minime Contentus, in astum illud regnum, quod tanquam novum Oculis ejus XPanditur, CUPidus, opinor, ruet, in maribus fluviisque miracula Dei laetus videbit, et multa adlhuc restare facienda, multa expiscanda, Xtrica da, corrigenda animadVertet.
34쪽
si, attinet, metuo, ne in Varia reprehenSiones in Currat. Suspicor enim, alios id esse justo longius , ne dicam sesquipedalo dicturos, alios, eodem planta aqVatiCa Plianerogamas, ut Hottoniam, MFrio bitu λ de C. non esse XClusaS; Vibu reSpondebo, nomen Algologia', quippe ex Vocabulo latino et graeCO Compositum, ne- P e omnibus numeris esse absolutum; et quoad alteram objectionem in titulo apposui vocabulum cry togama, V Ρllan erogamae excludantur licet har praecautio non ita fuerit necessaria, siquidem plantae aquaticae Plianerogamo aquas Videm amant, Sed in aqViS
generari proprie dici non possunt Hydro hyta igitur milii sunt:
stea tamen idem duobus in locis ), quorum igitur auctoritate niti POSSUm, jam Surpatum vidi. Ad calcem libri adjeci conspectum algarum, in Flora Danica hucusque delineatarum, quem, Cum opus il id magnificum in mag-Πam jam excreverit molem, haud supervacaneum duxi, ne Botu-nophili fore ingratum speravi. Addidi etiam catalogum Aucto rum, qui de Algis scripserunt, quatenus mihi noti sunt, eqVe Ο-liam eorum, Vi Vasta Ohimina memoriae prodiderunt, sed etiaim eorum, qui commentariola in diariis alicubi deposita Composuerunt; ex eo igitur is, qui in hac parte ulterius progredi cupit, eli gat, Vae sibi optime Conducere opinabitur. Sic, qui de Oscillatoria limosa et de ejus aliarumque oscillationibus plura cupit, Vol-3 At Cripta Adaiasonii, De Saussure, P utaria, H manu BaHg, Scherer, Senebier &c., et qui de variis variorum de Ostoc com-λλiii ii sententii phtara desiderat, is scripta Ciarrodori, Reai murii,
Se et gen c. inspiciat. Sunt etiam in his libris haud pauca, quae ad
35쪽
hamna plantarum physiologiam spectant, quam, utpote altioris indaginis meisque humeris imparem, plane misi quae enim de obscura hac re ab eruditis jam excussa et in dissertationibus variis pertractata fuerunt, adhuc sussicere credidi. Restat, ut pio gratosque meo publice exprimam sensus in Viros excellentissimos, illitastrissimos, celeberrimos, qui in ho Copusculo edendo mihi benevolentissimo adfuerunt imprimis autem nominandus est Vir excellentissimus OH SIEG. Λ OSTING, eques ordinis elephantini c. C., Vi in Signi sua, qua me omplexus est, indulgentia apud Regem nostrum augustissimiam esseCit, Ut ho opusculum in lucem proderet Vir excellentissimus MALI IN G, ordinis Dannebrogici magna CruCe ornatUS C. qVi Pro
suo in m favore limatissimum suum ad mea Conamina Commendanda calamum sumere haud fuit dedignatus; et Pros. . . ΗΟRNEMΑΝΝ, qv. ord Dannebr. cujus beneficio ad bibliothecam horti bolanici Has niensis, et item adlierbarium ipsius algarum ditissimum, et herbarium Cel. ORMSΚΙΟLDII per grinantis Groentandicum aditus milii patebat Col. HOFMANN BANG, exi inius algologus, qui mihi liberorum ipsius praeceptori, prima ΑΙ-gologiae elementa praeCepit, et e suo herbari meas collectiones
sculi apud potentiores strenue commendavit Summe Rev. OTTO FABRICIUS, Episc. et r. Theol. 11onor. e IV. ord Dannebr. , Vialgas suas roenlaudicas mihi percurrendas benevole permisit; id0m obso Cel. ros. GIESEKE, commend. ord Dannebr., ViHataiae 18i aliquantum temporis moratus algas suas in Groenian dialectas milii inspiciendas Ponte porrexit. Hae sunt, quae praefaminis loco liuic libello, cum jam in eo est, ut in publicum emittatiar, praemittere voluerim et Unc ad postremum opto, ut BOtanicis haud displiceant mea in hac opsella qValiacunqVe conamina, VOTUm me Certe non pigeret, Si qVandam
36쪽
rei obscurae et dissicili tricem assandere, aut firmiori cuidam fundamento parvam lianc rei lorbaria provinCiam Superstruere potuerint denique si alios ad linia partem ditandam luculentiusque ex ponendam excitare, aut animo lectorum ad admirationem omnipotentis scientiae, quae miraCula SH ubique, etiam in profundo maris, expandit, exhortari aluerint, Omnes meos in hac palaestra labores abunde compenSato CenSebo.
38쪽
39쪽
PHYcoIDAΤΑ. Frons plana, compressa Vel teres, continua, Solida. fronde laria.
1. I UCUs Lin.). Frons plana, dichotoma, olivacea. Fruetiis Receptacula terminalia, turgida, intus mucoSa, tuberculis numerosis sphaericis semiuiseris fibrisque intertextis repletB. 2. DELEssERIA Lam. Frons plana, Toliacea, membranacea Ostata, TOSea Fructus Semina nuda spondi immersa, vel Tubercula globosa, innata. 3. ODONTHALIA I b. Frons plana, membranacea subeCOstata, dentata, rubra Frucius Siliqvae axillares, lanceolatae. 4. SPHAEROCOCCUS Stachis.) Frons plana, membranacea, coStat , rubra Fructus Tubercula globosa ad marginem sessilia. 5. CHO DRU Stacth.) Frons plana, dichotoma vel ramosa, rubra Fructus Tuberculaliemisphaerica, apicibus frondis innata. 6. ZONARIA Drapa u. Frons laua, Oxbicularis, adpressa Semina nuda in lineas trans versales concentricas disposita. 7. LAMINARIA Lam.) Frons plana, stipitata, ilivacea, radice sibrosa Semina nuda, frondi alicubi immersa. 8. ULVA Li/t.) Frons plana, expansa. Semina nucla substantiae frondis hic illic immersa. fronde com VeSSa. 9. EsMIA LG b. Frons compressa , ramosa Fructus ignotus, vel forsan in fibris e substantia roridis YCuialibus qVaerendus. 10. 1 Ii ΑΝΤΗΛΙ sc I b.) Frons compressa, dichotoma, rex basi cyathisOrmi erumpens. Tubercula numerosa, per totam frondem sparsa. 11. ALI DRYS Stackh.) Frons compressa, ramosa Receptacula turgida. intus mucosa, tubereulis sphaericis seminis eris repleta, lateralia vel terminalia. 12. 11 LOT M. Frons compressa, ramosissima, supra lecomposito-Ρinnata Fructus Capsulae quitiqui fidae. Ex φυκος Eucus, et ειδος 'EOL
40쪽
13. Proch M1UM Lam.) Frons compressa, disticha, ramosissima ramulis ultimis pectinato secundis Frucius Capsulae laturales, Ct cmina nuda, apicibus Potidis immersa. 14. GELI 31UM Lam.) Frons compressa vel angulata, ramosa Fructus Tubercula globosa, terminalia. - fronde terete. 15. Gi G1RTINA I an iro iis teres, solicia, ramosissima. Fructus Tubercula globosa, ad latera ramulorum sessilia, ext CPna, vel Semina nuda interna. 16. FURCELLAR 1. IV b. et Moli . Frons et cros, solida, Michotoma, fastigiata. Fructus Tubercula terminalia subulata, vel late lici spongiosa. 17. Cilon DYRI '. Frons teres, solida ramosa Fructus Semina nuda, toti frondi im-
19. SCYTOSIPHO. Ag. Frons toros tubulosa continua ramosa Vel Siniplex, Oriaceo-membi anacea, aequalis Fructus Semina nuda, substantia frondis innata, solitaria vel
20. ΑSTRIDIUM Is b. Frons toros, tubulosa coiit linia, ramosa vel simplCX, gelatinosa, interdum articulato- contracia. si licius Soni in iri lata , substantia ramulorum immorsa. 21. CHORDA Stachh. FPotis teres, tubulosa, simplicissima. Fructus Semina nuda in mucos rondem ambiente idulantia. 22. BRYOPSIM Iba Dr. Frons teres, tubulosa, subpinnata Granula minutissima in caule tramis nidulantia. 23. At Crisisti Deca/ul. Fila capillaria continita, plerumque ramosa, massa graniit Osuinitis ad persa siculae externae globosa'.